Ter Neuzensche Courant. Zaterdag 10 Juni 1905.
"^^^fTuiTTeton!
Gemengde berichten.
No. 4690.
45e iaargang.
TWSBDB BLAD.
HET TESTAMENT.
Landbouwberichten,
De oorlog tusschen Rusland
en Japan.
De crisis in Noorwegen.
De electriciteit en de landbouw.
Genickstarre,
Het gerucht dat Rutland Japans vredesvoor-
waarden wenscht te kennen, is in merkwaardige
tegenspraak wet de krijgszuchtige geruchten die
van andere zijde tot ons komen. Generaal Liue-
witsj zou aan den Czaar om nog meer versferkinge
gevraagd hebben. Hij wenschte de Japanne
totaal uit te roeien, wat hem echter waarschijn-
lijk wel niet zoo gemakkelijk zal vallen.
Er komen tegenwoordig merkwaardige staaltjes
aan 't licht omtrent den spionnagedieust der Japan-
ners. Zoo kwam bv. in 1899 een Japanner te
Port Arthur en verzocht aan het Russisch stads-
bestuur verlof, de vuilnis te mogea wegruimen.
Dit werd hem toegestaan en hierdoor kreeg hij
elken dag gelegenheid, in alle particuiiere woningen
binnen te dringen. Zijn knechten waren alien
Japanners. Na hat uitbrekeu van den oorlog
vertrokken de vuilnisman en zijn helpers naar
Japan. Deze stadsreiniger was niemand minder
dan een generaalhij is tegenwoordig gouverneur
van Dalny.
Zulke staaltjes zijn volstrekt niet zeldzaam en
verklareu voldoende de antipathie die de Japanuers
dikwijls den En ropeanen inboezemen. De Franscbe
#lntransigeant" schrijft dan ook dat't voor niemand
een geheim is dat de Japanners al lang een oogje
hebben op de Eransche bezittingen in Indo-China.
En nu heeft nog wel de kowmandant van het
Eransche eskader twee bedienden in dienst die
Japanners van geboorte ziju. Deze kunnen ju op
hun gemak de heele bewapening der Eransche
schepen inspecteeren en daar zij waarschijnlijk ar-
tillerie- of wariue-officieren ziju, kunnen zij belang-
rijke rapporten aan hun regeering uitbreugen.
Ook de Engelschen beginnen langzamerhand in
te zien dat de Japanners wel eens wat erg lastig
kunnen worden en men is bevreesd, dat het succes
van 't gele ras wel eens een terugslag zou kunnen
hebben in Britsch-Indie.
Zoo iets zou in onze kolonien ook lang niet
tot de onmogelijkheden behooren.
In een avondziiting van Het Storting werd een
proclamatie aan het Noorsche volk vastgesteld,
waarin de hoop wordt uitgesproken dat het Noor
sche volk steeds in vrede en eendracht met alle
volkeren zal leven, niet het miust met hetZweedsche
met hetwelk het door zooveel natuurlijke banden
verbonden is. In de vaste overtuiging, dat het
Noordsche volk zich met het Storting en de re
geering zal vereenigen tot handhaving van de
volledige zelfstandigheid van het rijk en dat het
zich evenals tot dusver vastberaden, bezonnen en
waardig zal houden, en bereidwillig de offers za)
brengeu, die verlangd mochten worden, verwacht
het Storting, dat ieder onderdaan naar de wetten
zal handelen en alle ambtenareu, zoowel burger-
lijke als militaire"fcen geestelijke, in elk opzicht
gehoorzaamheid zullen betoonen aan de regeering,
welke deze het recht heeft te verlangen krachtens
de macht, die het Storting uit naam van het
Noordsche volk aan haar heeft overgelragen.
Toen de koning het besluit van de vervallen-
verklaring ontvangen had, seinde hij onmiddellijk
aan den eerste-minister Michelsen te Kristiania
dat hij zoo nadrukkelijk mogelijk protesteerde
tegen de haudelwijze der regeering.
Woensdagavond zijn aan de koninklijke familie
enthousiaste hulde betoogingen gebracht voor het
lustslot Rosendal in Zweden, waar hij tegenwoor
dig vertoeft.
,/Een wonderlijk zenuwachtig opgewonden
mensch zei de commissaris van politie, zijn
kopje thee gemoedelijk leegdrinkende. //Zulke
menschen zijn alleen goed om zekere beroemdheid
te krijgen als spelbrekers."
//Hij heeft zware slagen van het noodlot ge-
had," verzekerde mevrouw Von Karstenbrock,
maar intusschen verwenschte zij de bekende, die
haar joist dezen man als teekenleeraar had aan-
bevolen. /Intusschen kan men hem gemakkelijk
vermijden. Hebt ge hem reeds vroeger gekend
z/Nooit gezien," antwoordde Balder lacheud.
z/Maar toch het is een lange geschiedenis
Lang en verveleud. Ik wll u alleea zeggeu, dat
die prikkelbare heer Jordan een lichtzinnige knaap
is geweest, een persoon, die voor niets deugde,
een leeglooper. Geen wonder dat hij niet op
mij gesteld is, nu ik dit van hem weet. Hij stood
bekend als iemand, die tot alles in staat is."
#Laat hem dan naar de maan loopen. Wij zullen
maar niet verder aan hem denken," schertste
Hockner.
Hij bood de gastvrouw zijn arm en op haar
verlangen geleidde hij haar naar het salon, waar
zij aan de vleugel-piano plaats nam en een vroolijk
lied ten beste gaf.
Het gezelsch&p vermaakte zich bijzonder. Iu
de vroolijkste stemming werden in verschillende
kringen gesprekken gevoerd en tusschen al dat
klonk de zang der schoeae
TER NEUZEN, 9 Juni 1905.
Gisteren werd alhier door den bouwkun-
dige J. Scheele, namens den heer George Will
aanbesteed het afbreken van het bestaande en
het daarvoor in de plaats bouwen van een
nieuw woonhuis in de Vlooswijkstraat te Ter
Neuzen.
Voor het eerste perceel (metselwerk) werd in-
geschreven door de heeren Joris Kolijn voor
f 1437, D. de Smidt voor 1399, W. P. Nieuwe-
link voor 1257 en W. Reinhoud voor 1200.
Voor het tweede perceel (timmerwerk) werd
ingeschreven door de heeren J. A. Rijnberg
voor 1145, J. Simons voor 1120, P. Fraanje
voor 1057, F. C. Herrebout voor 979 en
H. F. Kaijser voor 930.
Bij de op Dinsdag j.l. te Deinze gehouden
verkooping van onroerende goederen, werden
de navolgende perceelen in koop toegewezen
4 H. 82 A. 59 C. bouwland in den Pierssen-
polder voor fr. 15000 aan den heer B. van
Hoeve te feluiskil
4 H. 80 A- 98 C. bouwland in dien polder
voor fr. 16000 aan den heer J. Kielman te
Sluiskil
4 H. 70 A. 45 C. bouwland in dien polder
voor fr. 13300 aan den heer J. van Rompu,
alhier.
10 H. 34 A. 30 C. in den Papeschorpolder
voor fr. 36050 aan den heer H. Govaert te
Westdorpe.
Een partij bouwland enz. in den Remoortere-
polder, groot 24 H. 92 A. en 80 C. werd
opgehouden op fr. 67200.
Axel, 8 Juni. Hedenavond hield de ceutrale
anti-revolutiouaire kiesvereeniging //Nederlaud en
Oranje" in het district Oostburg eene openbare
vergadering op de bovenzaal van den heer P.
Koole, waar als spreker optrad de heer Ds. J. D.
de Liudt van Wijngaarden, Ned. Herv. pred. te
Utrecht.
Van de gelegenheid tot debat werd gebruik
gemaakt door den heer L. B. A. Rolff Jz.
De vergadering was druk bezocht.
Stoppeldijk. Alhier werd aanbesteed het
bouwen van een woonhuis voor den heer J. F.
Peersman. Hiervoor werd ingeschreven door de
heeren J. Colsen te Terhole voor f 1620, P. F.
Jansen te Stoppeldijk voor 1297, J. F. Dobbelaar
te Stoppeldijk voor 1177 en J. de Loos te
Stoppeldijk voor f 1100. Gegund aan den laagsten
inschrijver.
Stoppeldijk. Nabij het Vogelfort had een
ongeval plaats, dat goed afliep. Een paard, ge-
spannen voor een vrachtkar, kon zich op den dijk
niet goed staande houden en moest naar beneden
loopen, met het geladen voertuig achter zich.
Het kwam in een sloot terecht, waaruit het door
den voerman en gedienstige omwonenden werd
omhoog gewerkt. Het dier bracht het er ongedeerd
af en ook de kar was slechts zeer weinig bescbadigd.
Het schijnt aan deze eeuw vooral weggelegd te zijn
aet /.niets oamogelijks onder de zon" meer en meer te
bevestigen. De wetenschap, vooral de technische, viert
hare [ioogste triomfen.
De electriciteit, die verborgen natuurkracht, waarvan
de toepassingen ons zoozeer verbazen, zal nu ook,
wanneer op genomen proeven wordt voortgewerkt, haar
invloed doen gevoelen op bet landbouwbedrijf en....
na verloop van tijden er wellicht een geheelen ommekeer
in teweeg kunnen brengen.
gastvrouw, die bij elk vers met slormachtigen
bijval werd belooud.
Robert Hockner, door de gastvrouw aan de piano
geroepen, verhoogde de stemming nog door een
wegsleepende wals te spelen hij was meester op
dat instrument en wist daaraan een geluid te
ontlokken, alsof er een geheel orkest in verborgen
zat.
Alleen mijnheer Balder, die wegeus zijn hoofd-
piju meer naar rust dan naar balmuziek ver-
langde, sloot uu en dan de oogen en verwenschte
in stilte al het rumoerige leven om bem heen.
Onder het spelen klouk er uit de gang een
zacht geroep, dat al luider herhaald werd, doch
zonder gevolg. De commissaris wiegde onder het
spelen met het hoofd, als maakte hij reeds dans-
passen eu zijoe toehoorders deden hetzelfde. Hier-
uit bleek, dat alien wel lust hadden in een dansje
doch het rechte oogeublik om te beginnen, scheen
nog nic-.t gekomen.
Van onder haar lange wimpers zond Elfride von
Karstenbrock Balder een vrieudelijk lonkje toe en
dit deed hem zijn hoofdpijn eu alles vergeten.
Hij sproug op en vroeg haar ten dans.
Eeuige paren zwierden reeds op de maat over
den gladden parketvloer, toen Balder met haarbegou.
z/Morgen, morgen," fluisterde hij vleiend.
Zij knikte, waarvoor hij haar dankte door een
hartelijk drukje in de hand.
Onhoorbaar werd intusschen de kamerdeur ge-
opeud. De bediende kwam binnen en laveerde
behendig tusscheu de gasten door naar de piano.
De comissaris hoorde hem niet naderen, en zag
ook niet, dat de man naar hem overboog om hem
ieti mede te deelen.
Twee Russiche geleerden Spyeskneff en Krorkoff waren
onder meer tot de gedachten gekomen rechtop in den
grond eene kleine electrische battery te delven, samen-
gesteld uit een koperen en een zinken plaat door een
riraad verbonden. Na met niet veel kosten een aan-
houdend electriseeren van den grond bewerkt te hebben,
zaaiden zij daarin aardappelen en beetwortelen. Met
den oogst konden zij vaatstellen, dat de wortelen on
knollen, in dezen geelectriseerden grond geteeld, een
derde meer opbrachten dan die in niet geelectriseerden
grond ernaast.
Even gunstige uithomsten werden bekomen door een
anderen Rnssischen landbouwkundige, zekeren Narke-
vitsch, die beproefd bad tot hetzelfde doel de lucht-
electriciteit te benutten. Deze plaatste op hetproefveld
bouten staken, waarvan bij de punten met een nikkelen
naald had voorzien en welke naalden door draden
verbonden waren aan in den grond bedolven zinkplaten.
De aldus van uit de Incht aangetrokken electriciteit
verhoogde den aardappeloogst met een derde en de op-
brengst der fruitboomen tot het dubbele.
Deze uitkomsten stemden ten voile overeen met die
der proeven in zijn iaboratorium genomen door den
Amerikaanschen geleerde Kiney. Deze nam de zaden
van mosterd, roode klaver, gerst en koolzaad en ver-
deelde deze elk in twee gelijke boeveelheden. De eerste
werden gezaaid zonder eenige voorafgaande bewerking,
de tweede, vooraf geweekt, werden onderworpen aan
een electrischen stroom. Na slechts 24 uren was bet
getal ontkiemde zaadjes bij dat gedeelte dertig procent
grooter dan bij bet niet geelectriseerdelater nam die
veri inding nog toe. Niet alleen werd het kiemen
bespoedigd, en was het aantal zaden besteudig hooger,
maar ook de groei bleef sneller en malscher, alsof de
planten eene geheimvolle kracht ingezogen badden, die
hun opbrengstvermogen opjoeg.
Dat er in bet plantenlichaam electrische stroomen
voorhanden zijn, hebben verschillende onderzoekingen
bewezen. Ook zullen er bij de uitwisseling jvan elec
triciteit tusscben de aarde en de lucht electrische stroomen
door het lichaam der planten moeten gaan. En dat dit
invloed op den groei der plant heeft,'wordt door de
onderzoekingen van Dr. Lemstrom denzelfden wien
bet gelukt is op een paar bergen in Lapland een kunst-
matig noorderlicbt in T leven te roepen bevestigd.
Hij gebruikte bij zija proefnemingen een draadnet, dat
boven de planten was aangebracht en in verbinding
stond met een electrieeermachine. Hij is tot de conclusie
gekomen dat de groei er door bevorderd wordt, voor-
namelijk wanneer de electrische stroom van boven naar
beneden door de planten gaat.
Hoe werkt de electriciteit in al die gevallen
De proeven, genomen om dat op te belderen hebben
bewezen, dat de electrische stroom de bestanddeelen
van den grond ontbint, waaruit de planter, haar voedsel
moeten trekken, dat bij tot bet verbreken en verkorrelen
van den grond bijdraagt, de aarde vochtiger maakt,
haar warmtegraad verhoogt en aldus een aantal uiterst
voordeelige voorwaarden in het leven wekt, die het
kiemen en ontwikkelen der planten begunstigen. De
jongste proeven toonden tevens aan, dat de electriciteit
in den bodem gunstig werkt op het verdrijven van
scbadelijk gedierte.
Het electrisehe licht, het licht van een booglamp, brengt
soms gelijke uitwerkselen teweeg.
In Amerika werden daarmede o.a. buitengewone uit
komsten verkregen bij het telen der latuw in bijzondere
broeikassen door electriciteit verlicht. Zekere land
bouwkundige, Ramson, wint aldus drie weken's winters
op zijne oogsten in. Niet altijd bleek de invloed van
het electriscn licht zoo nuttig Soms was het integen-
deel gansch nutteloos, ja schadelijk. Was de werking
bij bet telen van radijzen, erwten, spinazie, wortelen,
bloemkolen niet zoo heel bijzonder groot, bij beetwor
telen was het weer heel anders.
Te Wagnaville, Frankrijk, werd bij de landbouw-
»chool een akker bezaaid met bieten 'c eene deel daarvan
verlicbtte men gedurende 72 dagen van 9uur'savonds
tot 4 uur's morgens door middel van twee booglampen,
het andere ontving geen kunstlicht.
Bij den oogst was van de verlichte helft de opbrengst
U/lti maal zoo groot en de boeveelbeid voortgebrachte
suiter li/7 maal zooveel.
Hoe men over de belangrijkheid dezer proeven denke,
zij vragen onze aandachtwant ook zij kunnen leiden
de geheime krachten in de natuur nog meer te achter-
halen.
In het laatste nummer van het //Tijdschrift
voor Sociale Hygiene" bespreekt Dr. W. P.
Ruijsch deze ziekte en stelt zich de vraag #Is
het gevaar groot, dat Nederlaud er ditmaal ernstig
door zal getroffen worden Hij zrgt o. a
Zeer moeilijk is het daarop een antwoord te
geventoch mogen wij met grond vermoeden,
-^aiiiir-v-? wiin'i ivi'miu'iiii—ni"i ii
Plotseling werd de muziek afgebroken en mijn
heer Hockner sprung op.
z/Neem mij niet kwalijk," zeide hij tot de gasten,
die hem verwouderd en tevens misuoegd aan-
keken, »,ik moet noodzakelijk een oogenblik iemand
spreken." En hij verdween.
//Elfride," fluisterde Balder nog vlug, voordat
hij haar losliet, ,/ge ziet dat zelfs mijn hoofdpijn
door uw lieftalligheid op de vlucht wordt gedreveo."
Hockner kwam weer binnen. Iu die weinige
oogenblikken was zijn gelaat geheel veranderd,
hij zag er uit als een ernstig magistraat.
z/Kom, speel nu voort," riep de gastvrouw,
hoewel zij de verandering heel goed bemerkte.
,/Voortspelen drong het geheele vroolijke gezel-
schap.
Doch Hockner schudde ernstig het hoofd.
z/Het doet mij leed, dames en heeren.
z/Wat leed riep Elfride. //Het moet u alleen
leed doen, dat wij willen dansen en niet kunnen."
Hij greep hare hand.
z/Mevrouw, het doet mij werkelijk leed, voor
dezen keer niet aan uw bevel te kunnen voldoen.
De plicht roept mij, en als die roept, moet ik
zelfs voor de verwijten uit uw schoonen mond stok-
doof zijn. Ik heb de eer u te groeten."
//Waar wilt ge dan heen?" vroeg de gastvrouw
een beetje boos en te gelijker tijd nieuwsgierig.
tflk wil ten minste weten, wat de oorzaak is,
dat ge ons zoo te ongelegener tijd verlaat."
ffDaar g< de oorzaak wilt weten," sprak de
commissaris ernstig, terwijl hij Balder reeds de
hand tot afscheid toestak, zal ik het u zeggeu.
Ik ben geroepen om proces-verbaal op te maken
wegens een misdaad in de Veldstraat."
dat ons land niet behoort tot die landen, die
groote vatbaarheid hebben voor de uitbreiding
der ziekte.
lerwijl deze althans elders herhaaldelijk epide-
misch optrad, bepaalde zij zich ten ouzent in den
regel tot weinig gevallen.
Daarbij rijst nog de vraag, of de vroeger in
Nederland geconstateerde gevallen iudentisch zijn
met die welke thans epidemisch optreden.
Bij ons te lande openbaarde de ziekte zich
herhaaldelijk in de kazernes, zoo o. a. te 's Gra-
venhage, Amsterdam, Arnhem, Helder, Ylissiugen
enz., maar nooit, voor zoover mij bekend althans,
nam de ziekte hier te lande een epidemisch
verloop.
Meerdere dezer gevallen behandeld hebbende,
staat mij nog het aangrijpendkarakter der vreeselijke
ziekte zeer duidelijk voor de oogen. Plotseling
werden vooral de jonge miliciens op wacht als
door den bliksem neergeslagen. Spoedig, vaak
reeds bewusteloos, naar het hospitaal overgebracht,
werden zij daarna door ons woest delireerend,
in bevige stuipen en zeer lijdend aangetrufL-n.
Soms volgde op denzelfden. dag, dat de jnan werd
ingedragen, reeds de dood. Vooral de gevallen
te Amsterdam waargenomen, droegen een zeer
ernstig karakter.
De hevigste epidemieen kwamen in den winter
voor, ofschoon geen der jaargetijden wordt ont-
zien. Het schijnt dat de nazomer het minst ge
troffen wordt."
Verder herinnert Dr. Ruijsch aan de maatregelen,
in Pruisen genomen, waarvan men met belang-
stelling de resaltaten tegemoet zien.
De jockey O'Connor ging per automobiel
van Chantilly naar den wedren van Maisons-Laffite
met een snelheid van 75 kilometers per uur.
Bij den hippodroom van Enghien wierp de jockey
achtereenvolgens drie rijtuigen om en maakte zelf
een vreeselijke tuimeling, waarbij de anto in duizend
stukken geslagen werd.
Men snelde de drie mannen die er in hadden
gezeten ter hulp, maar als door een wonder was
alleen de chauffeur gekwetst. Tusschen de stukken
van de automobiel lag het paard van een omge-
worpen rijtuig. De schade wordt op 35.000 fr.
geschat.
Op S Juni werd, tusschen de rotsen der
Casquets en Portland, een hevige brand bespeurd
in ruimeu 1 en 2 van de Duitsche st. ^Kythnos",
van Antwerpen naar den Levant, met een voile
lading.
Het schip werd bij Portland aan den grond
gezet en men liet toen ruimen 1 tot 4, en de
machinekamer en de bunkers totaal onder water
loopen. Den 4den was het vuur, allerwege uitge-
doofd.
De schade is zeer aanzienlijkzoowel aan het
schip als aan de lading die om zoo te zeggen
geheel, 't zij door vuur, 't zij door, water, bescha-
digd is.
Meu zal nu het schip leeg pompeu, vlot maken
en in het drooge dok brengen, 't zij te Antwerpen,
't zij te Hamburg.
De liefhebbers van postprentbriefkaarten in
Rusland zijn tegenwoordig ijverig op de jacht
naar een merkwaardigheid, die voor hen als Russeu
zeker dubbele waarde bezit. Practisch in alles,
heeft de Japansche legeradministratie bij het uit
brekeu van den oorlog ieder soldaat, voor hij ten
strijde trok, van een postkaart voorzien, met een
rouwrand omgeven, waarop voor alle eventu-
aliteiten de dood van den soldaat vermeld is.
Deze moet de kaart voorzien van het adres zijner
familie, of van den persoon, dien hij wenscht
kenuis te geven van ziju dood, wanneer hij zou
achterblijven op het slagveld.
//Wat is daar voorgevallen vroeg Balder,
terwijl hij Hoskners banddruk beantwoordde.
z/Eeu moord. Daar is dezen avoud een vrouw
vermoord. Nogmaals alien goeden nacht
Hij groette en ging heen.
IV.
Iu den konden nachtwind snelde de commis
saris voort naar het naaste politie-bureau. Van
de kerktorens klonk achtereenvolgens het gelui
der klokken die verkondigden dat het half
twaalf was.
De wolken begonnen hier en daar te scheuren
en lieten op sommige plekken het licht der
sterren door. Er viel nu bijna geen regen meer
slechts weinige druppels sloegen den commissaris
nog in het gelaat. Zij koelden hem af en de
wind scheen de herinnering aan het zooeven ge-
rnaakte genoegen te hebben weggevaagd.
Voor het politie-bureau stond reeds een rijtuig
op hem te wachten en daarin nam hij plaats,
nadat hij van het wachtdoeud personeel eenige
inlichtingen had ontvangen. Een d >kter en nog
een hooger politie-ambtenaar waren ook aanwezig
deze beide heeren namen mede plaats in het
rijtuig, dat nu den tocht naar de Veldstraat
begon.
//Ik hoop, dat de vrouw van den slotenmaker
Tropf zoover van den schrik hersteld is, dat zij
ons dezen avond nog hare verklaring kan geven,"
zei Hockner, terwijl hij den kraag van zijn mantel
log wat vaster om zijn hals trok.
iHaar man scheen over den toesland van zijn
vrouw nog meer bekommerd dan over den moord
