1
A I g e m e e n
s- en Advertentieblad
Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 5122
Zaterda^; 14 Ma art 1908.
48p Jaargang;.
Gemerigde berichten.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,Franco per post:
Nederland f 1,10.
bet overige
Yoor
Yoor Belgie 1,40. Voor Amerika f l,321/2 en yoor
Buitenland 1,65. Men abonneert zich bij alle Boekhande-
laars, Postdirecteuren en Brieyenbushouders.
Telefoon No. 25. Inzending van advertentien voor 3 uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIEN:
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
wordt de
•varen, of werden vervaardigd.
J5T-H3£^STE3 BLAP.
Volgens art.. 58 van het Kori. besluit van
2 Dec. 1901 (Stbl. no. 230) worden de bij de
Militie in te lijven mansckappen naar de plaats
van aflevering overgebracht door den burge-
meester, een lid van den raad of door een
gemeente-ambtenaar of gemeentebeambte.
De ondervinding leert dat voor somrnige ge-
ineenteii, en misschien wel hi] vele, de over-
brenging plaats heeft door den burgemeester
of secretaris en door den gemeenteveldwacbter
en dat beide deciareereu.
Deze onregelmatigheid of overtreding van
genoemd art. 58 schjjnt tot dusver aan de aan-
dacht van den betrokken Minister en aan de
Algemeene Rekenkamer te zijn ontsnapt, want
beide soort declaration werden tot dusver ver-
effend. Als in alle gemeenten van Nederland
in strijd met art. 58 werd gehandeld, zou's Rijks
kas met eene belangrijke som worden beewaard,
die niet verscbuldigd is of ten onrecbte wordt
toegelaten.
TER NEUZEN, 13 Maart 1908.
De spoorwegonderneming MechelenTer
Neuzen vervoerde over de maand October 1907
111,591 passagiers. De ontvangsten in die
maand bedroegen /98,238,49 tegen /1()0,087,98
in dat tijdvak in 1906.
Vanaf 1 Jan. tot en met ultimo October
1907 werd ontvangen f 867,227,69 tegen
f 823,727,58 in bedoeld tijdbestek over 1906.
In den Boschhoek te Rotterdam is aan-
gehouden de Belg E. S., een smid, te Ter Neuzen
woonachtig, die drie maanden gevangenisstraf
moet ondergaan, waartoe hij in Belgie wegens
diefstal is veroordeeld. In afwachting van zijn
uitlevering is hij voorloopig naar het huis van
bewaring overgebracht.
Bij de Woensdag door den bietenbond te
Axel-Sassing gehouden inschrijving voor het
verkoopen der opbrengst van ongeveer 115 ge-
meten beeten, waren verschillende inschrijvingen
ingekomen, doch werden de beeten niet gegund.
Zoridagnacht werden bij J. V. te Breskens
zes hoenders ontvreemd en Maandagnacht was
men zoo welwillend de beide overgeblevene te
komen weghalen. Toen Dinsdagmiddag door
een Belgisch opkooper een kar hoenders op de
tram werd gebracht, wist de bestolene, die toe-
vallig in de nabijheid was vier zijner kippen
te herkennen. Ze werden door de politie in
beslag genomen, die nu een spoor heeft, om
den dader te vinden.
In de week van 4 tot en met 10 Maart
1908 zijn in Zeeland voorgekomen 2 gevallen
van febris typhoi'dea en wel te IJzendijke3
gevallen van roodvonk en 7 van diphtheritis
te weten van roodvonk 1 geval te Aardenburg, 1
te Kortgeue, en 1 te Schoondijkevan diph
theritis 1 geval te Goes, 1 te St. Jansteen,
1 te St Maartensdijk, 1 te Ter Neuzen, 1 te
A'lissingen, 1 te Zaamslag en 1 te Zierikzee.
Ambachtsschool te Hulst.
Blijkens het jaarverslag over 1907 was dit
jaar voor de vereeniging een jaar vol moeilijk-
heden, vooral op financieel gebied.
Immers, kon met alle denkbare inkriinpingen
en bezuinigingen de begrooting voor 1907
alleen sluitend worden gemaakt met behulp
van eene geldleening van f 1200, de praktijk
verplichte verschillende begrootingsposten te
overschrijden en at te zien van de zoo gewenschte
aanschafHng van eenige natuurkundige instru-
mentenplaatwerken enz., waaraan groote
behoefte bestaat.
De hoofdoorzaak van deze financieele moei-
lijkbeden schuilt in het feit, dat de avond-
vakteekenschool, die men zich aanvankelijk
had gedacht op den ouden voet in de vroegere
Stadsteekenschool met zijn inventaris te kun-
nen voortzetteu, reeds dadelijk zoo'n hooge
vluckt nam, wat het leerlingental betreft, dat
al bjj den aanvang der lessen in 1906 van het
oorspronkelijke plan moest worden afgezien
en het gebouw der Ambachtsschool moest te
liulp komen, alwaar het wordt met genoe-
gen geconstateerd het onderwijs ontegen-
zeggelijk veel beter tot zijn recht kwam en
komt. Doch de uitgaven voor de Avondteeken-
school waren echter ook ver boven de ver-
wachting.
Die omstandigheid bracht er het bestuur
dun ook toe oui eene scheiding tusschen Am
bachtsschool en Avondvakteekenschool te be-
werkeri en elk der inrichtingen te beheeren
met afzonderlijke begrooting.
Het aantal donateurs, leden en begunstigers,
toonde eenigen achteruitgang door bet bedan-
ken van enkelen en hoewel, door het toezen-
den van het jaarverslag over 1906 met een
daarbij ingesloten opwekking tot het lidmaat-
schap, wel enkelen daaraan gehoor gaven, tocb
bleef het resultaat verre beneden de verwach-
ting.
Het school gebouw voldeed aan het beoogde
doel, docli zal al zeer spoedig tengevolge van
het onverwachte groot aantal leerlingen van
de Ambachtsschool, en meer nog door dat Van
de Avondvakteekenschool, moeten worden uit-
gebreid met een timmerlokaal en twee teeken-
zalen.
Het leerlingenaantal bedroeg op 1 Januari
1907: 33, n.l. 20 timmerlieden, 8 schilders en
5 smeden. Van deze werden op 1 April bevor-
derd naar de 2de klasse 16 timmerlieden, 7
schilders en 4 smeden.
De oproeping van nieuwe leerlingen had
tot gevolg, dat zich 23 candidaten aanmeldden,
waarvan er zich 1 terugtrok, en wel voor de
navolgende ambachten voor het timmeren 14,
smeden en machine-bankwerken 6, huisschil-
deren 2, zoodat het tweede cursusjaar werd
aangevangen met 55 leerlingen, verdeeld over
twee klassen.
Van de leerlingen betaalden er 31 het voile
schoolgeld ad 10, 15 betaalden de helft, ter
wijl 9 leerlingen waren vrijgesteld.
De woonplaatsen der leerlingen waren als
volgtait Hulst 12, Hontenisse 9, Ter Neuzen
7, Axel 7, St. Jansteen 4, Koewacht 4, Stop-
peldijk 4, Zaamslag 3, Graauw 2, Ossenisse 1,
Hengstdijk 1 en uit Clinge 1.
Gedurende den cursus hebben 3 leerlingen
de school verlaten, terwijl aan een leerling
werd aangeraden een ander yak te kiezen wegens
zeer onvoldoenden aan leg.
De Avondvakteekenschool telde op 1 Januari
1907 41 leerlingen.
De nieuwe cursus werd begonnen 15 October
met 60 leerliugen.
Van deze leerlingen woonden er: te Hulst
31, Ter Neuzen 7, Zaamslag 6, Hontenisse 5,
Axel 4, Koewacht 3, Clinge 2, Meuw-Namen
1 en Zuiddorpe 1.
Het voile schoolgeld werd betaald door 31
leerlingen
bezochten de school
leerlingen, 22 betaalden lU of 2/„ van het voile
bedrag en 6
kosteloos.
De ontvangsten bedroegen f 8788,095, de uit
gaven 9094,235, zoodat de rekening een na-
deelig saldo oplevert van f 306,14.
De begrooting voor 1908 der ambachtsschool
bedraagt J 9004,74°, die der Avondvakteeken
school /.1345.
Voldoende aan een tot ons gerichte uitnoo-
diging brachten wij dezer dageri een bezoek
aan de school. Het ruime gebouw maakt, van
buiten gezien, reeds een flmken indruk. De
directeur, de
welwillend
beer Burgers, ontving
ons zeer
en
zalen, waar de leerlingen ijverig
leidde ons door de verschillende
aan het werk
waren.
Allereerst werd een bezoek ge'oracht aan dezaal
der smeden. Aldaar wordt onderrictit gegeven in
plaatwerken, vuurwerken en machine-bankwerken.
Dit laatste wordt ook van meer eu meer belang
voor de landbouwsmeden, wegens het steeds
toenemend gebruik van machines bij het land-
bouwbedrijf. Wij zagen daar verschillende
practische voorwerpen. die door de leerlingen
Reeds aanstonds
werden wij daar getroffen door de resultaten
die op korten tijd zijn verkregen. Sedert tie
opening der school is nog geen anderhall jaai
verloopen. In de smederij zijn in gebru.k
verschillende systemen vuurhaarden, om ook
daaruiede de leerlingen op de hoogte te brengen.
Het voornemen bestaat om, zoodra de middelen
dit veroorloven, ook eene draaibank en eene
schaafmachine aan te sehaffen.
Van uaar kwamen wij in het lokaal waar de
timmerlieden van het eerste leerjaar druk aan
den aibeid waren. Ook deze worden. als het
ware terstond, met werk bezig gehouden dat
voor practisch gebruik kan beuut worden. Nu
is er, in het nieuwe gebouw, voor de timmer-
lui nog heel wat werk voor eigen gebruik uit
te voeren. Ook hier bleek van goedeu ijver
i vlijt der leerlingen. Van verschillende af-
gewerkte voorwerpen, als kasten, kozijnen,
bloemeutafeltjes, droogrekjes enz. enz. zou men
niet deuken dat die waren vervaardigd door
jongens van 12 tot 15 jaar. Alle die voor
werpen worden naar teekemngen vervaardigd.
De tweede klasse der timmerlieden was in
de teekenzaal aan het werk. Die twee Klassen
bijeeri gerekend, was te eonstateeren, dat vooral
door leerlingen in dat vak, van de school een
druk gebruik wordt gemaakt. De directeur
iicktte ons in, dat den leerlingen een onderwerp
wordt opgegeven en dat ze daarop zell het plan
moeten uitwerken. Op deze wijze gaat de
theorie en practijk sainen.
In de daarop volgende zaal behoeft men er
niet naar te raden dat men bij de schilders is
aangeland, deze zijn, evenmin als de smeden,
groot in getal, maar de wanden van het lokaal
geven blijk van hun werken. Voor een groot
deel zijn' deze reeds versierd met verschillende
decoratie motieven, terwijl verschillende voor
werpen, door de timmerlieden van eenvoudig
wit hoitt vervaardigd, daar zoodanig worden
bewerkt, dat ze een bepaald sierlijken of luxi-
euzen aanblik bieden en een zeer bedriegelijke
overeenkomst vertoonen, als te zijn vervaardigd
van een of andere sier-houtsoort. De directeur
deelde ons mede dat de leerlingen de verschil
lende ornamenten die waren aangewend, zelf
moeten vervaardigen, atgeleid uit planten,
bloemen enz.
De gereedschappen die de leerlingen in de
verschillende vakken gebruiken, moeten zooveel
mogelijk zelf door hen worden vervaardigd en
die zijn voor de timmerlieden vooral niet ge-
ring. In de bergplaats zagen wij tenminste
reeds een paar uitgebreide collectie's. Deze
waren met de hand vervaardigd en als het
ware niet te onderscheiden van het machinale
gereedschap dat in den handel is. Bij hyt ver
laten der school (de cursus loopt over 3 leer-
jaren) krijgen de leerlingen een stel gereed
schappen mede.
Resuineerende, maakt de inrichting een zeer
gunstigen indruk. -Gaarne zou de directeur
er ook aan toevoegen een leergang voor metse-
laars, maar daaraan viel voorloopig nog niet
te denken, daar hiervoor een groote ruimte
noodig is en men de inrichting van het lokaal
nu door de vele leerlingen voor het timmeren
reeds moet verandemi, om ruimte te winnen.
Ieder die de resultaten ziet, welke op zoo'n
korten tijd reeds werden verkregen, zal het
nut eener ambachtsschool beamen, de leerlingen
tocb, die daar theoretisch en practisch worden
gevormd, van meet af in de verschillende vakken
onderwezen, hebben wat vakkennis betreft een
grooten voorsprong op diegenen die op een of
anderen winkel hun vak legren en waar meer
het werken dan het leeren op den voorgro
staat. J
Behalve het vakonderwijs, wordt er aan de
school ook nog aanvullend lager- of nerhalings-
onderwijs gegeven.
Wij gelooven dat, wanneer de resultaten der
school van nicer algemeene bekendheid waren,
dit zeker een gunstigen iiivloed zou hebben op
den steun die de vereeniging welke haar in
stand houdt ontvangt en het aantal harer dona
teurs zou toenemen. Men ga er heen, de
directeur
te geven
te zien is,
is welwillend om u eene uitiegging
en alles te laten zien. En wat er
is een bezoek waard.
Bij een in aaubouwd zijnd heerenhuis te
Bolsward zag een metselaar zich op eens door
een losschuivende steenmassa bedreigd. Zonder
zijn tegenwoordigheid van geest te verliezen,
waagde hij den vreeselijken sprong van een
12 M. hooge stellage, met het gunstig gevolg,
dat niets gebroken werd, en een rust van enkele
weken volkomen herstelling kan aanbrengen.
Wonder boven wonder is de man van een sehijn-
baar wissen dood gered.
Dat steekt Kampen naar de kroon In
een gemeente bij Den Haag brak laatst in het
middernuchtelijk uur brand uit.
De brand weer werd gewekt en de brandmees-
ters, die alien een sleutel hebben van het brand-
spuitenhuis, probeerden dit gebouw te openen,
doch het gelukte uiet en met vereende krachten
werd de deur opengemaakt.
Wat bleek
Men had een ander slot op het gebouw ge
maakt, doch vergeten er sleutels bij te maken.
B., die te Spekholzerheide dood in zijn
woning is gevouden, moet een ware zonderlmg
geweest zijn. Hij genoot een pensioen van de
Domaniale" Mijn te Kerkrade voor 30jarigen
dienst als wachter aan den overgang te Drie-
vogels.
't Was algemeen bekend, dat H. uiterst karig
voedsel gebruikte. Water en brood en bij
uitzondering een paar gekookte aardappelen
vormden den boofdschutel.
Hij was een hartstochtelijke lezer en sprak
vloeiend vijf talen.
Nu is gebleken, dat H. buiten alle verwach-
ting voor zijn erfgenamen het nietonbeduidende
sommetje van J 5090 heeft uagelateu.
Op de manier van Sequah van voor eenige
jaren treedt thans in Den Haag en Amsterdam
iemand in openbare bijeenkomsten op, die met
een zalije rheumatieklijders met zoo geweldige
kracht door een paar masseurs laat inwrijven
eu masseeren, dat de muziek moest blijven door-
spelen om het gekreun van den lijder te over-
stemmen.
Onder deze krachtige bewerking vlogen
Maandag te Amsterdam zelfs de middel-
pooten onder de rustbank uit de toeschouweis
moesten helpen om den patient in bedwang te
houdeu
Na een 10 minuten kwam de lijder te voor-
schijn en verklaarde voorloopig ,/genezen"
te zijn
Met 6 tegen 5 stem men besloot de Raad
der gemeente Gaasterland voortaan de Raads-
vergadering met gebed te openen. De voor-
zitter weigert echter het gebed uit te spreken.
Het is nu deu secretaris opgedragen.
In de gemeente Schoterland overleed de
wed. Z. die 5 jaren te bed lag eu aan wie de
buren voedsel verstrekten. Haar boerderij ver-
waarloosde zy geheei, baar kmdeien eveneens
alles uit' gierigheid. Na haar dood vond men
overal potten met bankpapier, geld, zilveren
en gouden sieraden, zak'ien met oude munt-
stukken enz. Men schat de nalatenschap op
f 120.000, welk bedrag onder 9 erfgenamen
moet verdeeld worden, waarvan S, die in min
of meer behoeftige omstandigheden veikeeien.
Vrij algemeen wordt geloofd dat graan-
korrels, gevonden in de windselen van Egyp-
tische mummies, nog altijd het vermogeu be-
zaten om te ontkiemen. Twee Fransche gdeer-
den, Brocq-Rousseu en Gain, hebben nu proeven
genomen met een aantal graankorreis, hun
toegezondeii door Maspero, welke korrels van
2000 tot 5000 jaren oud waren, gevonden in
oude graven, alsook uit Mexicaansche graven
uit de periode kort voor de Incas, dus slechts
een eeuw of vijf oud, en met granen van veel
OH blad verschifnt TIhhiiiIhk-, Woenadtt^- en Vffijdagavond, uitg-easnn«leril op
en. bij tie Flrma P. J. VAK OK SAX WE <e Ter Senzen.
3