de verlofgangers der landweervestingartillerie,
landweerpontonniers of landweergenietroepen
betreft, aan den commandant van de vesting-
artiJlerie, waar zij worden geoefend, den com
mandant van het korps pontonniers of van het
regiment genietroepen of den landweerdistricts-
commandant.
Blijkens mededeeling in de „St. Crt."
no. 24 is het door de provineie Zeeland te
dragen aandeel van het in het tijdvak van 1
tot 15 Maart af te leveren gedeelte van de
ter volledige oefeniDg in te lijven lotelingen
der lichting van 1910, bepaald op 279.
Het totaal aantal in te lijven manschannen
is 496.
Wegens den hoogen waterstand op het
hanaal, door den toevoer van opperwater uit
Belgie, is hier Zaterdag en gisteren met alle
sluizen gespuid, wat sedert eenige jaren niet
meer was voorgekomen. Men bleek thans
zonder over te gaan tot z.g. //tappen" (met open
sluisdeuren), den grooten toevoer van water
meester te kunnen blijven.
Blijkens achtei-staande advertentie kunnen
de liefhebbers, en die zijn er naar gewoonte
velen, vanaf aanstaanden Donderdag gedurende
3 dagen profiteeren van cinematographe-ver-
tooningen in het Hotel de Commerce", waar-
bij een geheel nieuw programma wordt beloofd.
Heden werd alhier in het //Hotel den
Appel door den bouwkundige J. Scheele, namens
de heeren Gebr. Hamerlinck, aanbesteed het
maken van eene overkapping voor het bergen
van steenkolen, bij den tfchuttershofweg alhier.
V oor het eerste perceel (metselwerk) werd
ingeschreven door de heeren W. P. Nieuwelink
voor 493, Joris Kohjn voor 485, D. de
Smidt voor f 475 en J. M. van der Velden
voor f 459.
Voor het tweede percel (timmerwerk) werd
ingeschreven door de heeren G. J. F. Rijnberg
voor j 1427, A. J. de Kort voor 1389,
I. P. Casteleijn voor f 1207 en P. L. Boogaard
voor 1183.
Vrijdagavond trad alhier in hetHotel de
Nederlanden" in eene door de Christ. Hist, kies-
vereeniging (afd. TerNeuzen) belegdevergadering
als spreker op, de heer Mr. H. Verkouteren uit
Amsterdam, secretaris van de Christ. Hist. Unie.
De vergadering was matig bezocht.
Na door den Voorzitter, den heer D. J. Dees
te zijn iugeleid, zeide de heer Verkouteren te
zullen spreken over //de Christ. Hist, beginselen",
waarvan hij echter wegens den beperkten tijd
slechts enkele punten zou bespreken.
Hij verklaarde te zijn tegenstander van uit-
breiding van kiesrecht (wat hij bovendien geen
recht noemt, daar geen enkel burger daarop
aauspraak kan maken als een hem toekomend
recht) en met het oog op hetgeen de praktijk
leert betreffende onoordeelkundig stemmen der
kiezers, inkrimping te wenschen. Men meent
wel dat dit niet meer gaan zou, maar aan de
hand van voorbeelden uit de historie betoogde
spreker dat dit wel mogelijk is.
Niettegenstaande dit zal ook de partij van
spreker meewerken aan eene nieuwe kiesrecht-
regeling door de anti-revolutionnairen gewild
het huismanskiesrecht en zulks ter wille van
de coalitie, doch hij acht het maar 't best, dat
er in de eerste jaren niet over wijziging van
de kieswet wordt gesproken, daar heel veel
andere zaken, die nuttiger zijn, kunnen worden
afgedaan.
Spreker betoogt dat scheiding van kerk en
staat niet mogelijk is in een Christelijken staat.
Voor het behouden van de Christelijke beginselen
in onze wetgeving, die door de liberalen als
Mr. Goeman Boegesius, Cort van der Linden
en Lely, in het ministerie-Pierson werden be-
dreigd, werken de Christelijk Historischen met
de anti-revolutionnairen en roomsch-katholieken.
De kerkg werkt in op het zedelijk leven der
natie, tot welzijn van den staat, daarom kunnen
kerk en staat ook niet gescheiden worden.
De partij van spreker is niet tegen sociaJe
wetgeving en wil daaraan ook wel wat doen,
zonder echter den werkman te vleien en hem met
niet uitvoerbare beloften te paaien. Worden
ouderdoms- en ziekteverzekering ingevoerd,
dan zullen de arbeiders daaraan behooren te
betalen, daar er anders geen gelden voor be-
schikbaar kunnen komen. De directe belastingen
kunnen niet meer worden verhoogd, daar de
vermogende ingezetenen dan het land zullen
verlaten.
Op de bedrijven kunnen de kosten dier
sociale wetten ook niet meer worden gelegd,
daar nu de te betalen premie voor de ongevallen-
wet reeds oorzaak was dat vele zaken, die dit
niet dragen konaen, ten gronde gingen. Het
gaat niet aan om maar alle lasten op den
patroon te leggen, daar ook moet gevraagd
worden of die het wel betale n kan en deze
moet ook rekening houden met de concurrentie.
In zijne repliek op een hierna te noemen
debater gaf spreker als zijne meeniDg te kennen
dat de arbeiders zeer wel hun toestand kunnen
verbeteren, wanneer zij bezuinigen op uitgaven
voor de ondeugd, waaronder hij in de eerste
plaats noemt het drankverbruik.
Met de 80 millioen gulden die jaarlijks in 1
ons land aan drank worden besteed, zoude veel
sociale nood gelenigd kunnen worden.
De liberalen willen allerlei wetten in het
belang van den werkman, zij maken er troetel-
kinderen van. Als men er echter den werkman
aan wil laten betalen, komen ze daar tegen op,
verklarende dat deze dit niet kan. Natuurlijk
zegt spreker die heeft z'n centen noodig
voor zijn borrelsLaat men daarop bezuinigen
en op de uitgaven voor de ijdelheid en domheid,
alle uitgaven voor de ondeugd.
In zijne verdere rede verklaarde spreker noodig
te achten een goede inrichting van leger en
vloot. Zeker, zuinigheid moet worden inaeht-
genomen, men moet trachten voor het besteede
geld het beste te krijgen wat er te krijgen is,
maar men moet er ook voor opofferen wat er
voor noodig is.
De zuinigheid moet niet in schrielbeid ont-
aarden, daar dit als het er op aankomt, tot
groote nadeelen voor het vaderland aanleiding
kan geven. Uit de historie van ons land haalt
spreker voorbeelden aan dat nederlagen van de
vloot waren te wij ten aan misplaatste zuinig
heid der regeeriug.
Ten slotte verklaarde spreker waarom zijhe
partij met de andere partijen samenwerkt. Het
is hun niet te doen om het veroveren van de
regeering of om de baantjes te krijgen, maar
wel voor het behoud van de christelijke richting
in onze staatkunde. Daarvoor ijvereu alle partijen
der rechterzijde en daariu staan ze sterk en zijn
aaneengesloten. De coalitie staat hecht en
sterk, ondanks de uitingen der linkerpariijen
en hunne pers, die niet nalaat te wijzen op
sommige voorvallen die al eens een breuk doen
vermoeden, doch niet van veel beteekenis zijn
de leiders zijn aaneengesloten.
Van de gelegenheid tot debat werd gebruik
gemaakt door den heer D. Scheele, welke den
spreker verzocht het principieele verschil
tusschen de christ, hist, partij en de anti-rev.
partij uiteen te zetten, daar de chr. hist, kies-
vereeniging hier is opgericht door velen die uit
de anti-rev. kiesvereeniging zijn getreden.
Vervolgens vroeg de heer Nauta, een handels-
reiziger van elders, die zich aanmeldde als strijder
voor de rechterzijde, den spreker zich nader te
willen verklaren omtrent het kiezerschap en hoe
hi] als er geen kiesrecht bestaat zich de
Staten-Generaal denkt, die volgens hem met de
Koningin over de belangen van den Staat hebben
te oordeelen, ook wie tot kiezen geroepen worden,
en ook of tegenover de plichten, als betaling
van belastiug, dienstplicht in het leger, enz. de
ingezetenen van het Rijk niet eenig recht van
meespreken hebben, of dat niet is in het belang
der gemeenschap.
Ook vroeg deze debater of het niet gewenscht
was, wat mildere denkbeelden te hebben omtrent
de behartiging van de belangen der werklieden
en de sociale wetgeving. Het komt hem voor
dat dit een plicht is vooral van eene Christelijke
partij, waar ook Christus zich vooral de
belangen der mindere menschen aantrok.
Vreemd kwam hem de uiting voor, dat de
directe belastingen niet zouden kunnen worden
verhoogd omdat de vermogende ingezetenen dan
naar het buitenland zouden verhuizen. Dat pleit
niet voor het nationaliteitsgevoel van die
menschen, maar bovendien hoeft men dat gevaar
zoo niet te duchten, het is toch voldoende bekend
dat ook in Belgie belasting en niet weinig
betaald moet worden.
Nog vroeg debater of een betoog als dat van
spreker vooral wat den minderen man
betreft geen aanleiding kon geven tot over-
vleugeling van de zijde der sociaal-democratische
partij en of een royalere houding tegenover de
arbeidende klasse niet meer gewenscht was.
Vervolgens werd nog het woord gevoerd
door den heer Poelman van elders die
aanmerking maakte op uitlatingen van spreker
in zake de ongevallenwet, het een uiting van
onverdraagzaamheid noemde, dat spreker twijfel
had geopperd of het wel verstandig is geweest
aan de Israelieten dezelfde rechten als aan andere
burgers toe te kennen, en hij betwistte ten slotte
dat de Hollandsche vloot meermalen met voile
zeilen op de vlucht was gegaan.
Spreker beantwoordde hierna de debaters,
en Iichtte het door hem gesprokene op enkele
punten nader toe.
Wat de verschilpunten met de antirev. aangaat
gaf hij te kennen dat die verschilpunten niet
zoo groot zijn, maar toch bestaan. Zijne partij
denkt over verschillende vraagstukken gematigd,
waar de antirev. veel verder willen gaan. Als
voorbeeld noemde hij doodstraf, vaccinatie,
scheiding van kerk en staat, daaromtrent zijn
de denkbeelden niet gelijk.
Het is echter in bet belang der rechterzijde,
dat beide partijen zich elk afzonderlijk orga-
niseeren en samen ter stembus optrekken, dan
wanneer men een organisatie heeft, want dan stem-
men al de kiezers die tot de rechterzijde be
hooren reehts. Er zijn er die dit wel doen
wanneer er twee organisaties zijn, maar daartoe
niet zullen overgaan wanneer ze onder auti-
revolutionnaire vlag ter stembus moeten trekken.
Na dankbetuiging door den Voorzitter aan
den spreker, voor de^ uiteenzetting van de
beginselen der Christ. Hist, partij, waarmede
hij zich geheel eens verklaarde, werd de ver
gadering die door den spreker met gebed was
geopend, door den heer H. J. van den Ouden
met dankzegging gesloten.
Met ingang van 1 Februari is benoemd
op het post- en telegraafkantoor te Axel tot
kantoorbediende, de heer C. van Vessem thans
te 's Gravenhage op den cursus voor hulp-
telegrafist.
Bij Ron. besluit van 21 dezer is, met
ingang van dien datum, aan Mr. J. J. Heyse,
op zijn verzoek eervol ontslag verleend als
voorzitter der plaatselijke commissie voor de
ongevallenverzekering te Middelburg, ingesteld
bij het Kon. besl. van 26 November 1902
(Stbl. n°. 202), en benoemd tot voorzitter dier
commissie, Mr. C. L. Gratama, advocaat en
procureur te Middelburg.
Het op de Wester-Schelde bij Hansweert
gezonken motorjacht ,/Marisette" zal worden
gelicht door den liehter //Redder" van de firm a
Gerling te Antwerpen. Er staat 18 vadem
water.
Zaamslag, 31 Jan. Door het bestuur van
het muziekgezelschap „De Volhardiug" alhier
is in plaats van den heer A. Eeckhout te Hulst die
als zoodanig ontslag vroeg, tot direeteur be
noemd de heer J. Blansaart te°Axel.
Nu de groepen A en B der Gereformeerde
gemeenten alhier waarschijnlijk zullen ineen-
smelten, worden pogingen aangewend om een
geheel nieuw kerkgebouw te sticbten. Over aan-
koop van den benoodigden grond wordt reeds
onderhandeld. Ook wordt naar het schijnt be-
sproken een plan om over te gaan tot vergrooting
van kerk A. Eene beslissing wordt spoedig
verwacht.
Koewacht. Zondag zijn een zestal personen
uit deze gemeente, uit iedere wijk een, naar
de pastorie geweest, met een adres door vele
ingezetenen geteekend, om den pastoor te ver-
zoeken het besluit van het kerkbestuur om de
kerk op Belgisch grondgebied te verbouwen,
niet uit te voeren.
Na een langdurige bespreking werd de aan-
besteding, die op a.s. Donderdag bepaald was,
uitgesteld.
Westdorpe. In de ruime herberg bij Aug.
Puylaert alhier hield onze afdeeling van den
Boerenbond hare gewone jaarlijksche algemeene
vergadering, waarin verslag werd uitgebracht
over de werkzaamheden gedurende het afge-
loopen jaar en over den financieelen toestand
der afdeeling, op ultimo Dec. jl. Uit een en
ander bleek, dat de ontvangsten gedurende
1909 hadden bedragen 14,60 en de uitgaven
f 15,05 alzoo een nadeelig saldo van 0,45,
waardoor de reserve van f 10,61s werd terug-
gebracht tot /10,16s. Door enkele leden was
voor ondertinge rekening aangekocht 45000 Kg.
superphosphaat, 48000 Kg. amm. superpb. en
36000 Kg. chili-salpeter. Het aantal leden
bleef gelijk en bedroeg 52. Verder veruamen
wij dat de Boerenleenbank zich in een bloeienden
toestand bevindt en de stierenassociatie, hoewel
met een tekort van enkele guldens sluitende,
op goede resultateu van wijzen. Staande de
vergadering werd het bestuur met algemeene
stemmen herbenoemd. Na de vergadering hield
de heer C. Zwagerman, zuivel-consulent voor
Zeeland, eene lezing over de verbetering van
het- melkvee en stierenvereenigingen. Hij begon
met op te merken dat de melkveehouding een
onderdeel van het landbouwbedrijf is in deze
omgeving, maar dat zulks geen i*eden is om
op dit gebied niet met nieuwere ^Dzichten
rekening te houden. Evenais in het akker-
bouwbedrijf doelmatige bemesting en veredeling
van het zaaizaad tot hoogere productie leiden,
zijn goede voeding en edel vee de voorwaarden,
waaronder de veehouding slechts veel voordeel
kan geven. Onder edel rutidvee moet worden
verstaan melkrijk vee, dat bovendien boterrijke
melk geeft, het voedsel voordeelig verwerkt en
dat tenslotte bij een goede gezondheid, een
mooie bouw en ontwikkeiing heeft. Het eene
rund geeft bij gelijke behandeling en voeding
dikwijls belangrijk meer melk dan het andere.
Bij verschiilende koeien kunnen die opbrengsten
zeer gemakkelijk afwisselen van 2000 tot 6000
liters melk per jaar. Bewezen is, dat melkrjjk-
heid een zoowel van. vaders- als van moeders-
zijde overerfelijke eigenschap is.
Het gemiddeld vetgehalte der melk van ver
schillende koeien loopt eveneens sterk uiteeD.
Bij de controle-vereeniging te Groede waren
twee koeien, waar het gemiddelde vetgehalte
over het geheele jaar zoo verschilde, dat bij
de eene 231/,/ en bij de andere 39 liters melk
noodig was voor 1 Kg. boter. Spreker noemde
voorbeelden van koeien die .1600 liters in
melkopbrengst verschilden, terwijl ze toch even-
veel boter gaven. Het vetgehalte wordt niet
bepaald door het voedsel, maar door den aanleg
en deze erft van vaders- of moederszijde over.
De koeien, die de grootste boteropbrengsten
per jaar leveren zijn over het algemeen om te
voeren het goedkoopste. De jaarlijksche boter
opbrengsten van onze koeien wisselen gemakke
lijk tusschen 100 en 250 Kg. De mooist ge-
bouwde en best ontwikkelde runderen hebben
de hoogste marktwaarde. Een slechte kalfvaars
brengt 160 op, de zeer goede worden gaarne
met 225 betaald. Ook de meer of minder
mooie bouw erft van vaders- en moederszijde
over. De fokkerij moet volgens spreker meer
dan nu wel het geval is, rekening houden met
den volgenden grondregel.
Melkproductie, vetgehalte .en mooie bouw
worden door de koe en door den stier op den
jongen overgebracht.
Deze eigenschappen erven met des te meer
zekerheid over, naar mate ze langer in de
familie van onze vader- en moederdieren be-
stoudeu. Wenschelijk is, dat van alle koeien
de jaarlijksche opbrengsten aan melk en boter
worden gecontroleerd, wat door middel van
controle-vereenigingen kan geschieden. Vooral
echter beveelt spreker aan steeds uitmuntende
stieren te gebruiken. Dat wil zeggengoed
gebouwde stieren van het zwartbont Hollandsche
ras, afstammende van stamboekouders en met
bewijzen van voldoende melk- en boteropbrengst
van de moeder.
Voor particuliere stierenhouders is zoo iets
te duur, waarom spreker aanraadt zich in
stieren-vereenigingen aaneen te sluiten. Nu
worden er veel te veel en dikwijls zeer slechte
stieren zonder bekende afstamming in Oostelijk
Zeeuwsch-Vlaanderen gehouden. Uit een fok-
kersoogpunt is het eigenlijk beneden alles dat
men meestal niet meer dan een paar kwartjes
dekgeld voor een goeden stier over heeft.
Bijna 5000 koeien worden elk jaar in O.-Z.
VI. door veelal slechte stieren, zonder afstam
ming gedekt. Belangrijk zouden de geldelijke
voordeelen van de veehouderij stijgen, iudien
zulks geschiedde door een 50tal goede vereeni-
gingstieren. ISpreker hoopt dat de landbouwers
door de goede resultaten met het gebruik van
kunstmeststoffen verkregen, geleerd zullen heb
ben, dat meerdere uitgaven voor een nuttigdoel,
meestal met woeker terug ontvangen worden.
De voorzitter van deze afdeeling betuigde
namens de aauwezigen den heer Zwagerman dank
voor zijn boeiende en tevens zeer nuttige lezing.
Van de gelegenheid om zich bij de reeds bestaande
stierenvereeniging aan te sluiten werd door en
kele landbouwers gebruik gemaakt. Verder
vernamen wij, dat het voornemen bestaat een
mooie jonge stier in Friesland aan te koopen
en die ongeveer drie jaar aan te houden.
IJzendijke. Onze zuivelconsulent in Zeeland
de heer Zwagerman hield Dinsdag jl. een lezing
over de rundveefokkerij.
Er was zeer weinig belangstelling blijkens
het min talrijk opgekomen publiek.
Toch heeft het optreden van genoemden
zuivel-consulent een goed resultaat gehad.
Zaterdag tijdens het marktbezoek kwamen in
het cafe Aerts eenige belanghebbenden samen,
en is besloten om een stier van Noordhollandseh
ras aan te schaffen.
Deze stierenvereeniging, voorzitter de heer
Wijffels, begint met een 80tal koeien.
Oeverafschuiving van den West-
kapelschen Zeedijk.
Men schrijft ons
Zondagmorgen hebben wij een bezoek gebracht
aan Westkapelle, het dorp dat bij velen bekend
is om zijn dijk, dat meesterstuk van onze voor-
vaderen, die door het aanleggen daarvan,
VValcheren hebben weten te beveiligen tegen
de steeds daar met woede beukende golven
der Noordzee.
Aan dezen, een paar kilometer langen dijk is
Zaterdagmorgen een vrij ernstige breuk ontdekt
en wel dat op een plaats aan den voet eene
afschuiving is ontstaan van meer dan 100
Meter lengte.
Aanvankelijk was de breedte ruim 5 Meter,
maar in den loop van den dag werd bij laag
water steeds meer van den dijk afgenomen. Dit kon
gemakkelijk geschieden daar ter plaatse der
afschuiving slechts een geringe kleilaag aanwezig
is. De tweede palenrij was echter in staat
het woedende element althans voorloopig te
keeren.
Zaterdagavond bij laag water is men begonnen
met het werpen van zakken, gevuld met duin-
zand in het gat en men is daar ondanks den
nog steeds woedenden storm mede door blijven
gaan zoolang het opkomende water dit toeliet.
Toen Zondagmorgen bet water weder afging
bleek dat de Zaterdagavond gestorte zakken
onder water gezakt waren men begon direct
met er weer eenige honderden boven op te
werpen, waarvan wij er echter direct bij het
opkotnen van het water weder zagen wegdrijven.
Het doel is een compacte wand te krijgen,
die voorloopig het water belet verdere ver-
woestingen aan te richten. In het geheel zijn
reeds 20,000 zakken besteld.
Later zal men trachten achter de eerste
palenrij weder de basaltglooiing te herstellen.
De groote steenen der oude glooiing zijn als
kleine grintsteentjes weggespoeld.
Naar we vernemen bestaat het grootste gevaar
hierin, dat de zee ter plaatse zeer diep is, be-
trekkelijk vlak onder den kaut niet minder dan
35 Meter.
Voor de ,/dijkers" het gedeelte van de West-
kappelaars, die van het werk aan den dijk leven,
is het herstellen der breuk zeer welkom daar
zij onder groote werkelo ^sheid te lijden hebben.
x3
O O