No. 4619.Ter Neuzensche Courant. Zaterdag 3 December 1904. 44* jaargang.
Binnenland
Gemengde berichten.
IPm^'iDIKi BLAD
Eerste Jaarverslag-
T W E E D E K A M E R.
Zittiug van Donderdag.
Indische Begrooting.
De heer Van Kol dringt aan op suikeifabrieken
van Slaatswege de heer Fock op aaukoop van
partiouliere lauderijen, teneiude daar het politie
toezicht enz. te kuunen verbetereu.
De Minister van Kolonien antwoordt, dat reeds
de aandacht wordt gewijd aan de hierbij door
de sprekers bedoelde misbruiken.
De heer flelsdiDgen dringt aan op verbetering
van de positie van de residentsklerken.
De Minister antwoordt, dat de vooruitzichten
van die klerken reeds zijn verbeterd.
Op een aandringen van den heer Van Kol op
betere bezoldigiug van dessahoofdeu enz., aut-
woord Z.Exc., dat hieromtreut nog adviezen worden
ingewacht.
Bij den post ftEuropeesch onderwijs" dringt de
heer Ter Laau aan op beter voorbereidend onder
wijs voor de inlanders.
De Minister zal ten deze een onderzoek in
stellen.
De heer De Visser vraagt, waarora niet ook
de hulppredikers mogen geuieteu van de voor-
rechteu, aan zendelingen toegekend, waarop de
Minister antwoordt, dat dit geeuszins in zijn
bedoeling ligt.
De heer Van Kol klaagt over verwaarloozing
van kunstwerken in Indie, zelfs de Boroboedoer
is in verval.
De Minister zegt, dat overkapping geheel in
strijd zou zijn met het stelsel van open tempel-
bouw, dat de Hindoes volgden.
De heer Melchers dringt aan op verhooging
van het subsidie, verleend aan de weldadigheids-
inrichtiug van den heer Van der Stuer te Mage
lang.
De heer Van Bylandt is zeer dankbaar voor
hetgeen de Regeeriug in deze richliug heeft ge-
daan, maar voor al de kindereri, die in de bedoelde
omstandigheden verkeereu, is niet te zorgen.
De Minister voegt daarbij, dat in het belang
der zaak het noodig is, dat het aantal opgenomen
kinderen wordt beperkt.
De heer Van Kol betoogt bij //geneeskundige
dienst" dat de zorg voor de volksgezondheid een
tfpastkwil" kan worden genoemd.
De heer De Visser dringt aan op verhooging
van het subsidie aan de ziekeninrichting te
Modjowarno.
De Minister antwoordt, dat hij al een schema
voor zulk een regeling heeft ontworpen.
De heer Van Vlijmen wijst op de verwoestiDgen,
door de lepra aangericht, en beveelt aan, dezelfde
maatregelen te beproeven, die in Noorwegen tegen
de ziekte zijn genomen.
De Minister antwoordt, dat de verschillen in
volksaard en kiimaat zicb daartegen verzetten.
De heer Van Kol klaagt over de toestandea in
de tinmijnen van Banka.
Bij den post voor /ykoffie" wordt het woord ge
voerd door den heer Van Limburg Stirum, die
het cultuurstelsel ten opzichte van de koffiecultuur
aanbeveelt.
De heer Cremer verdedigt de meer moderne
wijze van exploiteeren, al is de toestand nil slecht
door het verminderen van de opbreugsten en den
val van de prijzen.
De Minister zegt, dat de gouvernements-koffie-
cultuur, in weerwil van alle genomen maatregelen,
toch wel te gronde moet gaan, wegens gebrek
aan voldoende gronden.
Na repliek van den heer Van Stirum, wordt
de zitting verdaagd.
de voordracht voor de heereu M. C. Casteleijn
te Zaamslag, J. G. Bosscha&rt te Hoek en D.
A.. Bolier te Rotterdam.
TER NEUZEN, 2 December 1904.
Met ingang van 15 dezer is de heer J. J.
van WYijusbergen, klerk -bij den Provincialen
Waterstaat in Zeeland verplaatst van hier naar
Middelburg en is in zijne plaats alhier tijdelijk
benoemd de heer A. Salome, van Breskens.
Het Duitsche stoomschip ^Wilhelm Behrens",
komende van Gent en bestemd naar Sunderland,
keerde Donderdagmorgen uit zee terug en ankerde
ter reede van Vlissingen met gebroken luchtkoker.
De schade zal op de resde hersteld worden.
Heden had te Axel de molenaarskuecht van
Zaamslag, A. A. Leenhouts, het ongeluk met zijn
arm in een rad van den molen bekUmd te raken,
waardoor deze op twee plaatsen is gebroken.
Naar omstandigheden bevindt bij zich thans
vrij wel.
Te IJzendijke is tot postbode aangesteld
Alb. Maat alhier.
Vanwege de afd. Oostburg van den Bond van
Ned. Ond. en de afd. van het Ond. Genootschap,
zullen deze maand sprekers optreden te Oostburg,
Groede, Slnis en IJzendijke met het onderwerp
Het goed recht der openbare school.
De hper J. Ijt. Gerritsen, burgemeester van
Breskens, Groede en Nieuwvliet, hoopt 8 Dec.
a. s. den dag te herdenken, waarop hij voor 25
jaar als burgemeester van eerstgenoemde gemeente
werd benoemd.
Zaamslag, 1 Dec. Voor hoofd der openbare
school in den Groote Huissenspolder, komen op
Bosehkapelle. Voor 21 jaar werd hier een
bewaarschool gesticht welke al dien tijd met
buitengewonen ijver en toewijding is gehouden
door mej. Chr. v. Damme, die deze week uit
haar zoo nuttigen werkkring werd weggerukt.
Een operatic te Antwerpen ondergaande, is zij
hieraan bezweken. De hoogstverdienstelijke juf-
frouw Van Damme zal steeds in dankbare herin-
nering blijven bij de zeer vele ouders, wier kin
deren z\j op zoo'u uitstekende wijze verzorgde.
Hengstdijk. De aardappelen worden hier weer
duurder en zijn deze week voor 3 afgeleverd.
Zeker mag dit een goede prijs genoemd worden j
jammer is het echter, dat bij het openen der
putten nog al veel kwade knollen worden aange-
troffen.
over de working der Vereeniging tot
Ziekenverzorging te Ter Neuzen,
loopende over het boekjaar
1903-1904.
J.l. Woensdagavond werd alhier in het
Hotel des Pays-Bas eene vergadering gehouden
van de Vereeniging tot Ziekenverzorging alhier.
Een 40tal leden waren aanwezig.
Na lezing en goedkeuring der notulen van
de voorgaande vergadering, werd door den
secretaris verslag uitgebracht over het tijdvak
1 Maart1 Sept. 1904, waaraan het volgende
is ontleend
Ingevolge art. 3 van het reglement wordt
van mij in de jaarlijksche ledenvergadering
een verslag over de werking der vereeniging
verwacht.
Zoowel door hen, die aan de behoefte onzer
vereeniging meenden en nog meenen te moeten
twijfelen, als door hen die van het tegenover-
gestelde gevoelen waren, zal dit eerste verslag
met belangstelling worden tegemoet gezien.
Bij de opening van het ziekenhuis werd reeds
gewezen op de moeielijke oogenblikken die de
vereeniging wel niet zouden bespaard blijven
En werkelijk, ze zjjn ons ook niet bespaard.
Reeds van af de geboorte der vereeniging
hebben wij dit ondervonden
Die moeilijkheden waren van verschillenden
aard. Het ligt echter niet in mijne bedoeling
ze alien op te sommen wel eenige in herinne-
ring te brengen die de vereeniging tegenover
de buitenwereld ondervond.
Het denkbeeld in een ziekenhuis te moeten
worden opgenomen was voor velen nieuw, en
zooals het meestal is, het onbekende is niet
bemind.
Vrees, niet precies te kunnen zeggen hoe een
en ander loopen zou, weerhield zeer velen tot
het lidmaatschap toe te treden.
Zij hadden nooit de behoefte gevoeld, het
was altijd goedgegaan en het ging op zoo vele
plaatsen nog niet anders.
Men vond het denkbeeld van wijkverpleging
en de beschikking over een ziekenhuis wel heel
mooi, maar de menschen waren er hier niet
voor. Dat zou hier toch niet goed gaan
Al dergelyke argumenten werden aangevoerd
het lidmaatschap niet of nog niet te aanvaarden.
Mochten zij die aldus redeneeren en zoodoende
de vereeniging veel steun onthouden door het
nut dat de vereeniging reeds stichtte tot andere
gedachten gebracht worden.
Door de ledenvergadering, dd. 5 Februari
1904, werd het ziekenhuis van het Comite tot
oprichting van een ziekenhuis te Ter Neuzen,
voor een tijdvak van drie achtereenvolgende
jaren in huur overgenomen en bepaald dat de
exploitatie met den In Maart 1904 een aanvang
zou nemen.
Met dien datum is dan ook het ziekenhuis
voor de leden en het publiek opengesteld.
Vanaf 1 Maart tot 1 September werdem 24
patienten in de inrichting verpleegd.
Het aantal verpleegdagen bedroeg over dit
tijdvak 365.
17 personen die eene operatie ondergingen,
bleven ter verdere behandeling korter of langer
tijd in de inrichting, 4 daarentegen konden,
na eene kunstbewerking te hebben ondergaan,
terstond naar hunne woningen vertrekken.
Bij eene operatie ten huize van een der
leden werd door de pleegzuster bulp verleend.
Als bewijs dat aan een ziekenhuis alhier
werkelijke behoefte bestaat, kan dienen, dat
reeds den 24 October voor de opening door
het meergenoemd comite op aandrang van heeren
geneeskundigen een patient ter verpleging werd
opgenomen, terwijl tusschen 1 Januari en 1
Maart 1904, vier patienten werden verpleegd.
Tusschen 1 Maart en 1 September was het
ziekenhuis slechts 21 dagen zonder patienten.
<^et grootste getal patienten tegelijk in de
inrichting bedroeg 5.
Bij al de operatien, zoowel bij dag als bij
avond, bleek de operatiekamer uitstekend te
voldoen.
De instelling ontving in het afgeloopen jaar
van onderscheidene personen belangstellend be-
zoek, zoowel de inrichting van het gebouw als
het in gebruik zijnd meubilair vonden daarbij
zooveel goedkeuring dat een en ander reed's
elders is nagevolgd.
Met het bestuur der Rijksverzekeringsbank
werd een contract gesloten voor het verplegen
van verzekerden die door een ongeval zijn ge-
troifen, en met het Burgerlijk armbestuur der
gemeente Axel eene overeenkomst aangegaan
voor het verplegen van zieken gedurende het
jaar 1904.
Door de plaatselijke geneesheeren alhier werd
besloten de armlastige patienten der naburige
gemeenten gratis te behandelen, alleen voor
het doen van operatien een minimum tarief
in rekening te brengen.
Als leden der ziekenhuis-commissie (art. 5
van het reglement werden uit de bestuursleden
gekozen de heeren J. A. van Rompu, T. v. Borssum
Waalkes, J. van de Ree Sr. en J. C. Hejjblom.
Deze commissie wordt in hare werkzaamheden
bijgestaan door een der plaatselijke geneesheeren.
Deze worden daartoe even als voor het behan
delen der armlastige patienten uit naburige
gemeenten, om beurten aangewezen voor het
eerst voor het tijdvak 1 Maart 1904 tot 1 Sep
tember 1905 de heer A. Spruitenburg. Ver-
volgens de heeren D. Buijze en J. van de Ree.
Als directrice werd benoemd zuster D. J.
Hazenberg uit Amsterdam.
Als leerling-verpleegster trad op 7 April in
dienst mej. C. Wesdorp, die echter op 17 Juni
de inrichting verliet.
Als huisbewaarders werden benoemd R. Kur-
vink en echtgenoote die echter op aanvraag
ontslag uit hunne betrekking hebben verkregen
en de inrichting hebben verlaten.
Eene aangename gewaarwording is het, te
kunnen mededeelen dat meest alle patienten
met dankbaarheid onze inrichting hebben ver
laten.
Zij hadden voor alles slechts woorden van
lof en dank.
Wij hebben dat in de eerste plaats te danken
aan zuster Hazenberg.
Begin Januari aanvaarde zij hare betrekking
Yoorwaar niet vroolijk was haar intrede
Een nieuw gebouw zonder eenig meubelstuk,
in eene voor haar onbekende streek. betrok zij.
Met lust en opgewektheid heeft zij gezorcd
dat alles op orde is gekomen, en volbrengt lij
dag aan dag hare dikwijls zeer moeilijke taak,
en ofschoon ons tot nu toe de middelen opt-
braken haar voortdurend eene verpleegster toe
te voegen, heeft zij met inspanning van alle
krachten de leiding van den geheelen gang
van zaken in de inrichting in handen kunnen
houden.
Zij heeft er zich schitterend doorgeslagen en
zeer spoedig heeft zij zich de liefde harer
patienten, het vertrouwen en de achting van
het bestuur en heeren geneeskundigen weten
te verwerven.
Moge het zuster Hazenberg gegeven worden
nog vele jaren werkzaam te zijn in het belang
onzer inrichting.
Toen zuster Hazenberg in de maand Juli een
veertiental dagen afwezig was, werd zij ver-
vangen door zuster E. Kater uit Haarlem.
Zooals hiervoren gemeld werden opgenomen 24
patienten, waarvan 11 uit Ter Neuzen, 7 uit
Zaamslag, en uit Muhlheim Ruhr, Basse-
velde, Assenede, Hulst, Londen en Hoek 1.
Het aantal verpleegdagen was 365, waarvan
113 dagen ad 1, 68 a 1,50, 133 a 2,
en 51/3.
De opneming had plaats voor eigen rekening,
voor rekening van kerkelijke of burgerlijke
armbesturen, voor rekening der Nederlands'che
en voor die der Duitsche Rijks-verzekeringsbank.
De vereeniging ontving aan giften
Van verschillende personen uit Amsterdam
50,— van den heer N. N. te Amsterdam
als een begin voor een fonds tot het aanschaffen
van jalousien 20,— van freules N. N. te
Amsterdam voor een mangel 25,(beiden
door tusscnenkomst van zuster Hazenberg)
van mevr. De M. te Ter Neuzen een sprei
van mevr. G. te Ter Neuzen een parapluie-
standaard, een trapladder, nu en dan perziken
en wafelsvan den heer L. te Ter Neuzen
een petroleumstel met ketelvan mevr. E. te
Ter Neuzen een rieten fauteuil van den heer
R. te Zaamslagnu en dan aardbezien van
den heer D. te Ter Neuzen nu en dan fruit
en afgesneden bloemenvan mevr. v. D. te
Zaamslageenige lectuurvan mevr. H. te
Ter Neuzen: wijnglazen van den heer De S.
te Ter Neuzen een treurroos van mevr. H.
te Ter Neuzen een rieten fauteuilvan den
heer B. te Ter Neuzen twee perken struikrozen
van mej. H. te Ter Neuzen 100 stuks begonia's
van den heer K. te Ter Neuzentoezegging
verzameling heesters van mej. D. te A. eigen-
gewerkte stofdoeken van vrouw W. groenten,
en van vrouw De K. afgesneden bloemen.
Verder ontving het comite tot oprichting van
een ziekenhuis te Ter Neuzenvan het
dames-comite tot steun van het comite tot
oprichting van een ziekenhuis te Ter Neuzen
meubels, bedde- en linnengoed van den heer
N. N. de som van 300,— van-een ontbonden
vereeniging de som van 24,01.
In plaats van wijlen den heer J. C. Harte
werd bij herstemming met 21 stemmen tot
bestuurslid gekozen de heer J. Huijssen. Op
den heer J. L. Jurrij waren 18 stemmen uit
gebracht. De heer Huijssen verklaarde de be-
noeming aan te nemen.
Hierna werd de rekening van den penning-
meester onderzocht en goedgekeurd. Deze
1529,731/8 in ontvangsten en
1567,17 L jn uitgaven en wijst alzoo een
nadeelig saldo aan van 37,44.
Onder de ontvangsten komen voor jaarlijksche
bijdragen 641,95, verpleeggelden 634,-
operatiekamer 51,-, hulp bij operatien f 3,
busje ziekenhuis 53,321/,,, giften voor eens
o. opening ziekenhuis 71,46, b. schenkingen
f 5,- c. vereeniging „Hulp in Nood" 25,—,
overeenkomst burgerl. armbestuur Axel 1904
45,—.
Bij de omvraag bleek dat verschillende heeren
die zich vroeger bereid verklaarden om de in-
gezetenen te bezoeken, teneinde leden te werven,
door verschillende omstandigheden die taak nog
niet hebben verricht. Enkelen verklaarden zich
bereid dit alsnog te doen.
Daarna werd de vergadering gesloten.
RECHTSZAKEN.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
De rechtbank heeft in hare zitting van 2 Dec.
de volgende vonnissen uitgesproken
S. M. H., oud 24 j., huisvrouw van P. J.
v. d. B., zonder beroep te Hulst, is wegens
mishandeling veroordeeld tot 1,— boete,
subsidiair 1 dag hechtenis.
A. H., oud 23 j., visscher te Graauw, is
wegens huisvredebreuk veroord. tot 3,—
boete, subs. 3 dagen hecht.
De correspondent van Hbld. schrijft
In den laatsten tijd bestaat er wrijving tusschen
de Roomsch-Katholieken en Socialisten te Bever-
wijk. De laatsten zijn nog at woelig en houden
vele vergaderingeD, waarin allerlei bekende socia
listen en auarchisten spreken. Zoo traden o. m.
reeds op de heeren Domela Nieuwenhuis en
Kloosterman, terwijl no voor gisterenavond als
spreker was aangekondigd de oud-priester Dr.
Schoenmaker. Tegen deze vergadering werd door
de katholiekeu hevig geprotesteerd en reeds
Zoudag werden bekende socialisten door de straat-
jeugd uitgejouwd, terwijl de r.-k. propaganda-club
St. Petrus een strooibiljet verspreidde, waarin
het bezoeken der vergadering van gisteren sterk
werd ontraden.
Toen de vergadering begon, waren vele anti-
socialisten in de zaal, die zoodra Dr. Schoenmaker
begon te spreken, hevig protesteerden en daarom
werden verwijderd. Buiten g, komen begonuen
zij de vergaderzaal aan de Zeestraat te bombar-
dtereu, zoodat weidra alle ruiten waren stuk
gegcoid. In de zaal kregen eenige personen
iichte verwondingen. De' eigenaar schoot een
paar malen met zijn revolver naar buiten en de
politie ontruimde de straat,waarin de zaal ligt.
Men bleef daarna wachten op den spreker, doch
deze verwijderde zich langs een achterwegje en
reed per rijtuig naar Velsen, om daar op den
irein te gaan. Toen men bemerkte dat hij was
vertrokkeu, verspreidde zich het volk en brachten
kleine troepjes nog een bezoek bij een paar be
kende socialisten. waar enkele ruiteu werden
iugegooid. De politie trad flink op en verhinderde
erger. Nadat de onrustmakers verwijderd waren,
werd de vergadering zelf kalm voortgezet en Da
een kort debat op verzoek van den burgemeester
te halftien gesloten. Deze betuigde in de ver
gadering zijn leedwezen over het gebeurde en
verzekerde dat, mocht een dergelijke bijeenkomst
weer worden gehouden, hij zal zorgen dat een
grooter macht tot ordebewaring aanwezig is.
Algemeen, ook door de weldenkende katho-
lieken, wordt dit optreden tegen de socialisten zeer
afgekeurd.
In de herberg van de wed. Y. Z. op den
Ouden bosschenweg onder Gastel heeft eene
hevige vechtpartij plaats gebad, waarbij een
iuwoner van Gastel J. v. d. H. een gevaarlijke
messteek in den rug is toegebracht zoo zelfs,
dat de verwonde niet msg verveerd worden.
Men vreest voor zijn leven. De dader is nog
onbekend.
Een ontvluchting,
Uif de strafgevangenis op het Wolvenplein te
Utrecht is Dinsdagavond ongeveer halfacht een
gevaarlijk snjet ontsnapt, een Duitscher, Richten
genaamd, van beroep schrijnwerker. Door een
gat in den muur van zijn eel te boren, zooals
dikwijls in boeken en verhalen wordt gelezen, is
het hem gelukt zich de vrijbeid te verschaffen.
Met de werktuigen, die hem ten uitvoeriug van
zijn ambacht werden gfgeven, viel het uiet moei-
lijk de kalk los te maken. De voegen werden
geregeld met brood weder dicht gemaakt, om ont-
dekkiog te voorkomeu. Voor het werkje ziju
minsteus eenige weken noodig geweest.
Dinsdagavond was blijkbaar het geschikte oogen-
blik voor de ontvluchting aangebroken, die maar
al te goed geslaagd is. Met een laken moet hij
er
>g
n-
te
.er
he
nS
ot,
■tie
de
ing
de
een
en
ijk«
;en-
Drte
tot
Be-
i in
ling
o. a.
mde
van
illen
Kol,
atie-
■lijk-
zoek
ende
men,
reen-
fende
en de
ij de
ig en
neur-
voord
at hg
it niet
van de
sgroo-
aging
cht te
lident,
opt de
he Be
nt, dat
ute den
tar een
r beide
t kwarn
Nadat
;en tijd
uiten
zonder
^de het
breken.
)k rond
aliluid
p mijne
dragen
smart
t ik niet
r denke,
en, met
rrengen.
verlangt
ker zou
iprak de
mhelsde.
nog het
gij hem
i vroeg
volgd.)
I'
ll n
