Gemengde faerichten.
De Middenstands-enquete.
Internationaal Festival te Hulst.
was het weer tijd om de terugreis te aanvaarden,
wel vermoeid, maar niet minder verheugd en
tevreden over al het vele, dat zij in „zoo'n
groote stad" hadden gezien. 't Is voor de kleine
reizigers een dag geweest van genot en plezier.
Ze hebben genoten, plezier gehad, gezongen,
leven gemaakt, zooals kinderen dat kunnen,
dat het een aard had. Een woord van lof
daarom aan de leden van „Volksonderwijs", en
aan onzen geachten burgetneester in 't bijzon-
der, die alle krachten hebben ingespannen om deze
reis te regelen, en die op den dag zelf de ge-
leiders hebben geholpen een oogje in het zeil
te houden over de schare.
Maar niet. minder lof ook aan hen, die met
hunne milde gaven het mogelijk hadden gemaakt
zooveel jonge harten vroolijk en opgeruimd te
stemmen. Deze alien mogen de voldoening
smaken met hun steun een goed werk te hebben
verricht.
Stoppeldijk. Vrijdag j.l. vierden de echte-
lieden Petrus Vermeulen en Francisca Lossie,
wonende op den Margretschen Dijk hun 50jarig
huwelijksfeest.
Begeleid door een eerewacht deden de krasse
oudjes een rijtocht naar Rapenburg. Een viertal
mooie bogen waren nabij hunne woning opge-
ricbt ook eene kiosk, waar de fanfare
ffSt. Cecilia" des napiiddags te hunner eer een
concert gaf, dat by het mooie weder zeer veel
belangstellenden op de been bracht.
Clinge, 4 Juli. In verband met de vreeselijke
misdaad te Beveren (B.) zyn volgens bericht
uit Belgie de drie vermoedelijke moordenaars
aangehouden zij zijn door verschillende personen
bij confrontatie herkend, en genaamd Julius
Voght, 29 jaar, geboren te Koningsberg en
wonende St. Janskaai 15 Gustaaf Blommaert,
25 jaar, wonende Korte Schipperskapelstraat en
Alois Cappaert, Hollander van geboorte, alien
verblijvende te Antwerpen. Yoordat de tnis-
dadigers het huis verlieten, hebben zij de banden
van het rijwiel van den herbergier (de man van
het slachtoffer) stuk gesneden, zeker om mogelijke
achtervolging te beletten. In den omtrek van
het huis in een korenveld, heeft men de plaats
gevonden waar de vermoedelijke moordenaars
gegeten hebben. Op last van het Parket van
Dendermonde, dat ter plaatse is geweest, werden
het lijk en verschillende plaatsen gefotografeerd.
De misdaad zou 28 Juni's avonds in de woning
van YT. wonende boven eene herberg der St.
Janskaai, door dezen en de 2 medepliehtigen B.
en C. beraamd zijn. De vermoedelijke moor
denaars. althans men mag als bijna zeker aan-
nemen dat het de daders dezer gruwelijke misdaad
zijn, zijn te Antwerpen door de agenten De
Bruijcker en Yan den Bosch aangebouden en
achter slot gezet.
Art. 14 der gemeentewet.
Ylissingen, 4 Juli. Na een korte ongesteld-
heid is heden overleden de heer B. Stofkoper
cargadoor en lid van den gemeenteraad.
De heer Stofkoper, die tot de liberale partij
behoorde, was dit jaar aan de beurt van aftreding
als lid van den gemeenteraad en was in het
Ie district, waarvoor hij zitting had, wederom
candidaat gesteld.
In dat distrist moet nu, volgens art. 14 der
gemeentewet, een nieuwe verkiezing worden
uitgeschreven. Dat artikel zegt o.a. dat wan-
neer een candidaat voor de stemming komt
te overlijden, geschiedt binnen 14 dagen een
nieuwe verkiezing op den door Burg, en Weth.
te bepaien dag.
Zaterdagvoormiddag vergaderde alhier in de
raadzaal de zuidelijke commissie voor de Mid
denstands-enquete, teneinde het doel der te
houden enquete uiteen te zetten en den heer
H. Koelmans als enqueteur te installeeren.
Deze bijeenkomst werd door een talrijk pu-
bliek bijgewoond. Vertegenwoordigd was ook
de Kamer van Koophandel.
De burgemeester dezer gemeente, de heer
Gleill, opende de bijeenkomst met een woord
van welkom tot de leden der commissie, en
stelde deze aan de vergadering voor n.l. de voor-
zitter de heer Dr. Nouwens, van Heeswijk, de
heer A. Huson, van Vlissingen, en de heer F.
de Vries, leden. De aanstaande enqueteur, de
heer Koelmans, achtte hij voldoende bij de aan-
wezigen bekend. Spreker drukte de hoop uit,
dat de commissie hier algemeene medewerking
moge ondervinden voor het volbrengen der taak
die ze op zich heeft genomen, en dat bet haar
als resultaat van haar werk moge gelukken iets
tot stand te brengen dat weldadig zal werken
voor de gemeente Ter Neuzen in het algemeen
en van hare middenstanders in het bijzonder.
Dr. Nouwens, hierna het woord nemende,
begon met het gemeentebestuur in den persoon
van den burgemeester dank te zeggen voor de
bereidwilligheid waarmede de raadzaal was
beschikbaar gesteld, om den heer Koelmans
alhier als enqueteur te installeeren en voor de
hulp die bij de voorbereidende maatregelen
is verleend. Aan die goede hulp is dan ook
zeker wel deze groote opkomst te danken. Hij
beveelt den enqueteur ook verder aan in de
medewerking van het gemeentebestuur, daar
hij deze, voor de uitvoering zijner taak dikwijls
zal noodig hebben.
Vervolgens wijst spreker er op, dat de mid-
denstand een groot deel der maatschappij vormt,
sinds jaren, sinds eeuwen zelfs, is de middenstand
het bolwerk geweest voor den staat. In vroe-
gere tijden was de middenstand vereenigd in
gilden, die voor hare leden verschillende voor-
rechten verzekerden, al waren ook misstanden
te constateeren. Door de Fransche revolutie
verdwenen de gilden en ook de misbruiken die
er het gevolg van waren. Er ontstonden echter
grootere nadeelen, zoodat de middenstand er
niet op vooruit was gegaan.
Voor den eenling, voor elk op zich zelf, viel
niets te bereiken en men is daarom gaan be-
grijpen dat men in vereeniging kracht moet
zoeken. Het is ongeveer 10 jaren geleden dat
verzamelen voor de mindenstanders werd geblazen
en na 2 jaren hadden zich reeds duizenden en
tienduizenden aangesloten om pogingen aan te
wenden tot verbetering van dien stand.
Na die krachtige uiting heeft ook de-Regeering
begrepen, dat zij iets moest doen ter verbetering
van dien stand en is de Staatscommissie voor
den middenstand in het leven geroepen.
De opdracht die de commissie kreeg, was, om
te overwegeti of steun van overheidswege nood-
zakelijk was en, zoo ja, of een onderzoek naar
den toestand van den middenstand noodig was
en hoe dit moest geschieden.
De Commissie kwam tot de conclusie dat
een onderzoek noodig was, zij heeft dat voor-
bereid en kan haar eerste lustrum vieren door
de benoeming der enquete-commissie.
De commissie heeft bare zware taak aanvaardt,
haar toevertrouwd door H. M. de Komngin,
omdat zij meent daarmede een nuttig werk in
het belaug der maatschappij te verrichten. De
commissie kan deze taak echter niet alleen
vervullen. Zij heeft zich daarom weer tot
anderen gewend, met verzoek eene enquete te
willen leiden. Het is een zeer omvangrijk
werk. Yoor gemeenten beneden de 2000 zielen
is de medewerking gevraagd van de gemeen-
tebesturen, terwijl voorts eenige plaatsen zijn
uitgekozen waarvan men zoo uitvoerig mogelijke
gegevens wenscht te verkrijgen, en waarvoor een
enqueteur is aangesteld. Ook Ter Neuzen be-
hoort tot die plaatsen,waar de heer Koelmans
zich bereid heeft verklaard de enquete te leiden.
De reeds verkregen medewerking bij de voor
bereidende maatregelen en de groote opkomst,
getuigende van belangstelling in het werk,
geven spreker goeden moed, dat alhier een
vruchtbare enquete zal kunnen worden gehouden,
Het woord is thans aan de middenstanders.
Zij behooren thans aan de commissie het noodige
materiaal te verschaflen. Het is er niet alleen
om te doen de stille wenschen die velen koesteren,
maar ook, om te vernemen welke maatregelen
men zou meenen dat kunnen strekken tot ver
betering der toestanden. Op deze wijze kan het
thans ingestelde onderzoek de voorbode worden
van middelen ter verbetering. Ten bewijze wat
door de Regeering voorgestelde maatregelen
kunnen beteekenen, verwees spreker naar Oosten--
rijk, waar voor 15 jaren 5000 werden uit-
gegeven voor middenstandsbelangen, doch
waarvoor thans 500,000 zijn uitgetrokken.
De middenstanders behooren dus in hun eigen
belang mede te werken aan het welslagen der
enqudte. Niemand behoeft te schromen aan
den enqueteur alle inlichtingen te verschaflen
die hem bekend zijn. De enqueteur moet aan
de commissie rapport uitbrengen, doch daarin
worden geen namen genoemd. Daaromtrent is
hem volledige geheimhouding opgelegd. Het
rapport moet alleen een beeld geven van de
toestanden ter plaatse en mag geen persoonlijke
belangen raken. Het is er alleen om te doen,
te weten te komen wat er in het bedrijf hapert
en wat de middelen zouden kunnen zijn, om
daarin verbetering te verkrijgen.
Spreker beval dus den enqueteur in aller
medewerking aan, en deed een beroep op de
aanwezigen, om hem den noodigen steun niet
te onthouden.
Dr. Nouwens verklaarde in naam van H. M.
de Koningin en in naam van de Staatseommissie
voor het zuiden den heer Koelmans als enque
teur geinstalleerd en eiudigde met de hoopmit
te spreken, dat Gods zegen op den teGerricbten
arbeid moge rusten.
Hierna verkreeg de heer Koelmans het woord,
die dank betuigde voor de reeds van het gemeente
bestuur verkregen medewerking en zich daarvoor
ook voor de verdere vervulling zijner taak aan-
beval. Hij dankt ook den voorzitter, voor de
welwillende wijze waarop hij hem hier heeft
ingeleid om de vervulling der taak aan te
vangen. Hij wil zich niet ontveinzen, dat hem
eenige beklemdheid overviel, toen hij op de
hoogte werd gesteld met den geheelen omvanw
der taak, die hij op zich heeft genomen. Hij
heeft echter in verschillende betrekkingen door
hem bekleed veel omgang gehad met midden
standers en reeds lange jaren veel belang in
dien stand gesteld, waarom hij het mogelijke
wil doen, in haar voordeel werkzaam te zijn.
Daarom betuigt hij zijn hartelijken dank dat
men hem voor deze taak heeft willen benoemen
en beveelt zich in aller medewerking aan.
Bovenal doet hij een beroep op de medewerking
der Kamer van Koophandel, van wier hulp hij
zeker veel steun zal ondervinden.
Hierop nam nogmaals het woord de burge
meester, om vanwege het gemeentebestuur alle
mogelijke hulp toe te zeggen, terwijl spreker
vertrouwt, dat die ook van andere zy de wel
niet zal ontbreken.
Dr. Nouwens betuigde hierna zijn dank uit
naam der zuidelijke commissie, voor de gedane
toezeggingen en drukte de hoop uit dat Ter
Neuzen van het werk der commissie de vruch-
ten moge plukken, tot heil der gemeente en
van hare ingezetenen. Met een woord van
dank voor de betoonde belangstelling, slont hij
deze bijeenkomst.
Hulst, 5 Juli. Gisteren was het de dag,
waarop het internationaal festival zou worden
gehouden voor muziek- en zanggezelschappen,
ter viering van het 25jarig bestaan der zangver
eeniging Apollo" alhier.
Zaterdagavond werd het feest ingeleid met
eene omwandeling door voornoemde vereeniging,
met het muziekgezelschap Harmonie" en de
fanfare Vlijt en Volharding." Na afloop werd
op de Markt een concert gegeven, waarna in
het lokaal der zangvereeniging door den voorzitter,
den heer Claassen, in eene rede de geschiedenis
der vereeniging werd geschetst en daaraan
eenige woorden van opwekking toegevoegd.
De morgen van gisteren was niet hoopvol.
Het was regen en nog eens regen. Het aan-
houden der buien deed het ergste vreezen voor
het binnenkomen der gezelschappen van elders.
De stad was inmiddels in feestdos door den
vlaggentooi, en toen het des middags wat op-
Do 7 J
klaarde, herleefde de hoop op welslagen.
Toen de trein uit Ter Neuzen arriveerde,
die een groot aantal feestgangers, waaronder
de Ter Neuzensche gezelschappen, meebracht,
stond de stoet aan het Stationsplein ongeveer
opgesteld, en hadden enkel de laatst gekomen
gezelschappen zich daarbij aan te sluiten.
De stoet zette zich daarop onmiddellijk in
beweging, om den tocht door de stad aan te
vangen.
Naar omstandigheden was het vreemdeliugen
bezoek zeer bevredigend.
Er waren aanwezig in den stoetZangver
eeniging //Apollo" van Hulst, Fanfare //Vlijt
en Volharding" van Hulst, Kon. fanfare //St. Ce
cilia" van St. Gilles (Waes), zangvereeniging
z/Vlaamsch en Vrij" van Temsche, muziekge
zelschap //De Vereenigde Werklieden" van Ter
Neuzen", zangvereeniging //De Vreugd" van
St. Gilles (Waes), fanfare //St. Jan Opwaarts"
van St. Jansteen, fanfare „Vrijheid Eendracht"
van Lamswaarde, fapfare //Excelsior" van Ter
Hole, fanfare „Weldoen door Yermaak" van
Zeeuwsch-Clinge, muziekgezelschap Harmonie"
van Hulst, fanfare „De Scheldezonen" van
Nieuw-Namen, fanfare //Nooit Gedacht" van
Graauw, fanfare //St. Cecilia" van St. Pauwels,
gemengd koor „Geduld Overwint" van Ter
Neuzen, fanfare //St. Cecilia" van Clinge (Waes),
fanfare //Door eigen Hulp" van Zandberg, en
de zangvereeniging //St. Corneliuskriug" van
Meerdonck.
Na afloop van den optocht, die onder droog
weer plaats had, door de druk bevlagde straten,
waaronder de muziekgezelschappen beurtelings
pas-redouble's uitvoerden, die er de stemming
wat in bracbten, werden de besturen der ver
schillende deelnemende gezelschappen in de
benedenzaal van het stadhuis ontvangen door
den burgemeester, den heer Fr. van Waesbergbe.
Deze heette, namens de zangvereeniging
z/Apollo" de aanwezigen welkom, vooral hen
die, ondanks het minder gunstige weer van elders
waren gekomen om dit jubile der zangver
eeniging mee te vieren. Hij wensehte de ver
eeniging //Apollo" geluk met dezen dag en hoopte
dat het haar moge gegeven zijn nog lange jaren
te mogen meewerken tot opluistering van feesten
en he? verschaffen van kunstgenot aan de inge
zetenen van Hulst.
Hierna verkreeg het woord de heer Claassen,
vporzitter der zangvereening, die in welgekozen
woorden dank zegde aan het gemeentebestuur
voor de medewerking, ook bij dit feest aan de
Vereeniging bewezen, en in het bijzonder aan den
heer burgfem'eester, die voldaan had aan het
verzoek om de gezelschappen uit den vreemde
hier namens //Apollo" te verwelkomen. Ook
hij heette alien welkom en betuigde dank voor
de belangstelling die heden werd betoond, al
is het ook dat het weer niet medewerkt.
Spreker herdacht in het bijzonder den heer
C. W. Bouwmans, muziekonderwijzer, tegen-
woordig gevestigd te Ter Neuzen, den oprichter
der zangvereeniging, die, door te voldoen aan
de uituoodiging om ter plaatse tegenwooidig
te zijn, bewijst nog aan Apollo" te denken,
zooal's ook de vereeniging zjjner niet vergeten
is. Vervolgens betuigde hij ook namens de
vereeniging bijzondere tevredenheid met de
aanwezigheid op het feest van de Kon. fanfare
van St. Gilles, die ook tegenwoordig was bij
de viering van het lOjarig bestaan der zang
vereeniging.
Alsnu nam na deze woorden de heer Ite
Stobbelaere, directeur der fanfare van St. Gilles
het woord om leedwezen te betuigen, dat, door
omstandigheden een aantal leden der maatschappij
niet tegenwoordig konden zijn, doch hjj en de
aanwezigen hadden gemeend niet te moeten
achterblijven. Hij trad daarom ook thans op
als vertegenwoordiger van het bestuur.
vereeniging neemt hartelijk deel in jubile S
van zustergezelschappen op het gebied der
kunst en is er dan ook steeds, als het maar
eenigszins mogelijk is, voor te vinden deze te
helpen opluisteren. Met voldoening bracht
spreker in herinnering, dat zijne vereeniging, de
Koninklijke fanfare van St. Gilles, wel de eenige
vereeniging is, die op het voorrecht kan wijzen.
aan haar vaandel te hebben gehecht eene medaille
geschonken door Koning Willem I, in het
jaar 1822 (deze muziekvereeniging dateert reeds
van de jaren 1790).
Met applaus werden de verschillende toespra-
kcn begroet.
Op guile wijze werden de aanwezigen op een
frisschen dronk onthaald en ondertusschen werd
door den burgemeester overgegaan tot het over-
handigen der herinneringsmedailles, een traaie
vergulde medaille.
Onder gepaste, varieerende toespraken, die
met hartelijke woorden werden beantwoord, had
deze uitrei'kiug door den heer Van Waesberghe
plaats, wat aan het slot den voorzitter van
A polio" aanleiding gaf, daarvoor nogmaals den
burgemeester harteljjk dank te zeggen.
Thans was het tijdstip aangebroken voor de
muziek- en zanguitvoeringen.
De feestvierende maatschappij opende de rjj
op de kiosk op de Markt en de //Harmonie
op de kiosk op de Vischmarkt.
Deze vingen aan onder een talrijk gehoor.
Er begon echter meer vrees te bestaan dat er
stoornis zou komen. En dit bleek ten slotte
waarheid. Het begon weer te regenen. Eerst
bij druppels, toen bij stroomen. De gezelschap
pen die op de Groote Markt een programma
hadden uit te voeren, hadden het voordeel dat
ze in het droge stonden, al liet het auditorium
hen in den steek en zocht dit in de nabijstaande
cafe's een goed onderkomen. Minder troflen
het de gezelschappen op de ischmarkt J^en
bleek echter over het algemeen zoo vol ljver,
dat men er een nat pakaan waagde en daarin
deed vooral niet onder het gemengde koor, uit
Ter Neuzen, al is het ook dat vooral de dames-
toiletten er veel van te lijden hadden.
Te 5 ure. ongeveer toen de regen de feest-
vreugde eenigszins tracbtte te temperen, kwamen
de voorzitters der deelnemende gezelschappen
weder onder voorzitterschap van den burgemeester
samen, teneinde daar de aanwijzing van fortuna
te hooren, betreffende de te verloten geldpremie s.
Deze was als volgtle pr. fr. 50 fanfare
,/St. Cecilia" te Clinge (Waes), 2« pr fr. 40
funfare //De Scheldezonen" te Nieuw Namen,
3e pr. fr. 30 harmonie //De vereenigde Werk
lieden" te Ter Neuzen, 4e pr. fr. 30 Kon. fanfare
,/St. Cecilia" te St. Gilles (Waes), 5e pr. fr. 30
zangvereeniging //St. Corneliuskring te Meer
donck, fle pr. fr. 25 zangvereeniging ,/Vlaamsch
en Vrij" te Temsche, 7e pr. fr. 25 fanfare
Vrijheid Eendracht" te Lamswaarde en 8e pr.
fr. 20 fanfare ,/St. Jan Opwaarts" te St. Jansteen.
Nadat de winnende gezelschappen met hunne
premies waren gelukgewenscht en alien een naai
omstandigheden zoo aangenaam mogelijken dag
had gewenscht sloot de heer V an W aesberghe
deze bijeenkomst.
Het spreekt van zelf, dat het weder vele
vreemdelingen heeft weerhouden de reis naar
Hulst te maken, doch naar omstandigheden was
het er druk. De verschillende lokalen waren
met ondanks het weer in goede stemming
verkeerende feestelingen gevuld. 1 oen het voor
de gezelschappen tijd was om de terugieis e
aanvaarden, kon men het alien aanzien, cat zy
zich, ondanks den regen, badden geamuseeid en
zij nog lustig gestemd waren.
Te verwachten is het dan ook, dat het bij
volgende feestelijke gelegehhedeu te Hulst, aan
deelneming niet zal ontbreken.
Twee jongens te Harlingen, die njdag-
avond met elkaar kaatsten om centen, kregen
ruzie, over een verschil van een cent.
Een der jongens, G. genaamd, ontstak zoo
in woede, dat hij den ander, H., met n mes in
de buik stak, zoodat opneming in het ver-
ple<ringsgesticht noodzakelijk was.
De dader, 13 jaar, werd reeds aan een verhoor
onderworpen.
Te Maassluis is een zeventienjarig meisje,
B. Gerdes, thuisgekomen zij ride van de boet-
schuur, met haar kleeren aan een brandend
petroleumtoestel gehaakt, waardoor dit omviel.
In een oogenblik stond het meisje in een
vlammenzee, en hoewel dadelijk hulp verleend
werd, was ze reeds geheel met brandwonden
overdekt.
Donderdagnacht is het meisje aan de gevol-
gen bezwekeu.
In de jongste raadszitting te Den H el der
werd meegedeeld, dat de heer J. C. S. c o
king als lid van den Raad bedankte, daarbij
als reden voor zijn ontslag opgevende de ver-
dorvenheid in politieke zeden daar ter plaatse.
0