No. 4439. Ter Neuzensche Courant. Zaterdag 30 Januari 1904. 44* Jaargang,
Binnenland.
TWBBD1] BLAD.
De ver-jaardag van Keizer
Wiihelm.
In ongenade.
Uit dankbaarheid voor
Keizer Wiihelm.
Engeland.
Rusland -Japan.
EERSTE KAMER.
TER NEUZEN, 29 Januari 1904.
In een bijvoegsel tot de St. Ct. van gisteren
zijn opgenoineu de statuten der vereeniging »Ter-
Neuzensch spaarfonds", te Ter Neuzen.
De verjaardag van Keizer Wiihelm is Woeus
dag op meer dan gewone wijze aan het hof te
Berlijn gevierd. Tal van Duitsche vorsten, veel
meer dan vorige jaren, kwarnen den Keizer, zoo
onlangs van een keelziekte hersteld, gelukwenscben.
En de bladen bevatten artikelen, waarin 'a Keizers
herstel dankbaar werd herdacht.
't Merkwaardigste van die artikelen was wel dat
van de ^R -inisch Westfiilische", die nog onlangs
wegens majesteitsschenuis vervolgd was, en nu,
in een uailde bui, schreef
»Het beste deel van het Duitsche volk heeft
in zijn trouw niet gewankeld toen de Keizer het
de grootste smart aandeed, door zijn tronwsteu
dienaar te ontslaan, of toen hij de ruacht en den
invloed van het rijk niet voor onzen dapperen
broederstam in Zuid-Afrika, maar voor Eogeland
in de schaal lei. Dat deel van het volk was
diep in zijn hart geschokt, toen in November van
het vorige juar het bericht van zijne ziekte door
de wereld snelde en bange zorg ons deed vreezen,
dat de kwaal van den vader zich bij den zoon
zou herhalen. Wij wenschen van harte, dat in
het uieuwe levensjaar zulke droeve dagen voor
Keizer en volk niet wederkeeren, dat in de toekomst
hoe lauger boe meer d« gevoelens van het volk
en de uiting van den keizerlijken wil zullen
gamenstemmen, dat nooit meer Frau Sorge ons
zal komen herinr,eren aan de verradelijke ziekte,
dat de Keizer eindelijk de mannen inoge vindeu
die zijn hooge beloften in daden zullen omzetten.
Het Duitsche volk staat klaar, den weg te be-
treden waarlangs de Keizer ons naar schoonere
dagen leiden zal."
De officieuze Berlijnsche wLokal Anzeiger" deelde
Maandagavoud mee, dat generaal Van der Goltz,
bevelhebber van het eersle leeerkorps te Konings-
bergen, en bekend als hervormer van het Turksche
leger zijn ontslag gevraagd had. Woensdag-
ochtend werd daarop uit Koniugsbergen geseind,
dat Goltz, een officier die uitstekend aangeschreven
staat, tot nog toe niet in het minst aan ontslag-
aanvrage gedacht had; maar te Berlijn wordt nu
toch beweerd, dat Goltz zich door zijn vrijmoedige
kritieken iu militaire tijdschritten, bij de toonaan-
gevende kringeu zeer onaangeuaam heeft gemaakt.
Het bericht in de yLokal Anzeiger" wordt dan
ook uilgelegd als een wenk, dat hij maar spoedig
heen moet gaan.
In Duitscbland doet men zoo iets bij voorkeur
met open briefjes. Dan weet de heele wereld in
eens, waaraan het slachtoffer zijn ontslag te dauken
heeft, en dat kan dan anderen te viijzinnigen tot
voorbeeld strekken.
Ter gelegenheid van den verjaardag van den
Dnitschen Keizer heeft het Noorsche Storthing
met algemeene stemmen besloten, den Keizer uit
daukbaarheid voor zijn groote hulpvaardigheid
tijdens de laatste dagen, te benoemen tot eerste
ridder in de kortelings door Koning Oscar ge-
stichte vorstenorde van den ^Norske Lo/e".
De bladen te Kristiania en in andere Noor-
weegsche steden verschijnend, wekten de inwoners
op, op 'a Keizers jaardag, de vlaggen uit te steken.
In Drontheim en Drammen werd gevlagd door
alle openbare gebouwen.
Moge er al eenig verschil van meening zijn in
den boezem van het Engelsche ministerie over
het optreden van Chamberlain en van zijn caucus-
commissie van enquete... de redevoeringen van
Alfred Lyttlelton, den Minister van Kolonien, te
Leamington, en van Walter Long, den president
van den //Local Government Board", toonen, naar
de yWestm. Gazette" uiteenzet, vdat de minister-
president niet in staat is het gas af te snijden
dat de vlam van Chamberlain's agitatie van ait
het kabinet voedt". Want beide Ministers prezeu
met warme toewijding Chamberlain's optreden;
beiden betoonden zich voorstanders van protectie
beiden meenden dat invoerrechten noodig zullen
sijn, om de Britsche nijverheid en de Britsche
arbeiders te beschermen tegen de mededinging van
menschen, die, op een lager standpunt van be-
schaving staande, minder behoeften hebben en
daardoor met lager toonen tevreden te zijn
Wanneer twee ministers uit het Kabinet zoo
apreken, dan kan men nagaan wat de Regeering
doen zal om tegen Chamberlain op te treden
Merkwaardig mag derhalve de redevoering
worden genoemd, die de heer James Bryce te
Enfield hield, en die een fel rrquisitor bevat tegen
de Regeering. Ik heb mij, zeide de heer Bryce, wel
■eens met verwondering afgevraagd of er wel een
regeering is. Zeker, er is een ministerie, maar een
ministerie, dat allegezag, alleinitiatief verloren heeft.
Het heeft eigeulijk alles verloren, behalve zijn
ambt; en dat zelfs kan onder de Dgenwoordige
omstandigheden niet aangenaam zijn voor den mi
nister. De politiek van het miutsterie kan worden
gekenmerkt door de woorden het klemt zich aan
een stroohalm vast. Het poogt de retaliatie-poli-
tiek van Balfour in te voeren, maar op welk een
wijze P De minister-president kan ieder oogenblik
wragen aan het Parlement om van een aangegeven
product invoerrechten te ht-flen hij schijnt echter
te meenen, dat het Parlement hem de vrijheid
zal geven om zonder het Parlement te raadplegen
rechten in te voeren naar zijn believen.
En dat zal het Parlement nooit toestaan
Het uitblijveu van het Russische antwoord op
de Japansche nota geeft natuurlijk weer aanlei
ding tot ongerustheid, en de Engelsche pers vindt
dit een reden om alarm te slaan. De Times
meldt, dat de Japansche Regeering besloten heeft
een oorlogs-belasting in te voeren, door verdub-
beling van de grondbelasting en van de inkomsten-
belasting, waardoor de ontvangsten met 44 mil-
lioen Yen (1 Yen staat ongeveer gelijk met f 1.25
it /1.30) zouden worden vermeerderd
Het uitblijven van het antwoord werkt zo>
wel in Japan als in Rusland neerdrukkend. Uit
Petersburg wordt gemeld, dat daardoor de toe-
stond weliswaar voorloopig onverauderd blijft,
maar dat de onzekerheid blijft aanhouden, wat
stremmend op den gang van zaken werkt.
En uit Japan komt het bericht, dat de Regeering
van den Mikado aandriogt op een spoedige heant-
woording van de nota. De Minister van Buiten
laudsche Zaken begaf zich naar den Russischen
gezant, om hem te verzoeken dit aan zijn Regee
ring over te brengen en er tevens op te wijzen,
dat de nota den 16 Januari in het bezit der Re
geering te Petersburg was, en dat er dus tijd ge
noeg geweest is, om het te geven antwoord te
overwegen
Uit andere berichten blijkt, dat sedert de in-
diening van de Japansche nota de Regeering to
Tokio geen enkele mededeeling of verklaring van
Rusland heeft ontvangen. Dit is in strijd met
de Petersburgsche berichten, die van onderhande-
lingen tusscheu de beide Regeeringen spreken.
Hoe dit ook zij, van verschillende sijden wordt
de meening uitgesproken, dat de onderhandelingen
op het doode punt zijn gekomen, en dat alleen
interventie van buiten, de machine weer in be-
weging kan brengen.
Zitting van Donderdag.
De behandeling der Justitiebegrooting werd
heden voortgezet.
De heer Van Welderen Rengers betuigtzjjn
leedwezen, dat er over 't algemeen nog zoo
weinig sympathie bestaat voor de toch zoo
nuttige instelling der voorwaardeljjke invrjjheid-
stelling.
Ter verkrijging van een wetteljjke regeling
van het accountantswezen vraagt deheer Scholten
instelling van een commissie, nu de Minister
bij gebrek aan tijd de zaak zelf niet ter hand
kan nemen.
De heer Thooft vreest, dat bij het groot
aantal ontwerpen, dat de Staten-Generaal zou
hebben af te doen, de regeling der administratieve
rechtspraak niet tot stand zou komen onder
dezen Minister van Justitie en pleit daarom
tegen verdere overlading.
De Minister- van Justitie verklaart te ver-
trouwen, dat nog in deze wetgevende periode-
de regeling der administratieve rechtspraak tot
stand komen zal.
Wat de voorwaardeljjke veroordeeling aangaat,
die instelling is niet strijdig met 's Ministers
beginselen, al wordt nog onderzocht, of het is
om te zetten in voorwaardeljjke invrjjheidstelling.
Zonder de persoonljjke vrjjheid aan te randen,
zullen maatregelen genomen worden tegen het
Neo-Malthusiauisme, vooral tegen de z. g de s-
kundigen.
De Minister handhaaft zjjn toezegging de
wjjziging van de wet op de naamlooze vennoot-
schappen ter hand te nemende urgentie
daarvan sluit een geljjktjjdige wetteljjke regeling
van het accountantwezen uit.
De Minister verklaart onaangenaam te zjjn
getrofFen door het optredea van den heer Van
Leeuwen, die het burgemeesterschap van Amster
dam niet wist te scheiden van zjjn lidmaatschap
dezer Kamer. Wanneer die afgevaardigde in
zjjn hoedanigheid van burgemeester der hoofdstad
grieven heeft tegen den Minister, dan moest
ijj zich wenden tot zjjn natuurljjken chef, den
Minister van Binnenlandsche zaken. Op die
grieven ging de Minister dan ook niet in.
De Minister betoogt, dat het nimmer zjjn
bedoeling is geweest, de gemeenteljj ke politie
ten doode op te schrjjven, en deze haar zelf-
standigheid te ontnemen, wat den z. g. posten-
order betreft. Spr. bracht hulde aan wat door
het hoofd der Amsterdamsche politie tegen het
/-posten" was gedaan, maar wat de Minister in
deze deed, was geen inbreuk op het gemeenteljjk
politieterrein. Intusschen erkent spr., dat er
bjj de uitvaardiging van dien //postenorder"
fouten zjjn gebeurd.
De wjjziging van de administratieve recht
spraak en van de rechterljjke organisatie zullen
tegeljjk inkomen.
De heer Van Leeuwen houdt in zjjn repliek
vol, dat het niet de bedoeling van den wetgever
is geweest aan de procureurs-generaal, fing.
directeur van politie een andere dan toeziende
en adviseerende taak op te dragen.
Ingekomen is het bericht van het overljjden
van bet lid der Kamer Mr. Tak van Poortvliet.
De voorzitter huldigt de nagedachtenis van
den ontslapen staatsman, dien hjj schetste als
een man, van scherpzinnigen geest en taaie
werkkracht.
In de heden gehouden vergadering van aandeel-
houders der Esrste Nederlandsche Cooperatieve
Beetworielsnikerfabriek te Sas van GeDt werden
de verschillende voorgestelde wijzigingen in de
Statuten eu het Bietenreglement aaogenomen, met
uitzondering van de voorgestelde wijz'ging van
art. 26, welke werd verworpen.
In de plaats van den heer C. N. Jansen van
Razendaa], die als zoodanig ontslag heeft genomen,
werd benoemd tot bestuurslid, den heer D. J.
Dees te Ter Neuzen.
Zij heeft ten doel, den welstand der leden te
bevorderen door het daarstellen eener gelegenheid
tot sparen eu de bespaarde gelden rentegeveud te
beheeren.
De middelen daartoe zullen gevonden worden
door het houden van vergaderingen ter onder-
zoekiug eu bespreking van de beste wijze van
geldbelegging, het geven van inlichtingen omtrent
beleggen van gelden en het beleggen zelve van
ter besparing gegeveu gelden.
De Minister van Financien brengt, naar
aanleiding der Muntwet 1901 en het Koninklijk
besluit van 17 December 1901 (Staatsblad n° 268),
ter algemeene kennis
1°. als kantoren waariNederlandsche pasmunt,
mits voor niet minder dan vijftig gulden voor de
zilveren en tien gulden voor de bronzeu, kan
worden ingewisseld tegen rijksdaalders, guldens
en halve guldens, zijn aangewezen
a. de Nederlandsche Bank te Amsterdam
b. de kantoren der betaalmeesters
c. de navolgende kantoren der directe belas-
tingen en der invoerrechten en accijnzen
in de provincie Zeeland Goes, Hansweert,
Heiukenszand, Hontenisse, Hulst, Nieuwerkerk,
Sas van Gent, Tholen, Vlissingen (directe be-
lastingen en accijnzen), Vlissingen (iu voerrechteu
en accijnzen), IJzendijke. Voorts ook het kantoor
der regestratie en domeinen te Oostburg.
Door Z. D. H. den bisschop van Breda is tot
adviseur van den Zoudag opgerichten Boerenbond
in Zeeuwsch-Vlaanderen 0. D. benoemd de Wel
Eerw. heer Th. Buijsrogge, kapelaan te St. Jansteen.
De heer J. du Burck te IJzendijke heeft
voor zijne benoeming als eerste onderwijzer te
Westkapelle bedankt wegens het niet kunnen ver-
krijgen eener geschikte woning.
Door Ged. Staten van Zeeland is dezer
dagen aan de besturen van na te noemen
polders, een ontwerp gezonden van een voorstel
tot het oprichten van een waterschap, onder
den naam van //Waterschap van polders en
waterschappen beoosten het kanaal Gent
Neuzen", tot instandhouding van den oever
voor de polders Noord, Serlippens en Nieuw-
Othene, tusschen het verdedigde oevergedeelte
der vesting Neuzen en den verdedigden oever
van den calamiteuzen Margarethapolder, van
de daarachter gelegen zeedjjken van de polders
Serlippens en Nieuw-Othene en van de eerste
waterkeering achter deze beide zeedjjken met
de daarin gelegen kunstwerken.
Volgens het in het voorstel begrepen ontwerp-
reglement, zal het waterschap worden gevormd
door de volgende polders of waterschappen
Aan- en Genderdjjke, Absdale-, Riet- en
Wulfsdjjk, St. Anthony, Autriche of Oostenrjjks,
voor wat het deel ten oosten van het kanaal
van Gent naar Neuzen betreft, Beoosten-bljj-
benoorden, Beoosten- en Bewestenbljj Oud-
beoosten-bljj-bezuiden, Nieuw-beoosten-bljj-be-
zuiden, Buth, Klein Cambron, Canisvliet-, buiten-
en binnen- en Lippens, Catharina-, Olinge-, Oud-
Eglantier, Oud- en Nieuw-Ferdinandus, Havik,
Groote Huissens, Kleine lluissens, Hulster-
Nieuwland, St. Jansteen, Kapelle, Nieuwe Karne-
melk, Groot-Kieldrecht, Klein-Kieldrecht, Nieuw
iieldrecht, Koegors en Nieuw-Eglantier, voor
wat het deel ten oosten van het kanaal van Gent
naar Neuzen betreft, Nieuw Koegors, Kreke,
Lievens, Ser-Lippens, Van Ljjnden, Margaretha,
Moerbeke, Moerspui (Nederlandsch gedeelte),
Nieuwe bjj Sas van Gent, Oostdeel, Noord bjj
Neuzen, Nieuw-Othene, Overslag, Nieuw Pape-
schor, Papeschor, voor wat het deel ten oosten
van het kanaal van Gent naar Neuzen betreft,
Rieden, Wildelanden en Oude Karnemelk, Sluis,
voor wat het deel ten oosten van het kanaal
van Gent naar Neuzen betreft, Smits-Koegors-
schorre en Emma, Zeven Trinite's, Varempe,
Visschers, Vlooswjjk, voor wat het deel ten
oosten van het kanaal van Gent naar Neuzen
betreft, Nieuw-Vogelschor, voor wat het deel ten
oosten van het kanaal van Gent naar Neuzen
betreft, Wildelanden, Zaamslag, Oud-Zevenaar,
voor wat het deel ten oosten van het kanaal
van Gent naar Neuzen betreft, Zuid, Kats,
St. Anna en Sparks, Zuiddorpe noorddeel en
Zuiddorpe zuiddeel.
(le zamen 55 polders en waterschappen).
Tot de competentie van dit waterschap zal
behooren het aanleggen, beheeren en onder-
houden van
1°. de werken, noodig tot de oeververdediging
der polders Noord, Ser-Lippens en Nieuw-
Othene, begrepen tusschen het bjj het Rjjk in
beheer zjjnde oevergedeelte voor Neuzen en den
oever van den calam. polder Margaretha.
2°. de zeedjjken der polders Ser-Lippens en
Nieuw-Othene
3°. de djjken met hunne kunstwerken tusschen
a. den Nieuw-Othenepolder aan de eene zjjde
en den Margarethapolder aan de andere zijde
b. den Nieuw-Othenepolder aan de eene zjjde
en den Zaamslagpolder aan de andere zjjde;
c. den Nieuw-Othenepolder aan de eene zjjde
en den Ser-Lippenspolder aan de andere zijde
d. den Ser-Lippenspolder aan de eene zjjde
en den Zaamslagpolder aan de andere zjjde.
De kosten der werken sub 3 a, b en d worden
gedragen door al de in het waterschap begrepen
polders of waterschappen, uitgezonderd de
Nieuw-Othenepolder en het ten noorden van
het afwateringskanaal gelegen gedeelte van den
Ser- Lippenspolder.
Alle overige kosten enz. worden gedragen
door het waterschap in zjjn geheel.
In de bjj het ontwerp gevoegde memorie
van toelichting zeggen Ged. Staten, dat het
onverdedigde oevervak langs de Wester-Schelde
voor de polders Noord, Ser-Lippens en Nieuw-
Othene reden geeft tot bezorgdheid.
De oever is steeds achteruitgaande. Thans
is nog een genoegzame breedte voorland
aanwezig, om door het aanleggen van een
krachtig verdedigd oeverwerk voor den Nieuw-
Othenepolder de geheele zeewering te behouden
doch dit zal waarschjjnljjk over weinige jaren
niet meer het geval zjjn, en zou dan noodig
worden de kostbare aaneengesloten onderzeesche
verdediging van het geheele oevervak, indien
men het bljjvend bestaan van de zeedjjken van
de polders Ser-Lippens en Nieuw-Othene zooveel
mogeljjk wil verzekeren.
Het behoud van de bestaande zeeweringen is
voor het grootste deel van het voormalig 5e
district van zeer groot belang, daar bjj door-
braak dezer zeewerende djjken gevaar ontstaat
voor de achterliggende djjken, welke niet tot
zeewering zjjn ingericht en als ook deze door-
braken, zou het zeewater zich storten in de
Othensche kreek en daardoor in alle wateren,
welke gemeen liggen met de oosteljjke rjjks-
waterleiding.
De ramp eener doorbraak van die achter
liggende djjken zou voor bjjua het geheele 5#
district van zulke onvoorzienbaar treurige ge-
volgen zjjn, dat maatregelen moeten worden
beraamd om haar te voorkomen.
De polders Ser-Lippens en Nieuw-Othene
alleen, zjjn tot den aanleg van werken tot
oeververdediging niet in staat, omdat de kosten
van zoodanige oeververdediging de totale ver-
koopswaarde van de polders vele malen zou
overschrjjden toepassing der wet van 10 Nov.
1900 (Staatsblad no. 176) is daarom ook niet
mogeljjk.
Het aangewezen middel, om tot het gewenschte
doel te geraken, is derhalve samenwerking van
de polders Noord, Ser-Lippens en Nieuw-Othene
met al de polders en landen, welke loozen op
de oosteljjke Rjjks-waterleiding en daarmede
gemeen liggende wateren en die daarvan niet
door voldoende waterkeeringen zjjn gescheiden.
Gemeenschap toch van belangen moet leiden
tot gemeenschap van verplichtingen.
Nog is bjj het voorstel gevoegd eene nota
van den ingenieur van den Provincialen Water-
staat te I'er Neuzen, over de gevolgen van
doorbraak der zeedijken van den Nieuw-Othene
en den Ser-Lippenspolder.
Axel. Door L. van Cadzand, jachtopziener
van den heer Ceuterich te Gent is op „het
Eiland" onder de gemeente St. Jansteen, een
blauwe valk geschoten.
Hij had den roofvogel daar reeds eenige dagen
opgemerkt, doch eerst Woensdag jl. kreeg hij
hem onder schot.
Het - was een buiteDgewoon groot exemplaar
met een vlucht van ruim edn meter.
Axel. Op het Dinsdag j.l. door den Raad dezer
gemeente aan H. M. de KoniDgin-Moeder ge
zonden telegram werd nog denzelfden avond het
volgende telegram ontvangen.
Burgemeester van Axel.
De KoDingin-Moeder draagt mij op U en den
laad uwer gemeente Haren dank over te brengen
voor de aangeboden hulde.
Kamerheer van dienst,
(Geteekend) VAN TETS.
Boschkapelle. De heer D. Ferket, lid van
den gemeenteraad alhier, is plotseling overleden.
Van eene verkooping des avonds huiswaarts
reerende, gevoelde hij zich een weinig onwel.
Des nachts wakker wordende, zuchtte hij slechts
een paar malen en gaf den geest.
De overledene was algemeen geacht en bemind.
Deze week is de af braak van twee woningen,
>ehoorende aan 't burgerlijk armbestuur, verkocht.
)ezen zomer zullen waarschijnlijk ook de beide
