Landbou wberichten
u
Macedonia.
TER NEUZEN, 12 Februari 1904.
Voor den Sandman.
III.
over
een
geble
een
dsgrr
grep1
bet Isstst komt, wegens den afstand en misschien
ook door het ijs, Diet in aanmerking. Dat er
een paar voet dik ijs in de haven van Port Arthur
zou liggen, gelijk een der telegrammen van heden
nscht ineldde, is wel uiterst onwaarschijnlijk
misschffn is Wladiwostok bedoeld.
Daar staat echter tegenover dat, naar de opgaven
van Alexejef, de schade, aan de meeste Russische
oorlogsschepen toegebracht, niet van zeer ernstigen
aard is; misschien kunnen ze binnen zeer korten
tijd weer opgelapt worden. Dit schijnt echter, al
het bovenstaande in aanmerking genomen, wel vast
te staan dat voorhands de helft van de Russische
vloot in de Gele Zee buiten gevecht gesteld is.
Het zeegevecbt was echter maar een begin en
of Japan slagen zal in zijn voornemen orn de
Russen te land met goed gevolg te beslrijden en
uit Mantsjoerije te verdrijven, is niet te voorzien.
Want bij een oorlog spreken zoovele factoren
mede> dat de uitslag, zelfs voor wie de verhou
dingen en toestanden het best kent, onmogelijk
te berekenen is.
Het schijnt echter dat de Japan iers veel beter
voor den oorlog zijn toegerust dan de Russen,
zoowel ter zee als te land.
Het Hbl. had een onderhoud daarover met ie-
mand, die lange jaren in Korea en Mandsjoerije
heeft doorgebracht, en diens oordeel en een
onbevangen oordeel moest het zijn, want zijn
sympathicen waren geheel aan de zijde van Rus
land ishet Russiche leger, zoowel als de
Russische vloot zijn slecht.
De Russische oorlogsschepen zijn prachtig
maar de officieren en de bemauning deugen niet.
De Japauners, bewoners van een eilandrijk
hebben de zeemansdeugdeu die ook het Eugelscbe
en het Nederlaudsche volk kenmerken. De Rus
sische matrozen zijn dom, onhandig, lui en.ontwik-
keld. Er zijn onder de Russische officieren zeer
bekwame menschen, maar te weinig. Het verhval
in het ochtendblad over de houding der Russen
tijdens en na den aanval op Port Arthur is een
juiste illustratie hiervan.
Het Russische leger lijdt aan hetzelfde gebrek, dat
het Eransche in 1870 kenmerkte de organisatie
is slecht. In 1900 heeft men gezien met hoeveel
moeite Rusland 12,000 man bijeen bracht. en ver-
pleegde tijdens den Boksersopstand. In Mand
sjoerije, waar geen verzet geboden werd, was de
verovering gemakkelijk. Staat Rusland echter
tegenover een goede organisatie dan moet het zijn
minderheid gevoelen.
Wanneer de Japanners ergens een divisie aan
wal brengen kan men er zeker van zijn dat alles
watnoodig kan wezen ter plaatse is dat er kleeding,
schoeisel en levensmiddelen is voorde manschappen
ammuntie voor de geweren en kauonnen.
Bij een Russische divisie is men er uooit zeker
van, of de kanonuen niet op de eene, de ammu-
nitie op de andere plaats wezen zal, en of er wel
voor behoorlijk voedsel en ligging voor de man
schappen zal gezorgd zijn.
En het is de groote wijsheid van Napoleon
geweest, dat de inlendance en de legerverzorging
steeds met de meeste zorg moeten worden ge-
regeld.
De Japanners brengen in Korea in alle haven-
plaatsen troepen aan land, melden de telegrammen.
Reeds jaren lang hebben zij alles daarop voor-
bereid. In iedere havenplaats waren een of meer
Japai sche regeeringsambtenaren werkzaam, onver-
schillig onder welken mam zij verkenden het
terrein, zij spraken met de bevolking, zij waren
van alles op de, hoogte. Wanneer een Japanner
iets van een Koreaan wilde weten, schikte hij zich
geheel en al naar de zeden van het land. Hij
zette zich uaast den Koreaan op den grond, dronk
thee met hem en rookte met hem uren lang, maar
wist hetgeen hij weten wilde, uit zijn gastheer te
ktijgen.
De Russische ambtenaren hebben nooit geleerd
met de inboorlingen om te gaan, noch in Mand
sjoerije, noch in Korea. Zij komen in uniform,
met een groote sabel om, in een regeeringsge-
bouw, en eischen de inlichlingen, die de Japanner
langzamer maar zekerder inwint op zijn manier.
Eu daardoor zijn de Japanners, overal waar zij
komen in Korea, zoo goed als thuis; zij kenr.en
land en volk en sprekeu de taal, die met de hunne
veel overeenkomst heeft.
Het is niet te verwonderen, dat de Japanners
zich onmiddrllijk hebben meester gemaakt van
Masampho, en daar huu operatieb^sis hebben ge-
vestigd. Masampho is een der mooiste havens der
wereld, groot, ruim en diep, en vlak tegenover
de Jxpansehe kust gelegen. De afstand van Mcji
en Sjimonosek: is shchts enkele uren stoomens
en de Japanners hebben de voorzorg genomen reeds
geruimen tijd geleden een magazijn van al hunne
behoeften aan te leggen op het eiland Tsoe-Shima
dat halfverwt-ge tasschen Japan en Korea in de
straat van Korea ligf.
Uit alles blijkt, dat de Japanners met groote
zorg alles voor den veldtocht hebben voorbereid
en dat het bij hen vaststond, dat de strijd in
Februaii moest uitbreken. Want zij zijn thai s
in elk opzicht in het voordeel, zoowel wat huu
legeruitrustiog en hun vloot betreft, als wat het
klimaat eu het jaargetijde aangaat.
Teg! naver het succes dat Japan in den strijd
ter zee heeft hehaald, stelt tbaus Rusland een eerste
succes te land. Uit Wladiwostok wordt aan het
blid Nowoje Spenja gerneld, dat de Japanners een
volkomen nederlaag geleden hebben bij de rivier
de Yaloe, eu dat de Russen Tsjemoelpo bezet hebben.
Iudien dit bericht, dat nog geen officieele be-
vestiging kreeg, juist is, dau hebben de Russen
hun eerste overwinning te land.
Aan de Yaloe moet de eerste beslissende slag
worden geslagen want daar hebben de Russen
sedert weken een sterke macht opgesteld, en daar-
heen is de oeweging der Japansche troepen ge-
richt. Met belaugstelling zien wij de berichten
van dien kant te gemoet.
Tokio, 10 Febr. Yolgens officieele berichten
is de opening der vijandelijkheden vau Russischen
kant voorafgegtin aan het optreden der Japanners
bij Port Athur. In den nacht van 8 op 9 Fe
bruari is het eerste schot gelost door den Rus
sischen kruiser Koriets bij Tsjemoelpo, reeds in
den avond van den 8sten, een schot, gericht op
de Japansche torpedobooten, die de Japansche trans-
portschepen begeleidden.
Tokio, 10 Eebr. Volgens berichten, welke bij-
zonderheden melden over het gevecht bij Tsjemoelpo
bleef de kapitein van de Wariag aan booid van zijn
schip, en list hij het schip in de lucht vliegen nadat
de bemanning gered was.
Er wordt gemeld dat een Fransche kruiser de
Russen van de nadering der Japanners op de
hoogte heeft gebracht.
Volgens een niet officieel bericht hebben twee
Japansche schepen te lijden gehad bij den aanval
bij Port Arthur op 9 Febr.
Tokio blijft rustig. Geen betoogingen wordeu
gehouden, behalve dat er vlaggen zijn uitgesfoken.
St. Petersburg, 11 Febr. De generale staf der
marine maakt bekeud, dat, volgens door haar ont-
vangen berichten, bij het gevecht bij Port Arthur
zes Japansche schepen schade hebben opgeloopen
vau weinig beteekenis, en dat er 50 man gedood
en 150 gewond zijn.
Londeu, 11 Februari. Het Japansche gezant-
schap heeft aan Reuter den tekst bekend gemaakt
der oorlogsverklaring van Japan. De oorlogsver-
klaring rechtvaardigt het grijpen naar de wa-
penen op grond van de voortdurende bezetting
vau Mantsjoerije door Rusland, van de plannen
van Rusland ten aanzien van Korea, zijn licht-
zinnig uitstellen bij de onlangs gevoerde ouder-
handelingen, zijn weigering om tegemcet te komen
aan de voorstellen van Japan in verzoenende geest
en zijn oogenschijnlijk pleiten voor den vrede,
terwijl het nitgebreide maatregelen nam voor den
oorlog ter zee en te land.
St. Petersburg, 11 Febr. Berichten, die van
hier uit verspreid zijn, ontvangen uit Port Arthur
d. d. 11 Febr., volgens welke de Japanners her-
haaldelijk beproefden te landen in de bochten bij
Port Arthur, en volgens welke die pogingen werden
verijdeld, zijn, naar de mededeeling zoo even aan
het telegrammenbureau verstrekt van wege het
ministerie van marine, te eenenmale verzonnen.
Seoel, 11 Febr. Japansche troepen zijn te Tsje
moelpo ontscheept en zijn naar Seoel getrokken.
Een kit in aantal houdt de stad bezet en bewaart
daar de orde. Het gros der afdeeliug kampeert
in den omtrek der stad.
Sjanghai, 11 Febr. De Russische kruiser Mand-
zjoer maakte zich gisteren gereed om voor den
dag te komen, maar twee Japansche kruisers
liggen haar steeds op te wachten aan den rnond
van de Jangtsekiang.
Meer en meer dringt zich de waarschijnlijkheid
op, dat, nu Rusland, volgens de Temps eJapan
den oorlog zal bezorgen dien het gewild heeft
maar grondig"in den Balkan de rust ook
niet lang zal bewaard blijven.
Aan de Temps wordt daarover uit Konstantinopel
geseiud Hoewel de openbare meening in Turkije
met vrcugde het bericht over de verbreking van
de diplomatieke betrekkingen tusschen Rusland
en Japan vernam, deelt men in officieele kringen
niet in dat gevoelen, omdat men vreest, dat bier-
door de bcwegiug in Bulgarije veld zou kunnen
winuen. En dat zou voor het Turksche Rijk
nog noodlottiger zijn, dan de bemoeiing van de
beide mogendheden met de Macedonische questie.
De Porte heeft aan de gezanten van Rusland
en Oostenrijk medegedeeld, dat een bende van
400 man uit Oost-Roemelie de grenzen overtrok.
Iu S..fia daarentegen vreest men, dat Turkije
van den toestand zal gebruiK maken om nieuwen
tegenstand te bieden aan de hervormingsraaatregeleu
eu een meer agressieve houding aan te nemen
tegenover Bulgarije.
In een telegram uit Weeneu wordt de over-
tuiging uiigesproken, dat Bulgarije nu wel van
de gelegenheid gebruik zal maken om te trachten
met Turkije oorlog te krijgen. Doch meu hoopt
aar, dat Oostenrijk dit zsl weten te beletten.
Zoo hoopt en vreest men overal. En in Rus
sische regecringskringen ziet men den toestand voor
den Balkan zeer donker in. Wanneer de sterke
hand van Rusland de Balkanstaten niet meer in
bedwang k»n bouden, moet alles in de war loopen,
vreest men. Een telegram uit St. Petersburg zegt
echlerIn rcgeeringskringeu vreest men dat
tbaus de Sultan, Bulgarije en de Macedoniers
het oogsnblik gekomen zu'len achten om te
tr chten hun eigen programma's door tezetten,nuzij
kans hebben door Rusland niet gehiuderd te worden.
O luiten in den Balkau schijnen daarom waar-
chijnlijk. Doch Rusland rekent op de overeen-
romst met Oostenrijk, en verirouwt op de loyali-
teit van Oostenrijk. Dan zal geen gevaar voor
den vrede van Europa dreigen.
Het is te hopen
De Commissaris der Koningin in Zealand maakt
bekend, dat gesloten zal zijn: 1® de jicht op
i houtsnippen 1 Maart, op waterwild 1 April en
op watersnippen 16 April; 2® het weispel van
kwartelen alleen zal geoorloofd zijn van 2 Mei
tot 15 Juli 3® de kooieenden door den kooiman
zullen moeten opgcsloten worden gehouden van
1 April tot 30 April en van 1 Juli tot de
opening der jacht op waterwild 4® datde visscherij
zal gesloten zijn, voor wat betreft het visschen
met het kruisnet en den hengel van 16 Maart
tot 15 April, en met den zegen of het sleepnet
van 16 Maart tot 31 Mei5® met de overige
geoorloofde vischtuigen van 16 Maart tot 15 Mei
gedureude den gesloten vischtijd, sub 5 vermeld,
iD wateren waarop de sluiting toepasselijk het
visschr-n, van aal of paling alleen met aalkorven
en aaihaak mag plaats hebben.
Iu verband met het voornemen dat hestaat
om in het meer gnnstige jaargetijde a!hier een
feest te organiseeren, ter herdenking van de komst
van H. M. de Koningin-Moeder en zoo mogelijk
den schoolkinderen een feest te bereiden, ver
gaderden jl. Woensdagavond de hoofden der
openbare scholen met een groot aantal der
onderwijzers en onderwijzeressen ter bespreking
van dat plan.
Velen waren de meening loegedaan, dat het
gewenseht was, de feestvieriug op eene andere
dan de tot hiertoe gevolgde wijze te doen plaats
hebben, doch men kon zich niet bepaald uitspreken,
als zijnde niet bekend met de som die de feest-
commissie eventueel zal kunnen disponibel stellen.
Gesproken werd van een feestviering in den tain
der #Buiten-Societeit."
Naar ons bekend is bestaat het voornemen
eerstdaags eene vergadering der feestcommissie
bijeen te roepen, in verband met geopperde
ideeen omtrent het schoolfeest, en dienaangaaude
onderhandelingen met de onderwijzeis aan te
knoopen.
Met inging van 1 Maart is de heer H. van
Nieuwenhuijze, klerk bij de posterijen en telegrafie
verplaatst van Ter Nenzen naar Waalwijk.
Bij de verplichte rijkshengstenkeuring te
Hulst waren 26 dieren aangegeven en werden er
20 aangeboden. 11 werden goed- en 9 afgekeurd.
Hedenmorgen is in den hoek van den Braak-
mansdijk in de nabijheid van dehofstede van den heer
J. de Jonge, gevonden het lijk van een vreemdeliug,
die zich door een revolverschot in de rechterslaap
van het leven had beroofd. Uit op het lijk
gevonden papieren maakt men op, dat de ongeluk-
kige uit Antwerpen afkomstig is en Albert Buurze
(of zoo iets) heet. Tevens vond men een brnin
valies, inhondende tabaksdoozen, portemonnai's enz.
Nadere bijzonderheden outbreken nog.
De heer D. Galle te Axel schiijft ons dat
het bericht in ons nummer van j.l. Dinsdag, dat
hij beuoemd is tot onderwijzer aan de chr. school,
te Axel, onjuist is; hij heeft er zelfs niet aan
gedacht naar die betrekking te solliciteeren.
Wij kunnen natuurlijk de juislheid van ons uit
andere plaatsen gezondeu berichten niet controleeren
en informrerden bij onzen correspondent, die ons
sellrijft de mededeeling der benoeming te hebben
ontvangen van iemand dien hij mocht verwachten
in deze goed op de hoogte te zijn en dat hij ook
niet den indruk kreeg dat de mededeeling werd
gedaan met het doel hem te misleiden.
De St. Ct. van heden bevat de statuten
van de boerenleenbank te IJzendijke, die zich
uilstrekt over de burgerlijke gemeenteu IJzendijke,
Biervliet eu Hoofilplaat.
Bij Kon. besluit is aan den loteling Abraham
van Uxern van de lichting 1904 der gemeente
Groede, ontbeffiog van den werkelijken dienst
verleend tot 1 Maart 1906, op grond dat hi]
wordt geacht oumisbaar te zijn voor het gezin
waartoe hij behoort.
Een laudbouwer uit Aardenburg, die op
kropmanschap van beesten was nitgeweest keerde
Woensdagavond huiswaarts. Om de tram van
kwart vo<5r zessen bij de Draaibrug te kunnen
halen, spoedde hij zich en moet toen eensklaps
zijn dood gevallen, althans toen die tram voorbij
reed, zag men een man langs den keiweg liggen.
Bij pen van uit de Draaibrug ingesteld onder-
zoek bleek dat de man was overieden en een
hartkwaal een einde aan zijn leven bad gemaakt.
't Was een treurige boodschap om dit doods-
bericht aan zijn vrouw en kinderen te moeten
mededeelen. (M. Ct.)
Hoek, 11 Eebr. De tooneelvereeniging ,/Al
doende leert meu" gaf hedenavond hare tweede
uitvoering in dit seizoen. Het programma ver-
meldde een viertal tooneelstukjes, die alle zonder
uitzonderiug netjes werden opgevoerd, zoodat den
spelers meermalen een welverdiend applaus van
het nn juist niet heel talrijk publiek ten deel viel.
Nu, zij, die dezen avond verzuimden, kunnen
verzekerd zijn eene schoone gelegenheid tot edele
uitspanning te hebben later voorbijgaan. Vooral
het drama „De wraak der twee weezen" hield velen
geboeid eu #ok het tooneeispel „Een oud soldaat"
werd met gevoel gespeeld, terwijl de kiucht „Oa
het pohtiebureau" eu Let biijspel //Master Frits"
de gespamieu zeuuweu vrijmaakteu eu herhaalde-
iijk de lachspiereu m bewegutg brachten.
*Aidoende leert meu" heeft opuienw getooud
de haar geschonken steuu waardig te zijn. Dat
d.e steuu dau ook zoo aigemeen mogelijk zij, op-
dat deze vereeniging moge bloeieu en ons nog
meuigen schoouen avoud scheoken rnoge.
Koewaeht. Ouze gemeente- veld wachter P.
Gysei heeft onlaogs wegeus hoogen leeftijd en
lichaamszwakie outslag aangevraagd. Dit is hem
met mgang van 10 Februari 11. op eervolle wijze
verleend; terwijl hem vau gemeente vrege pensioen
zal worden verleend.
Tot ons geuoegen kuunen wij berichten,
dat de brigade marechaussee, die van i Novem
ber 1902 hier tijdeiijk gevestigd is, hier voor
goed zal worden gestationeerd. Naar wij ver-
nemen bestaat ook het voornemen voor de man
schappen cen kazerue te bouwen.
ktoppeldijk. Hier doet zich een geval van
diphthentus voor iu een huisgeziu, waarvan kin
deren ter school gaan. De gesloten school wordt
duchtig outsmet. 'tis te hopen, dat die tnaai-
regei zal helpen.
z/In haast alle gronden is de stikstofvoorraad
gering."
Zooals ge ziet, staat deze zin tusschen aan-
halingsteekens. Hij is aangehaald uit mijn
vorig artikeltje. En ik acht het van belang
in verband daarmee nog een en ander te-
zeggen.
De beteekenis van het woord stikstofvoorraad
is voor ieder duidelijk, nietwaar. Men bedoelt
er mee de voorraad, de hoeveelheid stikstof.
Maar zou het ook wel aan iederen landbouwer
bekend zijn, van welken verbazend grooten in-
vloed de stikstof is op den groei der planten
en dus ook op de groote van den oogst
Ik ben geneigd, deze vraag met neev te
beantwoorden. Daar beginnen er van lieverlede
wel al verscheidene boeren te komen, die over
stikstofhoudende meststoffen al een aardig goed
begrip hebben, die ook al een nuttig gebruik
gaan maken van stikstofhoudende hulpmest-
stoffen met "name chilisalpeter maar o,
zoo velen treft men nog aan, die nog weinig
op de hoogte zijn van een en ander. En voor
dezulken is het dus in de eerste plaats, dat ik
er hier nog eens wat over zeggen wil, over
de stikstof.
Eene stof, die op de boerderijen een hoogst
belangrijke rol speelt is het eiwit. Eiwit komt
niet alleen voor in het wit van eieren. O,
neenin eenigszins anderen vorm vindt men
het in de melk. De kaasstof is een der eiwit-
soorten van melk. Maar ook in geen enkele
plant ontbreekt het eiwit. Vooral de zaden er
van bevatten soms heel veel eiwit.
z/Maar", vraagt ge misschien, v wat heeft
eiwit nu te maken met stikstof?"
Zie, dat wilde ik nu juist vertellen. Behalve
nog enkele andere stoffen, zit er in eiwit ook
altijd stikstot. De geleerden hebben dat ontdekt.
En hoewel dat in den beginne misschien een
weinig belangrijke ontdekking werd gevonden,
het is ons thans duidelijk, dat de boer kan
profiteeren van die ontdekking.
Luister maar eens verder. Ik zei zoo pas,
dat er vooral in plantenzaden soms heel wat
eiwit zit. Daar had ik nog aan toe willen
voegen, dat ook andere plantendeelen eiwit
bevattenja, in alle plantendeelen komt het
voor. Zelfs in de kleinste werktuigjes of
organen ontbreekt het niet. Zonder eiwit kan
de plant niet leven, maar mensch en dier
evenmin. In zooverre komen wij en de dieren
dus met de planten overeen. Maar wij kunnen
zelfs geen eiwit makenzooals de plant Maar,
nietwaar, wie iets wil maken, die moet kunnen
beschikken over de stoffen, waaruit dat iets
gemaakt kan worden. En wijl er in eiwit
stikstof zit, moet de plant steeds over stikstof
kunnen beschikken, moet de plant altijd stikstof
iunnen vinden. De geleerden hebben verder
ontdekt, dat de stikstof, in de lucht aanwezig,
door de meeste planten niet gebruikt kan
worden voor 't voortbrengen van eiwit. Ze
moeten deze grondstof vinden in den bodem.
Niet in vrijen toestand, doch in verbinding
met andere stoffen.
De boer moet dus zorgen, dat er gehonden
stikstof in de bouwlaag komt. Met een stalmest-
jemesting kan hij dit. Daar zitten misschien
nog wat eitwitachtige stoffen in, maar in ieder
geval ook al stikstofbevattende verbindingen, die
uit eitwit voortgekomen zijn. Toch zijn deze
nog niet terstond opneembaar voor de plant.
Ze moeten nog meer veranderen, ze moeten
zoo lang zich vervormen, tot ze geworden zijn
tot safy?eferverbindingen, tot salpelerzouten. Deze
zijn in water oplosbaar en kunnen dus door
de plantenwortels opgenomen worden.
en