Gemengde berichten.
Telegrafische berichten.
De mijnramp bij Hamm.
uoemde kleine stroompjes, het ongerief ver-
oorzaakt.
De garnalenvangst is voor dit jaar voor
de visschers van Philippine niet erg voordeelig
geweest, ofschoon de prijs, 15 cents per K. G.,
nog al redelijk was.
De voortdurende windstilte was oorzaak, dat
de visschers slechts twee, hoogstens drie dagen in
de week konden visschen. Vooral aan den rnond
der Noordzee waren zij zeer groot van stuk
in de binnengaten veel kleiner. Gelukkig nog, dat
Parijs geregeld de garnalen wilde aanvaarden.
Axel. De heer P. Bernard, onderwijzer aan
de R. K. school alhier is als zoodanig benoemd
aan de St. Yincentiusschool te Breda.
Sas van Gent, 16 Nov. In antwoord op
hun verzoek om het kantoor der directe be-
lastingen, invoerrechten en accijnsen niet te
verplaatsen, is door adressanten kennisgeving
van den Minister ontvangen dat in het belang
van den dienst het kantoor zal worden ver-
plaatst, doch hierbij zooveel mogelijk met de
belangen der ingezetenen rekening zal worden
gehouden. Daar het kantoor wordt geplaatst
aan de glasfabriek, zal dit onze gemeente toch
een enorme schade berokkenen, waarin aller-
eerst de handelsmannen en neringdoenden zullen
betrokken zijn. Om nogmaals pogingen in het
werk te stellen, teneinde die verplaatsing tegen
te gaan, was gisterenavond een vergadering
belegd in het hotel van den heer W. Oole. Een
aantal belanghebbenden teekenden in voor een
flink bedrag om de kosten te bestrijden en een
commissie werd benoemd, om alles te doen
wat mogelijk is tot behoud van het kantoor in
de kom der gemeente, zooals een audientie bp
deu Minister, een bezoek bij den Directeur te
Middelburg, eveneens bp de Kamerledeu de
heeren Hennequin en Fruytier.
Zuiddovpe. Zooals men zich zal herinneren,
had verleden jaar op de kermis alhier ten
huize van E. de Ridder een twist plaats
tusschen eenige jongelingen. Zekere A. A.,
uit Wachtebeke, loste twee revolverschoten.
De eerste kogel vloog in den zolder, de tweede
trof den rijksveldwachter Jongbloed in den
linkerarm. De veldwachter moest een heel-
kundige operatie ondergaan en kon gedurende
vele maanden geen dienst doen. Deze zaak
diende Zaterdag voor de rechtbank te Gent. De
beschuldigde, die sinds lang in verzekerde be
waring zat, werd veroordeeld tot 1 jaar gevange-
nisstraf en 100 francs boete of 1 maand hechtenis.
Bovendien kreeg hij voor het dragen van verboden
wapenen 15 dagen gevangenisstraf.
Ylissingen, 16 Nov. De Belgische loods-
schoener no. 19 is bij het beloodsen van het
Engelsche stoomschip //Tunstall" met dat stoom-
schip in aanvaring gekomen, waardoor de
schoener averij bekwam en door de //Tunstall"
naar de haven alhier werd gesleept.
Middelburg. Door den kerkeraad der Ned.
Herv. gemeente zal een adres aan den gemeenteraad
worden gezonden, waarin op afschaffing der
kermis wordt aangedrongen. Mocht hieraan
niet kunnen worden voldaan, dan wordt in ieder
geval verzoeht de kermis op Zondag te sluiten.
(De kermis duurt hier 10 dagen en op den daarin
vallenden Zondag wordt zij des avonds 8 uur
geopend).
RECHTSZA&tEN.
De moord te Zeist.
Door het gerechtshof te Amsterdam is Zater
dag uitspraak gedaan in het hooger beroep
betreffende de bovengenoemde strafzaak.
Het hof legde op aan Van Yaalen 20 jaar,
en aan Van Ee levenslange gevangenisstraf.
Het veroordeelde Kors tot 3 en Overhorst tot
5 jaar, beide laatsten met 8 maanden aftrek
van preventieve hechtenis.
Het Hof achtte de schuld van alle beklaag-
den wettig en overtuigend bewezen.
Van Vaalen werd volkomen toerekenbaar
geacht en geoordeeld niet in delirium gehan-
deld te hebben.
Van Ee werd schuldig verklaard aan moord
en berooving van ongeveer 1250.
Kors en Overhorst werden geacht behulp-
zaam te zijn geweest bij den moord op Hen-
drik Drost en heling door het aannemen van
een gedeelte van het geroofde geld, wetende
dat het door misdaad was verkregen.
Overhorst werd bovendien schuldig verklaard
als hebbende in het begin van November Van
Vaalen inlichtingen verstrekt over de voorge-
nomen misdaad.
De Procureur-Generaal bij het Hof had ver-
nietiging geeischt van het vonnis wat den
straftijd betrof. en veroordeeling vanVan
Vaalen en Van Ee tot levenslange gevangenis
straf en Kors en Overhorst tot 10 jaren en
8 maanden gevangenis, ook onder aftrek der
preventieve hechtenis.
Bij de eerste behandeling, voor de rechtbank
te Utrecht, waren veroordeeld
Van Vaalen tot 12 jaar, Van Ee tot 20jaar
Kors tot 6 jaar en Overhorst tot 8 jaar, onder
aftrek van den tijd, in preventieve hechtenis
doorgebracht.
Dezer dagen was de pastoor van Dorst
op bezoek geweest aan de pastorie te Teteringen.
De kapelaan, de heer Van G., vergezelde eerst-
genoemde een eind huiswaarts.
Toen de kapelaan alleen in 't donker terug-
keerde, werd hij op den weg door eenige kerels
aangehouden, die geld van hem verlangden.
Nadat hij den kgrels 2 gegeven had, lieten
zij hem gaan. Een eindje verder ging de geeste-
lijke bp kennissen binnen en vertelde daar
't voorgevallene.
Onmiddellijk waren eenige zoons des huizes
bereid den kapelaan naar huis te vergezellen.
Deze sloeg dit aanbod echter af, meenende, dat
de kerels wel een goed heenkomen zouden hebben
gezocht. Nadat hij weer een eindje op weg was
werd hij echter weer door de brutale kerels
lastig gevallen en eischten zij nog meer van
hem. En eer3t toen de kapelaan hun nogmaals
de handen gestopt had, lieten ze hem ongemoeid
verder gaan.
De vrouw te Alkmaar, die Dinscfag j.l.
door het in brand geraken harer kleeren zulke
ernstige brandwonden kreeg, is Zaterdag adh
de gevolgen dier wonden in het Stadsziekenhuis
overleden. Zij was 23 jaar oud, gehuwd en
moeder van een kindje van ongeveer 8 maanden.
Berouwvolle dief
Maandagnacht had te Doetinchem een brutale
diefstal plaats
Terwiji pastoor Muller zich in de societeit
bevond, ter bijwoning van de viering van het
jubile van den Paus, hebben onbekenden zijn
kippenhok leeggeplunderd en alle 28 kippen
gekaapt.
Het vreemdst van het geval is echter, dat den
volgenden morgen alle kippen op onverklaarbare
wijze in het hok terug waren
Blijkbaar heeft de dief berouw gekregen over
zijn daad en op die manier getracht de fout
te herstellen.
Te Rotterdam is in den nacht van Don-
derdag op Vrijdag ingebroken in een bij-post-
en telegraafkantoor in de Oosterstraat.
De dieven hebben heel wat moeite gedaan
om binnen te komen en forceerden de brand-
kast, maar hun buit was gering, slechts 9.
De omwouenden hadden niets bemerkt.
Drie kinderen van een landbouwer te
Katwijk vonden dezer dagen in het land eenige
sneden snijkoek, die zp opaten. Eenige uren
later deden zich bij de kinderen hevige vergifti-
gingsverschijnselen voor. De koek was nl., ter
verdelging van ratten, vermengd met arsenicum.
Gelukkig heeft men door middel van spoedig
ingeroepen geneeskundige hulp bij twee der
kleinen het grootste gevaar afgewend. De toe-
stand van het derde kind laat echter nog veel
te wenschen over.
Een dame te Brussel werd Woensdagavond
in de Napelschestraat aangevallen door een
herdershond. Het dier sprong tegen haar borst,
zoodat zij omviel met het hoofd tegen den
arduinen boord van het voetpad. De voorbij-
gangers namen haar op en brachten haar, ganseh
bebloed, in een apotheek. Men ontbood ten
spoedigste een dokter, die een schedelbreuk
vaststelde. Proces-verbaal werd tegen den eige-
naar van den bond opgemaakt.
't Is bekend, dat de Chineezen groote lief-
hebbers van het tooneelspel zijn. Soms laten
ambtenaren of notabelen van een streek een
troep tooneelspelers komen om door hun spel
een gevaarlijke gisting onder de bevolking te
onderdrukken. Ook als men den toorn van een
godheid afwendeu wil, als men bijvoorb. naar
regen verlangt, worden er ter eere van eer.
godheid tooneelvoorstellingen gegeven.
Veelal vinden dergelijke voorstellingen plaats
in tenten van bamboe en losse planken, met
touw aan elkaar gebonden. Bouwpolitie komt
daar niet bij te pas. Maar 't loopt ook niet
altijd zonder ongelukken af.
Een paar weken geleden is te Hongkong een
schouwburgtent, die boven een vijver was ge-
bouwd, om middernacht, tijdens een voorstelling
door een storm uit elkaar geslageru Een deel
van de tent kwam als een groot deksel over
den vijver te liggen, en onder dat deksel wor-
stelden de in het water gevallen toeschouwers
met den dood. Er werden dertig menschen
dood uit den vijver opgehaald, zestig werden
ernstig verwond, en verscheidene geredden
hadden zooveel geleden, dat zij korten tijd later
bezweken zijn.
Een beruchte Hongaarsche inbreker, Ko-
vacs, is gearresteerd op het oogenblik, dat hij
in een ijzerwinkel te Boeda Pest een brandkast
wilde openbreken. Hp werd daarbij door een
politieagent op heeterdaad betrapt. Spoedig
verscheen op diens waarsehuwingssignaal een
afdeeling agenten, die het huis omsingelden.
Toen de inbreker de politie zag, vluchtte hij
in een kelder. Van beide zij den vielen revol
verschoten. Daar de inbreker in het bezit van
talrijke patronen was, werd er hulp gehaald
en verscheen de gendarmerie. De gendarmen
losten eenige salvo's maar Kovacs had zich
zoodanig versterkt, dat het schieten niet veel
gaf. Intusschen werden soldaten gerequireerd.
Op straat zagen duizenden inwoners het ge
vaarlijke gevecht aan. Militairen, gendarmen en
agenten drongen in den kelder. Eindelijk viel
de inbreker, door een kogel inden mond ge-
troffen, neer. Kovacs werd in het hospitaal
gebracht, waar zijn verwonding niet gevaarlijk
werd bevonden.
*s Gravenliage, 16 Nov. Tweede Kamer.
Indische begrooting. De heer Bogaardt ver-
dedigde zijne motie voor opvoeding en opleiding
in Nederland van Indische militaire pupillen.
De Minister gevoelde veel voor het denkbeeld
maar oordeelde dat daaraan veel bezwaren ver-
bonden zijn. Wellicht ware het beste steun
te verleenen aan weeshuisbesturen voor opleiding
van de door hen voor uitzending voorgedragen
jongens van goeden aanleg. De heer Bogaardt
trok daarop zijne motie in.
Vroegen de laatste weken in het buitenland
verschillende politieke gebeurtenissen, die wezen
op een gevaar voor bloedige botsingen, de aan-
dacht, thans worden die voorvallen weer ver-
drongen door de allervreeselijkste mijnramp in
Westfalen, waarvan wij in ons vorig hummer
nog in 't kort melding konden maken.
Zooals aan het slot van dat bericht gemeld
werd, was besloten om de mpu onder water
te zetten. Vreeselijk besluit. Dat beteekende
toch dat de 300 mannen die daar nog beneden
waren onherroepelijk verloren werden beschouwd,
dat men hen //zou verdrinken", zooals de mijn-
werkers zeggen. Een ontzettend denkbeeld,
maar het schijnt dat er niets anders aan te
doen is, daar het onmogelijk was hen te redden.
Vermoed werd ook dat" ze alien reeds verbrand
of door den rook gestikt waren. Echter dit
blijft een vermoeden en zwaar is de verant-
woordelijkheid voor hen, die in deze zeer vreese-
lijke zaak te besluiten en te bevelen hadden.
Vrijdag werden voor dat onder water zetten
de voorbereidende maatregelen genomen.
Den avond van dien dag arriveerde Prins
Eitel, de tweede zoon van Keizer Wilhelm op
het terrein der ramp. Hoogst sehokkendetoo-
neelen dcden zich toen voor.
De correspondent der N. R. Ct. schrijft daar-
omttent
In dien vollen samendrang voor het kantoor,
binnen de poort, mokte een onheilspellende stilte.
De menschen lieten zich gedwee //massregeln"
en op rijen stellen door de gendarmen, in wier
Pickelhauben het licht dreigend terugvonkte
boven de zwarte meuigte.
Dan opeens door de doodelijke stilte, die
de regen slechts scandeerde, klonk reppend
auto-getoeter. En uit de duisternis stoven de
auto's suorrend aan. De politie drong de me-
nigte terug. Dan even gekuch, maar van den
weg flitsten de felle lantaarnlichten. Zoodra
de slanke gestalte van den prins in de witte
garde-uniform met de roode kraag zichtbaar
werd voor het smalle kantoordeurtje, zijn fijne
knapengelaat onder den zilveren helm, ont-
stond een gemompel. En terwiji Eitel Fritz
even de dringende massa verbaasd aanziet
huilen en krijten, vloeken en gillen de ver-
knepen kreten woest los. De rampzalige vrou-
wenstemmen, de schor wilde mannengeluiden
tot een jammerende opstandigheid, een brulleud
beklag, zoo schrikkelijk schrijnende, dat ik het
nooit meer zal kunnen vergeten.
Als de prins, van gevolg en autoriteiten
vergezeld, in het werkkantoortje verdwenen is,
duurt het jammerena hoongeklaag, het buiten-
zinnig gebrul onverminderd voort. Het geroep
van de Polen, die het als waanzinnig uit-
schreien, overstemt eerst. Maar nu ga ik hun
kreten verstaan.
Ik zie vrouwen als witte furies zich opwrin-
gen in het witte licht, en met gebalde vuisten
huilen zij De lijken van onze mannen en
zouen liggen onder de aardered ze dan
toch Wij hebben er alien lijken liggen
Twee mannen heb ik in de mijn verloren, den
eerste en nu hem Dan gaat hun gegil in een
jammerlijk snikken over. Wij verlangen „Arbei-
derschutz roept een man. Och GottOch Gott
steunen de vrouwen Er zijn mannen, die
hun leed in een roes verdronken hebben. Hun
verwezen gelal klinkt er 'afgrijselijk door het
wilde gejoelOnze kameraden zijn er in!...
Er wordt niets om te redden gedaan!... De
gendarmen commandeerden en sussenzijn
machteloos tegen het gedrangZe hebben
de schacht toegestopt om hen te verstikken
Wij wenschen ons rechtMeer loon
Beangstigde kinderen klemmen zich vast
aan de° moeders Wie geeft ons werk
Ik mis mijn man en vier broedersWij
moeten onze kameraden hebben boera
Ik blijf achter met negen kinderen snikt een
vrouw uitDan komt een der heeren met
's prinsen gevolg in 't portaal, wil de ontdane
menigte toespreken, maar zij brullen over zijn
rede heen. Om de puffende, walmende auto's
dringen zij heen, beklimmen treden en wielen
de regen plast er overheen, maar zij merken
het niet, en eischen nu dat de zwarte rouwvlag
zal worden uicgestoken //Die schwarze I ahue
heraus Die schwarze Fahne 1"
Als na een afwezigheid van een half uur
de prins weer verschijnt en als hij nog even
in de menigte blijft, zwelt het gejammer weer
aan. Dan puffen de auto's naar Hamm terug
de rampzaligen die hun vertwijfeling uitgegild
hebben, blijven stom achter op het zwarte
mijngebied, zes honderd meter boven de lijken
hunner mannen, geliefden, vaders en zonen.
Op de aardeduisteren, slikkigen weg, om dit
te gaan seinen, ontmoet ik steeds bonkende
wagens met ijzeren buizen en een dronken
mijnwerker joelt//Morgen f'ruh werden die
Kameraden in der Erde versoff'eu."
De bovengenoemde bericbtgever der N. R. Ct.
seinde Zaterdag uit Hamm
Nu zetten ze de brandeude mijnen onder
water, ininiddels gaan de arbeiders voort met
het leggen van nieuwe geleidingen. Een klein
werk voor slechts enkele mannen op het van-
morgen gansch verlaten terrein. De mist was
nu wat opgetrokken, telkens boorde de zon
even door. Dan lag als speelgoed het tuindorp,
waar zij woondeu, tegen deu groenen heuvel
met het prenterig kerkje. Dq directie heeft
aan den eisch, die gisteravond den prins toe-
geroepen werd, voldaan. De zwarte rouwklag
waait nu van den toren boven de schacht met
de dooden.
Prins Eitel Fritz heeft zich na de afgrijselijke
uicbarstingen van jammer en opstandigheid wel
flink gehouden. Gisteravond nog is hij de ge-
wonden in de ziekenhuizen gaan bezoeken, van
wie er een stierf terwiji hij aan het bed stond.
In zijn hotel hier hebben de conferenties met
de hoogste mijnautoriteiten en de bestuurderen
van de mijn tot laat in den nacht geduurd.
En vanmorgen heeft de jonge prins zich onder
de mijnwerkersgezinnen in de kolonie begeven.
Er waren nu opzichtige politie-maatregelen
genomen. Uit de stedeu in den omtrek waren
gendarmen en agenten bij tallen hierheen ge
requireerd. Zij maakten het heele mijngebied
van arbeiders schoon. Daar was voortdurend
druk geloop van mannen, die weer in de andere
mijnen wilden gaan werken. En het was op-
merkelijk, dat zij nu ook weer lust gehad
hadden zich Zondagsch aan te kleeden, deuk-
hoeden in allerlei kleuren boven de ingevallen,
bieeke gezichten. Wel stumperig was het daar-
onder ook de netjes aangedane, bedeesde jon-
gentjes zich voor de zwarte werkwereld te zien
aanmelden. Alleen de vrouwen, de weduwen,
de rampzalige moeders en zusters waarden nog
maar altijd in de van regen en modder ver-
flenste kleeren rond, de rood beschreide oogen
in de waakbleeke facies. Maar nu werden zij
door de politie buiten de hekken gedreven,
want het getoeter der auto's van den prins
klonk langs den weg. Verwonderd zagen de
gendarmen op, want iueens was de stoet rechtsaf
geslagen, de richting van het mijnwerkersdorp
uit. Daar, in de portaaltjes van de witte
woningen, stonden de rouvvenden en wederom
brak in de emotie van 's prinsen komst het
schrikkelijke waanzinnige gehuil los van de
rampzalige vrouwen.
In de woningen, waar de meeste getroffenen
wonen, ging hij binnen, drukte de vrouwen de
hand, streelde de schuwe kinderen over de
hoofdjes. Na de ramp zijn-daar in de kleine
kolonie nu honderd negen en dertig weduwen
achtergebleven. Een, in wilde extase, smeekte
Keizer, geef mij mijn man toch terug En, toen
de prins wegreed, drongen er eenige in't zwart
gekleede mannen met ordeteekenen op de borst
om zijn auto en riepen ernstig Koninklijke
Hoogheid, geef ons Arbeiterschutz.
Een huis was er, waar vier broeders nu
alien aan hun geziunen zijn ontvallen. Een
weduwnaar laat vijf jonge kinderen na ja, in
haast elke woniug, waar ge binnengaat, hoort
rre, gezin voor gezin, de aaugrijpendste diama s.
Vervol<rens is de prins naar de mynweiken
gereden en heeft er zich alles uitvoerig laten
verklaren over het mysterie, daar diep in de
aarde. De mijn-autoriteiten waren in zijn ge
volg. Deze heeren beijverden zich, om de
journalisten tegeljjkertijd naar hun inzichten
in te lichten, blijkbaar ter geruststelling van
het publieke gevveten, dat zich gisteren zoo
schril had gelucht. Zij deelden ons mee, dat
de mijnbouwmaatsckappij Trier besloten heeft
60,000 mark beschikbaar te stellen, om in de
toekomst te zorgen voor de nagelaten betrekkin-
gen. De Keizer had heden telefonisch 25,000
mark geschonken en de openbare weldadigheid
wordt overal ingeroepen. Maar financieele nood
bestaat er voor hen niet wegens de rijksuit-
keerino-en van weduwen- en weezen-pensioenen.
Waar al deze menschen echter het gezinshoofd
missen, wordt het publiek uitgenoodigd vooral
de kinderen later zoo goed mogelijk te helpen,
om door het leven te komen. Voor opleiding,
uitrusting enz. zijn deze giften bestemd.
Andere heeren deelden ons mee, dat, van
Donderdagmorgen om tien uur af, reeds alle
hoop dat er nog menschen konden leven iu de
brandende en van gassen vergiftigde gangen
uitgesloten was. De hoofd-directeur met zqn
technischen staf was immers zoo ver mogelqk
doorgedrongen in de schacht, om zich teovei-
tuigen. De feiten bewezen het. De eersten,
die bovengebracht werden, waren ongedeeid,
maar bij iedere nieuwe afdaling vonden de man
se happen de mijnwerkers ernstiger verbrand.