No. 5661. Ter Neuzensche Courant. - Zaterdag 16 September 1911. 5ie Jaargang.
f i u i l
TWBBDB BLAH.
IN DEN DOOD VEREENIGD.
Predikbeurten.
Zondag 17 September 1911.
Landbouwberichten.
TER NEUZEN, 15 September 1911.
Nog geen oorEog en toch reeds
gewonden of geblesseerden
8)
Stoomschepen.
Varkensfokkerij.
Dezer dagen was het 25 jaar geleden dat
de Christelijke bewaarschool alhier werd ge-
opend, die, blijkens het toenemend aantal kin-
deren dat deze inrichting bezocht in eene
behoefte voorzag.
In verband met die herdenking werd heden
door het bestuur aan de schoolgaande kleinen
een feestje bereid. waarbij deze zich goed amu-
seerden door hetgeen hun werd te genietsn
gegeven.
De heer G. van Zwieten de Blom, commies
der telegrafie 2e klasse, alhier, is met ingang
van 16 October benoemd tot directeur van het
post- en telegraafkantoor te Leur.
Met ingang van 1 October 1911 is benoemd
tot binnenloods, ter standplaats Neuzen, de
hulploods ter standplaats Vlissingen A. P. K.
Onderctijk, zulks ter voorziening in de vaeature
ontstaan door het eervol ontslag van den
binnenloods I. Gazan.
Aan elk der 24 Diakoniearmbesturen van
de Hervormde gemeenten der Classis IJzendijke
is door Ds. A. Timmerman deze week verzon-
den de opbrengst uit het legaat van Agatha
Pomenaes,zijnde f 12,93'/s vooriedere gemeente.
Gisterenvoormiddag is van den heer P. C.
v. d. H. alhier zijn rijwiel, dat hi] even had
neergezet op de stoep van het //Hotel de la
Station," ontvreemd. Hij deed terstond na de
ontdekking aangifte bij de politie, maar het'
iugesteld onderzoek leverde geen resultaat.
Met vermoedt dat een met een Duitsch accent
sprekende vreemdeling, die maar enkele stuivers
op zak had en den weg naar Antwerpen heeft
gevraagd, den dader is.
Blijkens de in dit nummer voorkomende
advertentie zal het gezelschap van den heer
Frans Hart alhier de volgende week tooneel-
voorstellingen geven in de tent staande op het
plein voor school A.
Het gezelschap bestaat uit versehillende artis-
ten, des winters vast engagement hebbende bij
een der gezelschtfppen in de groote steden, die
na afloop van het speelseizoen zich bij den heer
Hart aansluiten, dus ten goede naam bekend
staande artisten.
De heer Wegkamp belooft in zijn cinema,
die zal worden opgericht aan de Axelsche brug
veel interessants, terwijl ook de heer Le Riche
in zijn theatertent, door het optreden van artisten
op verschillend gebied interessante voorstel-
lingen zal presteeren.
In het algemeen kunnen de voor herhalings-
oefening opgekomen militairen, naar het schijnt
zich moeilijk schikken in den toestand, in het
leven geroepen door de gespannen verhoudingen
in Europa, of wat dan ook.
Ook alhier, waar toch al gemopper onder
het garnizoen merkbaar was, is het vooral de
laatste dagen hommeles.
Gisteren moest het garnizoen zich geheel
volgens oorlogstoestand uitrusten en werd, aldus
bepakt en beladen, een marsch gemaakt, die,
tot genoegen der deelnemers, niet lang duurde.
Hedenvoormiddag werd orde gegeven om een
viertal kanonnen uit de batterij op te stellen,
Langer dan een uur was de zee in dien nevel
gehuld, en zonder een woord te spreken, met
onrustig kloppende harten tuurden wij naar den
mast van het koopvaardijschip, om te zien of
de vlag er nog was. Plotseling schoot het
groote schip vooruit, en toen de rook eenigszins
was opgetrokken, zagen wij een der kapers als
een aangeschoten vogel op het water drijven,
terwijl de andere in zinkenden toestand verkeerde
en de bemanning zich in een paar booten trachtte
te redden.
Gedurende dat uur had ik alleen ooren en oogen
gehad voor het gevecht. Mijn muts was mij van
het hoofd gewaaid, maar ik had er niet aan
gedacht om ze op te zoeken. Geheel vervuld
van het grootsche schouwspel, dat de zee aanbood,
keerde ik mij om naar Eduarda, en het scheen
dat ook zij alles om haar heen vergeten had.
Daar stond ze, met starenden blik, half ge-
openden mond en met ineengeknepen handen,
juist zooals ik haar als kind had gezien.
i/O, die kapitein riep ze, //dat is eerst een
man, raoedig en bekwaam. Welke vrou w zou er
niet trotsch op zijn, zulk een man te bezitten
Ja, hij heeft zich kranig gehouden riep
ik met geestdrift.
Zij bLef voor zich uit staren, alsof ze mjjn
tegenwoovdigheid geheel was vergeten."
„Een jaar van mijn leven zou ik er voor
achter den Westelijken havendijk. Daarbij ge-
raakten 2 der manschappen onder de wielen
der affuiten, met gevolg dat een hunner per
brancard naar het ziekenhuis moest gebracht
wordende ander kon nog te voet de kazerne
bereiken. Dit voorval bracht de gemoederen
nogal in beweging, zoodat de manschappen vrij
van ordelijk in de kazerne aankwamen.
Hedennamiddag werden met voornoemde
kanonnen schietoefeningen gehouden.
Militairen beneden den rang van officier,
in uniform gekleed, met en zonder wapen, be-
geven zich dikwijls zonder bekomen vergunning,
zij het veelal slechts voor enkele uren, naar
plaatsen in het buitenland nabij de grenzen
gelegen, hetgeen in strijd is met de ter zake
bestaande voorschriften. De minister van Oorlog
heeft den marechaussee opgedragen op de na-
leving van deze voorschriften te letten.
Het is nager.oeg een eeuw geleden sedert de
eerste maal een stoomschip tien Atlantischen
Oceaan is overgestoken. Het was in 1815, dat
de raderstoomboot vCity of Savannah" de reis
maakte van den Staat Georgie naar Liverpool.
De overtocht duurde ruim 34 dagen.
Het schip was behalve met stoom, ook op-
getuigd als een zeilvaartuig van dien tijd. De
zeilen speelden nog een belangrijke rol bij dat
varen, en het was een teleurstelling voor den
gezagvoeder, wanneer hij door windstilte alleen
met stoom vooruit kon komen. Deze gebeurtenis
was echter een begin van de nu zoo drukke
transatlantische stoom vaart.
In onze eeuw, die nog slechts weinige jaren
telt, beeft de groote stoom vaart reuzensprongen
gemaakt. Wat zouden die reizigers van die
stoomboot zich in een wonderland wanen, zoo
zij een kijkje konden nemen op de tegenwoordige
stoomers. Ik las in een Duitsch Tijdschrift
hierover het volgende, hetgeen ik interessant
genoeg vond den lezers mede te deelen, daar men
hier nog al op de hoogte is met de scheepvaart.
z/Op een der laatste zomerreizen bracht de
z/Mauretania" 3060 reizigers over en een be
manning van 825 koppen.
Voor een enkele reis werd 240,000 Gld.
uitgegeven voor inkoopen. Het werd gerekend
dat-de overtocht zou geschieden in 5 dagen,
er werd voor een dag over geproviandeerd.
Alles wat een lekkerbek maar uitdenken kan,
is op het stoomschip te verkrijgen.
Voor die eene overtocht werden geladen
pi. m. 40 runderen, pi. m. 800schapen, pi. m. 65
lammeren, pi. m. 130 varkens, pi. m. 12kalveren,
pi. m. 2200 kippen, pi. m. 150 kalkoenen,
pi. m. 350 eendvogels, pi. m. 90 ganzen,pl. m.
350 patrijzen, pi. m. 800 kwartels, pi. m. 400
duiven, pi. m. 250 veldhoenders, pi. m. 200
fazanten en pi. m. 200 watersnippen. Daaren-
boven voert men mede vele honderden kisten,
manden en ook bassins met allerlei soort visch,
schildpadden, kikvorschen, kreeften, garnalen,
slakken, oesters en andere schaal- en weekdieren.
Versche vruchten vullen duizende manden,
tonnen en kratten van velerlei soort.
Het is wonderbaar hoe geregeld alles gaat.
Des morgens om 7 uur wordt zulk een leger
van 3000 passagiers aan boord genomen en in
hunne verblijven geherbergd en op het middag-
uur vinden alien hun tweede ontbijt gereed,
zonder eenige moeilijkbeid of teleurstelling.
Wat den steenkoleuvoorraad voor een derge-
lijke reis van zoo'n reuzenschip betreft, dat
toegerust is met volledig turbine-machinerie,
die is ontzagwekkend groot. Voor het vervoer
willen afstaan om zulk een man teleeren keunen,"
vervolgde zij. //Ach, wat zijn de menscben op
het land dan toch onbeduidendMen treft er
byna nooit een aan, die ergens voor deugt
Ik geloof niet, dat zi] dat met opzet zeide,
om mij te beleedigen, hoewel ze daar anders
niet tegen opzag. Maar wat ook haar bedoeling
geweest moge zijn, haar woorden sneden mij
als een mes door de ziel.
Ik trachtte mijn kalmte evenwel te behouden
en zei eenvoudig//Die woorden maken aan
al mijn aarzelen een einde. Van avond nog
laat ik mij te Berwick inschrijven.
z/Wat zeg je Johan Wil je soldaat worden
z/Ja, want je schijnt te denken dat elke man,
die op het land blijft wonen een lafaard moet
zijn
i/O, wat zal die roode uniform u mooi staan
sprak ze opgewonden. //En dan moet je er boos
uitzien, zooals nu. Wat staat je dat goed
Maar het zal je wel geen ernst wezen om
soldaat te worden."
Dat zal je zien antwoorde ik.
En zonder meer te zeggen keerde ik mij om
en stapte over de heide recht op huis aan.
Vader en moeder zaten tegenover elkander bij
het vuur in de keuken.
„Moeder", riep ik zonder eenige inleiding,
/rik ga soldaat worden".
Als ik gezegd had roover of inbreker te willen
worden, hadden zij de zaak niet erger kunnen
opnemen. En dat was zeer natuurlijkwant
in dien tijd waren het alleen jongelieden, die
nergens voor willen deugen, de zoogenaamde
zwarte schapen eener familie, die bij het leger
over land zouden 22 treinen van 30 kolen-
wagens, elk pi. m. 10,000 K.G. wegende, be-
noodigd wezen, om de kolenruimen naar behooren
te vullen.
Zoover de beschrijving van het technisch
tijdschrift, later geef ik misschien nog wel
eens enkele cijfers, want naar ik vermeen, is
er thans een schip in de vaart n.l. de //Olympic"
van de White Star Line, die pi. m. 5000
passagiers vervoert. Ad.
In het hotel Verseput te Middelburg werd
Woensdagnamiddag door den heer H. A. Hanken,
voorzitter der ,/Zeeuwsche Landbouw Onder-
linge", namens //Het Nederlandsch Landbouw-
comite" de commissie van scheidslieden ge-
installeerd. De commissie is voor de //Land
bouw Onderlinge" wat de Raad van Beroep is
voor de Ongevallenwet van 1901.
In de commissie nemen zitting de heeren
Mr. P. Dieleman, lid van Ged. Staten, te
Middelburg, als voorzitter, W. Kakebeeke te
Goes, en B. Giljam te Ouwerkerk, beiden lid
der Staten, als leden werkgevers, en J. Leune
te Stavenisse en J. de Mey te Oostburg als
leden werknemers, terwijl mr. F. B. Evers,
seer, van den Voogdijraad te Middelburg, als
secretaris aan de commissie is toegevoegd.
Als plaatsvervangers treden op de heeren
Jac. Welleman te Krabbendijke, S. J. de Regt
te Wissekerke, Ph. J. v. Dixhoorn te Axel, en
J. Minderhoud te Wilhelminadorp.
Hiermede is de organisatie der Ned. land-
bonwers, welke ten doel heeft de ongevallen-
verzekering, voltooid.
Hontenisse. Deze week vond men bij den
laudbouwer de F., wonende in de buurt Kuitaart
onder deze gemeente, drie runderen dood in
de weide liggen.
De dieren hadden gegeten van snoeisel eener
heg, waarin vergiftige planten groeien.
Hengstdijk. Er wordt hier tegenwoordig
druk gestolen in versehillende wijken der ge
meente, en de dieven vinden alles van hun
gadiug.
Nu kapen ze visch, dan koolen, dan kippen,
dan weer konijnen.
Wat deze laatste aangaat, die hebben ze
reeds een respectabel aantal buit gemaakt, en
het gevolg schijut te zijn, dat ze omtrent de
verpakking dezer dieren wat laksc'n worden.
Tenminste, deze week werd er des morgens
een op den weg gevonden het beest was dood-
geslagen, en door de langvingers verloren, toen
zi, Luiswaart3 gingen.
Oostburg. Door den commissaris der Ko-
ningin is benoemd tot lid der gezondheidscom-
raissie, welke haar zetel alhier heeft, de heer
A. Salome opzichter bij den Provincialen Water-
staat te Breskens.
Hervormde Kerk.
Ter Neuzen. 9 u. en 2 u., Ds. A. Timmerman.
Sluiskil. 9 u., dhr. H. J. v. d. Ouden.
Axel. 9 u. en 2 u.. Ds. J. B. T. Hugenholtz.
Zaamslag. 9 u. en 2 u., Ds. G. van Dis.
Hoek. 9 u. en 2 u., Ds. E. Raams Jr.
Philippine. 2 u., Ds. Akersloot var. Houten Roos.
Sasvan Gent. 9j u., Ds. H. Akersloot van Houten Roos.
Hulst. 10 u., Ds. De Boer.
Gereformeerde Kerken.
Ter Neuzen. 9 u., Ds. J. F. van Hulsteijn Jr. en 2 u_,
Ds. A. Merkelijn, Zendingsrede.
Axel A. 9 u. en 2 u., lis. Chr. Bruins.
a 9 u. en 2 u., Ds J. H. Lammertsma.
Axel A. en B. 6 u., Ds. A. Merkelijn, Zendingspredicatie.
Hoek. 9 u. en 2 u., Ds. H. v. d. Wal.
gingen dienen. Maar die zwarte schapen be-
wezen in dezen rumoerigen tijd het land ge-
wichtige diensten.
Mijn moeder veegde haar oogen met haar
polsmofjes af en het gelaat van mijn vader
stond somber.
z/Ik geloof, dat je krankzinnig wordt, Johan".
zeide hij.
//Krankzinnig of niet, ik ga".
z/Dan krijg je mijn zegen niet mee, hoor."
z/Ik zal het daar buiten wel zien te stellen".
Daarop wendde mijn moeder een wanhopige
poging aan om mij van mijn voornemen terug
te brengen. Zij sloeg haar armen om mijn
hals en bezwoer mij niet te gaan. Ik zag haar
rutve handen, die mager en knokkelig waren
geworden van het harde werken, dat ze voor
mij gedaan had en mijn hart werd week.
Maar mijn wil was van staal.
Zachtjes zette ik mijn moeder op een stoel
neder en ging naar mijn kamer om mijn goed te
pakken. Het begun al donker te worden en ik had
nog een verren weg af te leggen. Daarom pakte
ik in de haast alleen het voornaamste in een
bundeltje samen en snelde naar buiten. Bij de
voordeur raakte iemand mij aan en Eduarda
stond voor my.
z/Malle jongen", zei ze, »je zult toch niet in
ernst heengaan
z/Dat zal je zien."
„Maar je vader wil het niet en je moeder
zal het misschien besterven."
z/En toch moet ik gaan."
z/Maar waarom dan toch?"
»Dat zult jij het beste weten."
Gereformeerde Gemeente (Vlooswijkstraat).
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 5J u., leeskerk.
Oud-Gereformeerde gemeente (Vlooswijkstraat)
Ter Neuzen. 9® u., 2 u. en 5J- u., Ds. Van de Garde,
van Opheusden.
Lokaal „Bethel" (Kandeelstraat).
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 5£ u., dhr. D. Barth, van
's Gravendeel.
Lokaal „Eben-Haezer" (Kerkhoflaan).
Ter Neuzen. 51 u., dhr. J. J. Kense.
Nu de gemiddelde prijs der biggen de laatste
jaren zoo in deze streken als elders nog al hoog
is, mag het van onze landbouwers goed gezien
heeten, dat zij zich meer nog dan vroeger op
de varkensfokkerij toeleggen.
Nu, als men wat //gelukkig" is, kan men
in korten tijd er een aardig sommetje mee
verdienen. De moeiten aan verzorging van
zeug en biggen verbonden loonen zich rijk.
Toch mogen wij het niet verhelen, dat het
fokken van varkens meer zorgen eischt dan
men zoo oppervlakkig zou meenen. Want dit
is zeker, dat een der hoofdzaken van het mis-
lukken van de varkensfokkerij of het zooge-
naamd ,/ongelukkig zjjn", gelegen is in gebrek
aan kennis hoe de biggen in de eerste weken
van hun leven en de zeug voor het werpen
moeten behandeld worden.
'tis niet genoeg te zeggen: //Laat de zeug
maar voor haar jongen zorgen, dan komt alles
terechthoe minder de mensch er zich mee
bemoeit hoe beter
Bijna met geen enkel dier wordt, wat betreft
ligging, voeder enz., minder omslag gemaakt
dan met het varken.
Het varken heeft den naam van vuil en
morsig van aard te zijn. Niets minder waar
dan dat. Trouwens de dieren toonen het door
bijvl. er met zorg voor te waken hun eigen
ligplaats niet te bevuilen. Evenals alle andere
dieren gedijt een varken wiens huid rein ge
houden word, veel beter dan wanneer dit ver-
waarloosd wordt en het dier een verpleging
ondergaat waarbij het gedwongen is zich in
onrein en drek om fe rollen.
De Nederlanders worden wel eens voor de
Ghineezen van Europa gescholden, doch op het
gebied van rein houden der varkens zouden zij
aan de bewoners van het Hemelsehe Rijk ge-
rust een voorbeeld kunnen nemen.
Daar worden de krulstaarten behoorlijk dage-
lijks afgewasschen hetzij in waterplassen, hetzij
met lauw water in de hokken bij ons schijnt
aan onreinheid de voorkeur te worden gegeven
blijkens 't gezegde,/Smerige biggen groeien
't best".
En toch kan niet genoeg herhaald worden
reinheid voor de varkens, zoowel fokdieren als
mestvarkens, reinheid in ligging, in het toe-
dienen van voedsel enz.
Bij het fokken moet op de voedering der zeug
bijzonder goed gelet worden. Het varken maakt
zooals bekend is van z'n buik 'n afgod hetis
een onverzadelyke kostganger haast, die zoowel
dierlijk als plantaardig voedsel verslindt. Gulzig
als het is, schijnt het zich den tijd niet te
gunnen zijn voedsel behoorlijk te proeven. Daar-
vandaan wellicht het gezegde//vieze varkens
z/Nu, waarom dan
z/Als ik ga, is het om u."
z/Maar ik heb liever, dat je blijft, Johan."
,/Je hebt gezegd, dat de menschen, die op
land blijven wonen, nergens voor deugen. Je
zegt altijd van die onaangename dingen. Je
houdt ons voor niet veel beter dan de schapen
op de heide. Je ziet mij aan voor laf en on
beduidend. Maar ik zal je het tegendeel bewijzen."
Al mijn grieven kwam iD die^korte volzinnen
uit. Zij bloosde. terwijl ik zoo opgewonden tot
haar sprak en keek mij op haar gewone half
deelnemende, half spoftende manier aan.
//Zoo, zoo, denk ik werkelijk zoo slecht over
je En wil je daarom weg? Maar als iknu
eens heel aardig voor je ben... zeg Johan,
wil je dan blijven
Wij stonden heel dicht bij elkaar en in een
ommezien was de zaak beklonken. Ik klemde
haar in mijn armen, kuste haar op mond, wangen
en oogen, en fluisterde haar toe, dat ze alles
voor mij was en dat ik buiten haar niet kon leven.
Ze antwoordde niets, maar het duurde lang
voor ze haar gelaat afwendde en mij zachtjes
voortduwde.
z/Nu ben je weer de oude, onbeschaamde
jongen van vroeger," zei ze, met beide handen
heur haar glad strijkende. //Je hebt me heelemaal
door mekaar geschud, Joban. Ik had waarlijk
niet gedacht, dat je zoo vrijpostig had durven zyn".
Maar al mi]n vrees voor haar was plotseling
verdwenen en in den eersten roes der beantwoorde
liefde. kon ik me niet bedwingen. Nogmaals sloeg
ik mijn armen om haar hals en kuste haar, alsof
het mijn recht was. (Wordt vervolgd).
