BEFROEFDE LIEFDE.
No. 5717. Ter Neuzensche Courant. - Zaterdag* 27 Januari 1912.
52e Jaargang.
Buitenlancl.
Binnenland.
TWBSDB BLAD.
FEUILLJETON.
De her stemming en voor den Rijlisdag.
Gisteravond zijn de beslissingen bekend ge-
worden van de laatste 33 berstemmingen, die
nog moesten plaats vinden. Daarbij zijn aan
bet zwart-blauwe blok nog zwaardere slagen toe-
gebracbt dan bij de tweede berstemraing. De
verrassende uitkomst is, dat de linkerzijde met
de wilde liberalen op een meerderheid van
ongeveer 10 stemmen rekenen kan. De soeia-
listen bebben bet kolossale getal van 110 zetels
bereikt.
Waar de rechterzijde beden de flauwste kans
had geslagen te worden, werd zij geslagen.
Yan de 16 districten, waarin zij met leden der
linkerzijde in herstemming kwam, gelukte het
baar slechts 3 te veroveren. De meest opti-
mistische verwachtingen der linkerzijde zijn
daardoor overtroffen.
De conservatieven zagen zioh, bij al het ver-
lies dat zij reeds geleden hadden, nog 5 zetels
ontglippen. Slechts een enkele konden zij hand-
haven. Hun aantal, dat in den ouden rijksdag
59 bedroeg, is dus tot 42 geslonken. Zij hebben
den zetel van den vermaarden Jonker Yon
Jonuschau van Oldenburg aande vrije con
servatieven verloren. Ook heefc een van hun
beste mannen, Von Richthoven in een
district in Silezie zijn zetel voor een socialist
moeten inruimen. Hetzelfde lot trof Von
Krocher, den pas afgetreden voorzitter van
het Pruisische H uis van Afgevaardigden, tegen-
over het door de conservatieven fel gehate lid
van den liberalen boerenbond, Dr. Bohme.
De vrije conservatieven zagen zich ook nog
2 zetels ontglippen, maar wonnen er 1 of 2
op andere groepen der rechterzijde terug, en
hebben aldus 13 of 14 van de 25 zetels gered,
die zij in den vorigen Rijksdag bezaten.
Het centrum ondervond teleurstellingen in
het industriegebied in bet Westen en komt, na
een verlies van 10 zetels, met 93 leden terug.
Betrekkelijk weinig hebben de Polen geleden,
die van de 20 districten die zij bezeten hebben,
er 18 of 19 hebben kunnen handhaven.
De groepen van de linkerzijde zijn er beter
afgekomen dan de belangrijke partijen van het
zwart-blauwe blok.
De vrijzinnigen komen met ongeveer 42 man,
met een verlies dus van 7, terug.
Een groot verlies leden de nationaal-liberalen,
die 44 zetels behouden hebben, tegenover de 51,
die zij bezaten. Daarbij zijn de wilde liberalen
een 4 of 5-tal vooruitgegaan, zoodat het verlies
van de liberale groepen in hun geheel uiet te
vergelijken is met het verlies, dat door de
rechterzijde geleden is.
In den slag zijn nog eenige vrijzinnige aan-
voerders gevalleu. In Nordhausen heeft Dr.
Wiemer het onderspit moeten delven tegen een
socialist Dr. Cohn. Het is een van de verma-
kelijkste voorvallen in dezen verkiezingsstrijd,
dat Dr. Cohn slechts met actieve en passieve
hulp van de anti-semieten gekozen is kunnen
worden. Ook een andere, Op den voorgrond
tredende vrijzinnige, Eickhoff, heeft voor een
sociaal-democraat moeten wijken. De sociaal-
democraten wonnen heden dan ook nog 8 nieuwe
zetels, terwijl zij 3 van hun oude verloren.
Het scbijnbaar zoo vernuftige plan der Regee-
ring om door een verdeeling van de herstem-
„Ik heb niets anders verwacht," ging Gus-
taaf thans volkcmen bedaard voort, „en je had
't mij ronduit kunnen zeggen. Voor je familie
had ik slechts waarde, zoolang ik er goed in
zat, thans ecbter nu mij alles ontnomen is,
heb ik volstrekt geen waarde meer voor hen.
Maar zij zullen nu eens buiten den waard
gerekend hebben. Ik zal hun bewijzen, dat een
voile geldzak en een gevuld huis, niet de
maatstaf zijn, waarmede een man geineten moet'
worden. Ik heb je belofte, Elsje, daarop ver-
trouw ik en nu mag gebeuren wat wil, de
toekomst behoort toch aan ous vMiet waar,
lieve
//Ja, Gustaaf, 't mag gebeuren wat wil, ik
blijf je trouw."
//Hij omhelsde haar dankbaar en hartelijk.
Thans echter is het verstandiger, als je hu'is-
waarts gaat," zeide hij daarop. //Ik ga met je
mede."
Elise droogde hare tranen. ^Goeden nacht
vrouw Horen", zeide zij bedroefd. //Ik kwam
om u een weinig op te monteren, en thans
hebben wij met ons tweeen uw leed nog grooter
gemaakt,
Vrouw Horen wilde antwoorden, maar het
openen van de huisdeur en een zware stap in
de gang deden haar plotseling zwijgen.
mingen over verschillende dagen het succes der
socialisten tegen te werken, heeft de omgekeerde
uitwerking gehad. Nog consequenter dan op
den tweeden herstemmingsdag zijn heden de
nationaal-liberalen, nu zij wisten, dat het om
de paar zetels ging, welke over de meerderheid
beslisten, voor de socialisten opgekomen en de
rechterzijde heeft op haar beurt de burgerlijke
linkerzijde even standvastig in den.steek ge-
laten. Zoo heeft het kunnen gebeuren, dat de
sociaal-democraten in ruim de helft van de
herstemmingen, waarin zij deel namen, over-
wonnen hebben. Zij beschikken nu over meer
dan tweemaal zooveel zetels als in den ouden
Rijksdag, toen deze ontbonden werd, en over
meer dan twee en een half maal zooveel als na
de blokverkiezingen in 1907.
Jhr. Mr. A. F. de Savorniu Lohman.
De N Ct. meldt dat Jhr. Mr. A. F. deSavornin
Lohman inderdaad het voornemen te kennen
gegeven heeft zich in 1913 niet meer beschik-
baar te stellen voor een Kamercandidatuur.
Waarschijnlijk is het dat de heer Lohman aan
dit voornemen gevolg zal geven, doch een de-
finitief besluit heeft hij niet genomen.
Men is zoo zeide de heer Lohman
nog betrekkelijk ver van 1913 af en, het laat
zich denken dat de politieke constalatie mij zou
nopen mijn voornemen te laten varen dat uit-
sluitend gegrond op mijn hoogen leeftijd.
De heer Lohman wordt den 29sten Mei
75 jaar.
TER NEUZEN, 26 Janurai 1912
Hedennamiddag werd door den waarnemen-
den burgemeester, den heer D. J. Dees, aan den
agent van politie M. A. Kwaak, alhier, uitge-
reikt, de lOjarige dienstmedaiUe hem van-
wege den algemeenen Nederlandschen Politiebond
verleend.
In het „Hotel Centraal" werd jI. Woensdag-
namiddag door den heer Jhr. De Muralt, inge-
nieur van het waterschap Schouwen de aange-
kondigde lezing gehouden over gewapend beton
voor zeeweringen, systeem-De Muralt.
De vergadering werd bijgewoond door ver-
verschillende waterstaatsambtenaren, waterbouw-
kundigen, aannemers van waterwerken, bene-
ven« vele leden van polderbesturen uit dit dis
trict en landbouwers, ingelanden van polders.
Spreker begon met een overzicht te geven
van de vervaardiging en samenstelling van be
ton, en hoe door den tuinier Monnier op toeval-
lige wijze het gewapend beton was uitgevonden,
dat, zonder dat deze het wist eene uitvinding
van zeer groote beteekenis is^ geweest.
Spreker zette verder uiteen hoe hij op de
gedachte was gekomen om proeven te nemen
voor het aanwenden van gewapend beton bij
zeeweringen, nl. om de duurte van de basalt-
glooiingen en ook omdat van de duizenden die
eene basaltglooiing kost maar een zeer klein
bedrag aan de werklieden ten goede komt die
de steen moeten zetten. Hij betoogde verder
dat de storm van 30 September 11. voldoende
heeft aangetoond de sterkte der glooiing van
gewapend beton, terwijl verschillende basalt-
glooiingen waren uiteengeslagen.
z/Dat is mijn Vader riep Else verschrikt
en tegelijkertijd ijverig in de weer om de
sporen van haar tranen te doen verdwijnen.
Op den drempel der keukendeur verscbeen
een klein, maar krachtig gebouwd man, met
kort geknipt hoofdhaar. In zijn gelaat was te
lezen, dat bij wist wat hij wilde, en bovendien
sprak er groote slimheid of sluwheid- uit zijn
blik. De licbtgrijze oogen verrieden een levendig,
opgewekt humeur, thans echter stonden zij
ernstig en streng.
De heereboer Krussof had den naam van een
zeer gegoed, ja rijk man te zijn. Hij was een
van de weinige slimmeu, die, niettegenstaande
den oorlog, ja, misschien juist daardoor, hun
schaapjes op het droge hadden gebracht. Hij
handelde in granen en vee, en was daarin
steeds bijzonder gelukkig geweest, zoodat hij
er zich volstrekt niet ongerust over behoefde
te maken, als hij door den nood gedwongen
werd, den eigenlijken veldarbeid te laten rusten.
Het leger had reeds lang alle eenigszins
bruikbare werkkrachten aan het land onttrokken,
en ook Krussof had in den laatsten tijd geen
andere hulp gehad dan zijn nog jongen zoon
en twee Poolsche arbeiders.
»lk wist, dat ik je bier zou vinden," zeide
hij, zijn dochter en de anderen toeknikkend.
z/Goeden avond, vrouw Horen, goeden avond,
jongmensch
De groet klonk zoo hard en scherp, dat
Else, als om verontschuldiging smeekend, Gustaaf
aankeek. Deze had thans echter slechts oo£en
voor den meuwen gast. Hij voelde dat de
groote vraag voor hem thans aangebroken was.
Hij besprak vervolgens de samenstelling en
het vervaardigen der glooiingen in gewapend
beton, de voordeelen van dat materiaal enz.
een en ander aanschouwelijk voorstellende.
Daarna deed hij mededeeling over de dijks-
verhoogingen door gewapend beton en zette
uiteen hoe dat werk wordt verricht, en besprak
in het verband daarmede de dijksdoorbraken en
de oorzaken daarvan, die hij toesehrrjft aan het
overvloeien van de dijken.
Ook besprak hij de spijkerglooiingen, die
kunnen aangeweud, ter vervanging van krammat,
op minder aangevallen, dijksgedeelten, maar
zeide, dat deze niet geschikt zijn om te worden
gebruikt voor het verdedigen van havenhoofden
(dit laatste vermoedelijk naar aanleiding van
de omstandigheid dat deze glooiing voor de
hoofden van de nieuwe haven alhier is gebruikt
en bij den bovengenoemden storm die van een
der hoofden geheel uiteengeslagen).
Ten laatste behandelde spreker de oeverver-
dediging door zinkstukken van gewapend beton,
ter vervanging van die met rijswerk. Volgens
hem kunnen die stukken veel secuurder worden
aangebracbt dan de rijsstukken, die men somtijds
by opkomend slecht weer hals over kop naar
beneden moet laten zinken, zonder zekerheid of
zij op den juisten plaats zijn aangeland, terwijl
men bij de gebruikmaking van stukken van
gewapend beton bet zinken tot een latere ge-
legenheid kan uitstellen.
Ook de oevervallen en de oorzaken daarvan
werden door hem besproken.
Ten slotte werden door hem met lichtbeelden
verschillende werken vertoond, in gewapend
beton uitgevoerd en kijkjes op de vervaardiging
daarvan.
Door den heer Salome, opzichter van den
Prov. waterstaat te Breskens werden inlichtingen
gevraagd die door den spreker werden beant-
woord, terwijl de heer Eijke, opzichter van
den Prov. waterstaat alhier als voorzitter der
vergadering de bijeenkomst sloot onder dank-
zegging aan den spreker voor zijn interessante
uiteenzetting over het gebruik van gewapend
beton.
In de zeer talrijk bezochte Nutsvergadering
op Woensdag j.l. in het Hotel des Pays-Bas
vestigde de voorzitter, de heer Yooren, er de
aandacht op, dat nu juist de vorige week op
een' somberen dag Ter Neuzens eerste burger
naar zijne laatste rustplaats was gebracht. Hij
wijdde eenige gevoelvolle woorden, welke door
de vergadering staande werden aangehoord, aan
de gedachtenis van burgemeester Geill, en uitte
tevens de beste wenschen voor diens nagelaten
betrekkingen, zijne vrouw en zijn' zoon. Hij
wees er op, dat de overledene steun gaf aan
verschillende vereenigingen, en dat hij behoorde
tot de oprichters van ons Departement. Daarna
ging hij over tot het leven en tot de eischen
welke dit ons stelt, waarop hij het woord gaf
aan de spreekster van dezen avond, Mej. Corry
C. Huysinga van Amsterdam. Deze talentvolle
dame droeg op de meest boeiende wijze ver
schillende stukken voor, die ieder op zicbzelf
letterkundige juweeltjes waren, zoo van vroeger
als van heden, van Hollandsche, zoowel als van
Vlaamsche dichters. Het begon met de „Rey
van Maagden" van den grooten Vondel't werd
voortgezet met aandoenlijke „Haantje van den
toren" van De Genestet, de kortere maar niet
minder aangrijpende gedichtjes „Lied van de zee"
en „Van eene Koningsdochter" van Hel. Lapi-
Yrouw Horen had den groet beantwoord met
een zwijgenden hoofdknik.
z/Neera plaats, buurman Krussof", zeide zij,
blijf niet aan de deur staan als een vreemde-
ling. Al is 't bier heden ook niet zooals
't behoort, toch is een vriend steeds welkom."
z/Dank je, vrouw Horen," antwoordde Krussof.
z/lk ga niet zitten, dank je. Ik wilde mijn
dochter slechts komen halen. Het past niet,
dat zij nog zoo laat uit het huis loopt.
Geef je mij geen gelijk
z/Bij ons is zij goed geborgen. Bovendien zou
Gustaaf haar thuis gebracht hebben."
z/Dat is't juistziet ge, dat is 't juist, wat
Hij wist niet hoe voort te gaan. Hij had
iets onaangenaams te zeggen en had gaarne
een aanleiding gehad, daar hij erg driftig begon
te worden. De aanleiding ontbrak hem echter
en daardoor werd zijn taak niet gemakkelijker.
Gustaaf wendde geen oog van hem af en dit
onafgebroken aanstaren werd Krussof onaange-
naam. Hij begreep, dat hij den eersten slag
moest geven.
z/lk zou er hedenavond eigenlijk niet over
gesproken hebben", nam hij het woord, //maar
't licht mij reeds zoo laDg op het hart, ea
eens moet 't er toch uit. Ik bedoelgenoeg,
ik wil niet dat die twee in het vervolg nog
iets met elkander te maken hebben. Thans
weet je het."
Else keek angstig nu eens de weduwe, dan
weder Gustaaf aan. Eerstgenoemde stond on-
beweegljjk, de armen over elkander geslagen
en het bleeke gelaat naar haar zoon gericht. Het
was onmogelijk te zien, dat zij ontroerd was.
doth Swarth, de zangerige schetsen „Winter-
muggen", „Het ruischen van het ranke riet" en
„Het Schrijverke" van Guido Gezelle en
„Sprookje" van Pol de Mont. Daarop volgde
het guitige „Brug om hoog" van Dr. S. W.
de Jonge en het levendigeengeestige ,Studenten-
maskarade" van Dr. E. Laurillard. Het gehoor
was verbaasd over het buitengewone geheugen
ddr begaafde en innemende voordraagster, maar
vooral ook verrukt over de schoone voordracht,
de welluidende stem, de gevoelvolle vertolking
van al die meesterstukken en het uitstekende
gebarenspel. In de pauze, die nu aanving,
hocfrde men algemeen den lof der spreekster
zwaaien. Een der leden gaf zelfs te kennen,
dat het bestuur maar steeds gelukkiger is in
de keuze hij was meer voldaan dan bij enkele
vroegere gelegenheden. toen wij toch ook een
avond van kunstgenot te smaken hadden.
Na de pauze werden wederom eenige fraaie
nummers ten beste gegeven, n.l. „Boven het
Koren" „Geluk" en „Moed" van Adama van
Scheltema, „Wees u zelf" van Victor de la
Montagne, „St.-Niklaas" van Holtrop, een luiraig
stukje, evenals „Lachles" van Dr. Laurillard en
„Slimmerds" vau denzelfden dichter.
De vergadering was niet zuinig met hare
toejuichingen, wat tengevolge had, dat nog een
grappig toegiftje volgde, van een' Engelschman,
die de bekende Fransche fabel van Lafontaine,
„le Corbeau et le Renard" reciteerde, wat zeer
verdienstelijk door mej. Huysinga werd nage-
bootst.
Nadat mej. Huysinga geeindigd had, sprak
de vice-voorz., de heer D. Bujze, eenige wel-
gekozen waardeerende woorden tot den voor
zitter, die juist zijn 65sten verjaardag vierde,
en die door toch aanwezig te zijn weer toonde,
boezeer hij de belangen der vereeniging beijvert;
hij uitte den wensch, dat de heer Vooren nog
lang kracht, lust en gelegenheid mocht hebben
om tot den bloei van het Nut mee te werken.
(Applaus) De voorzitter dankte voor de hem
gebrachte hulde en het applaus met enkele
luimige woorden en bracht toen de dankbaar-
heid van alle aanwezigen over aan de spreekster,
die er in geslaagd was zooveel schoons op zoo
heerlijke wijze ten gehoore te brengen. Hij
was overtuigd, dat alien aan mej. Huysinga een
hartelijk //tot wederziens" toewenschten.
De schoone avond werkte goed voor de pro
paganda; eenige personen gaven zich op voor
het lidmaatschap.
Landweer-lnfanterie.
De dienstplichtigen van de landweerlichtingen
1907, 1908, 1910 en 1911, met uitzondering
vau hen, die tot de hospitaalsoldaten behooren,
komen o.m. onder de wapenen
Te Ter Neuzen van 18 tot 23 Maart het
gedeelte van bet 39e bataljon uit de gemeenten
Ossenisse, Hengstdijk, Stoppeldijk, Boschkapelle,
Clinge, Graauw en Langendam, Hulst en
St. Jansteen en voorts van 25 tot 30 Maart
zij herkomstig uit Ter Neuzen, Hoek, Zaamslag,
Axel, Overslag, Zuiddorpe, Sas van Gent, West-
dorpe en Philippine.
Te Vlissingen worden van 25 tot 30 Maart
gelegerd en geoefend het gedeelte van het
39e bataljon voor zoover zij behooren tot de
gemeenten Baarland, Oudelande, Overzande,
Biervliet, IJzendijke, Hoofdplaat, Schoondijke,
Waterlandkerkje, Aardenburg, Eede, St. Kruis,
Oostburg, Zuidzande, Retranchement, Sluis,
Cadzand, Breskens, Groede en Nieuwvliet.
Gustaaf was eerst ruurrood en daarop doods-
bleek geworden. In zijn binnenste streden
toorn, verachting en smart met elkander.
Plotseling barstte hij los in een luiden onna-
tuurlijken lach.
„Dat heb ik wel gedacht", zeide hij, terwijl
hij op een hoek van de kist ging zitten.
Reeds voor zes maanden had 't heel wat
voeten in de aard, om van u de toestemming
tot ons huwelijk te krijgen en sedert dien tijd
hebt gij 't altijd onder allerlei onzinnige uit-
vlucbten zoo dik wij Is uitgesteld, dat de domste
kerel wel had moeten bemerken, dat gij gaarne
het geheel en al gebroken zoudt hebben."
Thans werd Krussof driftig. //Zoo riep
hij. »En wat zou er dan wel van terecht ge
komen zijn, als ik het niet uitgesteld had
Thans zou armoede en honger bij u in huis
zijn en gij zoudt bij mij moeten komen bedelen,
en ik zou wel gedwongen zijn in den zak te
tasten."
,/0, vader snikte Else, uit schaamte over
deze wreede woorden haar gelaat in de handen
verbergend.
Gustaaf echter sprong op. //Ik zou liever
verhongeren," riep hij, „en liever zag ik ook
haar verhongeren voor ik van u een cent aan-
nam 1"
z/Een fraaie troost voor mij smaalde Krussof.
//Mijn dochter zou dus moeten verhongeren,
omdat jij te trotsch zoudt zijn te erkennen,
dat je een bedelaar bent
(Wordt vervolgd.)
t> o