A I g e m e e n
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 4415.
Zaterdag 8 Augustus 1903.
Gemengde berichten.
43e Jaargang.
Binnenland.
ABONNEMENT:
Inzending van advertentien v6or 3 uren op den dag der uitgave
Bij deze conrant behoort een bijvoegsel.
TER NEUZEN, 7 Augustus 1903.
TEB SEIIZEKSCHE (IIIRIVT.
Voor
Per drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,franco per post
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,82£.
Men abonueert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushouders.
ADVERTENTIEN:
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer /0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Hit l>lad verscl.ijnt Maanitag;-, Woemdag- cn Vrijdagavonil, nitgezointerd op Feeatdagen. l>ij tie I'irma 1*. VAX I»E IU'DK te Ter lenien.
De regeering heeft den brief van den zaakge-
lastigde van den Heiligen Stoel bij ous Hof,
houdende kennisgeving van de benoerning van
Paus Pius X, met een brief van dankbetuiging
en gelukwensch beantwoord.
Yolgens gebruik zal de Paus later zelf zijn
optreden als opperkerkvorst aan het gouveruement
mededeelen.
Thans is (onder dagteekening van 1 dezer)
door de Ministers van Oorlog, Marine en Binnen-
laudsche Zakeu aan de Tweede Kamer medege-
deeld, dat krachtens machtiging van H. M. de
Koningin het nog aanhangige wetsontwerp tot
het onder de wapenen houden van ingelijfden bij
de inilitie te land, door hen wordt ingetrokken.
Het soc.-dem. wetsontwerp tot in overweging
uemen van een voorstel tot grondwetsherzieniDg,
eergisteren bij de griffie der Tweede Kamer inge-
diend, heeft ten doel
1". voor de Staten-Generaal, de Prov. Staten
en den gemeenteraad het algemeen kiesrecht in te
voeren
2°. alle belemmeringen tegeii het actief en passief
vrouwenkiesrecht uit de grondwet weg te nemen
3°. invoering der evenredige vertegenwoordigiug
mogelijk te maken en
4°. de Eerste Kamer te vervangen door het
referendum (de volksstemming).
Om dit doel te bereiken rnoeten 64 artikelen
der grondwet gewijzigd worden of vervallen, zoodat
het wetsontwerp is verdeeld in 5 paragrafen, waarvan
de eerste de wijzigingen in het tweede hoofdstuk
(van den Koning) bevat, 2 die in het derde
hoofdstuk (van de Staten-Generaal), 3 die in
het vierde hoofdstuk (van de Prov. Staten en de
Gemeentebesturen), 4 die in het vijfde, zevende
en elfde hoofdstuk (Justitie, Financien en Grond-
wetsveraudering) en 5 die in de Additioueele
Artikelen.
Het wetsontwerp gaat vergezeld van twee bij-
lagen, waarnaar in de memorie van toelichting
wordt verwezen en het is onderteekend door alle
soc.-dem. kamerledeu, met Mr. Troelstra als eersten
onderteekenaar.
Te Goes is opgericht de naamlooze vennoot-
schap ,/Goesche Courant" welke ten doel heeft
de voortzettiug, geheel op denzelfden voet en op
dezelfde wijze, van de thans bestaande Goesche
Courant.
Tot commissarissen zijn benoemd de heeren J.
Eransen v. d. Putte, J. E. Mulock Houwer en
Jos. Risseeuw en tot directeur-hoofdredacteur de
heer R. G. Rijkens.
De heer G. Jurrij, hoofd van school C alhier,
is heden door den gemeenteraad van Vlissingen
benoemd tot hoofd eener openbare school aldaar.
Heden slaagde te 's Gravenhage voor het
akte-examen Engelsche taal 1. o. mej. J. T. de
Kraker, van Ter Neuzen.
Bij Kon. besluit is benoemd tot plaatsver-
vangend dijkgraaf van den te Loozepolder, de heer
R. Scheele te Ter Neuzen. (Reeds in een deel
van ons vorig nummer medegedeeld).
Bij Kon. besluit is aan den brigade-
commandant P. Meulbroek en aan den marechaussee
C. A. de Krom, beiden van de brigade te Hulst
en aan de brigadier Borgers te Kouter, de eere-
medaille der orde van Oranje Nassau toegekend.
Gisteren slaagde te Breda voor het examen
hoofdakte de heer M. M. Verbruggen te Oostburg.
In de Diusdag te Hulst gehouden zitting
van den gemeenteraad werd aan het hoofd der
teekenschool, J. H. Ophey, op zijn verzoek, tegen 1
Oc'.a. 8., wegens vertrek naarelders,ontslagverleend.
Een ontwerp-verordening op het keuren van
gestorven of wegens ziekte of uit nood geslacht
vee, door burg, en weth. ingediend, lokte een
uitvoerige dis^ussie uit, waarvan het resultaat
was een voorstel van den heer Hombach, schriftelijk
staande de vergadering ingediend, waarbij aan
burg, en weth. wordt opgedragen te ontwerpeu
een verordening op het keuren van alle vleesch.
Dit voorstel werd aangenomen en daarop het
ingediend ontwerp van burg, en weth., mede met
5 tegen 2 stem men.
Verder werd besloten tot het aangaan eener
geldleening van f 4000 tot betaling der koop-
prhzen van land ter uitbreiding der begraafplaats.
(M. Ct.)
Te Oostburg werden in een gehouden ver
gadering van belangsiellenden in het oprichten
van een cobperatieve superphosphaat-fabriek in
Zeeland, 586 aandeelen genomen, terwijl dit aantal
nog aanmerkelijk zal stijgen daar zeker niet alle
landbouwers op deze vergadering tegenwoordig
waren. Indien in andere plaatsen van Zeeland dit
voorbeeld aldus gevolgd wordt, is de totstand-
koming van deze fabriek verzekerd. Het maat-
schappelijk kapitaal tot stichting der fabriek is
door deskundigen voorloopig vastgesteld op
f 100,000 te verdeelen over 10000 aandeelen van
f 10. Voor ieder aandeel is de deelnemer ver-
plicht 1000 KG. kunstmest te ontvangen.
Te St. Kruis nabij Aardenburg kregen Woens-
dag namiddag twee broeders, 18 en 14 jaar oud
van den landbouwer Hoste ruzie, met het gevolg
dat de oudste zijn jongeren broeder met een riek
heeft doodgeslagen. Na het plegen van de daad
zou deze gevlucht zijn, volgens anderen zou hij
gearresteerd zijn door de politie vau Aardenburg.
Axel. De gehouden collecte ten behoeve van
het fonds ter aanmoediging en ondersteuning van
den gewapenden dienst in de Nederlanden, heeft
in Zeeuwsch-Vlaanderen (O.D.) het volgende
opgebracht
Axel f 15,47, Boschkapelle 3,47, Clinge
2,13, Graauw f 5,26, Hengstdijk 2,34-',
Hoek 14,67°, Houtenisse f 11,07, Hulst f 8,20,
Koewacht 1,50, Ossenisse 3,85, Overslag
3,93, Philippine 3,40, Sas vau Gent f 7,20,
St. Jansteen f 1,67, Stoppeldijk f 8,53, Ter
Neuzen f 81,35, Westdorpe 6,14, Zaamslag
f 12,36 en Zuiddorpe f 2,845. Totaal 140,895.
Boschkapelle, 6 Aug. Voor eenigen tijd heeft
de gezondheidscommissie een viertal armenwoningen,
ffDe Krim" genaamd, bezocht, waarbij bleek, dat
heel wat veranderingen er aan noodig waren, om
ze in overeenstemmingtebrengenmetde Woningwet..
Tot die veranderingen schijut het gemeentebe-
stuur niet geneigd tenminste de raad heeft aan
Gedep. Staten vergunning gevraagd om bedoelde
woniugen af te breken.
Koewacht. Dank het gunstige weder der
laatste dagen is het vlasvervoer in vollen gang.
Van 's morgens 6 uur tot 's avonds 8, soms half
negen ziet men bijna onophoudelijk volgeladen
wagens vlas voorbijrijden. Vooral Woensdag was
een drukke dagtoen waren er oogenblikken,
waarop een 15tal wagens achter elkander aan het
greuskantoor stonden. Men schat, dat deze week
meer dan een kwart millioen kilogram alleen langs
hier vervoerd is. Veel vlas heeft door den regen
geleden. Er is bij, dat zijn natuurlijke kleur
geheel verloreu heeft en er zwart uitziet.
Van het zaad zal heel weinig terecht komen.
Clinge, 5 Aug. De werkzaamheden aan de
verbouwing der openbare school zijn deze week
geeindigd. Door dit werk zijn groote verbeteriugen
aangebiacht. Behalve een uieuw lokaal, dat er
allervriendelijkst uitziet, is het verwarmingsstelsel
geheel veranderd, alsmede de inrichting der privaten.
Een en ander heeft een aantal gebrekeu wegge-
nomen, welke de oude school aankleefden.
Door het muziekgezelschap „Weldoen door
Vermaak" is tot kapelmeester gekozen de heer
G. Stroecken, te Kappellebrug.
In een pension te 's Gravenhage heeft verblijf
gehouden een Engelsche dame zich noemende
Beatrice Ireland, en die er haar Werk van maakt
in zeer goede pensions en hotels uit te vorschen,
wie der mede-loges chequeboekjes bezit en zich
door een of ander voorwendsel van cheques tracht
meester te maken om zich dan op deze, voorzien
van een gtfingeerden naam het daarop vermelde
bedrag door een kassier te doen uitbetalen.
Te '8 Gravenhage werd aldus door haar gehan-
deld. Zij spreekt verschillende talen en is onge-
veer 52 jaar oud. De politie te Heidelberg heeft
200 p. st. voor hare aanhouding uitgeloofd.
De twee mannen die onlangs te Leiden door
een locomotief zijn overreden zijn beiden aan de
beterende hand. De tuinman zal spoedig zijn werk
kunnen hervatten. De lampeuist, wiens beide bee-
nen werden afge'-eden is er natuurlijk slechter aan
toe. Daar het ongeluk niet is geschied in verband
met den dienst, kan hij geen aanspraak doen gelden
op een pensinen krachtenis de Ongevallenwet en
ook de Maatschappij vergoedt niets.
Donderdagochtend brandde te 's Hertogen-
bosch een gebouw af, in de Triniteitstraat en aan
de Parade gelegen, waarin de bureaux zijn ge-
vestigd van de regiments- en plaatselijke coin man-
danten en van den kapitein der genie, terwijl de
rest stalling is voor de paarden der veldartillerie.
De zes aanwezige paarden en de boeken en be-
scheiden der bureaux konden in veiligheid worden
gebracht, maar vau het gebouw bleven alleen de
muren staan. De brand heeft zich van den stal
uitgebreid oorzaak onbekend.
De twee achter het verbrande gebouw gelegen
stallen bleven gespaard.
De *8 H.b. Ct. meldt
Yolgens geruchten, die veel grond vinden, zou
de brand zijn aangestoken.
De kolonel-commandant, telegrafisch van het
geval in kennis gesteld, was te ongeveer 9$ uur
met zijn adjudant op het terrein aanwezig.
De batterijen keerden Donderdag op den aan-
gegeven tijd uit Oldebroek terug.
Donderdagvoormiddag is de vrouw vau den
bierhuishouder Brooskens te Chaamdijk onder de
gemeente Chaam (Nbr.) gewurgd in haar bed ge-
vonden, terwijl de moeder van Br. eenige meters
van de woning in een put verdronken lag.
De marechaussee uit Alphen was al vroeg ter
plaatse. Nadere bijzonderheden ontbreken.
De justitie uit Breda is heden naar Chaam
vertrokken.
De Tel. meldt
Woensdag is te Amsterdam door een 140tal
personen, grootendeels dames, in de stad gecollec-
teerd voor de kinderen van de slachtoffers van
de April-staking. Naar wij vernemen, heeft deze
collecte beter succes gehad dan de vorige maal,
wat voor een groot deel ook is te danken aan
de collectanten zelf, die zeer veel ijver en goeden
wil aan den dag legden.
Eveuals den vorigen keer had men weiuig
succes op de grachten en in de Sarphatistraat.
In laatstgenoemde straat werd door een humaan
heer gecollecteerd, die, toen hij na het volbrengen
van zijn taak het opgehaalde bedrag te gering
vond, zelf een tientje door de gleuf van de offer-
bus liet glijden.
Er werd niet alleen langs de huizen gecollec
teerd, maar ook bij Artis had gisterenmiddag een
dame postgevat om de bezoekers (meestal vreemde-
lingcn en buitenlanders) de bus te presenteeren.
Naar wij vernameu, had deze dame veel succes.
Gisterenavoud werd er hard door de collectanten
onder het publiek en in de cafes gewerkt. De
collectanten getuigeu zonder onderscheid, dat ze
veel sympathie ondervonden, zoodat hun arbeid,
die tot gisterenavond 12 uur geduurd heeft, zeer
loonend is geweest.
Op de diamantslijperijen werd, met een enkele
uitzondering, den collectanten toegang verleend
en daar hadden zij een goede recette. Op andere
fabrieken werd niet zoo algemeen toegang verleend,
zoodat men na afloop van het werk aan den
uitgang ging slaan.
Ous kwam een niet-onaardig staaltje van twee
onderliug wedijvereude dames-collectanten op de
Leliegracht ter oore. Nadat zij haar route hadden
kfgeloopen, waarbij beiden niet gering succes hadden
gehad, werden de bussen wat erg zwaar gevonden.
De eene klaagde harder dan de andere, en het
slot was dat er twist outstond over de vraag
welke bus het in gewicht won. Eindelijk besloten
de dames om het geschil op te lossen, een tabaks-
en sigarenwinkel binnen te gaan en iedere bus
afzonderlijk te laten wegen. De eigenaar voldeed
lachend aan het verzoek der dames en maakte op
zijn schalen uit welke bus de zwaarste was.
Een martelaar.
De Chineesche schrijver Sjen-tsjien, een man
van groote bekwaamheden ensterk vooruitstrevendeu
zin, is, naar al reeds met een enkel woord gemeld
werd, dezer dagen te Peking terecht gesteld. Hij
werd beschuldigd in 1900 een poging gedaan te
hebben om een opstand uit te lokken te Haukou.
Het materiaal, dat tegen hem bijeengebracht was,
was echter zoo zwak, dat hij waarschijnlijk vrijge-
sproken had rnoeten worden, had niet de be-
schuldigde zelf ter terechtzitting verzekerd, dat hij
altijd een voorstander geweest was van het dooden
van de heerschers en dat het land tot elken prijs
bevrijd moest worden van de Mandsjoe-dynastie.
Hij voor zich, hij was bereid voor de goede zaak
der hervorming te sterven.
Het martelaarschap dat hij zocht is hem niet
ontgaan. In plaats van onthoofd le worden,
gelijk pleegt te geschieden met gewone politieke
misdadigers, werd Sjen-tsjien, in overleg met de
Keizerin-Regentes, die een afschrikwekkend voor
beeld wilde stellen, op een binnenplaats gebracht
en daar twee uren lang met bamboestokken be-
werkt, tot hij geen teeken van leveu meer gaf.
Daar de beulen vreesden dat hij nog maar be-
wusteloos was, worgden zij hem ten slotte met
een strik. (Volgens andere berichten had een
/pmenschelijke" beul hem vooraf al geworgd.) In
het ambtelijke bericht over de terechtstelling heette
het, dat de veroordeelde onthoofd was, maar het
lekte weldra uit, hoe de ongelukkige aan zijn
eind was gekomen.
Sjen-tsjien was dertig jaar oud. Hij had veel
vrienden onder de vreemdelingen, die hem voor
een zeer ontwikkeld man hielden, en de veront-
waardiging onder de vreemdelingen over de barbaar-
sche executie is thans zoo groot, dac men verwacht
dat de te Sjanhai in de vreemde nederzettingen
opgesloten journalisten, die ook een politiek proces
te wachten hebben, niet uitgeleverd zullen worden
aan de Chineesche overheid.
Intusschen wordt uit Peking gemeld, dat men
de Chineezen daar niet meer over de politiek
hoort spreken. De regentes schijnt er in geslaagd
te zijn, door het stellen van een voorbeeld met
Sjen-tsjien den hervormingsgezinden schrik aan te
jagen. Alle vrijzinnige Chineezen, in't bijzonder
zij die met leden der hervormingspartij omgingen,
zijn voortdurend bang dat zij in hechtenis genomen
zullen worden.
Reeds moet Soe, de meest liberale onder de
Chineesche prinsen, gevaar loopen in ongenade
te vallen, omdat hij zich tegen Sjeu's terecht
stelling heeft durven verzetten.
Verleden week was door het comite voor de
spoorwegslachtoffers namens het comite tot sieun
van de kinderen der slachtoffers een schrijven
gericht tot de gemeenteraadsleden van Amsterdam,
inhoudende het verzoek een deel van hun presen-
tiegelden te willen afstaan voor de kinderen der
slachtoffers. Van eenige gemeenteraadsleden mocht
het comite reeds een bedrag per postwissel
ontvangen.
Te Lorient in Frankrijk is oproer geweest. Een
werkstaker uit Hennebout was er veroordeeld tot 2
maanden gevangenisstraf. Reeds onder het proces
begon het volk buiten het gerechtshof rumoer te
maken. Toen het vonnis bekend werd, groeide
de menigte aan, zij richtte zich eerst tegen gendar-
die getuigenis a charge hadden afgelegd, vervolgens
tegen de politie en ten slotte tegen de rechters.
Een hagel van steenen viel op het gerechtshof
neer, alle ruiten werden verbrijzeld en de rechters
werden wezenlijk belegerd. De procureur zond
een jong ensch, dat daartoe over een achtermuur
moest klimmen, naar den maritiemen prefect, maar
de gevraagde hulp is tot negen uur 's avonds uitge-
bleveu.
Toen eerst kwamen mariniers aan, die echter
onmachtig waren tegenover den zeer grooten
volksoploop. Eerst de bereden artillerie slaagde
er in de rechters te ontzetten. Een rechter is
gekwetst. Hierna richtte het volk zich onder het
geroep van /,leve de anarchie naar de gevauge-
nis, waarvan de poort werd opengerammeid, bar
ricades werden opgeworpen, het was een wezenlijke
opstand, tot de ruiters ook hier de orde eenigszins
herstelden. Maar den ganschen nacht bleef het
woelig.