Ter Neuzensche Courant. Zaterdag 11 Maart 1905. 45« Jaargang.
No. 4039.
TWHOSHXH] blad.
MET VALSCHE PAPIEREN.
Binnenland.
De c©i'!og fusschen ftusland
est Japan.
TWEEOE KAIHER.
Tokio, 8 Maart. (Ambtelijk.) Ojama meldt
dat de Russeii op alle punten verslagen zijn,
en Woensdagockfend vroeg den terugtocht
hebben aangenomen.
Het Japansche leger vervolgt de Russen uit
alle macht.
Londen, 9 Maart. De Times verneemt uit
Petersburg, van gisteren
Ernstige tijdingen zijn van middag op Tsjars-
koje Selo ontvangen. Koeropatkin meldt, dat
de Japauners zicb in zeer grooten getale ten
noordwesten van Moekden bevinden, zoodat hij
genoodzaakt is, onmiddellijk terug te trekken.
Petersburg, 9 Maart. Het telegraai'agent-
sehap verneemt uit Moekden
Sedert drie dageu wordt er ten westen van
Moekden gevochten. De Russische troepen
trekken uit hun stellingen bij de Sjaho en aan
den linkervleugel terug op hun linie aan de
Hoenho. De Japanuers, die Moekden naderen,
trekken zich saam de ten noorden van Moekden
oprukkende Japanners staan op drie werst van
de spoorlijn, de granaten vallen op den spoorweg.
Tokio, 9 Maart. Koeropatkin is klaarblykelijk
geheel verslagen, in den bloedigsten veldslag
van den gekeeleu oorlog.
Londen, 9 Maart. Naar de Times uit Peters
burg verneemt hebben de Russen, totdusver in
den tiendaagschen veldslag, volgens de ambtelijke
opgaven 33,000 dooden en gewonden, waaronder
830 officieren.
Tokio, 9 Maart. De Japanners hebben den
spoorweg ten noorden van Moekden atgesneden.
Tokio, 9 Maart. Het Japansche legerbestuur
heeft het gros der troepen verboden, Moekden
binnen te trekkener is last gegeven, de
eigendommen der bewoners te sparen en de
heilige graven der Chineesche dynastie te eer-
biedigen.
Londen, 9 Maart. (Part.) De Standard
verneemt uit Petersburg De liberalen hopen,
dat Koeropatkin's nederlaag en de terugroeping
van de Oostzeevloot naar Dzjiboeti de snelle
nadering van den vrede beduiden. Zelfs in
legerkringen hoopt men nog maar, dat Koero
patkin's leger naar Tieling zal weten te ontkomen.
Weiuigen gelooven er, dat Koeropatkin opper-
bevelhebber zal kunneii blijven.
Terwijl er berichten zijn over nog steeds
voortdurende gevechten ten N„ N. W. en Z. W.
van Moekden, voorts over het terugtrekken van
het Russische centrum en het opschuiven van
het Japansche ten N. van de Sjaho tot bij
Hoeangsjan, ontbreken tijdingen over de ont-
wikkeling van de gebenrtenissen aan de oostelijke
vleugels. Naar luid van een door het Petit
Journal uit Petersburg ontvangen telegram
zouden de overblijfselen van het leger van
Linjewitsj uit de bergen terug zijn gekomen.
Maar van Koeroki hoort men niet.
Volgens den Peterburgschen correspondent
van de Echo de Paris is het blijkens ambtelijke
telegrammen Koeropatkin's plan, om Moekden
te ontruimen en op Tieling terug te trekken.
Een deel van zijn leger zal den weg over Foesjoen
aan den noordelijken oever van de Hoenho,
nemen. Maar men houdt te Petersburg zijn
hart vast over de kausen van dien terugtocht,
nu men ook daar bevestiging schijnt gekregen
te hebben dat de spoorweg benoorden Moekden
opgebroken is. De enkele spoorlijn zou overi-
gens reeds geheel onvoldoende zijn om een
reusachtig leger met de gewonden, voorraden
en artillerie terug te voeren. Het nog steeds
krachtige verzet van de Russen bij den spoor
weg zou dan moeten dienen om de eene flank
van het terugtrekkende leger te dekken. De
andere flank zou dau door Linjewitsj in het Oosten
beschermd moeten worden. Men klampt zich te
32)
Toen Jane den brief gelezeo bad, begon zij,
door haar gtvoel overmeesterd, luide te weeneu.
Deti avond van dien zelfdeo dag is mijnhrer
Morris in het receptiesalon bij tuevrouw Von
Reidersdorf. Hij zit midden in het salon, met zijn
witten eylinderhoed op de knie, en ziet er eerwaardi-
ger uit dan ooit. In het gezelschap zijn veracheidcne
vriendinnen van de gaslvrouvr, die evenals zij zelve
zeer met Jane waren ingenomen, doch die zich
nu met. outxteltenis van haar afgekeerd hebben.
De advocaai was naar Miinz gekomen om mijnheer
Von Wanbold een bezoek te br-ngeu, en deze
laatste had hem bij mevrouw Vuu Reidersdorf
geinlriduceerd. Jane's antwoord was intusschen
door de gast,vrouw ontvangen en veroorzaakte een
waren storm van verontwaardiging bij de aanwezige
dames. Het was niet meer dan natuuriijk, dat het
antwoord zeer spoedig in handen van den advocaat
kwam. Hij las het even en gaf her, toen weder
aan de gastvrouw terug met de woordeu
vln zekeren zin moet ik het Jeveudig betreuren,
dat mevrouw von Berghaupt nu het masker laat
Petersburg nog vast aan de hoop, dat vermoeidheid
de Japanners in hun vervolging zal doen verslap-
pen. Inderdaad zijn de Japanners tot nog toe veel-
al in de vervolging tekortgeschoten. De ervaring
leert dat zelfs overwinnende troepen, die een
langen hardnekkigen strijd achter den rug heb
ben, niet de geschiktheid bezitten voor een
kraclitdadige vervolging.
Daarvoor zijn versche afdeelingen noodig,
die op een geschikte plaats gereed gehouden
dienen te worden en, zoo mogelijk, de flanken
van den terugtrekkenden vijand moeten teisteren.
In zulke oogenblikken kan een goede ruiterij
gesteund door artillerie, veel uitrichten. Met
infanterie alleen is de taak moeilijk oplosbaar,
vooral wanneer de vijand door een nachtelijken
marsch een voorsprong gewonnen heeft. Bij de
marschen van verslagen legers is dikwijls een
verbazing wekkeiule krachtsontwikkeling waar-
genomen, zoo o. a. in de dagen na den slag
bij Worth in den Fransch-Duitschen oorlog.
Gaston Dru heeft te Petersburg vernomen
dat de Japanners reeds twee batterijen belege-
ringsgeschut in den omtrek van Moekden
hebben kunnen opstelleu. Deze batterijen,
bestaaude uit houwitsers van 7 duim, onder-
houden een onafgebrokeu bombardement dat
groote schade in de stad en den omtrek aan-
richt.
Een telegram, Donderdagochtend om zes uur
uit Tokio verzonden, dat blijkbaar op een
ambtelijke mededeeling berust, meldt dat de
Russen tegenover het leger van Okoe acht
duizend dooden op het veld achter hebben
gelaten. De totale verliezen van de Japanners
in den elfdaagsclien slag werden op datoogen-
blik op 50000 man gesteld.
Te Parijs is bericht ontvangen dat alle be-
stellingen die voor de Russische zeemacht ge-
daan waren en waarvoor Antwerpen het cen
trum was, afgelast en de Russische agenten
teruggeroepen zijn. Men ziet daarin, ook in
verband met den terugtocht van Rodsjestwenski's
vloot, een voorbereiding van een wapenstilstand,
die in de eerstkomende week verwacht wordt.
Zitting van Donderdag.
De heeren Smeenge, Verhey, Treu'o, Van Gijn
en Roodhuijzen hebben als amendement voof-
gesteld
z/Wanneer te eeniger tijd mocht blijken, dat
tengevolge van de toekenniug van deelgerechtig-
heid in het in artikel 2 bedoelde fends, aan de
weduwen en weezen der onderwijzers aan openbare
en btjzondere lagere scholen, de peusioensvoor-
waarden moeten worden verzwaard of het pensioens-
bedrag moet worden verlaagd, dau zullen deze
ongunstige bepalingen niet van toepassing zijn
op hen, Hie reeds voor 1 Jauuari 1906 in be-
doeld fonds deelg rechtigd waren."
De heer Ter Laan verdedigt een amendement,
strekkende tot het doen vervallen van de» eiseh
van tienjarigen diensttijd voor pensionneering
wegeus invaliditeit.
De heer Smeenge verdedigt een amendement
tot het meerekenen als diensttijd (voor de bereke-
ning van het pensioen) van deu tijd, dien de
onderwijzer heeft doorgebracht als schoolopziener
of als lid van de Tweede Kamer.
De Minister vau Binnenl. Zaken zegt omtrent
het cerate amendement, dat er geen reden is om
alleen voor de onderwijzers deze uitzondering te
maken, Ook is er geen reden voor het tweede
amendement.
Nog heeft de heer Ter Laan voorgesleld, dat
in elk geval het voile pensioen zal worden ver-
leend, wanneer de gebreken, die voor den dienst
ongeschikt maken, door de uitoefeniug vau het
beroep zijn ontsfaan.
vallen en openlijk bekent dat zij geweten heeft
op welke wijze James Gray zijn leven eindigde.
Dat zij daar trotsch op is en hem een held uoemt
is merkwaardig in een dame, die als mevrouw
Von Berghaupt haar eer moest ophouden. Van
een anderen kant gezien, vindt men er de ver-
wantschap vau bloed in terug. Zij billijkt de
bloedige daden van haar vader; zij noemt hem
een held
z/Wat een vrouw riep de barones uit.
De dames geraakten iu een druk gesprek, waar-
bij de noodige uitroepen vau afachuw en veront
waardiging niet ontbraken mijnheer Morris wachtte
geduldig tot de storin voorbij was en zeide toen
z/Het is duidelijk, dat mevrouw Von Berghaupt
niet zoo gemakkeiijk haar mau de vnjheid ztl
teruggeven, nu zij eenmaal tot tegenstand is ge-
prikkeld door de brieven, die zij van u, dames,
beeft ontvangen. Het doet mij daarom leed, dat
dien stap gedaau hebt. Pardon, ik waag het
niet u te berispei.integendee), ik vind het zeer
natuuriijk, dat u zooveel belang sielt in het
proces Gray. Als ik iets met kan goedkeuren,
dau is het de omstandigheid dat mijnheer Von
Berghaupt u heeft ingeweid in dat proces. Ik
wil daarbij de moeilijkheid van zijn positie niet
ontkennen, want gij, dames, kwaauit tot hem om
rekeDschap te vragen vau een handelwijze, die u
barbaarsch toescheen. Maar ondanks alles zou
ik dat liever verdragen hebben, dan dat ik het
Ook daar is de Minister tegen dergelijke be-
pilingen worden alleen gemaakt voor beroepen,
die uit hun aard gevaarl(jk zijn.
De heer Ter Laan trekt zijn eerste amende
ment in.
De heer Smeenge wijzigt eerst 't zijne en trekt
't daarua voorloopig in.
Aangenomen wordt het amendement Ter Laan,
strekkende tot het geven van vol pensioen, in
geval van blijvende invaliditeit.
De heer Ketelaar verdedigt een amendement
tot bescherming van den onderwijzer tegen na-
deelige pensioensgevolgen, in geval hij herplaats
is op een lagere, dan de eerst genoten jaarwedde.
Over de redactie van het amendemCnt ontstaat
een levendige discussie, die afgebroken wordt door
de stemming over het H.-O.-ontwerp (dat met
53 tegen 28 stemmen werd aangenomen) en de
regeling van werkzaamheden.
De heer Borgesius komt daarbij op tegen het
plau van den Voorzitter, om reeds dadelijk na
afhandeling van het nu aan de orde zijnde wets-
ontwerp de L.-O.-wet in behandeling te nemen.
Spreker wijst er op, dat er zooveel gewichtige
wetsontwerpen al lang in staat van wijzen zijn.
W aarom deze lDi te doen voorgaan Waarom
juist de specialiteiten in onderwijszaken aldoor
iu het touw te doen blijven? Waarom niet
eindelijk eens een sociale wet aan ale orde ge
steld, als het Arbeidscontract Spreker heeft
van de L.-O.-wet nog niet eens voldoende studie
kunnen maken. Hij vraagt dus in elk geval het
doen voorgaan van bet Arbeidscontract.
De Voorzitter zegt, zijn volgorde gekozen te
hebben met het oog daarop, dat het nu in be
handeling zijnde ontwerp er zeer nauw mee
samenhangt.
De beer Ketelaar deelt het bezwaar van den
heer Borgesius.
Het voorstel des Voorzitlers wordt met 52
tegen 87 stemmen (rechts tegen links) aangenomen.
Na de pauze wordt de behandeling der Pensioeu-
wetten voortgezet.
De heeren Ketelaar en Verhey hebben nu een
amendement voorgesteld, strekkende tot het ver-
leenen van pensioeurecht aan onderwijzers-school-
opzieners of Kamerleden, wanneer zij tengevolge
van het aannemen van die ambten ontslagen zijn.
Het wordt met 48 tegen 25 stemmen verwor-
pen. Evenzoo wordt het audere^ ameudemeul-
Cetelaar-Verhey verworpen.
De heer Verhey verdedigt de pensionneering
van de gymnastiek-onderwijzers.
De heer Ter Laan wil ook de teeken-onderwijzers,
de onderwijzeres8en in handwerkeu e. a. opnemen
in de regeling, mits dezen een behoorlijk aautal
uren in de week les geven.
De Minister van Binnenl. Ziken herrinnert er
aan, dat voor de bedoelde kategorieeu een afzon-
derlijke regeling moet worden getroffen.
Het amendement Ter Laan wordt daarop ver
worpen met 61 tegen 16 stemmen, het amen-
dement-Verhey met 50 tegen 27 stemmen.
De heer Smeenge komt nu terug op het oor-
spronkelijk door hem ingediende amendement.
Het zal worden gedrukt en morgen verder be-
handeld worden.
TER NEUZEN, 10 Maart 1905.
Naar wij vernemen zal alhier in het begin
der volgende maand van wege de liberale kies-
vereeniging als spreker optreden de heer Rood
huijzen, het onlangs gekozen lid dor Tweede Kamer
voor bet district Brielle.
Het gisteravond door het fanfarecorps ,/De
vereenigde werkliedei", directeur de heer A. Eeck-
hout, alhier op de bovenzaal van het ^Hotel de
Commerce" gegeven concert, was druk bezocht.
Aan de uitvoering der verschillende muziek-
stukken bleek, dat het in leden toenemende muziek-
gezelschap, ouder goede leiding ijverig stndeert
om iets goeds ten gehoore te brengen. De bijvals-
proces-Gray had bekend gemaakt. Het belang,
dat mijnheer von Berghaupt heeft om die zaak
geheirn te houden, is zo<5 groot, dat hij daartoe
al het mogelijke bad moeten doeD."
fWat, twijfelt ge aan onze discretie
#Neen, waarde dames, ik zal nooit zoo onbe-
leefd zijn om aan uwe discretie te twijfelen, maar
ik had wel geweuscht dat u een blik op de scha-
duwzijde der menschelijke natuur bespaard was.
De mogelijkheid van een schandaal is grooter
geworden, en dat schandaal zou den dood van
mijnheer Von Berghaupt na zich slepen. De in
dezen brief uitgesproken wensch van de jonge
vrouw in de tegenwoordigheid van haar man te
worden gebracht, geeft bewijs van de energie dezer
vrouw, die zeker geen reden heeft om een schan
daal te vermijden."
ffLaat Koert von Berghaupt dan met haar
gaan spreken, dan kunnen zij het noodige met
elkander afhaiidelen," zei mevrouw Von Reiders
dorf.
De advocaat scheen door deze woorden zeer
ongerust te worden.
z/Voor zulk een stap moet ik bepaald waar-
schuwen, aangezien mijuheer Von Berghaupt mij
openhartig heeft verklaard dat hij zich alleen zoo
plolseling vau zijn vrouw heeft teruggetrokken,
omdat hij door haar schoonheid, haar smeekeu
en tranen zou knnnen vergeten, wat hij aan zjjn
eer verschuldigd is. De dochter van James Gray
j betuigingen waren dan ook zektr verditnd. Da
J humoristische marsch, //De werkstaking" waarbij
de muzikanten, de een v6or, de ander na de zaak
in den steek laten, tot ten slotte de directed!
alleen overblijft, had veel succes.
Door eenige heeren werden op verdienstelnke
wijze een tweetal dramatische en coinische voor-
drachten ten beste gegeven, waarvan vooral de
laatste ten zeerste in den smaak der hoorders
bleken te vallen.
Tot slot werd opgevoerd het drama in 3 be-
drijven ,/Tono of de Wraak van een Zigeuner."
Door de centrale antirev. kiesvereeniging in
het district Hontenisse is besloten reeds bij do
eerste stemming den heer Fruijtier, het aftredende
katholieke lid te steunen.
Men schrijft aan Het Haisgezin
Naar wij vernemen, heeft de bekende heer P.
v. Alphen, kantonrechter en raadslid van Hulst -
omtrent wien wij onlangs meldden, dat hij zich
candidaat zou stellen voor een nieuwe partij, ^de
vrijzinnige-katholieke" bij nadere overwegiug
een ^wijzere partij" gekozen, door nl. zijn candi-
datuur eenvoudig in te trekken.
Over dit feit loopen drie lezingen. De eene
wil, dat hij geen versnipperaar wenseht te zijn
der stemmen voor deu liberalen candidaat Mr. J.
G. vau Deinsede andere, dat hij vreest, de
noodige handteekeningen te zullen verzamelen,
daar de nieawe partij hier nog geen aanhangers
teltde derde, wellicht de meest aannemelijke,
luid, dat hij geen kans ziet, klaar te kornen met
een program van beginselen, waarop het vrijzinnig-
katholicisme der toekomst zal worden opgeboawd,
en met het verzamelen van de noodige foudsen,
om een dure propaganda te dekken in de dageu
der verkiezing.
Deze heer, die aich om zijn allerzooderlingste
hoedanighedeu een provinciale Zeeuwsche ver-
maardheid heeft verworven, schijnt zich de laatste
dagen meer tot een teruggetrokken, huiselijk leven
geneigd te voelen.
Woonde hij vrosger in een klein achterbuurtje
in een werkmanswoninkje, thans heeft hij een wat
ruimer huis betrokken op eenigszins beteren
stand.
Uit overwegiug dat h\j geacht wordt onmisbaar
te zijn hetzij voor het gezin, waartoe hij beheort
of waariu hij is opgenomen, hetzij voor personen
in wier levensonderhoud hij voorziet, is opuieuw
ontheffiug verleend van den werkelijkeu dienst bij
de militie tot 11 Maart 1907 aan P. C. Vermeulen
te Clinge, ingedeeld bij het 8® regiment infanterie,
van de lichtiug 1900.
Te Hulst is nabij het station een groot terrein
aangekocht, waarop door een Belgiscbe firma eene
machinale wolweverij, mutsen- en kousenmakerij zal
gebouwd worden met eene directeurs- en arbeiders
woningen.
Zondag 26 Maart hoopt de eerwaarde heer
Ds. E. K. Grroeneveld Wzn. te lJzendijke, zijn
afscheid te preeken van de Gemeente. Den daarop-
volgeuden Zondag zal h^ zijn intrede doen te
Zuid-Scharwoude.
Sas van Gent, 10 Maart. Hoe gevaarlijk het
tegeuwoordig is om zich te wagen voar eenige
K. G. sniker, bleek hier gisteren alweer.
Schipper M. die steeds graan vaart voor de
moutfabriek te Selzaete, declareerde bij het bin-
nenkomen alhier l1/, K. G. suiker, doch de hoe-
veelheid werd nauwkeurig nagezien en gewogen,
waarbij bleek dat er ODgeveer 41/2 K. G. was.
De schipper werd daarop geverbaliseerd, doch dit
was n®g het ergste niet. Daar hij de hooge
borgsom die geeischt werd, niet kon storten,
mocht het schip niet vertrekken, iets wat nog
lang kau duren, zoodat dit een groote schadepast
voor den schipper worden zal.
Koewacht, 8 Maart. Heden overleed alhier
iu den ouderdom van 78 jaar de heer J. J. v. d.
Vijver, sinds 1875 onafgebroken lid vau den
gemeenteraad en sinds 1897 wethouder dezer
gemeente.
behoort tot die gevaarlijke dames, iu wier nabij-
htid een man eer en plicht kan vergeten. Zij
zou hem dwiDgen aan haar veeten te knielen, al
zijn verplichtiDgen te vergeten en leveuslang de
echtgenoot te blijven der dochter van deu ter
dood gebrachten Gray."
z/Mijn God, maar hoe zou Koert Von Berghaupt
dan te redden zijn?"
ffToen ik bij mijnhesr Von Wambold den wensch
uitsprak om u te leercn kennen, mevrouw, koe-
sterde ik reeds het voornemen u een goeden raad
in deze zaak te geven. Ik zeg een raad, omdat ik
wijne roedewerking niet kan verleenen, daardringen-
de zakeu mij naar Londen roepen en ik daarenboven
mij niet geroepen geloof om mij te mengen in de
aangelegenheden eener familie, voor wie ik een
vreemdeling ben. Mijn relatien tot mijn client
James Gray waren niet van dien aard, dat daaruit
verplichtiugen jegens zijne dochter voortvloeien
bovendien is zij gehuwd, hoewel ik dat huwelijk
bepaald als een misdaad beschonw. Mijnheer Von
Berghaupt is echter mijn vriend geworden daar
beu ik trotsch op en jegens zijn vrieuden
heeft men plichten te vervulleu."
De dames groepeerden zich in een kring rondom
mijuheer Morris eu wachtten vol belaugstelling
op zijn raadgevingen,
(Wordt vervolgd).