Predikbeurten.
Donderdag 20 Mei 1909 (Hemelyaartsdag).
Gemengde berichten.
voorstelde, was niet groot, maar de costumes
van hen die er aan deelnamen, geleverd door
den heer De Gruyter, van Gent, waren fraai, en
maakten een schoon effect, waaraan de grimeering
van den heer Matthieu te Gent ook veel bijdroeg.
Voorop ging een vaandrig. Daarop volgde
Prins Frederik Hendrik te paard, gevolgd door
eenige edelen. Daarna reden eenige magistraten
in een rijtuig achter den Prins.
Vervolgens kregen we den wagen der Walzen-
molen, een korenmolen met draaiende wieken
was daarop geplaatst, met eene in voile werking
zijnde bakkerij, waar reuzenbrooden waren
gebakken.
Nu volgde het damesgezelschap, //Eendracht
maakt macht", de wagen van den schapenhandel,
de afd. Sas van Gent van den Bond van Staats-
pensionneering, de werkliedenverzekering „Helpt
elkander" en het muziekgezelschap //De ver-
broedering".
Er heerschte een aangename, gezellige toon.
Jammer was het voor het feestvierende Sas
van Gent, dat de Oranjezon zoo sporadisch te
voorschijn kwam. Na den middag was het
reeds na te gaan, dat er tegen den avond ge-
vaar dreigde. Eerst leek het, dat alles nogal
schikken zou, maar na den stoet begon de regen
te vallen, en werden de druppels steeds talrijker
en grooter. Dit was met het oog op lichtstoet
en vuurwerk een groote tegenslag. Hoe later
het werd, des te meer bleek, dat daarvan giste-
ren niets kon terechtkomen.
Het vuurwerk werd uitgesteld tot Maandag,
de lichtstoet tot a. s. Donderdagavond (Hemel-
vaartsdag).
Koewacht. Zaterdag en Zondagmorgen liep
hier eene vrouw rond, die aan verschillende
personen vroeg om geld te wisselen, liefst
geldstukken van zeker jaartal. Steeds was zij
er op uit om de vrouw des huizes door een
praatje in den kelder of in de achterplaats te
krijgen. Daar *de vrouw" pruimde en nu en
dan een pijpje rookte, vermoedt men, dat het
een man was in vrouwenkleederen gestoken.
Zij spreekt vloeiend Fransch en lust graag een
borreltje.
De politie schijnt nog geen termen gevonden
te hebben haar in te rekenen. Daar zij waar
schijnlijk ook omliggendegemeenten zalbezoeken,
zij men op zijne hoede.
Nieuw Namen. De wegens majesteitschennis
vervolgde persoon is niet zekere W., doch E.
v. d. V.
P. J. van Zwieten, nu eens varensgezel,
dan weder glazenwasscher ol los werkman, veelal
bij naeht langs de straat, allerongunstigst bij
de politie bekend en gevreesd door hen met
wie bij omgaat, kwam Vrijdagnaeht omstreeks
twee uur naar zijn huis in de Peperstraat te
Rotterdam. Daar woont hij samen met een
vrouw, die, zooals. een bovenbewoonster hem
inlichtte, op dat oogenblik niet thuis was.
Die bovenbewoonster kwam even daarna met
een Engelschen zeeman de straat op, waar de
ketelbikkersbaas M. Beuvers, wonende in de
Tolhuislaan, op dien zeeman wachtte, ingevolge
afspraak, om dan samen huiswaarts te keeren.
Nu had Van Zwieten, die al den geheelen dag
met allerlei moorddadige plannen rondgeloopen
had en vermoedelijk opgewonden was, omdat
hij de vrouw, waarmede hij leeft, niet thuis
vond, niet veel goeds in den zin. Dit althans
ineende ook de vrouw die boven hem woonde
en die zich daarop op de straat voor Beuvers
plaatste. Maar zonder daartoe eenige aanleiding
te hebben, haalde Van Zwieten een scherp
geslepen slagersmes te voorschijn en stak dit,
over de vrouw heenreikende, den niets kwaads
vermoedenden ketelbikkersbaas in de borst ter
hoogte van het hart. De gewonde man deed
nog eenige passen, zakte toen op de straat in
elkander en bleek bij aankomst in het ziekenhuis
waarheen men hem bracht, reeds overleden.
De dader, die na het plegen van den moord
wegliep, werd een half uur later in de Zandstraat
gearresteerd. Op den weg naar het politie-
bureau in de Pauwensteeg, wilde het publiek,
dat in drommen, uit de Zandstraat kwam op-
zetten, den moordenaar te lijf. Een hevig
gevecht outstond op de Korte Hoogstraat en
de politie had de grootste moeite om Van
Zwieten uit de handen van het zeer opgewonden
publiek te houden.
Een agent van politie, die op den grond
viel, kreeg eenige trappen op het rechtberbeen.
Toen loste de brigadier Spreeuw een revolver-
schot in de lucht en dit gaf eenigszins ruimte.
Eindelijk kwamen zij met Van Zwieten in de
Pauwensteeg aan. Zijn hoofd vertoonde de
sporen van de verschillende trappen en schop-
pen, die hij, ondanks alle pogingen der politie
om hem te beschermen, had opgeloopen.
Van Zwieten is voorloopig in het bureau
in de Pauwensteeg opgesloten.
Het Prinsesse-feest is te Rotterdam 1.1.
Vrijdag in alle opzichteu goed geslaagd. Het
weder werkte mede om de illuminatie des avonds
zoo schitterend mogelijk te doen zijn. Van
heinde en verre was een groote menigte op de
been, alien Oranje-gezind.
Zaterdagavond werd op verschillende plaatsen
de illuminatie herhaald, ook van de Stads-
gebouwen.
Vrijdag 1.1. vervoerde de tram 170,000 per
sonen. Het feest had ook zijn sckaduwzijde.
Zakkenrollers en inbrekers maakten van de ge-
legenheid gebruik hun slag te slaan. Ook een
paar ongelukken zijn te betreuren. O. a. is bg
Beukelsdijk een man gevonden, wiens beide
beenen door een trein waren afgereden. De
dood was reeds ingetreden.
In het drukst van het feestgewoel werd een
brand gebluscht in de Keerweerlaan.
Ontzettend. Te Rotterdam was ver-
leden week de 18jarige stoker Van E. in de
machinekamer van een kolenschip bezig met
het nazien van den transportband. Plotseling
schoof de band vooruit, waardoor E. met hoofd
kwam tusschen den rand en een rad, waardoor
het hoofd letterlijk van den romp werd afge-
geslagen. Hoewel de machine dadelijk was
stop gezet, kon het onheil niet meer verhinderd
worden.
Onder alle feestvieringen in verscheidqne
plaatsen munlte vooral uit die van de Hern-
hutters te Zeist, 1.1. Maandag. Deze begon des
avonds met een feest-predicatie in de kerk en
toen de schare uit de kerk kwam was het
groote zuster- en broederplein op ouderwetsche
manier verlicht, terwijl de Harmonie Koraal-
muziek en het Oude Wilhelmus uitvoerde.
Kranig De examen-commissie voor de
akte lager ouderwijs heeft te's Gravenhage een
candidaat toegelaten van 29jaar. Hij is petro-
leumventer en heeft in anderhalf jaar tusschen
de petroleumdruppeltjes door zonder eenige
hulp van anderen zich voor het examen voorbereid.
Ten postkantore te Steenbergen is een
valsche rijksdaalder ontvangen en verschillende
valsche kwartjes. Op het gezicht is de rijks
daalder moeielyk te onderscheiden van de echte,
alleen het gewicht is belangrijk minder.
Een misdrijf tegen de veiligheid van
den Staat.
Het Hbl. meldt
Dezer dagen is te Amsterdam op verzoek
van de militaire overheid door de politie aldaar
gearresteerd een sergeant van de genie, in gar-
nizoen liggende te Utrecht, die eenigen tijd werk-
zaam was ten Bureele der Genie te Amsterdam.
Hij is na zijn aanhouding in verzekerde be
waring in een der kazernes gesteld, onder ver-
denking van het plegen van een feit, strafbaar
gesteld in het u Wetboek van militair strafrecht",
titel I, ,/Misdrijven tegen de Veiligheid van den
Staat" en wel waarschijnlijk te brengen onder
artikel 66, luidende
//De militair, die opzettelijk hetzij een be-
scheid, bericht of inlichting omtrent eenig middel
van verdediging, waarvan hij weet, dat de
geheimhouding door het belang van den Staat
wordt geboden, bekend maakt aan een ander
dan die daarmede uit den aard zijner betrekking
bekend mag zyn, hetzij eenig tot het krijgs-
materieel behoorend voorwerp waarvan hij weet
dat de samenstelling in het belang van den
Staat geheim moet blijven, overgeeft aan een
ander dan die het uit den aard zijner betrekking
in handen mag hebben, hetzij toelaat dat zoodanig
persoon zulk een bescheid, bericht of inlichting
verkrijgt of zulk een voorwerp in handen krijgt,
hetzij bij die verkrijging behulpzaam is, wordt
gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste
acht jaren."
De zaak, waarvan de stukken en processen-
verbaal door den plaatselijken commandant reeds
aan den auditeur-militair te Haarlem scbijnen
te zijn opgezonden, komt hierop neer
De genie-sergeant in kwestie, ongehuwd en
van goed gedrag, heeft zich schriftelijk in ver-
binding gesteld met de Duitsche Ambassade te
's Gravenhage. Hij leverde weliswaar nietaan-
stonds stukken, doch verklaarde zich in zijn
brieven bereid en in staat, om belangrijke stukken,
onze defensie rakende met name stukken
betrekking hebbende op ons inundatie-stelsel
te leveren. De ambassade is, na eenig beraad,
niet op het voorstel iugegaan, doch heeft de
zaak in handen van onze militaire autoriteiten
gegeven. Deze stelde zich in verbinding met
onze politie en op handige manier, doch zonder
veel moeite, wist deze den briefschrijver in
handen te krijgen.
De sergeant correspondeerde n.l. met ver-
zwijging van zijn naam, en liet zijn brieven
onder een letter aan een der Amsterdamsche
kiosken adresseeren. Toen men na correspon
dence tot een mondeling onderhoud was be-
sloten zou de zoogenaamde vertegenwoordiger
der Duitsche Ambassade een Duitsch sprekende
Amsterdamsche rechercheur, die quasi uit
Brussel naar de hoofdstad kwam, doch in Haarlem
in den trein was gestapt aan het Gentraal
Station den briefschrijver ontmoeten de laatste
was natuurlijk in politiek. Het onderhoud werd
gevoerd in //Cafe de Bisschop" op den Dam.
De rechercheur bracht in zijn onderzoek den
sergeant aanstonds het misdadige van het voor-
genomen verraad onder het oog, doch deze ver
zekerde herhaaldelijk, dat zijn plan vast stond,
om een aantal belangrijke stukken te leveren.
Hij beweerde uit wraak te handelen hij was
n.i. hardhoorend en verwachtte het volgend jaar
zijn ontslag uit den dienst te zullen krijgen.
Dat had hem ontstemd. Bovendien wenschte
hij zich geld te verschaffen om, eenmaal uit
den dienst, een handel te kunnen beginuen.
Toen 's mans boos opzet en halsstarrigheid
voldoende gebleken waren, maakte de rechercheur
zich bekend en arresteerde den verrader.
Hij werd onmiddellijk, na voor de militaire
autoriteiten te zijn gebracht, in arrest gesteld.
Hij bekende volledig, toonde zich als een ge-
broken man, en bevindt zich nu onder genees-
kundige observatie, aangezien hij zich zeer op
gewonden aanstelt.
Uit het voorgaande blijkt, dat hij zich ver
moedelijk nog niet in het bezit van belangrijke
stukken gesteld heeft, doch wel het voornemen
had, zich die te verschaffen. Waarschijnlijk
had hij zich dan door diefstal daarvan in bezit
moeten stellen. Alle stukken van eenig belang,
die overdag behandeld worden, dikwijls om
door de sergeant-schrijvers uitgewerkt, of ge-
copieerd te worden, gaan 's avonds in de
brandkast.
In het bezit van den sergeant zijn geen
stukken gevonden.
Doch het feit, zoo het valt onder art. 66,
is als poging reeds stratbaar. Evenwel de aard
van de vervolging, door den Auditeur Militair in
te stellen, is nog niet bekend.
Het is een hoogst ernstig geval, zooals zich
bij menschen-heugenis in ons leger niet heeft
voorgedaan.
De kracht van adverteeven.
Te New-York verscheen eenigen tijd geleden
in de groote bladen de volgende advertentie
Zendt mij een dollar
James Smith
41144 A straat.
Waarom men mijnheer Smith den dollar
sturen zou, zeide hij niet. Enkele dagen later
adverteerde hij weer
//Zendt mij nu toch eindelijk uw dollar
En tegen het einde der week stelde hij dit
ultimatum
»De laatste gelegenheidZendt mij nu uw
dollar, want morgenmiddag na drie uur wordt
hi) niet meer aangenomen
Reporters belegerden het bureau van den
heer Smith, maar hemzelf kreeg men niet te
zien, ook kwam men niets nieuws over hem
te weten, niet eens waarin hij handel dreef.
In het portaal zat alleen een jong machine-
schrijfstertje, dat verklaarde, dat men mijnheer
Smith niet spreken kon, doch dat zij gemachtigd
was den dollar aan te nemen. Waarvoor de
dollar was, wilde zij niet zeggen. De zaak werd
weldra opgehelderd. Mijnheer Smith had op
een vroolijk dineetje gewed, dat hij wel 1000
New-Yorkers een dollar kon afzetten. zonder
dat hij over de bestemming er van ook maar
de geringste inlicbtingen gaf.
En gelijk had hij, want er kwamen meer dan
1200 dollars binnen. En Smith verklaarde,
toen hij de som aan een hospitaal gaf,/Wan-
neer men me vier weken tijd gegeven had, zou
ik tien keer deze som bij elkaar hebben gekregen.
Een advertentie, die handig opgesteld is en
telkens weer geplaatst wordt, hypnotiseert de
menschen. ze kunnen haar niet weerstaan, zelfs
al vermoeden ze wel, dat het oplichting is.
Voor sommige afstanden heeft de Fransche
spoorwegmaatschappij coupe's voor kleine
kinderen laten inrichten. Ze zijn slechts bestemd
voor reizigers die kinderen tot vier jaar bij zich
hebbenin de coupe is een klein kooktoestel
dat in heet water-behoeften voorziet en het
de moeders mogelijk maakt soep of melk warm te
maken. De reizigers worden daardoor in 't
vervolg van het geschreeuw der kleine kinderen
bevrijd.
De laatste nieuwigheid in de millionairs-
wereld te New York moet zijn, dat men elkaar
diners geeft, waarbij het gebruik van vorken,
messen en lepels absoluut verboden is
De gasten moeten alles met hun vingers naar
den mond brengen. Het menu is er op inge-
richtgrootendeels geroosterde sneedjes brood,
met allerlei beerlijks belegd, kleine eoteletten
met een uitstekend been, dat als handvat dienst
doet, allerlei soorten koek en soep, die in kleine
kommetjes wordt opgediend en aan den mond
worden gezet.
De koffie moet, nadat er suiker is in gedaan
met den vinger worden omgeroerd.
De sehatten van den onttroonden Turk-
schen Sultan Abdoel Hamid zijn reeds gedeeltelijk
in de staatskas gestort. De ,/Standard"-corres-
pondent geeft't volgende relaas van de huiszoe-
kiug op Yildiz Kiosk, 'tSultanspaleis. Allereerst
werden de particuliere vertrekken van Abdoel
Hamid doorsnuffeld. In zijn slaapkamer vond
men 'n klein, smal bed, dat zelfs in een ziekenhuis
van den tweeden rang als onbruikbaar zou
bescbouwd worden. In de aangrenzende kamers
vond men in twee kasten wissels op de groote
ban ken het totaal bedrag is nog niet bekend
gemaakt. Voorts werd beslag gelegd op 5
laden vol edelgesteenteu, meest ongeslepen, die
een reusachtige som vertegenwoordigen. In
dezelfde kamer bevond zich ook 'n kleine reis-
tasch waarin l]/3 millioen aan Turksch bank-
papier zat.
Waarschijnlijk had Abdoel Hamid deze reis-
tasch klaargelegd, in de hoop ze bij zijn afzet-
ting te kunnen iueenemen. Op een sofa lag
een paarlensnoer van een waarde van bijna J/,
millioen gulden. Een naburig vertrek was ge-
heel als werkplaats ingericht. Er stond een
draaibank, een schaafbank en timmermansge-
reedschap Abdoel Hamid beoefende het meu-
belmaken. In deze werkplaats vond men ook
groote geldsommen. Twee ruw getimmerde
kasten bevatten niet minder dan 3 millioen aan
bankpapier, in een buffetlade werden enkele
zijden zakken gevonden met 1.3 millioen gulden.
In andere vertrekken vond men 3 geldkisten,
die stevig gesloten waren en waarin vermoede
lijk nog grootere sommen. zich bevinden.
In de vrouwenvertrekken wijst de groote
wanorde op een overhaaste vlucht. De vrouwen
hadden tevergeefs beproefd een deel harer ju-
weelen mee te nemen, maar in de verwarring
waren de handtaschen achtergeblevenalle be
vatten goud, zilver en juweelen. Overal in het
paleis vond men sigarettenkokers, tabakdoozen,
handspiegels, haarborstels, wandelstokken en
dozjjnen andere weelde-voorwerpeu, alle met
kostbare edelsteenen versierd. Alles werd zorg-
vuldig bijeenverzameld en naar het departement
van Oorlog gebracht. De gevonden sehatten,
tot-nog-toe ruim 6 millioen totaal, zullen in't
openbaar verkocht en de opbrengst in de staats
kas gestort worden. Men vermoedt dat verdere
nasporingen tot de ontdekking van rijk gevulde
schatkamers en geheime geldbergplaatsen leiden
zal.
In het Roemeeusche dorp Darmanestie
stierf dezer dagen Simon Mazilu, een boer, die
den buitengewoon hoogen leeftijd van 125 jaren
bereikte. Op zijn sterfbed legde de grijsaard de be-
kentenis af dat hij op 25jarigen leeftijd, dus een
eeuw geleden op de Hongaarsche grens nabij 't
dorp Fojana zijn meisje vermoord had. Mazilu
schetste de misdaad in bijzonderheden, vertelde
dat hij het meisje met een bijl doodsloeg en
verbrand had.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag
had tusschen de stations Rufach en Herlisheim
een ernstig spoorwegongeluk plaats. Door nog
onbekende oorzaak sprong de ketel der loco-
motief van een goederentrein, met het gevolg
dat de voorste wagens ontspoorden en over het
aangrenzende spoor vielen, juist toen daarop
de sneltrein Bazel—Keulen naderde. Deze reed
op de omgevallen goederenwagens, ontspoorde
eveneens en beide treinen geraakten in brand.
Het vuur, door den sterken Noordenwind aan-
gewakkerd, vernielde den geheelen sneltrein en
den goederentrein voor ongeveer 1js. De ma
chinist en stoker van den sneltrein, een post-
conducteur, een reiziger en de stoker van den
goederentrein zijn gedood, 4 reizigers werden
ernstig en 8 licht gewoud, terwijl nog 3 trein-
beambteu eveneens licht gewond zijn. De on-
gedeerd gebleveu reizigers redden zich door uit
de vensters van den slaapwagen te springen.
Op telegrafisch bericht naar Kolmar kwam van
daar een extra-trein met geneesheereu en ver-
bandmiddelen en met dien trein werden gewonden
en ongedeerden naar Kolmar gebracht, vauwaar
laatstbedoelden hun reis voortzetten.
Een Noor, Hovland, vertoonde bij een
voordracht in Melsomvik voor overheidsperso-
nen en persmannen een toestel, waarmede bij
die gelegenheid over een afstand van 20 K.M.
telegrammen werden gewisseld tusschen het dooi
den uitvinder ingerichte station en eeu der
stations van de Noorsche marine in Tjomo,
welke telegrammen aankwamen al naar men
wenschte in gewoon, gedrukt of geheim sclirift.
Hovland liet bij de proeven zien hoe men
bet geheimhouden der telegrammen door zijn
stelsel volstrekt kan verzekeren en hoe gemakke-
lijk de gewone teekens automatisch in geheime
schriftteekens kunnen worden omgezet. Met
behulp van een tabulator, die als bij een gewone
schrijfmachine is ingericht, worden de teekens
de ruimte ingezonden.
Donderdag namiddag slaagde een opge-
slotene van de gevangenis Cherche Midi te Parys
erin een staaf door te zagen. Hij stak er een
Hervormde Herk.
Ter Neuzen. 9 a. en 2 a., Ds. A. Titnmerman.
Sluiakil. Geen dienat.
Axel. 9 a., Ds. J. B. T. Hugenholtz en 's avonds
5) u., zanguitv. Maria Hoorebeke.
Zaamslag. 9 n. en 2 a., Ds. G. van Dia.
Hoek. 9 n. en 2 u., Da. E. Raama.
Gereformeerde Herken.
Ter Neuzen. 9 u., Da. L. Bouma van Middelburg.
Axel A. 2 a., Da. R. Hamming van Zaam8lag.
r U. Geen dienat.
Hoek. 9 a., Da. Pol van Vlisaingen.
Gereformeerde Gemeente (Vlooswijkatraat).
Ter Neazen. 9 a. en 2 u., Ds. A. Janae.
Ond-Uereformeerde gemeente (Vlooswijkatraat)
Ter Neazen. 9 a., Da. M. Rnben.
