Ter Neuzensche Courant. - Zaterdag 11 Maart 1911. 5ie Jaargang.
OVERWIMIIS m STRIJD.
Gemengde berichten.
No. 5582.
TWBBDl] BLAD.
Een gemeentelijke Hoogere
Burgerschool te Ter Neuzen.
FETJILLETON.
Predikbeurten.
RECHTSZAKEN.
ArromUssements-Rechtbank te Middelburg.
Zondag 12 Rftaart ISIi.
Als laatste punt der agenda voor de op
Zaterdag 11 dezer te houden vergadering van
den gemeenteraad staat vermeld//oprichten
Hoogere Burgerschool."
Wij wenschen naar aanleiding daarvan enkele
opmerkingen te maken.
Zooals bekend is, wevd eenige maanden ge-
leden door den gemeenteraad spontaan en met
algemeeue stemmen besloten tot oprichting eener
gemeentelijke Hoogere Burgerschool met3jarigen
cursus. Vreemd deed het eenigen tijd later aan,
toen men las dat een door een der leden voorge-
steld crediet tot het maken van plannen enz. in
verband daarmede, slechts met eene stemming
van links tegen rechts werd aangenomen.
Vermoedelijk was daaraan niet vreemd het feit,
dat inmiddels een comite was opgericht tot het
verkrijgen eener Christelijke H. B. S.
Ondertusschen zat ook het reeds lang bestaand
comite tot het verkrijgen eener Rijks- of gemeen
telijke H. B. S. in Zeeuwsch-Ylaanderen Oostelijk
Deel niet stil. Op een destijds ten gemeente-
huize alhier gehouden conferentie van dat
comite met vertegenwoordigers van verschillende
gemeentebesturen uit deze streek, werd een soort
uitvoerend comite aangewezen onder voorzitter-
schap van den heer Baron Collot d'Escury te
Hontenisse om verder door te werken, gegevens
te verzamelen, die voor een goed overzicht der
zaak noodig waren en te zijner tijd verslag
daaromtrent uit te brengen. Het resultaat
daarvan is geweest, dat door dat comite op een
in den loop der maand Februari gehouden ver
gadering met den gemeenteraad van Ter Neuzen,
waarbij alleen de liberale leden waren ver-
schenen, werd voorgesteld eene H. B. S. met
3jarigen cursus van een geheel nieuw type op
te richten en wel eene school gelijk staande
met het derde, vierde en vijfde studiejaar eener
H. B. S. met 5jarigen cursus.
Het comite deed dit op verschillende gronden
en na overleg met de autoriteiten op onderwijs-
gebied. De voordeelen van die school toch zijn
velerlei. Men begrijpe de zaak goed. De alhier
bestaande scholen voor M. D. L. 0. moeten
dan zoo bervormd worden, dat ze aan de voor-
gestelde H. B. S. aansluiting geven. Bereikt
wordt daardoor dat de voorstanders van het
Christelijk onderwijs hunne kinderen langer
van dat onderwijs kunnen doen genieten en dat
ook in de grootere omliggende gemeenten de
gelegenheid bestaat scholen voor M. U. L. 0.
op te richten, waardoor de daar wonende ouders
hunne kinderen langer onder hun direct toe-
zicht kunnen houden en de opleidingskosten
veel geringer worden.
Bovendien schijnt het, zijn we juist ingelidht,
dat de regeering met dat nieuw type H. B. S.
gaarne eene proef zou nemen en bestaat er
gegronde hoop, dat daarvoor eene extra groote
subsidie zou worden verleend, zoo groot zelfs,
dat de kosten van die school voor de gemeente
belangrijk minder zouden bedragen dan van
eene gewone H. B. S. met 3jarigen cursus.
Naar we van welingelichte zijde vernamen,
zou de subsidie die voor laatstgenoemde school
zou verleend worden, betrekkelijk zoo gering
zijn, dat er dan voor de gemeente aan oprichting
en iustandhouding daarvan, niet zou te denken
zijn.
117) -■ .1 -
//Maar 'tis hare hand, Herbert," stamelde
Traverse, //en wie ben ik welke uitstekende
hoedanigheden bezit ik, om mij te verbeelden,
dat een meisje als Clara mij met onkreukbare
trouw bemiunen moet
z/Hare hand Eene nabootsing ervan, maar
onmogelijk de hare," hernam Herbert opge-
wonden, ffen wie jij bent voegde hij er bij,
z/welke hoedanigheden u haar waardig maken?
Uw afschuwelijk wantrouwen jegens de dochter
van uw vaderlijken weldoener zeker niet
z/Buiten dezen brief schreef Clara mij geen
enkelen keer gedurende onze scheiding."
z/Zeg liever, dat je geen brieven ontving,
niet, dat ze je niet schreef. De kapitein Lenoir
onderschepte uwe briefwisseling. Heb je dit
dan nog niet geraden
//Ik schreef mijne moeder, naar Clara te
informeeten, doch ook van haar kreeg ik geen
antwoord. Indien ze mij goede tiding kon
geven, zou ze daarmee zeker niet gedraald
hebben."
z/Doch wanneer ik je zeg, dat er intusschen
iets bijzonders gebeurd is, dat Clara zou ge-
dwongen worden de vrouw van Craven te worden,
dat ze echter nog te rechter tijd gered werd
en nu weer met je moeder op Willow-Heights
woont, geloof je dan eindelijk, dat je schandelijk
Dat er dringende behoefte bestaat aan middel-
baar onderwijs in deze streek, zal wel niemand
durven betwisten. Zooals de toestand tegen-
woordig is, is het alleen voor de meergegoeden
mogelijk hunne kinderen eene H. B. S. te doen
bezoeken. De vertegenwoordiger voor dit district
in de Tweede Earner der Staten-Generaal heeft
dit onlangs bij de behandeling der Staatsbe-
grooting voor 1911 voldoende aangetoond.
Het bovengenoemde door het comite gedane
voorstel nu komt Zaterdag a. s. in den Raad
in behandeling.
De leden van den gemeenteraad zullen dan
te beslissen hebben of zal worden overgeguan
tot het stichten van eene H. B. S. van het
nieuwe type.
Wij zijn van oordeel, dat, wanneer er thans
geene H. B. S. komt, dit nog in lange jaren
niet het geval zal zijn. De kosten voor de
gemeente zijn inderdaad niet bezwarend te
noemen bij de vermoedelijk in uitzicht staande
subsidie.
We meenen hier ook nog te mogen wijzen
op de groote algemeene belangen, die met het
vestigen eener H. B. S. voor de gemeente onzer
inwoning gemoeid zijn. Niet alleen. dat men
de gelegenheid krijgt om tegen vrij geringe
kosten zijne kinderen een goede algemeene ont-
wikkeling te doen verkrijgen, maar ook allerlei
andere voordeelen vloeien uit die vestiging
voort. Men aenke bijv. aan de huiseigenaren,
met het oog op de behoefte aan woningen voor
de leeraren, aan de ambachtslieden, aan de nering-
doenden, waar de tractementen dier leeraren
toch grootendeels in de gemeente verteerd worden
en ook is te voorzien, dat verschillende kinderen
van buiten, te Ter Neuzen zullen moeten in-
wonen of althans tusschen de schooltijden een
onderdak zullen trachten te vinden. In een
woord, de stichting eener dergelijke inrichting
is een weldaad voor zeer velen.
Is voor de anti-revolutiouaire en Christelijk-
historische leden de keuze misschien iets
moeilijker, waar het comite voor de Christelijke
H. B. S. onlangs besloot met haar pogen door
te gaan, dit kan toch feitelijk geen reden zijn
eene beslissing in bevestigenden zin tegen te
gaan, waar zij, ieder voor zich er wel van
overtuigd zullen zijn, dat die pogingen op den
duur toch zullen moeten falen om het groote
bedrag dat aan vrij willige jaarlijksche bijdrageir
daarvoor noodig is. Het gevolg is dan eenvoudig
dat er heelemaal geen middelbaar onderwijs
komt.
We hopen dan ook dat de Raad Zaterdag
met algemeene stemmen het besluit neme tot
stichting van meergenoemd type H. B. S. over
te gaan.
0. i. kan deze kwestie geen partijzaak zijn
en mag ook niet geluisterd worden naar som-
migen, die, omdat zij bij deze zaak van zoo
groot algemeen belang, geen persoonlijk belang
hebben, al te zeer opzien tegen de trouwens
naar verhouding geringe finaneieele offers die
van de gemeente gevraagd worden.
Het wordt meer dan tijd dat er een eind
kome aan den achterstand op het gebied van
middelbaar onderwijs, waarin dit gewest steeds
heeft verkeerd. Eene zoo schoone gelegenheid
als thans bestaat, zal zich zeer zeker niet
licht meer voordoen.
TER NEUZEN, 10 Maart 1911.
Bij de Geref. gemeente (Vlooswijkstraat)
alhier is tot predikant beroepen Ds. Roelof, te
Bruinisse.
bedrogen zijt Ik ben nog verbaasd, hoe ge
u zoo hebt laten om den tuin leiden."
i/O, Herbert, spreek Wat je mij daar ver-
telt boezemt mij weer moed in. Is het werkelijk
waar, dat Clara weer vrij is, dat ze weer bij
mijne moeder woont, dat ze mij nog beraint
z/Ja, zij bemint je, ongelukkige, hoe onwaar-
dig je hare liefde bent, daar je aan hare trouw
en liefde kondt twijfelen."
i/O, mijn God stamelde Traverse //wat heb
ik gedaan Hoe kon ik zoo verblind zijn
Wat heb ik onbezonuen gehandeld. Reeds
mijn weldoener heeft mij vaak op dit gebrek
gewezen. //.le bent ongeduldig," zei hij dikwijls,
„en 't ongeduld is een hoofdbron van mensche-
lijke dwalingen." Nu zie ik zelf, dat hij groot
gelijk had."
vClara zou je nooit vergeven, waneer zij wist,
hoe valsch ge haar beoordeelt," hernam Herbert.
z/Terwijl gij aan' haar twijfeldet, heeft zij dadelijk
na hare bevrijdingje geschreven. Ook je moeder
deed er een brief bij, zooals ze mij zelf zei. Deze
brieven werden natuurlijk naar Saint-Louis ver-
zonden, terwijl je hier nu bent. Je ziet, dat
je alleen je zelf te beschuldigen hebt."
//Doe ik dit dan niet? Welk een schandelijk
bedrog van dezeLenoirs,die nu mijneoverstenzijn.
0, Herbert, ik zal mij wreken ik zal hen uit-
dagen
Zoodat ze je voor den krijgsraad roepeu en
je laten fusileeren hernam Herbert bedaard.
z/Neen, neen, Traverse, maak nu geen domheid
meer. Denk eens aan de strenge krygswetten en
laat het aan God over hen te straffen. Alles wat je
in ons vorig nummer werd door ons melding
gemaakt van eene waarschuwing van den hoofd-
commissaris van politie te 'sGravenhage tegen
het zich noemende Middenstands-bureau te
's Gravenhage, waarvan houder is zekere M.
Pennings en die in advertentien geld ter leen
bood of wel liefhebbers opriep voor een winst-
gevende betrekking.
Bedoelde persoon was terzelfder tijd alhier aan
het werk. 'Hij had met een der velen die op
zijne advertentien hadden geschreven relaties
aangeknoopt en dezen aangesteld tot zijn //agent".
In het vooruitzicht van de te verdienen provisie
had deze er geen bezwaar in gezien te voldoen
aan de gestelde voorwaarde tot het storten van
eene borgstelling.
Daar de ,/directeur" van het Middenstands-
bureau evenwel niet voldeed aan eene gemaakte
atspraak, kreeg de //agent" argwaan en gaf den
inspecteur van politie van een en ander kennis.
De politie toog op onderzoek uit en trof den
gezochte aan even voor hij met de Prov. boot
n^ar Vlissingen zou oversteken.
Hij werd gearresteerd en een onderzoek naar
zijne zaken ingesteld, waarbij bleek dat hij waar-
schijnlijk ook te Axel //zaken" heeft gedaan.
Wat omtrent die zaken bleek gaf grond om
hem gevangen te houden en heden naar Middel-
burg over te brengen ter beschikking van den
officier van justitie.
Naar we vernamen heeft de gearresteerde reeds
meermalen met de justitie kennis gemaakt.
Naar we vernemen zou de gemeentepolitie
alhier een goede vangst hebben gedaan door
de arrestatie op 4 dezer, van den Belg G. B.,
die zich hier uitgaf voor een Russischen banne-
ling en tegen wien door de rechtbank te Mid-
delburg een bevel tot gevangenhouding en
instructie der zaak is uitgevaardigd.
Het moet nl. gebleken zijn dat deze ook in
BelgiS nog al wat op zijn kerfstok heeft, zoodat
het te verwachten is dat de Belgische justitie
verzoeken zal hem in hare handen over te
geven, zoodra hij met de onze heeft afgerekend.
Koewacht. Deze week is de justitie van
Dendermonde op //De Pereboom" geweest, een
gehucht grenzende aan deze gemeente om een
onderzoek in te stellen omtrent het volgende
feit.
Eenige wildstroopers waren op een avond
van de vorige week aan het jagen in de bos-
schen van den heer Hans, advocaat te Klein-
Sinay. Toen zij door den jachtwachter van
genoemden heer betrapt werden, loste een der
wildstroopers een schot op hem, waarna zij hun
lich uitdraaiden. De boschwachter loste ook
een schot en trof een der wildstroopers in het
linkerbeen en het aangezicht. Nu namen alien
de vlucht, den gekwetste met zich voerende.
De boschwachter volgde hun spoor en herken-
de de stroopers, die den gekwetste, zekeren A.
R., op een kruiwagen over de Hollandsche grens
brachten. De genoemde A. R. wordt thans al
hier verpleegd. Hij heeft verschillenne hagel-
korrels in zijn lichaam gekregen.
De rechtbank heeft in hare zitting van 10
Maart de volgende vonnissen uitgesprokeu
J. M., schipper te Gent, is wegens over-
treding der rijksbelastingen veroordeeld tot J 5
boete of 5 dagen hecht.
E. J. v. d. V., oud 31 j., conducteur te
Aardenburg, is wegens als voren veroordeeld tot
f 10 boete of 10 dagen hecht.
zoudt willen doen, zou u slechts schade berok-
kenen. Wees nu slimmer dan je geweest bent.
Bedwing je ter wille van je goede moeder en van
Clara."
z/Ik zal het doen," beloofde Traverse. //Door
dit leven vol gevaren en vermoeienissen zal ik
de fout, aan Clara begaan, uitboeten en weer
je achting verwerven."
//Mijne achting, Traverse, heb je niet ver-
loren wanneer ik mij ook een weinig hard tegen
je uitliet," hervatte Herbert. u Doch je spraakt
van nood en ellende, heb je in Saint-Louis
geen geluk gehad
z/Ach, Herbert, ook/in dit opzicht ben ik
bitter teleurgesteld. Je weet, dat ik van mijn
weldoener een aanmerkelijke som gelds kreeg
om de reiskosten te dekken en in den begiune
te kunnen leven. Eer ik vertrok deelde ik ze
met mijne moeder, die door de scheiding van
Clara weer in een ongelukkigen toestand geraakt
was. Er bleven mij nog 500 dollars over, na
mijne aankomst in St. Louis uog 300 en eenige
weken later bezat ik niets meer. Weldra kon
ik de huur niet meer betalen. Ongelukkig
was het ook nog eene arme weduwe, bij wie
ik inwoondezij drong niet op betaliug aan
doch ik zag duidelijk in welk een grooten nood
zij verkeerde, omdat zij van mij geen geld kreeg.
Ik troostte mij met de gedachte, dat ik weldra
eene drukke praktijk zou hebben, maar helaas
daarbij kwam Clara's brief. Nu nam ik spoedig
een wanhopig besluit. Om mijne schulden te
kunnen betalen, verkocht ik alles wat ik bezat
boeken en al mijn kleeren en daarna ging
T. S., metselaar te Eede, is wegens als voren
veroordeeld tot 5 boete of 5 dagen hecht.
J. P. W. R., oud 47 j., winkelier te Ter
Neuzen, is wegens als voren veroordeeld tot
5 boete of 1 dag hecht.
J. v. d. K., oud 38 j., veekoopman te Clinge,
is wegens smaad veroordeeld tot f 5 boete of
5 dagen hecht.
P. H. Jz., oud 34 j., bootwerker te Ter
Neuzen, is wegens diefstal veroordeeld tot f 7
boete of 7 dagen hecht.
J. M., oud 18 j., arbeider te Clinge (Nederl.)
en F. V., oud 18 j., arbeider te Clinge (Belgie),
zijn wegens als voren ieder veroordeeld tot 3
dagen gevang.
F. W., oud 37 j., koopman te Clinge, be-
klaagd van poging tot diefstal, vrijgesproken.
Het gerechtshof te Amsterdam vernietigde
gisteren, in hooger beroep, het vonnis der recht
bank te Alkmaar, waarbij de ontslagen markt-
meester B. uit Hoorn tot 15 jaar gevangenisstraf
werd veroordeeld wegens moord op juffrouw
Markus en poging tot moord op de dieustbode
in het gezin, door het zenden eener vergif-
tigde taart.
Het gerechtshof veroordeelde B., conform den
eisch, tot levenslange gevangenisstraf.
Bervorm.de Kerk
Ter Neuzen. 9 u. en 2 u., Ds. A. Timmerman.
Sluiskil. 9i u., Ds. E. Raams Jr. van Hoek.
Axel. 9 n. en 2 u., Ds. J. B. T. Hugenholtz.
Zaamslag. 9 u. en 2 u., Ds. G. van Dis.
Hoek. 9 u., Ds. A. W. Noest van Hoofdplaat,
Bijbelrede en 2 u„ Ds E. Raams Jr.
Sas van Gent. 9j u., Ds. H. Akersloot van Houten Roos.
Hulst. 10 u., Ds. De Boer.
Gereformeerde Kerken.
Ter Neuzen. 9 u. en 2 u., Ds. J. F. van Hulsteijn.
Axel A. 9 u. en 2 u., Ds. J. H. Lammertsma.
u II. 9u.,Ds.Chr. Bruins, BedieningH. Avondm.
en 2 u., Ds. Chr. Bruins, Dankzegging
H. Avondm.
Zaamslag. 9 u. en 2 u. Ds. Hamming.
(Kerk Axelsche straat).
Zaamslag. 9 u. en 2 u., Ds. M. Uijtenhoudt.
(Kerk Ter Neuzensche straat).
Hoek. 9 u. en 2 u., Ds. H. v. d. Wal.
Gereformeerde Gemeente (Vlooswijkstraat).
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 5J u., leeskerk.
Ond-Gereformeerde gemeente (Vlooswijkstraat).
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 5£ u., leeskerk.
Lokaal „Bethel" (Kandeelstraat).
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 5J u., leeskerk.
Lokaal „Eben-Haezer" (Kerkhoflaan).
Ter Neuzen. 5£ u., dhr. J. J. Kense.
Wel een weinig voorbarig. Te Groningen
hebben een groot aan talingezetenen een //Koningin
Wilhelinina-monumenten-fonds" gesticht, ten
einde geld op te sparen om in 1923 voor H. M.
een standbeeld op te richten.
Zondagavond werden de geheele familie
Bosch en verschillende kinderen uit drie andere
gezinnen plotseling ziek na het gebruik van
oliebollen, waarvan waarschijnlijk de olie ver-
giftigd is geweest. Zij gevoelden alien vreese-
lijke krampen in de maag en pijnen in het hoofd.
Gelukkig geraakten zij spoedig tot braking
en is hun toestand op het oogenblik vrij wel,
behalve die van vrouw Bosch. De olie was
gekocht in een winkel op dat dorp en de politie
is met het geval in kennis gesteld.
ik soldaat worden. om weldra in het eerste
gevecht den dood te zoeken."
„Dat ge soldaat werdt," hernam Herbert, „is
niet meer te veranderen, doch wat 't zoeken
naar den dood betreft, laat dit aan anderen
over. Ge zult als man van eer uw plicht
doen en de blauwe boonen zoo min vreezen
als ik zelf, maar moedwillig den dood zoeken
zult ge niet, want je weet wie daarom zich
dood zou treuren."
Alleugs gelukte het Herbert den ongelukkigen
Traverse in een betere stemming te brengen
ten minste hij schikte zich in zijn lot. Hij
beloofde verstandig te zijn, opdat Herbert zjjn
strenge overste over hem tevreden zou zijn,
waarna beide vrienden scheiden.
Herbert gevoelde innig medelijden met zijn
ongelukkigen vviend en wa^ er op bedacht,
hoe hij zijn toestand dragelijker zou maken.
Hij wist de officieren van 't regiment voor hem
te' winnen, die alien beloofden, hem volgens
zijne kennis en opvoeding te behandelen.
Herbert was hiermede echter niet tevreden.
Daar 't duidelijk bleek, dat Traverse niet de
geringste roeping of neiging voor den soldaten-
stand bezat, richtte hij een verzoek om vrijstel-
lir.g aan den minister van oorlog. Hij schilderde
den jongen dokter als een ongelukkige, die
slechts uit wanhoop soldaat geworden was, ter
wijl de wetenschap een groot verlies in hem
leed.
("Wordt vervolgd.)
