Tsr Heuzensche Courant
Zaterdag 5 Maart 1910. No. 5426
BXj-A-ID-
Binnenland.
tweede k a m e r.
Vergadering van Donderdag.
Ontslagen gevangenen.
De bebandeling wordt voortgezet van de
suppletoire Justinebegrooting, betrekking heb-
bende op maatregelen in bet belang va.n ontslagen
gevangenen, met een uitvoerige repliek van den
hear Days, die cegenover den Minister en den
heer Van Wijnbergen staande houdt, dat crnm-
naliteit en herhal.ng van misdryf op de beste
wijze te voorkomen is door goede en krachhge
sociale wetgeving, en die de sociaal-demokraten
verdedigt tegen bet verwyt dat zy zulke unite-
rialisten zijn.
De heeren Nolens en Van Wyubergen pio-
testeeren tegen verdachtmakingeu welke door den
beer Dnys tegen de recbtemjde en hen per-
soonlijk zouden zijn geuit. De heer an V\ yn-
beraeu verklaart zelts dat, als de debatten op
deze wijze door den heer Duys worden gevoerd,
hij daarop niec zou ingaan, ten einde het debat
op hooger peil te houden.
De heer Days zegt volstrekt geen verdacht-
makingen te bebben geuit, docb alleen bet
feit te hebben geconstateerd dat, toen de lech-
terzijde niet in de meerderheid was, zy steeds
heeft ,/Opgeschept" van sociale maatregelen,
waarmede zij zou komen, terwjjl zy thans, nu
zy in de meerderheid is, met onbedmdende
Zedelijkheidswetjes komt.
Het wetsontwerp wordt daarna zonder veidei
debat en zonder stemming goedgekeurd, waarna
aan de orde komt bet wetsontwerp tot wyziging
van de wet op de rechterlyke organisatie en het
beleid der justitie, dat beoogt vermindering
van het aantai raadsheeren, dat in de buigeilyke
of strafkamers van Hoogeu Raad en Gereehtshof
zitting heeft.
De heeren Van Sasse van Ysselten Duynstee
bestryden deze bedoeling, vreezende eerstge-
noenide daarvan, dat nu in vele gevallen dooi
allerlei omstandigbeden, als ziekte, aiwezigheid
e. d., de beslissing van zulk een kamer veelal
door 1 raadsheer zal gegeven worden, waarte-
genover de heer Lob man echter een rechtspraak
door weinig leden eeuer kamer beter acbt dan
door vele.
Ook de heer Limburg acht in bet algemeen
voor burgerlyke kamers kleine colleges vooi een
goede rechtspraak beter als groote, docb voor
strafkamers bebben kleine kamers groot bezwaar.
Hij zou slecbts vrede kunnen bebben nrnt kleine
kamers by de gerechtshoveu, indien bepaald
werd dat een eenmaal vrygesproken beklaagde
in hooger beroep slecbts kan worden veiooi-
deeld bij eenparigheid van stemmen. In dieu
zin kond'igt spreker een amendement aan.
De heer Van Doorn, er op wijzeude dat dit
ontwerp ook beoogt mogelyk te maken de
vervanging in bun functien van de leden van
het 0? M., kan er zich geen denkbeeld van
maken boe de Regeering zich voorstelt dit te
verwezenlijken. Voorts bestrijdt spreker ver
mindering van het aantai raadsheeren der kamers
van den Hooge Raad.
De heer Van Hamel juicht toe de voorgenomen
detacheering van ambtenaren van het 0. M.
der kantongerechten by de parketten der recht-
banken.
De heer Regout voorziet het gevaar, dat op-
nieuw de weg zal worden gevolgd, bij het achter-
stands-ontwerp betieden, waarbij voor rechterlyke
ambtenaren exceptioneel guustige pen»ioens-
bepalingen worden gecreeerd.
Minister Heemskerk (ad interim Minister van
Justitie) verdedigt het ontwerp, dat vooral be-
zuiniging wil. Ren verklaring als door den
heer Regout bij zijn kritiek gevraagd, kan de
Minister niet geven zonder nader overleg met
Minister Nelissen bij diens terugkeer.
Het algemeen debat wordt gesloten.
By de artikelsgewijze behandeling verdedigt
de heer Van Hamel. zich aansluitende bij den
heer Lohman, het terugbrengen van het aantai
raadsheeren bij de gerechtshoveu van vijf op
drie. In beschouwingen tredende over het
hooger beroep, betoogt spreker dat het bestaan
daarvan moet voortduren, doch uitsluitend voor
den beklaagde, niet voor het Openbaar Miui-
sterie. Voor dit laatste dient het appel afge-
schaft, omdat het bij hooger beroep geen be
lang heeft. Spreker kondigt zijn voornemen
aan dit denkbeeld in een wetsontwerp te be-
lichamen.
Het amendement-Limburg, beoogende dat
iemand, die in eersten aanleg vrijgesproken is,
slechts kan worden veroordeeld in appel bij
eenparigheid van stemmen, zou spreker in-
middels steunen.
De heer Van Sasse van Ysselt, die reeds bij
voorbaat hoopt dat het denkbeeld Van Hamel
nooit verwezenlijkt zou worden, bestrijdt het
amendement-Limburg, dat tot moeilijkbeden
aanleiding zal geven.
De heer Loeff, voorzitter van de commissie
van voorbereiding voor dit ontwerp, en de hier-
na in behandeling komende wetsontweipen tot
regeling van de administratieve rechtspraak, vei-
dedigt de rechtspraak in appel door drie raads
heeren en bestrijdt het amendement-Limburg als
hoogst onvolledig, waar het alleen de vrijspraak
op het oog heeft, en ontwijkt de gevallen van
strafverzwaring, niet ontvankelijkheid van het
0. M., enz. Maar buitendien behoort het zoeken
naar meerdere waarborgen in het belang van een
beklaagde niet thuis bij de onderhavige wetsont-
werpen, doch zou daarvoor het Wetboek van
Strafvordering moeten gewijzigd worden.
Ten slotte wordt het amendement-Limburg
verworpen met 32 tegen 27 stemmen.
Het Regeeringsartikel, bepaleude dat de
gerecbtsboven voortaan kamers van 3 taads-
heeren zullen tellen, wordt hierop aangenomen
met 52 tegen 6 stemmen.
Het wetsontwerp wordt zonder stemming
aaugenomen, nadat de Minister overgenomen
heeft eenige amendementen van de heeren Van
Lijnden c.s., strekkeude om den nieuwen toe-
stand beter aan den ouden te doen aaupassen.
Decoratie-kwestie.
Het afdeelingsverslag betrelfende het voorstel
van den heer Troelstra tot het houden eeuer
enquete omtrent de handelingen van den toen-
maligen Minister van Binnenlandsche Zaken ter
zake van decoraties in 1903 en 1905 is ver-
schenen.
Tegen het voorstel werden verschillende be-
zwaren ingebracht. Sommigen achten het
praematuur. Vele leden waren van oordeel,
dat, al vereenigt men zich met de ruime op-
vatting van het reeht van enquete, toepassing
der wet van 5 Augs. 1850 (Stbl. no. 43) als
uitgesloten is te beschouwen, wanneer het doel
der enquete zou zijn te komen tot eene aanklacht
wegens een door een Minister gepleegd arnbts-
misdrijf.
Men keurde het uf dat de voorsteller, in
plaats van, zooals hij op zijn standpunt had
behooren te doen, een aanklacht in te dienen,
getracht heeft op de Kamer de verantwoorde-
lijkheid te leggen van een onderzoek, dat tot
dat doel zou kunnen leiden.
Ook werd opgemerkt dat deze enquete ook
daarom niet oirbaar zou zijn, aangezien zij geen
politieke gevolgen kan hebben.
Ook werd aangevoerd, dat het algemeen be
lang door het instellen eener enquete niet zou
worden gediend. VVel geven de feiteu, welke
door de gepubliceerde brieven en de verklaringen
van Dr. Kuyper geacht kunnen worden vast te
staan, geen gunstigen indruk van zijn beleid.
Verscheidene zaken staan vast. Zoo ook dat
Dr. Kuyper over staatszaken briefwisseiing heeft
gehouden met een vrouw, die zich niet waardig
heelt getoond met zoodanig blijk van vertrouwen
te worden vereerd. Door een enquete zouden
wellieht verschillende reeds behandelde feiten
nader gestaafd kunnen worden en missschien
nog andere feiten van gelijksoortigen aarl ter
algemeene kennis kunnen worden gebracht maar
men kan niet inzien dat door het verspreiden
van meer licht omtrent deze zaken het algemeen
belang zou worden bevorderd en de eer des
ands zou worden verhoogd.
Andere leden konden zich met het voorstel
vereenigen, daar het niet mogelijk is gebleken
door eene interpellatie het vereischte licht te
verkrijgen. Ook kan dat vol gens die leden niet
verkregen worden door den ingestelden eereraad,
aangezien zulk een raad, hoe goed ook samen-
gesteld, niet bij machte is getuigen te dwingen
voor haar te verschijnen. Het eenige middel
is dus, volgens die leden, het instellen van een
parlementair onderzoek. Bij dat onderzoek kan
blijken dat er termen zijn tot instelling eener
strafvervolging en in dat geval kan een aanklacht
worden ingediend en een instructie ingevolge
de wet van 1855 volgen.
De enquete zal zoo meenden enkelen -
beslissend zijn voor de vraag of Dr. Kuyper nog
kan deeluemen aan het politieke leven. Trok
hij zich uit uit eigen beweging terug dan zou
het belang der enquete vervallen.
Aan het verslag is een Nota toegevoegd van
den heer De Savorin Lohman, waarin deze
erkent dat het recht van enquete evenver reikt als
het reeht van interpellatie. Alleen is er eei
natuurlijke grens die niet kan worden over-
schreden zonder in het ongerijiude te vervallen.
Verder dan in het algemeen zijn taak reikt,
kan een Staatsrechtelijk lichaam niet gaan.
Daar de enquete dient tot (/voorbereiding", moet
de Kamer zich de mogelijkheid voorstellen,
dat zij iets met de uitkomsten van het onder
zoek zal kunnen verrichten, daargelaten of zij
dit in werkelijkheid doen zal. Hiermede is de
voorsteller het zelf eens, blykenszijne toelichting.
Indien het onderzoek geen antler gevolg kan
hebben dan voldoeu aan zekere nieuwsgierigheid
zonder dat daarbij eenig Staatkundig belang is
betrokken, ware zulk een enquete een dwaasheid
en beneden de waardigheid der Kamer en zelfs
een misbruik van macht.
De steller der nota meent dat de heer Troelstra
een verkeerden weg is ingeslagen om zijn doei
te bereiken en dat de Kamer diensvolgens ver-
rliclit is het voorstel om een onderzoek in te
stellen als bedoeld bij art. 95 der Grondwet ter
beantwoording van de door hem gestelde vragen,
te verwerpen.
TEIl NEUZEN, 4 Maart 1910.
Woensdagavond werd te Axel op de
bovenzaal van den heer Koole de 13e jaarver-
gadering gehouden van //Steunt Elkander" ouder
voorzitterschap van den heer Jac. Verijzer als
waarnemend voorzitter.
In plaats van den heer D. J. Oggel, die
bedankt had en den heer B. van Ruijven, het
vorige jaar overledeu, werden in het bestuur
gekozen de heeren Abr. WIemes en L. H. Burm.
De aftredende commissarissen, de heeren F.
Dekker Fz., W. Dieleman Pz., C. P. Gast, H.
Smies Hendrz. en J. Wieland, werden met bijna
algemeene stemmen herkozen. Later werd tot
voorzitter gekozen de heer J. M. Oggel, tot
onder-voorzitter de heer Joh. Smies en tot 2e
penuingmeester de heer M. Wolfert.
De vroegere voorzitter, de heer D. J. Oggel
werd bij acclamatie tot eere-lid benoemd.
De ontvaugsten over het afgeioopen jaar be-
droegen 1610,02, waaronder 1295,80 contri-
butie der gewone leden. De uitgaven waren
1550,85, waaronder f 1519,50 aan ziektegeld,
goed slot 59,17. Het kapitaal der ver-
eeniging bedraagt thans f 3203,191/2.
In het jaarverslag werd dank gebracht aan
den beer D. J. Oggel voor al hetgeen deze van
rare oprichting af in het belang der vereeniging
reeft gedaan,
Ook werd een vvoord gewijd aan de nage-
dachtenis van den heer Van Ruijven, den over-
eden onder-voorzitter, die ook een der oprich-
rers der vereeniging was.
Ilet aantai gewone leden kwam van 249 op
246, de buitengewone van 96 op 90.
Om den leden het komen ter vergadering ge-
makkelijker te maken, zal in het vervolg de
jaarvergadering een maand vroeger worden ge
houden, waarom men besloot nog geen boete
in te voeren.
Donderdagmorgen is op de Schelde bij
Ellewoutsdijk gezonken het ijzeren scheepje
Wilhelmina", schipper A. Faasse van St. Phi-
lipsland. Het was geladen met aardappelen
van Vlissingen naar Gent.
Door de deining van een zeeboot werd het
ijzeren scheepje vervuld en zonk.
De schipper en zijn knecht konden zich met
de boot redden.
Schip en lading zijn geassureerd.
Het vaartuig zit in diep water en er is niets
a;eer van te zien.
Het schip behoort aan de gebr. Van Hou-
weling te Scheveuingen, en de lading aan den
schipper. (M. Ct.)
Omtrent de Diusdag gehouden raads-
vergadering te Groede ontleeuen wij aan de
Midd. Ct.
Alvorens over te gaan in comite-generaal ter
behandeling van het kohier van den hoofde-
lijken omslag, verklaarde de voorzitter, naar
aanleiding van een onlaugs in de Bresk. Urt.
voorkomend artikel, waarbij als't ware als zeker
werd vermeld dat er van de tramlijn Knocke
Breskens niet zou komen, zich te hebben ge-
wend toe het comite voor dien tram weg. Dit
had Burg, en Weth. gemachtigd te verklaren
dat het geheele, blijkbaar tendenzieuse opstel
van a tot z onjuist was, zoodat de ingezetenen
zich niet verder ongerust behoefden te maken.
De burgemeester voegde hieraan de mede-
deeling toe dat dit de eerste maar ook de laat
ste maal was dat van die plaats couranten-
berichten zouden worden bevestigd of tegen-
gesproken.
Een zeer talrijk puliek woonde deze ver
gadering bij het had blijkbaar verwacht dat
er iets zou gezegd zijn geworden over de wei-
gering van den burgemeester om op 14 Juli
a.s. festival te houden, een besluit waarover in
de gemeente veel ongenoegen heerscht, en dat
sterk wordt afgekeurd.
Hoek. Woensdag werden alhier, als verdacht
van bedelarij, door den gemeente-veldwachter
2 Belgen gearresteerd, die Donderdag naar
Middelburg werden overgebracht, ter besehikking
van den oliicier van justitie.
Hoek, 3 Maart. Heden werd alhier vanwege
de vereeniging //Doelmatige Samenwerking"
aanbesteed, de levering van 33,800 Kg. kunst-
mest, 66,000 Kg. superphosphaat, (levering
Mauritsfort) en 37,100 Kg. superphosphaat en
23,100 Kg. chilisalpeter (levering te Ter Neuzen).
Voor de levering te Mauritsfort werd inge-
schreven
voor kunstmest door P. J. van Ardenne te
Dordrecht voor 6,59, L. Eversdijk te Bieze-
linge voor f 6,58, Dordtsche kunstmestmaat-
schappij voor 6,56, D. J. Oggel te Axel voor
6,53, P. J. Scheele te Ter Neuzen voor
6,50, P. Hoste te St. Laureyns voor 6,43,
L. de Feijter-Huijssen te Ter Neuzen voor
f 6,43 en Glerum Co. te Vlake voor f 6,42
voor superphosphaat door: Eversdijk voor
f 2,98, Glerum en Co. voor f 2,93, G. Dees
te Hoek voor 2,85, Hoste voor 2,80, W.
van Tatenhove te Ter Neuzen voor f 2,73,
P. J. Scheele te Ter Neuzen voor 2,16 en
Oggel voor f 2,15.
Voor de levering te Ter Neuzen
voor chilisalpeter door: A. de Ruijter te
Axel voor 10,75, Hoste voor 10,70, De
Feijter-Huijssen voor 10,70, Glerum Co.
voor f 10,58, Eversdijk voor 10,53, P. J.
Scheele voor 10,41 en W. Bedet te Ter
Neuzen voor 10,34.
voor de superphosphaat door Eversdijk voor
2,98, Glerum Co. voor 2,94, G. Dees
voor 2,85. Hoste voor 2,80, Van Tatenhove
voor 2,69, P. J. Scheele voor f 2,16, en Oggel
voor 2,15.
Gegund de levering van superphosphaat aan
D. J. Oggel te Axel, van kunstmest aan Glerum
en Co. te Vlake en chilisalpeter aan W. Bedet
te Ter Neuzen.
Zaamslag, 4 Maart. Dezer dagen kwam
alhier een zwervend persoon, waarschijnlijk een
Belg. in een herberg alwaar hij zijn gemaakte
verteringen niet wilde betalen. Toen men hem
hieroru vroeg nam hij zoo een dreigende houding
aan dat de herbergier hem buiten zijn deur
zette. Eenmaal op straat zijnde trok de vreem-
deling een dolk en dreigde den herbergier te
zullen omver steken, waarop laatstgenoemde
zich met een mes wapende. Daarna vertrok de
brutale kerel in de richting naar Ter Neuzen.
- Gisteren werden met 6 geweren en met
behulp van roeibooten, op de Othenesche kreek.
niet minder dan ongeveer 100 stuks vogels
geschoten.
Axel, 3 Maart. In plaats van wijlen den
heer B. van Ruijven werd heden tot voorzitter
van het Fanfaregezelschap „Concordia" alhier
gekozen, de heer A. E. C. Kruijsse.
Axel. In de Donderdag gehouden vergadering
der O. Z. V. Concours Hippique vereeniging
is in principe besloten, deel te nemen aan het
in Juli in Den Haag te houden concours, uit-
gaaude van de Nederlandsche vereeniging ter
bevordering van de Nederlandsche paardenfok-
kerij, terwijl den 8 September, hoogstwaarschijn-
lijk te Axel, vanwege de vereeniging weder een
concours zal gehouden worden.
Sas van Gent. De brigade-commandant
der marechaussee Willemsen alhier, wordt op
22 Maart overgeplaatst naar Eindhoven en de
Marechaussee De Sutter op 11 Maart van hier
naar Oorschot.
Nieuw-Namen, 3 Maart. Hedennamiddag
viel het 4jarig zoontje van P. v. E. alhier, op
het erf van E. Praet, al spelende in een drie
Meters diepen beerput. Een kameraadje dat
bij hem was, liep schreeuwende in huis en
vertelde aan Praet wat er gebeurd was.
Door spoedige Hulp van dezen, kon zoodoende
het jongetje nog uit zjjn hachelijken toestand
waarin het verkeerde, gered worden.
Biervliet. Donderdag werd door de besturen
vau den Helena- en den Wilhelminapolder aan
besteed het leggen van 3 grindbanen in den
Wilhelminapolder, ter gezamenlijke lengte van
1280 M., een grindbaan van 1240 M. in den
Helenapolder en. de levering van 120 M3. on-
derhoudsgrint voor laatstgenoemden polder.
Het werk werd gegund aan den minsten in-
schrijver, den heer S. de Vuijst te Breskens,
die voor het le perceel had ingeschreven voor
f 3034, en voor het 2e perceel voor 2984.
Hem werd ook de levering gegund van de
grint a 2,60 per M3.
RECHTSZAKEN.
Arrondissemeuts-Reclxtbank te Middelburg.
De rechtbank heeft in hare zitting van 4 Maart
de volgende vonnissen uitgesproken
A. J., oud 14 j., zonder beroep te St. Jansteen,
is wegens mishandeling, zonder toepassing van
stral aan zijn ouders teruggegeven.
P. v. R., oud 21 j., dienstknecht te Eede,
gedetineerd te Middelburg, is wegens diefstal
veroordeeld tot 3 maanden gevangenisstraf met
altrek vau het voorarrest.
E. K., oud 22 j., schippersknecht te Breskens,
is wegens vernieling veroordeeld tot 3 boete
of 3 dagen hecht.
De rechtbank te Middelburg heeft heden
staande de zitting F. J. B., oud 40 j., geboren
te Utrecht, thans zonder vaste woon- of ver-
blijfplaats wegens bedelarij veroordeeld tot eene
hechtenis van twaalf dagen.
In de voormiddagzitting werd behandeld
de zaak tegen A. E., oud 19 j. en T. E., oud
17 j., beiden wonende te Philippine, beklaagd
vau mishandeling. Het O. M. eischte tegen
eerste beklaagde 2 maanden en tegen zijn broe-
der 1 maand gevangenisstraf.
De verdediger Mr. C. L. Gratema vroeg voor
den tweede beklaagde een mildere straf.
In de namiddagzitting werden behandeld een
achttal zaken, betrekking hebbende op over-
tredingen der rijksbelastingen.
Terecht stonden achtereenvolgens de volgende
personen1. A. V., werkman, 2. J. F. R.,
mosselvisscher, 3. H. Y., alien te Bouchoute
(Belgie), 4. T. E., mosselvisscher, 5. Th. R.,
mosselvisscher, 6. A. de M., mosselvisscher,
alien te Philippine, 7. P. J. S., koopman te Koe-
wacht en 8. C. B., veekoopman te Wachtebeke.
Geeischt werd tegen de 6 eerste beklaagden
VAN