(iemengde berichlen
Landbouwberichten.
geposteerd op de straten, om zoo vlug mogelijk
bekend te zijn met den uitslag, die eerst op het
laatste oogenblik definitief viel vast te stellen.
'I oen het eenmaal zoo ver was, ontstond zelfs
nog een relletje, waardoor de gebeele Achter-
straat in actie kwam.
Bij de stemming voor de as. periodieke af-
treding belooft de strijd niet minder hevig te zijn.
Philippine. Maandagmorgen te zeven uur
kreeg de oudste zoon van den landbouwer
P. Groothaert, wonende in den Seydlitzpolder,
zoo geweldig een slag van een der paarden
tegen de bor^t, dat hij bewusteloos onder een
ander paarcl werd geslingerd. Men vreest het
ergste.
Alaandagnamiddag omstreeks twee uur
barstte boven deze gemeente een hevig ouweer
los vergezeld van hagel zoo groot als duiven-
eieren. De vruchten te velde hebben daarbij
zeer groote schade geleden. In den Mossel-
polder zijn de suikerbieten op sommige plaatsen
geheel verhageld.
Borssele, 21 Juni. In den tijd van e&kele
minuten werd heden door een ongekenden hagel-
slag voor duizenden guldens aan veldvruchten ver-
uield. Het was zoo ongeveer half drie in den
namiddag dat zich over de omstreken een ver-
schrikkelijke hagelbui ontlastte. Steenen ter
grootte van 3 4 c.M. vielen in geduchte massa
neder. de te veld staande vruchten vernielende,
glasruiten verbrijzelende en zwak gevogelte
doodende.
Het dorp 's Heerenhoek werd bet ergst ge
troffen. In de Katholieke kerk werden tal van
fraaie ruiten stuk gehageldin de daarbij
staande school moesten leerlingen in de gang
zich in veiligheid stellen, wijl de ruiten ver-
brijzeld werden en seherven glas door het
schoollokaal vlogen. In de herberg//De Kroon"
werden aan den zijgevel ongeveer 25 ruiten
vernield en ook vele in andere gebouwen.
De verwoesting te velde was verschrikkelijk.
Heele velden met erwten zijn totaal vernield
van de aardappels bleef slechts een verwarde
massa stengels over; klimboonen warenblader-
loos, paardeboonen geknakt en afgebroken,
terwijl de suikerbieten mede een treurigen
aanblik opleverden. De landbouwers P. Boon-
man, B. en P. Remijn, Van der Meulen, Oosthoek
en Werry leden ontzettende schade.
Ook in en bij Hollestelle (Ovezand) was de
verwoesting vreeselijk. Daar hebben de lande-
rijen van De Baar, Verdonk, De Regt, Mol,
wed. Grim, Boonman e.a. geleden.
flier werden ook veldvruchten vernield of
zwaar beschadigd o.a. bij de landbouwers Van
Liere, De Jonge, Boone en Van 't Westeinde.
Op de verpachte landerijen aan ffDe Staart"
had de hagelslag eveneens groote verwoesting
aangericht. Ook hier werden eenige ruiten
verbrijzeld o. a. by de haven en den steiger
en bij enkele landbouwers. Het dorp bleef
gelukkig gespaard.
Graaf Marnix de St. Aldegonde.
Een lezer schrijft ons
Op den dag der geboorte van Prinses Juliana
en nog dagen nadien heeft over het gansche
zeide Jacques Leroy, //de spitsboef lacht je in
zijn vuisje uit. Er is geen doortrapter en bloed-
dorstiger Roodhuid dan deze hoofdman Hiakowa.
Welnu mynheer Larnon, wij kwamenjuist bij-
tijds hier; doch waar zijn Houdance en zijne
dochter en de oude Pierre, de poortwachter
Charles wilde antwoorden maar voor zijne
oogen begon op eens alles te draaien en het
bloed stroomde uit een wond aan zijn hoofd.
Onder het uit3preken van Ninette's naam, viel
hij bewusteloos in de armen van Jacques Leroy.
Des natniddags van den volgenden dag ont-
waakte Charles Larnon uit een verkwikkenden
slaap, keek verwonderd om zich heen en bracht
de hand aan zijn hoofd, dat met een breed
verband omwonden was. Aan den voet van het
bed zat Jacques Leroy en beschouwde den
patient opmerkzaam.
Wat is e| met my. geheurd Waar ben ik
Waar zijn Ninette en haar vader
c/Veel vragen opeens, zeide Leroy glim-
lachend, //als ge rondkijkt zult ge bemerken,
dat ge hier in uw eigen blokhuis zijt. Wij
haalden u gisteren uit Houdance's blokhuis af,
joegen de Apachen naar den duivel en brachten
u bewusteloos thuis. Den ganschen nacht en
een groot gedeelte van den dag hebt ge ver-
slapen. Hoe gevoelt ge u
h0, zeer wel, maar een beetje zwak, maar
waar is
z/Houdance en zijn dochter," zeide de bont-
handelaar, //dat weet ik waarachtig zelf
niet."
z/Gevangen in de handen der Apachen," kermde
de jonge man.
z/Dat denk ik, doch dan zijn ze er in ieder
geval nog beter aan toe dan de oude Pierre."
land langs straten, velden en wegen het //Wil-
helmus van Nassouwe" weerklonken uit duizenden
eD nog eens duizenden kelen.
Graaf Marnix de St. Aldegonde, de trouwe
aanhanger en vriend van Willem de Zwijger is
bekend als de dichter van dat Oranje-lied, in
den loop der tijd ook het volkslied geworden.
Als een merkwaardige samenloop van om-
standigheden mag vermeld, dat toen onlangs
te Princenhage, waar vroeger de Prinsenkinderen
van het Huis van Oranje-Nassau hun ont-
spanningsoord hadden, het geboortefeest der
Prinses Juliana gevierd werd. daaraan ook op
doorslaande wijze heeft deelgenomen een nazaat
en naamgenoot van voornoemden trouwen aan
hanger en vriend van Willem de Zwijger,
namelijk Graaf Marnix de St. Aldegonde uit
Lier (Belgie).
In Belgie geboren en getogen zijn de leden
van het geslacht Marnix de St. Aldegonde aan
hun geboorteland gehecht gebleven, evenwel
zonder hun liefde voor het Huis van Oranje te
verliezen. Zoo kon dit Liersche stamlid in zijn
stormachtig toegejuichte speech memoreeren,
dat verschillende leden zijner familie in Holland
gestudeerd ook de krjjgsschool te Delft bezocht
hebben, terwijl Graaf Lodewijk kapitein van
het regiment dragonders onder Koning Willem 1
en sprekers groot vader, des Konings opperjacht-
meester was, voor 1830.
Het is ook wel de liefde en eerbied voor
het Huis van Oranje die deze nazaat van den
IGeeuwschen Marnix de St. Aldegonde (die thans
grootste landeigenaar te Princenhage is) heeft
bewogen, naar aanleiding van Prinses Juliana's
geboorte, aan zijne talrijke pachters aldaar eerie
geruste toekomst te schenken niet den tegen-
woordigen alleen maar ook hunne kinderen,
door hun voor een lange reeks van jaren een
blijvende pacht te verzekeren. Dit is voorwaar
eene daad van humaniteit en sympathie men
zou het zelfs noemen eene manifestatie van
verbroederings-gezindheid tusschen Holland en
Belgie.
(Wordt vervolgd).
Provinciate Staten van Zeeland.
beke. tievetidoansoi no sif9n
Stoomtramverbindinrj van Aeeuwsch-
3 Vlaanderen.
De Husmaend.
Voor 'u 33jarigen landlooper-stoelenmatter,
die op 16 Mei in een herberg te Amerongen
eenige grofheden over de Koniugin uitte, naar
aanleiding van de geboorte der prinses, heeft
het O. M. bij de rechtbank te Utrecht, wegens
opzetteljjke beleediging van H. M., 2 maanden
gevangenisstraf geeischt.
Maandagmiddag omstreeks halt vijf woedde
een hevig onweder boven Zuiderwoude. Drie
jongelieden van 2024 jaar zaten in een schuitje
bij //de Poel,' om huiswaarts te keeren. Een
der jongelieden, B., werd doodelijk doot den
bliksetn getroffen, de 2e werd geraakt aan
schouder, borst en voeten, doch kon loopende
huiswaarts keeren, terwijl de derde met getroffen
werd.
Diflsdagmiddag om twaalf uur is de blik-
sem geslagen in de torenspits van de Neder-
duitsche Herv. Kerk te Veenendaal, waardoor
de toren zeer ernstig beschadigd werd. Er werd
geen brand veroorzaakt. Ds. .longebrugge hield
juist cathechisatie met 50 a 60 kinderen. Aan
een zyde werden verschillende pannen vau den
toren algeslagen.
Tijdens het hevige onweer, sloegen Maan-
dagnamiddag te Loosduinen de vlammen uit de
bercr- en werksehuur van den tuinder U. v. d. L.
Nadat de levende have gered was, wist de brand-
weer het vuur tot dit gebouw te beperken.
Later bleek dat de brand ontstaan was doordat
een vijfjarig meisje met haar nog jonger broertje
in die schuur met lucifers had gespeeld. De
schade wordt door assurantie gedekt.
Men meldt uit Delft
Aan "s Ruks constructiewerkplaatsen werden
sedert een half jaar tal van kostbare koperen
raachinedeeleu vermist. Eindelijk is het der
politie gelukt drie leerjougens als de daders
aan te houden. Een opkooper alhier kocht hem
het gestolene af. Hij en de jongens zyn gever-
baliseerd.
Een klein deel van het gestolene werd by
den opkooper in beslag genomenmaar de
groote hoeveelheid was reeds in den Haagdoor
hem ten gelde gemaakt.
Te Heerenveen vochten Zondag twee honden.
De eigenahr van den eenen hond sloeg met een
oroot kaasmeS den raooien herdershond van den
slager K. zoo in den rug, dat een gapende wonde
ontstond en het dier op ad vies van den veearts
direct werd afgemaakt. De dader is door de
marechaussee geverbaliseerd het is de koopman
v. d. M.
Bij de politie in Den Haag is een Duitscher
zich komen beklagen, dat een hem onbekend
man, met wien hij in den trein van Rotterdam
naar Den Haag reisde, hem in een kroegje
100 mark 60) afwon met kaartspelen.
Blijkens de agenda voor de aanstaande zomerzitting
dier Staten, moet daarin plaats hebben de benoenaing
van het lid der Staten, bedoeld bij art. 89 der Provin
ciate wet.
Verder, komen ter tafel voorstellen van Ged. Staten
tot aanhouding van een verzoek van E. Huygebaert
om een renteloos voorschot voor den aanleg van een
eleetrischen tramweg van Knocke naar Breskens en van
een verzoek van de Stoomtramwegmaatschappij Bres
kensMaldeghem om een renteloos voorschot voor den
aanleg van een stoomtramweg van Oostburg naar
Cadzand.
Verder doen Gedep. Staten voorstellen tot wijziging
van het reglement op de wegen en voetpaden in Zeeland
en tot vernieuwde vaststelling van het reglement; tot
wijziging van het reglement voor het waterschap de
Damespolder en vernieuwde vaststelling van het regle
ment; tot intrekking van het reglement op de tram wegen
en tot vaststelling van een nieuw reglementtot afwijking
van het verzoek van het hoofdbestuui der Nederlandsche
vereeniging tot bescherming van dieren om wijziging
van het reglement op de bescherming van trekhonden.
Voorts stellen Gedep. Staten voor toekenning van een
subsidie van 600 aan de gemeente Nisse en van 270
aan de gemeente Veere in de kosten van hare huis-
houding voor 1909; vorming van een reservefonds voor
de stoombootdiensten.
Ter tafel komen nog de volgende voorstellen van het
Gedeputeerd collegetot afwijzing van een verzoek van
het gemeentebestuur van Vlissingen om subsidie voor
een handelsschool en van een verzoek van het bestuur
der Vereeniging voor handelsonderwijs te viiddelburg,
om een subsidie ten behoeve van een handelscursus
aldaar; tot toekenning van een subsidie van /loOover
het jaar 1910 ten behoeve van den teekencursus te
Aardenburg
tot afwijzing van het verzoek van de Stoomtramweg
maatschappij Breskens Maldeghem om een renteloos
voorschot voor het aanleggen van tramwegen in Zeeuwsch-
Vlaanderen
tot toekenning van zoodanig voorschot aan de IJzen-
dijksche stoomtramwegmaatschappij
tot afwijzing van een verzoek van de Vereeniging
van Burgemeesters en Secretarissen in het voormalig
4e district van Zeeland, betreffende een verbindingswcg
tusschen het Oostelijk en het Westelijk deei van
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Verder tot toekenning van een subsidie van /400
voor den wagendienst tusschen Tbolen en St. Maartens-
dijk tot verkoop van grond aan den weg van Oostburg
naar Zuidzande aan W. Smoor te Oostburg; tot afwij
zing van een verzoek van W. F. Coumou c. s., ingeze-
tenen van Wissekerke, tot het bouwen van een steiger
bij Kamperland.
Naar aanleiding van een verzoek van A. Moerdijk te
Zuiddorpe tot overdracht van den onderhoudsplicht en
opheffing van het verband betreffende den weg van
Axel naar de Belgisclie grens in de richtinrg van Moer-
Voorts komt in behandeling een voorstel van den
heer Dekker c. s. betreffende de jaarwedden van de
ambtenaren van den provincialen waterstaat en van de
vaste arbeiders op de provinciale wegen, en voorstellen
van Gedep. Staten tot intrekking van het besluit der
Staten van 8 Juli 1892 no. 4 en tot bepaling van de
bijdrage der provincie in de kosten der verpleging van
arme krankzinnigen en tot vaststelling van een nieuw
besluit op dit onderwerp; tot opening van een crediet
van 3000 aan de afdeeling Zeeland van hetNederlandsch
Rundveestamboek tot bevordering en aanmoediging van
de verbetering der veefokkerij, voor de jaren 1910,1911
en 1912; tot afwijzing van een verzoek om subsidie
van het hoofdbestuur der provinciale Zeenwsche Ver
eeniging yHet Groene Kruis"betreffende een verzoek
van het bestuur der Maatschappij tot bevordering van
ooft- en tuinbouw in het voormalig 4e district van
Zeeland om een crediet van ten hoogste 100 voor
een te Oostburg te houden tentoonstellingtot vaststel
ling der rekening en goedkeuring der verantwoording
van de provinciale inkomsten en uitgaven over 1907 j
tot wijziging van de begrooting der Provinciale inkom
sten en uitgaven voor 1909 en tot vaststelling van de
begrooting der provinciale inkomsten en uitgaven voor
1910.
Eindelijk komt ter tafel een voorstel van Gedep.
Staten tot heffing van opcenten op de rijksbelastingen
voor 1910.
Aan de door Ged. Staten gedane voorstellen en daarbij
gegeven toelichtingen is voorts nog het volgende ontleend
De bureel-ambtenaar der le kl. van den provincialen
waterstaat R. J. A. Lagas te Zierikzee verzoekt om een
personeele toelage.
Gedep. Staten vinden geen aanleiding daartoe een
voorstel te doen.
Bij besluit van 20 November 1908 werd aangehouden
de beslissing op het verzoek van A. van Leeuwen te
Wolphaartsdijk, om meer dan twee paarden te mogen
bezigen voor het vervoer van eene dorschmachine en
is tevens eene motie aangenomen van den heer Mr. A.
A. de Veer, om Gedep. Staten uit te noodigen, eene
wijziging in het reglement op de wegen en voetpaden
aan te brengen in dier voege, dat aan Gedep. Staten de
voegdheid zou worden gegeven, om dispensatie te ver-
leeneu van het verbod, om bij het vervoer van zware
vrachten meer dan twee paarden te gebruikeu.
Terwijl Gedep. Staten voorstellen art. 87 in dien geest
aan te vullen, bieden zij tevens een ontwerp-besluit
aan tot wijziging van het geheele reglement, daar er
vooralsnog geen uitzicht kau worden gegeven op eene
spoedige totstandkoming van eene weltelijke regeliug
omtrent dit onderwerp.
Zooals uit dat ontwerp blijkt, achten Gedep. Staten
wijziging, invoeging of intrekking noodig
a. van de artt. 3, 10, 11, 53 J 3, 54, 55, 67bis, 101,
101 bis en 113, tengevolge van de wettelijke bepalingeu,
welke $edert de vaststelling van het reglement tot stand
zijn■Kqmeb'ipw Jsesmv;
i. "^ni de artt. 4, 68 en 117, tengevolge van het be
sluit1 van 23 November 1906, om de tollen op de pro
vinciale wegen af te schaffen
c. van de artt. 14, 15, 15bis, 16, 20 en 27, om de
foi'maliteiten voor de vaststelling vun den ligger, welke
op enkele punten gebleken waren verbetering te be-
hoeven, deels te vereenvoudigen en deels aan te vullen;
d.van de artt 42, 43, 45, 47, »0, 51, 53 J 1 en art..
117 fclot), ten einde de processen-verbaal, welke tot
uitgangspunt voor de strafvervolging strekken en de
verslagen van schouw en herschouw, welke den grond-
slag van de administratieve handeling uilmaken, te
onderscheiden
e. van art. 83, in verband met het door Burg, en
Weth. van Goes ten vorigen jare gedane verzoek, om
wagens der gemeentereiniging uit te zonderen van het
verbod van vervoer bij dooiweder;
van de artt. 35, 37, 39, 40, 59,61,69, 70,75,79,84,
90, 105, 107 en 113 Id, op grond van de dienaangaande
in de praclijk opgedane ervaring;
In ile najaarszitting van 1908 werd bij de bespreking
van het voorstel van Ged. Staten, om niet over tegaan
tot verzekering van de aan de Provincie .behoorende
stoombooten, door het college de toezegging gedaan, dat
het de weuschelijkheid van de vorming van een reserve
fonds in overweging zou nemen.
In aansluiting met het oordeel der Commissie van
Toezicht op den Provincialen stoombootdieust op de
Wester Schelde komt het Gedep. Staten gewenScht voor,
het bedoelde reservefonds te vormcn.
Blijken3 hun voorstel van 9 October 1908, bedroegen
de kosten van de schadevaringen in de jaren lyOl tot
1907 niet meer dan gemiddeld 1400 per jaar.
Deze gelukkige uitkomst mag de oogen nietdoen sluiten
voor de mogelijkheid van grootere schade. Al zal de
Provincie in slant zijn en blijven daarin te voorzien,
toch is moeilijk tegen te spreken, dat een schadepost
van eenigen omvang op de uitgaven van een enkel
dienstjaar bijzonder zou kunneu drukken. Het is
wenschelijk, dit te voorkomen, door bij voorbaal de
verdeeling van dergelijke uitgaal over verschillende
jaren mogelijk te maken.
Wordt m de weuschelijkheid van de vorming van een
fonds gedeeld, dan rijst de vraag, wat daarvoor zal
worden afgezonderd. in het algemeen versing der af-
deelingen van de Staten omtrent genoemd voorstel is
bet denkbeeld geoppeid, het for.de samen te stellen uit
hatige saldo's of uit overwinst. Terecht is daartegen-
over opgemerkt, dat de diensten geen batig saldo opie-
veren. Uit de begrootingen voor de stoombootdiensten
zpoals die thans zijn ingericht, blijkt duidelijk, dat de
provincie er juarlijkseen belangrijk bedrag bijlegt. Van
een saldo .zou alleen kunnen gesproken worden, als
men gewaagt van, de expToitatiekosten in engeren zm.
dus met medegerekehd rente en atloSsing van kapitalen.
Maar het is lang niet zeker, dat ook in deze beteekenis
elk jaar winst zal worden behaaldj en indien dit plaats
heeft, is het bedrag zeer verschillend.
Gedep. Staten achten het niet wenschelijk, de vorming
van een fonds daarvan afhankelijk te doen zijn Zal
de vorming van een reservefonds eenigen zin hebben,
dan dient daarvoor elk jaar een hepaald bedrag te
worden afgezonderd.
Dit bedrag behoort naar het inzien van Gedep. Staten
te worden gesteld ongeveer gelijk aan het bedrag der
premie, welke bij verzekering der booten zou moeten
worden betaald. De te storten som zou dan moeten
worden berekend naar de geschatte waarde van het
materieel op 1 Januari. Stelt men de waarde van het
mhterieel voor den dienst Vlissingen— Breskens— ler
Neuzen op 422,000, die van de Walzoorden op J 45,000
en de premie op IV4 pGt., dan zouden de af te zondeien
sommen bedragen J 5275 en J 562,50. Daarvoor zouden
in de begrootingen voor de stoombootdiensten posten in
uitgaaf moeten worden gebracht, tengevolge waarvan de
artikelen in de Provinciale begrooting (hoofdst. 111 der
uitgaven artt. 7 en 8) met gelijke bedragen zouden
moeten worden verhoogd.
De jaarlijks te reserveeren sommen zouden, voor zoover
zij niet tot betaling der kosten van schadevaringen
noodig zijn, moeten worden belegd.
In overeenstemming met het reglement op de pen-
sioneering van weduwen en weezen van Provinciale
ambtenaren in Zeeland, zou kunnen worden bepaald,
dat de af te zonderen sommen moeten worden inge-
schreven op een der Grootboeken Nationale Schuld
onder het hoofd <-De provincie Zeeland voor reserve
fonds van hare stoombootdiensten".
-vrjQetiep- Staten doen een voorstel in dien zin.
voor 1910 wordt voorgesteld in ontvang en uitgaaf op
682,910,59
Blijkens het voorstel tot heffing van opcenten wordt
voorgesteld le heffen 39 opcenten op de hoofdsom der
grondbelasting voor de ongebouwde en 31 op die der
gebouwde eigendommen en 25 op de hoofdsom der
personeele belasting.
l(J5 "IOOV
Het voorstel van Gedep. Staten tot subsidieverleening
aan de IJzendijksche Stoomtrammaatschappijstrekt
om aan die maatschappij, gevestigd te IJzendijke een
renteloos voorschot uit de provinciale tondsen te verleenen
voor den aanleg en de exploitatie van een net van
stoomtramwegen, bevattende de navolgende lijnen
a. IJzendijke—Philippine—Sasyan Gent-DrieSchouwen-
Nederlandsch-Belgische grens in de richtmg van Moer-
beke; b. Hoofdplaat—PyramideC. Philippine-Ter
Neuzen—Zaamslag.
Volgens de voorwaarden zal het voorschot bedragen
een derde der kosten van aanleg met inbegrip der kosten
van aankoop van bet rollend materieel tot een maximum
van 690,000, verminderd met de tegen 4 pCt. gekapita-
liseerde waarde der door belanghebbenden (gemeenten,
polders of derden) te verzekeren bijdragen tot een bedrag
van 123,527, te storten in ten hoogste twintigjaarhjksche
termijnen. n
Voor 1 Juli 1912 wordt ten genoegen van Ged. Staten
het bewijs geleverd, dat het geeischte subsidie van
belanghebbenden is toegezegd en dat het benoodigde
aandeelen-kapitaal geheel is geplaatst. Voor 1 Juli
1915 moet de geheele onderneming in exploitatie komen
eo daarna onafgebroken blijven. Dagelijks, zonder ver-
plichting voor den Zondag, worden ten minste zes ritten
been en weder volbracht lot vervoer van personeu en
goederen.
De begrooting der provinciale inkomsten en uitgaven
11.
Het is vooral sedert den tijd, dat het vereenigingsleven
zich in den Jandbouw heeft ontwikeld, dat de husinaends
zeer zijn vooruitgegaan. Was het huu vroeger vrij wel
onmogelijk hunne producten in zoodanige kwaliteit en
hoeveelheid ter markt te brengen, dat zij er Ben goeden
prijs voor konden bedingen, thans kunnen zij zeer goed,
daiik zij de cooperatie, concurreeren met de groote
grondbezitters. Even goed als deze protiteert de hus
maend van de voordeelen der nieuwste uitvindingen op
technisch gebied en van den verkoop in het groot. Hij
levert zijne melk aan de cobperatieve boterfabrieken,
zijne varkens aan de cooperatieve varkensslachterijen
en zijne eieren veelal aan de eier-exportvereenigingen.
Vroeger werd alleen goed melkvee gevonden op de
grootere boerderijen, waar men het vee kon verbeteren
door het houden van goede stieren, terwijl de husmand
vaak genoodzaakt was zijne koeien te laten dekken door
stieren van slechte kwaliteit. Thans door het oprichten
van fokvereenigingeu, is dit geheel veranderd. Nu
worden de beste melkkoeien niet meer gevonden op de
groote boerderijen maar bij de husmaend. De gelegen-
heid, om zijn vee te verbeteren, is nu voor ieder gelijk
geworden, maar bij de husmaend, waar in den legel
de vrouw met de verpleging en oppassing der dieren
is belast, wordt daaraan meer zorg besteed dan op de
groote boerderijen.
Ter behartiging van de speciale belangen der husmaend
zijn overal husmaendsvereenigingen opgericht, die zich
tot eene groote veieeniging, werkende over geheel Dene-
marken, met 6800 leden hebben aaneengesloten.
In 1903 werd door .den Staat aan de husmaendsver
eenigingen eene subsidie gegeven van 14000 kronen en
bovendien nog 85000 kronen besteed:, tot het premieeren
van de best gedreven husmandsbedrij ven en het houden
van studiereizen, terwijl door de verschillende landbouw-
vereenigingen een som van 17700 kronen ter bevordeiing
van hef husmandsbedrijt' werd gegeven.
Uit het bovenstaande blijkt ten duidelijkste, dat de
Deensche regeering en de landbouwende bevolking het
bestaan van een grondbezittenden arbeidersstand zeer
wenschelijk achten. Eveuwel heeft zich in den ln°P
der tijden door verschillende omstandigheden, op het
platteland ook een arbeidersstand zonder grondbezit
ontwikkeld.
En juist onder deze menschen had in de laatste jaren
een groote verhuizing plaats van het land naar de
sledeu en naar Amerika, waardoor gebrek aan arbeids-
krachten op het land ontstond en op de groote boerderijen
elken zomer een groot aantal Poolsche en Zweedsche
mannen en vooral vrouwen en meisjes in dienst moesten
genomen worden.
Deze ontvolkmg heeft men getracht tegen te gaan
door den arbeiders de gelegenheid te openen zich grond-
eigendom te verscbaffen. Op welke wijze men dit doel
tracht te bereiken, hopen wij bij gelegenheid wel eens te
vertellfiii.
