Tqt HeuzsnschQ Courant
Laatsts Berichfen.
Dinsdag 29 April 1913. No. 5909.
TWIBEiJDS ~BTjJLID.
Gemengde beriehtea
Handeisberichten.
TEE NEUZEN, 28 April 1913.
Naar wij vernemen heeft de verkoop van het
Emtnabloempje, ten voordeele van behoeftige
tubercnlose-lijders, alhier opgebraeht 37,10.
Vrijdagavond tvad alhier in een van wege
de centrale liberale kiesvereeniging belegde
openbare vergadering als spreker op de heer
Jbr. R. de Muralt, candidaat in dit district
voor de a. s. Kamerverkiezing. De bovenzaal
van het Hotel de Commerce" was druk bezocht.
Na een inleidend woord van den voorzitter,
den heer J. de Feijter, die een woord van
hulde bracht aan den aftredenden afgevaardigde,
den heer Vorsterman van Oyen, voor de wijze
waarop hij zijn mandaat heeft vervuld, gaf hij
het woord aan den heer De Muralt.
Deze begon met te wijzen op de vergade-
ringen van de partijen der rechterzijde, die
besloten hebben de coalitie weder voort te
zetten. Hij meende dat het echter een ver-
blijdend teeken mag genoemd worden dat er
althans bij een der bondgenooten eene minder-
heid bleek te zijn, die het er niet mede eens
is om de politiek die ons volk verdeeld nog
verder voort te zetten.
Hij behandelde vervolgens de onderwijskwestie
en de op dat punt voorgenomen voorstellen
tot herziening van art. 192 der grondwet, wat
tengevolge zou hebben dat de bijzondere school
regel en de openbare aanvullend werd. Spreker
is van meening dat, wanneer deze regeling,
die hij eene ramp zou achten voor het ouder-
wijs, werd ingevoerd, gevolgen zou hebben,
die ook de rechterzijde later zou doen betreuren
dat ze was ingevoerd, omdat dan alle gezindten,
zoowel kerkelijke als politieke, voor zoover ze
geen directe ondermijning van het staatsgezag
beoogen, recht zouden hebben op bekostiging
van het door hen gewenschte onderwijs, ook
al was het eene school der sociaal-democraten
of eene waar de kinderen als vrijdenkers werden
opgevoed.
Spreker achtte de openbare school de eenige
die door alien kan bezocht worden, zonder
krenken van gevoelens. Hij gaf toe, dat die
school niet kan bieden wat sommigen wenschen,
naaar op dat punt gaan de wenschen van de
calvinisten niet gelijk met die der Katholieken.
Voor dezen is het bepaald een bezwaar door
hunne kinderen de scholen van de coalitiege-
nooten te laten bezoeken. De openbare school
alleen kan de school zijn voor alien en tot haar
moet de staatszorg zich dan ook uitstrekken.
Hij kan zich indenken, dat men ook van
vrijzinnige zijde heeft gestemd voor subsidie
ten behoeve van de bijzondere scholen, omdat
velen die wenscheD, maar hij is van meening
dat meer waarborgen zouden moeten gegeven
worden dat de subsidie ook werkelijk het onder
wijs ten goede komt. Aan de eenmaal ver-
kregen subsidies zou hij niet willen raken, maar
hij meent dat dan voor het oogenblik ook het
uiterste is gedaan, wat van staatswege voor de
bijzondere scholen kan gedaan worden. Verder
zou hij niet willen gaan.
Ook in art. 171 der Grondwet schuilt bij
de rechterzijde een gevaar. De Regeering heeft
op dat punt de voorstellen van de Grondwets-
commissie, bij aanneming waarvan de Ned. Herv.
kerk de bevoorrechte plaats die haar op grond
der historie toekomt wel niet overgenomen,
maar het gevaar blijft toch bestaan, dat de
rechterzijde die wijziging ondanks de Regeering
later toch zou aanbrengen.
Yolgens hem is het zaak om ditmaal in Juni
te stemmen op een linkschen candidaat, teneinde
de aanvallen op de openbare school en de
Nederlandsche kerk af te weren.
Na de pauze besprak de heer De Muralt de
beginseleu der rechter- en der linkerzijde. Hij
verdedigde de vrijzinnigen tegen het verwijt dat
ze ongodisten zijn en de grondvesten van een
christelijken staat ondermijnen.
Als bewijs hieryoor haalde spreker verschil-
lende wetten en maatregelen aan, genomen
tijdens het liberale kabinet Borgesius, dat ge-
vallen is ten gevolge verschillende wetten die
werden ingevoerd, en waardoor personen in
verschillende lagen der bevolking zich getroffen
gevoelden, b.v. door de ongevallenwet het groot
bedrijf en door de leerplichtwet de plattelands-
bewoners, al is het dat men thans ook van
de rechterzijde de goede werking dier wetten
niet meer ontkent.
Van het Ministerie Ruyper zijn geen bepaald
christelijke wetten uitgegaan, evenmin als van
het Ministerie Heemskerk, terwijl in deze sterke
rechtsche kamermeerderheid uitkomt, dat juist
in gevallen waar het christelijk beginsel te pas
komt, de meeningen der koofdmannen zeer
uiteenloopend verdeeld zijn.
Uit een en ander betoogt spreker dat we
leven onder een regiem van politiek Christendom.
De kleine luiden zijn wel religieus en leiden
een godsdienstig leven, maar hij meent dat bij
de leiders van den ernst van het door hen ver-
kondigde uit hun daden weinig blijkt. Ook
leidt de bevoorrechting bij benoemingen van
menschen die tot een zekere kerk behooren tot
huichelarij, om het beoogde voordeel te behalen.
Spreker eindigde zijn uitvoerig, meermalen
door applaus onderbroken betoog, met aan de
middenstof aan te radenstemt, al was het
maar voor dezen keer, in Juni a.s. Links.
Vrijdag werd te Hoek in het hotel De
Keuning door het bestuur van den Nieuw
Westenrijkpolder aanbesteed het verharden van
een rijweg in bovengenoemden polder ter lengte
van 610 M.
Dit werk is gegund aan den heer J. Wolfert
te Hoek, die ljad ingeschreven voor 1398 voor
verharding met macadam en voor 1300 met
grind.
Ter zelfder plaats werd door den heer V.
Cortvriendt besteed het maken van 3 opritten
en het verharden daarvan, benevens het ver
harden van een dreef, lang 300 M. in den
Nieuw Westenrijkpolder.
Dit werk is gegund aan den heer J. de Bree Fz.
te Ter Neuzen, die had ingeschreven voor /1084.
Voorts werd door Burg, en Weth. ten ge-
meentehnize aanbesteed het aanleggen van een
grindweg ter lengte van 1838 M. op den Binnen-
dijk in de gemeente Hoek.
Hiervoor werd het minst ingeschreven door
den heer J. P. de Vos te Ter Neuzen voor
4185.
In de vergadering der R. K. kiesvereeni
ging afdeeling Ter Neuzen van Zondag 1.1.
is tot candidaat voor lid der Tweede Kamer
gesteld de heer Mr. P. Dieleman.
Tevens werd door haar als candidaten voor
vier leden van de Provinciate Staten van Zeeland
gesteld de keeren P. F. Fruytier, C. lJsebaert,
F. Hombach en Mr. P, Dieleman.
Dezer dagen werd Sluiskil vereerd met
een bezoek van eenige keeren, dames en kinde
ren, gezeten in twee rijtuigen. Lang hebben
ze hier niet getoefd, daar zij spoedig inzagen,
dat hunne praktijken mislukten. Bij den een
haalden zij voor een paar cent graan, bij een
ander voor enkele centen kolen, bij dezen een
klein brood, bij genen schoenen en gaven overal
geld ter wisseling met het verzoek dubbeltjes
terug te ontvangen. Bij 't wisselen wilden zij
den winkelier hun diensten bewijzen met het
helpen zoeken van dubbeltjes. Evenwel waren
de winkeliers daarvoor niet over te halen en
na heel wat herrie zagen de heeren en dames,
dat hun vlieger niet opging en 't best was
maar zoo spoedig mogelijk Sluiskil te verlaten.
Vrijdagavond is in de Van Merlenstraat
te 's Gravenhage een 19jarige jonge dame, door
haar verloofde, een student uit Leiden, ver-
moord. De jonge man, die bekend heeft de
daad te hebben gepleegd, weigert vooralsnog
de beweegreden voor zijn daad op te geven.
Het paar was anderhalf jaar verloofd. On-
eenigheden waren tusschen hen volgens alge-
meene verklaringen, niet voorgekomen. Uit de
omstandigheid dat hij reeds voor eenige dagen een
revolver had gekocbt, leidt men af dat hij reeds
eerder de daad heeft willen plegen, n.l. Vrijdag-
middag, toen hij met het meisje een fietstocht
maakte naar Derjl. Er was echter steeds veel
volk op den Leidschen weg.
Het meisje was welgemoed thuis gekomen
en ook de student was naar de woning van
zijn vader te Leiden teruggekeerd. Hij vertrok
te 7 ure weer per spoor naar Den Haag en
begaf zich onmiddellijk naar de woning van
zijn meisje, waar hij aanbelde. Het meisje
was juist terug van een boodschap, keek eerst
door het raam van de bovenverdieping en was
zeer verrast, dat haar verloofde daar weer al
stond. Zij ging naar beneden en noodigde hem
uit naar boven te komen. Dit moet hij volgens
zijn verklaring kortaf hebben geweigerd en haar
op hetzelfde oogenblik met een revolverschot
doodelijk hebben getroffen.
Haar oudere zuster hoorde den knal en het
dichtvallen der straatdeur. Zij snelde naar be
neden en vond daar haar zuster liggen, waarop
zij den benedenbuur waarschuwde, meenende
dat haar zuster een ongeluk was overkomen.
Deze zag toen het bloed uit het hoofd vloeien.
Geneesheeren werden geroepen en deze konden
niets anders dan het overlijden, tengevolge van
een schotwond, constateeren.
In den aanvang verkeerde men in onzeker-
heid omtrent den dader, daar niemand den
bezoeker gezien had, dan de vermoorde. Al
leen wist een meisje uit de buurt een beschrijving
te geven van den persoon die had aangebeld.
Er werd getelegrafeerd naar Leiden, naar
den student, met verzoek over te komen, daar
zijn meisje ,/ernstig ongesteld" was. Hij was
toen dat telegram arriveerde ongeveer een uur
geleden thuis gekomen en had zich verkleed.
Hij is toen met zijn vader per automobiel naar
Den Haag vertrokken, naar de woning der
vermoorde. Daar deed hij zeer vreemd en
staarde voortdurend voor zich uit.
Het bleek dat hij in den achterzak van zijn
pantalon een revolver droeg, die nog van alle
patronen voorzien was. Hij zou de ledige huls
dus hebben verwijderd en door een nieuwen
hebben vervangen. Op verzoek gaf hij den
revolver af.
In den beginne wierp hij eenige schuld verre
van zich, maar is geeindigd met te bekennen,
waarna hij naar het buis van bewaring is
overgebracht.
De //Visscherij-Courant" deelt mede dat
vele veldwachters aanschrijving kregen om geen
proces-verbaal op te maken tegen he'ngelaars
welke van 23 April tot 31 Mei met den hengel
in geoorloofd water op geoorloofde visch hengelen.
Wat is het geval Bij uitspraak van den
Hoogen Raad d.d. 13 Januari 1913, werden
een paar Zwolsche heugelaars vrijgesproken
welke in de Dedemsvaart hadden gevischt met
den hengel en wel op grond dat die hengel
niet behoort onder Art. 10 letter m. van het
Binnenvisscherijreglement 't welk luidt
Art. 10. Verboden is te visschen
m
van 28 April tot 31 Mei met alle overige
vischtuigen met uitzondering van
De hengel wordt bij die uitzondering niet
genoemd en hoort ook niet onder de overige
vischtuigen, omdat onder letter 1 is genoemd
de hengel geaasd met den kunstvlieg.
De Hooge Raad achtte den hengel dus genoemd
en dus niet verboden, alleen dan de hengel geaasd
met de kunstvlieg van 16 Oct. tot 14 Februari.
Natuurlijk is zulks nimmer geweest de bedoe-
ling van den wetgever, zegt de »Visscherij-
Courant". Wel degelijk was bedoeld den hengel
een zekeren tijd te verbieden. Echter deondeug-
delijke styleering speelde hier nu eens den
wetgever parten. Verwacht wordt, dat binnen-
kort een herziening komt en in sport- en vak-
kringen wenscht men deze dienstbaar te maken
aan eene algeheele verbetering van het Binnen
visscherijreglement.
Een zeldzaam geval van slaapziekte is in
het ziekenhuis te Cherbourg voorgekomen.
Een schoenmaker, zekere Lion Jean, heeft
niet minder dan 77 dagen achtereen geslapen.
Donderdagmorgen is hij weder ontwaakt, zoo
frisch als een hoentje. Hij was echter zeer
verwonderd dat hij zich in een ziekenhuis be-
vond en verkeerde in de meening, slechts en
kele uren geslapen te hebben.
De gezondheidstoestand van den slaperigen
schoenmaker laat niets te wenschen over.
Hulst, 28 April 1913.
Rotterdam, 28 April.
Binnenl. Granen. De graanhandel be-
paalde zich hoofdzakelijk tot tarwe, welke in
de goede soorten prijshoudend werd verkocht.
Boonen en Erwten als. voren.
Meel. Vorige week bleef de stemming zeer
vast en prijzen liepen omhoog. Op late levering
was er vraag naar enkele buitenl. merken.
Men noteert: Goede Tarwe per hectoliter
van 7,60 a f 8,75 mindere soorten 6,50
a 7,— Essex per 100 kilo van 10,50 a
11,75; Wilhelmina puike /10,50 a/10,75
tusschensoorten 9,— a 9,75 Rogge per
hectol. 6,50 a 6,70 en per 100 kilo
8,25 a f 8,75 Gerst per hectol. f 5,50
a 6,25 Chevalier 6,75 a 7,— Gerst
per 100 kilo 9,50 a 12,25 Chevalier
12,50 a 13,50 en extra zware daarboven.
Goede Haver per hectol. lange 5,25 a f 5,50
dikke /6,a 6,50 en per 100 kilo 10,
a 11,— afwijkende 7,a 7,75
Paardenboonen 8,— a /8,50 Witte Boonen
12)a f 16,Bruine Boonen goede
12,— a 14,— mindere 8,—a y 10,50
Kroonerwten 8,— a 12,— gewone groene
8,a /10,Voedererwten /6,50 Kanarie-
zaad Friesch 14,— a 17,75 per hectol. en
per 100 kilo 27,50.
Buitenl. Granen. Tarwe zeer vast met
groote inkoopen. Rogge weinig veranderd en
stil. Mai's traag. Gerst flauwer,. stoomend
lager. Grutten en Rijst als voren.
Tarwe per 2400 kilo /210 a /230; Rogge per
2100 kilo; Helena f 180; Taganrog f 174;
Gerst Zwarte Zee f 156 Ma'is Amerik. mixed
131, gele La Plata 143 per 2000 kilo
Boekweit f 173 Canada 185 dito Grutten
290 per 2100 kilo. Haver Libau f 8,25 per
100 kilo. La Plata 7,45.
Meel. Prima inl. en prima Belg. 13,
13,75le soort inl. en le soort Belg.
12,25 a 12,60 Zeeuwsch patent 13,
Ongebtyld 12,— a 12,25 Duitsch patent
13,a 13,75; extra puik Hongaarsch
19,— a f 20,Middelsoorten 18,
prima Amerik. patent 13,75 a 14,25 le
soort f 13,a 13,502e soort Bakers /12,25
a 12,75; Roggebloem 9,50 a 11,— per
100 kilo.
Runderprijzen 74 a 84; Ossen 72 a
82; Stieren 66 a 72; Kalveren 100 a 115;
Schapen 60 a 68; Varkens 52 a 56; licht
soort 55 cents per kilo.
Melkkoeien 150 a 275 Kalfkoeien
160 a 200; Stieren 130 a 280
Vaarzeu 165 a /200 Pinken 85 a /120
vette kalveren 65 a f 100; fokkalveren /15
a 20 nuchtere 9 a 12 Biggen 10
a 18 per stuk.
Aardappelen. Zeeuwsche /2,25 goede
Eigenheimers en Bravo's 2,25 a 2 50
mindere soorten 1,50 a 1,75 per mud.'
Maltha s blj2 a 7 cent per kilo.
Boterprijzen in vaten 50 a 56
stukken van V2 kilo 70 a 75 cent.
Zoetemelksche kaas f 24— a
33,— per 50 kilo.
Leidsche kaas le soort f 22.— a
24, 2e 19,— a 21,
Zeeuwsche eieren 3,50 a 3,85
Veilingseieren /3,30 a /4,50 Buitenl. 3,—
per 100 stuks.
V1 a s. Blauw Holl. 2,50 a 3,—
Holl. geel 2,75Zeeuwsch Wit f 1,65 h
1,80 per steen. J
Lijnzaad slot willig 11,— a 12,50.
Koolzaad vast in prijs.
Karwijzaad 14,— 4 14,25 per
50 kilo.
Amerik. Petroleum loco per 100 kilo
13,50Antwerpeu 231/2 fr., per kan 81' a
972 cent.
Java-koffie in balen gewone soorten
49 cents; Beste Santos 37:/4 cents per half kilo.
Beet wortel-Suiker 117/
Geraffineerde f 15,
Ter Neuzen, 28 April.
Boter per lj2 K.G. 0,55.
Eieren per 26 stuks 0,85.
Antwerpeu, 26 April.
Chili-Salpeter prijshoudend loco fr. 26 40
April fr. 26,40Mei fr. 26,30Febr./Maart
1914 fr. 26,30.
VEEHANDEL IN BELGIE.
De goede stalbeesten golden gemiddeld van
fr. 1,75 tot fr. 1,90, geslacht vleesch kalveren
van ir. 2,20 tot fr. 2,60 per kilo, geslacht vleesch
schapen van fr. 1,80 tot fr. 2,— per kilo, o-e-
slacht vleeschvarkens van 70 tot 100 kiTos
en daarboven, levend gewogen, golden van
fr. 1,05 tot fr. 1,18, volgens kwaliteit.
Groede. Terwijl Zondag de ouders naar de
kerk waren, is een 3jarig meisje al spelende
in den vijver geraakt en jammerlijk verdronken
Toen men bet uit het water haalde, bleken de
levensgeesten reeds geweken.
Door de Zuid-Holl. Maatschappij tot
redding van schipbreukelingen is blijkens haar
verslag over 1912 aan schipper Th. Vael te
Ter Neuzen een schadeloosstelling toegekend
van 30, voor de gedane moeite en het geleden
tijd vet lies bij het redden van de opvarenden
van het bij Rammekens gestrande schip op
6 Nov. 1911. r r
's Gravenhage, 28 April. Tweede Kamer.
In de heden gehouden vergadering werd voort-
gezet de behandeling van het kustverdedigino-s-
ontwerp.
De Minister van Oorlog ging de geschiedenis
van het ontwerp na, en betoogde dat de Re
geering geen verwijt verdient over vertraging
van de behandeling en over de daarin aaSge
brachte besnoeiing'
Vervolgens betoogde de Minister de nood-
zakelykheid van kustversterking, speciaal ook
van fortenbouw bij Vlissingen. Bij ons tegen-
woordig verdedigingsstelsel, waafbij het nit moet
zijn met het begnp van geconcentreerde ver-
dediging, is van het grootste belang onze havens
welke toegankelijk zijn voor groote punten, dat
zijn de Scheldemond, Hoek van Holland en
IJmuiden, te beschermen.
Daardoor versterkt men de geheele kust,
want landing aan de open kust is een hopelooze
a £19, a.
De Minister verklaarde een voorstander te
zijn van kustverdediging door klein materieel
maar dat moet gesteund worden door krachtiae
uitvalspoorten. Het fort te Vlissingen moet
dmnen tot bescherming van de haven en de reede
van Vlissingen.
De werken te Ter Neuzen en te Ellewoutsdijk
leveren daarvoor geen waarborg op. De Minister
verdedigde ook het groot kaliber van 28 c.M.
geschut en het stelsel van koepelforten en ver
klaarde ten slotte de amendementen van de heeren
Eland en Thomson niet te kunnen aavaarden.
De Minster van Buitenlandsche zaken be
toogde dat aan het ontwerp geen enkele politieke
beteekenis te hechten is.
J
VAN
Middenprijs per 100 K.G. Tarwe 10,50, Rogge 8,25,
Wintergerst 10,—Zomergerst 9,60, Haver 9,50,
Erwten 10,50, Witle boonen /13,—Bruine boonen
/10,75, Duivenboonen 10,50, Paardenboonen 10,—
Boekweit Lijnzaad /ll,—, Koolzaad f—
Aardappels 2,25.
Boter per kilo 1,10.
Eieren per 26 stuks f 0,75.
Ter weekmarkt waren aangevoerd 23 stuks rundvee,
36 varkens, waarvan verkocht 12 stuks rundvee, 30
varkens.