Ter Nsuzonschs CouraM
Zaterdag 28 Maart 1908. No. 5128.
Binnenlaod.
Predikbeurten.
Gemengde berichten.
Landbouwberichten.
Telegrafisehe berichten.
IBHi-A-IP.
TWEEDE SC Sfl E R.
Vergadering van Donderdag.
De beraadslaging over het
Blijvend gedeelte
wordt voortgezet door den Minister van Oorlog,
die uiteenzet dat de taak van de landweer by
mobiiisatie staat naast die van de detachemen-
ten. Minister Staal dacbt over plaatselijke
organisatie van de landweer voor deze diensten
in vredestijd spreker doet daartoe voorstelleu
die een stelsel van vrij willigen dienst omvatten.
Doch zonder wetswijziging kon aan de landweer
geen andere taak worden opgedragen.
Van pressie bij de oproeping der vrijwilligers
voor het blijvend gedeelte is geen sprake ge-
weest, van immoreelen dwang nog minder. De
aanmelding was volkomen voorwaardelijk.
In antwoord op een vraag autwoord de Mi
nister, dat de koinmandant van het veldleger
ongunstig dacht over de vermindering van bet
blijvend gedeelte. Bij den staf nam spieker
betzelfde standpunt in; Minister Van Rappard
kende spreker's gevoelen.
Er hadden zich aangemeld ruim voldoende
manscbappener was een overcompleet van
879 man van de oudere lichtingen gaven zich
1624 op, van de eerste ploeg en van de hooge
nummers 751, totaal 2375 man. (Bravo's.)
Doorzetting van de proef met een beperkt
blijvend gedeelte zou niets nieuws hebben ge-
leerd. Dat bet leger tegenwerkte, daartegen
kwam de minister krachtig op. De cbefs rap-
porteerden eerlijk, tegen het gevoelen der vorige
Regeering in.
Aan het nernen van een mobiiisatieproef kon
niet gedacht worden, zonder wetswijziging en
zonder veel kosten.
De Minister streefde naar rust en vastheid
in de defensie, die zeer noodig waren.
De mobiiisatie van '70 lokte zeer ongunstige
kritiek nit van de zijde eener commissie uit
de Tweede Kamer. Zij gaf den raad in vre
destijd te denken aan maatregelen ter voorbe-
reiding voor eventueelen oorlog. Be Minister
moest de middelen voor mobiiisatie eiscben en
kon anders geen verantwoordelijkheid dragen.
De Minister van Binnenlandsche Zaken noemt
de oppositie nu en dan fel, maar niet zeer
sterkomdat er te veel nadruk werd gelegd
op inconsequentie bjj Regeeringspersonenom
dat er geen stelsel werd verdedigd omdat er
onjuiste voorstellingen werden gegeven.
De verwijten van inconsequentie waren onjuist,
vooral ten aanzien van den Minister van Marine,
die nooit eenige verantwoordelijkheid droeg voor
den maatregel van Minister van Rappard. Biens
ontwerp was reeds ingediend, toen de Minister
in functie trad. Het is niet absoluut zeker,
dat de Minister in deze zaak bomogeen dacbt
met zijn vroegere collega's. Niet op elk punt
behoefde trouwens homogeniteit te bestaan. De
Minister herinnert er voorts aan, dat ook
Minister van Rappard over oproeping van de
tweede ploeg dacht.
Inconsequent waren ndch de Minister, noch
zijn ambtgenooten. De Minister persoonlijk
was tegen de regeling van het blijvend gedeelte
door de vorige Regeering. Zonder art. 4 van
dit ontwerp zou de Minister zich ook thans
niet gereehtigd achten dq mannen die vrijlootten
voor de eerste ploeg (op 12 Juli 1907) op te
roepen. Met verkregen rechten en verwach-
tingen wilde de Minister dus wel degelijk re-
kening houden, behoudens de eiscben der defensie.
De Minister verheugd zich, dat generaal
Sabron zich liet vinden om als Minister op te
treden, vooral omdat men ten aanzien van het
blijvend gedeelte een oplossing moest vinden,
met een minimum van lasten en kosten. Het
zou blijken, dat het de Regeering met dit
voornemen ernst was. Niemand mocht aan den
ernst van den Minister van Oorlog twijfelen.
De Minister betwist, dat de opzet van het
ontwerp onredelijk isvan terugkeer tot het
stelsel van plaatsvervanging, als permanente
toestand, is geen sprakeevenmin van het
leggen van de kiem van een staand leger.
Spreker toont aan, dat het blijvend gedeelte
steeds bestemd is voor de mobiiisatie, niet
speciaal voor de dekking daarvan.
Spreker deelt mee, dat de dwang van art.
4 thans kan vervallencte Regeering neemt
art. 4 terug, en brengt nog eenige kleine
wijzigingen aan, waardoor het wetje enkel neer-
komt op een .wijziging der begrooting van
Oorlog en de handteekeningen der Ministers
van Binnenlandsche Zaken en van Marine konden
vervallen. (Gelach.)
Republieken volgden van de heeren Rood-
huijzen, Thomson (die volhielden dat directe
dekking van onze mobiiisatie onmogelijk was,
doch dat de landweer zeer wel voor die taak
berekend kon worden gemaakt)Ter Laan (die
ontkende, dat de proef met het stelsel-Staal eerlijk
genomen was, en daarop alsnog aandrong).
Deze spreker wilde nog terugkomen op art. 4,
doch moest hiervan afzien, na een woorden-
wisseling met den Voorzitter, die, aangezien
dit artikel ingetrokken was, geen debat meer
toeliet over den oorspronkelijken opzet van het
ontwerp.
De heer Tydeman blijft in het voorstel zien
een tijdelijken maatregel ter voorziening in een
noodtoestand.
Ten slotte wordt het wetsontwerp aangeno-
m,en met 54 tegen 41 stemmen.
Voor de geheele rechterzijde en van de linker-
zijde de heeren Blooker, Tydeman, Hennequin,
van Karnebeek, Roell en Van Styrum. Tegen
de overige leden der linkerzijde.
TER NEUZEN, 27 Maart 1908.
Bij de heden alhier gehouden stemming
voor 3 leden van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken, ter voorziening in de vacatures ont-
staan door het bedanken van de heeren J. A.
van Rompu, A. Tbolens Dingz. en P. J. Scheele,
werden van de 171 kiezers 78 geldige stemmen
uitgebracht. .Volstrekte meerderheid 40.
Gekozen werden de heeren J. A. van Rompu
met 46, A. Tholens Dingz. met 44 en P. J.
Scheele met 41 stemmen.
Verder verkregen de heeren M. Verbrugge
31, J. L. Jurrij en L. J. van der Lubbe ieder
16, S. van Rees 15 en J. de Kok 9 stemmen,
terwijl op de heeren A. van Haelst, M. de Jonge,
C. P. Kuijk, J. A. Meertens, J. P. W. Rommel,
D. Scheele Rz., P. M. C. van Spraug, A. J.
Ta'zelaar, B. C. L. van Wiemeersch en D. E.
Wolfert 1 stem was uitgebracht.
Blijkens het verslag over het boekjaar
1907 van de naamlooze vennootschap Zuid-
Nederlandsche stoomvaartmaatschappij alhier
blijkt uit een en ander, dat de verwachtingen,
welke bij het oprichten der maatschappij zijn
opgewekt, niet beschaamd zijn en er alle reden
bestaat om over de bedrijfsuitkomsten van het
eerste boekjaar, waar het bedrijf feitelijk eerst
sedert 13 Mei i.l. is aangevangen, tevreden te zijn.
Dit valt te constateeren, niettegenstaande het
jaar 1907 voor de in de vrachtvaart gebezigde
schepen een zeer ongunstig jaar is geweest.
Van de Oost- en Witte zee waren in den aan-
vang van het seizoen niet veel ladingen be-
schikbaar zoodat de vrachten zeer gedrukt waren.
In den herfst kwam hierin eenige verbetering,
en op het einde van het seizoen werden voor
sommige ladingen goede vrachten betaald. De
uitgaande kolenvrachten naar de Oostzee waren
lets beter dan het vorige jaar. De reederijen
hebben in het afgeloopen jaar te kampen gehad
met zeer dure bunkerkolen, oponthoud in de
kolenhavens, en werkstakingen in verschillende
havens op het continent.
Het stoomschip Elisabeth" heeft niettegen
staande dat, bevredigend gevaren. Het werd
op 13 Mei door de bouwers opgeleverd, heeft
in alle opzichten goed voldaan en volbracht
tot 5 Dec. 1.1. 5 Oostzeereizen. Het bleef van
averijen verschoond.
Blijkens de winst- en verliesrekening werd
gedurende den vaartijd van nog geen zeven
maanden een netto winst bevaren van f 24877,12,
waar van moet worden afgetrokken de rente
over het door de hypotheekbank verstrekte voor-
schot ad 6665,47, en is er alzoo een saldo
van f 18211,65.
In de alhier gehouden vergadering van aan-
deelhouders is overeenkomstig het voorstel van
den directeur en de commissarissen besloten
daarvan af te schrijven de kosten der eerste
oprichting ad 9263,72, voorts te bestemmen
f 490,35 voor tantiemes aan directeur en com
missarissen, 191,25 bedrijfsbelasting, 616,33
te storten in bet reservefonds, waarna ter
uitkeering aan de aandeelhouders rest 6 °/0 van
hunne aandeelen.
Uit de werkzaamheden der laatste tijden
blijkt dat de havenwerken meer en meer hare
voltooiing naderen. Wanneer men bij hoog-
water aan het zeedijkje van de Vlooswijkpolder
staat, ligt de nieuwe voorhaven met een zeer
ruim watervlak voor ons, als ware het nooit
anders geweest.
Het bedoelde zeedijkje is ook reeds aan het
verdwijnen. Een baggermolen heeft daarvan
reeds een groot deel weggeknaagd en gisteravond
is het doorgestoken, zoodat nu bij opkomend
water het Scheldewater de nieuwe sluis bespoeld.
Voor het op diepte graven der voorhaven
is voorts nog een tweede baggermolen werk-
zaam.
Men schrijft nader uit Oostburg (zie
le blad)
De gevluchtte marechaussee v. d. B., die te
St. Laureijns (Belgie) zijn paard verkocht, had
zich daarna naar Antwerpen begeven, met het
doel naar Noord-Amerika te vertrekken. Op
een of andere wijze moet hij te Antwerpen zijn
geld zijn kwijt geraaktin ieder geval heeft
hij zich te Roosendaal vrijwillig aangemeld en
is hij jl. Maandag naar Oostburg overgebracht.
Thans vertoeft hij nog in de marechaussee-
kazerne alhier, in afwachting van hetgeen
omtrent hem zal beschikt worden.
Door den kapitein Thomson is het paard voor
rijksrekening teruggekocht. (Middb. Ct.)
Koewacht. Woensdag n.m. had in de open-
bare school aan den Ouden Molen eene ver
gadering plaats om te komen tot de oprichting
van eene vereeniging ,/Onderlinge Bijstand".
Circa 200 personen waren opgekomen. De
vergadering werd gepresideerd door den heer
E. Plasschaert, die het woord gaf aan den
WelEerw. heer Oh. Verbunt, kapelaan te Hulst,
om de zaak nader uiteen te zetten. De Wel
Eerw. heer schetste in het breede het doel en
de werking der vereeniging //Onderlinge
Bijstand", waarvan er in het naburige Belgie
circa 8000, in Frankrijk 18000 en in Engeland
27000 bestaar., terwijl er in ons land ook reeds
eenige zeer nutrig werken. De vereeniging
houdt zich bezig met onderlinge verzekering
van klein vee, ziekteverzekeriug, oprichting
begrafenisfonds en leesbibliotheek, werkver-
sciiaffing in den winter, is een bureau voor
kostelooze raadpleging en ijvert voor invalide-
en ouderdomsverzekering. A1 deze punten
werden door den spreker toegelicht. Wanneer
de vereeniging tot stand komt, zal ze eerst
beginnen met eene verzekering tegen verlies
van varkens, welke verzekering door den spreker
in het breede werd uiteengezet. Aanstonds
gavenzich een 7Otal leden aan, terwijl 12 personen
zich als donateur of begunstiger opgaven.
Een voorloopig reglement werd vastgesteld,
dat in eene volgecde vergadering nader zal
besproken worden. Alsnu ging men over tot
het kiezen van acht leden van het bestuur, de
5 overige leden, die uit de donateurs gekozen
moeten worden, zullen later worden aangewezen
naaat men zal getracht hebben het aantal
donateurs te vermeerderen. Tot leden van het
bestuur werden gekozen de heeren J. de
Vleeschouwer, J. de Theije, J. Kips, L. David,
B. de Maaijer, A. Geerards, Ed. Baert en
A. Hamerlinck.
Door het gemeentebestuur van Moerbeke
is besloten op 1 April a. s. tegelijk met de
jaarmarkt op het Holiandsch gedeelte eene
veemarkt te houden op Belgisch grondgebied.
Er zullen 9 prijzen ter waarde van 53 francs
uitgeloofd worden.
Tot voorzitter der commissie tot regeling
der veemarkt werd benoemd de heer Ed. Pisce
en tot leden de heeren D. van Hooije en P.
Mannens.
In den laatsten tijd kwamen hier vele
Belgen, meest jongens en meisjes, die in onze
bosschen gingen om daar pijnappels, de vrucht
van den spar, hier sparrenoten genaamd, op te
rapen. 's Avonds zag men ze met gevulde zakken
op den rug over de grenzen trekken. Eerst
wist men niet, wat men met deze pijnappels
deed, thans is uitgekomen, dat ze verkocht
worden voor 8 a 9 francs per 100 kilogr. om
er zaad uit te trekken. Uit luO kilogr. /sparre
noten" trekt men 4 kilogr. zaad, dat 7 francs
per kilogram waard is, terwijl het restant als
hrandstof verkocht wordt. Met het rapen van
pijnappels is dus een goed daggeld te verdienen.
Middelburg, 27 Maart. Ged. Staten hebben
heden de verkiezing van een lid van de Prov.
Staten in het district Sluis, in de vacature ont-
staan door het overlijden van den heer W. C.
de Smidt, bepaald op 5 Mei. De stemming
en eventueele herstemming resp. op 19 Mei en
2 Juni.
Zondcig 29 Maart 1908.
Woensdagmiddag werd te Oostburg, onder
voorzitterschap van den heer J. de Bruyne,
eene niet zeer druk bezochte vergadering ge
houden van de afdeeling Oostburg der Zeeuwsche
Landbouwmaatschappij.
Naar aanleiding van een in de vorige ver
gadering genomen besluit om aan de regelings-
commissie voor de paardenfokkerij te verzoeken
toe te staan dat geprimeerde merrien van 48
jaar ook gedekt konden worden door Belgische
hengsten, die de bewaringspremie van 6000 fr.
hebben verworven, deelde de heer Vorsternaan
van Oven mede dat hierin voorzien was door het
provinciaal reglement. Daarop werd besloten
op het genomen besluit terug te komen.
De rekening over 1907 werd vastgesteld in
ontvang op 1485,586 en uitgaaf op 1206,875,
dus met een goed slot van f 278,71.
De begrooting voor 1908 werd vastgesteld
in ontvang en uitgaaf op 1468,71, met een
post voor onvoorzien van f 425,21.
Verder werd behandeld een voorstel in zake
het longeeren van hengsten en een betreffende
het vervoer van rundvee en varkens uit het
een in het andere deel van Staatsvlaanderen.
's Gravenliage, 27 Maart. Eerste Kamer.
De voorzitter herdacht het overleden lid der
Kamer, de heer van Zinnicq Bergmann, die
daarvan 16 jaar deel heeft uitgemaakt en aller
hoogachting en vertrouwen genoot.
De nieuw benoemde leden voor Zuid-Holland
en Limburg, de heeren Baron Van Voorst tot
Voorst en Haffmans hebben na eedsaflegging
zitting genomen.
De Kamer komt vermoedelijk Maadagnamiddag
2 uur weder bijeen.
1 weede Kamer. Met 47 tegen 14 stemmen
is goedgekeurd het handelstractaat met Amerika,
o. m. iuhoudende verlaging van het tarief van
invoerrecht van Amerikaansch vleesch.
Het tractaat was, als nadeelig, bestreden door
de heeren Van Bylandt, Nolens en Van Citters
en verdedigd door de heeren Plate en Reijne
en door den Minister De Marees van Swinderen,
die echter opmerkte, dat uit de handhaving
van het tractaat door de nieuwe Regeering niet
mag worden afgeleid een prejudicieeren van het
beleid dat de Regeering zal volgen op het ge-
bied van handelspolitiek. Omtrent dat beleid
behoudt de Regeering zich alle vrijheid voor.
Vragendag. Op verzoek van den heer
Roodhuijzen, om bedoelde onderwijzers tegemoet
te komen, antwoordde de Minister Heemskerk
dat nog bij den Raad van State aanhangig is
de vraag of onderwijzers van opgeheven rijks-
normaallessen rijks-ambtenaren zijn, die aan-
spraak hebben op pensioen, dus ook op wachtgeld.
Te Dinxperlo heeft men een leelijk middel
toegepast om iemand, door de Pruisisdhfc {tolitie
gezocht, in haar handen te spelen. Hij kreeg
bezoek van twee personen, onder voorgeven,
dat zij tegen hoog loon een betrekking bij een
boer in Pruisen voor hem hadden. De gezochte
werd aronken gemaakt, tot ten slotte het loopen
hem moeilijk viel en men hem in een rijtuig
zette, waarmede hij naar Bocholt werd gebraeht
om bij de politie aan te landen. Deze vond
het gebezigde lokmiddel zoo min, dat zij haar
delinquent maar liever liet loopen.
Een landbouwer te De Wilp (Gr.) heeft
dezer dagen een varken verkocht, dat hij, om
het beter van de hand te kunnen doen, zoo
met droog meel had gevoederd, dat het dier
barstte.
Donderdagnacht tusschen twee en drie uur
werden de bewoners van de drukkerij De
Nieuwe Tijd, Linnaeuspark 70, te Amsterdam,
gewekt door het miauwen van katten in hun
huis, en om deze te verjagen, gingen ze naar
beneden. De wanorde, die daar te zien was,
deed direct een inbraak vermoeden. Het eerste
werk was, om naar de telefoon te Snellen om
de politie te waarschuwen, doch er was geen
verbinding te krijgen de draad bleek doorge-
sneden.
Bij nader onderzoek bleek, d&t de dief
die vermoedelijk in zijn werk is gestoord
den sleutel van de brandkast gehaald heeft uit
den patalon van den eigenaar der drukkerij,
welk kleedingstuk op een stoel naast diens bed
lag. De brandkast was verschoven, doch verder
met rust gelaten. De inbreker moet aan den
acbterkant van sousterrain zijn binnengekomen,
door het indrukken van een ruit. Vandaar is
hij naar boven gegaan, naar de slaapkamer, en
toen naar de kamer, waar de brandkast stond.
Door het sousterrain is bij weer verdwenen.
Vermist worden twee horloges, enkele sigaren
en eenige voorwerpen van weinig waarde.
Be politie, die inmiddels gewaarschuwd was,
kwam spoedig opdagen. Zij stelde terstond een
ijverig onderzoek in, met dit resultaat, dat in
den tuin voetstappen van een persoon werden
ontdekt, en in den naastgelegen tuin een re
volver met vier scherpe patronen geladen,
welke de dief vermoedelijk in zijn overhaaste
vlucht heeft verloren. De inbo'edel was ver-
zekerd tegen inbraak.
Te Borsum, nabij Nieuwe Schans (Gr.)
viel de landbouwer Dagemaa Maandag van den
graanzolder. Na hevige pijnen is hij Woensdag-
avond overleden.
Men meldt uit Amsterdam aan het Vad.
Woensdagavond omstreeks halftwaalt is na
afloop eener voorstelling in denStadsschouwburg
eene dame uit de Jan Luijkenstraat tot de
ontdekking gekomen, dat haar witte kleed met
groote blauwe vlekken bezoedeld was.
De dame was in gezelschap van drie heeren.
VAN
Uervornide Herk.
Ter Neuzen. 9 u., en 2 u., Ds. A. Timmerman
Sluiskil. 9£ u., Ds. J. B. T. Hugenholtz v. Axel.
Axel. 9 u., leeskerk en *2 u., Ds. J. B. T. Hugenholtz.
Zaamslag. 9 u., Ds. G. van Dis en 2 u. Ds. G. van Dis,
H. Doop.
Hoek. 9 u., en 2 u., Ds. E. Raams.
Sas van Gent. 9£ u., Ds. H. Akersloot ran Houten Roos.
Hulst. 10 u., Ds. De Boer.
(wereformeerde Herken,
Ter Neuzen. 9 u., 2 u., Ds. J. v. d. Berg.
Axel A. 9 n. en 2 u., Ds. E. H. Broekstra.
H. 9 u., leeskerk en 2 u., Ds. R. v. d. Kamp.
Zaamslag A. 9 u. en 2 u Ds. R Hamming.
n IB. 9 u., Ds. R. v. d. Kamp v. Axel en 2 u., leeskerk.
Gerefurmeerde gemeente (VIooswijkstraat).
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 5£ u., dhr. II. Kieviet van
Aagtekerke.
Oud-Geref«rmeerdegeineente (VIooswijkstraat).
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 5£ u., leeskerk.
l,c»l,aiil ^Eben-lBnezer*' (Kerkhoflaan).
Ter Neuzen. BJ u., dhr. J. J. Kense.