Ter Ksuzsnsche Courant
EEN DAPPERE ZUSTER.
Zaterdag 31 Augustus 1907. No. 5039.
TWEBDE
Binnenland.
FEUILLETON.
Het plan moet bestaan, orn een geheele
nieuwe uitgave van onze postzegels binnenkort
het licht doen zien.
De N. Crt weet, in verband met de motie,
in den Haagschen Gemeenteraad voorgesteld om
bij de Regeering aan te dringen op een wijziging
van de Motor- en Rijwielwet 1905 (Stbl. no 69),
mee te deelen dat een wetsontwerp tot wijziging
van die wet, o. m. om het stellen van een snel-
heidsmaximun voor alle wegen binnen de be-
bouwde kom mogelijk te maken, sedert eenigen
tijd bij den Raad van State aanhangig is. De
Regeering schijnt deze wijziging reeds vo6r het
bekende ongeluk aan het Kanaal ter hand te
hebben genomen.
De begrafenis van P. L. Tak.
Heel velen waren Woensdag te Middelburg
samengekomen om wijlen den heer Tak de laatste
eer te bewijzen. Uit ouderscheidene plaatsen
des lands waren ze gekomen. De treinen hadden
hen naar Middelburg gebracht met bloemen en
kransen en vaandels.
Partijgenooten, voormannen uit de vakbewe-
ging, vrienden ook van audere politieke richting.
Op verzoek der familie zou aan het graf niet
gesproken worden en daarom had het partijbe-
stuur een bijeenkomst belegd in het Schuttershof.
Op het tooneel-podium was de schat van
bloemen bijeengebracht en er voor ook, zoovele
waren de bloemstukken die gezonden waren, en
daar stonden eveneens de vaandels en banieren,
de meeste rood, evenals de linten aan vele kransen.
Vele hoofdmannen uit de S. D. A. P. waren
vertegenwoordigd ook verschillende afdeelingen
der S. D. A. P., bestuursdersbonden en vakver-
eenigingen, onder meer het hoofdbestuur van de
Gemeentewerkliedenbond, dat van de Metaal-
bewerkersbond, van de Handels- en Kantoor-
bediendenbond en dat der afdeeling Amsterdam
van de Sigarenmakersbond en de kransen, die
men er neder gelegd of opgehangen had, waren
van al die vereenigingen, van S. D. A. P. af
deelingen, van Volks Kiesvereenigingen, van
Vakorganisaties.
Zeer onder den indruk waren alien, dat bleek
al reeds bij het binnenkomen der zaal, waar
't zoo rustig en stil was en waar de bloemen
geurden en 't rouwfloers gestrikt zat op de
banieren. Toen de zaal geheel gevuld was, en
nog steeds kwamen er menschen binnen, en
nog telkens werden bloemstukken aangedragen
betrad de heer F. M. Wibaut het spreekgestoelte,
hij was aller folk zeide hij sprekend van de
vriendschap, die er had bestaan tusschen Tak
en hem, tusschen Tak en anderen. Hij wekte
op, zijn voorbeeld te volgen en in vriendschap
samen te leven en werken.
Als de voorzitter van de S. D. A. P. sprak
W. H. Yliegen, Amsterdamsch gemeenteraadslid.
Deze getuigde, hoe Tak bij zijn intrede in de
S. D. A. P. gelederen eindelijk voelde zijn levens-
taak te hebben gevonden.
Vervolgens bracht spreker in herinnering de
functies, die wijlen Tak in de arbeidersbeweging
vervuld heeft, of door haar had verkregen.
Ook stelde spr. in't licht, hoe Tak veler raads-
15) 1
De oude Bouman vroeg naar logies, maar
de waard haalde de schouders op. //Alles is
bezet, in den herfst is het druk in de Zeehond."
,/Je kan ook wel eens een mooi meisje her-
bergen men krijgt hier zoo zelden een meis-
jesgezicht te zien, dat de moeite waard is,"
mengde zich een matroos in het gesprek.
Verschrikt sprong Mina op, greep haren vader
bij den arm en wilde hem onder 't luid gelach
der gasten weer naar buiten trekken, doch eene
krachtige, zindelijke vrouw, met ruwe en goed-
aardige gelaatstrekken, legde haar roode hand
op haar schouder en duwde haar weer op de
bank neer.
,/Blijf maar hier, kind," zei ze in Hambur
ger plat Duitsch, „in de ffZeehond" is Antje
Stork de baas en zoolang ze de oogen open
heeft, zal u hier niets gebeuren."
;/Ha, ha, Antje wordt verstandig; ze begrijpt
dat ze ons iets anders moet laten zien dan de
blonde Kee," spotten eenige gasten. Ze werden
echter door Antje ongemakkelijk terecht gezet en
daarna moest haar man 't misgelden. //Stork,
hoe durf je zeggen dat alles bezet is? We
hebben op de eerste verdieping nog twee zinde
lijke kamertjes."
z/Onze beste kamers," bromde Stork, //die
zijn voor een kapitein en niet voor een boer,"
wilde hij er bijvoegen, maar een blik van zijn
vrouw verlamde zijne tong.
man en vriend was, steeds wanneer men zijn
sterkend woord, of zijn raad noodig had. Spr.
besloot met een woord van dank aan zijn groote
figuur.
Schaper sprak hierna namens de sociaal-demo-
cratische Kamerfractie. Hij schetste Tak als
de rustige vraagbaak, die als wetenschappelijk
denker zijn advies gaf.
In de Tweede Kamer had hij 't natuurlijk
gezag van een kalm, wetenschappelijk, denkend
man. Ten slotte huldigde spr. in den overledene
zijn trouwe plichtsbetrachting, ook als Kamerlid,
welke taak hem niet gemakkelijk moet zijn
ge worden.
Door Th. van der Waerden werd gesproken
namens de S. D. A. P. Amsterdam. Spr. zeide
het woord te voeren, .namens de jongere partij
genooten, die hij om zich wist te verzamelen.
Zijn naam besloot spr., zal ook in Amsterdam
voortleven.
Helsdingen voerde het woord namens de Ver-
eeniging van Sociaal Democratische gemeente-
raadsleden er aan herinnerend, dat Tak feitelijk
de vader onzer gemeentepolitiek was.
Laten wij aldus besloot spr. trachten zijn
werk naar onze beste vermogen voort te zetten
dat zal de beste hulde zijn aan zijn nagedachtenis.
Jos. Loopuyt sprak daarna nog namens de
Amsterdamsche sociaal-democratische gemeente-
raadsleden. Hij roemt de groote kennis van
wijlen Tak, zijn buitengewone ervaring en zijn
scherpzinnigheid.
Als vertegenwoordiger der districts-fractie
Franeker Tak's Kamer-district sprak H.
v. d. Plaats. Hij wees er op, dat de beste wij ze
om zijn nagedachtenis te eeren zal zijn te wer
ken in zijn geest en overal, waar men kan dat-
gene te planten, wat hem lief was.
Henri Polak sprak namens de vakbeweging
in 't algemeen en de A. N. D. B. in't bijzonder
eveneens gewagend van het groote verlies, dat
men geleden heeft door het overlijden van Tak.
De Miranda kwam als vertegenwoordiger der
S. D. A. P. in district HI te Amsterdam, welk
district Tak in den gemeenteraad en in de
staten koos, diens nagedachtenis huldigen.
Hadde zijn teraardbestelling in Amsterdam
plaats gehad verklaarde spr. duizeuden
en duizenden arbeiders zouden in den stoet mee-
gegaan zijn.
D. A. Zoethout, sprekende als voorzitter van
de Amsterdamsche Pers, zeide gerust te kunnen
verklaren namens alle Nederlandsche journalisten
het woord te voeren, wanneer verklaard wordt,
dat zij in Tak bewonderen de buitengewone
talentvolle wijze waarop hij zijn pen wist te
voeren en tevens zijn karakter-grootheid en zijn
vriendschap prees.
Hierna werden nog verscheidene telegrammen
voorgelezen van de S. D. P., afdeelingen werk-
lieden-organisatie, van het hoofdbestuur van de
Zaaier, van tal van opzichters en van den Teeke-
naars-BoDd, van de Stem des Yolks, van de
redactie van //De Klok" en van particulieren.
Ten laatste sprak Wibaut een kort slotwoord,
waarna men zich in den stoet schaarde en met
kransen en banieren naar het sterfhuis trok.
Daar sloot men zich achter den rouwstoet en
werd de tocht voortgezet naar het kerkhof.
Yoor het sterfhuis stonden vele belangstel-
lenden toen de stoet vertrok en overal op
den langen weg naar het buiten de gemeente
gelegen kerkhof sehaarden zich de menschen
ter weerszijden. Menigeen groette eerbiedig
bij het passeeren van den lijkwagen. Geen
bloemen dekten de baar, al die talrijke kran
sen uit 't Schuttershof werden medegedragen
in den langen stoet van zeker een driehonderd
//Kapitein Wat wil je kapitein" gilde ze,
z/die moet nog komen en deze man met zijn
kind zijn hier. W ie 't eerst komt, 't eerst
maalt."
z/We zullen slechts een paar dagen blyveD,"
bemerkte Mina, die vei'trouwen stelde in de
waardin en heelemaal uitgeput was.
z/Weet je ook, of die menschen betalen kun
nen vroeg de waard, die toch wilde laten
zien, dat hij een beetje te zeggen had.
z/Of ik betalen kan herhaalde de oude
Bouman en legde onwillekeurig de hand op zijn
borstzak.
//Ho, ho, van die menschen ben ik niet ik
ben nog niemand iets schuldig gebleven en zal
ook u betalen als je niet te duur zijt,"
voegde hij er voorzichtig bij.
De geslepen waard en de gierige boer begon-
nen over den prijs van het logies te onderhan-
delen en werden het ten slotte eens. Onder-
tusschen had de waardin de meid bevolen de
twee kamers voor de bezoekers in orde te ma
ken, terwijl zij zelf de tafel dekte en er een
dampenden schotel op zette.
z/Eet nu goed, vadertje, men kan zien, dat
gij en de juffrouw eene verre reis gemaakt
hebben en vermoeid en hongerig zijt," zei Antje
tot den ouden Bouman.
Bouman zette zich aan tafel en liet het zich
na het lange vasten goed smakenbij hem
was 't een vaste regel, dat men den waard geen
druppel schenken mag. Ook Mina atze was
een verstandig meisjede smart mocht haar
niet neerbuigen daarom moest zij voor den
inwendigen mensch zorgen. Het krachtige op-
partijgenooten en vrienden, die zich achter de
volgrijtuigen hadden aangesloten. De banie
ren waren niet medegenomen.
Vooraan ging het partijbestuur der S. D. A.
P., Helsdingen, Yan Kuykhof, Sleef en Vlie-
gen, mededragend een grooten krans met roode
bloemen en linten. Nu werden nog opgemerkt,
behalve de reeds bovengenoemde organisaties,
die bijna alle bloemstukken of kransen met
zich droegen, de Gentsche federatie met een
grooten krans, en de diamantbewerkersorga-
nisatie eveneens. Ook waren er partijgenooten
uit Antwerpen en voorts was er Frank van der
Goes met een krans van de redactie van de
z/Nieuwe Tijd", Frans Mijnnsen met een krans
van de vereeniging ,/Kunst aan het' Volk." Yan
de Amsterdamsche pers was er eveneens een
bloemstuk in het geheel waren er meer dan
vijftig.
Op de iommerrijke begraafplaats voegden
zich nog velen bij den stoet, o. m. ook de heer
Mr. H. J. Dijckmeester, Commissaris der
Koningin in Zeeland, die het lid der Tweede
Kamer, dat hier overleed, terwijl het in functie
was, een blijk van belangstelling wilde geven
eft die talrijke schare ontblootte eerbiedig het
hoofd, toen de ki3t in de groeve werd neer-
gelaten. Daarna werd de bloemenschat op het
graf neergelegd, een groot bed van geurende
bloemen, doorvlochten met roode linten meest,
een enkel wit of paars hier en daar.
Een broeder van den overledene dankte voor
de laatste eer den doode bewezen.
TER NEUZEN, 30 Augustus 1907.
Bij het gemeentebestuur van Philippine is,
een cabinet schrijven van H. M. ontvangen,
waaruit blijkt: dat door H. M. met waardeering
en belangstelling is vernomen het voornemen
der visschersvloot van Philippine om op 14
Sept. a. s. ter reede van den Braakman aanwezig
te zijndat het II. M. tot hoogst derzelver
leedwezen onmogelijk is op de reis van Breskens
naar Ter Neuzen te doen stoppen of langzaam
te doen varen, tot het houden eener revue over
de visschersvloot van Philippine, dat H. M.
echter gaarne op de terugreis van Ter Neuzen
naar Vlissingen in den namiddag van dienzelfden
dag bij het voorbijvaren van den Braakman
door het Pas van Ter Neuzen eene revue wenscht
te houden over de visschersvloot van Philippine.
De vloot zal derhalve omstreeks drie ure in
den namiddag aldaar moeten zijn.
Bij kon. besluit is aan de gemeente Clinge,
boven en behalve de bijdrage bedoeld bij art.
48 der wet tot regeling van het lager onder-
w?js, een subsidie verleend van 9100.
In de week van 21 tot en met 27 Augus
tus 1907 zijn in Zeeland voorgekomen 1 geval
van typhus en typhoidea; 3 van roodvonk en
4 van diphteritis, te wetenvan typhus en
typhoidea 1 geval te Groede van roodvonk 1
geral te 's Gravenpolder en 2 te Middelburg
van diphteritis 2 gevallen te Axel, 1 te Bres
kens en 1 te Zierikzee.
Bij het onweder van Dondei'dagnamiddag
werd de hofstede van den heer Daelman onder
Hoofdplaat, door den bliksem getroffen.
Door onbekende oorzaak ontstond Don-
derdagmiddag om 12 uur in de timmerzaak van
den heer Cuvelje te Oostburg een begin van
brand.
Reeds waren de schaafbanken en de zoldering
aangetast en de ruiten gebarsten, doch door
hulp van alle zijden kon het vuur met emmers
water gebluscht worden.
optreden der waardin had de gasten van haar
verwijderd en haar vertrouwen gewonnen. Het
jonge meisje luisterde met groote opmerkzaam-
heid naar 't gesprek van eenige mannen aan
een naburige tafel.
Ze had den naam haars breeders hooren noe-
men en dadelijk begrepen, dat ze over den
moord op den heer Straus spraken. Een der
arbeiders, die 's morgens bij het vinden van het
lijk tegenwoordig was, vertelde omstandig de
vreeselijke geschiedenis,
z/Nooit in mijn leven zou ik zoo iets van
den architect Bouman gedacht hebben," voegde
hij er bij, //hij was een goed mensch. Eer hadde
ik gedacht, dat de audere het gedaan had."
z/De andere Welke audere vroegen de
kameraden, terwijl Mina scherp luisterde.
ffDe neef uit Brazilie, de matroos," antwoord-
de de spreker zachtjes en keek voorzichtig
rond. //Er zitten overal menschen aan tafel
en men kan nooit weten. Die zich den neef
van den ouden Straus noemt, is een matroos,
die zoo uit de lucht is komen vallen."
//Is hij dan zijn neef niet
z/De oude heer hier heeft hem alles vermaakt.
Ik vertrouw den kerel met de zwarte Zigeuner-
oogen niet."
z/En denk je, dat hij een handje geholpen
heeft, om eerder in het bezit te komen vroeg
een der toehoorders, en maakte een beteekenis-
vol gebaar.
//Onmogelijk de heer Karel Bretter is sedert
een paar dagen in Bremen neen, de architect
-is de schuldige't is zonneklaar."
Nu vertelde hij, welke bewijzen men in Bou-
Indien de brand 5 minuten later was ont-
dekt, dan ware misschien de werkplaats met
het aangrenzende perceel verbrand.
Niemand had op den winkel gewerkt.
Zaamslag, 26 Aug. Dezer dagen is alhier
in het jachtveld een witte haas aangetroffen.
Het is een zeldzaamheid dat deze worden
gezien.
De verwachting is dat het jachtseizoen wat
het wild betreft, zal meevallen, aangezien er
veel hazen en patrijzen worden opgemerkt.
Koewaclit. In de laatste dagen heerscht hier
aan het Belgisch grenskantoor eene buiten
gewone drukte. Eerst waren het volgeladen
wagens vlas die naar Belgie trokken en aan
het kantoor moesten onderzocht worden, nu is
de haver aan de beurt.
Het is haast ongelooflijk hoeveel vlas en haver
elk jaar uit Zeeuwsch-Ylaanderen naar Belgie
gezonden wordt. Men moet in eene grensplaats
wonen om daar eenigszins een gedacht van te
kunnen vormen. Zoo werden alleen in de maand
Juli van dit jaar langs het grenskantoor Koe-
wacht naar Belgie gezonden 469,950 kilogr. vlas,
dus circa een half millioen.
Het laat zich aanzien, dat de verzending van
haver nog veel aanzienlijker zal zijn.
Voor het gerechtshof te's Gravenhage zal
binnenkort een aardig zaakje uit deze gemeente
behandeld worden. In de maand Januari 1.1.
waren op een Maandagavoud na sluitingsuur
een 5tal personen in de herberg van H. Baert.
Twee marechaussees van de brigade alhier zagen
door een klein venster deze luidjes zich vermaken
en maakten proces-verbaal. Nu schijnt het,
dat de marechaussees niet goed gezien hebben,
ten minste in het proces-verbaal werd niet
melding gemaakt van E. de B., die wel aan
wezig was terwijl in zijne plaats genoemd werd
Th. V. die, naar hij beweert, op dat uur reeds
lang te bed lag.
De marechaussees hielden zich echter aan
hun proces en al de personen, waaronder ook
Th. V., werden door den kantonrechter veroor-
deeld tot 1 gulden boete.
Th. Y. ging in hooger beroep en bracht als
getuige mede E. de B. zelf, die verklaart op dat
uur in de herberg geweest te zijn, alsmede de vier
andere bezoekers, den herbergier en zijne vrouw,
die alien verklaren, dat E. de B., doch niet
Th. V. tegenwoordig was en bovendien zijne
ouders en zuster, die volhouden, dat beklaagde
op dat uur reeds lang te ruste lag.
De beide marechaussees houden, ondanks dit
alles, bij hoog en laag vol, dat Th. V. en niet
E. de B. in de herberg was.
Daartegenover staan de met minder stellige ver-
klaringen van tien andere getuigen. Men ver-
wacht dan ook, dat het vonnis van het kanton-
gerecht te Hulst vernietigd zal worden en Th. V.
zal worden vrijgesproken.
Hontenisse. Te Groenendijk onder deze
gemeente zijn bij J. v. Dommelen des morgens
de konijnen dood in hun hok gevonden.
Opvallend is het, dat ook in denzelfden en
den vorigen nacht konijnen gedood zijn te
Ossenisse, op drie plaatsen te Stoppeldijk en
twee plaatsen te Hengstdijk, dus in aaneengren-
zende gemeenten.
Bij P. Pardon te Hengstdijk waren er 17
gedood, die bij het stroopen sporen van bijten
schenen te vertooneneen hond moest de
snoode dader zijn.
Doch daar staat tegenover, dat bij een ander
de tien gedoode konijnen netjes naast elkander
lagen, terwijl onder Stoppeldijk een stevig
man's kamer gevonden had en de arme Mina
begreep. welke zware vermoedens op haar broeder
rustten. Het hart deed haar zeer en ze legde
mes en vork weg.
z/Heeft hij dan bekend klonk het van eene
andere tafel.
z/Neen, hij ontkent alles, doch het zal hem
niets baten morgen om negen uur moeten we
alien op Adlerstein komen. Bouman wordt bij
het lijk gebracht en dan zal hij wel bekennen."
Op dit oogenblik kwam de blonde Kee mel-
den, dat de kamers in orde waren en de bazige
waardin schudde eens Sink aan den ouden boer
die reeds een snorkend geluid liet hooren.
z/Wordt wakker, baas" schreeuwde ze hem in
't oor, //uw bed is klaar en je mag er eens
flink op slapen, vader hoe heet hij toch?"
z/Vader Miiller, uit Gremsmiihlen," zei Mina
kordaatzij noemde alleen haar moeders naam
en een ander dorp, waar hij ook goederen bezat
ze begreep, dat de naam Bouman hier veel opzien
zou baren.
Papa Bouman werd wakker en beklom met
de waardin en zijn dochter de smalle trappen.
Ze wees hun twee tamelijk groote kamers
aan, waarvan een op straat en de andere op
eene binnenplaats uitkwam de meubels waren
eenvoudig in de kamer aan de straat hingen
lange gordijnen, in de andere slechts een rolgor-
dijn. //Waar komen deze deuren uit vroeg
Mina op de zijdeuren in de beide kamers wijzende.
z/Hier zijn nog twee zulke kamers naast,"
zei de vrouw, //maar wees onbezorgd, ik
heb de sleutels in mijn zak en er logeert niemand."
(Wordt vervolgd).
VAN
