Landbouwberichten.
tsemeffigcie heriehten.
Bij Kon. besluit is aan den heer A.
Scheffelaar Elots, als onderwijzer aan de open-
bare school te Sluiskil een pensioen toegekend
van f 487 en aan mej. M. H. Tau'oer, als
onderwijzeres aan voornoemde school een pen
sioen van f 463 'sjaars.
Heden slaagde aan de zeevaartschool te
Ostende voor het examen van 2de stuurman ter
lange omvaart, de heer Florent van Hove.
Zondag hield de vrijzinnige kiesvereeniging
in 't voormalig 4de district van Zeeland, onder
voorzittersehap van den heer M. Lucieer eene
algemeene vergadering te Oostburg, die bijge-
woond werd door 109 leden.
Na de mededeeling dat een 80tal nieuwe
leden tot de vereeniging toegetreden waren
deelde de voorzitter mede, dat bij met den
secretaris eenigen tijd geleden te Aardenburg*
een bezoek had gebracht aan den heer Yorsterman
van Oyen, om hem te vragen of deze zich eene
nieuwe candidatuur bij de a. s. periodieke ver-
kiezingen zou laten welgevallen.
Het niet verder aanvaarden eener candidatuur
spijt het bestuur, maar het moet den wensch
van den heer Van Oyen eerbiedigenna de
kolossale werkkracht door hem ontwikkeld moet
men zijn verlangen naar een rustiger werkkring
billijken. Maar toch ziet het bestuur den heer
Van Oyen noode als afgevaardigde heengaan
hij is als 't ware een geworden met ons land
en volk en door zijn geheele loopbaan zien we
als een lichtenden draad een streven om zooveel
mogelijk ons land te dienen. Tal van vereeni-
gingen zijn door hem opgericht of hij behoort
tot de oprichters. Hij zou ze niet alle opnoemen,
men kau ze vinden in een strooibiljet ter aan-
beveling der candidatuur Van Oyen in 1909.
Alleen wil hij de aandacht vestigen op de
Hagelverzekering, de vereeniging tot aankoop
van kunstmeststoffen („Welbegrepen eigen
belang"), de maatschappij tot bevordering van
Ooft- en tuinbouw en mogelijk naar men hoopt
ook nog de cooperatieve suikerfabriek te Sluis.
De vrijzinnigen zullen, indien zij .de meerder-
heid kunnen behalen, een ander afvaardigen,
maar iemand te. vinden met meer toewijding
voor het vervullen van zijn mandaat, iemand
die zijn land meer liefheeft, zal niet gelukken
De omstandigheden, zoo even gereleveerd,
zullen dan ook wel oorzaak zijn geweest dat,
trots de felle bestrijding van clericale zijde, de
heer Van Oyen met een gepaste meerderheid
werd gekozen.
z/Mijne bedoeling is" vervolgde de spreker
zich tot den heer Vorsterman van Oyen richtende,
»u mijnheer van Oyen van deze plaats hulde te
brengen voor de wijze waarop uw mandaat door
u is vervuld, en de hoop uit te spreken, dat
het u nog vele jaren gegeven moge zijn, in
gezondheid te arbeiden aan de taak, die gij u
alsnog hebt opgelegd en waarbij de belangen
van ons district zeker niet zullen worden verseten."
(Langdurig applaus).
De heer Vorsterman van Oyen, zichtbaar
bewogen, achtte zijn eersten plicht den voor
zitter dank te zeggen voor zijne warme woorden
van vriendschap en zijn tweeden plicht de ge
heele vergadering te danken voor het vertrouwen
nu vier jaren geleden in hem gesteld. Hij
heeft getracht zijn mandaat zoo goed mogelijk
te vervullen, al was dit niet altijd in het
openbaar. Hij wilde nu alleen aandringen op
groote eensgezindheid bij het kiezen van een
nieuwen afgevaardigde om de meerderheid te
behalen is dat vooral noodig, dit wenschte
spreker als zijn laatste woord te beschouwen
dat hij tot de vergadering, als afgevaardigde
in het openbaar sprak. (Applaus).
De Voorzitter deelde daarna -mede dat het
bestuur eenigen tijd geleden een samenkomst
heeft gehad met het bestuur der zustervereeni-
ging te Ter Neuzen. Algemeen was men op die
vergadering van oordeel dat alles in het werk
gesteld moest worden om een candidaat te
krijgen, die aan beide zijden van den Braakman
wordt gewenscht, dat daarbij de grootste een-
heid moest worden betracht.
Van de 18 uitgebrachte stemmen in die bij-
eenkomst waren 15 voor Jhr. R. A. de Muralt
te Zierikzee, 2 voor Mr. A. J. Fokker te Leiden
en 1 voor den heer Herman Snijders te Middel-
burg, zoodat de heer De Muralt de candidaat
der besturen is de voorzitter zegt nu eigenlijk
wel op de zaak vooruit te loopen, maar meende
de vergadering toch op de hoogte te moeten
brengen van wat in die vergadering is voor-
gevallen.
Hij gaf echter du gelegenheid mondeling
candidaten te noemen, en wees er daarbij op,
dat Ter Neuzen met algemeene stemmen den
heer De Muralt heeft gecandideerd.
Door den heer D. H. van Zuijen te Breskens
werd daarna genoemd den heer A. J. Fokker,
die ook genoemd werd door den heer A. 1.
Leenhouts te Retranchement.
Daar niemand meer verlangde om nog mon
deling namen te noemen, werd de gelegenheid
gegeven dit schriftelijk te doen de uitslag was
dat 77 maal de naam De Muralt, 27 maal de
naam Fokker, 2 maal die van den heer Herman
Snijders en eenmaal die van den heer J. H. 0.
Dominicus te Kruiningen genoemd werden een
briefje was bianco.
De voorzitter zeide dat de heer De Muralt
door het bestuur werd aanbevolen om verschil-
lende eigenschappen die deze beeft o.a. dat hij
een goed spreker is, anti-clericaal, voorstander
der open bare school, uitnemend op de hoogte
van waterstaatswerken, voorstander van staats-
pensionneering enz. Vooral dit laatste moet
ieder zijn die in aanmerking wil komen voor
lid van de Tweede Earner.
De heer J. A. van Bendegem wenschte de
candidatuur-De Muralt te steunen omdat hij
als Unie-liberaal voor deze streek als geknipt
is, want eigenlijk is deze streek, al werd de
heer Van Oyen als vrijzinnig-democraat ge
kozen, toch meer vrij-liberaal «n daarom zou
hij den middenweg kiezen en een Unie-liberaal
willen stellen.
Nog eenige besprekingen volgden over den
heer Fokker.
De definitieve aanwijzing van den candidaat
zal plaats hebben op Zondag 2 Februari e. k.
(Midd. Crt.)
PLAN 1913.
Maandagmiddag werd in het cafe-restaurant
wDe Zon" te Middelburg eene vergadering
gehouden van eere-comite, uitvoerend comite'
en correspondeerende leden van de in Juli en
Augustus van dit jaar alhier te houden tentoon-
stelling.
Onder de mededeelingen behoorde, dat van
de samenstelling der commissie en het plan
der tentoonstelling was kennis gegeven aan
den Prins der Nederlanden en den Minister
van Landbouw en dat bericht was ontvangen,
dat met belangstelling van de stukkeu was
kennis genomen.
Door 55 gemeenten in Zeeland was subsidie
toegezegd tot een bedrag van 753 door 42
gemeenten wordt niets gegeven; van 11 was
nog geen bericht.
In het waarborgfonds is tot dusver inge-
schreven door de Provincie voor f 2500, de
gemeente Middelburg f 1000, Vreemdelingen-
verkeer te Middelburg f 200, Middelburg
Vooruit 100 en verder door particnlieren
twee f 500, twee- 250, acht 100, vier
50, tien 25 en nog eenige voor kleinere
bedragen, samen 6600.
Inzendingen zijn reeds toegezegd doof de
besturen der gemeenten St. Annaland, Domburg,
St. Laurens, St. Maartensdijk, ler Neuzen,
Tholen, Veere en Zierikzee en verder door
verscheidene particulieren. Onder de toegezegde
stukken zijn verscheidene van hooge waaide
of groote zeldzaaraheido. a. de beker uit
St. Maartensdijk, een drinkschaal uit Zierikzee
van 3000, oude costumes uit Cadzand, al
het koperwerk voor een binnenhuis, oude stoelen
uit St. Annaland, oud porcelein uit Zeeuwsch-
Vlaanderen, antieke kasten en kisten, zilverwerk
enz. uit Nieuw- en St. Joosland enz.
Philippine zal vermoedelijk als collectieve
inzending een diorama van de mosselteelt maken.
De afd. Walcheren van de Ned. Maatschappij
van tuinbouw heeft aangeboden, voor aanleg
van terrein te zorgen.
Verschillende neringdoenden hebben plaats
ruimte gevraagd.
Over localiteit is druk gecorrespondeerd.
Er was aangeboden een vrystaand gebouw voor
8000 franco pakhuis Amsterdam voorts kon
gehuurd worden een tent van ijzeren stijlen
met linneu overtrek voor f 2000. De voorkeur
werd gegeven aan een bestaand vast gebouw.
Besloten werd de beschikbaarstelling van eenige
lokalen in de Abdijgebouwen aan te vragen.
Men vertrouwde, dat dan nog meerderen bereid
zouden worden bevonden hunne kostbaarheden
af te staan..
Mededeeling werd gedaan van de reeds
gemaakte reclame. O. a. is Middelburg leeds
bezocht door een Engelsch, een Duitsch en epn
Fransch journalist voor het verzamelen van
gegevens en werden deze verstrekt aan Lissoue
en aan gDie Woche".
Besloten werd de Zeeuwsche schilders uit te
noodigen tot het maken van een ontwerp voor
een reclameplaatvoorts 20,000 folders (reclame-
boekjes), 40,000 sluitzegels en 20,000 brit-f-
kaarten te doen drukken.
Betreffeude de verkeersmiddelen is overleg
gepleegd met de Centrale Commissie voor plan
1913.Aan deze is subsidie gevraagd voor
twee auto's, elk voor 8 a 10 personen, te
stationneeren te Middelburg en waarmede
dagelijksche tochten door Walcheren en Zuid-
Beveland zullen worden gemaakt.
Betreffeude de gelegenheid voor logies is ook
reeds een onderzoek ingesteld.
Nog werden verschillende mededeelingen ge
daan, voor het publiek van minder belang.
Hoek. Zaterdag hield de geitenfokvereeni-
ging „De Eendracht" haar jaarlijksche alge
meene vergadering. Zooals aangekondigd was,
werd door den voorzitter eene lezing gehouden
met het onderwerp Rundvee en Geitenteelt".
De opkomst zoo van leden als belangstellenden
mag bevredigend genoemd worden, en het is
opmerkelijk, dat onder de leden en landbouwers,
de verstafwonenden meestalle vertegenwoordigd
waren.
De voorzitter begon zijne inleiding met er
op te wijzen, dat er in onze streken, op het
gebied van rundvee en geitenteelt nog veel te
veel te verbeteren valt. Vervolgens gaf spreker
eenige wenken, hoe wij door eigen werk en
krachten, ons rundvee en de geiten kunnen
verbeteren door kruising enz. Over de melk-
opbrengst en het vetgehalte, sprak hij breed-
voerig en toonde aan de middelen die wij
kunnen aanwenden om tot dat doel te raken
over het vetgehalte, wees hij op verschillende
omstandigheden, die van grooten invloed zijn,
zoowel ten voor- of nadeel, en toonde met
cijfers aan, de verschillende proefnemingen,
genomen, door Prof. Dr. Hansen te Eonings-
berg en door Dr. Eirchner, proefstation te
Eiel. Dit alles met betrekking op de ver-
zorging van de koe en de geit. Na nog met
een enkel woord gesproken te hebben, over de
opvoeding van jonge kalveren en geiten, sloot
hij met een woord van dank voor de aandach-
tige belangstelling zijne goed geslaagde lezing.
Hierna ging men over tot de behandeling van
huishoudelijke zaken, zooals, rekening en ver-
antwoording, waaruit bleek dat er een nadeelig
slot was, over het afgeloopen boekjaar. Besloten
werd aan de te houden tentoonstelling, meer
uitbreiding te geven. Eenige leden gaven blijk
van hunne bijzondere belangstelling daarvoor,
door het uitloven van prijzen als anderszins.
De aftredende bestuursleden werden herkozen.
Bij het sluiteu der vergadering, werd door de
leden een woord van dank geuit voor dezen
leerzamen en gezelligen avond.
Ib de Maandagavond te Axel gehouden
buitengewone algemeene vergadering van de
vereeniging A mbachtsbelang'werd als bestuurs-
lid en als Voorzitter gekozen de heer L. J.
den Hollander, burgemeester, in de plaats van
den heer C. Hagers, die wegens vertrek uit
de gemeente als lid der vereeniging had bedankt.
Verder had een wijziging van het reglement
plaats. Art. 20 van het reglement werd zoo-
danig gewijzigd, dat onvermogenden geheel en
minvermogenden gedeeltelijk vrijgesteld kunnen
worden van het betalen van schoolgeld. Teveus
werden een paar nieuwe artikels aan het regle
ment toegevoegdeen, waarin werd bepaald.
dat het reglement, het programma van onder
wijs, de rooster van lesuren, de voordracht en
de benoeming van het personeel en de regeling
der bezoldiging van het personeel aan de goed-
keuring van den Minister wordt onderworpen
en een, dat jaarlijks voor 1 April aan den
Minister v<jn Binnenlandsche Zaken een verslag
gezonden wordt van de uitkomsten van bet
onderwijs in het afgeloopen jaar. Van de aan
den Minister in te zenden stukken wordt een
afschrift gezonden aan den inspecteur van het
Middelbaar onderwijs met het toezicht op de
school belast.
Axel. Voor het toelatings-examen tot de
rijksnormaallessen alhier hebben zicb aangemeld
voor de derde klasse 1 voor de eerste klasse
22 voor de voorbereidende klasse 2e afdeeling
2 en voor de le afdeeling 8 candidaten.
Axel, 22 Jan. Gisteravond werd alhier eene
vergadering gehouden onder voorzitteTschap van
den heer burgemeester, die daarmede het initiatief
nam tot het plan om dit jaar ook in onze ge
meente het onafbankelijkheidsfeest te vieren.
In zijn openingswoord schetste spreker den
toestand in dien donkeren tijd, waarin ons volk
zuchtte onder het juk van Napoleon. Eenmaal
daarvan bevrijd is ons land weer tot bloei en
welvaart gekomen, zoodat naar sprekers meening
reden te over is om feest te vieren. De heer
Den Hollander wenschte nog niet met definitieve
plannen voor den dag te komen, doch zag liever
eene commissie benoemd, die plannen voor-
bereidde en alsdan met medewerking der inge-
zetenen tot uitvoering daarvan zou komen
Wel wilde de burgemeester meedeelen, dat hij
aan het feest een schoolfeest wilde verbinden
en ook gaarne de straten zag versierd.
Hierna werd besloten over te gaan tot stem
ming van een 20tal personen, die bedoelde
commissie uitmaken.
Gekozen werden de heeren Ph. J. van Dix-
hoorn, J. A. Dregmans, A. E. C. Eruijsse,
Joz. de Feijter, A. de Ruijter, M. Wolfert,
P. Lefeber, Mensonides, P. Buijze, J. de Feijter,
D. v. Cadsand, P. Esselbrugge, A. v. 't Hoflf,
J E. Vink, L. Bakker, H. v. Luijk, P. Augus-
teijn, F. Dekker, J. Smies, C. Th. v. d. Bilt
en P. Dees Dz.
Kijkuit, Door de maatschappij ,,Voorwaarts
alhier werd op 21 dezer aanbesteed de levering
van pl.m. 67000 Eg. superphosphaat en 15500
Eg. kainiet.
Voor superphosphaat werd ingeschreven door
D. J. Oggel te Axel voor 2,20'/2, W.
Bedet te Ter Neuzen voor 2,18, J. de Moor
te Hulst voor 2,16, A. Hamerlinck te Ter
Neuzen voor f 2,15, P. de Bruijne te Axel
voor 2,14lji.
Gegund aan P. de Bruijne.
Voor kaiDiet werd ingeschreven door: J. de
Moor te Hulst voor 2,13V*. D. J. Oggel te
Axel voor 2,ll6/8, D. Scheele te Ter Neuzen
voor 2,116/8, P. J- Scheele te Ter Neuzen
voor f 2,llB/g.
Bjj loting gegund aan P. J. Scheele.
Er was een biljet van onwaarde.
Landbotiw-Arbeidswet.
De Minister jzan Landbouw heeft zijn voor-
ontwerp-Landbouw-Arbeidswet aan verschillende
belanghebbenden toegezonden, ten einde er hun
meening over te vernemen.
De hoofdbepalingen van 't ontwerp komen
op het volgende neer.
Een kind beneden 13 jaar of nog leerplichtig
mag geen landarbeid verrichten, behalve voor
kinderen boven tien jaar die soorten landarbeid,
die nader aan te wijzen zijn bij algemeenen
maatregel van bestuur.
Bij algemeenen maatregel van bestuur kan
voorgeschreven worden dat bepaalde soorten
van landarbeid, of landarbeid onder bepaalde
omstandigheden, door jeugdige personen en
vrouwen, op grond van gevaar voor de gezond
heid, de zedelijkheid of het leven, niet mogen
worden verricht.
Jeugdige personen en vrouwen mogen, be-
houdens de uitzonderingen, bij algemeenen
maatregel van bestuur bepaald, geen landarbeid
verrichten van 9 uur 's avonds tot 5 uur
's morgens.
Een vrouwelijke persoon, die gehuwd is, of
die, ongehuwd zijnde, een huishouden te ver-
zorgeu heeft, en van dit laatste aan het hoofd
of den bestuurder der onderneming heeft kennis
gegeven, mag behoudens in de gevallen, bij
algemeenen maatregel van bestuur aangewezen,
geen landarbeid verrichten
a. gedurende twee ureu aehtereen tusschen
11 en 3 uur des daags
b. des Zaterdags na een uur des middags.
Een vrouwelijke persoon mag geen landarbeid
verrichten binnen vier weken na haar bevalling.
Bij algemeenen maatregel van bestuur wordt
bepaald, wat met inachtneraing van de nadere
voorschriften, door het districtshoofd der arbeids-
inspectie gegeven, bij het verrichten van land
arbeid moet worden aangewend
a. tot het bevorderen van zindelijkheid
b. tot het bevorderen van een dragelijken
temperatuur
c. tot het verwijderen van schadelijkedampen,
gassen of stof;
d. tot 't voorkomen van ongevallen en van
gevaar voor de gezondheid
e. tot het verschaffen van hulp bij onge
vallen;
f. tot het verschaffen van goed drinkbaar
water. (Zel.)
Gewetensgeld. De Minister van Finan-
cien maakt bekend dat ten beboeve van's Rjjks
schatkist van onbekenden zijn ontvangen een
bedrag aan bankbiljetten en postzegels van
381,79 en een postwissel uit Eindhoven ad
f 22,41 beide bedragen ter voidoening van te
weinig betaalde successierechten. (St. Ct.)
Politieke koeien.
In Friesland zegt „Het Volk", vindt men
alle jonge dochters op den stal terug, tenminste
haar namen. Men zie slechts in de catalogi
van veekeuringen, stierententoonstellingen enz.
Men vindt er Baukje, Grietje, Anna, letjeenz.
Zelfs Eamerleden worden er „op stal gezet".
Een koe heet Helsdingen, omdat zi] een grijs-
kop is een vuurroode heet Pieter Jelles, een,
die ontzettend zwaar loeit, Duijs. Er is zelfs
een anarchist bjj, die zich zeker alleen in
vrijheid wil laten melken.
Het bestuur van de Groote Club te
Amsterdam heeft een bod van 1,000,000
ontvangen op haar 900 M». groot terrein op
den hoek van de Ealverstraat en den Dam.
Men is daar al geruimen tijd bezig met het
leggen van de grondvesten voor het nieuwe
gebouw van de Groote Club. Het bestuui
zou, naar de N. R.. C. meldt, voornemens zijn
het aanbod van de hand te wijzen.
Maandagmiddag waren aan de Jacob Cats-
kade te Amsterdam drie jongens op een ijzeren
kipkar, waarmede zand vervoerd wordt aan het
spelen. Plotseling sloeg de ijzeren kar om en
de jongens geraakten er onder. Een liunnei
was bijna or.middellijk dood, een andere werd
er zwaar gekwetst onder vandaau gehaald, de
derde was licht verwond. De doode en de
zwaarverwonde knaap werden naar het Wilhel-
miuagasthuis vervoerd. (N. R. Crt.)
I N GEZONDEN stukken.
O
Ter Neuzen, 19 Januari 1913.
Mijnheer de Redacteur
Yergun mij een plaatsje in Uwe courant voor het
°nGelhka'met de komst van onzen nieuwen Burgemeester
schijnt volgens diens rede Ter Neuzen plotseling een hee
stuk vooruit te zijn gegaan en de cyfers door Z.L.A. tot
staving genoemd zijn aardig bijeengebracht, maar de
ontboezeming van .lantje Houvast heeft my toch aan
'S'twijfe^zult ge een oud-Rotterdammer vergeven.
Diens hart gaat uit naar, en blijft warm kloppen voor,
Rotterdam. En als hij dan hoort van een p aats die zich
met Rotterdam vergelijkt en waar 5, ja 10 X
"chepen per hoofd der bevolking komen, dan ziet hij zyn
stad een plaats teruggehracht op de wereld.