•I
Ter Neuzensche Hmirant. - Zaterdag 23 September 191L_jMaargang
s-r 11: st
No. 5664.
"twejbdb blad.
Landbouwberichten.
FEUILLETON.
IN DEN D0GD VEREENIGD.
Pre d i k b e u r t e n.
TER NEUZEN, 22 September 1911.
Onze geillustreerde Premie.
Zondag 24 September 1911.
Een nuttige parasiet.
9,30
9,53
T.
T.
6,12
6,20
6,29
6,37
6,46
6,421
6,51
7,02 I
7,14 I
8,14
6,20
7,15
7,26
7,35
8,06 1
8,1
8 ,20
8,27
8,34
8,11
8,14
8,20
8,25
8,83
8,38
8,4t
8,49
8,59
9,00
5,50 *9,10
6,58 9,17
9,20
9,23
9,30
9,35
9 43
9,48
9,51
9,54
9,57
Bij het gisteren te 's Gravenhage gehouden
stuurlieden-examen is geslaagd als 3e stuurman
voor de groote stoomvaart de heer C. L. van
Oppen, van Ter Neuzen.
Nu weldra het tweede halfjaar van den
derden jaargang van het geillustreerd weekblad
„PAK ME MEE" begint, wensehen wij de
bijzondere aandacht te vestigen op deze goed
verzorgde illustratie, die voor de lezers van
onze courant tegen vermindevden prijs is ver-
krijgbaar gesteid. Wekelijks geelt dit blad,
dat bp veien onzer lezers geen onbekende is,
in woord en beeld een overzicbt van de vooi-
naamste binnen- en buitenlandsche gebeuite-
nissen. Een groote aantrekkelijkheid van bet
blad is bet kindernummer //Ons L'rinsesje dat
onder redactie van Tante Louise, wekelijks een
schat van goed gekozen kinderlectuur bevat en
evenals Redacteur X in zijn prijsvragen-rubriek,
vindingrijke raadsels en puzzles opneemt, waar-
aan prachtige prijzen verbonden zijn. Ook nu
weder wordt, in het 30 September verschijnecd
nummer, waarmede het tweede balljaar van
den derden jaargang opent, zoowel in de rubriek
van Redacteur X, als in het kindernummer
„Ons Prinsesje", een prijsraadsel opgenomen
voor de goede oplossing waarvan een dertigtal
fraaie wit marmeren salonklokjes zijn beschik-
baar gesteid. Nadere bijzonderheden vinden
onze lezers in eene advertentie, voorkomende
in dit nummer. Zeer zeker zullen vele abonnt: s,
voor weinig geld eene fraaie illustratie willen
bebomen.
XCI eerst dwars o1
In de Staatsbegrooting voor 1912 wordt
dezerzijds gemist een post voor het uitvoeren
van havenwerken albier en voor voorziening in
de behoefte aan middelbaar onderwijs in
Zeeuwscb- Vlaanderen.
Voorgesteld wordt eene subsidie te verleenen
ad 150 voor de teekenschool der Chr. Werk-
liedenvereeniging alhier.
In de Waterstaatsbegrooting wordt in art.
83 ,/exploitatie en onderboud van de rijkselec-
triciteitswerken van het kanaal /•/Gentler
Neuzen" ingevolge overeenkomst met Belgie
van 8 Maart 1902 meegedeeld, dat de voorge-
stelde omschrijving van dit artikel in de plaats
komt van die voor hetzelfde art. in de be-
grooting van 1911, wrjl de verbeteringen van
het Nederlandsch gedeelte van dit kanaal dit
jaar geheel zullen worden beeindigd en in 1912
dus alleen uitgaven voor het electriciteitsbe-
drijf zullen worden gevorderd welke Belgie
jaarlijks zal terugbetalen en die dus streng
gescheiden zullen zijn te houden van de overige
onderboudskosten van bet kanaal.
Het bedrag voor het kanaal door //Zuid-
Beveland" is belangrijk verboogd, omdat een
geregelde herstelling der werken van dit kanaal
noodzakelijk is. Het is in de eerste plaats
noodzakelijk geleidelijk voort te gaan met de
vernieuwing der ijzeren sluisdeuren van de
groote sluizen.
Na een overzicht van den slecbten toestand,
waarin de verschillende stellen deuren verkeereu,
wordt verder meegedeeld dat, rekent men slechts
op een paar reservedeuren voor al de zes in-
bangende stellen, dan zullen binnen betrekkelijk
korten tijd niet minder dan vijf stellen deuren
vernieuwen. Verdere uiteenzetting schijnt over
10) MM—
Ik was '8 morgens vroeg opgestaan en bij mijn
ontwaken had ik mij bijzonder opgewekt gevoeld.
's Avonds te voren was Eduarda buitengewoon
lief en ik was in slaap gevallen met de heer-
lijke gedachte dat het mij eindelijk gelukt was
den regenboog te grijpen, dat zij werkelijk had
geleerd, den eenvoudigen, ruwen Johan Calders
van West-Inch lief te hebben. Daarom was ik
zoo vroolijk ontwaakt. Toen bedacht ik, dat
zij gewoon was 's morgens vroeg te wandelen en
dat ik ditmaal wel eens met haar mee kon gaan.
Maar ik was al te laatwant haar kamer voor-
bijgaande, zag ik de deur half open staanen be-
greep ik dat zij reeds vertrokken was. Nu, dacbt
ik, dan zal ik haar volgen, dan kunnen
we in elk geval samen naar huis wandelen.
Boven de Corriemuir kan men den geheelen
omtrek overzien. Daarheen richtte ik dus mijn
schreden. Het was een beetje koud, maar
overigeus bijzonder fraai weer en het ruischen
der zee was iuider dan gewoonlijk, ofschoon
er in de laatste dagen weinig wind was ge-
weest. Ik volgde het kronkelende pad, dat
vrij steil naar boven loopt, en met genot de
frissche morgenlucht inademende, bereikte ik,
onder bet neurien van een vroolijk liedje eenigs-
zins buiten adein den top. Van de andere zjjde
naar beneden ziende, bespeurde ik niet alleen
bodig om aan te toonen dat met den aanbouw
van ijzeren sluisdeuren noodwendig moet worden
voortgegaan. In 1912 zal dan ook opmeuw
een stel deuren zijn aan te besteden waarvoor
21,000 wordt geraamd.
Ook met de vernieuwing der remmingwerken
behoort te worden voortgegaan.
Hoewel nog andere werken van dien aard
dringend op uitvoering wacbten, moet de ver
nieuwing van het remmingwerk voor de slui
zen in de binnenbaven te Ilansweert, geraamd
op 28.000, noodzakelijk plaats hebben, ter
wijl ook te rekenen is op herstelling van de
hoofden van de kleine sluizen, in de eerste
plaats van die te Wetneldinge, waarvoor
15.000 wordt noodig geacbt.
Een uitbaggeriug van bet kanaal, al wordt
dit ook hoofdzakelijk voor de binnenvaart ge-
bruikt, mag niet acbterwege blijven. Onlangs
kon zelfs de monitor //Reinier Claeszen zgn
voorgenomen reis door bet kanaal niet maken.
Het kanaal zal nu ook geregeld op diepte
worden gehouden. De uitbaggering zal 30,000
kosten en het werk ineens uitgevoerd worden.
Wat betreft de derde schutsluizen van het
kanaal, zal de aankoop en onteigening der be-
noodigde gronden in 1911 kunnen worden be
eindigd, terwijl te Hansweert reeds eenige
voorbereidende en bijbehoorende werken in uit
voering zijn.
In den loop van dit jaar zullen ook ver-
moedelijk de aaubestedingen volgen van de
verder noodige woningen te Hansweeit en van
de eigenlijke sluisbouw met toeleidingskaualen
aldaar. In 1912 zal de uitvoering van laatst-
bedoeld werk regelmatig voortgang kunnen
hebben, terwijl dan wellicht reeds een begin
zal kunnen gemaakt worden met den aanbouw
der ijzeren roldeuren.
De telegraatloods te Breskens behoort door
een nieuwe te worden vervangen. Overwogen
wordt nog, of de nieuwe loods aldaar zal woi den
opgesteld" dan wel elders beter geplaatst zal
wezen.
Voor dit werk valt te rekenen op een uit-
gaaf van circa. 6000.
Omtrent de verbetering van de haven aldaar,
waarop herhaaldelijk is aangedrongen, zal, ten
einde den zich daar sterk ontwikkelenden hand-
del tegemoet te komen, nu in de eerstvolgende
jaren een beschdeiingsmuur worden bijgebouwd
aan de Oostzijde van den havenkom, gepaard
met het aanvalien van een deel van de oost-
spuiboezem tot het verkrijgen van het noodige
terreiu voor losplaats en bouw van berg-
plaatsen. Door dit werk zal 150 M. meerdere
lengte losplaats worden verkregen, en daarmede
zal°een beteekenende en zeer nuttige verbetering
worden tot stand gebracht. Met bet oog echter
op andere noodzakelijke uitgaven zal de uit
voering van het werk over drie jaren worden
verdeeid. In 1912 zal 80 M. beschoei'ing
kuni.en worden gemaakt voor het geraamde be
drag van 17,000, in 1913 zal de tweede helft
der beschoeiing en in 1914 de voltooiing van
bet werk kunnen volgen.
Koewacht. Dinsdag werd hier eene open bare
vergadering van den gemeenteraad gehouden
waarop alle leden tegenwoordig waren.
Iugekomen waren verschillende reclames
den aanslag op den Hoofdelijken omslag. W erd
besloten die bij bet einde der openbare zitting
in gesloten vergadering te bebandelen.
Mede was ingekomen een adres van de ge-
meente-veld wach ter, verzoekende verhooging
zijner jaarwedde. Na eenige discussie wordt
met alwemeene stemmen besloten met ingang
van 1 Januari 1912 de jaarwedde van den ge-
meente-veldwachter met 25 'sjaars te ver-
boogen. Naar aanleiding van bet plaatsen van
de openbare spreekcel in de woning van den
telefoonhouder P. van de Walle, vraagt deze
vergoeding voor het gebruik zijner kamer en
verhooging zijner jaarwedde. Wordt besloten
de vergoeding voor het gebruik van het teletoon-
kantoor te brengen van 10 op 20 'sjaars.
In zijne jaarwedde wordt vooreerst geene ver-
andering gebracht.
Alsnu kwam aan de orde vaststelling der
gemeenterekening over 1910. De commissie
belast met het onderzoek en bestaande uit de
heeren E. de Yleeschouwer en Th. Persgn
brengen rapport uit en adviseeren ten slotte
tot goedkeuring waartoe met algemeene stem-
men wordt besloten. De rekening wordt m-
gesteld in ontvangsten op 18581,28 en van
uitgaven op 18365,99zoodat er een goed
slot is van 215,29. Daarna gaat de Raad
in geheime zitting tot bebandeling der reclames
tegen den Hoofdelijken Omslag.
Sluiskil. Het bouwen van de coces-fabriek
dat nu in volleD gang is, is voor Sluiskil een
ware uitkomst, vooral in dezen duren tijd. \ele
Sluiskillenaars, o.a. timmerlieden, metselaars en
andere werklieden, verdienen er een goed daggeld,
varieerende van 32 tot 45 centimes per uur.
Ook voor de neringdoenden brengt thans de
fabriek al vele voordeelen. 't Is wel de moeite
waard eens een kijkje te komen nemen als men
op bet terrein der fabriek aan 't werk is.
Donderdag vierde de heer August IJsebaert
alhier zijn gouden feest als gemeente-ontvanger.
Op uitdrukkelijk verlangen van den jubilans
hadden er geen openbare feestelijkheden plaats.
Tocb ontving de heer IJsebaert, die. bijna
80 jaar, nog alle werk geheel alleen doet, van
verschillende zijden blijken van belangstelling.
Van vele huizen wapperde de vlag.
St. Jansteen. Bij den landbouwer Jos.
Hesters alhier, hebben dieven in den nachtvan
Maandag op Dinsdag een varken uit het hok
gebaald en achter op het erf geslacht, waarna
zij met het vleesch het erf verlieten en naar
een schuilhoek brachten.
Nader wordt gemeld
Het gestolen en op het erf van den landbouwer
J. Hesters geslachte varken is voor de helft
gevonden op eenigen afstand van de boerdenj,
door den speurhond van den brigadier-comman
dant alhier, die de helft van bet varken, ge-
stoken in een zak en gedekt, in een sloot
aanwees.
Het verdere spoor liep Belgie in.
Een pereboom onlangs van zijne vruchten
ontdaan, staat alweer in bloei te zien op het
erf van den landbouwer A. W. alhier.
Bij den landbouwer E. v. d. Vijver alhier
bebben dieven Woensdagnacht van zijn akker
met paard en kar eenige zakken aardappelen
ontvreemd, en waarscbijnlijk over de Belgische
grens vervoerd.
Tot nog toe zijn de daders onbekend.
stoppeldijk. Nabij den zoogenaamden Zee-
dijk op bet gehucht Luntershoek waren drie
knecbten van den landbouwer E. de Feijter,
wonende in den polder Beoostenblij, gemeente
Axel, aan het eggen, elk met een tuig paarden
zij gingen wat rusten op den dijk, waarvan de
dieren gebruik maakten, om, met de groote
zware ijzeren eggen acbter zicb naar buis te
hollen, ruim een half nur vereerst dwars over
akkers, toen de straat door langs de hoistede
van den landbouwer Dekker, toen over den
straatweg in de richting Axel.
Twee koppels kwamen voor de schuur aan
zonder eg, die zij met stukken en brokken
hadden verloren.
Maar het derde kwam aangevlogen met het
werktuig nog achter zicb, dat steenen uit den
weg had gerukt, prikkeldraad had vernield,
palen had omgerukt en gebroken, terwijl een
paar voertuigen met de voorgespannen dieren
rakelings werden gepasseerd, zoodat de voerlieden
er van gelukkig met den schrik vri]kwamen.
Dat de landbouwer verscbrok, toen hij zijn
"beesten zoo thuis zag komen, laat zich be-
grijpen maar tot zijn voldoening daarentegen
kon hij constateeren, dat zij tegen alle ver-
wachting, niet het minste letsel hadden be-
k°Het was toch in 't geheel niet te verwonderen
geweest, indien de kleppers zich vreeselijfe ge-
wond hadden aan de botsende en botsende
eggen.
Hervormde Kerh.
Ter Se»ee». 9 l.e.k.rk enke., D.Al Tie, mermen.
IS""- l D.2A°"T?onS™", ™'n Te,
en 2 u„ geen dienst.
Sas van Gent. 9i u„ Vs. H. Ake.-sloot van Honten Roos.
Hulst. 10 u., De. De Boer.
Qereformeerde fcerhen.
Ter Neuzen. 9 u. en 2 u„ Ds. J. F. van Hulsteijn Jr. en
Ter Neuzen. Dg yan Halsteljn Jr„
Biduur.
Axel A 9 u. en 2 u„ Ds. J. H. Lammertsma.
B.' 9 u. en 2 a., Ds. Chr. Bruins
Hoek 9 u. en 2 u., Ds. H. v. d. Wal.
Gereformeerde Gemeente (Vlooswijkstraat).
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 5J u., leeskerk.
Oud-Gereformeerde gemeente (Vlooswijkstraat)
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 5) u, leeskerk.
Lokaal „Bethel" (Kandeelstraat).
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 5i u., leeskerk.
Lokaal „Lben-Haezer" (Kerkhoflaan).
Ter Neuzen. 51 u., dhr. J. J. Kense.
nicht Eduarda, zooals ik verwacbt bad, maar
ook Jacob Horsecroft, die naast haar liep.
Zij waren niet ver van mjj af, maar te zeer
in gesprek verdiept om mii op te merken. Zij liep
zeer langzaam en met die aardige beweging van
bet hoofd, welke ik zoo goed kende. Zij hield
de oogen van hem afgewend en antwoordde nu
en dan met een enkel woord. Hij liep vlak
naast haar, snel sprekende en met het hoofd
over haar been gebogen. Nadat hij weer iets
gezegd bad, zag ik, dat zij haar hand liefkoozend
op zijn arm legde, waarna hij haar opnam en
bij herbaling kuste.
Op dat gezicht bleef ik als aan den grond ge
nageld staan, niet in staat eenig geluid voort
te brengen. Ik zag, hoe zij haar arm om zijn
hals sloeg en dat zijn kussen even goed werden
ontvangen als de iuijne. Toen zette bij haar
weer neder en dit scheen hun afscheidsgroet te
zijn, want zij wandelde langzaam terug en bij
b'leef staan om haar na te kijken. Een paar
maal keerde zij zich om en wuifde hem toe.
Ik wachtte totdat zij ver genoeg weg was
en daalde toen den heuvel af. Jacob was zoo-
danig in gedachten verzonken, dat ik vlak bij
hem stond, alvorens hij mijn tegenwoordigheid
bespeurde. Zoodra hij mij zag, begon hij te
glimlachen.
z/Wel Johan, jij bent ook al vroeg bij den
weg", zeide bjj.
,/Ik beb jelui gezien", hijgde ik, met een
keel zoo droog, dat er bijna geen klank in mijn
stem was.
//Zoo zeide hij, terwijl bij zachtjes tusschen
de tanden floot. #Nu, Johan, eigenlijk spijt
Evenals er in het plantenrijk planten zijn,
welke leven ten koste van andere planten, zgn
er ook in het dierenrijk dieren, die op ol in
andere dieren leven. Men noemt ze parasieten.
Tot deze parasieten behoort ook de sluipwesp.
Er zgn verschillende soorten van slu-pwespen,
welke bun eitjes leggen op rupsen, bladluizen,
larven van het Lievenheersbeestje, msecten-
eieren enz. Deze sluipwespen werken krachtig
mede om bet evenwicbt in de natuur te be-
waren. Iedere sluipwespsoort legt haar eit]es
slechts op eene bepaalde klasse van dieren ol in
de eitjes van deze. Zoo is er een sluipwesp,
die bare eitjes legt in de rupsen welke onze
koolen zoo kunnen teisteren.
Terwijl de rups rustig bezig is met haar
vernielingswerk nadert de sluipwesp zonder ge-
druisch haar slachtofler. In korten tijd begiftigd
zij de rups met een dertig k veerhg eitjes.
het mij niet. Ik was tocb van plan geweest,
vandaag naar West-Inch te gaan om met je te
spreken bet is misschien maar beter dat bet nu
geschiedt."
//Jij bent een mooie vriend nep ik.
,/Hoor eens, Johan, val nu dadelijk niet nit
hernam hij, de handen in zgn zakken stekende
en verlegen op zgn hielen heen en weer draaien-
de. //Ik" zal je eerlijk zeggen, hoe het met de
zaak staat. Zie mij aan, dan zal het je duide-
lijk zijn dat ik niet lieg. Ik had Eduarda
miss Calders al ontmoet voor ik dien morgeu
bij je kwam, en er waren omstandigheden, die
mij deden denken dat zg geheel vrij was. Gg
hebt mij toen gezegd dat zulks niet het geval
was, maar dat je met haar waart verloold. Dat
was de hardste slag die mij kon treffen. Het
bracht mij geheel van streek en gedurende
eenige dagen beb ik bijna niet geweten wat ik
deed. Het is een wonder, dat ik op het oogen-
blik niet in de gevangenis zit. Toen heb ik
haar bg toeval weer ontmoet. Op mijn woord,
Johan, het was bij toeval, ten minste van mgn
kant. Toen ik van je engagement begon te
spreken, lachte zij en verzekerde mij, dat bet
niets anders was als vriendschap tusschen neel
en nicht. Dat ze niet meer vrij zou zijn, was
malligheid. Je ziet dus, Johan, dat ik geen
verraad aan onze vriendschap heb gepleegd. Zg
voegde er nog bij, dat ze het plan had, u
haar gedrag aan het verstand te brengen, dat
je niet het minste recht op haar hadt. Me
dunkt, je moet toch wel opgemerkt hebben
dat ze u in de laatste dagen erg koel heeft
behandeld".
„Juist gisteren avond", antwoordde ik met
een bitteren lach nbeeft ze tug de verzekering
gegeven dat ik de eenige man op aarde ben,
dien zij ooit zou kunnen liefbebben.
Jacob Horsecroft legde de hand op mgn
schouder, en ik voelde hoe die hand oeefde.
Hij keek mij strak in het gezicht en zeide
/Johan Calders, ik heb je nog mmmer een
leugen hooren spreken. Je zult mg nu ook
niet willen bedriegen, wel? Laten wg elkaar
als eerlgke mannen de voile waarheid vertellen
,/Het is zoo waar als er een God is ant
woordde ik.
Ik zag dat mijn woorden een diepen lndruk:
op hem "maakten. Als in gedachten verzonken,
staarde hi) geruimen tijd voor zich uit. loen
hernam hij
„Hoor eens, Johanik geloof, dat deze vrouw
met ons beiden speelt, dat ze ons allebei voor
den g'ek houdt. Op West-Inch heeft ze
jou lief en mg aan den zeekant; en haar ver-
anderlijk hart geeft om niet een van beiden.
Laten we de handen ineenslaau en het^gemeene
scbepsel naar den duivel laten loopen
Maar die woorden kon ik niet verdragen.
Ik hield te veel van Eduarda, om haar door
een ander te laten uitschelden en verwenschen,
al was die ander ook myn beste vriend.
„Hoor eens, Jacob, je moogt haar met uit
schelden", riep ik verontwaardigd.
,/Och, je zachtmoedigheid maaB me ziek.
Ik noem haar bij haar waren naam
„Zeg het niet weerhernam ik, mgn
buis uittrekkende. ,/Als je nog een leelgfe
woord van haar durft zeggen, dan zal ik het
