Ter Neuzensche Courant Zaterdag 27 April 1912. 52" Jaargang.
No. 5755.
De Zeeuwsch-Vlaamsche
Tramweg-maatschappij.
"RTA T")
TER NEUZEN, 26 April 1912.
JSen verdachte collectant.
Een predikant in een gemeente ten platte-
lande, meldde aan //De Ned." dezer dagen,
dat zekere domine Daniel ten zijnent kwam
collecteeren voor een Syrisch weeshuis.
Zijn paspoort vermeidde met zijn naarn ook
dien van Ds. Elias, terwijl hij aanbevelingen
bezat van verschillende predikanten, o. a. uit
Den Haag.
Zijn collecteboek bevatte namen uit Zuid-
Holland, Zeeland en andere provincies.
vMoeteD deze heeren, zoo vroeg de schrijver,
ook geidentificeerd worden met he.t tweetal,
dat voor vier jaar ook in den lande gecollec-
teerd heeft, en die -toen als oplichters zijn ge-
signaleerd
Naar aanleiding van deze vraag heeft het
blad inlichtingen gevraagd aan Pastor Ludwig
Schneller, voorzitter van het (bekeDde) Syrisch
weeshuis te Jeruzelem.
Deze schrijft aan de redactie van genoemd
blad.
„lch kann lhnenaufdenselien (brief) nur erwidern
dass mir Herr Pastor Daniel ganz unbekannt ist i
jedenfalls steht er bis jetzt mit uns in keiner-
lei Yerbindung.
Onze lezers zullen dus goed doen met niec
zonder nauwgezet onderzoek dergeljjke collec-
tanten te helpen.
De staking alhier is Woensdagavond in
de vergadering der bootwerkersvereeniging
officieel geeindigd verklaard.
Naar we vernamen is er ook uitzicht op een
beeindiging van het arbeidsconflict in de haven
van Gent.
Naar men ons uit goede bron verzekert
is het bericht in ons vorig nummer opgenomen,
als zoude het Hotel 'des Pays-Bas alhier in
andere handen overgegaan zijn, minstens voor-
barig zoo niet geheei onjuist.
Z. M. de Koning van Belgie heeft benoemd
tot Ridder in de Leopoldsorde, de heeren Aug.
Medaets en Hyp. De Clercq, beiden aannemers
van de uitgevoerde sluis-, brug- en kanaal-
werken Ter NeuzenGent.
Door het Bestuur van het waterschap
Lamswaarde is thans aan den heer J. F. Adriaansens
Polfliet, aannemer te Groenendijk, opgedragen
het maken van kunstwegen in bovengenoemd
waterschap voor de som van 37.700
Volgens opgaven aan den Centralen Ge-
zondheidsraad werden in de week van 17 tot
en met 23 April in Zeeland geconstateerd 5
gevallen van besmettelijke ziekten en wel van
roodvonk 1 geval te Goes, Krabbendijke,
Schoondijke en 2 gevallen te Sluis.
St. Jansteen. Met 11 Mei a. s. wordt ver-
plaatst van hier naar Ovezande de Brigadier
Commandant der Rijksveldwacht 1. Vermeulen
en in zijne plaats benoemd de Brigadier titu-
lair te 's Heer Arendskerke J. A Duurinck.
Clinge, 24 April. Op de heden gehouden
jaarmarkt waren aangevoerd 7 paarden, 29 stuks
hoornvee en 17 varkens.
De prijzen werden behaald als volgt
Voor het grootste getal paarden F. Smet
voor het grootste getal rundvee F. Smet; voor
het grootste getal varkens Ch. Maes voor het
schoonste werkpaard le en 2e prijs F. Smet
voor het schoonste 2jarig paard le prijs A.
Meerschaert, 2e prijs A. van Ackervoor de
schoonste koe le prijs H. Yergouwen te St.
Jansteen, 2e prijs P. Strijdonck te St. Jansteen
voor de schoonste vaars le en 2e prijs F. Smet
voor het vetste stuk rundvee F. Smet.
De personen achter wier namen geen woon-
plaats is vermeld wonen te Clinge.
De inzending van vee was gering. Door
groote koopdagen in de buurt was het bezoek
van vreemden ook gering. De fanfare luisterde
de prijsuitdeeling op en maakte in den namiddag
eene muzikale wandeling. 's Avonds was het
nog al levendig, omdat er nu weer gelegenheid
was tot een dansje, waar men hier algemeen
van houdt onder de jongelui.
De orde blijft daardoor ook beter bewaard,
omdat de jongeren dan hunne gewenschte bezig-
heid hebben.
Gisterenmiddag werd alhier in het /Hotel
des Pays-Bas" onder leiding van het bestuur
der Zeeuwsch-Vlaamsche Tramwegmaatschappij,
bestaande uit de heeren Maurice Lippens,
voorzitter, P. F. Fruijtier, J. A. van Rompu,
Ninane en Mr. P. Dieleman, secretaris, eene
vergadering gehouden van den Raad van Advies
der maatschappij, die ook werd bijgewoond door
den benoemden directeur, de heer Brunings,
thans nog directeur van de Geldersch-West-
faalsche Trammaatschappij.
De Raad van Advies wordt gevormd door de
heeren P. W. Maarleveld, burgemeester van
Biervliet, B. Thomaes te Hoofdplaat, R. Sturm
te Biervliet, J. A. Neeteson, burgemeester van
IJzendijke, P. Adama Zijistra, notaris te IJzen
dijke, J. Th. Hendrikse, kassier te IJzendijke,
E. Ouelenaere, burgemeester van Philippine,
P. Wauters, burgemeester van Sas van Gent,
P. Malotaux, suikerfabrikant te Sas van Gent,
C. van Waes, burgemeester van Westdorpe,
A. Moerdijk, lid der Staten van Zeeland, Ph. J.
van Dixhoorn, landbouwer te Axel, Jac. Diele
man Pz., particulier te Zaamslag, Joh. de Feijter,
burgemeester van Zaamslag, P. J. Scheele, koop-
man te Ter Neuzen, A. Yisser, wethouder te
Ter Neuzen, F. Kaan, fabrikant te Hoek, A.
Wolfert, burgemeester van Hoek, L. Passemier,
lid van Gedep. Staten van Oost-VlaandereD te
Eecloo, P. L. de Wael, burgemeester van Stop-
peldijk, E. B. Dumoleyn, notaris te Hontenisse,
C. van Esbroeck, burgemeester van Hengstdijk,
P. Koole, koopman te Axel £n JF. Adriaanssens
Polfliet, aannemer te Walsoorden.
Uit deze heeren werd tot voorzitter van den
Raad van Advies gekozen de heer P. Adama
Zijistra, tot secretaris de heer J. A. Neeteson,
tot plaatsvervangend voorzitter de heer A.
Wolfert en tot plaatsvervangend secretaris de
heer E. B. Dumoleyn.
De Raad van Advies werd door den Voor
zitter der Maatschappij, den heer Maurice
Lippens, ge'installeerd met de volgende rede
Mijne Heeren.
Op het oogenblik, waarop de Raad van Ad
vies voor de eerste maal is samengekomen, komt
het mij voor niet van belang ontbloot te zijn,
zoo ik met een enkel woord U herinner aan
de opeenvolgende gebeurtenissen, welke ten
slotte hebben geleid tot de oprichting der
Zeeuwsch-Vlaamsche Tramwegmaatschappij en
daarmede tot de installatie van Uwen Raad.
Het doel dat de oprichters der Naamlooze
VennootschapIJzendijksche Stoomtramweg-
maatschappij de stichtingsdatum is 2 No
vember 1889 die der Koninklijke goedkeuring
7 December van datzelfde jaar zich daarbij
voorstelden, was een verbinding tot stand te
brengen tusschen Eecloo eenerzijds en IJzen
dijke, Breskens en Ylissingen anderzijds, om
alzoo de betrekkingen met het overig deel van
Nederland te vergemakkelijken en de rijke lan-
douwen van Zeeuwsch-Vlaauderen tot bun eigen-
Jijke waarde te brengen.
Het maatschappelijk kapitaal van f 140,000
en het obligatiekapitaal van f 40,000 werd bij
enkele aandeelhouders geplaatst.
De tramlijn zelf van plus minus 11 K.M.,
het rollend materieel en de gebouwen werden
in de boeken der Vennootschap, in 1892. in-
gedragen voor een waarde van f 154,467, of
wel voor ruim 14,000 per K.M.later
werden deze cijfers onderscheidenlijk gebracht
op 161,431 en 14,675 tengevolge van de
aanschaffing van meerder rollend materieel.
De Commissarissen, welke nu nog in fuuctie
ziin vanaf de oprichting der Vennootschap in
1892, zijn de heeren A. A. Bekaar en L. de
Groofde heeren J. A. Neeteson en P. Adama
Zijistra en ik zelf, maken deel uit van het
College van Commissarissen van af 1907. Mijn
betreurde vader was Commissaris der Vennoot
schap vanaf 1896 tot in 1906.
Volgens artikel 1, sub 2 der statuten, had
de Vennootschap niet alleen tot doel de ex-
ploitatie van de lijn SchoondijkeBelgische
grens, maar ook den aanleg en de exploitatie
van eventueele verbindings- en zijlijnen.
Het subsidie van 3000 der Maatschappij
door de Provinciale Staten van Zeeland, voor
een tijd van 10 jaren toegestaan, werd niet
verlengd, ofschoon de winst, behaald gedurende
de 3 laatste subsidiejaren, onderscheidenlijk
bedroeg f 1909, 3000 en 1930, en dat bij
een aandeelenkapitaal van f 140,000.
Daar verder subsidie aan de Maatschappij
onthouden werd, was zij niet in staat gevolg
te geven aan het plan haar lijn uit te breiden
tot Sas van Gent en moesten, om daartoe te
geraken, betere tijden worden afgewacht, zij
't ook ten nadeele van het algemeen belang.
Dank zij echter het even beleidvol als behoed-
zaam optreden van het college van Commis
sarissen, konden wij de exploitatie ook zonder
het subsidie voortzettenen toen later de cul-
tuur der suikerbeetwortelen zulk een hooge
vlucht ging nemen, was de positie der Vennoot
schap gered, zooals U uit de volgende cijfers
zal duidelijk worden
Ontvangsten Exploitatie-
zonder subsidie. kosten.
1892 8,250 9,411
1896 11,881 v 9,721
1900 14,305 12,070
1908 17,101 13,193
1910 21,698 12,570
1911 21,163 H 11,868
Beknopter uitgedrukt krijgen wij dan het
volgende resultaat
Ontvangsten Uitgaven
per Kilometer per Kilometer.
1892 750 855
1911 1925 1080
De heer De Groof en mijn vader hadden reeds
geruimen tijd plannen met zich omgedragen
om onze lijn tot Sas van Gent uit te breiden,
badden belangrijke onderzoekingen in deze rich-
ting ingesteld en met name geheei een uitbrei-
dingsplan gereed gemaakt van IJzendijke langs
den z.g. Vrijendijk naar Philippine en Sas van
Gent. Toen evenwel de 1J. S. M. in December
1906 beroofd werd van de medewerking van
mijn vader, kwam er te Ter Neuzen, onder
Voorzitterschap van den heer J. A. van Rompu,
een Comite tot stand, waarin vele vooraan-
staande. persoonlijkheden van geheei Zeeuwsch-
Vlaanderen zitting hadden.
Ik heb deelgenomen aan een der eerste ver-
gaderingen door dit Comite gehouden, te Gent
in December 1906, ter vervanging van mijnen
vader, die toen ziek was; terwijl ik in 1907,
als commissaris der 1J. S. M. bij voortduring
nauwe betrekkingen onderhouden heb met deze
heeren, om te trachten de Vennootschap tot
stand te brengen, waarvan ik nu de eer heb
Voorzitter te zijn.
De bestudeering der uitbreidingsplannen der
IJzendijksche en de onderzoekingen naar de
mogelijkheid om een tramwegnet aan te leggen,
zooals het voornoemde Comite zich dat voorstelde
deden de algemeene overtuiging ontstaan, dat
er slechts een enkele bevredigende oplossing
mogelijk was, en wel deze in eene Vennoot
schap onze twee plannen samen te smelten en de
concessionarisseu van het plan-Fruijtier trachten
te bewegen zich met ons te vereenigen, om
een volledig en uitgebreid net te verkrijgen.
Het heeft geen nut in Uw herinnering terug
te roepen de vele onderhandelingen, die gevoerd
zijn, noch de vele moeilijkheden, die over-
wonnen moesten worden, om door een band te
verbinden alle krachten, die noodzakelijk moesten
samenwerken om ons plan te verwezenlijken.
Heden, nu wij er in geslaagd zijn die alien te
vereenigen in onze Vennootschap, zij het mij
vergund een ieder hunner en zeer in het bizonder
den Secretaris van den Raad van Bestuur,
den heer Mr. P. Dieleman, onzen dank te
brengen voor den geboden steun en hun alien
te zeggen, hoezeer zij zich verdienstelijk hebben
gemaakt voor de streek, aan wier belangen
wij ons nu gezamenlijk gaan wijden.
De oude comites zijn nu geheei opgelost in
den Raad van Advies, zoodat zij statutair met
de Maatschappij verbonden blijven, zij het
ook dat zij als comite zich dienen te ontbinden,
waar hun taak al zoodanig is afgeloopen.
De IJ. S. M. had de plannen voor haar
nieuwe lijnen toevertrouwd aan den heer Cramer,
aan wien ook was opgedragen de concessie-
Fruijtier in studie te nemen; tengevolge der
fusie, waarvan ik U zooeven sprak, waarvan
wel eenige wijzigingen noodzakelijk geworden,
maar het tramlijnennet, zooals het nu is vast-
gesteld, mag dan ook gezegd worden te voor-
zien in de behoeften van alle gemeenten tus
schen IJzendijke en Walsoorden.
De IJzendijksche Stoomtramweg-Maatschappij
heeft, tegen ontvangst van aandeelen, afstand
gedaan van haar lijn, ten behoeve der Zeeuwsch-
Vlaamsche Tramwegmaatschappij, welke sinds-
dien haar exploitatie voortzet.
De zooeven bedoelde overdracht is door Ge-
deputeerde Staten van Zeeland goedgekeurd bij
besluit van 2 Februari 1912.
De Provinciale Staten hebben overigens aan
onze plannen hunne goedkeuring gehecht en
ons een renteloos voorschot toegestaan, terwijl
wij hopen dat de Staten-Generaal nog in den
loop van dit zittingjaar de Rijkabijdrage zullen
kunnen vastsfellen.
Zoodra het daartoe noodige ontwerp kracht
van wet zal hebben bekomen, treedt onze Ven
nootschap in een nieuw stadium, n.l. dat van
de onteigening der gronden en den aanleg der
lijnen.
Vooralsnog beijvert zich de Z.-V. T. M. de
voorbereidende werkzaamheden met kracht uit
te voeren, om haar program zoo spoedig moge
lijk te verwezenlijken; reeds is de Directie der
Maatschappij toevertrouwd aan den heer Brunings
op dit oogenblik nog Directeur van de Geldersch-
Westfaalsche Stoomtramweg-Maatschappij. De
zeer krachtige finantieele steun, die wij mochten
ondervinden van uit de betrokken streek en die
ons klaarblijkelijk toont hoezeer de geheele
bevolking naar de fotstandkoming van den tram
verlangt, zoowel als de steun van belangrijke
finantieele groepen, zoo in Belgie als in Neder
land, doen ons de hoop koesteren, dat onze
Vennootschap, die een groot werk van algemeen
belaDg beoogt, eindelijk zal slagen in de
volbrenging van de taak die ze op de schouderen
nam.
Heden den Raad van Advies tot zijnen arbeid
roepende, een arbeid die een kostbare steun zal
zijn voor den Raad van Bestuur, en in deze
vergadering alien die daartoe genoodigd werden
op elke verhinderden na, aanwezig ziende, meen
ik daarin te mogen zien een nieuw success
Wij vertrouwen dat de adviezen, welke Uw
Raad aan onze Directie of aan onzen Raad
van Bestuur wel zal willen doen toekomen,
zullen worden ingegeven door het algemeen
belang, dat, naar wij meenen, op het nauwst
verbonden is aan het belang der aandeelhouders.
Ik heb de overtuiging, dat gij, wanneer de
eene of andere quaestie aan Uw oordeel wordt
onderworpen, ons, wegens Uwe uitgebreide ken-
nis der plaatselijke belangen, zult kunnen be-
waren voor misstappen en met wijs beleid zult
kunnen onderzoeken wat wenschelijk en mate
rieel mogelijk is.
Bezield door deze gevoelens en terwpl ik U
dank betuig voor Uwe medewerking, die ook,
ik ben er zeker van, in de toekomst vele vrucht-
bare resultaten opleveren zal, heb ik, als Pre
sident van het College van Commissarissen der
Z. V. T. M. de eer U bij dezen officieel te
installeeren in Uwe functien van leden van den
Raad van Advies der Maatschappij.
Na afloop der vergadering wachtte in een
ander deel der bovenzaal van het //Hotel des
Pays-Bas" een keurig voorziene tafel, waaraan
nevens het bestuur van de maatschappij en de
leden der commissie van advies door den heer
Maurice Lippens ook waren genoodigd de bur
gemeester van Ter Neuzen en de vertegenwoor-
digers der Zeeuwsche pers voor zoover deze met
Zeeuwsch-Vlaanderen in betrekking staat.
De zaal was voor deze gelegenheid eeniger-
mate versierd en een 40tal heeren zateu aan.
De verschillende spijzen die werden opgediend
lieten zich goed smaken en den directeur van
het hotel komt een woord van lof toe, zoowel
voor de bereiding van het opgediende als voor
de flinke wijze waarop de bediening was geregeld.
Bij het dessert deelde de heer Lippens mede
en hij geloofde dat zeker daarmede naar aller
instemming gehandeld was, dat een telegram
van hulde was gezonden aan H. M. Wilhelmina
Koningin der Nederlanden en aan Z. M.
Koning Albert van Belgie. Deze mededeeling
werd met algemeene instemming begroet.
Vervolgens bracht de heer Lippens een dronk
uit op de verschillende personen uit Zeeuwsch-
Vlaanderen, die gerekend kunnen worden tot
de eerste ingezetenen te behooren, die, in het
belang der algemeene welvaart van de streek,
hebben medegewerkt, om de uitvoering van de
verschillende tramplannen te verkrijgen.
Door den heer Mr. Dieleman werd daarop
een toost uitgebracht op den heer Lippens, den
voorzitter der maatschappij, die op verschillende
wijzen, door het verschatfen van kapitaal, door
zijn energie en volharding, de zaak der tram-
verbindingen voor Zeeuwsch-Vlaanderen heeft
gebracht Cfot het gunstige standpunt waarop
de plannen thans staan.
Vervolgens werd door den heer hruytier,
hulde brengende aan den gastheer, er nadruk op
gelegd, dat met eendrachtig samenwerken veel
kan worden verkregen. Hij betoogde dat de
tram HontenisseSelzaete, voor welker tot-
standkoming hij met een comite heeft gejjverd,
reeds lang zouden gereden hebben, als er een-
drachtige samenwerking ware geweest. Dat
die ontbrak is aanleiding van oponthoud in die
totstandkoming. Voor de tegenwoordige tram
plannen blijkt van algemeene samenwerking en
daarom is de voltooiing daarvan verzekerd.
Deze spreker meent te dezer plaatse ook te
moeten aanstippen dat het uitblijven van de
werken voor havenverbetering alhier ook het
gevolg zijn van gebrek aan eenstemmigheid
onder de belanghebbenden, wat oorzaak ge
worden is dat de Regeering in den Haag de
zakken dicht houdt. De Kamer van Koophandel
wilde dit, de Raad wilde dat, en de Maritime
vereeniging weer wat andersDe werken
welker uitvoering nu in de naaste toekomst te
verwachten is, zouden reeds lang voltooid zijn,
als er eenstemmigheid ware geweest.
Vervolgens brengt spreker hulde aan het
Belgisch kapitaal dat in verschillende omstan-
digheden de belangen van Zeeuwsch-Vlaanderen
steunt, hetzij door het aanleggen van goede
verkeerswegen en zooals in het onderhavige
geval, door krachtigen financiSelen steun voor
de tramplannen. Al is het ook dat de
daarbij betrokken heeren, in de voornaamste
plaats de gastheer, de heer Lippens en de heer
Wittouck deze zaak steunen als industrieel,
zoo meent spreker dat hun een woord van hulde
daarvoor niet mag worden onthouden.
Spreker eindigt met een dronk op den Raad
van Advies, de hoop uitsprekende dat deze
moge werken voor de belangen van de maat
schappij en de algemeene belangen van Zeeuwsch-
Vlaanderen.
De heer Lippens uitte hierop een woord van
dank, voor de woorden door de heeren Diele
man en Fruijtier nopens hem gesproken en
verklaarde dat het hem aangenaam geweest is
in deze voor de belangen van Zeeuwsch-\laan-
deren werkzaam te zijn krachtens de nauwere
verbinding die reeds meer dan een eeuw tus
schen zijne familie en deze landstreek bestaat.
Hij verklaarde van zijne zijde verder dat de
pogingen door hem en anderen aangewend voor
het totstandkomen van het plan voornameljjk
zijn geslaagd door de hulp van den heer Mi. Die
leman, dien hij daarvoor hulde en dank brengt.
Hierna nam de heer Mr. Dieleman het woord
om. in opdracht van den voorzitter een toost
uit te brengen op de pers die zoo eendrachtig
is geweest om, voor zoover het in hare macht
stond, de tot standkoming der tramplannen
rriT
i
