k
A I g e m e e n
Nieuws- en Advertentieblad
Z e e u
sch-Vlaanderen.
No. 5453.
Dinsdag 10 Mei 1910.
0 0 r
i
WIlWIIHIi HA STEIJD.
50e Jaargang.
Buitenland.
Koning Eduard.
F E If I L L E T O K.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen j 1,Franco per postYoor
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika l,321/s en voor
het overige Buitenland f 1,65. Men abonneert zich bp alle Boekhande-
laars, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Telefoon No. 2 5.
ADVEKTENTIEN
Van 1 tot 4 regels f 0,40. Voor elken regel meer 0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Inzending van advertentien v6or 3 uren op den dag der uitgave.
Na de eerste berichten over zijoe ziekte is
reeds spoedig bet bericht van het overlijden
van Engelands Koning gevolgd, dat Zaterdag-
morgen ook door ons aan bet bureau kon worden
bekend gemaakt.
Op 68jarigen leeftijd is bij nog Vrijdagavond
overieden de ontsteking van de luchtpijp beeft
zich uitgebreid naar de lougen en toen het
publiek met de ziekte werd in kennis gesteld
werd naar 't schijnt reeds het ergste gevreesd.
Na 60 jaren Kroonprins te zijn geweest, heeft
hij slechts 9 jaren geregeerd.
Koning Eduard was zeer gezien in aristocra-
tische kringen de bourgeoisie wantrouwde hem
in den laatsten tijd voor zijn troonsbeklimming,
en om zijn houding tegenover zijn zeer populaire
moeder, en om zijn particuliere leven als Prins
van Wales, dat nimmer beeft uitgemunt door
soliditeit en dat in de beruchte spelers-affaire
voor een goed deel publiek werd.
Sedert zijn troonsbeklimming mocht Koning
Eduard zich weer verheugen in grootere popu-
lariteit.
Men mag dan ook niet nalaten te constateeren,
dat Koning Eduard in vele beteekenissen een
uitmuntend vorst is geweest. Men heeft hem
weleens ,/handelsreiziger in politiek" genoemd,
en inderdaad beeft hij vele reizen gedaan, even-
als zijn neef Keizer Wilhelm, maar meer nog
dan de reizen van laatstgenoemde waren bet
dienstreizen.
Hij wendde dan zijn menschenkennis, zijn
gemakkelijkheid van omgang, naast den invloed
van zijn positie als Koning en als souverein van
misschien de macbtigste mogendheid der wereld
aan, om de krooij op de staatkunde zijner raads-
lieden te zetten en resultaten te verkrijgeu, die
meer gewone stervelingen als ministers en diplo-
maten niet gegeven zijn.
Geruischloos ging hij daarbij steeds te werk.
Wat hoorde men van hem Eenige officieele
beleefdbeden tegenover den een of anderen vorst
of persoonlijkheid geuit, verder niets. En deze
zwijgzame hield zich bovendien streng aan de,
den Engelschen Souverein niet veel speelruimte
latende constitutioneele regelen. Uit de feiten
ecbter kwam men te weten, dat de rol, die hij
op den achtergrond der meer naar voren
komende menschelijke handelingen speelde, een
beteekenisvolle was.
Hier ontwaart men tevens de mogelijkheid,
dat zjjn invloed op wetgeving en bestuur in
het binnenland niet zoo gering was, als men
vooral in vergelijking met de buitenlandsche
politiek wel aanueemt. In de staatkunde van
//Zoo, miss Gap, zoo Je vindt hem dus een
flinken jongen
//O, en zoo knap, oom, zoo mooi als een
Meidagvervolgde Gapitola met ongewone
levendigheid. ,/Hij is het ideaal van eenjong-
matroos. Maar heeft Granny dan niets van
hem verteld O, dat was ondankbaar van haar,"
riep Gapitola, toen de majoor op hare vraag zijn
hoofd schudde.
//Zij had u moeten zeggen, hoe vriendelijk
Herbert zich onzer heeft aangetrokken, hoe hij
ons met geld ondersteunde, zoo dikwijls hij
van een zeereis naar New-York kwam en met welk
een ontbaatzuchtige broederliefde hij zijn tijd
aan my wijdde, om mij te onderwijzen. Wat
ik ken en weet, oom, heb ik aan hem te danken,
want u moet weten dat hij een jong geleerde is.
A1 zyn vrije uren besteedt hij op 't schip om
te studeeren en heeft daardoor een" welverdiende
erkenning gevonden, doordien hij, ofschoon nog
zoo jong, het tot stuurman heeft gebracht."
//Ik moet bekennen", mompelde majoor War-
field, //dat Herbert Greyson in jou een wel-
sprekenden advocaat heeft. Je weet zijn goede
het land zelve speelt alles zich immers meer
binnenkamers af. Dat Koning Eduard bij de
nog steeds hangende constitutioneele crisis in
zijn land den loop van zaken, zooals de liberalen
zich dien gedacht hadden, heeft ingehouden,
wordt vrij algemeen aangenomen en ook voor
zijn duod nog werd vervvacht, dat hij zijn
werkzaamheid, met al de behendigheid, waar-
over hij beschikte, zou richten op het tot stand
brengen van een compromis tusschen liberalen
en unionisten.
Er zijn er we], die geen werk meer vinden
voor den modernen constitutioneelen vorst. Aan
het voorbeeld van dezen Koning kan men zien,
dat dit alleen afhangt van den persoon zelve,
hoewel daarbij gesteund door het overwicht van
zijn hooge positie in den Staat.
Het terrein van arbeid voor dezen Koning
w^, zooals wij reeds zeiden, vooral dat der
Europeesche politiek. En hij had ook de ge-
legenheid daarbij zijn gaven ter wille van
Engeland aan te wenden, omdat er sedert den
aanvang juist van Koning Eduard's regeering
nieuwe eischen gesteld waren aan de buiten
landsche politiek van het Britsche Rijk.
Nog tot het einde van de zoo voorspoedige
regeering van Konigin Victoria had Engeland
zijn kracht gezoeht in een trotsch isolement.
Eenige tijdelijke coalities tot het voeren van
een oorlog had het weleens aangegaan, maar
blijvenden steun achtte het evenmin noodig
als gewenscht. Daarvoor was het Rijk te
machtig. Als Athene in de oudheid liet het
om zijn vriendsehap verzoeken en bewees die
als een gunst.
Door de natuur met een bij uitstek bevoor-
rechte stelling begiftigd, kon Engeland, steunen-
de op de maeht van zijn vloot, ingrijpen. waar
het wilde. Het kon meer dan een andere
mogendheid een gunstige gelegeuheid benutten
en heeft daarvan in den loop der geschiedenis
meermalen gebruik gemaakt. Hij kon kalm
wachten vooral, en den tegenstander afmatten,
voor welke tactiek zelfs Napoleon is bezweken.
Maar het rijk is steeds grooter geworden en
daarmee meer kwetsbaar. En toen tijdens den
Transvaalschen oorlog een oogenblik de neder-
laag dreigde en alle deelen van het rijk ont-
bloot werden van troepen om de Boeren te
kunnen slaan, toen kwamen de zwakke deelen
van het wereldrijk bloot. In Indie had Rusland
kunnen binnenvallen, Egypte had evenals Indie
tegen den overheerscher kunnen opstaan, een
coalitie zou het tegen 't door zijn leger ver-
laten moederland hebben kunnen opnemen.
Engeland heeft het gevaar toen voor het eerst
leeren kennen.
Sedert zoclit het naar aansluiting en het
Vooreerst valt dan te ver-
eigenschappen -behoorlijk in 't licht te stellen."
G, geloof niet," hernam Gapitola, //dat mijne
dankbaarheid mij in overdrijviug doet vervallen.
Als gij^ hem ziet, oom, zult gij mij gelijk moeten
heeft die gevonden.
,-/Als ik hem zie
Ik geloof ecbter niet, dat
mij dat geluk beschoren za! zijn," autwoordde oom.
//En waarom niet? Blijf maar een paar
dagen hier, sir. Men verwacht elken dag, ja,
om zoo te zeggen, elk uur zijn schip terug, dan
kunt ge hem des te gemakkelijker leeren ken
nen, daar n toevallig in hetzelfde logement is
afgestapt, waarin hij* steeds bij zijn verblijf in
de stad woont."
//Inderdaad Herbert Greyson, de stuurman
aan boord van de //Suzanna"by vertoeft
in een der eerste hotels van New-York
//En waarom niet Denk maar niet, oom,
dat hij een van die liederlijke matrozen is, die,
wanneer zij van een lange reis terugkeeren, hunne
gage in gemeene kroegen aan het strand ver-
brassen. Herbert kent zijn eigenwaarde en zoekt
altijd alleen goed gezelschap."
//Die hij in de Pavelsteeg vond, toen jij met
Granny Crewell bij de bleekersfamilie Simsons
woonde i" antwoordde de majoor met stekeligen
spot die Capitola blijkbaar beleedigde.
z/Ook in de Pavelsteeg woonden goede lieden",
gaf het meisje met hoogroode kleur ten bescheid,
z/het ongeluk maakt niet altijd iemand slecht,
aefden
■y.euwd
blanke
het verbond met Japan (1902, her-
in 1905) waardoor het gele ras aan het
geema,ncipeerd scheen te worden. De
vrees voor Indie werkte hier nog na in den
Engelschman, die zich anders ver verheven
waant boven ^coloured people". Voor handel
en industrie was een verbond met het zich
snel" ontwikkelende Oostersche rijk, dat een
grooten afzet beloofde, tevens zeer voordeelig.
In Europa ook echter zocht Engeland, zoo
niet naar verbonden, dan toch naar de sedert
in zwang gekomen ententes. Hier vooral ont-
plooide zich de werkzaamheid van Koning Eduard.
Tot het sedert het Fasjoda-echec nog ver-
bitterde Frankrijk werd toenadering gezoeht
en verkregen (1903). Marokko werd beschouwd
als tot Frankrijks invloedsfeer te behooren en
Egypte zou definitief aan Engeland blijven.
Het zwak, dat Frankrijk sedert de bezetting
van Egypte door Napoleon en de doorsteking
van de landengte van Suez door de Lesseps
voor dat land en de Levant in 't algemeen
heeft gevoeld, heeft het toen geofferd aan zijn
Marokkaansche politiek.
J^eu 9®n Juni 1908 heeft de bekende samen-
komst van Koning Eduard met den Russischen
Gzaar te Reval plaats gehad. In 1907 was
reeds een verdrag geteekend tusschen de beide
mogendheden, waarbij hun belangen in Perzie,
Afghanistan en Thibet waren verzoend. Te
Reval werd de Engelsch-Japansche groep nog
nader gebracht tot de Russisch-Fransche om
een macht te plaatsen tegenover het drievoudig
verbond.
Om een denkbeeld te geven van de ruste-
looze bezigheid van Koning Eduard in dat jaar
1908 dieue de volgende vermelding van zijn
bezoeken aan Europeesche vorsten of staats-
lieden afgelegd 21 April te Kopenhagen, den
26en van die maand te Stockholm, den 28en
te Christiayia, den lien Augustus te Kronberg
bij Keizer Wilhelm, den 12en te lschl bij Keizer
Frans Jozef en den 26en had hij een onderhoud
te Marienbad met Clemenceau. Het bezoek
aan den Gzaar in Juni vau dat jaar werd reeds
vermeid.
Nu, aan het eind van zijn leven, kwam hij te
staan voor een zeer moeilijke keuze in de binnen-
landsche crisis, welke het Britsche rijk thans
doormaakt: den strijd tusschen Hooger-en Lager-
huismaar de beslissing is hem bespaard
gebleven en wordt overgelaten aan zijn opvoiger.
Naast constitutioneel vorst was Eduard VII
een groot diplomaat. Aan zijn optreden is eenige
malen de oplossing van moeilijkheden te danken
geweest, die tot ernstige verwikkelingen dreigden
te leiden. En bovendien was hij the first
gentleman van Engeland, de vorst, die door zijn
takt, zijn correctheid, zijn bonhomie, een band
sir het bewijs er van leverden de Simsons zelf
en op de eerste plaats mijn Granny, de eerlijkste
ziel op aarde. Dat Herbert ons echter daar
opzocht, kwam daarvandaan, omdat hij ons
tweeen, toen hij nog scheepsjongen was, het
leven heeft gered."
HHe? Wat vertel je me daar?" riep de
majoor verbaasd.
z/Ja, sir. Ik zelf was destijds nog maar een
klein kind en wat ik er van weet, heb ik van
Granny, die het mij dikwijls vertelde. Wij
deden een groote zeereis, eene onvrijwillige,
zooals Granny mij verzekerde, en bevonden ons
op hetzelfde schip, waarop Herbert Greyson als
scheepsjongen in dienst stond. Het vaartuig
leed schipbreuk, de bemanningmetharenkapitein
aan T lioiMd trachtte zich in een boot te redden.
Men liet de arrne Granny, mij en Herbert
achter. Eenige oogenblikken later zonk de boot
en de ellendeiingen, die ons meedoogenloos aan
een zekeren dood hadden prijs gegeven, werden
door de baren verzwolgen.
Wij echter werden, door de tegenwoordigheid
van geest en de bedaardheid van Greyson, gered.
De storm bedaarde en midden in zee, op een
klip, waartegen het schip verbrijzeld werd,
hieiden wij ons op totdat de Voorzienigheid
ons hulpe zond. Er kwam een schip, dat onze
noodseinen opmerkte en ons opnam. Granny
verzekerde mij, dat zonder Herbert, die haren
wist te leggen met geheel zijn volk, niet alleen
met de aristocratie van geboorte en van het
geld, maar ook met de aristocratie des geestes,
een vorst, die met en onder het volk leefde
als geen ander. Vandaar he gun/tr tY-Ma <-<1^
het volk voor zijn Koning en vooral diens
machtige populariteit.
Zijn zoon en opvoiger, thans Koning George V,
wacht een zware taak. Valt het reeds moeilijk
een vorst als Eduard VII te vervangen, dubbel
moeilyk wordt die taak nu, bij de aanvaarding
reeds, een ernstige constitutioneele crisis op de
oplossing wacht.
Koning Eduard en koningin Alexandra had
den gedurende hun huwelijk zes kinderen drie
zoons en drie dochters van hen zijn nog een
zoon en drie dochters in leven.
De oudste dezer kinderen, prins Albert Vic
tor, stierf thans achttien jaar geleden, dejong-
ste zoon overleed in 1871 daags 11a zijn ge
boorte. j
De opvoiger van Koning Eduard is dus zijn
tweede zoon, George Ernest Frederik Albert,
prins van Wales. Waarschijnlijk zal hij onder
den naam van George V de regeering aanvaar-
den. In Juni a.s. zal hij' den leeftijd van vijf-en-
veertig jaar bereikt hebben. Acht-en-twintig
jaar oud trad hij in het huwelijk met zijn nicht,
prinses May of Teck, die gedurende eenigen
tijd met zijn oudsten broeder, Albert Victor,
verloofd was.
De nieuwe Koning heeft op het oogenblik
zes kinderen, vijf jongens en een dochter. De
oudste, die thans den titel van prins van Wales
ontvangt, is vijftien jaar oud.
De faam gaat, dat de nieuwe vorst in menig
opzicht het tegenbeeld van zijn vader is. Hij
heeft steeds een zeer teruggetrokken bijna
streng leven geleid en zoekt zijn geluk in
de eerste plaats in zijn familieleven. Slechts
weinig heeft de nieuwe Koning gereisdhij
veriiet Engeland zeiden of nooit. Zijn voor-
naamste reizen maakte hij naar de groove En-
gelsche kolonieu om zich Van de toestanden in
't Keizerrijk op de hoogte te stellen. Gedu
rende een tiental jaren diende hij by de Engelsche
marine en toen reeds was zijn eenvoudige
levenswijze spreekwoordelijk.
Van verschillende zijden wordt er op gewezen,
dat de nieuwe vorst niet de diplomatieke on-
dervinding bezit, waardoor koning Edward ge
durende zijn regeering Engeland zulke groote
diensten bewees. Hiertegenover stelt men, dat
ook koning George een man is van groote
begaafdheden. De toespraken en redevoeringen,
die hij bij verschillende gelegenheden hield,
tintelden steeds door geest en oorspronkelijk-
beid. Duidelijk gaven zij altijd blijk van het
groot idealisme, dat den nieuwen vorst kenmerkt.
De nieuwe Engelsche koningin wordt ons als
een zeer merkwaardige vrouw geteekend schoon,
verstaudig, een uitstekendechtgenooteen bezorgde
moeder barer kinderen. Haar gevoelens verbergt
zij niet en tegenover sommige dames uit de
oiugeving van den overieden koning, nam zij
een zeer ongenaakbaie houding aan. Op koning
George heeft zij een grooten invloed gehad en
zal dien waarschijnljjk niet verliezen. Haar
moeder, zuster van deu hertog van Cambridge
was een tante van koning Eduard.
moed staande hield, zij zich met mij uit wanhoop
in zee zou hebben geworpen. Hij was het, die
haar er van terughield en dus hebben wij aan
hem het leven te danken Het schip, dat ons
opnam, bracbt ons naar New-York, waar Granny
met mij bleef wonen. Sedert dien tijd verzuimde
Herbert nooit, ons te bezoeken, zoo dikwijls hij
hier kwam. Dit, sir, is oorzaak, dat Herbert
ook in de Pavelsteeg kwam, ofschoon hij ook
van beter gezelschap houdt."
//Die wakkerB, brave jongen 1" sprak de
majoor met weeke stem. Een zekere ontroering
had zich van den ouden heer meester gemaakt,
die hij niet trachtte te bemantelen. //Waar-
achtig", riep hij met warmte, //op mijti woord
van eer, als ik hem hier had, zou ik hem met
plezier aan mijn hart drukken
(Wordt vervolgd.)
ERAJfT.
BSit vertuchijnt V8
V- uenailag. en Vri'da^avond, uiftgezonderd up IFeeiridaifen- »>SJ de Virma B*. J. VIA'
UK IJSBE te Ter Memen.
mm