Tsr Ksuzsnsche Co'i-3~i
Zaterdag 2 Maart 1907. No. 4963.
Zeeramp aan den Hoek
van Holland.
landbouwberichteiL
Gemengde beriehteo.
van
JDIELE^IDjBJ ZBXjAJD.
TER NEUZEN, 1 Maart 1907.
Woensdagavond is alhier op de steenen
van den Westelijken haven dam omhoog gevaren,
de sleepboot Partout van de firma P. Smit te
Rotterdam. De sleepboot, die bij laagwater
geheel droog zit, bekwam daarbij een lek,
waardoor het water binnendrong. De equipage
kon zich aan den wal redden, terwijl ook de
inventaris is geborgen. Er wordt tijdens laag
water beproefd het lek voorloopig te herstellen,
teneinde de Partout drijvende te krijgen.
Wij ontvingen het programma der feeste-
lijklxeden ter gelegenheid van het 25jarig jubile
van den heer A. Moerdijk, als gemeente-secre-
taris en ontvanger van Zuiddorpe, op Vrijdag
8 Maart a. s., dat heel wat belooft.
De jubilaris zal te 9 ure aan zijne woning
worden afgehaald en naar het gemeentehuis
worden geleid. Daarna zal in de kerk het H.
Misoffer worden bijgewoond, terwijl vervolgens
eene openbare raadsvergadering op het gemeepte-
huis zal plaats hebben, waarin de jubilaris zal
worden gehuldigd.
Te 12 ure wordt den jubilaris ten huize van
den heer D. Moerdijk een diner aangeboden.
Om 2 ure des namiddags zullen verschillende
volksspelen plaats hebben, waarvoor tal van
geldprijzen zijn uitgeloofd.
De heer Maurice Lyppens te Moerbeke
heeft aan het coxnite voor de tramlijn Wals-
oordenSelzaete doen weten, dat hij het vaste
voornemen heeft, van Zuiddorpe een zijlijn naar
Moerbeke te doen aanleggen.
De N. Ct. verneemt dat bij gelegenheid
van de De Ruyterfeesten een jubileumpostzegel
zal verschijnen.
Woensdagnamiddag werd te Schore door
buren achter zijn woning met een vreeselijke
wonde aan den hals gevonden de 75jarige alleen
wonende gewezen schaapherder C. P. S. Bij
onderzoek bleek de halsslagader doorgesneden.
Ofschoon nog werd getracht het bloed voorloopig
te stelpen, en om een geneesheer werd gezonden,
mocht dit niet baten de man was binnen weinige
oogenblikken een lijk.
In de kamer lag op de tafel een bebloed
broodmes bij zijn hemdsknoopen, terwijl alles
met petroleum was gedrenkt. Tevens vond men
in een kleerkast een pot vuur, en werd een
begin van brand ontdekt.
Vermoed wordt dat de ongelukkige, in een
bui van zwaarmoedigheid, zich, na vooraf brand
te hebben gesticht, van het leven heeft willen
berooven.
Zaamslag, 28 Febr. In gelijken zin en in
navolging van in andere poldervergaderingen
genomen besluiten werd in de buitengewone
vergadering van ingelanden van den Aan- en
Genderdijkepolder besloten, om te protesteeren
tegen de in het ontwerp-besluit gewijzigde
artikelen 17 en 18. van het polderreglement.
Het besluit in de vorige vergadering genomen
om meer grind wegen in den polder aan te leg-
gen, werd ingetrokken. Het bericht in het
vorig nummer omtrent het intrekken van een
dergelijk besluit in den Zaamslagpolder, betreft
niet dezen, maar eerstgenoemden polder.
Ylissingen, 1 Maart. De nachtmailboot
z/Xoningin Wilhelmina" is hedeumorgen door
den dikken mist even voorbij het fort De Ruijter
tegen den dijk gevaren en aldaar blijven zitten.
Men hoopt dat het schip hedenmiddag met
hoog water vlot zal komen. De passagiei-s en
de post, die met een sleepboot werden afge
haald, vertrokken per extratrein om 8 uur van
hier.
Kantongerecht te Ter Neuzen.
Donderdagmorgen ongeveer 9 uur arriveerde
Prius Hendrik met de auto van baron van
Paliandt, een bezoek brengend aan den Hoek,
vergezeld door baron Van Heemstra en Jhr.
Hooft Graafland.
Nadat de heer Dirkzwager ondervraagd was
omtrent de geredden en de Prins beloofd had
binnen 2 uur in het Hotel Amerika te zijn,
brachten de auto's hem tot de pier, waar hij
ondanks den hevigen mist toch opging,
om het wrak te bezoeken, nu het eb was om
zoo mogelijk het werk van den duiker gade te
slaan. Sperling was daar reeds ter plaatse.
De Prins verliet zijn auto in het geziclit van
de pier en ging daarop met zijn gevolg, den
burgemeester, den commissaris van het loods-
wezen en kapitein Jansen van de reddingsboot,
wandelen naar het wrak. Een met vlaggen
bekleede lorrie volgde, maar de Prins verklaarde
te willen loopen. Zijne Hoogheid beklom het
wrak langs een steile ladder en bezichtigde
alles, ondanks de moeilijkheid om zich te be-
wegen over de schuim liggende vloeren. Als
herinneringsteeken nam de Prins een metalen
nummerplaatje mee en een stuk, behoorende
tot de wandbetimmering van den salon. Toen
ging Z. K. H. aan boord van den blazer, die,
het wrak omvarend voor anker ging ter plaatse
waar het vooi'schip gezonken is, waarnaar ge-
doken wordt, welk werk geruimen tijd door Z.
K. H. werd aanschouwd.
De Prins keerde later met een boot van den
Waterstaat naar den wal terug.
Aan het station werd gedejeuneerd en daania
ruim een half uur lang, een bezoek gebraeht
aan de geredden in het hotel „Ameinka". Bij
zijn vertrek werd de Prins luide toegejuicbt.
Een lijk, dat herkend was en naar Engeland
gezonden, is teruggestuurd, daar de familieleden
volhouden, dat het niet van hun bloedverwant is.
Op verzoek van den burgemeester van's Gra-
venzande zullen deze week de Rijksveldwachters
nog te Hoek van Holland gedetacheerd blijven
ter bewaking van het strand en het wrak.
De Harwichboot //Chelmsford" kwamDonder-
dag ongeveer 3 uren te laat aan den Hoek,
tengevolge van den mist.
Het verwekte natauidijk gi'oote ongerustheid.
Kapitein Jansen van de stoomreddingboot,
kapitein Sperling en kapitein Berkhout van
de stoomloodsboot //Hellevoetsluis", zijn door
den Koning van Engeland uitgenoodigd naar
Londen te komen en zullen aan Z. M. voorge-
steld worden.
De heer Jaboulet, wijnhandelaar uit Aix bij
Lyon, een van de geredden van de //Berlin,"
is met den Parijschen trein vertrokken.
De groote lijkenloods, door de Holland—
Amerika-lijn onmiddellijk na de ramp beschik-
baar gesteld, is ontruimd, omdat de maatschappij
de loods thans dringend zelf noodig heeft.
De baren werden overgedragen naar de
conducteurskamer aan het station, waarvan
zoldering en wanden met zwart krip zijn
b eh an gen.
Door bemiddeling van den heer Symons te
Londen is bij den burgemeester van Rotterdam
2820 ontvangen, door eenige leden van de
Londensche Effectenbeurs bijeengebracht ten
behoeve van de redders.
Bij den burgemeester van Maassluis is als
strandgoed aangebracht de krop met sluiting
van een zwaren linnenzak, die er klaarblijkelijk
is afgesneden. Van den zak met inhoud is
tot heden nog geen spoor ontdekt. Op een
koperen plaat, welke zich naast de sluiting
bevindt, is gegraveerd//Kings Messenger
Foreign Office, London. Dit stuk is, zegt De
N. 0., vermoedelijk van den zak, waarmede de
koerier op reis was en welke de bescheiden
van het Engelsche gouvernement bevatte
Onder de droeve verhalen over de ellende,
die de geredde schipbreukelingen hebben ge-
leden, is wel het aangrijpendste dat betreffende
Frau Wennberg, die haar man en kind bij de
ramp verloor.
Zij zat op het dek van het achterschip tegen
het overgebleven houten beschot van den rook-
salon. De stortzeeen sloegen met x-eusachtige
kracht tegen haar en haar lotgenooten aan,
omspoelden haar vaak gansch en al, zwiepten
haar in het gezicht dat ze het uitschreeuwde
van de pijn. Die snijdende pijn was echter het
ergste niet. Ze dacht alleen aan de bescherming
van haar kind, dat ze gekneld hield in de vast
om de kleine gesloten armen. Toen ze haar
kind voelde verkleumen, legde ze het op de
bank, waarop nog andere vrouwen waren
gezeten, en om te verhinderen dat de golven
haar het schreiende wicht zouden ontrooven,
drukte zij het in smartelijke angst met de
knieen tegen de bank. Lang kon ze dit echter
i iet volhouden, de krachten begaven haar. De
andere vrouwen stonden haar dapper bij,
steunden met de handen op de kleine, als de
knieen moede werdenmaar het kind stikte
des nachts, nadat een zwax-e vloedgolf hen
minuten lang onder water had gedompeld,
waarbij het schip dreigde te kantelen. Het
doode kind hield ze verder in de armen. Eerst
toen de redders kwamen, werd ze bewogen het
af te staan, mits het mede werd gevoerd naar
de kust.
Of 'ten rendeerde?
Op Rozenburg lag nog een tweede proefveld,
waar 't werk van chili speciaal zou worden na-
gegaan. 't Was een stuk hooilaud van den heer
N. Barendregt. De akkers hadden alle phos-
phorzuur ontvangen. En een er van, (Ys bunder
groot.) kreeg nu in 't voorjaar, toen hetgras begon
te groeien, een halve baal salpeter. Dus 50
Kilogram. Gerekend per H.A. gaf men alzoo
150 K.G., vertegen woordigende eene waarde van
plm /2I. Doch daarvoor werd een aardig
vrachtje hooi meer naar de schuur gebraeht.
Want van het perceel, dat chili had gehad,
oogstte de heer N Barendregt (gerekend per
H.A.) 7360 K.G. hooi en van 't andere 5780
K G. Door 150 K.G. chilisalpeter was op dit
hooilaud dus een oogstvermeerdering teweeg
gebraeht van 1580 K.G. hooi, welks waarde
stellig vrij wat hooger mag gerekend worden
dan de prijs, die men besteedde voor't salpeter
Vooral ook hierom, wijl de kwaliteit er vrij
wat beter was. Van met en sender chili toch
is een hooimonster opgestuurd naar 't Rijks-
landbouwproefstation te Hoorn. En het onder
zoek bracht aan het licht, dat chili heel uit-
stekend had gewerkt op kwaliteit. //Met chili"
bleek aan droge stof te bevatten 83,7 aan
eiwitachtige stoffen 7,9 aan vetachtige stoffen
I,9 en aan minerale bestanddeelen 8,5
Voor 't hooi, gegroeid op de perceelen, die
geen chili kregen, waren de desbetreflende cij-
fers 83,5 5,9 °/0, 1,6 °/Q en 7,9 Alzoo
met chili 2 eiwit meer, 0,3 vet en 0,6
minerale bestanddeelen.
De vraag, hierboven afgedrukt, mag dus,
dunkt mij, gerust met //ja" beantwoord worden.
Want niet alleen de kwantiteit (hoeveelheid)
hooi was vrij wat toegenomen, doch ook de
kwaliteit bleek aardig beter.
Te Kunewolde ontstond brand in het
huis van een metselaar, terwijl diens vrouw met
4 kinderen zich alleen thuis bevond. De vrouw
wierp 2 kinderen uit het venster, waar zij door
door de omstanders werden opgevangen. Toen
stortte het dak in en moeder en kinderembwa-
men om.
Toen in de nacht van Zaterdag op Zondag
een stroohulzenfabrikant en bierbrouwer te
Oudenbosch, op zijn terrein de ronde deed of
alles richtig was en den bierkelder, die steeds
voor de ambtenaren moet zijn geopend, pas-
seei-de, kwam hij tot de ontdekking, dat zich aan
het gerstenat de vier nachtwakei'S van Ouden
bosch te goed deden.
Een Parijsch makelaar in diamanten, de
heer Ferdinand Schiff is op het postkantoor te
Nizza, terwijl hij een telegram schreef, beroofd
van een handtasch, bevattende een waarde van
een millioen aan diamanten. Hij had de tasch
tusschen zijne voeten op den grond gezet en
toen hij zijn telegram geschreven had, was de
tasch verdwenen. Geen spoor is van den han-
digen dief tot dusver ontdekt.
Er komt weer eens een voorspelling dat
onze aai'dbol binnenkox't tot het verledene zal
behooi'en.
En dat voorspelt nu maar niet de eerste de
beste kwakzalver, die om 'n praatje veidegen
is, maar professor Lorenzo Matteuci, van het
koninklijke observatorium op den Vesuvius, de
bi'oeder van den meer beroemden geleerde, die
tijdens de jongste uitbarsting het zij tot
zijn eer gezegd tot het laatste oogenblik
op zijn post bleef.
De professor is van de beteekenis zijner
angstwekkende bewexung zoo zeer overtuigd,
dat hij niet geschx'oomd heeft er de Italiaansche
pers mee in kennis te stellen. Met zijn broer
bestudeert hij sinds jaren de vulkanische uitbar-
stingen en seismische verschijnselen.
Hij beweert nu, dat de kei-n van de pas door
signor Marchetti ontdekte komeet tegen het
eiixde van Maart met de aarde-atmosfeer in aan-
raking zal komen. Dat geeft natuurlijk een
smak van je welste, en de gevolgen voor de
aarde zouden altijd volgens den professor
wel eens van dien aax*d kunnen zijn, dat er geen
stexweling zou ovex'blijven om ze te berekenen.
En zijn broer is 't in deze voorspelling
geheel en al met hem eens. Beide astronomen
gelooven dat het gevaar slechts kort, maar
daarentegen zeer groot zal zjjn, wanneer de
aarde alleen maar door de kern van de komeet
heen gaat.
Wanneer echter onze bol tegen den staart
van de komeet optoxmt, dan wordt waarschjjnlijk
de geheele atmosfeer in brand gestoken en zal
ieder spoor van leven in 'n hand omdx*aaien,
vernietigd wox-den.
t Is 'n schrikaanjagende voorspellixxg, maar
nie+ de eerste van dezen aard, terwijl het ook
wel niet de laatste zal zijn.
Wanneer we in April nog Paascheieren eten,
dan zal het alsdan duidelijk blijken, dat de beide
geleerden de zaak sterk overdreven hebben.
INGEZONDEN STUKKEN.
In en om den gemeenteraad.
Zitting van 1 Maart 1907.
*'er«oril^el«l zijn C. J. d. S., winkelier te Ter
Neuzen, ter zake van overtreding der Drankwet, tot 2
boeten elk van 5, subsidiair 5 dagen hechtenis voor
elke boete
M. C. d. W., bierhuishoudster te Ter Neuzen, ter zake
als voren, tot eene boete van f 15, subs. 15 dagen hecht.,
met bevel tot vernieling van het karafje met sterken
drank
P. B., leurder te Ter Neuzen, ter zake van overtreding
der Lotevijwet tot eene boete van /0,50, subs. 1 dag
hecht.; J. B. P., koopman te Westdorpe, ter zake van
het verblijven na de sluiting in een herberg, tot eene
boete van 1, subs. 1 dag hecht.; L. d P, landbouwer
te Axel, ter zake van het riiden met een rijtuig zonder
licht, tot eene boete van 1, subs. 1 dag hecht.;
G. v. R., koopman te Wachtebeke; C. T, schipper
te Meirelbeke; P. D., landbouwer te Axel; F. B. F. S.,
metselaar, ter zake van het rijwielen zonder licht, ieder
tot eene boete van 1, subs. 1 dag hecht.;
E. v. R., landbouwer te Oluijsen-Terdonck en G. M.,
werkman te Bouchaute, ter zake van het rijwielen zonder
licht en bel, ieder tot 2 boeten elk van 1, subs. 1 dag
hecht. voor elke boeteJ. v d. B., koopman te Ter
Neuzen, ter zake van het rijwielen zonder licht, tot
eene boete van 0,50, subs. 1 dag hecht;
T v. C., leurder te Clinge, ter zake van in de pro-
vincie Zeeland met meer dan drie honden rijden, tot
eene boete van 1, subs 1 dag hecht.; J S., boot-
werker te Ter Neuzen, ter zake van schelpdieren rapen,
tot eene boete van f 1, subs 1 dag hecht. J.S., veld-
arbeider te Axel, ter zake van overtreding der Leer-
lichtwet bij herhaling, tot eene boete van f 2, subs
dagen hecht;
M. v. C., zonder beroep te Axel, ter zake van het in
staat van dronkenschap de orde verstoren, tot eene boete
van 3, subs. 3 dagen hecht.
J. V., arbeider te Axel, ter zake alsvoren en open-
bare dronkenschap, tot eene boete van 1 en tot eene
boete van 2, subs. 1 en 2 dagen hecht J K leurder
te Ter Neuzen, ter zake van het zich in staat van
dronkenschap bevinden op een spoorwegstation, tot
eene boete van 1, subs dag hecht
S. R, schipp r, zonder woonplaats, ter zake van open-
bare dronkenschap, tot eene boete van 1, subs 1 dag
hecht.
1. K., bootwerker te Ter Neuzen, ter zake van openbare
dronaenschap, bij herhaling tweemaal gepleegd, tot 2
hechtenisstraffen elk van 3 dagen G. K., zonder beroep
te Ter Neuzen, ter zake van openbare dronkenschap bij
derde herhaling, 2 maal gepleegd, tot 2 hechtenisstraffen
elk van twee weken.
L. v. Cjachtopziener te Axel, ter zake van het zich
met een afdraaier in het veld bevinden buiten openbare
wegen en voetpaden, tot eene boete van 2, subs 2
dagen hecht met verbeurdverkl. en vernieling van den
afdraaier; G v F,, landbouwer; M. S., particulier;
P. J. v. D., landbouwer; J. v. D., jager, alien te Axel,
ter zake van eens anders grond bejagende, niet voorzien
zijn van een schriftelijk bewijs van vergunning. huur
of pacht van den eigenaar of rechthebbende, ieder tot
eene boete van /'0,50, subs 1 dag hecht. voor elke
boete, met verbeurdverkl en bevel tot uitlevering van
den niet in beslag genomen haas,of betaling der waarde
ad 0.50, subs. 1 dag hecht. J. d F., landbouwer
te Axel, ter zake van het jagen op spoorsneeuw, tot
eeDe boete van 3, subs. 2 dagen hecht.
rijsj«-»prolteii A. W bierhuishouder te Ter
Neuzen, ter zake van overtreding der Drankwet;
M. W. K. landbouwer te Axel, ter zake van het jagen
op wild.
UiitslaKPD van recli'svervolgiiisf M. W. K.,
landbouwer te Axel, ter zake van het jagen opganzen.
I i»ejes«el«l de zaken vanM. S. c. s., te Axel,
(Jachtwetovertreding)O. F., te Axel, (Visscherijover-
treding).
Met deernis zagen wij in onze zitting van 21 Februari
den voorzitterszetel nog niet door onzen Bargervader
bezeteen gevolg biervan, dat hij met een zijner onder-
danen op zeer gespannen voet is geraakt.
Aanvankelijk scheen het, alsof diens plaatsvervanger,
nu figuuriijk gesproken, op een doorn zat en wilde deze
in eene vorige vergadering zelfs den Gem.-Secretaris
laten doen wat des Voorzitters is. De loco-voorzitter
heeft echter inxniddels 't bewijs geleverd, dat men al
doende leert.
Veel zaaks was voor deze vergadering niet aan de
orde en onze beslissingen kwamen enkel neer op aan-
nemen voor kennisgeving, afwijzen van verzoeken en
voeien voor dingen, die er niet zijn.
Het spreekt van zelf, dat wij begonnen met 't doen
voorlezen van de notulen der voorafgaande vergadering.
Ik en nog een stuk of wat medeleden benutten den
tijd van dat voorlezen tot 't verorberen van een paar
krentenkoeken, tknabbelen van een aantal koekjes en
t lurpen van een kop koffie of thee met suikei", en wel
om reden, dat wij uiterst zelslen iets te notuleeren
hebben gegeven en hetgeen we dien enkelen lteer
in t midden hebben gebraeht te weinig om 'tiijf
heeft, om genotuleerd te worden. Wij zijn dan ook
van opinie, dat, aangezien naar aller ondervinding onze
Seeretaris zoo juist notuleert, de notulen voor de ver
gadering wel ter visie der leden konden gelegd. We
spaarden alzoo wis en zeker heel wat tijd, mitsgaders
koekjes enz. uit.
Opmerking verdient, dat wij bij deze gelegenheid
geen Onder-Onsje of gesloten vergadering hebben ge-
houden. En als bewijs hoezeer wij aan het huiselijke,
dat onze besloten vergaderingen steeds kenmerkte, ver-
lsleefd zijn geworden, kan dienen 'tfeit, dat wij aan
het verzoek van een afwezig lid tot uitstel der behande-
ling van 't voorstel over de publieke vermakeiijkheden,
waartegen hij overwegende bezwaren melde te hebben,
bereidwillig hebben voldaan.
In eene vorige gesloten vergadering hadden wij be
sloten, de Kersstraat tijdens onze zittingen aftesluiten
voor karren, rijtuigen en andere onze redevoeringen en
discussies overstemmende vervoermiddelen. Waarom
wij dit besluit in eene gesloten vergadering genomen
hebben, daar is niemand onder ons die het begrijpt.
Het denkbeeld van afsluiting lag wel voor de hand,
maar 'twas in ieder geval iets nieuws, en hieraan is
't vermoedelijk toe te schrijven, dat de toepassing van
dien maatregel voor deze zitting was achterwege ge-
bleven, zoodat wij zoo vrij waren 't Dag. Bestuur er
aan te herinneren.
Onder de ingekomen en voor kennisgeving aangenomen
stuk ken was zeker 't merkwaardigste het adres van den
Bredaschen R.-K. Voiksbond, waarin verzocht wordt,
in de bestekken van door de gemeente aanbestede werken
voorschriften tegeveu omtrent minimumloon, maximum-
arbeidsduur, leeftijd van jeugdige werkkrachten en rege-
ling van t loon voor over-, nacht- en Zondagwerk.
In verschillende gemeenten onzes lands worden die
vooi'schriften gegeven en die regeling getroffen. En nu
kan men wel zeggen, dat te Ter Neuzen van gemeente-
wege niet zooveel werk wordt aanbesteed, edoch van
ondergeschikten aard mag dit in ieder geval niet heeten,
als daarbij de werkman er aan bloot staat, door den
aannemer uitgebuit te worden geldelijk of lichamelijk.
En de aannemer wordt hiertoe niet alleen verlokt als
er weinig werk is, maar ook door de scherpe concur-
rentie in 't aannemersgilde, afgezien er nog van, dat
de aannemer zijn medeleden van het syndicaat moet
uitkoopen.
Voor het denkbeeld, in 'tadres uitgedrukt, voeien
wij, gevoelige inenschen als wij zijn, wel veel. Maar
't is voor ons iets nieuws, en nademaal 't bestek voor
't uitvoeren van 't gemeentewerk reeds is opgemaakt,
zagen wij er tegen op, deze nieuwigheid daaraan nog
toe te voegen,alsof't heksenwerk was.
Merkwaardig ook, hoewel onder andere opzichten,
mag 't bezwaarschrift heeten van een ingezetene tegen
zijne inlijving bij de brandweer. Merkwaardig, omdat
voor de zooveelste maal bleek, hoe gefortuneerde men-
schen soms zich dezen dienstplicht geheel en al van
den hals zoeken te schuiven, hoewel zij betrekkelijk
voor een appel en een ei een plaatsvervanger stellen
kunnen, terwijl de arbeider bij de vervulling van dien
dienstplicht er meestal schade bij inloopt.
Merkwaardig ook, omdat ons nu daghelder is gebleken,
dat wij bij t opmaken van de brandweerverordening
slechts gebrekkige kennis hadden van de Nederlandsche
gramatica, inzonderheid met de hulpwerkwoorden zijn
en worden niet best overweg konden. En nu kunnen
wij wel bij hoog en bij laag bezweren, dat wij't anders
bedoeld hebben dan de letter aanwijst: 'tis maar te
hopen, dat het onderwei-pelijke verz'et niet voor den
rechter worde gebraehtwant deze houdt wel eens
