i
A I g e m e e n
ieuws- en Advertentiebiad
De Soon van den Bankier.
No 5834.
U W 8 C
g r 8
Donderdaja; 31 October 1912.
52e Jaargang.
Biimenland.
FETJILLETON.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,Franco per postYoor
Nederland 1,10. Yoor Belgie 1,40. Yoor Amerika 1,65 en voor
het overige Buitenland 2,Men abonneert zich bp alle Boekhande-
laars, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
ADYERTENTIENi
Yan 1 tot 4 regels 0,40. Yoor elken regel meer 0,10.
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsicg dorzolfde a&vertentie worat de
prjjs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Telefoon No. 2 5.
Inzending van advertentien v6or 1 uur op den dag der uitgave.
Bij de gisteren in het district Ommen ge-
houden herstemming, is tot lid van deTweede
Kamer gekozen ter vervulling van de vaca-
ture Dr. A. Kuyper de heer M. baron
Mackav (Chr.-Hist.), met 4305 stemmen.
Op Mr. H. van der Vegte (anti-rev.) waren
3551 stemmen uitgebracht.
Bij de eerste stemming waren er 7040, thans
zijn er 7856 geldige stemmen uitgebracht.
Bij de eerste stemming verkreeg Mr. Van der
Yegte 3440, baron Mackay 1888, Mr. D. Fock
(U.-L.) 1406 en de heer A. A3. Kleerekoper
(S. D. A. P.) 306 stemmen.
Bij de verkiezing in 1909 verkreeg van de
7250 geldige stemmen Dr. Kuyper er 4141 en
de heer H. W. Teesselink (U.-L.) er,v3109.
EERSTE KAMER,
Yergadering van Dinsdagft,
Bij de behandeling van het wetsonWerp tot
wijziging der Muntwet 1901 betoogt de heer
Cremer dat de nood in zake circulatiegeld voor
Indie niet zoo hoog was gestegen, dat aan-
munting van ziveren pa^munt te rechtvaardigen
is. Sprekei; pleit voorts voor scheiding tusschen
Nederlandsch en Indisch muntwezen.
De hear van Nierop verklaart het in vele
opzichten eens te zijn met den heer Cremer
en bepleii o. a. wegneuiing der grens van 25
millioen, tot welk bedrag thans aan den Minister
van Financien ontmunting van rijksdaalders is
toegestaan.
De heer van den Bergh bepleit mede dat
de winst door de aanmunting van zilvergeld
verkregen, worde gereserveerd voor Indie.
De Minister van Financien verklaart, dat de
Nederlandsche Bank alle medewerking heeft
toegezegd om de gouden vijfjes dadelijk in
circulatie te doen komen. Wat het bezwaar
der vierkante stuivers betreft voor de automaten,
de Minister zou het toejuichen, als de stuivers-
automaten geheel verdwenen.
Yan de door hem toegezegde Staatscommissie
voor het Muntstelsel hoopt spreker dat zij meer
praktisch resultaat zal bereiken dan de vorige.
De Regeering is, zeide de Minister, volkomen
doordrongen van de noodzakelijkheid den zilveren
muntvoorraad niet te groot maken. Hij ver-
dedigt voorts de wijziging o. a. met het oog
15)
ffDe tijd is gekomen, Evert, dat ik spreken
moet over uwe schuldbekentenis, betreffende de
ondekte vervalschingen in de boeken der firma.
Ik behoef u zeker niet te zeggen, hoe bedroefd
en ontroerd ik was door die bekentenis. Te
weten, dat gij, wien ik heb lief gehad en ge-
eerd, gij, de zoon van mijn ouden vriend,
schuldig zijt aan verduistering van geld gij,
die binnen weinige maanden deelgenoot zoudt
geworden zijn in onze firma God alleen weet,
hoe deze slag mij naar lichaam en ziel getroffen
heeft. Ik ben er tien jaar door verouderd.
Twee honderd veertig duizend gulden! Het is
een zwaar verlies, maar het is niets in verge-
lijking met het verlies van mijn vertrouweu in
u. Ik zou het dubbele hebben willen geven,
wanneer ik dezen lijdensbeker had kunnen laten
voorbijgaan, wanneer ik nooitnooit had
behoeven te ondervinden, dat gij wien ik
zoo volkomen vertrouwde vertrouwde als
mij zelf... gij, Evert Hartman een schurk en
een dief zijt
vAh, jonker Koert
Evert Hartman had zich op zijn rustbed
opgericht.
In een oogenblik scheen hij sterker geworden
te zijn. Zijne ademhaling was zwaar en
moeielijk.
op de behoefte van Indie aan zilveren munt.
Alle winst op de aanmunting moet in een fonds
worden gestort.
Na de replieke worden de ontwerpen tot
wijziging van de Muntwet 1901 en van de
Indische Muntwet zonder stemming aangenomen.
De heer van Nierop betoogt daarop, dat het
wetsontwerp tot aanwijzing van de artillerie-
inrichtingen als Staatsbedrijf wolstrek geen juist
inzicht geeft in de kosten van de landsverdediging,
wat de Minister van Oorlog toegeeft, maar men
kan er inderdaad uit zien wat de meeste arti-
kelen, in eigen beheer aangemaakt, kosten.
Morgeni!bchtend spreekt de Minister van
Financien.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag.
Invaliditeits- en Ouderdomsverzekeriug.
De heer Duys zet zijn Vrijdag afgebroken
rede voort en bestrijdt uitvoerig den heer Bos,
wiens stelsel hij voor de sociale toekomst hoogst
gevaarlijk acht, als dergelijke theorieen, als
door den heer Bos, worden aanvaard, en ze
lo pen parallel met die der Regeering, dan
zal in de toekomst der sociale verzekering voor
de arbeidersklasse in plaats van verbetering
harer positie, veeleer benadeeiing dier klasse
beteekenen. Want, afgezien nog van verzwaring
van premie, zal aan 't steeds toenemend aantal
arbeiders elk middel van bestaan onmogelijk
worden, en zullen de voorwaarden, om werk
te krijgen, zoodanig verzwaard worden, dat de
arbeiders naar de opheffing van elke sociale
arbeidersverzekering zullen verlangen.
Op deze wijze zal de regeling in plaats een
zegen, een vloek voor de arbeidersklasse worden,
doordien de arbeiders bij hoopen van de pro-
ductie zullen worden uitgesloten.
Spreker betoogt dat de hoegrootheid van de
uitkeering niet bepaald moet worden naar gelang
van hetgeen wordt bijgedragen, maar dat daar-
voor de ontstane behoefte als maatstaf moet
gelden.
Het zegelstelsel keurt spreker af als noode-
looze omslag.
Na de pauze wordt besloten te vergaderen
hedenavond en met 46 tegen 9 stemmen om
ook Donderdagavond te vergaderen, nadat het
houden van die Donderdagavondzitting door
den heer Schaper bestreden was.
De heer Duys zet nu zijn rede voort en zet
De oude man hief de hand op, om hem tot
bedaren te brengen.
z/Wacht, totdat ik alles gezegd heb alles
wat ik moet zeggen, wat ik tot nu toe ver-
zwegen heb, omdat gij ziek en hulpeloos waart.
Wat ik nog te zeggen heb, is dit: Dat er
een helder punt in de duisternis van uwe zonde
isde moed, dien gij getoond hebt, door de
bekentenis van uwe zonde. Wanneer ik dit
bedenk
Hij brak plotseling af, bij het zien van de
uitdrukking op het gelaat van Evert Hartman.
z/Gij beoordeelt mij verkeerd, jonker Koert.
Ik ben onschuldig".
z/Onschuldig
De oude man sprong van zijn stoel en staarde
Evert Hartman verbaasd aan.
//Onschuldig?" vroeg hij.
Ja, en God is mijn getuige. Ik ben on
schuldig."
Een rilling voor Robert van Bronseveld door
de leden.
//Is dit niet uw bekentenis?" vroeg jonker
Koert van Bronseveld aan Evert Hartman,
terwijl hij hem strak aankeek. //Zijn dit niet
de woorden, door u aan de zuster gedicteerd
en is dit niet uw handteekening
De bescbuldigde nam het document in de
hand en las het langzaam. Toen ontsloten
zich zijne lippen om te antwoorden
z/De handteekening is de mijne ja. Maar
wat de rest betreft
Hij keerde het gelaat naar Robert van
Bronseveld.
Yraag hem de waarheid uw zoon. Een
jpirder in bijzonderheden en aan de hand van
tjfermaterieel uiteen de mogelijkbeid van het
instellen van een gevarenklassificatie. Tevens
betoogt hij in dit verband dat bij dit ontwerp
een bovenmatig zware en onbillijke last zal
v orden gelegd op den handel, tegenover industrie
ei landbouw.
Spreker kondigt aan dat hij alsnog een poging
zal doen om een gevarenklassificatie in het
wetsontwerp te doen opnemen. Want de Minister
legt lasten op de arbeiders, waarvan hij zelf
de onbillijkheid erkent en laat, uit vrees dat
de werkgevers een beetje te veel zullen betalen,
naar al vast den arbeider veel te veel betalen.
Yervolgens kritiseert spreker uitvoerig de
nota-Kluyver, die als basis genomen is voor
den financieelen opzet van het wetsontwerp,
een nota waarvan spreker het verbijsterend
vlndt dat de Minister een dergelijk werk heeft
darvec voorleggen aan het Nederlandsche parle-
ment. Allereerst komt spreker er tegen op
dat die nota zonder meer en zonder correcties
aan te brengen gebasseerd is op de Duitsche
cijfers der invaliditeits-en ouderdomsverzekering,
die niet te vergelijken zijn met Nederlandsche
taestanden en waardoor onze arbeiders oneindig
t) veel te betalen zullen krijgen.
(Toen Minister Talma er tegen op kwam
fat de heer Duys op „onverdedigbare wijze"
zjch uitliet over den heer Kluyver, die zich in
tie Kamer niet verdedigen kon, verzocht de
Moorzitter den Minister aan hem over te laten
cfe leiding van de aebatten.)
Yerder zet spreker uiteen dat de geheele finan-
cieele basis van het ontwerp ten aanzien van de
vrijwillige verzekering niet deugt. Spreker
voorspelt dat deze fout een financieele strop
van belang voor den Minister zal worden.
En spreker vraagt wie, bij dat stellig te ver-
wachten deficit, het te kort zal betalen, de
Staat of al weer de arbeidersklasse, door ver-
hooging van lasten.
TER NEUZEN, 30 October 1912.
Het weerbericht van het meteorologisch
instituut te De Bilt van heden luidt alsvolgt:
Hoogste barometerstand 765,3
Laagste 735,6 Valentia,
Verwachtingen meest krachtige tijdelijke
wellicht stormachtige Zuidelijke tot Zuidweste-
lijke wind, betrokken tot zwaar bewolkt, regen-
buien, zelfde temperatuur.
woord van hem zal alles verklaren. Hij zal
u de waarheid zeggen."
//Robert kreet jonker Koert.
Robert van Bronseveld keerde zich van het
venster en deed een paar stappen in de richting,
waar zijn vader stond. Zijn gelaat zag er
verwilderd uit en was aschvaal. Toch zag hij
Evert in de oogen en loog koel en smadelijk.
z/Een woord van mij Ik weet niets van
deze vervloekte zaak, dan dat gij die bekentenis
gedicteerd en onderteekend hebt en mij met
uw eigen lippen verzekerd, dat gij schuldig
waart
Dien avond werd een onverwachte en merk-
waardige brief aan het adres van Robert van
Bronseveld op //Schoongelegen" bezorgd.
Hij bevatte de volgende woorden op een
half velletje papier geschreven //Zie Exodus,
twintigste hoofdstuk, zestiende vers."
Op dit vreemde, ongeteekende bericht lachte
Robert luid maar zijn lach was niet opgewekt.
Hij stond van zijn stoel op en nam met on-
vaste hand een bijbel van zijn boekenplank.
Haastig met ongeoefende vingers sloeg hij
de bladen om en vond ten laatste de plaats,
die hij zocht, en las
z/Gij zult geen valsche getuigenis spreken
tegen uwen naaste."
Hij zag naar het een of andere teekeo, dat
den afzender zou verraden. Op den voorkant
stond niets anders, maar aan de keerzijde vond
hij eenige flauw geschreven woorden
z/lk ken de waarheid. Willem Hardenberg."
Door Burg, en Weth. is benoemd tot
opzichter-teekenaar bij den bouw der gemeente
hoogere burgerschool alhier, de heer M. Spit?; Mz.
te Zwolle. Er waren 30 sollieitanten.
Tot goederenklerk bij den Prov. stoom-
bootdienst is door Gedep. Staten alhier met
ingang van 1 Jan. a. s. aangesteld de kantoor-
jongen D. de Smidt, alhier.
Gister had alhier in het //Hotel de Com
merce" eene vergadering plaats van de Centrale
Commis3ie voor eene feestviering ter herdenking
van de lOOjarige onafhankelijkheid van Neder
land in het jaar 1913.
Daarin werd vastgesteld een programma voor
die feestviering.
Het voornemen is twee dagen voor feestviering
te bestemmen met eene inleiding den avond te
voren door kerkdiensten en eene zanguitvoering,
benevens ingebruikneming van de nieuwe muziek-
tent, die men hoopt dat alsdan zal gereed zijn.
Voor den volgenden dag geeft het programma
aaneene muzikale omwandeling des morgens
te 7 ure, schoolfeest te half 10 uredes na-
middags historische en allegorische optocht
des avonds 6 ure concert op de Markt's avonds
9 ure tableaux vivants verlicht door Bengaalsch
vuur.
Den volgenden dag9Y2 uur concert, volks-
spelen en wedstrijden des namiddags groot
muziekfeest, tot bijwoning waarvan gezelschap-
pen uit het binnen- en buitenland zullen worden
uitgenoodigd, bij gelegenheid van de ingebruik
neming der muziektentdaarna gymnastiek-
uitvoeringen en des avonds lichtstoet.
Yerder zal worden getracht gedurende de
feestdagen ook te organiseeren een floralia- en
huisvlijttentoonstelling, van kleederdrachten enz.
Yoor de verzorging van de verschillende
onderdeelen van het programma werden.sub-
commissies aangewezen.
Daarin is o. m. ook begrepen eene commissie
voor het organiseeren van volksspelen teSluis-
kil. Het denkbeeld werd geopperd daar die
feesten te houden, terwijl het wenschelijk voor-
kwam dat Driewegen, als meer nabij de kom
gelegen, met deze te samen zal feestvieren.
De datums werden nog niet definitief be
paald, doch het kwam, in verband met om-
standigheden waarmede voor het welslagen
rekening moet worden gehouden, gewenscbt
voor, als tijd te bepalen de helft van de maand
Augustus, zoo mogelijk op 14, 15 en 16
Augustus.
Nadat een en anaer aldus was besproken,
werd de vergadering met een opwekkend woord
van den Yoorzitter, den heer M. Eijke gesloten.
ZEVENDE HOOFDSTUK.
Terwijl Robert van Bronseveld met doods-
bleek gelaat zat te peinzen over de vreemde
boodschap, die men hem gezonden had, zocht
zijn vader nog eens het vertrek op, waar Evert
Hartman had gelegen, - om hem te zeggen,
wat dien middag niet gezegd was geworden,
toen hun onderhoud plotseling was afgebroken.
Doch de herstellende was weer naar zijne
kamer teruggebracht en te bed gelegd, dus
was het niet voor den volgenden morgen, dat
jonker Koert van Bronseveld hem weer sprak.
Evert Hartman lag half uitgeput in een
der groote gemakstoelen, waarin de zuster en
een van de doctoren hem gezet hadden.
Hij had een bijna slapeloozen nacht door-
gebracht en zag er zieker uit dan eenige dagen
geleden.
Toen de deur werd geopend, en de heer
des huizes binnentrad, sloeg hij de ernstige,
donkere oogen op.
,/Ik ben blijde, dat gij alleen zijt, Hartman",
zei jonker Koert en sloot voorzichtig de deur
acbter zich. //Ik heb u nog meer te zeggen.
Ik had het u gisterenavond willen zeggen,
maar toen ik hier kwam, waart gij reeds ter
ruste. Ik veronderstel, dat gij heel goed weet,
wat ik u te zeggen heb."
z/Ik geloof, dat ik het weet, jonker Koert",
antwoordde Evert Hartman met inspauning.
(Wordt vervolgd).
Dlt filBd verschtjnt W»hik!hi{-Wuenadag. en Vrijng;nvoiii!nligeztiiiderd op Feeatdugen liij de Firms P, Jf< VAW DK 84SBK, te Ker Sesien.
i O
I