Ter Neuzensche Hourant
- Zaterdag1 24 Januari 1914. 54e iaargang.
Mil van Koophandel en Fabrieken
Bionenland.
^BLAICA'S SEIIIM.
No, 6023.
TWBE1.DS BLAD.
f Openbare Vergadering
fK HIL IE f 0 5.
I te Ter Ueuzen.
op Mkaudag den 26 Jan. 1914, 's nam. 7 uur.
De Voorzitter,
A. C. LENSEN.
De Secretaris,
A. P. DE YOS.
T W E E D E K 14 M E R.
In de Donderdag gehouden vergadering was
de Marinebegrooting aan de orde en zette de
Minister van Marine, blijkens het versing der
H. Crt., zijne Woensdag aangevangen rede
voort. Hij betwistte dat er thans minder zou
worden uitgegeven voor productieve dooleinden
tegenover meer in het algemeen. Thans wordt
integendeel meer uitgegeven voor gevechts-
waardig materiaal.
Van een vlootcommissie verklaart de Minister
zich geen tegenstander. Ook de heer Hugen-
holtz is daar welkom, hij zal dan misschien
beteren kijk op de zaken krijgen.
De reparatie van de //Holland" zal kosten
190,000, behalve 45,000 voor de machines.
De schietoefeningen kurinen niet op den
ouden voet worden voortgezet, immers men
moet thans op veel grooter afstand schieten.
Voor het geregeld stationneeren van een
oorlogssehip in de Caraibische zee is onze
marine niet toereikend.
Oorlogsechepen kunnen vooralsnog niet in
ons land worden gebouwd, ten hoogste gemon-
teerd.
Hij ontkent, dat de vooruitzichten voor het
personeel in de laatste jaren niet zouden zijn
verbeterd. Buitendien zal men weldra op
jeugdiger leeftijd matroos le klasse kunnen
worden.
Kort dienstverband beoogt de menschen ge-
schikter te maken voor de burgermaatschappij,
waarin zij dan nog zeer jong terugkeeren.
Voor kadervorming heeft men menschen met
langer dienstverband noodig.
Het passagieren onder toezicht zou niet aan-
genaam meer zijn, wanneer het niet met zeer
grooten tact van de zij de der geleiders geschiedt
De eerbied voor het gezag moet aoodzakelijk
schade lijden, wanneer men elke fout, die wordt
gemaakt, omdat het. gezag nu eenmaal in handen
van menschen berust, zoo breed mogelijk uitmeet
voor het personeel.
Spreker Jeest een stuk voor uit //het Anker"
ten bewijze, dat men stelselmatig het gezag
ondermijnt.
Den kommandant van de ,'Van Galen" heelt
men het schrijven van een briefje aan eeri zeer
jong meisje verweten. Spreker heeft het briefje
niet in handen kunnen krijgen, doch keurt het
het schrijven natuurlijk af. Dit mag echter
geen reden zijn om een blaam te werpen op
een heel korps.
Tegen het vereenigingswezen is hij nietde
besturen wil hij zelfs outvangen om algemeene
belangen te bespreken.
Nooit mag er echter sprake zijn van strijd-
vereenigingen, die streven naar medezeggenschap.
Zeer gunstig onderscheiden zich dan ook de
militaire vereenigingen in andere landen van de
onze, en een groot verschil is en ten deze ook
tusschen het Engelsche matrozenblad „The Fleet"
en 't Hollandsche //llet Anker".
Ten bewijze leest de Minister uit beide bladen
tal van citaten.
Oratrent de beweerde //Schending van brief-
geheitn" deelt hij mee, dat deze daarop neerkomt,
dat men belet, anti-militaire schotschriften aan
Toen ging hij. Zij oogde hem na door het
openstaande venster hunne blikken ontmoetten
elkaar nog en zij wuifde hem nogmaals toe.
„Mijn Victor", dacht zij, ,/wat bemint hij
me Hoe gelukkig konden we zijn, als die
broeder en zuster niet als vijandelijke elementen
tusschen ons en ons geluk stonden. Ik zou
wel wenschen, dat hij zijne nicht naar andere
bloedverwanten zond."
Zij leunde nog op het vensterkozijn, toen
de deur open ging en Blanca binnentrad.
z/Gi) hier?" vroeg zij koel. „Dat wist ik
niet. Ik zocht Victor en meende hier zijne
stem te hooren. Hoe gaat het met den ertge-
naam des huizes
Met haar gewonen glimlach boog zij over
het kind. De min werd niet opgemerkt door
Blanca, die, trots zich oprichtende, een vjjan-
delijken blik op Margaretha wierp. //Apropos,
ik heb toch bezwaar hem als rechtmatigen
boord te brengen, schotschriften, die zooals
de Minister aantoont zeer goed uit de omslagen
kenbaar zijn.
Met den bond zal niet kunnen worden samen-
gewerkt, zoolang zij tegen den dienst ageert.
Na de rede van den Minister kiijgt de heer
Troelstra het woord, om zich te verweren tegen
den aanval van den heer Marchant, op hem
gedaan.
Hij zegt o.a., dat ook de rede van den heer
Marchant, hij gelegenheid van de openbare'
behandeling der Marinebegrooting, wijst op een
bijvallen van de vrijzinnig-demokratische partij.
Den toon overigens, door den heer Marchant
tegen hem aangenomen, schrijft hij toe aan
animositeit van de vrijzinnig demokratische
partij wegens zijn, Troelstra's, aanval op die
partij.
De heer Mendels verdedigt den Bond van
minder M rinepersoneel. Nooit heeft hij aan-
gezet tot verzet tegen wettelijke voorschriften,
wel tegen onverplicht deelnemen aan feestelijk-
heden.
Ook ontkent hij, dat //het Anker" het orgaan
is van den bond.
TER NEUZEN, 23 Januari 1914.
Het weerbericht van het meteorologisch
Instituut te De Bilt van heden luidt als volgt
Hoo'gste barometerstand 770.9 Dresden.
Laagste barometerstand 740.8 Seydisfjord.
Verwaehting tot den avoud van 24 Januari
Zwakke tot matige zuidoostelijke tot zuidweste-
lijke wind, nevelig, later toenemead bewolkt,
waarschijnlijk nog droog weer, matige tot
lichte vorsc.
Onder degenen die zich deZer dagen alhier
ter secretarie kwamen aangeven voor inschrij-
ving voor de mihtie was er een die onlangs
reeds aangifte heeft gedaan van de geboorte
van zijn tweede kind.
Ter aanvulling van ons verslag omtrent de
vergadering van de vereeniging tot Zieken-
verzorging alhier kunnen wij nog melden dat
onder de ontvangsten o. a. nog voorkomen aan
subsidies van de gemeenten Ter Neuzen, Zaam-
slag en Axel, en bijdragen van het Rijk
(departementen van Binnenlandsche Zaken en
Oorlog) 920, giften f 41,43, collecten in
Ter Neuzen en omliggende gemeenten /77,515,
contributie der leden 657, verpleeggelden
3524.35. Voor het_gebruik der operati-kamer
werd outvangen 177,75, terwijl van de wijk-
verpleging inkwam 42,95.
Uitgegeven werd o. m. aan salaris van vast
en tijdelijk personeel 767,75, verlichting en
verwarming 315,24, rente van opgenomen
kapitaal f 462,50, voeding 1937,38, onderhoud
gebouw en meubilair f 336,766.
Voor aankoop en herstelling van verplegings-
artikelen, linnengoed en meubilair werd uit
gegeven 416,973, terwijl op de kosten der
verbouwing werd afbetaald f 610,13s.
Gisteren werd alhier in het //Hotel de
Commerce" door de notarissen Vau der Moer
alhier en Dregmans, van Axel, ten verzoeke
van de erven van mevr. de wed. SturmLeunis,
gewooud hebbende en overleden te 's Graven-
hage, geveild bouwlanden euz.
Deze werden verkocht als volgt
Vier perceelen bouwland in den Van Lijnden-
polder, gerneente Zaamslag, aan mevr. de wed,
C. J. A. Fercken, te's Gravenhage, voor 950
per gemet of in massa voor 28.303,85.
Koop 5, een perceel bouwland, en halve kreek
of watergang in den Nieuw Othenepolder, aan
den heer J. Huijssen, laodbouwer te Zaamslag,
voor 705 per gemet, of 5009,04 in massa.
Koop 6, een perceel bouwland in dien polder,
aan de heeren D. Scheele, koopman te Ter
Neuzen en tlerm. M. de Regt, landbouwer te
Zaamslag, voor 530 per gemet of 4148,65
in massa.
erfgenaam des huizes te erkennen, sedert ik
de Schotsche wetten nauwkeuriger bestudeerd
heb. Als jij Juan's vrouw bent, kan je on-
mogelijk de echtgenoote van Victor zijn. Bijge-
volg is het zeer twijfelachtig, of de wet het
kind
Zij voleindigde die woorden niet. De maat
was reeds voldeze beleediging deed haar over-
loopen. Margaretha's oogen schoten vuur, toen
zij op hare tegenpartij toetrad.
z/Dit zal de laatste beleediging zijn, die je
lippen hebben uitgesproken, Blanca Norton.
Morgen verlaat je mijn huis. Ik ben de echt
genoote van graaf Victor Norton en de meesteres
hier in huis. Deze nacht zal de laatste zijn,
dat je hier vertoeft". Zij stiet de deur open.
,/Als mijn man terug is, ga jij weg of ik
Niemand dacht aan de tegenwoordigheid der
min. Margaretha's woorden hadden zelfs Blanca
een oogenblik beschroomd gemaakt, doch dat
duurde geen minuut. Toen stoof zij op als
een getergde leeuwin en riep op schrillen toon
jrAl kwamen alle plebejers van de wereid
met hun dochters, ik wyk geene schrede van
hierHet slot Northminster was tot dusverre
Koop 7, een deel van den zeedijk van den
Kleine Molenpolder, gemeenten Graauw en
Hontenisse, aan de heeren W. Scheele en Herm.
V. de Regt, rustende tindbouwers te Zaamslag,
."oor 530 per gemet of f 4148,65 in massa.
Koop 8. Een aandeel, groot 39 centiaren,
in den grond onder eene scbuur aan de Kruis-
poldersche kade, aan dezelfden voor 1,20.
Koopcn 9 en 10, bouwland in voornoemden
polder, aan den heer J. K'aassen te Ter Neuzen,
voor f 540 per .4 m t of f 5970.04 in massa.
Naar wij nader vernemen zullen de lichtingen
1912 en 1913 van het 39ste bataljon landweer
mfanterie te Vlissingen van 6 tot en met' 11
Juli a. s. voor herhalingsoefeningen onder de
wapens komen.
Volgens mededeeling van het Loodswezen
zijn verlegd
In de Everdingen stompe ton No. 22a in
70 d.M. water op 51° 23' 39" N.b en 0° 58'
48" W.l.
in het Zuidergatzwarte lichtboei No. 36
in 94 d.M. water op 51° 22' 31" N.b. en
C« 48' 4" W.l.
in het Schaar van Walsoorden stompe ton
No. 3 in 44 d.M. water op: 51° 22' 40" N.b.
en 0° 48' 29" W.l.
Aan de peilschalen bij den steiger te Hoede-
kenskerke, bij den berrn te Walsoorden, op het
bolbaken van Valkenisse (Komjnen Schor), en
op het lichtbaken van Saettinge, zijn wit ge-
schilderde planken aangebracht, die buiten de
peilsckaalplanken uitsteken en waarvan de boven-
kauten het gewone laagwaterpeil aangeven.
De motorschuit van den beurtsc'nipper
Yoerman, uit Sas van Gent, bevond zich Maandag-
middag in het Hollandsch Diep voor de haven
tan Willemstad, waar het vaartuig tusschen
drijfijs bekneld raakte en in nood verkeerde.
Met behulp van een 60tal personen kon het
echter, hoewel met zeer veel moeite, uit die
positie verlost worden en de haven aldaar binnen-
getrokken worden.
De St. Ct. bevat een wijziging in de
siatuten van het Groene Kruis voor Breskens
en omstreken.
Blijkens opgave van den centralen ge-
zondheidsraad deed zich in de week van 14
tc.t en met 20 Jan. in Zeeland sleehts een ge-
val voor van besmettelijke ziekte en wel van
diphteritis te Zoutelande.
Axel. Op den 5den Grooten Internationalen
..kwedstiijd, gehouden in het^t*buuw #Caoiau"
te 's Hertogenbosch, verwierf de heer J. F.
Scheele Jr. alhier een zeer eervolle verm elding
voor het bakken van beschuit.
Westtlorpe,-22 Jan. De raad der gemeente
besloot in eene op heden gehouden bjjeenkomst
de candidatuur van den heer Hon. van Waes,
als burgemeester dezer gemeente te steunen.
De tweede Schooidag
georganiseerd door een comite van voorstanders
van christelijk onderwijs werd Dinsdag alhier
gehouden in de Geref. kerk. Te 2 ure werd
de bijeenkomst door den voorzitter van het
comite, den beer De Koning, hoofd der chr.
school te Spui, geopend, die de aanwezigen
welkom heette. Hij verzocht te zingen Psalm
121 1 en ging daarna voor in het gebed.
Na lezing van Psalm 121 verklaarde hij het
zich een aangename taak dezen tweeden school-
dag te openen en dankte voor de belangstelling
die daarin werd betoond. Hij achtte het noodig,
dat men eens samenkomt om de zaak van het
christelijk onderwijs te bespreken. Het is
nog voor velen een steen des aanstoots en naar-
mate het een meer vaste en gevestigde positie
heett weten te verwerven, is de bestrijding ook
heviger geworden. Het parool moet dus voor
de voorstanders blijven voortvaren, want het
zou een gevaarlijke zelfmisleidir.g zijn om te
meenen dat de veilige haven reeds is bereikt.
mgn huis, waarin jij nauwelyks als dienstbode
zou zijn opgenomen, als mijn neef, de onnoozele
bloed, je hier niet als gravin had gebracht
Ik ben Blanca Norton, jij een schepsel van
lageren rang. Misschien pak jij je bundeltje,
maar ik doe het niet! Wij zullen zien, wie
hier de meesteres blift
Zij snelde de kamer uit. De min, die reeds
vreesde te veel gehoord te hebben sloop door
de deur aan de overzijde weg.
z/Goeie hernel, dacht ze, wat is die miss
Blanca een duivelin Kom, ik zal naar beneden
gaan en mijn avondboterham eten. Dan ga
ik later weer naar den kleine zien".
Vrouw Pool, de min, kon natuurlijk niet
beter doen, dan zoo dadelijk in het dienstboden-
vertrek te vertellen, wat zij gehoord had. Na
verloop van een half uur dacht zij, dat het
toch plicht was naar het kind te gaan. Zij
klopte aan de deur van de kinderkamertoen
zij geen antwoord kreeg, ging zij binnen,
hopende, dat de gravin de kamer zou verlaten
hebben.
Tegen verwaehting vond zjj haar daar nog.
Het venster stoud nog open en het zachte
Wanneer men nu reeds ging verslappen zou
het gevaar ontstaan dat op korten tijd weer
verloren werd, wat men dank zij jaren lange
volharding heeft weten te verkrijgen. llet werk
moet geheel voleind worden, het doel ten voile
bereikt. Hij hoopt, dat ook deze schooidag
daartoe moge bijdragen.
Alsnu heeft de voorzitter het woord aan den
heer J. G. Wirtz, districtsschoolopziener te
Groningen.
Deze begon met te herinneren aan de teleur-
stelling die de voorstanders van h»t Chr. onder
wijs in het afgeloopen jaar ondervonden, toen
de verkiezingen in hun nadeel uitvielen Maar,
zegt spreker, wij moeten daarin erkennen Gods
hand, Die beter dan wij weet, wat voor ons
noodig is. Elk dacht toen, dat-de oplossing
der schoolkwestie, die aanstaande leek, de al-
geheele gelijkstelling, voor geruimen tijd was
achteruitgeschoven.
Maar zie, eer het jaar nog teneiude was,
verscheen in de Staatscourant de benoeming
van eene bevredigingscommissie, die in 1. pdracht
heeft gekregen, niet minder, dan te onder-
zoeken op welken grondslag het mogelijk zal
zijn de schoolkwestie op te lossen. Dit had
men niet gedacht, niet verwacht. Wij moeten
dit met groote belangstelling en dankbaarheid
aanvaarden. Of deze commissie de zaak al of
niet tot een goed eind zal brengen, ik laat dit
geheel in het midden, maar het is een ver-
blijdend verschijnsel te noemen dat van achter
de groene tafel door een liberaal Minister is
erkend, dat ons jaren lang onrecht is gedaan.
Dit moet ook tot dankbaarheid steramen.
Alle fracties werken aan die opdracht mede.
Men moet niet denken, dat enze manneri daar
een gemakkelij^e taak zullen te vervullen hebben,
dan heett men geen begrip van de zaak.
Velen meenen, dat onze strijd alleen een
strijd is voor rechtsgelijkheid en dat is het
dan ook in de eerste plaats. Maar die strijd
heeft zoo lang geduurd, dat de school eigenlijk
het kind van de rekening is geworden. De
commissie zal nu hebben te onderzoeken op
welke wijze recht zal kunnen gedaan worden,
maar er staan ook tal van andere kwesties die
door de commissie onder de oogen zullen moeten
worden gezien.
Spreker betoogt dat de politiek zich van de
schoolkwestie heeft meester gemaakt, zoodvnig,
dat deze den strijd geheel beheerscht. Ook de com
missie is weer geheel uit politieke mannen
eaamgesield, want voor zoover er oud-onder-
wijzers deel van maken, zijn dit ook geheel
verpolitiekte. De politiek is ook weer oorzaak
dat de commissie er zoo buitengewoon politiek
uitziet. Spreker hoopt van harte dat de menschen
zullen slagen, dan zal de politieke kant der
zaak vervallen en komt men op bet paedagogiseh
standpunt, dan komt de school op den voor-
grond, dan komt het vraagstuk waar het thuis
hoort, dan kan men de scholen zelf beoordeelen.
De strijd gaat eigeulyk niet tegen de bij-
zondere school, maar tegen de christelijke school.
Er bestaan nl. ook bijzondere neutrale scholen.
Tegen deze richten zich de pijlen der leden
van den Bond van Ned Onderwijzers niet. Die
worden ook wel door particulieren onderhouden,
maar daarop wordt niet van God gesproken,
dat zijn neutrale scholen, of nog erger. Ging
het alleen tegen de bijzondere school, dan zou
zich ook tegen dezulken de actie moeten richten.
Gaat echter een openbaar onderwijzer tot zoo'n
school over, dan wordt hij nog tot de broederen
gerekend, gaat er echter een over tot eene
christelijke bijzondere school, tot eene R. K.
bijzondere school, dan wordt hij uit de synagoge
geworpen. Dat teekent naar sprekers meening
den strijd.
Onze bijzondere scholen, gaat hij voort, zijn
zoo openbaar mogelijk. Het leerplan wordt
elk jaar aan den schoolopziener ingezonden.
De rooster van werkzaamheden wordt elk jaar
vastgesteld en duidelijk leesbaar opgehangen.
maanlicht stroomde naar binnen. De gravin
lag in een leu stoel nabij het venster en sliep
blijkbaar. Vrouw Pool naderde zacht om te
zien of zij zich vergist had. Neen, Margaretha's
gelaat was wel bleek haar lippen trokken wel
zenuwachtig, maar zij sliep. Aan haar lange
oogwimpers hingen nog tranen
Zij is vast ingeslapen het arme kind' zeide
vrouw Pool zacht. 1 Is zonde zoo n zacht,
lief schepsel aan die tijgerkat over te laten
en toch bemint de graaf haar oprecht. Be-
grijpe wie het kan."
Zorgvuldig legde zij hare meesteres een doek
over de schouders, nam het kind uit de wieg,
zonder het wakker te maken en nam het mee
naar een kamer van de eerste verdieping.
Nadat zij het kind voor den nacht verzorgd
had, maakte zij het in slaap en gebood de
kindermeid bij den kleine te blijven, terwijl
zij naar de kinderkamer terugkeerde. Een
half uur geleden, had zjj die verlaten het
sloeg nu half negen, terwijl zij de trap afging.
z/lk maak mij bezorgd. Mevrouw zal kou
vatten in die nachtlucht. Zou ik haar wakker
maken?" (Wordt vervolgd).
