A I g e m e e n
Nisuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 5351.
Zaterdaa; 11 September 1909.
Geldleening.
groot 15000.
Binnenland.
Gemengde berichten.
49e Jaar^ang-
ABONNEMENT:
drie maanden binnen Ter Neuzen j 1,Franco per post
Per drie maanden binnen Ter Neuzen j 1,Franco per post: Voor
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1.321/, en voor
het overige Buitenland f 1,65. Men abonneert zich bij aile Boekhande-
laars, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
'ADVERTED TIEN:
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Telefoon No. 2 5.
Inzending van advertentien voor 3 uren op den dag der uitgave.
DESE3KSTS BLAD.
Burg, en Weth. van AXEL, maken bekend
dat ten laste dier Gemeente, wordt aangegaan
eene geldleening
De leening bestaat uit dertig obligation of
annuiteiten, af te lossen in 30 jaren te beginnen
met 15 Nov. 1910, met ten minste een aandeel.
Storting der aandeelen 15 Nov. 1909.
De inschrijvingsbiljetten vermelden dennaam
en woonplaats van den inschrijver, het aantal
aandeelen waarvoor wordt ingeschreven, de
bedongen rente en opgaat of de obligatie op
naatn of aan toonder wordt verlangd, onder-
teekend en gesloten in een couvert waarop
,/luschrijving geldleening", in te leveren bij
den Burgemeester van Axel v6oi* 15 Sep
tember I90S.
Axel, den 3 September 1909.
J. HU1Z1NGA, Burgemeester.
P. VAN VESSEM, wnd. Secretaris.
Generaal Botha is Dinsdagavond te 's Hage
aangekomen en heeft zijn iutrek genomen in
het hotel De Twee Steden.
In de restaurant van dit hotel vereenigde hij
aan zijn tafel, behalve zijn secretaris Mr. Bok,
de heeren Dr. Leyds en Dr. Engelenburg.
Het bezoek van Minister Botha houdt ver-
band met zijn voornemen om in Friesland vee
aan te koopen ten behoeve van de fokstations
in Zuid-Afrika. Tot dit doel begaf hij zich
Woensdagochtend naar Leeuwarden, alwaar hij
tot Donderdag dacht te blijven.
Vermoedelijk vertrekt generaal Botha, na
Donderdag te 's Hage te zijn teruggekeerd
Vrijdag naar Londen. Het is nog onzeker of hij,
na zijn verblijf aldaar, nog naar Den
zal
terugkeeren.
Haag
TER NEUZEN, 10 September 1909.
In de week van 1 tot en met 7 September
1909 zijn in Zeeland voorgekomen 8 gevallen
van Roodvonk, waarvan 1 te Colijnsplaat, 1 te
Koudekerke, 3 te Middelburg en 3 te Sluis
7 van diphtheritis, waarvan 1 te Aardenburg,
1 te Borssele, 1 te Duivendijke, 1 te Hulst,
1 te Kerkwerve, 1 te Ter Neuzen en 1 te
Zierikzee.
Gedurende de maand Augustus 1909 zijn
in Zeeland voorgekomen 16 gevallen van vlek-
ziekte onder de varkens, waarvan 3 (3) te Hoek
4 (2) te Middelburg, 5 (5) te N. en St. Joosland,
3 (3) te O. en W. Souburg en 1 (1) te Zuid-
dorpe.
De cijfers tusschen haakjes duideu het aantal
eigenaren aan onder wier vee de ziekte voor-
kwam.
Voor de Dinsdag te Oostburg gehouden
keuring van dekhengsten waren aangeboden
61 dieren.
Voorgebracht werden er 53 daarvan werden
goedgekeurd 35, benevens 1 ondanks cornage.
Algekeurd werden 9 dieren voor exterieur
en 1 voor cornage.
Ditgesteld werden
en 1 voor cornage,
gaauden aard.
6 dieren voor exterieur
vermoedelijk van voorbij-
RECHTSZAKEN.
Arrondissemeuts-Rechtbauk te Middelburg.
De rechtbank heelt in hare zitting van 10
Sept. de volgende vonnissen uitgesproken
R. A. D., oud 33 j., zonder beroep te Graauw,
is wegens eenvoudige beleediging veroordeeld
tot 5 boete of 5 dagen hechtenis.
P- F., oud 33 j., arbeider te IJzendijke, is
wegens feitelijke aanranding der eerbaarheid,
veroordeeld tot 1 maand gevangenisstraf.
A. d. B., oud 13 j., te Groede, beklaagd van
het plegen van ontuchtige handelingen met
minderjarige kinderen, vrijgesproken.
Bij beschikking der bovengenoemde recht
bank is rechtsingang verleend, met last tot
instructie der zaak en met bevel tot gevangen-
houding tegen F. d. M„ oud 27 jaar, mossel-
visscher, wonende te Philippine, thans gedeti-
neerd te Middelburg, beklaagd van poging tot
moord, gepleegd op twee vrouwen te Philippine,
den 31 Augustus 1909.
Te Hilversum zijn valsche rijksdaalders in
omloop. Verschillende exemplaren zijn bij de
politie gedeponeerd.
Getracht wordt de loting voor de natio-
nale militie, gehouden te Weesp 6 en 7 Sept.,
respectievelijk voor de gemeenten Weesp en
Muiden, ongeldig te doen verklaren, aangezien
de loteling Van 't Huis, behoorende cot de
ingezetenen van Weesp, tegelijk heeft geloot
met de lotelingen van Muiden, tot welke hij
verkeerdelijk werd gerekend.
Genoemde militieplichtige was vroeger onder
de gemeente Muiden woonachtig, doch later
naar de gemeente Weesp verhuisd.
Een 4tal knaapjes te Spijkenisse begaf
zich Dinsdagmiddag tien minuten loopens buiten
de gemeente om in een weide een bokje wat
eten te geven. Het bokje huppelde en sprong
met het gevolg, dat de kleinen bang werden.
Zij liepen uit de weide en daar bet hekje ge
sloten was, hieldeu zij zich daaraan vast, ter
wijl zij buitenom het hekje been giugen. De
4jarige Arend van Pernis liet zich los en viel
in de sloot. Op zijn geroep aan Pa en Moe,
zeiden de drie overigen, dat ze het spoedig
zouden gaan vertellen, wie er in het water lag.
Toen de kinderen het aan hun ouders ver-
telden, spoedde ieder zich naar de plaats des
onheils. Ook werd Dr. A. Both onmiddellijk
geroepen. Alies werd in het werk gesteld om
de levensgeesten van het kind op te wekken,
maar niets mocht baten.
De overige kleinen hadden nog niet het be-
sef om hun vriendje te redden.
De kleine drenkeling was juist op dezen dag
jarig-
De diepbedroefde ouders verloren ruim 4
jaar geleden ook een jongetje van 3 jaar, dat
eveneens verdronk, en wel in het Spui te
Spijkenisse.
Te Enschede wilde een man een purgeer-
poeder gebruiken, doch nam bij ongeluk een
asthmapoeder, die in hetzelfde kastje lag. Deze
laatste wordt verbrand en de rook ervan opge-
snoven als iniddel tegen bedoelde ziektezij
bevat zwaar vergiftige bestanddeelen.
Na 't gebruik werd de man eenigszins on wel,
maar dacht dat dit na den maaltijd wel beteren
zou. De toestand werd evenwel daarna erger.
Krampen kwamen en 't gezicht werd minder.
Een ontboden geneesheer constateerde vergif-
tiging en 't geval werd duidelijk. De maag
van den in levensgevaar verkeerende werd uit-
gepompt en 't is gelukt hem te behouden hij
moet echter eeuige dagen te bed blijven.
Hit het magazijn van een juwelier aan
het Groote Kerkplein te Rotterdam wordt een
36tal brillanten damesringen vermist. De ringen
zijn alle genuminerd en vertegenwoordigen een
groote waarde.
Een lezer van de Dordr. Ct. schrijft aan
dat blad
In den trein, die 8 min. voor half 9 uit
Rotterdam vertrekt, nam Maandagavond op het
laatste oogenblik plaats een beer, zeer netjes
gekleed. Onmiddellijk toen de trein zich in
beweging had gesteld, haalde hij een horloge
voor den dag en 3 kaarten, twee gewone en 1
schoppen-heer. Met rappe tong werd medege-
deeld, hoe tegen inleg van f 2,50 elk mocht
raden waar de schoppen-heer lag, terwijl men
als prijs 't horloge of zijn dubbelen inleg zou
ontvangen.
Om 't zaakje aan den gang te maken, mocht
ieder eens voor niets raden, en ook ik deed 't
een paar maal. Dit was 't aanloopje blijkbaar,
want spoedig kwam een der heeren met een
rijksdaalder voor den dag om een kans te wagen,
doch hij verloor. Nu werd 'teen winnen en
veriiezen tusschen den verlot.er en twee andere
heeren, toevallig steeds dezelfde twee. lutus-
schen hadden dezen niet nagelaten, de overige
reizigers aan te moedigen met 't succes, dat
een buiten bet drietal om een rijksdaalder waagde
en verloor. Toen waagde hij met een ander
samen nog 2, die ook werden verloren. Toen
wij bijna in Dordt waren, waren de heeren,
wien 't alleen te doen was, *,dat de verliezer
het verlorene zou terugwinnen", er in geslaagd
hem over te halen tot een inzet van 10,
waarvoor hij mocht kiezen uit 2 kaarten.
Natuurlijk werd wederom verloren.
Zoodra we in Dordt waren, moesten alle 3
de heeren toevallig uitstappen. Zij zijn waar-
schijnlijk met een volgenden trein weer terug-
getjaan. In elk geval hadden zij dien beer
14 of 15 armer gemaakt, en lieten hem
met minder aangename gevoelens verder reizen.
Bij een Duitscber, die ook in de coupe zat,
hadden zij geen kans gehad.
Gemeenteraad van Ter
Neuzen.
2. Aangehouden zaken.
7,56
8,05
8,40
8,52
9,17
9,28
9,31
9,35
9,38
9,46
5,30
6.12
6,20
6,29
6,87
6,46
6,42
6,51
7,02
7.13
8,12
6,04
7,15
7,25
7,35
8,G6
8,18
8,20
8,27
8,34
TER VEI/iEVSCHE COERANT.
l#lt btml verscUiJnt JlannilHg-, %Voen«rt»w- en t'rijilagavoml, nilReaioiitttirit up Feeglilagen. bij lie l-'l r niI*. J
1*1
1909.
Yergadering van Dinsdag 7 Sept.
(V E E T O L G).
Voorzitter de heer J. A. P. Geill, burgemeester.
Aanwezig alle leden.
De Voorzitter stelt aan de orde het schrijven van Gedep.
Staten van Zeeland, dd. 20 Aug. 1909, waarbij deze be
richten aan het Raadsbesluittot verlcnging der parallelklassen
aan school C, opnieuw voor 6 maanden, hunne goedkeuring
niet te kunnen hechjten, indien de Raad niet definitief
besluit om, ter voorziening in het gebrek aan schoolruimte,
met het oog op de belangen van het onderwijs, tot het
bouwen eener nieuwe school te zullen overgaan.
Wanneer we hierover de discussie aanvangen aldus
de Voorzitter dienen we na te gaan hoe is het gebrek
aan schoolruimte ontstaan En dan weten wij dat dit een
gevolg is van het Raadsbesluit waarbij werd besloten op
school B in te richten Meer Uitgebreid Lager Onderwijs,
waardoor 3 lokalen dier school voor dat onderwijs be-
BChikbaar moesten worden gesteld, doch waardoor ruimte
tekort kwam voor de kinderen der 3 hoogste klassen der
gewone lagere school, die, na de 3 laagste klassen van
school B te hebben gevolgd, en geen deelnemende aan
het M. U. L. O., op eene der andere scholen moesten
worden geplaatst, waar evenwel reeds een normaal aantal
dier kinderen aanwezig was, en zoo is plaatsgebrek ont
staan voor de kinderen van de vierde en vijfde klasse.
Zooals .men weet zit het gebrek aan schoolruimte juist
daarin, dat er op de scholen voor die kinderen plaats
tekort is.
Om in het gebrek aan plaatsruimte te voorzien heeft
de Raad reeds het besluit genomen over te gaan tot het
bouwen eener nieuwe lagere school voor 300 kinderen.
Aan dat besluit is nog geen uitvoering gegeven, omdat
de terreinen die men daarvoor heeft gevraagd, nog niet
zijn toegestaan.
Burg, en Weth. zijn echter sedert ook nog aan het
cijferen gegaan, en zijn naar aanleiding der daarmede
verkregeu uitkomsten tot het besluit gekomen om den
Raad voor te stellen het genomen besluit tot het bouwen
eener gewone lagere school voor 300 kinderen in te
trekken en een nieuw besluit te nemen, waardoor niet
alleei} in het gebrek aan schoolruimte zal worden voorzien
doAh waardoor ook het M. U. L. O. in betere eonditie zal
worden gehracht.
Thans zijn vQor de 0 klassen van dat onderwijs 3 lokalen
beschikbaar en zijn dus 2 klassen in een lokaal geplaatst
en elk weet hoe lastig dat is voor het onderwijs-geven,
althans wanneer zooals in 2 dier lokalen door 2 onder-
wijzers onderricht wordt gegeven. Men kail wel zooveel
mogelijk het onderwijs regelen dat om beurt mondeling
en schriftelijk werk wordt gedaan doch het is niet te
voorkomen dat eeii leerling die schriftelijk werk uitvoert
luistert naar den onderwijzer die in de naast zittende
klasse staat te pi'aten.
Bovendien zitten Burg, en Weth. ook met den aandrang
van den arrondissements-schoolopziener, om het M. U. L.
O. te verbeteren. Wanneer dan nu het voorstel van Burg,
en Weth. wordt aangenoinen, is geheel voldaan aan de
verschillende belangen. Het M. U. L. O. wordt in goede
eonditie gehracht, en er wordt voorzien in het gebrek aan
schoolruimte, daar de parallelklassen worden opgelost in
school B, dat dan een gewone lagere school wordt.
Het bouwen eener school voor het M. U. 1.. O. zal
f 3000 a f 4000 voordeeliger zijn daar men dan eene
school kan bouwen berekend op 6 klassen voor 301eerlingen
in plaats van eene school voor 300 leerlingen. De jaarlijksche
uitgaven die ten laste der gemeente blijven, zullen be
dragen f 4800.
De heer DrostNatuurlijk zullen de bouwkosten eener
kleinere school voordeeliger zijn, maar wat is het bedrag
der extra-uitgaven waarop der gemeente het bouwen eener
aparte school voor M. U. L. O. zal komen te staan 7
De Voorzitter U moet in aamnerking nemen, dat u op
het oogenblik ook reeds uitgaven doet. Zooals ik zeide
zullen de uitgaven voor die school bedragen f 4800 en
daar komt dan nog f 1225 bij, zoodat het geheele bedrag
is f 0025.
De heer LensenMaar wat kost het M. I L. O. op
het oogenblik
De Voorzitter J 5139 kost het onderwijs aan school
B met inbegrip der parallelklassen van school C.
De heer Drost: Maar wat kost het M. U. L. O. alleenj?
De Voorzitter Het onderwijs aan school B kost J 9575,
maar dat is, voor de geheele school, wat het M. L. I.. O.
alleen kost kail ik niet zeggen, daar dit geheel met het
lager onderwijs is samengesmolten. Ik kan wel opgeven
wat het zal kosten.
De heer LensenIk hoorde zooeven heweren dat het
thans f 3600 kost.
De VoorzitterMen kan het schatten, maar zuiver
zeggen niet, daar verschillende zaken ineenvloeien. Hoe
moet men het salaris van het hooid hv. berekenen Die
is even zoo goed hoofd van het M. U. L. O. als van het
L. 0. op school B. Zoo is het ook met de leermiddelen,
die worden voor die school ook gezamenlijk berekend.
De heer Dees Ik heb eene herekening gemaakt en
dan rekening gehouden met de verschillende vakken die
aldaar onderwezen worden en wat daarvoor wordt uitge-
geven en dan kom ik voor het M. U. L. 0. tot een kosten-
bedrag van f 4175,57 'sjaars.
De heer Drost: Dat zou dan dus maar een verschil
zijn van een f 600. Maar wat is onder het door den
Voorzitter genoemde bedrag begrepen
De Voorzitter Onder die 4800 is begrepen het salaris
van het hoofd en van de onderwijzers voor zoover dit ten
laste der gemeente blijft, leermiddelen, schoonhouden enz.
terwijl voor rente en allossing van het bouwkapitaal J 700
is geraamd.
De heer LensenDat laatste is niet te veel, of men
moet op langen termijn leenen.
De Voorzitter heeft berekend af te lossen in 25 jaar,
maar jvil de Raad meer atlossen, dan kan daarin verande-
ring worden gemaakt.
De heer Drost: Maar toen U, inijnheer de oorzitter,
zooeven als bedrag der jaarlijksche kosten J 4800 hebt
genoemd, hebt u nog gesproken van f 1200 die er bij
komen
De Voorzitter Wanneer school B gewone lagere school
wordt, blijft een bedrag van f '1225 als kosteii^ten laste
der gemeente; deze zal dan totaal kosten 4975, terwijl
de rijksbijdrage in de salarissen beloopt J 3750 en er dus
/1225 voor de gemeente overhlijft. Ik heb dus in het
licht willen stellen dat bij het bouwen eener school voor
M. U. L. O. en de hervorming van school B in eene ge
wone lagere school de kosten daarvan voor de gemeente
jaarlijks 6000 zullen bedragen. Wordt echter eene ge
wone lagere school gehouwd en school B gelaten zooals
die thans is ingericht, dan zullen de kosten natuurlyk
hooger zijn.
De heer Drost: Dat zijn dus volgens Burg, en Weth.
de jaarlijksche kosten van hun voorstel.
De VoorzitterJuist, en ik kan daaraan toevoegen dat
we deze cijfers hebben berekend op de tegenwoordige
wetals de wetswijziging tot stand komt waarbij eene
afzonderlijke regeling wordt getrotlen voor de rijkssubsidie
ten hate van het bijzonder onderwijs, dan wordt de toe-
stand gunstiger.
De heer Drost: Volgens de herekening van deu heer
Dees kost dus tegenwoordig het M. U. L. aan de ge
meente 4175,57, laten we zeggen 4200, terwijl het
in de toekomst zal kosten f 4800, mits op de basis van
de tegenwoordige wet en als de nieuwe wet komt is het
verschil voor de gemeente gunstiger.
De heer Dees deelt mede dat dan voor eene school van
M. U. L. O. vail 90 kinderen reeds voor een hoofd en 3
surnumeraire onderwijzers door het rijk de minimum jaar -
wedde wordt vergoed, zoodat zoodanige school, dan reeds
in veel gunstiger eonditie komt.
De heer Drost: Wanneer we dan de kosten eens op
f 5000 berekenen, dan zou een aparte school voor M. U.
L. O. aan de gemeente f 800 meer kosten dan hij den
bestaandep toestand 7
De heer Dees: Jawel, maar het zal minder kosten.
De heer DrostAls de nieuwe wet er komt, kost het
minder, maar we nemen dan nu den onguiistigsten toestand
en zeggen dat het als maximum 800 meer zal kosten.
De heer Moes: Het zal wel meer kosten Welk bedrag
is voor de kosten der school geraamd 7
De Voorzitter deelt mede dat voor school en onder-
wijzerswoning als ininimumkosten is geraamd een bedrag
van 15000.
De heer Drost: Maar dan is ook f 700 voor jaarlijksche
rente en alios niet voldoende
De Voorzitter: U moet niet vergeten dat de gemeente
25 pCt van het bouwkapitaal van het fijk terugkrijgt en
er dus maar 12000 ten laste der gemeente zou komen.
De heer Drost merkt op dat er wel op zou moeten ge
rekend worden dat men voor eene ainiuiteitsgeldleening 6
procent zal moeten betalen.
De VoorzitterU moet niet vergeten dat er nog meer
geleend zal moeten worden en, hoe meer men leent, hoe
goedkooper men het geld krijgen kan.
De heer Drost geeft dat toe, maar meent dat het verschil,
berekend op eene annui'teitsleening, niet zoo groot zal
zijn. Er dient dus op gerekend te worden dat de school
voor M. U. L. O. aan de gemeente per jaar f 800 meer
zal kosten.
De heer Van de ReeGelooft u het 7
De heer Drost: Ja, uit de voorgelegde cijfers en de
gemaakte herekening moet ik het wel gelooven
De VoorzitterDe cijfers geven van de kosten van het
M. U. L. O. zooals dat tegenwoordig gegeven wordt is mij
niet mogelijk. Het is zoo aan het Lager Onderwijs vast-
gekoppeld, dat men de kosten die voor elk worden hesteed,
niet kail scheiden.
De heer MoesHet komt mij wel een heetje erg voor
qm voor die hoogste klassen van M. U. L. O., waaraan
zoo weinig kinderen deelnemen, een apart lokaal te maken,
vooral omdat dit ook van invloed is op het aantal onder
wijzers dat daarvoor noodig is.
De VoorzitterHet ligt volstrekt niet in de hedoeling
van Burg, en Weth. om voor het tegenwoordige getal leer
lingen in de achtste en negende klasse van school B (dat
zijn de twee hoogste klassen van het M. U. L. O.) 2
lokalen disponibel te stellen, doch daar dit onderwijs over
