A I g e m e e n
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
0p Leven en Dood.
No, 5283.
Donderdair 1 April 1909.
Buitenland.
Binnenland.
49e Jaargang.
FEPILLETOK,
49)
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen j 1,Franco per postVoor
Nederland f 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika f 1,321/2 en voor
het overige Buitenland 1,65. Men abonneert zich bij alle Boekhande-
laars, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Telefoon No. 2 5.
ADVERTENTIEN:
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Inzending van advertentien v6or 3 uren op den dag der uitgave.
In den Duitscken Rijksdag begon Maandag
de behandeling van de kanseliersbegrooting en
prins Biilow kwam aanstonds uit den hoek
met een groote redevoering over de buiten-
landsche poiitiek. Hi) herinnerde aan het
bezoek van het Eugelsche koningspaar, aan de
Marokko-overeenkomst met Frankrijk. Duitsch-
land heeft geen politieke belangen in Marokko
en na de zekerheid te hebben verkregen voor
zijn handelsvrijheid zal Duitschland met Frank
rijk samenwerken aan den beschavingsarbeid
in Marokko.
Meer aandacht was er voor Billow's ver-
klaringen over de Balkanpolitiek. Krachtig
trad Biilow in 't krijt voor het verbond met
Oostenrijk. Hij wees 't verwijt af, dat Duitsch
land de zaak van Oostenrijk met al te grooten
ijver had gesteund, maar desteun aan Oostenrijk is
een Duitsch belang. Bismarck heeft in 1888 ge-
zegd Een staat als Oostenrijb-Hongarije zal,
wanneer men hem in den steek laat, afhandig ge-
maakt worden en zich aansluiten bij den tegeu-
stander van een onbetrouwbaar verbond. Had-
den wij Oostenrijk niet ondersteund, dan zouden
wij spoedig tegenover dezelfde groepeering
van mogendheden staan, als waarvoor Oosten
rijk zou hebben moeten wijken (herhaalde
teekenen van instemming).
Met die groepeering van mogendheden be-
d°elde Biilow de Triple EntenteFrankrijk,
Engeland en Rusland. Eigenaardig was dat
Biilow slechts van den eenen bondgenoot en
niet van den tweeden (Italie) sprak. Een offi-
cieele bevestiging dat het Drievoudig verbond
nog maar in naam bestaat. De derde in't verboud
Italie, neigt, zooals bekend, naar een bondge-
nootschap met Frankrijk en Engeland.
Oostenrijk heett in het oonflict met Servie,
aldus ging Biilow verder, het recht aan zijn
zijde. De formeele erkenning van de inlijving
van Bosnie door de mogendheden, die het
Berlijnsche traktaat hebben onderteekend, kan
niet uitblijven.
De instemming van Servie is niet noodig
dezen eisch heeft Oostenrijk met recht van den
aanvang af in elken vorm afgewezen. DeSer-
viers hebben geen rechtsaanspraken ten deze.
Servie heeft dus, volgens de Duitsche op-
vatting, niets in te brengen.
Omtrent den wedstrijd in scbepenbouw her
innerde Biilow er aan, dat over een Duitsch-
Engelsche overeenkomst betreffende omvang
en kosten van de vlootprograms, tusschen in-
vloedrijke Engelsche en Duitsche personen niet
verbindende besprekingen zijn gehoudenmai
mer ecbter is er van Engelsche zijde een
Vrouw Franzka werd geroepen. Toen ik haar
uitlegde, waartoe ik een dergelijk meubel noodig
had, riep zij verheugd
//Een kast, professor, daaraan is gemakkelijk
te voldoen. In de slaapkamer van den distriet-
rechter stant nog een oude, groote kast, met
vier laden, mooi is zij wel niet, doch ruim
genoeg. Als u wilt, kunt u die hier krijgen."
Op de mooiheid kwam het niet aan, doch
op de ruimte toch was het mij onaangenaam,
dat die kast op de kamer des rechters stond,
ik wilde van hem, onder deze omstandigheden,
met den minsten dienst vragen. Ik zeide dit
tot vrouw Franzka, doch zij autwoordde
//De rechter gebruikt die oude kast nooit.
vroeger deed hij er zijn waschgoed in, maar
nu heeft hij een nieuwe heele mooie kast, die
ik voor hem gekocht heb en in zijn zitkamer
staat. De oude kast is heelemaal ledig. De
lechter zal blij zijn, als zjj uit zijn slaapkamer is."
//Doch de rechter is nog op reis, ge kunt
hem thaus niet vragen die kast wen te
nemen."
//Dat is ook onnoodig Die kast behoort
voorstel gcdaan, vaarop ambtelijke onderhande-
l.ngen gebaseerd konden worden. Duitschland
denkt er niet aan, in concurrentie met de
Britsche zeemacht te treden. De Duitsche
toerustingen ter zee zijn uitsluitend bestemd
om onze ki/sten en onzeu handel te beschermen.
z/Het program van vlootbouw is er in voile
openbaarheid" zei Biilow, ,/wij hebben niets
geheim te houden en niets te verbergen. Er
bestaat geen plan om den aanbouw boven de
wettelijke termijnen te versnellen. Alle daar-
mede in strijd zijnde geruchten zjjn onjuist.
Op zijn vroegst zullen wij in den herfst van
1912, zooals wettelijk is bepaald, 13 nieuwe
groote schepen, waaronder 5 gepantserde kruisers,
voor den dienst gereed hebbeu."
Wat het ontwapeuingsdenkbeeld aanging.
verklaarde Biilow nog steeds't zelfde standpunt
als in 1906 in te nemen zoolang een bruikbare
i grondslag voor onderhandelingen ontbreekt,
zullen besprekingen over beperkiug van oorlogs-
toerustingen geen resultaat opleveren. Na de
gebruikelijke betuigingen van vredelievendheid
drong de rijkskanselier ten slotte aan op ver-
sterking van de //vriendschappelijke neigingen"
tusschen Duitschland en Engeland, zoo dat er
geen plaats meer zal zijn voor argwaan.
Biilow s verklaringen bevatten weinig nieuws,
gaandeweg was de zaal leeggeloopen en op slot
heerscbte een slaperige stemming onder de
Rijksdagledeu. Namens de socialisten bestreed
Ledebour Duitschland's wedjjeren met Engeland
in 't bouwen van oorlogsschepen.
In zijn antwoord was Billow welsprekend en
handig. Zijn verklaringen werden met groote
meerderheid goedgekeurd.
Oisteren zou het debat over de binnenlandsche
poiitiek beginnen en komt de bloc-crisis op
't appel. Nog eenmaal, vermoedelijk voor 't
laatst, zou Biilow al zijn redenaarstalent aan-
wenden om de twistende blokpartijen te ver-
zoenen. Of dit lukken zal Het is moeilijk
te voorspellen, maar aan conservatieve zijde
wordt de neiging tot samengaan met't centrum
sterker en de vrijzinnige partijen gaan zich
schrap zetten voor de erfenis- en tegen de
brandewijubelasting.
Het bekende Rijksdaglid Naumann schrijft in
een artikel in 't //Tageblatt",/Het blok is
voorbij, een nieuwe periode begint, waarin het
parool is voor het liberalisme. En te Berlijn
zingt men een nieuw liedje op een bekende
wijs Blok is dood, Biilow ligt op sterven
Maandag kwam in het Britsche Lagerhuis de
motie van Balfour in bespreking, afkeuring uit-
sprekend over de vlootpolitiek der liberalen.
Grey, de Buitenland-Minister, gaf een volledig
OTerzicht van den toestand op maritiem gebied
mij, bovendien is de rechter mij nog geld ge
noeg schuldig, hij kan er dus niets van zeggen
als ik de oude kast die hij niet noodig heett, bii
u brengen laat."
Ik wilde nog eenige tegenwerpingen maken,
doch vrouw Franzka, die doorzette, wat zij
zich eens had voorgenomen, riep haar man eii
knecht; deze werden naar de slaapkamer des
rechters gestuurd om de kast te halen en reeds
enkele minuten later stond aan den larigen,
kalen muur mijner kamer een groote ouder-
wetsche, volstrekt niet sierlijke, doch ruime
zwartgeverfde kast met vier schuifladen.
Daai staat de oude kast," zeide vrouw
f ranzka tevreden, ^u behoeft u niet ongerust
te maken, ik zal het wel met den rechter
vinden. Toch wil ik nazien of er nog iets in
de laden zit. Ik geloof wel van niet, doch als
het t geval mocht zijn, leg ik het netjes boven
in zijn nieuwe kast."
Zij probeerde de bovenste lade uit te trekken
aan bet koperen handvat, doch dat gelukte niet.
z/Zonderling, zeide zij, //het hout moet uit-
gezet zijn, zoodat de lade klemt."
z,Misschien is zij gesloten," zeide ik.
//Neen, zeker niet. De rechter sluit nooit zijn
hasten, hij laat ze altijd open. Ik weet zelfs
niet of hi] ooit een sleutel heeft gehad. Doch
wij zullen dadelijk zien.
i\ ij hebben in onze slaapkamer nog eene
c* van de betrekkingen van Engeland met
Duitschland. Er was zeide hij een voort-
durende verbetering geweest in de Engelsch-
Duitsche betrekkingen, sinds Algeciras, en er
is alle hoop op goeden wil in de toekomst.
Uitvoerig betoogde Grey, dat Engeland's
oppermacht ter zee gehandhaaid blijftzoo
't noodig mocht blijken kon Engeland tegen
April 1 913 26 Dreadnoughts hebben. DeMinister
verklaarde den wedstrijd in oorlogstoerustingen
to betreuren, maar Engeland alleen kan dien
wedstrijd niet opgeven, als het zij 11 vrijheid en
bestaan wenscht te handhaven.
Balfour's motie kelderde met 353 tegen 135
stemmen. Ieren en arbeidersafgevaardigden
stemden voor de regeering
T W E E D E IC fVi E R.
Vergadering van Dinsdag.
Subsidieenug bijzondere H. B.-scholen.
De behandeling van het wetsontwerp betref
fende subsidieering van bijzondere hoogere
burgerseholen wordt voortgezet.
De heer Ter Laan lieht een amendement toe,
strekkende om aan subsidie-verleening aan een
bijz. H. B.-school te verbinden voorafgaande
gi idkeuring door de Regeering van het leerplan,
als waarborg dat het onderwijs, dat aan die
in telling gegeven wordt, voldoende zij. Spreker
iiannhaaft het amendement, ook al heeft de
Minister het, bij het algemeen debat, onaan-
nemelijk verklaard.
Vervolgens verdedigt spreker een amendement
tot opneming van de vakken schoonschrijven
en gymnastiek onder de verplichte vakken,
waardoor de verplichte vakken voor de bijzondere
gesubsidieerde H. B.-scholen dezelfde worden
als die der open bare.
En eindelijk verdedigt deze afgevaardigde
een derde amendement, strekkende om in elke
klasse tenminste rlrie plaatsen beschikbaar te
stellen voor kostelooze leerlingen, wier ouders
of verzorgers aanuemelijk hebben gemaakt, dat
ze 't schoolgeld niet kunnen betalen.
De heer Van Asch van Wijck licht een amen
dement toe om te laten vervallen den eisch, dat
in elk der bij het leerplan aangegeven vakken
gedurende ten minste het bij maatregel van
bestuur vast te stellen getal uren per week
onderwijs zal moeten worden gegeven.
De heer Roodhuijzen verdedigt de goedkeuring
van het leerplan, bestrijdt 't bovenbedoelde
amenderaent-Van Asch van Wijck en acht
onderwijs in schoonschrijven niet noodzakelijk.
Kostelooze toelating van leerlingen, als de heer
Ter Laan wil, acht spreker onbillijk.
kast, precies als deze. Mijn man heeft den
sleutel, wij zullen zien of die past."
Zij sprak een paar woorden Slavisch tot haar
man, deze haalde een ouderwetschen sleutel uit
zijn zak en reikte haar dien over.
De sleutel paste in het slot, dit draaide, vrouw
Franszka kon nu zonder moeite de bovenste
lade open t'ekken, zij keek er in, doch sprong
dadelijk met een gil achteruit.
»Groote goedheid riep zij de handen ineen
slaande, //Wat is datEen hemd, een zorner-
pan talon, een vest, een zij den zakdoek, alles
met bloed bevlekt
//En daar wie had gedacht dat de rechter
zooveel geld heeft verborgen in een oude kast
Een rilling ging mij door de leden. Daar
lag het geld, dat de moordenaar van zijn slacht-
offer had gestolen. Ik sprong op de sofa
zonder te denken om mijn gekwetsten voet,
stormde ik door de kamer, niet denkende om
mijn pijn.
J a, daar lag het gestolen geld Verscheidene
pakketten bankbiljetten van honderd en vijftig
gulden en daarnevens een pakket papieren van
waardede bovenste stukken dier pakketten
vertoonden donker bruine vlekken, de bloed-
sporen van de gewonde hand des moordenaars,
die niet had opgemerkt, dat hij ze met bloed
bevlekte. In de oude kast waren de bewijzen
van de schuld des moordenaars verborgen, de
De heeren Bos en Ketelaar verdedigen het
amendement-Ter Laan betreffende goedkeuring
van het leerplan.
De heer Van Wijnbergen bestrijdt het, daar
hij voldoende waarborgen voor goed onderwijs
aanwezig acht ook zonder die goedkeuring.
De heer Verheij verdedigt krachtig de op
neming van het gymnastiekonderwijs onder de
leervakken.
De vergadering gaat daarop in de afdeelingen.
In een gecombineerde vergadering van kerk-
voogden en de commissie van toezicht op het
beheer der kerkelijke goederen te Goes, is be-
sloten tot herstelling en gedeeltelijke vernieuwing
van het orgel en tot het maken eener galerij
in het kerkgebouw der Ned. Herv. gemeente.
De kosten worden op f 8500 geraamd.
Kerkvoogden vragen nu aan de leden mach-
tiging om voor die werken te gebruiken het
door den verkoop van eigendommeu in 1907
verkregen bedrag van 3300 en verder van
de ten name der gemeente ingeschreven kapitalen
f 4400 nominaal 2pet. inschrijving tegelde
te maken.
Nafionale Tentoonstelling voor
Huisvlijt.
De Nationale Tentoonstelling voor Huisvlijt,
die onder den steun yan een eere-comite met
Z. K. H. Prins Hendrik als eere-voorzitter en
vanwege den Yolksbond tegen drankmisbruik
in 1910 te 's Graveuhage zal worden gehouden,
nadert meer en meer de voltooiing harer or-
ganisatie. Thans zijn door het Dag. Bestuur
der tentoonstelling in de meeste groote en
kleine gemeenten van ons land, mannen en
vrouwen van naam en invloed en ervaring op
het gebied der huisvlijt, aangezocht gevvorden,
om als correspondenten der tentoonstelling op
te treden en de taak op zich te nemen om de
belangstelling allerwegen aan te wakkeren,
raad en inlichtingen te verschaffen en inzendiugen
te verkrijgen, die op deze expositie van eene
uitgezochte verzameling van voorwerpen van
huisvlijt uit alle deelen des lands, plaats ver-
dienen. In het geheel zijn niet minder dan
ruim 300 correspondenten uitgenoodigd. Wel
een bewijs hoe omvaugrijk deze organisatie is
en hoe er in alien deele naar gestreefd wordt
om de tentoonstelling nationaal te maken meer
dan in naam alleen.
In de laatste algemeene vergadering der
Commissie werd een reglement voor de inzenders
en tevens een gedetailleerd plan voor de ten
toonstelling vastgesteid.\^ Zoodra de namen der
correspondenten voor elke gemeente bekend
zijn, zullen daaromtrent nadere mededeelingen
volgen.
met bloed bevlekte kleederen, die hij bij de
daad had gedragen, ook den zakdoek, dien ik
hem had teruggegeven.
Had ik tot dusverre nog wel eens getwijfeld,
thans was alle twijfel verdweuen Als een
onverbreekbare keten schakelden zich thans de
bewijzen voor de schuld des rechters aaneen.
Ik zag hem, zijn moorddadig plan over-
denkende, langs den rotsweg naar het verlaten
huis gaan. llij wist, dat hij den ouden man
alleen thuis zou treffen, dat had hij den vorigen
dag reeds vernomen. Anna had hem in haar
onschuld verteld, dat haar vader alleen thuis zou
zijn. Hare mededeeling, dat de oude man een
belangrijke som gelds met de post zou krijgen,
had het moorddadig plan bij den gewetenloozen,
steeds geldbehoevenden man doen rtjpen.
Thans heeft hij het huis bereikt, niemand
is hem op den zelden gebruikten weg tegen
gekomen. Hij kijkt behoedzaam rond, geen
mensch is in de buurt, die henfzou kunnen
bespieden. Dat Anna hem gezien heeft, ver-
moedt hij niet.
Hij klopt aan, de oude opent hem de deur
en laat hem in zijn kamer. Daar ontstaat dan
een strijd om het leven, een strijd, waarbij
de moordenaar zich aan de hand verwondt,
waarin hij overwinnaar blijft.
(Wordt vervolgd).
MBit bln<l versrhijnt YlHanday-, Woeu§da^- en Vrijtla^avond, uit^xonderS! op Feesfda^en* l»ij de Firma P. J. WA!¥ 11E SANDE te Ter leuzen.
