J
A I g e m e e n
ieuws- en Advertentieblad
voor
c b -V i a
No. 6048
54 Jaargang.
Binnenland.
Dinsdag 24 Maart 1914.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,Franco per postYoor
Nederland 1,10. Yoor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,65 en voor
:et overige Buitenland 2,—. Men abonneert zich bp alle Boekhande-
l.ars, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
ADVIETENTIiNi
Yan 1 tot 4 regels 0,40. Yoor ekken regal rrsser 0, i0
Bp directe opgaaf van driemaal piaatsing dersaltd--: advertentie wordt d»
prps sleehts tweemaal berhkend.
Grootere letters worden aaar plastsruimte berekead
Telefoon No. 2 5.
Inzending van advertea tiSn v6or 1 uur op den dag der uitgave
BBBSTB BIiAD.
it
eerste K ft hi e r.
Yergadering van Zaterdag.
Begrooting van Surinam e.
De Minister van Kolonien, de keeren Bavinck
en Van Kol, die Vrijdag over de Surinaamsche
begrooting het woord voerden, beantwoordend,
deelde, volgens het verslag der H, Crt. mede,
dat eene nieuwe verordening betreflende het
onderwijs, weldra bp de Koloniale Staten zal
inkomen, en waarin een bepaling zal voorkomen,
die het mogelijk rnaakt, dat ook gesubsidieerde
scholen schoolgeld zullen mogen heffen.
Yerder deelde hij mee, dat hij overleg met
zijn ambtgenooten van Binnenlaudscbe Zaken
en Finaneien gaat plegen over de mogelijkheid
van pensionneering van bijzondere onderwpzeis
in Suriname.
Uitvoerig beantwoordde spreker hierna den
heer Van Kol, waarbij hij de geschiedenis naging
van de kolonie, er op wijzend dat na de af-
sebaffing van de slavernij in 1858 de negerbe-
volking lui is geworden en een plantenleven
leidt. Daarbij komt dat er een absoluut ge-
brek aan arbeidskrachten is, waarbij ook in
aanmerking moet worden genomen de schaarsckte
der bevolking 85000 zielen op een oppervlakte
van 130,000 vierkante kilometers. Dat gebrek
aan arbeidskrachten is de hootdoorzaak van
het economisch verval der kolonie, waarbij nog
komt de achteruitgang van verscbillende nijver-
heidsondernemingen, de bacovencultuur-misluk-
king enz.
Tegenover den lof van den heer Van kol,
aan het koloniaal bestuur gebraeht, stelt de
Minister dat in de bijna vijftig jaar, welke de
Koloniale Staten nu weldra zullen bestaan,
allerminst gebleken is, dat dit lichaam er in
creslaagd is, de kolonie kracht naar macht te
verschaffen. Men kan niet zeggen dat, als een
lichaam bijna een halve eeuw bestaat, er geen
gelegenheid is gegeven aan dat lichaam om te
laten zien. wat het kan. En als men dan nu
no*, na bijna 50 jaar, moet klagen over slechte
woningtoestauden slechte hygienische toestanden,
onvoldoende verkeerswegen enz., dan mag toch
wel getwijfeld worden aan de goede nchting
van het bestuur der Koloniale Staten en moet
men tot de conclusie komen, dat de kolonie
niet opgefrassen is tegen haar geestelijke taak.
Wijzende op den achterstand in hygienische
maatregelen, betoogde de Minister, dat, wil de
bevolking de maatregelen waardeeren, zp eerst
zoodanig ontwikkeld moet worden, dat zp het
belang van prophylactische maatregelen begrppt.
En dat zal in de eerste plaats de taak van het
centraal bestuur moeten zijn.
De Minister deelde nog mee, dat in over-
weaing is de teekenschool te Paramaribo om
te "zetten in een centrale ambachtsschool met
gelegenheid tevens tot opleiding van leerkrachten.
Wat de grensregelingskwestie betreft, verwpst
de Minister naar de bp de Tweede Kamer aan-
hangige interpellate, bij welke gelegenheid hp
alle mogelijke inlichtingen zal verstrekken.
Waar onder de middelen tot verbetenng van
den economischen toestand ook gewezen is op
krachtige bestrijding van het opiummisbruik,
deelde de Minister, die verklaarde groot tegen-
stander van opiummisbruik te zijn en verre van
zich wierp het vermoeden dat hij den btaat
winst zou willen laten behalen uit de opium,
mede, dat na 1 Maart 1918 geen opium meer
ingevoerd mag worden in Suriname.
Inmiddels bestaat het voornemen om tijdens j
de vier jaren welke ons nog van dat verbod
scheiden, de bedragen der opiumlicontien met
25 pCt te verhoogen. Een wetsontwerp zal
daaromtrent worden aanhangig gemaakt.
Aan de levensvatbaarheid van suikercultnur
in de kolonie valt op grond van deskundige
adviezen zeer te twijfelen en daarom aarzelt de
Minister zeer om den Gouverneur van Suriname
aan te raden het eens te probeeren met een
centrale cooperatieve suikerfabriek.
Algemeen kiesrecht acht spreker op dit
oogenblik in de kolosie niet gewenscbt, maar
voor uitbreiding van het kiesrecht is iets te
zeggen en de Minister deelt mede dat plannen
daaromtrent reeds aanhangig zijn.
De begrooting wordt aangenomen, evenals de
Cura9aosche begrooting.
Ten slotte kwam in behandeling de begroo
ting van Kolonien (Hoofdstuk XI), waarbij de
Minister nogmaals zijn standpunt ten opzichte
der zending uiteenzette, herhalende, dat hij
laar geen belemmeringen in den weg wensebt
te leggen, maar integendeel op samenwerking
prijs stelt.
Naar aanleiding van den aandrang van den
heer Van Kol naar positieverbetering van de
ambteaaren van het Binnenlaudsch Bestuur in
Ned.-Indie deelde de Minister mede, dat reeds
voorbereid wordt een wetsontwerp waarbij
tenigermate aan de bezwaren dier ambtenaren
wordt t.gemoetgekomen, terwijl hp hoopt dat
uit de begrooting van 1915 zal kunnen blijken,
dat verdere grieven zullen zijn weggenomen.
De begrooting wordt aangenomen.
De begrootingsarbeid is hiermede geeindigd,
en de Kamer ging tot nadere bijeenroeping
uiteen.
Koninklijk bezoek te Amsterdam.
Men meldt uit Amsterdam aan de H. Crt.
Op de tijding dat de Koningin met prinses
Juliana Zaterdag en gedurende eenige volgende
dagen een bezoek aan de boofdstad zullen
brengen, hadden zich velen dien middag naar
bet Stationsplein begeven, om van de aankomst
van Koningin en Prinses getuige te zijn.
Op het perron van het Centraalstation bevonden
zich eenige autoriteiten, onder wie de burge
meester Jhr. Mr. Dr. A. Roell.
Dadeiijk na de aankomst van den gewon^n
trein, die om 1 uur 17 in plaats van 1 uur
10 uit de residentie arriveerde, en waarin het
Koninklijk salonrijtuig was gehaakt, werden
Koningin en Prinses door den burgemeester
ontvangen.
Na de begroeting schreden de hooge bezoeksters
door de eerste-klasse wachtkamer naar de op
het Stationsplein gereed staande hofrijtuigeu.
De Koningin reed voor-, de Prinses achteruit.
De menigte begroette de koninklijke gasten
allerhartelijkst. Langs het Damrak werd naar
het paleis gereden.
Nader meldt men ons, dat H. M. gedurende
den rit naar het paleis hartelpk werd toegejuicht
door de menigte. Na aankomst in het paleis
verscheen H. M. eenigen tijd met de Prinses
op het balkon.
Een huis voor de Prinses. Naar aan
leiding van een bericht betreffende een voor-
genomen inrichting van een speciaal huis voor
Prinses Juliana, wordt, volgens het Hbl., van
bevoegde zijde medegedeeld dat een en ander
volkomen uit de lucht gegrepen is en volstrekt
geen plannen in dezen zin bestaan.
Tevens wordt daaraan toegevoegd dat het
sluitzegel, dat door jonkvrouwe Van de Poll,
Dame du palais honoraire van de Koningin,
belast met de opvoeding van Prinses Juliana,
voor dienstbrieven wordt gebezigd, tot opscbrift
draagt„Dienst van H. K. H. Prinses Juliana
der Nederlanden" en geenszins ,,Huis van H.
K. H. de Prinses van Oranje", zooals in bet
gewraakte bericht wordt beweerd.
Postpakketten.
Op het adres van den Nederlandscben Tuin-
bouwraad, gesteund door vele Earners van
Koophandel, inzake verhooging der tbans gel-
dende maxima der afmetingen en van het ge-
wicht van postpakketten, is, volgens de Tel.,
door den Minister van Waterstaat afwijzend
bescbikt, op grond der bewering, dat, waar hier
te lande in de behoefte tot verzending van
groote pakketten en van pakketten boven het
gewicht van 5 K.G. op goede en niet kostbare
wjjze wordt voorzien door bjjzondere onderne-
mingen, er vooralsnog geen voldoenden grond
bestaat, om in den dienst der pakketpost de
zeer kostbare veranderingen te brengen, welke
de verzending van groote en zware pakketten
zou veroorzaken.
Het bestuur stelt zich voor nader op deze
aangelegenheid terug te komen, te meer, waar
in bet antwoord wordt medegedeeld, dat een
minder vergaande, dan de gevraagde uitbreiding
van de thans geldende maxima der afmetingen
van pakketten wordt overwogen.
TER NEUZEN, 23 Maart 1914.
Het weerbericht van bet meteorologisch
instituut te De Bilt van heden, luidt als volgt
Hoogste barome^erstand 768.8 Horta.
Laagste barometerstand 743.4 Malinhead.
Verwachting tot den avond van 24 Maart.
Meest matige zuidelijke tot zuidwestelijke wind,
betrokken tot zwaar bewolkt, met kans op regen,
later tijdelijk opklarend, zelfde temperatuur.
In de op Donderdag a. s., des voormiddags
te 10 ure, te houden openbare vergadering van
den Gemeenteraad alhier, komen de volgende
punten in behandeling
1. Notulen.
2. Ingekomen stukken.
3. Stemming over bet voorstel van den heer
A. C. Lensen in zake aanhouding adres van de
gemeentewerklieden, houdende verzoek om ver
hooging van jaarwedden.
4. Benoeming van een onderwijzeres aan
school D.
Op de voordracht zijn geplaatst1. J. Jansen,
2. M. C. J. R. de Hondt, 3. S. S. Salome.
5. Wijziging van de begrooting voor 1914.
6. Vaststelling kohier hoofdeljjken omslag
voor 1914.
De heden door burgemeester en wet-
bouders vastgestelde kiezerslijst bevat 1585
kiezers voor de Tweede Kamer der Staten-
Generaal, 1574 voor de Provinciale Staten en
1509 voor den gemeenteraad. Het jaar te voren
waren deze cijfers resp. 1543, 1534 en 1465.
De tommies bij 's rijks belastingen J. F.
de Kousemaeker wordt met ingang van 1 Mei
verplaatst van Ter Neuzen naar Amsterdam.
e Uit verslagen van versehillende ver-
gaderiugen der Kamer van Koophandel en
Fabrieken en van den gemeenteraad, zoowel
his in verscbillende artikels in ons blad, is
meermalen de klacbt geuit, dat de plannen voor
het maken van nieuwe havens en daarmede in
verband staande werxen zijn uitgevoerd zonder
rekening te houden met de adviezen van eerst-
geuoemde colleges, en zonder dat voldoende
rekening was gehouden met de tegen de voor-
genomen regelingen ingebrachte bezwaren.
Naar aanleiding daarvan werd, toen de plannen
meer en meer vasten vorm kregen, door de
Kamer van Koophandel in de laatste vergadering
van het vorig jaar besloten, alsnog eene poging
te wagen om zooveel mogelijk in bet belang
der gemeente en van haren handel, verbeteringen
in het ontwerp te krijgen en daarvoor ook in-
geroepen den steun van den gemeenteraad en
de Maritime Yereeniging.
Naar we vernemen zijn thans door welwillende
medewerkiug van den Hoofdingenieur-directeur
van 's Rijkswaterstaat, te Middelburg, boven-
genoemde colleges uitgenoodigd om alsnog
mede te deelen welke werken naar hun oordeel
behalve de reeds geprojecteerde havens, alhier
nog zouden behooren te worden uitgevoerd, ter
verbetering van de los- en laadgelegenheden
voor bet havhnbedrijf.
In verband daarmede zijn vanwege de ge-
noemde colleges conferences gehouden en is
thans een advies verzonden, waarin op enkele
werken gewezen wordt, die naar hun oordeel
zouden dienen tot stand te komen.
Vrijdagavond omstreeks half negen hoorde
men eensklaps een bevig gillen in het Nieuwe-
diep, bij de Vlooswijkstraat. De agent Witte,
die in de nabijheid was, snelde er heen en
vernam toen van twee ongeveer 14jarige meisjes,
die hevig ontsteld waren, dat zij door een als
heer gekleed manspersoon waren aangegrepen
en tegen de straat getrokken. Op hun gillen
had hij ben losgelaten en de vlucht genomen
in de richting der Verbindingsstraten. De
acbtervolging door genoemden agent en enkele
andere personen, waaronder een broeder van
een der meisjes, bad geen resultaat. Wel
meende een hunner nog met een glimp iemand
te hebben gezien, die aan de gegeven bescbrijving
voldeed, maar er werd niemand gevonden.
De vorige week werd te Ylissingen door
de politie aangehouden een minderjarig meisje
uit Ter Neuzen, die daar met een artist een
kamer betrokken had. Zij werd door de zoigen
der politie bij de ouders alhier teruggebracbt.
Op de voordracht ter benoeming eener
onderwjjzeres aan school D te Sluiskil zijn ge
plaatst de dames J. Jansen, thans volontaire aan
die school, M. C. J. R. de Hondt, volontaire te
lerseke en 8. S. Salome, idem te Zuidzande.
Voor eenige weken werd op de cocesfabriek
te Sluiskil van een der motoren uit de machine-
zaal een kostbaar onderdeel vermist. Men bad
sterk vermoeden dat zekere J. R., een aldaar
als electricien werkzaam zijnd persoon van
Balgische nationaliteit, aan die vermissing niet
vreemd was, doch het onderzoek leverde geen
resultaat op. Gisteren morgen ecbter kreeg
men voldoende aanwijzingen en toen nader werd
onderzocht, bevond men dat bedoelde R. in het
bezit van het vermiste was. Hij is door de
rijks- en gemeentepolitie van Sluiskil gearresteerd
en naar het arrestantenlokaal albier overgebracht.
Heden is bij naar Middelburg getransporteerd,
ter beschikkiDg van den ofhcier van justitie.
De beer J. Wolfert van Hoek, die bij de
examens van het vorig jaar de onderwijzersakte
behaalde, is thans benoemd tot onderwjjzer aan
de openbare lagere school te Nieuwerkerk aan
den IJssel en te Ouddorp (Z.-H.) Door hem
is eerstgenoemde betrekking aangenomen.
Yoor rekening van den heer P. F. Wijne-
De Foeljaeger te Philippine is van de werf
Vooruit" te Enkhuizen te water gelaten een
stalen motoraak, ingericht voor de mosselvangst
op de Zeeuwsche stroomen. De aak zal worden
voorzien van een ,,Krombout"-motor van 20 P.K.
Beroepen te Hontenisse de heer W. J. van
Lindonk, cand. tot den Heiligen Dienst te Sche-
veningen.
Door de Rechtbank te Middelburg is
benoemd tot deskuDdige tot schatting van de
pachtwaarde der gronden gelegen in den calami-
teuzen Hoofdplaatpolder, den heer I. de Hullu
dijkgraaf van den Generalen Prius Willempolder,
wonende te Schoondijke.
Sas van Gent. Zondagmiddag terwijl de
nieuwe brug over den Oostelijken kanaalarm
wegens spoortijd gesloten was, is de stoomboot
tfBodil" vau Epsjerg, komende uit Gent, met
zooveel kracht tegen de gesloten brug opge-
loopen, dat deze geheei outredderd werd en
niet meer kon gedraaid worden. De stoomboot
die zonder loods voer, passeerde daarna langs
de middensluis naar Ter Neuzen, alwaar de
vereischte borgstelling naar wrj vernemen
f 35000 werd geregeld.
In den namiddag werd reeds begonnen met
de noodige op- en afritten te maken in den
kanaaldijk tot gebruik van een pont, daar
allereerst gewerkt zal worden om de brug open
te zetten, ter voorkoming van oponthoud der
groote vaart.
SSCIE
»lt bl»d en .»ge.o.derd .»p MJ Je y" B*MMBM. Mmmmen.
De Burgemeester der gemeente TER NEUZEN
maaktbekend dat eene Openbare Vergadering
van den Gemeenteraad zal worden gehouden op
Dondertla* den 3B Maart 191*. des voormiddaga
ten 10 ure.
Ter Neuzen, den 23 Maart 1914.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.