1
m
m
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No. 6084.
Zaterdag 20 Juni 1914.
54e Jaargang.
ABONNEMENT:
ADVERTENTIEN
1
Telefoon 25.
Dit Blad verschpt Maandag-, Woensdag- en Yrydagavond, nitgezonderd op Feestdagen, bij de Firma P. J. YAN DE 8ANDE te Ter Neuzen.
BINNENLAND.
GEMENGDE BERICHTEN.
Per 3 maanden binnen de stad f\.Franco per post voor Nederland /1.10.
Bij vooruitbetalingvoor Belgie /1.40, voor Ned.-Indie en Amerika f 65,
overig Buitenland 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0.10.
Bij direct^ opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentien voor 1 imp op den dag der uitgave.
BEIRSTB BLAD.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Dinsdagavond 16 Juni
Luitenant-kolonel Thomson.
De Voorzitter opende, volgens de H. Crt.,
de vergadering met een //droeve taak".
Wat er ook, zei spreker, aan den dood van
overste Thomson moge zijn vooraf gegaan,
zooveel is zeker, dat hij als slachtoffer van
zijn plicht het leven liet. Het devies der
Militaire Wiliemsorde, door hem in de
troepen verdiend //Voor Moed, Beleid en
Trouw", heeft hij eer aangedaan en den
Nederlandsehen naam hoog gehouden. De
Kamer zal met mij betreuren, dat de levens-
draad van dezen boofdofficier, van wien nog
zooveel goeds te hopen viel, plotseling
werd afgesneden. Laten we hopen, dat de
berichten over de Nederlandsche offieieren
onjuist en overdreven zijn. Indien ze waar
zouden zijn, zou het verlies der natie des
te smartelijker zijn. Met deze weinige
woorden meent spreker uiting te hebben
gegeven aan het gevoel van smart, dat alien
bezielt.
Geloofsbrieven-Wassenaer van Catwijck.
Ingekomen zijn de geloofsbrieven van den
heer Mr. 0. J. E. baron van Wassenaer
van Catwijck, het nieuw gekozen lid der
Kamer voor Gelderland.
De stukken werden in handen gesteld van
een eommissie, bestaaDde uit de heeren van
den Berg, Fokker en van de Lande.
Nadat de vergadering tot het onderzoek
der brieven even was geschorst, werd, op
voorstel van den heer van den Berg, tot
toelating besloten.
De heer Van Wassenaer van Catwijck
legt vervolgens, door den griffier binnen
geleid, de vereischte eeden at en ontvangt
een gelukwensch van den voorzitter.
Regeling van werkzaamheden.
De voorzitter deelt mede, dat het zijn
voornemen is Vrijdag a.s., om 11 uur, een
openbare vergadering te houden. Woensdag
en Donderdag zal het afdeelingsonderzoek
worden gehouden.
Wijziging heerplichtwet.
Het hoofdbestuur van het Nederlandsch
Onderwijzersgenootschap heeft, volgens de
N. R. Crt., de Tweede Kamer meegedeeld,
de wijzigingen, welke bij nota van wijzi-
gingen door de regeering zijn aangebracht
in het wetsontwerp tot wijziging der leer-
plichtwet, een verbetering van de leerplicht-
wet te achten, maar het te betreuren, dat
niet tegemoetgekomen is aan de volgende
wenschen
a. de leerverplichting worde met twee
jaar verlengd en eindige nimmer voor het
einde van den cursus
b. kinderen van hen, die een vaste woon-
plaats missen, zijn gedurende een bij de
wet bepaald aantal jaren leerplichtig in
dien zin, dat zij gedurende een bepaald
aantal schooltijden het onderwijs moeten
bijwonen
c. leerlingen, die bij het lager onderwijs
of bij het herhalingsonderwijs den geregel-
den gang bemoeilijken, moeten kunnen
worden verwijderd
d. de artikelen 13, 14 en 15 vervallen
e. de postvrijdom worde uitgebreid tot
de correspondence van de hoofden van
scholen met de ouders en verzorgers der
leerlingen en die van hoofden van scholen
onderling
f. het herhalingsonderswijs worde ver-
plicht gesteld gedurende het tijdvak van
twee jaren, onmiddellijk volgende op het
eindigen van den leerplicht wat het gewone
onderwijs betreft
g. aan de gemeentebesturen worde de
verplichting overgelegd, voedsel en kleeding
te verstrekken aan schoolgaande kinderen
voor wie daaraan behoette bestaat.
Adr. vraagt, deze wenschen in vervullen
te doen komen.
Men incident in den HaagscJien
Maad.
Met betrekking tot de kwestie, omtrent
de al of niet wettigheid van een besluit in
jongste vergadering van den gemeenteraad
te 's Gravenhage, worde herinnerd, dat het
Koninklijk besluit van 20 Dec. 1880 no. 25,
waarop de burgemeester zich beriep, betreft
het volgende geval
In een vergadering van den gemeenteraad
van Rheden, welk college uit 13 leden
bestond waren 12 leden opgekomen, waarvan
gedurende de beraadslagingen er 5 zich
hadden verwijderd. Bij eene toen gehouden
stemming verklaarden van de 7 aanwezige
leden er 4 zich voor een voorstel en 1 daar-
tegen, terwijl 2 leden in de vergadering
tegenwoordig zich van stemming onthielden.
Nadat Gedep. Staten van Gelderland daar-
op aan het aldus genomen raadsbesluit
hunne goedkeuring hadden geweigerd, op
grond, dat zij dat raadsbesluit niet als
wettig beschouwden, vermits tot het nemen
er van niet de volstrekte meerderheid der
leden van den Raad had medegewerkt,
heeft de Kroon vervolgens het raadsbesluit
alsnog goedgekeurd, uit overweging, dat
weliswaar van de 7 tegenwoordige leden
2 zich hebben onthouden van stem
ming over het besluit, maar dat zjj des-
niettemin bleven tot het einde van de
vergaderingen dat de opvatting van
Gedep. Staten van Gelderland als hadde
het woord //tegenwoordig" in art. 48
der gemeentewet denzelfden zin als het
woord //stemmende", in strijd is zoowel
met de eenvoudige en ondubbelzinnige be-
teekenis, van dat woord als met den samen-
hang en de bedoeling der wet.
Van het hier vermelde geval wijkt dat,
hetwelk zich in den Haagschen gemeente
raad voordeed, dps in zooverre af, dat in de
Haagsche raadsvergadering de grootste helft
van het voor het nemen van besluiten ver
eischte aantal leden niet tegenwoordig was,
doch te Rheden wel, omdat van de 13 leden,
7 zijnde de grootste helft mede aan-
wezig was. (Tel.)
Vergoeding kostwinnerschap.
Door den Minister van Oorlog is bepaald:
indien het hoofd van het gezin, waaraan
vergoeding wegens kostwinnerschap van
een militieplichtige werd toegeker.d, geacht
kan worden om eenigerlei reden (byv.
overlijden) niet meer tot het gezin te be-
hooren, wordt de uitbetaling van de ver
goeding gestaakt.
Indien bij verblijf in werkelijhen dienst
van een militieplichtige vergoeding is toe-
gekend, wordt de vergoeding uitbetaald
ook voor den tijd, gedurende welken de
militieplichtige zich tijdens zijn verblijf in
werkelijken dienst in een tuchtklasse mocht
bevinden.
Wordt aan de militieplichtige, die in
genot der vergoeding is, een tijdelijk verlof
verleend voor langer dan vier dagen, dan
wordt de vergoeding niet uitbetaald over
het tjjdvak, gedurende hetwelk de militie
plichtige met bedoeld tijdelijk verlof van
het korps afwezig wasbij het verleenen
van zoodanig verlof wordt de betrokken
militieplichtige hiermede in kennis gesteld.
Indien de persoon, aan wien de uitbe
taling van de bedoelde vergoeding geschiedt
in staat van faillissement komt te verkeeren,
wordt de vergoeding toch aan den curator
betaald.
Ingeval een dienstplichtige bij de militie
of landweer een vrijwillige verbintenis sluit
of het verlangen te kennen geeft in wer
kelijken dienst te blijven of komen, inge-
volge art. 82 der militiewet of art. 13 der
landweerwet, dan wordt de vergoeding niet
uitbetaald over het tijdvak dat de betrokkene
als vrijwilliger dient of ingevolge zijn ver-
zoek vrijwillig onder de wapenen blijft.
(VI. Crt.)
Dezer dagen lag de schipper C. T.
met zijn scheepje in den Ringvaart bij Lisse,
toen hij des nachts wakker schrok van een
schot tegen zijn vaartuig.
Hij stond onmiddellijk op om te zien
wat er gaande was, toen een paar perso-
nen nogmaals een paar schoten losten, zoo-
dat de kogels hem langs de ooren floten.
De politie tracht de daders op te sporen.
De landbouwerG. Roos te Haarlemmer-
meer is, volgens het R. N, op schandelijke
en lafhartige wijze mishandeld geworden
Hij reed van zijn woning maar Abbenes,
toen twee zoons van den landbouwer B. al
of niet toevallig, met hem opreden.
Bij de Lisserbrug bleven zijn achter.
Van Abbenes terugkeerend, vond R. de
gebroeders B. weer of nog aan de brug.
Zij reden weer met hem mee, pratend
over het gewas, enz., zoodat R. niets bij-
zonders opmerkte.
Plotseling werd hij door een der broe-
ders in een grinthoop geduwd, waardoor
bij viel.
De anderen sprongen nu van de fiets en
een hunner takelde R., slaande en schop-
pende, geweldig toe, terwijl de ander toezag.
Gelukkig voor R., kwam langs den een-
zamen Lisserweg een motorrijder uit Lei-
muiden, die afsteeg, hoewel hij gesommeerd
werd door te rijden.
De mishandeling nam nu een einde en
R. keerde bont en bauwgeslagen, huiswaarts.
Bij de politie is natuurlijk een klacht
ingediend.
Bebel en Prins Hendrik. In een
dorpje in het distrikt dat door Mr. Mendels
in de Tweede Kamer vertegenwoordigd
wordt, werd onlangs //boelgoed" gehouden.
Onder (/hetgeen verder te voorschijn gebracht
zal worden" behoorde ook een groot portret
in vergulden lijst. Toen dit aan de beurt
was om verkocht te v.orden, bekeek de
oproeper het van alle kanten. Blijkbaar
had hij nooit eerder een portret van Bebel
gezien, althans hij kondigde het aan als
,/Hier hebbe we een praehtportret van
Prins Hendrik, wie biedt er geld voor
De enkele, die beter wist, bedwong zijn
lachtlust en liet de grap zijn beloop. Er
waren een paar liefhebbers voor! „Prins
Hendrik werd na eenig loven en bieden
aan een ouden vrijgezel toegewezen. Nie-
mand heeft hem verteld, dat hij de gelukkige
eigenaar was geworden van een portret van
August Bebel en daar hij geen andere bladen
leest dan //Hepkema", zal hij er ook wel
nooit achter komen, dat hij in zijne liefde
voor het vorstenhuis voortaan dagelijks met
vereering opziet naar het konterfeitsel van
den grooten Duitschen revolutionair.
Men voetbal-historie.
In het Noorden van ons land zaten, naar
N. v. d. D. vertelt in een provinciestadje
eenige snaken van 9 a 10 jaar, in zak en
assche. Op een morgen was hun door een
surveilleerden agent van politie een voetbal
afgenomen, omdat ze er in de straten mee
schopten, wat daar verboden is. Het toeval
wil, dat des middags eenigen van'het clubje
langs het politiebureau komen, waarin een
van hen, door een op een kier staand raam,
zoo waarlijk het corpus delictie, den door
hen zoo diep betreurden voetbal ziet liggen.
Natuurlijk bleef het clubje staan, hoe langer
hoe sterker doet het dierbare voorwerp zijn
aantrekkingskracht gelden en door scherp
te kijken komt men al ras tot de ontdekking,
dat er geen menschelijk wezen tot zijne
bewaking in het vertrek aanwezig is. Dat
was al te verleidelijk. Klaas kijkt uit naar
den eenen kant, of er ook onraad is, Kees
naar den anderen, Jan en Piet schuiven
het openstaande raam nog wat meer om-
hoog, Jan is er al onderdoor, schiet naar
binnen, grijpt den lieveling aller jongens
bij z'n hard leeren lijf, wipt het volgend
oogenblik het raam er weer mee uit en
weg stuift de bende op de teenen, in de
richting van het voetbal veld»Hoera!"
en daar gaat ie weer frank en vrij, nog
nooit schopten ze zoo fijn
Gaat de Nederlandsche jongelingschap
achteruit Die vraag zou men wel mogen
stellen, als men let op een bericht in het
R. N., dat door den keuringsraad voor de
militie te Schoonhoven van de 32 inge-
schrevenen 22 werden afgekeurd en er te
Oudewater van de 21 ingeschrevenen slechts
7 werden goedgekeurd.
Aan dit bericht wordt toegevoegd dat
ook andere gemeenten een zeer hoog per
centage als ongeschikt' voor den dienst
afgekeurden aanwijzen.
Als een bewijs, dat de door de dokters
voorgeschreven medicijnen, wel eens door
verkeerde keelgaten in verschillende, door
den dokter niet bedoelde magen terecht
komen, deelde ons iemand het volgende
verhaalfje mee, dat op eigen waarneming
moet berusten.
Goe morgen buurman, gaat het weer
niet te best met de vrouw
Boer PietEllendig, 't gaet niks,
niks en kon, ze noe mer inneme dan
was 's in vuuf minuten beterdat weet
ik zeker wan ze kriegt genoeg, kiek
mee, (waarop hij uit zijn vestjeszak mij
toonde 1 doos pillen, dito poeder, en 1
flacon (druppels). Mer ze kan niks in
't lief ouweflee-weke nog kreeg ze un
groote flessche drankdi stoeng op, aal
uur un paplepel. Ik rook er is an, ei
un pimprementluchten dir eit ze nog
nooit tegen gekunne ik docht 'k sa voor-
zichtig zien, ik gaf zun alve lepel in,
un stuitje gelee, dir aaijet a weer, b....u....k,
alles dur uut, niks kan zin dur lief ouwe.
I Doen eb ik er mer un klus van gedroenke,
en mun zeune Jasper ook nog wat (de
lezer moet weten, dat zeuntje heeft reeds
lang de drie XXX achter den rug) en
't laatste eb ik mer an 't verke gegee wan
je kun toch nie aales weggooie en dan
zukken dieren spul, wan 't moet toch aal
betaelt oore.
Prosit! (Midd. Crt.)
Op de onder Barneveld gelegen hof-
stede Schaffelaar, waar thans de bekende
opvoedingsgestichten zijn verrezen, zijn,
volgens de N. R. Crt., bij het omspitten van
den grond twee urnen, gevuld met asch, ge-
vonden. De urnen, die bij het uitgraven
gebroken zijn, waren bedekt met keien
Verder zijn daar bij de plek, waar vermoede-
lijk het landhuis van Jan van Schaffelaar
gestaan heeft, een paar muntstukken in
den grond gevonden, waarvan het eene het
jaartal 1588 draagt.
Te Grossczyste bij Kulm, in de
provincie West-Pruisen, had zich in den
toren van de oude katholieke kerk een bijen-
zwerm genesteld. De organist wilde den
zwerm uitrooken. Hij ging echter onvoor-
zichting met het vuur om en de oude droge
binten raakten in brand. De kerk brandde
tot den grond toe af. Het was de oudste
van het Kulmsche land.
De organist bezweek, korten tijd nadat
de brand was uitgebroken, van opwinding.
Men geheel dorp verwoest
door een overstrooming tengevolge van den
regen. Blijkens een bericht in de N. R. Crt.
is het dorp Aywaille, nabij Luik, door een
overstrooming, een gevolg van de met
stortbuien gepaard gaande onweders, geheel
verwoest. Het moet dan in die omgeving
Zondag ook verschrikkelijk weer geweest
zijn. De provincie Luik werd door het
eene onweder achter het andere geteisterd.
Te Aywaille is het laag gelegen ge-
deelte van het dorp geheel verwoest. Het
zal zoowat gistermiddag half twee geweest
zijn, toen inktzwarte luchten, van den kant
der Ardennen komend, zich boven het
schilderachtige dorp samenpakten. Het
duurde niet lang, of een zwaar onweer met
stortregens gepaard, brak over het dorp
los en weldra stroomde er van de heuvels,
tegen welke het gehucht Harzee ligt, zoo
veel water omlaag dat het laaggelegen
deel van Aywaille weldra blank stond.
Men verklaart dezen stortvloed uit het
feit, dat er in den berg boven Harzee iets
als een onderaardsch meer zou zijn, dat
niet altijd vol water, nu door den zwaren
regenval gevuld zou zijn. De bodem van
het meer zou bezweken zijn en het water
in de beek van Harzee terecht gekomen,
die er de afmetingen van een reusaehtigen
stortvloed door aannam.
Hoe dit zij, de beek trad natuurlijk ge
heel buiten haar oevers en overstroomde
het laag gelegen deel van Aywaille, waar
zij groote schade aanrichtte. In sommige
straten stond het water anderhalven meter
hoog. Een half uur lang bleef het stort-
water over Aywaille neerkomen.
De straten hebben er geen plaveisel meer,
in de winkelstraten dreven de goederen in
de winkels, met slijk en zand bedekt. Veel
houten gebouwen werden door het water
weggesleurd, waarin doode varkens, konijnen
en kippen dreven. Verschillende bewoners
van Aywaille zijn van alles beroofd.
Ook te Hoey is het zwaar weer geweest.
De oogst is er grootendeels verwoest. In
vele tuinen en op tal van velden heeft het
van de hellingen afstroomende water de
gewasseu weggespoeld.
Een museum van amuletten. De
moderne stedeling schudt het hoofd, als hij
leest of hoort van 't bijgeloof der menschen
van het platteland maar, hijzelfen
vooral elegante vrouwen, zijn er nog niet
geheel vrij van, schrijft het R. N. Ook
de bewoners der groote steden hebben hun
amuletten en fetisjen, en al beziet de ge-
Druiker ze misschien ook met een zekere
ironie, toch blijft daarachter een vaag idee
rangen Je kunt toch nooit weten; mis
schien heeft het wel toevallig een uit-
werking. Zoo ontstonden voor de modernste
auto's de felisjen ieder automobilist
kent het beroemde //Billiken" en zoo
ontstonden de tallooze kleine sieraden, het
groot aantal olifanten, en geluksteenen,
kevers en slangen. En nu wijdt het tegen
woordig geslacht zelfs een museum aan
het bijgeloof van het verleden en nog wel
een bijzondere afdeeling aan 't Londensch
historisch medisch museum. Van den tijd
I der oude Egyptenaren tot op onze dagen
vormt het een doorloopende geschiedenis
van het bijgeloof. Wij zien er een menigte
oud-Egyptische amuletten, waaronder de
beroemde levenssleutel, de //ankh" dien men
zoo dik wij Is op Egyptisch schilderwerk in
de handen van goddelijke personen aantreft.
Daarnaast liggen exemplaren van den
z/uatsjat", het beroemde middel tegen de
beruchte Egyptische oogziekte. Tegen
doofheid en oorpijn droeg men kleine oor-
vormige amuletten. Het bijgeloof der
Romeinen openbaarde zich op meer on-
beholpen manier. Zij waren minder kunst-
vaardig. Onder hun //geluk-aanbrengers"
merkt men een klein bronzen paardje op
en een in goud gevatten haaietand. Welk
een afstand bestaat er tusschen den hoog-
beschaafden ouden Romein en den Afri-
kaanschen wildemaar bij de beschouwing
der amuletten krimpt die afstand in. Daar
zien wij kleine houten krokodillen, die
door de medicijnmannen der negers werden
gedragen, en, als deze, wat nog al eens
voorkwam, in het onzekere waren omtrent
den aard eener ziekte, werden zij over den
rug gestreken, waarna het diertje hun
vertelde, wat er te doen was. Hoezeer in
het hedendaagsche Engeland het bijgeloof
nog algemeen is verspreid, ziet men uit
een aantal moderne amuletten van het
platteland. Daar ligt een kleine steen, die
bijna den vorm heeft van een menschenvoet
tegen rheumatiek helpt een hartvormig stuk
barnsteen, tegen kramp een stuk been van
een gewricht. In Suffolk draagt men pa-
linghuiden tegen kramp en twee molle-
pootjes, geregeld gedragen, beschermen tegen
kiespijn. Behalve deze zijn er nog een
menigte amuletten, die alleen maar geluk
aanbrengen. Geluk zoeken alien zoowel
bijgeloovige als verstandelijk ontwikkelde
menschen.
Te Welteren, Belgie, kwam de pastoor
naar het werk der verbouwing zien, dat in
de kerk werd verricht. Eensklaps kwam
een ijzeren staaf van een hoogte van 14
meters op het hoofd van de geesteljjke neer.
Hoewel verscheiden geneesheeren pogingen
aanwendden om den priester te redden,
overleed hij twee uur na het ongeval.
Een inbreker, die de politie roept.
Te Cardiff zat Zaterdagmorgen in de vroegte
een inspecteur van politie over de lusten
en fasten van den dienst na te denken, toen
er eensklaps getelefoneerd werd met ver-
zoek onmiddellijk een man naar het kantoor
van zekeren advocaat te zenden.
Wie bent u vroeg de inspecteur.
Dat zult u wel vernemen, als u maar
hier komt was het antwoord.
Op verdere vragen kwamen geen nadere
inlichtingen en de inspecteur besloot aan
het verzoek van den man te voldoen. Hij
ging zelf naar het opgegeven adres en vond
daar twee mannen, die blijkbaar niets met
de advocatenfirma hadden te doen, bij wie
zij het zich gemakkelijk gemaakt hadden.
Op de vraag, hoe zij daar gekomen waren,
antwoordde de een, dat zij nat en zonder
onderkomen waren geweest, daarop maar
hadden ingebroken en niets liever wenschten
dan maar gearresteerd te worden. Die
wensch werd vervuld.
Gevaarlijke vlucht uit de gevangenis.
Te Kassel ontstond Zaterdagnamiddag groote
opgewondenheid in het gerechtsgebouw.
Twee gevaarlijke inbrekers, die te zamen
twaalf inbraken met diefstal hadden gepleegd
en van wie zoo even de een Siebert tot
tien, en de ander, Gutermuth, tot vijf jaar
tuchthuisstraf veroordeeld was, werden naar
hun eel gebracht. Ongeveer een uur later
kwam een cipier vragen waarom Guter
muth op vrije voeten gesteld was, daar hij
niet meer in de eel was. Bij onderzoek
bleek, dat Gutermuth, die van beroep smid
is, twee ijzeren stangen uit het raam had
gebroken en daarna van een hoogte van
20 meter op een binnenplein was gesprongen,
blijkbaar zonder zichzelf eenig letsel toe te
brengen. Alle nasporingen naar zijn verblijf
waren tot nu toe vruchteloos.
Gasvergiftiging in een school. Een
ernstige gasvergiftiging, waarvan de oorzaak
nog niet voldoende bekend is, is te Dussel-
dorp voorkomen. Tijdens een kookles
werden acht meisjes tengevolge van het
ontwijken van gas bewusteloos. De brand-
weer bracht er zes door middel van zuur-
stofapparaten tot bewustzijn, terwijl twee
meisjes bezwijmd naar het ziekenhuis werden
gebracht. Men meent de gasvergiftiging
te moeten toeschrijven aan een lek in de
gasleiding van een aaugrenzende badkamer.
TER
EUZENSCH
COURA
"-tT lJ
7
