z/L Hotel de ville et le Musee d'Autiquite sont
a, visiter de 10 5 Heures.
//I rix d entree 10 centimes (sic) par personne.
//Poure boire defendu."
Ik merk hierbij nog op, dat dit Fransche
veihaal geene vertaling is van een daaraan vooral -
gaanden bollandschen tekst.
Ook op een der hoeken van het Marktplein,
in welks midden de Oranje-Linde prijkt, leest
men op een bord met handwijzer
//Le Musee d'Antiquite."
In Belgie zijn dergelijke aankondigingen en
weg-aanwijzingen gesteld in het Vlaamsch en in
bet I ransch. In de Zeeuwsche stad Sluis bedient
men zieh in dezen enkel van de Fransche taal.
Kliukt het niet ongeloofelijk V
Lraauw, 16 Nov. Bij de alhier door Burg,
en Weth. gehouden aanbesteding van de levering
schoolbehoeften enz. voor de openbare
het jaar 1910, werd ingeschreven
van
school voor
als volgt
C. J. Janssens-Heijens te Graauw voor f 202,95,
M. 1. J. van Brabaud te Hontenisse voor
194,o0, IX van Aken te Ter Neuzen voor
190, lirma P. J. van de Sande te Ter
Neuzen voor 186,23, P. Out te Koog a/d Zaan
voor/181,70 en W. C. Mellink te Zutphen
voor 161,75.
De levering is aan den laagsten inschriiver
gegund.
Koew acht. Met genoegen is hier vernomen,
dat het Bestuur van den Ferdinauduspolder het
overblijvende gedeelte zandweg van de zooge-
naamde Axelsche straat ook zal laten bekeien.
Daardoor zullen onze landbouwers met hunne
landbou wvoortbrengselen gemakkelijk het station
Kijkuit kunnen bereiken. Vooral in het najaar
was de Axelsche straat niet alleen onberijdbaar,
maar zelfs onbegaanbaar.
t Is tegenwoordig aan de grenzeu buiten-
gewoon stil met den smokkelhandel in vee.
Juist in deze dagen, het best geschikt voor den
trauduieuzen invoer, is er van Belgische zijde
weinig vraag naar Nederlandseh vee. Daarbij
zijn de veeprijzen tegenwoordig zoo laag, dat
er met het smokkelen weinig te verdienen valt
en eindelijk hebben de smokkelaars op veld en
akker met het rooien der bieten een goed dag-
geld kunnen verdienen. Men verwacht vooreerst
geen herleving van den veehandelwijl er in
Belgie op vele plaatsen gebrek heerscht aan
veevoeder, waardoor de Vlaamsche landbouwers
in plaatsen vau hun veestapel te vergrooten er
eer aan zulien denken eenige runderen van de
hand te doen.
Provincials Staten van Zeeland.
(PER TELE6RAAF).
Najaarszitting.
Vergadering van Vrijdag 19 November 1909 des morgens
te 10 uur.
V oorzitter Mr. H. J. Dijckmeester, Commissaris der
Komngin.
Aanwezig 39 leden. Afwezig de heeren Hennequin,
Hocke Hoogenboom en Hollestelle, alien met kennisgeving!
Behandeld wordt een voorstel van Gedep. Staten tot het
wyzigen van het reglement op de wegen en voetpadenen
tot vermeuwde vaststelling van dat reglement
Op het gewijzigde reglement zijn door genoemd college
wederom twee wijzigingen voorgesteld een om in Art t
op te nemen de wegen en voetpaden in waterschappen,
welke gedeeltelyk m eene andere provincie zijn gelegen,
voor zooveel in het onderwerp is voorzien krachtens de
voor die waterschappen vastgestelde Bijzondere reglementen
en ten tweede om het in werking treden van het nieuwe
1° Januari 1910 °P 1 1910. - P^ts van op
In de afdeelingen gaf de behandeling van het reglement
aanleiding tot verschillende besprekingen, tengevolge
waarvan door Gedep. Staten nog meerdere wijzigingen,
meest van redactioneelen aard, voorstelden.
Door den heer Fokker werd de wenschelijkheid betoogd
dat het reglement ook zal worden toegepast op de zooge-
naamde wekkens, dat zijn doodloopende wegen
De heer Fruijtier had bezwaar tegen het voorstel van
den heer Fokker omdat hij meende dat de wekkens geen
openbare wegen zijn en de Prov. Staten dus eigenlijk geen
zeggenschap daarover hebben.
De heer Bolle daarentegen meende dat de wekkens wel
degehjk in het reglement dienen te worden opgenomen
en hij gaf eene uiteenzetting, wat eigenlijk die wekkens
wel zijn, me net meest op Schouwen worden aangetroffen
en soms 1000 en meer meters lang zijn.
De heer lokker verdedigde nog nader zijn voorstel en
in antwoord op de opmerking van Gedep. Staten zeide hij
dat het juist de bedoeling is, de wekkens tot openbare
wegen te beschouwen en dus ook voor de wekkens eene
vaste regehng vast te stellen. Men zou aan verschillende
eigenaars een grooten dienst bewijzen, door de wekkens
in het algemeen reglement op te nemen.
De heer Den Bouwmeester was het niet eens met de
heeren mt Schouwen; ook op Walcheren worden die
wekkens aangetroffen, doch heeten daar »wegelingen" en
hij zou het voorstel betreuren als het werd aaiigenomen.
Hy noemde het in stnjd met het algemeen belang.
De heer Bolle zeide dat men in Schouwen om toezicht
schreeuwt en hy beval het voorstel van den heer Fokker
ten zeerste aan.
De heer J.ucusse geloofde, dat het amendement van den
heer lokker geen aanbeveling verdient.
Nadat de heer Bolle het
Fokker nader had
bestreden
amendement van den heer
verdedigd en de heer Fruytier het had
werd het amendement in stemming gebracht
en verworpen met 21 tegen 18 stemmen. Nadat ook de
heer Ifeyse zijn stem tegen het amendement had gemoti-
veerd dat hy ontijdig achtte, bij art. 55, werd door den
heer Merckens een amendement voorgesteld op het voorstel
van redep. Staten. Hij stelde nl. voor dat wegen en voet
paden wegens onvoldoend onderhoud tiideliik kunnen
worden gesloten.
De heer Fruytier achtte dit niet noodig, daar dit van
zelt spreekt. Het amendement werd aangenoinen met 23
tegen 16 stemmen.
Bij art. 82 wordt een wijziging voorgesteld door den heer
Lucasse, om op te nemen eene bepaling van een termijn
tusschen de afkondiging van het verbod tot het vervoer
van zware vrachten bij dooiweer en de inwerkingtreding,
in verband met de in de praktijk ontstane bezwaren deed
hy dit voorstel.
I)e heer Giljam had bezwaar tegen het amendement
van den heer Lucasse, omdat de tijd tusschen afkondiging
in werkingtreding voldoende zou zijn, om de beste wegen
in dien tijd te bederven.
De heer Fruijtier deelde de bezwaren van den heer
Giljam en ook de heer De Veer kan zich niet met het
amendement van den heer Lucasse vereenigen.
De heer Lucasse zeide dat het de bedoeling is te weten,
wanneer de bepaling ingaat en dat weten de landbouwers
niet. Wanneer de bepaling met middernacht wordt af-
gekondigd, dan volgt altijd eene bekeuring.
De heer Hombach zou een midden-voorstel aan de hand
willen doen, door evenals in Duitschland een vlag van den
toren te laten waaien dan weten de landbouwers wanneer
de bepaling ingaat.
Het amendement van den heer Lucasse wordt verworpen
met 32 tegen 7 stemmen.
Bij art. 96 wordt door den heer Hombach voorgesteld
dat geleiders van vee, loopende naast publieke wegen, van
een uur na. tot een uur voor zonsopgang moeten voorzien
zijn van een licht uitstralende lantaarn.
De heer \an Waesberghe verklaarde zich tegen dit
amendement, dat in de praktijk veelal moeihjkheden zal
opleveren.
De heer Hombach deelde de bezwaren van den heer
\an Waesberghe niet en verdedigde zijn amendement, dat
nog bestreden werd door den heer Fruijtier, die het eens
was met den heer Van Waesberghe, dat de veiligheid op
de wegen eer zou verergeren dan verbeteren als het
amendement Hombach werd aaiigenomen.
In stemming gebracht, v^erd het amendement Hombach
verworpen met 23 tegen 16 stemmen.
Bij art. 112 werd door den heer Bolle voorgesteld de
bepaling te schrappen, dat voertuigen tusschen zonsop- en
ondergang niet zonder toezicht op den weg mogen staan.
De heeren Hombach en Fruijtier bestreden ditameriAe-
ment, daar het allerminst bevorderlijk zou zijn aan de
veiligheid.
De heer Bolle verdedigde nog nader zijn amendement
Hij achtte de bepaling strijdig met de belangen van vele
landbouwers.
Het amendement-Bolle werd verworpen met 33 tegen
5 stemmen.
Het geheele reglement werd daarop zonder hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
Gedep. Staten stellen voor enkele wijzigingen te brengen
in het reglement op de bescherming van trekhonden in
Zeeland, waardoor bepaald wordt, dat de trekhonden voor
zien moeten zijn van een muilkorf, volgens een door
Gedep. Staten vast te stellen model. Verder wordt door
die wijzigingen verboden een hond zoo aan te spannen,
dat hij stilstaande niet kan liggen, ten slotte worden in
het vervolg handwagens, waarvoor honden gespannen zijn,
gelijk gesteld met hondenkarren.
Blijkens het afdeelingsverslag werd in eene afdeeling
door een lid bezwaar gemaakt tegen het verbod om meer
dan* 3 honden voor een kar te spannenhij achtte het
be ter om eene warenmassa voor te schrijven voor iederen
trekkenden hond.
In twee afdeelingen werd met het oog op de Rijks-
regeling gevraagd of deze wijzigingen met achterwege
hadden kunnen blijven. Nog werd de wenschelijkheid
uitgesproken, eene bepaling op te nemen, dat op een
hondenkar niet meer dan een persoon plaats mag nemen.
Gedep. Staten handhaven hun voorstel.
De heer \an Voorthuijsen stelde een amendement voor
waarbij het verboden wordt dat meer dan een persoon
op een door honden getrokken kar plaats neemt.
De heer Hombach meent dat door dit amendement de
honden niet zullen geholpen worden. Daarvoor wilde hij
liever eene gewichtsbepaling opgenomen zien. Deze be
paling van gewicht, kan echter maar niet voetstoots worden
vastgesteld, en daarom achtte hij het amendement van
den heer Van Voorthuijsen ontijdig.
De heer Merckens meende dat het, practisch gesproken,
wel aanbeveling zou verdienen, het amendement van den
heer Van Voorthuijsen aan te nemen.
De heer Giljam had bezwaren, ook kinderen als perso
nen te beschouwen, waarop de heer Van Voorthuijsen
zijn amendement wijzigde in personen boven de 18 jaar.
Het amendement Van Voorthuijsen werd verworpen met
30 tegen 9 stemmen.
Gedep. Staten stellen voor eene wijziging aan te brengen
in het besluit der Staten van 16 Juli jl. tot vorming van
een reservefonds ten' behoeve van de Provinciale stoom-
bootdiensten en wel om uit punt 4o de laatste zinsnede
te doen vervallen. Tegen deze zinsnede, luidende»voor
zooveel dit tot betaling der kosten van schadevaringen
noodig zal zijn", is door de directie van het grootboek
bezwaar gemaakt.
In een afdeeling begreep een lid niet, waarom de op
merking van de Directie van het grootboek is gemaakt
hij meent, dat bij wegvalling der aangegeven bepaling
toch een andere aanduiding zou noodig zijn. Hij wenscht
in plaats van »voor zooveel" te lezen »zoodra".
In een andere afdeeling zagen een paar leden in het
behoud der aangegeven zinsnede een voorzichtigheids-
maatregel zij vreezen, dat bij wegneming daarvan, in den
loop der jaren een te groote vrijheid van handelen erhet
gevolg van zou kunnen zijn, waardoor misbruik zou kunnen
ontstaan.
Gedep. Staten handhaven hun voorstel.
Het voorstel is aangenomen.
Hierna is aan de orde het voorstel van Gedep. Staten
om in te trekken het besluit der Staten van 11 November
1904, waarin besloten werd over te gaan tot den aanleg
en de exploitatie van een paardentramweg van Hansweert
naar het station Vlake en om na het verkrijgen van de
noodige vergunningen, over te gaan tot den aanleg en de
exploitatie van een Decauville-tram tusschen genoemde
plaats en station.
Over dit voorstel werd in de afdeelingen door vele leden
het woord gevoerd. Bezwaren werden gemaakt tegen de
hooge kosten van aanleg en materiaal, het te laag be-
rekenen van exploitatiekosten, het niet nauwkeurig
berekenen der kosten en het ontbreken van het advies
van den hoofdingenieur. Ook werd opgemerkt, dat een
Decauville-tram minder veilig zou zijn. Het zelfde lid,
dat deze bezwaren ter tafel bracht meende ook dat in
verband met het eindigen der concessie van den stoom-
bootdienst ZierikzeeMiddelburg dezen dienst op andere
wijze zal moeten worden geexploiteerd met een gewijzigde
richting in verband waarmede dan de aanleg van een
stoomtram door Zuid-Beveland noodzakelijk zal zijn.
Van andere zijde werd de noodzakelijkheid van aan-
houding van het voorstel bepleit.
Ook werd het denkbeeld geopperd om Hansweert met
het station Kruiningen in plaats van met Vlake te ver-
binden, of de boot te laten doorvaren naar Vlake.
Ook werd door enkele leden het voorstel van Gedep.
Staten warm verdedigd.
Bij de stemming verklaarden zich 13 leden voor het
voorstel, 9 er tegen, terwijl 16 zich hun stem voorbe-
hielden.
Den heer Kakebeeke bestreed het voorstel van Gedep.
Staten in de eerste plaats op fmancieele gronden en in
de tweede plaats omdat men aan de overgelegde cijfers
geen voldoende houvast heeft. Bovendien moet toch nog
met de uitvoering dezer werken gewacht worden, zeker
tot 1911, in verband met de werken aan het kanaal door
Zuid-Beveland. Ook in verband met de hangende tram-
plannen op Zuid-Beveland, kan thans des te eerder eene
afwachtende houding worden aangenomen. Er zijn dus
ook gronden om het voorstel van Gedep. Staten aan te
houden en hij deed een voorstel in dien zin, en wel tot
de najaarsvergadering van 1910.
De heer Van Waesberghe spijt het, dat thans een voor
stel komt, om deze zoolang reeds hangende zaak, thans
nog aan te houden. Dat de zaak niet voldoende zou zijn
voorbereid, meende bij te moeten bestrijden. Degeraamde
kosten acht hij niet te laag. Integendeel, deze zijn zoo
ruim geraamd, dat de tram zeker voor het geraamde be-
drag kan worden aangelegd.
Hij acht de hoogere uitgaven voor deze tram boven den
wagendienst alleszins gewettigd, vooral waar dit gebrekkig
vervoeriniddel zal worden vervangen door een moderne
tram. Waar bovendien het vervoer met de boot zal toe-
nemen, geloofde hij dat ten slotte de kosten voor de pro
vincie niet veel hooger zullen worden.
In den breede lietoogde de heer Van Waesberghe voorts
nog de wenschelijkheid van aanneming van het voorstel
van Ged. Staten.
De heer Fokker meende dat er redenen zijn, eene af
wachtende houding aan te nemen, vooral in verband met
de serieuse plannen op Zuid-Beveland. Daarom ligt het
op het oogenblik op den weg van de Staten met het
voorstel van den heer Kakebeeke mee te gaan.
De heer Fokker acht het onverantwoord, thans een
bedrag van f 00,000 uit te geven, wanneer wij over enkele
jaren een veel beter vervoeriniddel zullen krijgen, dan de
Decauville-tram.
De heer Dumoleyn sloot zich geheel aan bij het betoog
van den heer Van Waesberghe en ontraadde daarom aan
neming van het voorstel van den heer Kakebeeke. Hij
achtte de Deauville-tram thans de eenige oplossing om
in den onhoudbaren toestand verandering te brengen.
De heer Hombach verdedigde ook het voorstel van
Gedep. Staten en het deed hem leed, dat een lid uit
Zuid-Beveland thans de plannen tegenwerkte om in den
ellendigen toestand een zoo lang gewenschte verbetering
te verkrijgen. Voor dit lijntje achtte de heer Hombach
op het oogenblik de Decauville-tram het meest econo-
mische tractie-middel. Daarom juicht hij het plan van
Gedep. Staten ten zeerste toe.
De heer Dekker had eerst bezwaar tegen het voorstel
van Gedep. Staten, doch deze bezwaren zijn thans hoofd
zakelijk opgelost.
De heer Heyse meende dat uitstel volstrekt niet kon
schaden, omdat toch nog eerst dient te worden afgewacht
of van den Minister van Waterstaat vergunning wordt
verkregen voor het aanleggen van de tram. Daarom meent
hij, dat thans best nog eene afwachtende houding kan
worden aangenomen.
De heer Van Kompu verdedigde het voorstel van Gedep
Staten, die zich niet konden voorstellen dat hun voorstel
nog bestrijding zou ondervinden, waar zoo herhaaldelijk
op verbetering van den toestand ter plaatse is aange
drongen. Waar men thans staat voor de noodzakelijkheid
om, bij behoud van den tegenwoordigen toestand, een
derden wagen te moeten aanschaffen, handelen de Staten
in het financieel voordeel der Provincie door het voorstel
van het Gedep. college aan te nemen.
De heer Kakebeeke tracht de tegen zijn voorstel inge
brachte argumenten te weerleggen en verklaart niet te
kunnen begrijpen wat bezwaar er kan bestaan, het voorstel
nog een jaar aan te houden.
De heer Dekker was voor het voorstel van Gedep. Staten
omdat hij het noodig acht, dat de lijn HansweertVlake
in handen der provincie blijft.
De heer Van Kompu verdedigde nogmaals het voorstel
van Gedep. Staten.
Het voorstel van den heer Kakebeeke werd hierna in
stemming gebracht en verworpen met 27 tegen 12 stemmen
Het voorstel van Gedep. Staten werd daarna aange
nomen met 28 tegen 11 stemmen.
Goedgekeurd wordt een voorstel van Gedep. Staten
om een gedeelte sloot onder de gemeente Schoondijke te
verkoopen aan J. Dhondt aldaar.
Naar aanleiding van een adres van het Bestuur van het
Nederlandseh verbond van vakvereenigingen om in de be-
stekken van werken, welke door de Provincie worden
aanbesteed, voorschriften te geven ointrent loon en arbeids
duur, stellen Gedep. Staten voor om, evenals vroeger met
dergelijke verzoeken is gedaan, ook dit verzoek in hun
handen te stellen ter afdoening.
Dit voorstel wordt z. h. s. aangenomen.
Thans komen in behandeling de voorstellen van Gedep.
Staten om af te wijzen het verzoek van de stoomtram
rnaatschappij BreskensMaldeghem, om linancieelen steun
uit de Provinciale fondsen voor den aanleg en de exploitatie
van eene stoomtramlijn van Cadzand naar Oostburgen
om aan eene op te richten Nederlandsche rnaatschappij
een renteloos voorschot uit de Provinciale fondsen te
verleenen voor den aanleg en de exploitatie van een tram-
weg met electrische beweegkracht van de Nederlandsche
grens bij Ketranchement uit de richting Knocke naar
Breskens met zijlijnen naar Cadzand langs het badhuis
naar de haven van Cadzand en van Cadzand naar Oostburg
Gedep. Staten stellen voor te bepalen, dat het voorschot
zal bedragen een derde der kosten van aanleg met inbegrip
van aankoop van het rollend materieel, tot een maximum
van f 339.000, verminderd met de tegen 4 pCt gekapita-
liseerde waarde der bijdragen die door belanghebbenden
(gemeenten, polders of derden) worden verstrekt. Gedep
Staten stellen o.a. de volgende voorwaarden voor. Boven-
genoemde bijdragen moeten een gekapitaliseerde waarde
van f 56.450 bedragen, zijnde f 79.880 bruto, te storten
in ten hoogste twintig jaarlijksche termijnen. Voor 1 Juli
1911 moet ten genoege van Gedep. Staten het bewijs
worden geleverd, dat genoemde subsidie is toegezegd en
dat het benoodigde aandeelenkapitaal geheel is geplaatst.
Voor 1 Juli 1913 moet de geheele onderneming in exploi
tatie komen en daarna blijven. Dagelijks, zonder ver-
plichting voor den Zondag, moeten tenminste zeven ritten
heen en weder worden volbracht tot vervoer van personen
en goederen, welk aantal voor de zijlijn van Cadzand naar
de haven van Cadzand voor bepaalde tijdvakken metgoed-
keuring van Gedep. Staten kan verminderd worden tot
ten minste drie.
Over dit voorstel werd in de afdeelingen buitengewoon
lang gediscusseerd en ofschoon in het algemeen de leden
overtuigd schenen te zijn van de wenschelijkheid van het
tot stand komen van een tramweg in het westelijkst ge
deelte van Zeeuwsch-Vlaanderen, bleken omtrent het voor
stel de meest uiteenloopende meeningen te bestaan.
Behalve leden, die zich met het voorstel van Gedep.
Staten in zijn geheel konden vereenigen, waren er tegen-
standers van het verleenen van een renteloos voorschot
in het algemeen, tegenstanders van het verleenen, van
zoodanig voorschot voor eene electrische tram, anderen,
die steun wilden verleenen aan de electrische hoofdlijn
KnockeBreskens, maar voor de zijlijn CadzandOostburg
een renteloos voorschot aan de stoomtrammaatschappij
BreskensMaldeghem, wenschten gegeven te zien en weer
anderen, die aan laatstgenoemde onderneming alleen hun
ne medewerking meenden te mogen verleenen.
Uit het lijvige afdeelingsverslag melden wij nog dat
a. in alle afdeelingen van gedachten werd gewisseld
over de vraag, welke aanvrager van de zijlijn Cadzand
Oostburg de prioriteit zou hebben. Ook werd de moge-
lijkheid besproken dat de Belgische regeering geen con
cessie voor de tram zal geven.
Andere leden verdedigden het voorstel van Gedep. Staten.
De heer Fokker opende de discussies over dit voorstel.
De uitgebraehte adviezen vail den hoofdingenieur zouden
z. i. hebben doen vervvachten dat Gedep. Staten een voorstel
zouden hebben injjediend geheel in den tegenovergestelden
zin als thans het geval is, ten bewijze waarvan de heer
Fokker enkele passages uit de rapporten van den hoofd
ingenieur voorlas.
Het komt spreker voor, dat electrische beweegkracht
voor eene plattelandsstreek als deze veel te kostbaar is.
Hij stelde daarom voor het verzoek van de stoomtram
maatschappij BreskensMaldeghem toe te staan.
De heer Dekker, die zoo overtuigd is van de behoefte
aan een tram op Zuid-Beveland, is evenzeer overtuigd dat
de tram in Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen gewenscht is.
Hij had evenwel bezwaar om de zijlijn in handen te geven
van de rnaatschappij Breskens-Maldeghem, want deze
rnaatschappij heeft tot nog toe al heel weinig gelet op de
van verschillende zijden herhaaldelijk uitgesproken wenschen
om verschillende verbeteringen. Hij stelde voor het voorstel
van Gedep. Staten in dien zin te wijzigen, dat door belang
hebbenden moet worden bijgedragen f 90,000 en niet
f 79,880 zooals Gedep. Staten voorstellen.
De heer Van Teylingen kan geen termen vinden om
het hooge rentelooze voorschot toe te staan, voor een lijn
wuarvan de levensvatbaarheid niet vaststaat.
De heer Van Voorthuijsen motiveerde zijn stem voor
het voorstel van Gedep. Staten, dat hij ook in het belang
achtte voor de Walchersche badplaatsen. Een electrische
tram achtte hij het aangewezen vervoermiddel van den
tegenwoordigen tijd en wanneer de electrische tram er
ee imaal is, zal Cadzand een keten worden in densehakel
der Belgische badplaatsen.
De heer Hammacher verklaarde dat het voorstel van Gedep.
Staten door hem en een belangrijk deel van de betrokken
gemeenten met groote ingenomenheid is begroet. De
bewoners van de streek stellen de voorgestelde verbinding
op hoogen prijs en getroosten zich daarvoor groote offers.
Er zijn voldoende gegevens dat bij het tot stand komen
van de tram de badplaats Cadzand er een van groote
beteekenis kan worden.
Nog zeer breedvoerig brak de heer Hammacher een lans
voor den voorgestelden tramweg en verdedigde met ver
schillende argumenten het voorstel van Gedep. Staten, dat
hij in het belang der provincie achtte. De geheele be-
weging vanwege de stoomtram BreskensMaldeghem
achtte hij een poging om den aanleg der hoofdlijn te
voorkomen.
Zoodra er in het vierde district tramplannen worden
geopperd, komt de rnaatschappij BreskensMaldeghem om
cohcurrentie aan te doen. Ten slotte ontraadde hij de
aanneming van het amendement van den heer Fokker.
De heer Van Waesberghe wilde na de uitvoerige rede
van den heer Hammacher zoo kort mogelijk zijn en
verklaarde zich een voorstander van het voorstel van
Gedep. Staten. Hij meende dat dit voorstel algemeen
gunstig zou worden ontvangen als het een stoomtram
betrofnu het eenmaal een electrische tram becreft,
verklaren vele leden zich daartegen hoewel het verschil
voor de provincie slechts f 3GOOO bedraagt.
Er wordt gezegd, dat de heer Huijgebaert slechts een
strooman isspreker neemt dat zelfs aan, doch dan is hij
de strooman van een zeer kapitaalkrachtige familie en
daarom is het plan voor spreker zeer serieus te noemen.
Waar zooveel steun wordt ondervonden zou hij het be
treuren als de provincie daaraan den gevraagden steun
onthield.
De heer Fokker, nogmaals het woord voerende, ver
dedigde nader zijn ingediend voorstel, en betwijfelde de
levensvatbaarheid van de electrische tram KnockeBres
kens. Ook op grond van de door hem ingewonnen ad
viezen van de directeuren der Rotterdamsche en van de
gemeentetram te Amsterdam noemde spreker het zeer
verkeerd, in Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen een electrische
tram aan te leggen.
De heer Heijse was op fmancieele gronden tegen het
voorstel van Ged. Staten.
De heer Hombach verklaarde zich eveneens tegen het
voorstel van Gedep. Staten. Het met winst exploiteeren
van een electrische tram KnockeBreskens trok hij in
grooten twijfel. Dat de tram landbouwprodueten zou
vervoeren is evenmin juist, daar de prijzen in Belgie juist
duurder zijn dan in Zeeuwsch-Vlaanderen en de aanvoer
overtreft over het algemeen in Belgie de vraag, enkele
drukke weken misschien uitgezonderd.
De heer Hammacher repliceerde en trachtte de bezwaren
van de heeren Fokker, Heijse en Hombach te weerleggen.
Aan de uitspraken van de directeuren van vreemde lijnen
hecht hij heel weinig waarde, omdat ieder geval op zich
zelf beschouwd moet worden.
Alsnu kwam de heer Van Rompu aan het woord, die
het voorstel van Gedep. Staten verdedigde. Hij zou het
zeer onbillijk achten tegenover een groot deel der inwoners
van Zeeland, die ook hier belasting betalen, als het ver
zoek van den heer Huijgebaert werd afgewezen. Gedep.
Staten hebben de voorkeur gegeven aan electrische kracht,
omdat dit de kracht der toekomst is. Hij hoopte dat de
vergadering niet zal medegaan met het voorstel van den
heer Fokker.
De Voorzitter deelde mede dat Gedep. Staten hebben over-
genomen het voorstel van den heer Dekker.
Het voorstel van den heer Fokker, hierna in stemming
gebracht, wordt verworpen.
Het voorstel van Gedep. Staten, gewijzigd overeenkomstig
het voorstel van den heer Dekker, wordt aangenomen met
23 tegen 15 stemmen.
Gedep. Staten stellen voor eene subsidie van f 100
voor twee jaren toe te staan aan J F. Taelmande Poorter
te Philippine voor zijn omnibusdienst tusschen het dorp
Philippine en het station Philippine.
In alle afdeelingen vereenigde men zich met het voorstel,
dat dan ook is aangenomen z. h. s.
Naar aanleiding van een desbetrelfend verzoek stellen
Gedep. Staten voor om eene subsidie van f 150,voor
twee jaren toe te staan aan de Maatschappij tot bevordering
van Eandbouw en Veeteelt in Zeeland ten behoeve van
een cursus in hoefbeslag.
In de afdeelingen vereenigden alle leden zich met het
voorstel, dat is aangenomen.
Gedep. Staten stellen voor aan het hoofdbestuur der
Algemeene Vereeniging van Bloembollencultuur te Haarlem
een bedrag van 100,toe te kennen voor de in 1910
aldaar te houden Nationale Bloemententoonstelling.
In alle afdeelingen werd dit voorstel bestreden. In eene
afdeeling verklaarde een lid zich tegen het subsidieeren
van tentoonstellingen in het algemeen, waartegen een ander
lid opkomt, betoogende dat tentoonstellingen kunnen dienen
om hen, die de cultuur niet kennen, voor te lichten en
om den handel in de gelegenheid te stellen, kennis te
maken met de cultuur in afgelegen streken, zooals bij-
voorbeeld Zeeland; het eerste lid is van oordeel, dat de
kweekers zelf hiervoor reclame moeten maken en dat
daarvoor geen geld uit de Provinciale kas moet worden
gebruikt.
Het resultaat der gehouden stemmingen was, dat 23
leden zich voor het voorstel verklaarden, 5 daar tegen,
terwijl 8 leden zich hunne stem wenschten voor te behouden.
Alsnu wordt overgegaan tot de behandeling van een
voorstel van Gedep. Staten om aan de vereeniging tot
Christelijke verzorging van Krankzinnigen in Zeeland een
nieuw voorschot te verleenen van J 52.500,-, waardoor
de Provincie recht krijgt op 100 in plaats van 70 plaatsen
voor armlastige krankzinnigenen om bij dit bedrag te
voegen 45000,—, zijnde het nog resteerende van de bij
Staten besluit toegezegde f 175000,Het tot aal van het
nu te verleenen voorschot bedraagt dus nu J 97500,
Volgens het afdeelingsverslag vereenigde men zich in
twee afdeelingen algemeen met dit voorstel.
In de derde afdeeling was een lid dat bezwaar opperde
tegen het reeds nu voteeren van een bedrag van /52,500
voor 30 plaatsen, welke eerst van 1912 al met 3 per jaar
beschikbaar worden.
Van de zijde van Gedep. Staten werd daartegen aange-
voerd, dat eerst de overgebleven 45,000 zullen worden
opgevraagd, terwijl de nog resteerende f 52.500 later
zullen worden betaald, wanneer behoefte bestaat.
He overige leden der afdeelingen vereenigden zich met
het voorstel.
Het voorstel werd z. h. s. aangenomen.
Gedep. Staten stellen voor over te gaan tot het sluiten
an twee geidleeningen beide rentende 34 Een groot
60,000 ten behoeve van den tramweg Hansweert—Vlake,
en een groot 97,500 ten einde het bovengenoemde voor
schot aan de Vereeniging tot Christelijke verzorging van
Krankzinnigen te kunnen verleenen.
Hiertegen werd in de afdeelingen geen bezwaar gemaakt.
Het voorstel werd aangenomen.
In verband met de genomen besluiten betreffende het
aangaan van bovengenoemde geidleeningen stellen Gedep.
Staten voor de noodige wijzigingen in de begrooting voor
1910 aan te brengen.
In alle afdeelingen vereenigde men zich met het voorstel,
dat is aangenomen.
Hierna is de vergadering door den Voorzitter in naam
der Koningin gesloten.
