Binnenland.
No. 5908.
TWBBDBBLAD.
FEUILLETOH.
Uit de geschiedenis
der Enschedesche Schutterij.
Predikbeurten.
Donderdag 1 Mei (Hemelvaartsdag).
EEKSTE K A 9! E R.
Vergadering van Donderdag.
Behandeld wordt o. a. wijziging der Land-
weerwet.
De heer Van Voorst tot Voorst betoogde,
volgens het verslag der H. Crt., dat het wets
ontwerp moet worden aangemerkt als een ver-
zwakking van de uit militair oogpunt toch
reeds zwakke Landweerwet, en zulks in d'e eerste
plaats door het terugbrengen van den diensttijd
van 7 tot 5 jaar. De diensttijd had op 6 jaar
moeten vastgesteld worden. Voorts acht hij
zeer nadeelig, dat de herhalingsoefeningen zijn
teruggebracht van 2 gedurende 6 dagen op 1
gedurende 6 dagen. En dat, terwijl door des-
kundigen als o. a. generaal Snijders, de toestand
van de landweer wordt geschetst als bedroevende
tekortkomingen vertoonende, en dus elke ver-
korting van oefentijd dien slechten toestand nog
slechter zal maken.
Intusscben zal spreker, omdat hij in tegen-
stelling met generaal JSnijders, verwaeht''dat,
indien de thans getroffen maatregelen nadeelig
blijken, de Regeering er op terug zal komen,
zijn stem aan het wetsontwerp niet onthouden.
De heer btaal betoogc eveneens dat de beide
thans verkorte landweeroefeningen hadden moeten
behouden worden. Spreker heeftgeen vertrouwen
in het terugkomen van den Minister op de thans
voorgestelde maatregelen. Echter gaat ten-slotte
°°k deze spreker met het ontwerp mee, omdat
de landweerregeling, die op het oogenblik geldt,
ook niet beter is.
De heer Laan drong er bij den Minister op
aan te bespoedigen de zorg voor de doode
weermiddelen.
De Minister van Oorlog verdedigd het ont
werp. Als toekomstbeeld schetste hij het vormen
van 72 landweer-bataljons, terwijl hij ook hoopte
dat zoo spoedigmogelijk gebroken zou kunnen
worden met het ook z. i. verkeerde stelsel van
loterij voor de militie.
De kritiek van den heer Van Voorst tot Voorst
op de landweer achtte de Minister ongerecht-
vaardigd.
Het ontwerp wordt zonder stemming goed-
gekeurd.
Hierna kwam in behandeling het wetsontwerp
tot regeling van de verplichtingen ten aanzien
van den Jandstorm.
De heer Staal ontwikkelt enkele bezwaren.
Na verdediging door den Minister wordt het
wetsontwerp goedgekeurd, evenals eenige andere
ontwerpen, waarondersubsidies aan vereeni-
gingen enz., ingevolge de Kinderwetten, de
wijziging der Tandartsenwet," de opricbting van
een nieuw Rijkskrankzinnigengesticht te Woensel
en overneming door het Rijk van de lokale
telefoonnetten der Ned. Bell-Telefoonmaatschap-
pp, waarna de Kamer uiteenging tot vermoedelijk
Dinsdagavond 6 Mei.
TER NEUZEN, 25 April 1913.
Het weerbericht van het meteoroIo<nsch
instituut te De Bilt van heden luidt als volgt
Hoogste barometerstand 771,2 Horta.
Ifagste 742,8 Vestmanoer.
Verwachtmg tot den avond van 26 April:
Zwakke tot matige Zuidwestelijke tot Zuidelijke
wind, meest zwaar bewolkt, met tijdelijke op-
klaring, waarschijnlijk regen of onweersbuien,
zelfde temperatuur.
Voor de betrekking van directeur der
Hoogere Burgerschool alhier, hebben zich 7
sollicitanten aangemeld.
(Medegedeeld door J. J. van Deinse).
9) in
Den 1 December werden wij weer naar Axel
verlegd op dezen dag kreeg ik mijn aanstelling
als Sergt. Majoor in plaats van mijnen tot
2e Luitenant oenoemden Sergt. Majoor W W
bmitt. Gedurende deze maand dreunde dag en
nacht de grond van het geweldige bombarde-
ment der Citadel, en rammelden de glasruiten
te Axel en in den omtrek, door het vuur der
schepen op en forten langs de Schelde. Wij
waren reeds zoodanig aan dit onophoudelijk
schieten gewoon, dat toen onze dappere ver-
dedigers der Citadel en onderhoorige forten ten
laatste door de groote overmacht der Franschen
moesten capituleren, het ons voorkwam als ware
de wereld uitgestorven. Misschien dachten de
Belgen dat met den val der Citadel den Hol-
landschen moed geheel gezonken was, want op
den 5 Januari 1833 hadden zij zich bij de
Ouburgsche sluis op ons grondgebied in de
bosschen verscholen en overvielen van daar
een patrouille van ons, welke voor de overmacht
Naar wij vernemen is door den heer Ds.
J. h..van Hulsteijn bedankt voor de benoeming
il der commissie van toezicht op het
middelba.ar onderwijs, en voor die tot lid der
eommissie van toezicht op het lager onderwijs,
In de commissie van advies over spoor-
wegdienstregelingen is door den Minister van
Waterstaat voor 't tijdvak van 1 Mei 1913
tot 30 April 1914 o.a. benoemd de heer J. A.
van Rompu, lid van Ged. Staten van Zeeland
te Tei Neuzen en tot plaatsvervangend lid de
heer jhr. Mr. E. A. 0. de Casembroot, lid van
Ged. Staten van Zeeland te Middelburg.
De alhier op verzoek der marec'nausse'es
te Hulst aangehouden twee Rotterdamsc'he koop-
lieden, die naar het huis van bewaring te Mid
delburg waren overgebracht, zijn op°last van
den officier van justitie op vnje voeten gesteld.
Sch ietoefeningen tot vevhooging van
's Landsweerkracht.
Aan de jongelieden, die zich voor deelneming
aan bovengenoemde schietoefeningen hebben op-
gegeven, wordt bekend gemaakt, dat die oefe-
ningen dit jaar zullen aanvangen op 3 Mei a.s.
Zij zullen plaats hebben des Zaterdags, te
Zaamslag van 5—7 uur en te Axel van 4,15 —6,15
uur n. m.
Ron. besluit zijn voor de provincie
Zeeland benoemd tot leden van den militieraad
voor de lichting der militie in 1914, tot voor-
zitterMr. J. YV. Zijlstra, rechter in de arron-
dissements-rechtbank te Middelburg; tot zijn
plaatsvervangerMr. D. van-der Vliet, burge-
meester van Zierikzeetot ledenMr. J. J.
Heijse, advocaat en procureur te Middelburg,
en E. A. Umland, luitenant-kolonel, provinciale
adjudant in Zeeland tot hun plaatsvervangers
mr. F. B. Evers, advocaat en procureur te
Middelburg, en A. H. Gouwe, kapitein bij het
14de regiment infanterie.
In de week van 16 tot en met 22 April
kwamen de volgende gevallen van besmettelijke
ziekten uit Zeeland ter kennis van den centralen
gezondheidsraad van roodvonk 1 geval te Sluis,
van diphteritis 2 gevallen te Vlissingen en te
Kattendijke, 1 geval te Goes, Zierikzee en Axel.
Bij onderhandsche aanbest.eding is voor
de som van f 27000 aan den heer C. Klaassen
te Zaamslag, aannemer van de onderhoudswerken
aan het calamiteuze waterschap Walsoorden,
opgedragen het maken der voorloopige voor-
ziening aan den oever van den Perkpolder, in
verband met den door ons vermelden dijkval
op jl. Zondag.
In eene vergadering van de vrijzinnige
kies vereeniging te Oostburg zijn voorloopig
candidaat gesteld voor het lidmaatschap der
1 iov. Staten van Zeeland in de vacature J.
Erasmus, de heeren P. Erasmus Jz. te Cadzand,
D. H. van Zuijen te Breskens en P. A. Zijlstra
te IJzendijke in de vacature H. G. Hammacher,
de heeren J. B. Been Sr. te Groede, M. A.
Bleiker en W. C. de Smidt, beiden te Schoon-
dijke, en in de vacature G. A. Vorsterman van
Ojen, de heeren D. H. van Zuijen te Breskens,
M. A. Bleiker en W. C. de Smidt voornoemd.
- V oor het stellen van een candidaat voor
de Tweede Kamer in het district Middelburg
heeft de vrijzinnig-democratische kiesvereeni
ging te Vlissingen besloten aan te wijzen den
heer Dr. A. van Raalte te Dordrecht, met 17 stem-
men, tegen 13 op Mr. E. E. van Raalte, oud-
Minister van Justitie te Js Gravenhage.
Door de vrijz. dem. vereeniging te Middelburg
is na 2 vrije stemmingen en herstemming met
Dr. A. van Raalte aangewezen de heer Mr. E.
E. van Raalte, en door het vrijzinnig comite
te Westkapelle is besloten in de vergadering
des vijands niet bestand, in goede orde terug
trok, zijnde bij deze gelegenheid een schutter
door een geweerschot in den arm gewond
den volgenden morgen ten 61/2 uur gingen
wij, versterkt door de mobiele reserve Kolonne
weer op den ijand los en zagen denzelven
met het aanbreken van den dag, ver buiten
het bereik van ons geweervuur, al weder in
eene laan, onder en achter de boomen op hun
grondgebied geposteerd onze Kolonel zond er
een parlementair na toe en nu verzochten de
briganten op het nederigst verschooning voor
het op gisteren gebeurde als zijnde naar hun
voor^even ontstaan tengevolge van verkeerde
orders, door een jong Officier met de grenslijn
onbekend, gegeeven. Wij hadden dus onze
taak volbragt, onze eer was hersteld en om
hun dit te toonen liet onze Chef de geheele
Kolonne met ontbloote vaandels over den grens-
dijk trekken, waar over anders volgens een
oud recht, slechts een man elke patrouille mag
voorgaan, doch de Belgen zagen het geduldigaan.
Den le Febr. 1833 moest onze en de 2e Komp.
weer de Positie aan de Hofstede du Bosch
betrekken en kwam ik andermaal bij Groot-
moeder de Wed. H. v. d. Boer in kwartier tot
dat wij de volgende maand weder Axel binnen
rukten vanwaar ik mij den 4e d° op marsch
oegaf om met een erlof van 24 dagen mijne
van het vrijz. propaganda comite te stem men
op Mr. J. Adriaanse te Middelburg
Het comite tot regeling van de Onaf-
hankelijkheidsfeesten te Vlissingen heeft besloten,
hoewel de gemeenteraad op zijn verzoek tot
toekenning van een subsidie van f 500 afwijzenc
beschikt, besloten toch te trachten het feest op
den oorspronkelijk vastgestelde wijze te doen
doorgaan.
Men schrijft ons:
Deze week is verschenen het verslag over
het 14e boekjaar van de Cooperatieve Centrale
Railfeisen Bank te Utrecht, waarbij 14 Boeren-
leenbanken uit Zeeuwsch-Vlaanderen zijn aan-
gesloten. Daaruit blijkt, dat in het vorige jaar
bij de Centrale door de aangesloten Banken is
iugebracht ruim 25 millioen gulden, terwijl
eveneens ruim 25 millioen gulden door de Centrale
aan de aangesloten Banken is uitgeleend. Ge
durende het geheele jaar waren de ingebrachte
g-elden voldoende om aan alle aanvragen van
voorschotten te voldoen. Er werd eene winst
gemaakt van 14460 tegen 10815 in 1912.
Dp 1 Januari waren aangesloten 385 Banken,
in den loop van het jaar traden toe 58 nieuwe
Banken en hielden op lid te zijn 4 zoodat op
1 Januari 1913 waren aangesloten 439 ver-
eenigingen. Uit Zeeland traden twee nieuwe
Banken toe nl. Kapelle en Elkerzee. Van de
Banken in Zeeuwsch-Vlaanderen had Lamswaarde
5 aandeelen, Koewacht, Boschkapelle, St. Jan-
steen, Kloosterzande en Ossenisse 2 aandeelen,
de andere hadden slechts een aandeel. Op 1
Januari 1913 hadden Boschkapelle, Hulst en
Ossenisse schuld aan de Centrale, de andere
hadden er gelden uitstaan. Het meeste had
Oostburg nl. f 58095, dan volgen Zuiddorpe,
Kloosterzande en Nieuw-Namen. Het minste
had St. Jansteen nl. 2339. Op 1 Januari
912 hadden de 14 aangesloten Banken uit
Zeeuwsch-Vlaanderen 1317 leden. Het meeste
had Lamswaarde 190, dan volgen Kloosterzande
met 136 en Koewacht met 123. Zij hadden
uitgegeven 1908 spaarbankboekjes. Het meeste
spaargeld had Lamswaarde nl. 203157, dan
Kloosterzande met 100556, Oostburg met
94566 en Koewacht met 86087.
Het aautal gegeven voorschotten bedroeg
695. Daarvan had er Lamswaarde 114, Koewacht
103, Oostburg slechts 12. Lamswaarde had aan
voorschotten verstrekt 115698, St. Jansteen
f 60374, Kloosterzande 59006. Lamswaarde
had met 34 leden loopende rekening, Nieuw-
Namen met 23 en Stoppeldijk met 20 leden.
i>o meeste winst had gemaakt Koewacht, de
minste Clinge. De gezamenlijke winst der Zeeuw-
sche Banken bedroeg f 4459waardoor de
reserve steeg tot* 11788.
Axel. Woensdagavond werd door de ver
eeniging #Zoekt uw Voordeel" te Axel aanbe-
steed het leveren van 775 K.G. roggemeel a
8,50 500 K.G. tarwegrind a 6,501600 K.G.
gehakte boonen a 9,75 150 K.G. dubbel ge-
zeefd katoenmeel a 10,30 300 K.G. schep-
meel a 8,50 450 K.G. wit cornelmeel a 8,80
alles aan M. de Bruijoe te Axel.
1500 K.G. mais a' 7,70 1000 K.G. grind-
meel a 6,30 aan de firma D. J. Oggel te
Axel800 K.G. bloem a 12,50 aan L. G.
Lockefeer te St. Jansteen, alles per 100 K.G.,
franco te leveren aan het magazijn.
Koewacht. Woensdag werd hier eene buiten-
gewone vergadering van den gemeenteraad
gehouden ter nadere bespreking van het adres
van de bewoners der Kerkstraat. B. en W.
deelen mede, dat zij met den bouwkundige,
den heer J. van Groenendael te Breda de zaak
in het breede hebben besproken en dat deze
niet ongenegen was namens het Moederhuis
eene overeenkomst aan te gaan omtrent het
afstaan van grond ter verbreeding van de straat,
Familie voor de tweede keer sedert onzen uit-
marsch op te zoeken, te dien eiude mijne reis
vervorderde met de stoomboot van Middelburg
(de juist voor de tweede keer varende nieuwe
Princes Marianne) tot Dortregt en van daar,
met de stoomboot Willem de Eerste, op Nij-
megen en vervolgens landwaarts over naar het
mjj dierbare Enschede waar ik in den kring
raijner Familie Veertien zalige dagen doorbragt,
die voor mij gelijk een genoeglijke droom al
te spoedig plaats maakten voor de met de
burgerlijke vrijheid niet tevergelijken militairen
stand, aan den welken ik, na mijne terugreis
over Amsterdam genomen te hebben, mij den
25 d° weer moest geheel en al aansluiten, niet
wetende, wanneer de lieve Vredeson ons zoude
bestralen en tot onze vorige betrekking terug-
voeren. Hartelijker heb ik nimmer gewenscht
dat zulks spoedig mogte gebeuren dan nu, na
dat ik, na 25 dagen Heer en Meester over mij
zelven tezijn geweest, mij op eenmaal aan al
de strenge wetten en stipte dienstverrigtingen,
aan mijne post in 't bijzonder eigen, zag terug
gegeven.
De maand Mei brachten wij ten derden maal
op du Bosch door, nu en dan het eentonige
bedrijf door een aangenaam uitstapje afwisse-
lende, onder andereu eens naar het dorp de
Koewacht en eens naar het gehugt het Zand
als de gemeente van haar kant ook een strookje
afstond. Daardoor zou een rechte straat ont
staan. De gemeenteraad vond dit goed, mits
Ged. Staten daartegen geen bezwaar hadden.
B. en W. en de secretaris zullen naar Middel-
burg gaan om bij Ged. Staten de zaak monde-
ling toe te lichten.
Sas van Gent. In de alhier onder voor-
zitterschap van den heer A. Stouthamer, ten
huize van mej. de wed. Ysebaert gehouden
jaarvergadering van het ziekenfonds //Helpt
Elkander", die door ongeveer 50 leden werd
bijgewoond, bleek uit het rapport der commissie
van toezicht, dat de ontvaugsten in het afge-
loopen jaar hebben bedragen 644,88 en de
uitgaven 629,86, dus een batig slot van
15,02. Op 31 Dec. 1912 was in kas f 972,54.
Tot leden van het bestuur werden herkozen
de heeren P. Ysebaert, H. de Betue, E. Geir-
naerdt en P. J. Hamelynck en gekozen de heer
A. O. Acke. Tot leden der commissie van
toezicht werden herkozen de heeren P. A.
Neeteson, A. G. Stubbe, Edm. Buijsse en Aloijs
Lammens. Wegens het bedanken van den heer
Aug. Maes als bode werd in diens- plaats be
noemd de heer C. van der Klooster.
Op 31 December 1912 telde de vereeniging
106 leden, 22 eereleden, 7 donateurs en 2
buitengewone begunstigers. In het afgeloopen
jaar traden drie leden toe, terwijl een lid overleed.
Hontenisse, 24 April. Gisteren werd alhier
door de landbouwersvereeniging //Eigen Hulp"
aanbesteed de levering van 113500 K.G. chili-
salpeter.
Hiervoor werd ingesebreven door de heeren
J. F. Adriaansens Polfliet te Groenendijk
voor 13,05 W. Adriaansens—van Gassen te
Groenendijk voor 12,99; P. J. Scheele te
Ter Neuzen voor 12,95 en G. Dees te Ter
Neuzen voor 12,90.
Zondag 27 April 1313.
rijdende, op welke laatste plaats ik mij in
gezelschap van onzen Kapitein met het, door
de Vlamingen geliefkoosde, schieten naar de
Gaai, vermaakteik moet echter bekennen dat
de Vlamingen dit spel beter verstonden dan
wij, daar mijne eerste Pijl nauwelijks de helft
der hooge stang bereikte en hoewel mijn
Kapitein beter schoot dan ik gelukte het hem
niet een der onderscheidene op de stang staande
kleine Gaaitjes naar beneden te doen tuimelen.
Den le Junij werden wij verlegd naar het
dorp Zaamslag, waar ik kwartier kreeg bij J.
de Groot, Mr. Wagenmaker en ofschoon hij in
geleerdheid met zijnen beroemden naamgenoot
Hugo, in geen de minste vergelijking kon
treeden, heb ik over hem niets te klagen gehad
en hem leeren kennen als een zorgdragend Man
en Vaader voor zijn talrijk huisgezin. Op den
4e Julij vertrok x/s onzer Kompagnie als mede
even zooveel van de andere Kompips van ons
Bat" met onbepaald Verlof naar kunne haard-
steden en marscheerden wij den anderen dag
naar Axel, waar ik voor de tweede keer kwartier
kreeg bij H. Sluimer, Mr. timmerman wiens
echtgenofe eene zuster was van den Heer
Meertens bij wien ik vroeger 16 maanden inge-
kwartierd ben geweest en zoodoende als het
ware een ingewijde in die Familie.
(Wordt vervolgd.)
g
er
re
ril
Hervormde KerJc.
Ter Neuzen. 9 u. en 2 u., Ds. A. Timmerman.
Stuiskil. 9 u., Ds. E. Raams Jr., van Hoek.
Axel. 9 u. en 2 u., Ds. J. B. X. Hugenholtz.
Zaamslag. 9 u., Ds. G. van Dis en 2 u., Ds. G. van
Dis, H. Doop.
Hoek. 9 u., geen dienst en 2 u., Ds. E. Raams Jr.
Sas van Gent. 9£ u., Ds. H. A. Akersloot van Houten Roos.
Hulst. 10 u., Ds. De Boer.
Gereforineerde Kerken.
Ter Neuzen. 9 u. en 2 u., Ds. J. F. van Hulsteijn Jr.
Axel A. 2 u.. Ds. J. H. Lammertsma.
Axel H. 9 u.. Ds. J. H. Lammertsma en 2 u.,
Ds. Chr. Bruins.
Hoek. 9 u., Ds. H. v. d. Wal.
Gereformeerde Gemeente (Vlooswijkstraat).
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 5£ u., Ds. J. Fraanje.
Oud-Gereformeerde gemeente (Vlooswijkstraat).
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 5£ u., leeskerk.
Chr. Gereformeerde Kerk.
Zaamslag. 9 u. en 2 u., Ds. Baas, van Apeidoorn.
Lokaal „Bethel" (Kandeelstraat).
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 5J u., leeskerk.
Lokaal „Eben-Haezer" (Kerkhoflaan).
Ter Neuzen. 5£ u., Evangelisatie.
Hervormde Kerk.
Ter Neuzen. 9 u. en 2 u., Ds. A. Timmerman.
Zaamslag. 9 u. en 2 u., Ds. G. van Dis.
Hoek. 9 u., Ds. E. Raams Jr. en 2| u., Ds. E.
Raams Jr. Zanguitvoering van de christe-
lijke zangvereeniging uit Ter Neuzen.
Gereformeerde Kerken.
Ter Neuzen. 9 u., Ds. .1. F. van Hulsteijn Jr.
Axel IC 9 u., Ds. Chr. Bruins.
Gereformeerde gemeente (Vlooswijkstraat).
Ter Neuzen. 9 u., Ds. J. Fraanje.
