J
a
a i g 8 m e e n
Nieuws- en Advertentieblad
voor
eeuwsch-Vlaanderen.
-i
No. 5042.
Zaterdag 7 September 1907.
Hi
Gemeogde berichten,
47e Jaargang.
JBBBSTE BLAD.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,—. Franco per postVoor
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika lv32V„ en voor
Buitenland j 1,65. Men abonneert zich bij alle Boekhande-
het ovenge
laars, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Telefoon No
2 5.
Inzending van advertentien voor 3 uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIEN:
Van 1 tot 4 regels f 0,40. Voor elken regel meer 0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
TER NEUZEN, 6 September 1007.
y an andere zijde uit Zeeuwsch-Vlaanderen
W. D. schrijft men aau de M. Ort.
Er spreekt geen klein beetje spijtigheid uit
de correspondentie in het nommer van Woens-
dag van dit blad en ook geen klein beetje
arrogantie.
Want op wat grond moet alles naar Oost-
burg getrokken worden Tocb niet omdat H. M.
zulks wilde. Want Zij heeft uitdrukkelijk het
verlangen te kennen gegeven dat autoriteiten,
enz. van die gemeenten, waar H. M. passeeren
zal, in liunne eigen gemeenten Haar zullen
begroeten.
Dat strookt dus niet met hetgeen in be-
doeld schrijven gezegd wordt. Neen. het is
een publiek geheim, dat Qostburg alles wil
hebben, niet omdat H. M. zulks wilde, of om
dat het in den geest van Haar bezoek ligt
maai omdat Oostburg niet dulden kan, dat het
mededingsters heeft.
Bovendien is "het toch al te gek, om in
Bieskens, de halte Kruisdijk en in Schoondijke
gelden op te halen om in Oostburg groot feest
te vieren.
Dan komt er nog bij dat hier uitsluitend
landbouw en nog eens landbouw is. Alleen
Breskens kan iets toonen van de visscherij,
maar daarmee is ook nlloo csawcrfl
En in die gemeenten, waar H. M. niet komt
Ook daar landbouw en nog eens landbouw.
En wat de feesten betreft—na het vertrek van
H. M., ook daarin is iedere gemeente vrij. Nu
heeft Oostburg niet zulk een gelukkig idee
gehad als een der naburige plaatsen inzake het
feestprogramma en vandaar rumor in casa.
Laat de scbrijver van bedoeld bericht gerust
zijn. Zooals het nu gaat, gaat bet goed.
Iedere gemeente viere feest op eigen houtje
en om H. M. te aanschouwen kan men uitkiezen
uit vier plaatsen.
In de week van 28 Augustus tot en met
3 September zijn in Zeeland voorgekomen 9
gevallen van roodvonk en 10 van diphtheritis
te wetenvan roodvonk, 1 geval te Cadzand,
1 te Hoofdplaat, 1 te Kruiningen 1 te Oost-
en West-Souburg, 1 te Schoondijke, 1 te Schore,
1 te Tholen en 2 te Wolphaartsdijkvan diph
theritis 1 geval te Clinge, 1 te Koudekerke, 1
te Middelburg, 1 te Schoondijke en 6 te Zierikzee,
Voor de Dinsdag te Oostburg gehouden
g waren aangegeven 50 dieren,
waarvan er 46 werden aangeboden.
Goedgekeurd werden er 32, uitgesteld 5 en
afgekeurd 9.
Voor de Woensdag te Hulst gehouden
hengstenkeuriug waren aangegeven 40 dieren,
waarvan er 39 werden voorgebracht.
Goedgekeurd werden 30, uitgesteld 4 en af
gekeurd 5.
Zuiddorpe, 3 Sept. De gemeenteraad her-
benoemde heden tot wethouder de heer B. C.
Puijlaert.
Clinge, 4 Sept. In de gisteren gehouden
zitting van den gemeenteraad waren aanwezig
10 leden, de voorzitter en de secretaris. Af-
wezig was de heer J. F. Buijsrogge met ken-
nisgeving.
Na lezing der notulen van een paar ingekomen
stukken werden beeedigd de herkozen leden,
de heeren A. Cammaert, J. Lockefeer, P. F.
Hageman en Th. Praet.
Vervolgens werd overgegaan tot aanbieding
aan den Raad van de gemeente-bee-rootiiiG"
over 1908.
Het eindcijfer dezer begrooting beloopt in
ontvangst en uitgaaf de som van f 29497,235.
Daar zich voor de betrekking van
onderwijzer aan de school in de Gravenstraat
geen sollicitanten hebben aangemeld, zal tot
eene nieuwe roeping worden overgegaan en wel
thans voor onderwijzer of onderwijzeres".
Met den verbouw van de o. 1. school in
de Gravenstraat alhier, is men zoover gevor-
derd, dat men deze week onder dak is gekomen.
hengsteukeunng
.'V. VliA GlA
Gij komt tot voor ons deurken,
En treedt toch niet eens in
Wij hebben U zoolange
Verbeid, o Koningin
U, onze lieve Zuster
Git 't schoone Nederland,
Wij kennen U, wij minnen
D ook, in 't Vlaanderland
Ginds, aan de grijze kimme
Verrijzen, slank en tier
De torens onzer steden,
Hun stemme zwelt tot hier
Wat zou de beiaard spelen
Zoo Gij maar komen woudt,
Hij kent zoo'n mooie liedjes
Die Gij beluisteren zoudt
Ziet Gij de schouwkens rooken
Die huiskens staan vol wonne,
't Is reeds ons Vlaanderland
Die dijken en die lanen,
Die tuinen kleurig mooi,
Die zware tempeltorens,
Die meersch vol geurig hooi
Ons Volk, zoo goed als honig,
Met harten rein als goud,
Het denkt zooveel aan Neerland
Waar Gij den scepter houdt.
Het offert U zijn liefde
Gelijk de broeder doet,
Die, verre van een zuster,
De stem onthoudt van 't bloed.
Lake.nSeptember 1907.
Ons Volk t droeg op de handen
1 rond, als in den stoet
Van Heil'gen, de Madonna
Omglansd met stralengloed.
Ons Volk 't wierp al zijn bloemen
En loof uit 't eikenwoud,
Voor Owe voeten neder
Zoo Gij maar komen woudt
Och als het klokje roerend
Zijn avendveuske neurt,
En voor het open venster
De rooze bloeit en geurt,
Dan zingt ons Volk bewogen,
Na d' afgeloopen taak,
En zijne liedren ruischen
In (Jwe en onze spraak.
jii'u]f"'de'Aiiefile wa'ait,
En zwierig in bet landschap
De molenwieke zwaait,
't Is of uit 't land der tulpen
Een groet ons tegenkwam.
Vol liefde toegezonden
Den ouden broederstam
Het eeuwig spel der golven
Zingt op ons kusten 't lied
Van Neerland's roem en grootheid,
En wij vergeten 't niet
Wij luistren en wij hopen
0, dat de tijd eens koom
Dat we U begroeten mogen
Op onzen Scheldezoom
HERMAN BOGAERD.
Be ise^oe^asig aa» die
werpscSse haven.
De Antwerpsche corresp. der N. R. Ct. schrijft
van Woensdag:
De ongenadige massa water die gisteren van
's namiddags tot drep in den nacht uit de he-
melsche sluizen is neergestort over Antwerpen
en omstreken is dus niet bij macbte geweest
om het vuur van den opstand te dooven. Zelfs
het oprukken der burgerwacht, waar de burge-
meester op het uiteiste moment het bevel toe
gaf, heeft niet kurinen verhinderen dat de ont-
stoken verbittering zich luclit gaf in daden van
geweld. De een maand lang opgekropte haat
is eindelijk losgebroken. Wie het volk der
havenarbeiders te Antwerpen, die stoere bonken
met hun goedig, maar raw en prikkelbaar
karakter kent verbaast zich dat zij zoo lang
rustig zijn gebleven. Het heeft hun aan geen
raadgevingen en aanmaningen in dien zin out
broken. Irouwens, waren zij van den aanvang
van het geschil af niet beschermd door de
stemming der burgerij, door de houding der
pers van alle partijen zonder onderscheid 7 Het
volk, dat buiten de haven-beweging staat, geeft
zich minder rekenschap van 'tcomplexe, het
ver-uit zich vertakkende der oorzaken van het
conflict tussehen werkgevers en arbeiders het
ziet slechts de onmiddellijk waarueenibare aan-
leiding. De graan- en houtarbeiders hadden
•eenige maanden geleden van de patronen ver-
kregen, met een list weliswaar, dat huu dagloon
van 5 op 6 francs werd gebacht. De werkge
vers kropten het op, gaven noodgedwongen aan
den eisch der werklieden toe. Maar toen de
gelegenheid hun gunstig leek, hebben zij de
arbeiders hun stuk betaald gezet, en hebben
hen gezet voor de keuze tussehen het werk
hervatten tegen het oude loon 5 francs, ofwel
uitgesloten. De uitsluiting, met al haar narig-
heid van gedwongen staking en wederzijdsche
verbittering. De burgerij, de pers van liberale
evenzeer als van conservatieve richting, zij ston-
den tegenover de werklieden niet als vijandeu,
maar betoonden zich eerder gunstig aan hun
eisch, al konden velen dan ook niet billijken
dat zij dien door middel van de methode //met
het mes op de keel" hadden verkregen. Maar
dit nu eenmaal buiten bespreking gelaten, men
achtte over het algemeen, dat 6 francs daags
voor een vrij hinderlyk werk, als aan de graan-
en houtbooten verricht wordt, niet overdreven
was, voornamelijk als men in 't oog houdt, dat
ook voor de arbeiders de levensstandaard ver-
hoogd is, en dat ook zij wel aanspraak mochten
maken op eenig aandeel in de veel geroemde
uitbreiding en den onbeschrijfelijken bloei der
Antwerpsche haven. »de eerste der wereld"
weldra, als men de betuigingen der oflicieele rede-
voeringen voor klinkende munt mag aanvaarden.
Het ging, volgens de arbeiders, niet aan, dat
deze bloei zich uitsluitend in verhoogde pro-
centen voor de groothandelaars en reeders vor-
tolkte, maar dat er ook bij hen daarvan iets
mocht terecht komen.
Naar mjj de secretaris der Fede'ration Mari
time persoonlijk zeide, was deze vereeniging
der patroons dan ook niet in beginsel tecen
een loonsverhooging gekant. Maar wat deze
vereeniging, die er naar streeft de leiding van
het leven aan de dokken, zooveel mogelijk in
de hand te houden, heeft gestuit, is het wan-
trouwen der arbeiders tegenover de z. g. n.
Beroepsvereeniging tot bescherming van ^den
arbeid aan de haven. Deze vereeniging bestaat
uit patronen en werklieden. Terecht of ten
onrechte staat zij bij de niet-aangesloten haven
arbeiders in kwaden geur. Zij zou uitsluitend
een wapen zijn, dat de patroons gebruiken om
de werklieden te beletten zich te ,/Ontvoogden",
hun eigen belangen, geheel onafhankelijk van
eenige drukking, te behartigen. De vaderlijke
bescherming der patroons, die hun vereeniging
eigenlijk besturen en hen met allerlei voor-
deelen, als werkbeurzen, ziekenfonds, enz. willen
aantrekken, wordt door bet moeilijk te drillen
ras der havenwerkers niet gewenscht. En hun
meest aangehoorde woordvoeders zijn dan ook
de socialistische leiders, die hun aanraden zich
te vereenigen op eigen houtje, en als zelfbe-
wuste arbeiders zich op te richten, niet in ver-
staildhondincr mot Jo
at aan de haven nu gebeurt, is dus
eigenlijk een strijd van beginselen. Het gaat
om het principeof de patronen uitsluitend
te beslissen hebben over regeling van den arbeid
aan de haven, dan wel of zij de werklieden als
gelijkberechtigd zouden bekchouwen, en de
werkuren, de loonen en alle verdere schikking
alleen na onderlinge afspraak en overeenkomst,
door beiden goedgekeurd, zouden treffen.
Het is niet te loochenen, er is iets niet in
den haak in de regeling van arbeidstoestanden
in onze haven. Voorts wenschen zij dat het dagloon
der havenwerkers op gelijke lijn met dat wat
deze in andere groote havens verdienen, worde
gesteld.
Van hun kant zien de bazen naar middelen
uit om zich het gezag niet uit de hand te
laten nemen, en weigeren in ieder geval zich
door socialistische leiders de wet te laten stellen.
Dit is, bij mijn weten, de grond van het
conflict. Onze haven doorleeft een pijnlijke
crisis. Er wordt bloed gestort, er is hevige
beroering. Deze wordt nog eenigszins door
partijdige dagbladen met sensatieberichten
aangedikt, dit moet ik er bijvoegen wat zij
daarmede bedoelen zal klaar zijn voor wie weet
wat er hier a. s. maand op handen ishet
economisch geschil wordt nog verergerd door
politieken strijd. In October is het verkiezing
voor de gemeente de katholieken rekenden er
op ditmaal een zwaren slag te slaan de tegen-
standers hebben dien slag voorzien en liberalen
hebben met socialisten een kartel gesloten, een
kartel dat, als ik 't zeggen mag, een doom is in
't oog der katholieken. Nu laten zij natuurlijk,
met trouwens niet onvoorziene taktiek, niet na,
een gulzig gebruik te maken van het wapen, dat
hun door het havengeschil in de hand wordt
gespeeld de socialisten, die op 't oogenblik de
havenarbeiders aanvoeren, met de liberale pa
troons die hen bloedig bekampen, hand in
hand Een scbouwspel waar alleen politieke
menschen zich kunnen in verheugen.
Maar de grond der zaak is zeer, zeer treurig
te noemen.
Woensdagmorgen, ten half zes, werd aan de
burgers herinnerd, dat de haven in oproer is,
door het tromgeroffel en klaroengeschetter, dat
de burgerwachten uit de veeren kwam halen
en naar de respectievelijke verzamelplaatsen
roepen. Ook zag men deze rond 6 ure op de
straat.
Het eerste regiment der burgerwacht en de
artillerie, die wacht hebben gehouden van
gisterenavond tot dezen morgen 9 ure, werden
afgelost door het tweede regiment, de jagers-
verkenners en de jagers te paard. Rond 11
ure werden de wagens met voedingsmiddelen
Hgfar •■ft^atji^3i3S^t^>aahhMaMdBgB5Si^egEaagg,ga!c3»^^pr»'g»Tt.'^aTa«
VerS"'ii"t Woe»»,l»s. en Vrijtl»Savo,»I, ait,.;, ,,.,-,.,..., )>p hi) de Firm. P. J
VAX WE SAXOE te Ter Xeiizen.
'T uui, UfCI I) pOluci'ittllll
o o