Hoogwatergetij te Ter Neuzeo.
De politie zoekt ijverig naar den bedrijver
van deze afschuwelijke misdaad, maar haar
pogingen worden belemmerd door de omstandig-
heid, dat in de kamers der ongelukkige niet
de geringste aanduiding werd gevonden, die de
justitie op een of ander spoor kan brengen.
Uit het verdere onderzoek is gebleken, dat
de vermoorde behalve kantwerkster ook woeker-
aarster was en het vermoeden bestaat, dat de
moord gepleegd is door iemand, die geld kwani
leenen, welk vermoeden eenige bevestiging vindt
in de omstandigheid, dat een inktkoker, een
stuk vloei en een pen op de tafel in de kamer
van het slachtoffer gevonden werden. Men vond
geen enkelen sleutel in de woniug, zoodat de
moordenaar blijkbaar den bos sleutels van het
slachtoffer heeft meegenomen.
Alle kasten en laden waren afgesloten en de
politie heeft de sloteu laten opensteken. Er
werd geen geld gevonden en evenmin boeken
of schrifturen, waarsehijnlijk dus zijn ook iaatst-
genoenade door den moordenaar meegenomen.
Gemeenteraad van Ter Neuzen.
1. Ingekomen stukken.
Wordt vervolga.)
DAGEN.
Voorm.
Nam.
Zaterdag
Zondag
iVlaandag
Dinsdag
W oensdag
Donderdag
Vrij dag
15 Augustus
16
17
18 n
19
20 g
21
3.58
4.15
4.38
4.59
5.22
5.46
6.10
6.35
7.2
7.31
8.3
8.41
9.22
10.4
de
O O o
Vergadering van Donderdag 13 Augustus 1908.
Voorzitter de heer J. A. P. Geill, burgemeester.
Aanwezig alle leden, de heeren Moes, Van den Hoek,
Wieland, Visser, Dees, Moggre, De Masier, De Jager, Scheele,
Lenseu, Drost, De Feijter en Van de Ree.
Na opening der vergadering worden gelezen de notulen
der voorgaande, die worden goedgekeurd.
Hierna stelt de Voorzitter aan de orde
a. Een adres van het bestuur der IJzendijksche stoomtram-
wegmaatschappij, waarin dit te kennen geeft dat het voor-
nemens is bij genoegzamen steun van het Rijk, de Provincie,
de Gemeenten en de Polders, over te gaan tot den aanleg
van de navolgende stoomtramlijnen
a. IJzendijke—PhilippineSas van GentDrieSehouwen
ZuddorpeNederlandsehe grens in de richting Moerbeke.
b. HoofdplaatPyramyde.
c. PhilippineHoekTer NeuzenZaamslag.
dat het den Raad hierbij verzoekt
1*. aan zijne Maatschappij voor zooveel noodig concessie
te verleenen met het vrije gebruik van wegen, bernien en
wateren voor den aanleg dier stoomtramlijnen.
2«. gedurende een tijdvak van 20 achtereenvolgende jaren
eene subsidie te willen verleenen van
f 1500 voor de lijn PhilippineTer Neuzen—Zaamslag
dat het hierbij overlegt de navolgende stukken
a. een overzichtkaart van het geheele tramwegnet op de
schaal van 1 a 50900;
b. eene besehrijving van het ontwerp
c. een plan van aanleg in deze gemeente, op welk plan
het tevens de goedkeuring van den Raad verzoekt
d. een nota van toelichting, waaruit nader blijkt welke
hoofdaansluitingen en welke voordeelen door het ontworpen
tramwegnet worden verkregen
dat adressant opmerkt dat uit het plan van aanleg in
deze gemeente zal blijken, dat in de bebouwde kom slechts
is aangegeven een trace door een zware witte lijnde meer
volledige plannen kunnen slechts worden opgemaakt in over-
leg met de Ministerieen van Waterstaat en Oorlog
dat adressant echter uit de reeds gevoerde onderhaode-
lingen meent te mogen afleiden dat het aangegeven trace wel
zal blijken bet best uitvoerbare te zijn.
Ten slotte neemt ondergeteekeude de vrijheid den Raad
eerbiedig te verzoeken, zoo mogelijk voor den l,l,n September
a.s. een gunstige beschikking op zijn verzoek te nemen, omdat
daardoor de kans wordt vergroot, dat door Provinciale Staten
in de aanstaande najaarszitting de noodige gelden worden
gevoteerd en de zaak niet noodeloos een jaar zal worden
vertraagd.
Namens het comite voor den aanleg van stoomtramver-
bindingen in Zeeuwsch-Vlaanderen is later het volgende
schrijven ingekomen
Namens het bestuur der IJzendijksche Stoomtramwegmaat-
achappij is U dezer dagen toegezonden een verzoek om sub-
sidie voor de nieuwe tramlijnen in Zeeuwseh-Vlaanderen,
waarvoor zich ook ons comite interresseert, gelijk U is mede-
gedeeld.
In de memorie van toelichting is nog verznimd in te vullen
de tot heden bereikte bijdragen der polders.
In overleg met de IJzendijksche verzoeken wij U beleefd
dat bedrag te willen invullen ad plus minus f 3500.
Zeer ernstig dringen wij er bij U op aan het verzoek te
behandelen en zoo mogelijk ongewijzigd toe te staan nog zoo
tijdig dat U besluit officieel voor een September a. s. ons kao
zijn medegedeeld. Dit is noodig met het oog op een rnoge-
lijke behandeling der reeds ingediende aanvrage bij de Provin
ciale Staten in de najaarsvergadering dier Staten.
Wij bevelen U deze zaak in het waarachtig belang Uwer
Gemeente en van geheel Zeeuwsch-Vlaanderen bijzoniier aan
en hopen dat het eindelijk ook met Uwe medewerking zal
gelukken de verbinding van bijna alle plaatsen van Zeeuwsch-
Vlaanderen met elkander tot stand te brengen.
Het comite zou er prijs op stellen in de gelegenheid te
worden gesteld, in of vlak voor de officieele vergadering van
II wen Raad waarin de subsidie-aanvrage behaudeld zal worden
de zaak te komen verdedigen en toelichten om door het geven
van inlichtingen mogelijke bezwaren te kunnen ondervangen.
Het verzoekt daarom bij dezen het gemeentebestuur dringend,
wanneer dit het gewenscht of noodzakelijk acht aan ons ver-
langen te voldoen, ons tijdig kennis te geven van die bijeen-
komst.
Oordeelt eenig gemeentebestuur het niet noodig, dewijl
buiten kijf zich in den Raad geene bezwaren zullen voordoen,
dan acht het comite van zelf zijne vertegenwoordiging tet
inlichting en nadere verdediging geheel overbodig.
Wanneer llw Raad bedenkt dat slechts door eendrachtig
samenwerken iets groots als het onderhavige werk tot stand
komen kan en dns ook, gelijk dit bij alle samenwerking eisch
is, ieder niet kan blijven hangen aan zijn particnliere wenschen,
maar wel eens iets zal moeten prijs geven voor de behartiging
van het aigemeen belang, dan twijfelt het comite er niet aan
of de aanvrage zal ongewijzigd door U worden ingewilligd
met goedkeuring en bevestiging van al wat gevraagd is.
De Voorzitter zou het gewenscht achten dat de Raad,
alvorens over dit verzoek te besluiten, door een lid van of
door iemand namens het comite werd ingelieht. Het is hem
niet mogelijk alle inlichtingen, b.v. over technische zaken, te
geven en uit de stukken die voor de leden ter visie lagen
kan men ook niet alles dnidelijk nagaan. Als de ingenieur
der maatschappij de leden een en ander mondeling uiteen
zet. zullen zij beter over de zaak kunnen oordeelen.
De beer De Jager acht ook een mondelinge bespreking
gewenscht.
De Voorzitter zou zich voorstellen over 14 dagen weder
te vergaderen en dan voor dien tijd te vragen of iemand van
wege het comite in een bijeenkomst met de leden de zaak
zou kunnen komen toelichten dan kan nog voor 1 September
eene beslissing genomen worden.
De heer Van de Ree zou ook te voren nog wel een vraag
aan het comite wenschen gesteld te zien, want de vraag die
hij doen wil, zal de iDgenieur ook niet terstond kunnen be-
oordeelen. Er wordt nl. eene jaarlijksche subsidie van de
gemeente gevraagd. Nu zou spreker wenschen te weten
of de maatschappij, als de tram later bleek winst af te werpen
van die door de gemeente toegestane subsidie ook weer een
bedrag zon restitueeren De beantwoording dier vraag zou
van zeer grooten invloed kunnen zijn op do beslissing van
J den Raad omtrent de subsidie-aanvraag. Was er groote winst
dan zou, als daaromtrent geen bepaling bestond, het geld der
gemeeute aileen ten voordeele strekkeu van een particuliere
onderneming, en daaraan mag, naar zijn meening, de Raad
niet mede werken
De Voorzitter wil graag die vraag doen.
He heer Drost zou niet vragen wat weuscht de maatschappij
in geval van winst te doen, doch aan het verleenen der
subsidie eene voorwaarde verbindeu boe alsdau gehandeld zal
worden.
De heer Vau de Ree: lk stem toe, dat we het als
voorwaarde kunnen stellen, maar als de vraag vooraf gedaan
wordt, kan men er allicht gemakkeiijker toe komen de voor-
waarden te omschrijven.
De heer Wieland is het er ook mede eens, dat er een
voorwaarde omtrent uitkeering der subsidie behoort te zijn
als de winst een zeker bedrag te boven gaat. Als voorbeeld
noemt hij de tram ELulstWalsoorden. Die maatschappij
keerde over het afgeloopen jaar wel 7 procent dividend uit,
maar de dorpen die eenmaal een subsidie verleenden, moeten
die toch ten voile betalen.
De Voorzitter Maar het omgekeerde van winst kan ook
het geval zijn.
De heer DrostDaarvoor wordt dan ook subsidie ver-
leend.
De heer Van den Hoek meent dat het aanbeveling kan
verdienen alvorens in deze eenige beslissing te nemen, ook
kennis te nemen van het adres over het andere tramplau.
De Voorzitter ziet dat niet in, dat andere adres komtstraks
aan de orde.
Z. h. s. wordt besloten het comite uit te noodigen een
afgevaardigde te zeuden, teneinde aan de raadsleden nadere
nlichtingen te verachaffeu.
b. Een adres van de stoomtram-maatschappij Breskens
Maldeghem, luidende als volgt
Zooals Uwen Raad niet onbekend zal zijn is sedert eenige
jaren bij onze Maatschappij een plan in voorbereiding om te
geraken tot eene tramverbinding tusschen het 4e en 5e district
van Zeeland en wel van Breskens naar Ter Neuzen.
Wij hebben hierbij steeds op den voorgrond gesteld dat
de voor die verbinding te kiezen richting zoo kort mogelijk
zoude moge zijn, ten einde duarmede, naast de belangen der
te verbinden gemeenten, ook die van het doorgaand verkeer
te dienen, waartoe herhaaldelijk opnemingen plaats vinden,
en, zoowel schriftelijk als mondeling, meermalen in overleg
werd getreden met den Minister van Waterstaat, het Bestuur
der Domeinen voor zooveel betrof de richting door den
Braakman en meerdere autoriteiten.
Die richting werd thans door ons vastgesteld en is ont
worpen, zooals op het hierbij gevoegde kaartje met eene
roode lijn is aangegeven, als volgt:
Van de haven te Breskens via Hoofdplaat en Biervliet tot
aan het ontmoetingspunt van den tweeden dwarsweg in den
Angelinapolder met den oostelijken dijk van dien polder
vandaar door de in te dijken Staats-schorren over de noorde-
lijke dijken van de Kleine Stella- en Kanaalpolders tot aan
het Axelsche gat, snijdende het kaoaal van .Philippine op
ongeveer i uur gaans benoorden die plaats; vervolgens over
den door het Domeinbestuur ontworpen zeedijk, in noordelijke
richting via Hoek naar Ter Neuzen, met eindpunt aldaar,
gebruik makende van de onlangs vollooide overbrugging van
den nieuwen kauaalarm en van eene te bouwen brug over
het oude kanaal, in de onmiddellijke nabijheid van de kom
der gemeente.
De lengte der ontworpen lijn bedraagt ongeveer 30 kilo
meters, zoodat, met eene snelheid van miusteus 35 kilometers
per uur exploiteerende, waarop met den aanleg zal gerekend
worden, het traject BreskensTer Neuzen in ongeveer 50
minuten zal kunnen wordeu afgelegd.
De gekozen richting is, rekening houdende tevens met de
kosten van aanleg, naar onze meening de meest wenschelijke
en voorziet, behalve in het verkeer tusschen het 4e en 5e
district, mede in dat met Vlissingen en de hoofdstad der pro
vincie. Wanneer toch de vaart tusschen Ter Neuzen en
Vlissingen door mist gestremd is, wat gedurende een groot
deel. van het jaar, sorns dagen achtereen, voorkomt, terwijl
de vaart tusschen Vlissingen en Breskens met een afzonderlijken
dienst altijd kan worden onderhouden, dan voorziet de ge-
projecteerde tramliju in dat gestremde verkeer. Bovendien
zal het traject Ter NeuzenVlissingen via Breskens in on
geveer denzelfden tijd als per stoomboot kunnen worden afgelegd.
Bij het hierboven gereleveerde, met den Miuister van
Waterstaat gehouden overleg, werd ons o. m. bij Zijne Exc's
schrijven van 20 Maart 1906 no. 185, afd. Spoorwegen, in
uitzicht gesteld de indijking der schorren bewesten den kleinen
Stellapolder en van de schorren in het Axelsche gat, eene
aanwijzing alzoo van den Minister voor de in veruand met
de aanlegkosten, door ons te volgen richtingterwijl wij in
datzelfde schrijven mede verschillende wenken mochten ont-
vangen betreffende de te volgen richting nabij Ter Neuzen,
die bij de thans door ons geprojecteerde zijn in acht genomen.
Uit het voorgaande kan Uwen Raad blijken dat van de
zijde der Regeering ons plan bereids in welwillende over-
weging werd genomen. Wij kunnen daaraan nog toevoegen
dat ons door den Minister nadere beschouwing van ons plan
en, indien de behoefte daaraan door steun van provincie en
plaatselijke besturen wordt aangetoond, bevordering vau cou-
cessieverleening en renteloos voorschot, mede in Zijn Exc.
bovenvermeld schrijven werd toegezegd.
Wij hebben de eer Uwen Raad hierbij een afschrift te
doen toekomen, van een door ons aan de Provinciale Staten
van Zeeland dd. 27 Juli jl. no. 28 letter S, gericht schrijven.
Uwen Raad zal uit dat schrijven ontwaren dat het ons voor-
nemen is de volledige uitgewerkte plannen der door ons
ontworpen tramlijn aan de staten, voor de eerstvolgende
winterzitting dier vergadering in te zenden met verzoek om
steun.
Wij stellen ons voor die plannen met toelichtingen tege-
lijkertijd aan Uwen Raad te doen toekomen met hetzelfde
verzoek, in het voile vertrouwen dit in gunstige overweging
zal worden genomen.
Hiernevens is ingezonden een afschrift van het door het
bestuur der Tramwegmaatschappij BreskensMaldeghem tot
de Provinciale Staten van Zeeland gericht adres, waarin
wordt te keunen gegeven -.
dat zij zich reeds eenige jaren onledig houdt met het ont-
werpen van eene stoomlramlijn ter verbinding van het 4e en
5e district van Zeeland, in te richten om te worden geexploi-
teerd met eene snelheid van minstens 35 kilometer per uur,
dat zij met betrekking tot dit ontwerp en de daaraan te geven
richting, herhaaldelijk gedurende de laatste jaren van ge-
dachten heeft gewisseld met den Minister van Waterstaat en
de Administratie der Domeinen,
dat deze gedachtenwisseling heeft geleid tot het verkrijgen
van verschillende wenken, bepaaldelijk wat betreft de richting
door den Braakman in verband met door het Domeinbestuur
voorgenomen nieuwe inpolderingen, welke laatste omstandig
heid het wenschelijk maakte met de defmiiieve vaststelling
der richting niet te haastig te zijn.
dat zij thans, als de meest wenschelijke richting, mede in
verband met de aanlegkosten, de lijn, met eene lengte van
ongeveer 30 kilometers, heeft ontworpen als volgt
Van de haven te Breskens via Hoofdplaat en Biervliet tot
aan het ontmoetingspunt van den tweeden dwarsweg in deu
Angelinapolder met den Oostelijken dijk van dien polder,
vandaar door de in te dijken Staats-schorren over de Noorde
lijke dijken van de Kleine Stella- en Kanaalpolders tot aan
het Axelsche Gat, snijdende het kanaal van Philippine op
ongeveer J uur gaans van die plaatsvervolgens over den
door het Domeinbestuur ontworpen zeedijk, in Noordelijke
richting via Hoek naar Ter Neuzen met eindpunt aldaar,
gebruik makende van de onlangs voltooide overbrugging van
den nieuwen kanaalarm en van eene te bouwen brug over
het oude kanaal, in de onmiddellijke nabijheid van de kom
der gemeenteeen en ander zooals op de bijgevoegde kaart
is aangegeven,
dat zij voornemens was en nog is, het boven omschreven
ontwerp, volledig uitgewerkt, voor de eerstvolgende bijeen
komst in de maand November a.s. aan de Staten in te zenden
met verzoek het te willen steunen.
Redenen waarom zij gemeend heeft, ook met het oog op
andere tramwegplannen in deze streek, in de jongste verga
dering der Staten ingezonden thans reeds van dat voornemen,
met bovenstaande toelichting, kennis te moeten geven, teneinde
Gedeputeerde Staten in de gelegenheid te stellen daarmede
rekening te kunnen houden bij de voorbereiding van moge
lijke voorstellen te dier zake.
De VoorzitterEr liggen hier dus 2 plannen. Laatstge-
genoemde maatschappij vraagt haar plan in ernstige over
weging te willen nemen en zegt toe, de plannen, die aan de
Prov. Staten zullen worden ingezonden, ook aan ons te zullen
mededeelen. Het beste is dus met eene bespreking te
wachten tot die stukken ingekomen zijn.
He heer Drost: Vragen dezen ook subsidie?
De Voorzitter Ze vragen thans aileen overweging van
het plan.
De heer DrostMaar ze zullen dan toch ook wel aan-
kloppen
De Voorzitter vermoedt van wel.
Besloten wordt de verdere stukken af te wachten.
c. Een voorstel van den heer De .Masier, tot wjjziging
der verordening op de heffing van schoolgeld voor het open-
baar lager onderwijs in de gemeente Ter Neuzen, luidende
als volgt:
Aan art. 4 toevoegen
Voor bedeelden en onvermogenden, die huu kinderen tegen
betaling wenschen te doen deelnemen aan het meer uitge-
breid lager onderwijs, geldt de laagste, in art. 5 genoemde
aanslag".
Toelichting
Volgeus vorengenoemde verordening zijn vrijgesteld van
betaling van schoolgeld:
1°. Voor deelneming aan het geicoon lager onderwijs:
kinderen van bedeelden en onvermogenden
2°. Voor deelneming aan het Meer Uitgebreid lager onder
wijs kinderen die o. m. blijken van zeer goeden aanleg geven.
Uit dit laatste kan volgen, dat minder iutelligente kinderen
van het Meer Uitgebreid onderwijs verstoken moeten blijven,
indien hun ouders niet in den Hoofdelijken ornslag aauge-
slagen zijn.
Voor het geval dergelijke ouders zouden wenschen school
geld te betalen, wijst de verordening den weg niet aan.
Hierin ligt een ieemte.
Immers, de mogelijkheid is niet uitgesloten dat iemand,
hoezeer geen belastbaar inkomen genietende, zich nietteuiin
de uitgaven voor bedoeld onderwijs veroorloven kan.
Ook zou hij de beschikking kunnen erlangen over een
fonds gelijk voor doeleinden als deze wel aangetroffen
wordt of, eenvoudiger nog, hij kon den steun onder-
vinden van een bepaald persoon.
Het schijnt alleszins gewenscht, hierin te voorzien, te meer
daar zich reeds een paar maal het laatste geval heeft voor-
gedaan.
Het behoeft niet te worden aangetoond, dat in het besten-
digen der huidige regeling eene uitsluiting ontstaat, die in
geen enkel opzicbt gerechtvaardigd is.
En het is zelfs de vraag of weigering tot deelneming aan
het Meer Uitgebreid lager onderwijs niet in conflict brengt
met de wet op het iager onderwijs.
Burgemeester en Wethouders meenen een oplossing hierin
te zien, dat in een geval als hier bedoeld, de belanghebbende
zich doet aanslaan bijv. in de 2* klasse van den Hoofdelijken
omslag.
Het komt ondergeteekende voor dat deze handeling, ook
al zou ze den belanghebbesde bevredtgen, behoort te worden
afgekeurd.
Terwijl namelijk voor het gewoon lager onderwijs de be
taling van hfet schoolgeld afhangt van den aanslag in den
Hoofdelijken omslag, zou omgekeerd voor het Meer Uitgebreid
lager onderwijs, die aanslag afhankelijk worden gesteld van
de betaling van schoolgeld.
Aldus zou ter beoordeeling van iemands belastbaar inkomen,
een maatstaf worden ingevoerd, die geheel in strijd is met
de verordening op de heffing van den Hoofdelijken omslag.
Het voorstel komt op eenvoudige wijze tegemoet aan den
wensch vau hen, die, schoon onvermogend, toch in de gelegen
heid zijn hun kinderen aan het Meer uitgebreid onderwijs te
doen deelnemen.
De Voorzitter deelt mede dat is ingekomen een voorstel
van den heer Moes, van den volgenden inhoud
//Tegen het voorstel van den beer De Masier heb ik geen
overwegend bezwaar. Nu er toch van wijziging der ver
ordening op de heffing van het M. U. L. O. sprake is,
wensch ik de tabel der schoolgeldheffing in art. 5 nog iets
uit te hreiden door de volgende toevoeging
Voor meer dan f 900 t/m f 1000 1,65 J 2,20 3,30
1000 1100 1,80 2,s0 3,60
1100 1200 1,95 2,60 3,90
1200 1,95 2,60 3,90
Daar het M. U. I,. O. de gemeente op groote kosten te
staan komt acht ik deze uitbreiding ten voile gerechtvaardigd
en neem dan ook bij deze de vrijheid dit voorstel bij mijne
mede-raadsledeu aan te bevelen."
Nog is verder ingekomen het volgende voorstel van de
heeren De Jager en Van de Ree
//Naar aanleiding van het gesprokene in de vorige vergadering
van den Raad door den heer He Masier betreffende school
geldheffing voor kinderen wier ouders niet in den hoofdelijken
omslag zijn aangeslagen, en toch gebruik wenschen te maken
van het Meer Uitgebreid onderwijs en met het oog op het
door hem toegezegd voorstel tot wijziging der verordening
tot heffing van schoolgeld, kwam het ons gewenscht voor de
laatste alinea van art. 1 geheel te schrappen en art. 5 van
bovengenoemde verordening aldus te wijzigen
Art 5. Het schoolgeld voor het bijwonen der lessen van
het Meer Uitgebreid Lager Onderwijs bedraagt
Aanslag in den Hoofdelijken
Omslag naar een belastbaar
inkomen van
Bedrag te be
talen per maand Aanmerk;
en per leerling
voor alle klassen.j
Bedeelden en onvermogen
den en zij die aangeslagen zijn
in den H. O. tot een bedrag
van f 100
gratis.
100t/ro/ 200
0,50
200
300
1-
300
400
1,50
400
it
600
2-
60O
it
800
2,50
800
tt
11 00
3,—
1000
1200
3,50
1200
en
hooger
4,—
Het vierdekind
en meer gratis.
tevens worde bepaald dat de leermiddelen voor dat onderwijs
benoodigd door de leerlingeu worden aangeschaft.
Wij wenschen dit voot te stellen op grond dat in het
jaar 1905 door den Raad, meeuende dat het M. U. L O.
1-echt van bestaan alhier kreeg, en wel is waar de bijzondere
school in de Jozinastraat was overgegaan tot een school voor
M. U. L. O. doch niet van liberalistische zijde, getraeht werd
eene zoogenaamde neutrale M. U. L. O. school op te richten
besloten werd alstoen, wel niet in naam, maar inderdaad
school B tot genoemd aoel in te richten.
De Raad trad hierdoor op als vCreeniging, daar de wet
niet eischt dat de overheid dergelijke inrichtingen daarstelt.
Dit laatste blijkt vooral uit alinea 2, artikel 1 der ver
ordening op de heffing van schoolgeld waardoor bedeelden
en onvermogenden aileen bij uitzonderiDg kunnen deelnemen
aan dat onderwijs.
Dit is begrepen door den heer De Masier, waarom hij dan
ook kwam met het idee wijziging schoolgeldheffing voor
het M. U. L. O.
Wij wenschen deze laatste alinea te laten vervallen van
art. 1, om reden het o. i. niet aangaat kinderen van min-
vermogenden of bedeelden eerst zouden moeten onderworpen
worden aan een examen om toegelaten te worden. Wij
meenen, al kunnen deze kinderen niet betalen, evenwel heb
ben zij toch gelijke rechten van toelating.
Ter verduidelijking diene nog dat de Minister van Binnen-
landsche Zaken in den jare 1888/89 in de zitting der Twecde
Kamer der Staten-Generaal heeft gezegd,In gemeenten
waarin door het bizonder onderwijs volledig wordt voorzien
in de behoel'ten van het onderwijs zal geen sprake behooren
te zijn van de oprichtiug van openbare scholen (pag. 1407).
Wij wenschen evenwel aan het streven, dat er ook open-
baar M. U. L. O. opgericht is, niet te kort te doen, doch
het standpunt getrouw, dat bijzonder (onverschillig van welke
richting) regel en openbaar onderwijs uitzondering moet zijn,
een stap verder te gaan. en door aan den Raad te vragen de
schoolgeldheffing in de door ons bedoelde wijze aan te nemen
aan de voorstanders van een inrichting van z. g. n. neutraal
M. U. L. O. toe te roepen
Neemt zelf het initiatief tot oprichting voor een school, van
het door u begeerde onderwijs.
Verder wenschen we den Raad er op te wijzen dat, wan
neer deze verordening wordt aangenomen er meer schoolgeld
zal binnenkomen, waardoor kans bestaat de H. O. uiet zal
verhoogen".
De Voorzitter geeft in verband met deze nadere voorstellen
die nog niet door het Dag. Best, zijn behaudeld, in over
weging de behandeling van al de voorstellen uit te stellen
en de stukken te stellen in handen van Burg, en Weth. om
advies. Dan kan ook omtrent de andere voorstellen het
advies der schoolcommissie worden ingewonnen.
De heer De Masier ziet niet in, waarom zijn voorstel niet
zou kunnen worden afgehandeld, daar dit z. i. met de andere
voorstellen geen verbaud houdt. De heer Moes begint de
toelichting van zijn voorstel wel met een aanhaling van het
zijne, maar diens verder voorstel staat daarmede in geenerlei
betrekking en betreft iets anders. Ook het voorstel der
andere heeren beoogt iets geheel anders. Deze wenschen wel
is waar de kinderen van on- en minvermogenden vrij het
M. U. L O. te laten bezoeken, maar daarmede zijn ze in
het geheel niet tevreden ze stellen eene verhooging van het
schoolgeld voor. Hieruit blijkt terstond dat er met sprekers
voorstel geen verband bestaat.
Be heer MoesIk ben tegen eene behandeling vau het
voorstel van den heer De Masier en acht het noodig dit
tegelijk met de andere voorstellen te behandelen. Mijn
voorstel houdt er wel degelijk verband mede. Uit het voorstel
van den heer De Masier vloeit voort, dat er meer kinderen
naar het M. U. L. O. zullen komen en dat dan daarvan
de kosten zullen verhoogen. Daarom heb ik voorgesteld
het schoolgeld eenigszins te verhoogen, opdat de inkomsten
ook wat vermeerderen, Ik heb die wijziging in de verorde
ning voorgesteld, nu ook eene andere wijziging aan de orde
kwam, anders zou ik daartoe nog niet zoo gauw overgegaan zijn.
He heer De Masier rnerkt op, dat de verordening op de
schoolgeldheffing pas het vorige jaar 3 Oct. opnieuw is vast
gesteld, toeu is deze door al de aanwezige heeren, met uit
zondering van den heer Van de Ree, goedgekeurd, zonder
dat een enkel woord over wijziging gerept werd. Ook
spreker heeft toen niet over wijziging gesproken, doch dit
kwam omdat hem de bestaande Ieemte in die verordening
niet bekend wasdit is eerst later gebleken. Zijn voorstel
behelst dan ook geenjirincipieele wijziging van de verordening,
wat met de andere voorstellen wel het geval is, doch het
betreft aileen een punt vau practische toepassing. Er be
staat geen verband met de andere voorstellen en als het
voorstel der andere heeren misschien verworpen wordt, deelt
het zijne wellicht hetzelfde lot.
De Voorzitter: De drie voorstellen betreffen in elk geval
hetzelfde artikel van de betrokken verordening, aileen worden
in de andere voorstellen ook nog meerdere artikels aangehaald.
De heer Moes: Als het voorstel van den heer De Masier
aangenomen wordt breiden de uitgaven uit, daarom heb ik als
equivalent ook verhooging der inkomsten voorgesteld.
He heer He Masier Met mijn voorstel zouden de inkomsten
juist toenemen, bij aanneming van het voorstel der heeren,
om tnin- en onvermogenden geheel vrij te laten profiteeren
zouden de uitgaven juist sterk toenemen. Hun principe is
wel niet kwaad, maar we dienen toch ook rekening te houden
met de huishouding der gemeeute. Overal bestaat voor het
M. U. L. O. eene bijzondere heffing, er is dus niets tegen
dat deze ook alhier bestaat maar men moet het aan de kinderen
der on- en minvermogenden niet onmogelijk makeu de school
te bezoeken en dat is thans, door de Ieemte in de verorde
ning het geval. En u zegt verder in uw voorstel zelf, dat
u daar niets tegen heeft.
De heer Van de Ree betoogt dat alle drie de voorstellen
de schoolgeldheffing betreffen en het niet wiskunstig juist is
geredeneerd die afzonderlijk te willen beschouwen. Het voor
stel en de redeneering van den Voorzitter te dezen opzichte
is z i. juist, hij zou uitstel van behandeling willen, opdat de
voorstellen nog eens kunnen worden overwogen. Hij zou
dan echter de verschillende stukken wel eens thuis onder de
oogen willen hebben, opdat er dan beter gelegenheid is die
te bestudeeren, ze zijn te uitvoerig 0111 dat bier goed te
kunnen doen, vooral het rapport der schoolcommissie.
De Voorzitter vraagt den heer He Masier of deze tegen
uitstel van behandeling van zijn voorstel bezwaar heeft.
De heer Visser weet niet of de heer De Masier daar be
zwaar tegen hebben zal, maar meent dat er geen verband met
de andere voorstellen en het zijne bestaat. die beoogen scbool-
geldverhooging, dat van den beer De Masier niet.
De heer Moes Het zal leidentot verhooging der uitgaven
De heer Visser: Het zal de inkomsten vermeerderen, daar
het beoogt de gelegenheid te scheppen on- en minvermogende
kinderen tegen betaling toe te laten.
De heer Moes -. Jawel, maar het is een groot verschil of
dat 30 cent of 4 per maand is.
De heer Lensen -. Ik meen dat bij den heer De Masier
deu wensch voorzit zoo spoedig mogelijk de Ieemte aan te
vullen omdat zich nu voor somuiigen het ongemak daarvan
doet gevoelen. Daar de Voorzitter echter heeft aangekondigd
dat er over 14 dagen weer vergadering is. zal de heer De
Masier misschien geen bezwaar hebben nog tot die ver
gadering te wachten.
De beer De Masier: Het komt er nu op die 14 dagen
wel niet op aan, maar ik zie toch niet in waarom of de
behandeling moet worden uitgesteld. Het behelst niets van
prineipeelen aard, wel het voorstel der heeren De Jager en
Van de Ree. Mijn voorstel is buitendien voldoende voorbe-
reid en ook het advies der schoolcommissie daarover is den
liG6r6n bckGodi
De Voorzitter brengt hierop in stemming de vraag of de
Raad het voorstel van den heer De Masier thans afzonderlijk
wenscht te behandelen of het, met de andere voorstellen later
wil behandelen.
Hieromtrent merkt de heer Van den Hoek op, dat dan van
behandeling over 14 dagen wel geen sprake zal kunneu zijn,
daar die tijd tekort is voor de schoolcommissie om haar
advies over de andere voorstellen gereed te hebben, in ver
band met de tijd die verloopt voor het uitschrijven eener
vergadering Hat zal echter ook wel niet bezwarend zijn,
daar bij aanneming van het voorstel van den heer de Masier
die enkele gevallen op het oog heaft, eene tusschentijdsche
toelating moet plaats hebben, waartegen misschien bezwaar
zou bestaan.
Met 8 te<*en 5 stemmen wordt besloten het voorstel aan
te houden en" later met de andere voorstellen te behandelen.
Voor dadelijke behandeling stemmen de heeren De Feijter,
Van den Hoek, Visser, Moggre en De Vlasier; tegen stemmen
de heeren Drost, Lensen, Van de Ree, Moes, Wieland, Dees
De Jager en Scheele.
