Tsr Ksuzenschs Courant.
Zaterdag 25 Maart 1911. No. 5588.
BLAD.
Binnenland
Gemengde berichten
T W E E D E K A Wl E R.
fsH. Ct.)
De very If Plying te Haarlemmermeer.
Brutnle berooving.
(Pr. Gr. Ct.)
i
s
1
VAN
Vergadering van Donderdag.
Arbeidswet.
De heeren De Visser, Aalberse, Van Vliet,
Borgesius, De Klerk, Schaper, Van Lennep,
Van Wijnbergen, Middelberg en Blum hebben
op art. VIII van het wetsontwerp een amen-
dement voorgesteld, strekkende om in art. 7
der Arbeidswet van het verbod van Zondags-
arbeid van jeugdige personen en vrouwen, niet
uit te zonderen den arbeid in bloemenbinderijen.
Voortgezet wordt de bebandeling van de
wijziging der Arbeidswet, en wel over art. VI
(waai bij artikel 5 der Arbeidswet wordt ge-
wijzigd) met de op dit artikel voorgestelde
lange reeks van amendementen, die gister door
de voorstellers reeds zijn toegelieht.
De heer Schaper, hoewel waardeerende in
het amendement-Aalberse de poging om de
gehuwde vrouw te verbieden geregeld in fa-
brieken en werkplaatsen werkzaam te zijn,
behoudens dan voor schoonmaaksters en nood-
hulpen, betoogt dat men in deze niettemin
voorzichtigheid moet betrachten en de gehuwde
vrouw niet haar recht moet ontnemen om
buiten haar gezin te arbeiden, indien zij zich
daartoe geroepen gevoelt.
Spreker zet uiteen dat er zulke zwaarwich-
tige redenen kunnen zijn, waarom de gehuwde
vrouw buitenshuis arbeid zal moeten verrichten,
dat zulks niet door de wet onmogelijk moet
worden gemaakt. Buitendien zal men de vrouw
dan huisindustrie laten verrichten, wat evenmin
in het belang van het gezin is.
Ten slotte houdt spreker een betoog over het
alleszins verkeerde om, eventueel, den arbeider
strafbaar te stellen voor het verrichten van
arbeid. Alleen de patroon toch is aansprakelijk
voor het doen verrichten van arbeid in de werk-
plaats, en aau dit beginsel mag in geen enkel
opzicht worden getornd.
Ook de heer Lohman bestrijdt het arbeids-
verbod voor de gehuwde vrouw, hiervoren be-
doeld, als gaande veel te ver. De Arbeidswet
moet zich bepalen tot bescherming van de dus-
genaamde personae miserabiles, en tot dezulken
behoort de hierbedoelde gehuwde vrouw niet.
Als er broodsgebrek is in het gezin, moet er
gewerkt worden, ook door de vrouw in dat gezin,
en als de wet haar nu gaat verbieden op deze
wijze in fabriek ot werkplaats tot de' brood-
winning van het gezin mede te werken, zal het
geneesmiddel veel erger dan de kwaal blijken.
Nog betoogt spreker, dat het niet aangaat
den patroon te straffen als er tegen de be-
palingen van de wet arbeid in zijn werkplaats
wordt verricht, zoodra die patroon kan aan-
toonen dat hij alle maatregelen daartegen heeft
genomen.
De heer Jannink bestrijdt evenzeer meerge-
noemd amendement-Aalberse-Passtoors, maar
betoont zich ingenomen met de wijziging, welke
de Minister in het ontwerp heeft gebracht en
waardoor de bevoegdheid wordt gegeven om
vrouwen en jeugdige personen in plaats van
10 uur, 101/l uur te laten arbeiden. Dien-
tengevolge bestrijdt spreker het amendement-
Schaper, om die bevoegdheid te schrappen.
De heer Passtoors verdedigt bet amendement-
Aalberse voornoemd, ook door spreker onder-
teekend.
De Minister betoogt, wat betreft het beginsel
van verbod van arbeiden, in deze wet opge-
nomen, dat bet geenszins onjuist is uit te gaan
van de stelling dat de ondernemer verantwoor-
delijk is voor hetgeen in zijn werkplaats ge-
schiedt. Het spreekt van zelf dat vrij uitgaat
de bedrijfsheer, die kan aantoonen dat hij geen
schuld heeft als het verbod wordt overtreden.
Breedvoerig bestrijdt de Minister dat het
verbod om te arbeiden de vrijheid van arbeid
zou aanranden. Maar al ware dit zoo, het ge-
beurt zoo vaak dat, wanneer de overheid in het
algemeen belang iets verbiedt, de een of andere
vrijheid wordt aangerand. De redactie doet er
overigens niets toe. Door het niet dulden van
arbeid wordt hetzelfde bereikt als door het ver
bieden daarvan. Indien er een amendement
komt tot wijziging van de verbodsbepaling in
den zin als de heeren Loeff gister en Lohman
heden blijken te wenschen, dan zal de Minister
zich daartegen niet verzetten, mits den Minister
daarbij een formule wordt gegeven ten aanzien
van de straf bepaling, waarmede dan toch be
reikt zal worden wat de Minister wenscht.
Interpellate.
Aan den heer Duys wordt verlof verleend de
Ministers van Binnenlandsche Zaken en van
Justitie op een nader te bepalen dag te inter
pelleeren over onregelmatigheden in het ge
meentebeheer en het beleid der justitie te
Doornspijk en Gorsel.
De Minister vervolgt daarna zijn rede en
geeft een overzicht van de strekking der amende
menten, en het verband dat tusschen de amende
menten bestaat en de voorgestelde regeling,
welke omvat nachtarbeid, arbeidsduur en ver-
gunning om op verboden tijden te werken.
Spreker verdedigt het door hem nader in de
wet brengen van de bevoegdheid om 10'/2 uur
te doen arbeiden, omdat dit voordeeliger is
voor den arbeider dan het strikt vasthouden
aan den 10-urigen werktijd, daar de bedoelde
bevoegdheid neerkomt op twee uren vrijdom
per week meer en een vrijen Zaterdagmiddag.
De Minister ontraadt sterk het amendement-
De Wijkerslooth, om de arbeidsweek voor
jeugdige personen en vrouwen te bepalen op
hoogstens 58 uren. We zijn nu bezig om de
arbeidsweek van 66 op 60 uren te brengen.
Nu nog te willen teruggaan tot 58 uren, acht
spreker te radicaal.
Verder bestrijdt de Minister het amendement
der sociaal-democraten om den nachtarbeid voor
jongens in glasblazerijen onvoorwaardelijk te
verbieden, benevens het sociaal-democratische
amendement om vrouwen-nachtarbeid bij het
haringspeten te verbieden, alsmede het amende-
ment-Arts, om dit verbod te beperken tot
gehuwde vrouwen. Die vrouwenarbeid is in
bedoeld bedrjjf onmisbaar.
Verder bestrijdt de Minister breedvoeiig en
op verschillende gronden het amendement-Aal
berse-Passtoors, betreffende het verbod aan ge
huwde vrouwen om geregeld in fabrieken en
werkplaatsen werkzaam te zijn. De Minister
ontbreekt teneenenmale de moed om de gehuwde
vrouw, die door haar huwelijk een verantwoorde-
lijkheid tegenover haar huisgezin heeft op ziah
genomen, waarvoor zij staat, met een dergelijk
verbod te bedreigeu.
Nog bestrijdt de Minister de amendementen,
bedoelende arbeidsverbod op Zaterdagmiddag
voor een vrouw die een gezin te verzorgen
heeft en dit verbod te doen ingaan om een
uur 's middags. De Minister verdedigt daarbij
hetgeen het Regeeringsvoorstel wil, nl. een
voorwaardelijk verbod voor „de gehuwde vrouw"
om na 4 uur des Zaterdagsmiddags arbeid te
verrichten.
Verder bestrijdt Minister Talma nog het
amendement-Arts, bedoelende om den arbeid
van jeugdige personen en vrouwen op verboden
uren buiten de fabriek ook niet toe te staan
voor andere ondernemingen dan waarin zij
werkzaam zijn.
Uitdrukkelijk verklaart zich de Minister tegen
het sociaal-deraokratisch amendement, beoogende
inkrimping van het aantal dagen en uren waarop
overwerk is toegelaten.
Eindelijk neemt de Minister over het amen
dement der Commissie van Rapporteurs om de
bevoegdheid van het districtshoofd om vergun-
ning te verleenen over het verrichten van
overwerk, niet uit te breiden.
Hierop vangen de replieken aan.
Wie het onderste uit de kau wil
Woensdagnacht heeft een diet' door uiiddel
van een bootje getracht een hoeveelheid steen-
kolen te stelen van het terrein der waschin-
richting op de Hirdes-Boulevard te Breda, welk
terrein grenst aan de Aa of Weerijs. De dief
heeft het bootje echter zoo zwaar belast, dat
het ter plaatse tengevolge van overlading is
gezonken. De dief heeft vermoedelijk een nat
pak gekregen. (Br. Ct.)
Korten tijd geleden heeft de reehtbank
te Assen een man uit Nieuw-Buineu veroordeeld
wegens brandstichting in de wouing van den
hoofdonderwijzer aan de bijzondere school aldaar.
Nadat de eisch was uitgesproken, het vonnis
nog niet gevallen was, werd de vrouw van bekl.
op heeterdaad betrapt en voor hetzelfde feit
gearresteerd. Thans zijn er weer pogingen aan-
gewend om de woning van het hoofd der sehool
in brand te steken. Gelukkig waakte de politie,
die den dader, den arbeider P. M., arresteerde.
Hij bekende volledig en is te Assen in het huis
van bewaring opgeborgen.
De jeugdige, het vorig jaar pas gehuwde
fabrieksarbeider S. S. te Oostereud, begaf zich
in den vroegeu morgen als naar gewoonte naar
de even buiten het dorp gelegen stoomzuivel-
fabriek. Slechts korten tijd na het verlaten
zijner woning, werd de jongeman door een
zijner medearbeiders levenloos aan den weg
gevonden door koude bevangen, scheen hij
plotseling gestorven.
In de Spaarndammerstraat te Amsterdam
is Woensdagavond een 3jarig meisje door een
motorwagen van lijn 5 overreden. Het ongeval
is ontstaan, doordien het kind vlak voor de in
voile vaart zijnde tram de rails wilde over-
steken. Het krachtig remmen van den be-
stuurder mocht niet meer baten. Het kind
werd deerlijk verminkt en dood onder den
wageu uitgehaald.
Een arme met geld. Op den Uilenburg
te 's Hertogenbosch woonde een zekere vrouw
R.haar man wordt op kosten der gemeente
verpleegd in het krankzinnigengesticbt, terwijl
de vrouw van den Algem. Arme onderhouden
wordt. Dinsdag moest de vrouw, daar zij ziek
was en reeds zeventien dagen niet van haar
bed was geweest, naar het ziekenhuis worden
vervoerd.
De wanorde en de vuiligheid, die in haar
woning heerschten, zijn gewoon niet te beschrij-
ven, en de stank was ondragelijk. Toen men
echter ging inspecteeren, vond men ojftder ver
schillende lompen en in lompen g.ewikkeld een
groote som geld. Wij hoorden van eengroote
1500. Er zijn geldstukken bjj, waarop schinv.
mel zat, zoolang waren zij al. bewaard.
Uit alle voorwerpen en tobben, di$ men,
ondanks den viezen toestand, den moed heeft
te onderzoeken, komt nog geld te voorschijn.
Een 3e slachtoffer?
Men schrijft aan de Tel.
In de treurige en misdadige vergiftigingszaak
met rattenkruit aan de Nieuwe Meer, (gemeente
Haarlemmermeer) is plotseling weder een nieuw,
niet minder beestachtig feit anders kan men
het niet noemen aan het licht gekomen
Ongeveer een jaar geleden is daar op hetzelfde
hofje, waar v. Exter's vrouw en Hoogenhout
in dit jaar uit den weg zijn geruimd door ver-
giftiging met arsenicum, een bejaarde vrouw
overleden, na slechts enkele dagen geleden te
hebben aan dezelfde ziekteverschijnselen als de
bovengenoemde slachtofiers.
Naar men zegt, leefde deze oude vrouw om
een of andere reden reeds lang voor haar dood
met de vrouw van Hoogenhout, thansgedetineerd,
in onmin, en moet deze op een goeden dag bij
haar gekomen zijn, en, om den twist bij te
leggen, gezegd hebben
,/Nou we hebben nou al zoo lang ruzie met
elkaar gehad, laat 't maar uit wezen, want ik
ben 't zat."
De vrede was schijnbaar gesteld en de ver-
houding in korten tijd zoo goed geworden, dat
vrouw Hoogenhout het oudje eenige pannekoeken
cadeau gaf.
Kort na 't gebruik daarvan overleed de vrouw,
onder geheel dezelfde karakteristieke vergif-
tigingsverschijnselen als Hoogenhout en de vrouw
van Van Extfer. Zooals men weet, is ook de
bakker Van Exter in voorloopige hechtenis.
Ook deze patiente, vrouw Reek genaamd, is
indertijd door denzelfden geneesheer behandeld
als de twee anderen, zonder dat blijkbaar ver-
moedens gerezen zijn voor de mogelijkheid van
vergiftiging, daar als oorzaak van den dood
kanker werd opgegeven.
Men brengt nu overal in de buurt het nut-
tigen van deze pannekoeken, de plotseling op-
tredende en suel toenemende ziekteverschijnselen
en schielijken dood met elkaar in verband, vooral
nu, naar bekend is geworden, het lijk der vrouw
op last van de justitie zal worden opgegraven
om de al ot niet aanwezigheid van arsenicum
daarin te kunnen constateeren.
Het lijk van vrouw Van Exter, dat Vrijdag
te Hoofddorp is opgegraven, is, na te Amsterdam
gerechtelijk te zijn geschouwd, Maandag weder
bijgezet op de begraafplaats te Hoofddorp.
Het vervoer van Amsterdam naar Hoofddorp
had plaats onder politietoezicht.
De vorige week heeft te Groningen twee keer
een zeer brutale berooving plaats gehad.
De eerste heeft plaats gehad Zondag 12 Maart,
des middags om 12 uur, dus op klaarlichten
dag. Het geval heeft zich aldus toegedragen
De 71jarige varensgezel R. R. kwam in een
kofhehuis in een zijstraat van het Gedempte
Zuiderdiep en werd aangesproken door een man,
die later gebleken is te zijn de 31jarige arbeider
J. J. T., wonende aan de Driemolendrift. T.
vroeg aan den varensgezel R. een borrel, die
gegeven werd. Nadat R. het cafe verlaten had,
werd hij gevolgd door T., die R. uitnoodigde,
met hem mee te gaan naar zijn familie, opdat
hij hem zou kunnen trakteeren. R. nam de
invitatie aan en zoo gingen ze samen den weg
op naar het Eemskanaal. Een eind voorbij de
plaats, waar nog schepen liggen gekomen.
maakte R. de opmerking, dat de familie van
T. wel wat zeer ver af wooude. T. kon dat
niet ontkennen, maar zoo aanstonds zouden zij
er zijn.
Zij liepen nog een eind voort. Op een ge
geven oogenblik gaf T. den varensgezel een
slag op het hoofd, waardoor deze van den dijk
in den onderwal viel. T. wierp zich op den
oudeu man en eisehte zijn geld. Aanvankelijk
beweerde R. geen geld te hebben, doch toen
T. bleef dreigen, gaf R. zijn portemonnaie,
waarin een bankbiljet van f 25 en 3 gulden
aan kleingeld, gewillig over. T. maakte zich
daarop uit de voeten en R gaf aangifte van
het geval bij de politie. die geen andere aan-
wijzing had dan een vage persoonsbeschrijving
van den roover.
De politie begon haar onderzoek, dat echter
eerst tot het gewenschte resultaat leidde, nadat
T. nog een tweeden keer, en wel Donderdag-
avoud, een armen drommel heeft kunnen be-
rooven.
Ditmaal was het slachtoffer zekere A. G. B.,
die pas tevoren uit de Rijkswerkinriehting te
Veenhuizen ontslagen, hier zijn uitgaanskas
gebeurd had. Ook hier volgde T. ongeveer de
zelfde tactiek. Hij vroeg B. om een borrel, die
niet en daarna om 5 cent voor een pakje tabak,
dat wel geweigerd werd. B. was echter wel zoo
goed, een pakje tabak voor T. te koopen. Zij
kwamen aan de praat en zoo vertelde B., dat
hij, weduwnaar, wel lust had om te hertrouwen.
Dat kwam goed uit. T. wist een uitstekende
vrouw voor B. Hij schetste haar deugden en
3telde een kennismaking voor. B. had daar
wel ooren naar. Dus werd de tocht aanvaard
naar de woning der weduwe, die alleen in de
misdadige verbeelding van T. bestond.
Men kwam aan het Eemskanaal en hier werd
nu eenzelfde tooneel afgespeeld als hierboveg
is beschreven.
Op een gegeven oogenblik werd B. van den
dijk in den onderwal geworpen en genoodzaakt
zijn twee portemonnaie's met geld aftedragen.
Met elkaar was er een waarde van f 13,50 in.
In een oogenblik van medelijden heeft de
roover, toen hij zich uit de voeten maakte, den
armen beroofden stakker een rijksdaalder toe-
geworpen.
Toen van dit tweede geval bij de politie aan
gifte werd gedaan had zij, afgaande op de
persoonsbeschrij ving van den eersten beroofde,
den dader reeds in verzekerde bewaring. Op
het oogenblik, dat hij zou worden gegrepen,
wierp hij een der portemonnaies over een tnuur.
Zij is door de politie gevonden en door den
eigenaar als de zijne herkend,
Een internationale inbrekersbende, die een
zeer uitgebreid zondenregister heeft en haar
operatieveld over Nederland, Belgie en Duitsch-
land uitstrekt, is dezer dagen fe Parijs inge-
rekend. Sedert eenigen tijd merkten de beambten
in tusschen Frankrijk en Belgie rijdende treinen
eenige mannen op, die geregeld in het einde
der week van Parjjs naar Belgie reisden zonder
bagage en die dan in het begin der volgende
week met groote pakken terugkeerden. Naspo-
ringen der politie toonden aan, dat men met
een bende te doen had, die den laatsten tijd
inbraken pleegden in onbewoonde villa's in den
omtrek van Brussel en Luik. Zij hadden het
vooral op zilverwerk en kunstvoorwerpen gemunt.
In de Brusselsche voorstad Uccle stalen zij in
den afgeloopen herfst effecten tot een waarde
van 10,000 francs, die zij den volgenden dag
te Luik verkochten. Bij eerf te Brussel in
garnizoen liggenden officier stalen zij een kost-
baar schilderij. Yerdere diefstallen werden ge-
pleegd bij renteniers te Antwerpen en ook worden
zij verdacht, betrokken te zijn bij een juweelen-
diefstal te Antwerpen. De aanvoerder der bende
woont te Brussel en heet Brook, alias Defrene.
Voorts zijn er nog 2 Belgen en een Franschman bij.
Zelfopoftering van een stationchef Jean
Marie Guerin, chef van het station Bolbec-
Nointot, heeft 2 menschenlevens gered ten koste
van het zijne. Een passagierstreiu, uit Rouaan
gekomen, stopte aan zijn station en een dame
stapte met een kind op den arm, even uit.
Toen zij over de rails, naar den wagon terug-
keeren wilde, reed juist een andere trein het
station binnen. De chef snelde toe, trok dame
en kind van de rails weg, maar geraakte zelf
onder de locomotief, wier wielen hem verplet-
terden. Guerin was 57 jaar en zou binnen-
kort gepensionneerd worden.
ZEETIJDINGEN.
Van 22 tot en met 23 Maart.
VLAG.
NAAM
M».
Van en naar
Voor Ter Neuzen t
22
Eng. a.8.
Astrologer
2580
Leith
23
Ned.mot.sch
Cornelia
1129
Louden
Eng. s.s.
River Lagan
2272
idem
4 an Ter
Keuient
22
Eng. s.s.
Copsewood
1696
Middles br.
idem
River Thames
2242
Londen
23
Ned.mot.sch
Cornelia
1129
Antwerpen
Voor
v-ent
22
Zweed. a.s.
Knippla
1474
Brugge
23
Spaan. s.a.
Ialle
645S
Huelva
Eng. a.s.
Warkworth
1862
New-Castle
Zweed. a.a.
O. H. Wiens
7320
Windau
idem
Aira
1902
Oatende
Duitsch a.s.
liana Fischer
3182
Cardiff
Eng. s.s.
Rescue
2011
Goole
idem
Sea Serpent
2554
Londen
Van
Went i
22
Eng. a.a.
City of Munnich
.3918
Rotterdam
Deen. a.s.
Taarnborg
3486
Rendaburg
Eng. s.a.
Irrwell
3091
Goole
idem
Fulmar
3593
Antwerpen
idem
Truro
2367
Hull
idem
Sea Gull
27 &3
Londen
23
idem
Tarry hill
1164
Montrose
Deen. s.s.
Eshid
2968
Neufahrw.
Eng. s.a.
Frankfort
3269
Goole
Belg. a s.
Flandria
5337
Cardiff
v oor 8.8.
Thordia
1419
Amsterdam
Eng. a a.
Faudion
36 i 9
Antwerpen
idem
Jabiru
3961
Liverpool
atukg.
pichkolen
atukg.
ledig
atukg.
pichkolea
ledig
ens
stukg.
bout
ledig
kolen
idem
stukg.
ledig
phoaph.
itukg.
idem
idem
idem
ledig
phoaph.
ledig
idem
idem
atukg.
idem
V an 22 tot en met 23 Maart werden langs de
Oostsluizen alhier 29 biunenvaartuigen op- en 29
afgeschut; door de Westsl. 12 op- en 15 af-
geschut.
I'ositie der btoom.sehepett.
8.8. HARAPD vertrok 24 dezer van Hull naar Riga,
s.a. JhNNY vertrok 22 dezer van Aguilas naar Rotterdam.
s.s. RICHARD in lading te Toulon voor Rotterdam.
s.8. RL1SABETH in lading te Toulon voor Rotterdam,
s.a. HELENA vertrok 20 dezer van Marseilles naar West
Hartlepool.
t.s. MAGDALEN A in lossing te Middlesbro on Tees.
