A I g e m e e n
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 4414.
Donderdag 6 Augustus 1903.
Wijziging ligger wegen en voetpaden.
43e Jaargang.
FEUILLETON.
SIGN0RA STELLA.
ABONNEMENT:
Q
Inzending van advertentien v6or 3 uren op den dag der uitgave.
De nieuwe Paus.
TER 5EUZEKSCHE (MRAST.
Per drie maanden binuen Ter Neuzen 1,Pranco per post: Voor
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,32^.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushouders.
ADVERTENTIEN:
Van 1 tot 4 regels f 0,40. Voor elken regel meer y"0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
nit bind versoliijnt Haandag-, Woenadag- en nif^eznnileril op Feeatdagen, bij de Firina P. J. FAS DE 8AXDE te Ter Meusen.
Burgemeester en Wethouders van PHILIPPINE,
brengen ter openbare kennis dat de gewijzigde
ligger van wegen en voetpaden voor deze
Gemeente, ter inzage op de Secretarie is ueder-
gelegd van af 5 Augustus tot en met 5 Sep
tember 1903.
Burgemeester en Wethouders van Philippine,
CAMMAERT, Burgemeester.
A. F. ARBROSCHEEU, Wethouder.
Nadat de kardinalen nog geen voile vier etmalen
in conclave bijeeu zijn geweest, nadat allerlei
geruchten de ronde hebben gedaan, dat het in
den verkiezingsstrijd om de pauselijke tiara uit-
sluitend giug tusschen de beide groote favori's
Rampolla en Serafino Vannutelli, kwam gister-
middag onverwacht het verrasseud bericht, dat de
kardinaal-bisschop Guiseppe Sarto tot Paus ge-
kozen is en den naam Pius de Tiende heeft
aangenomen.
Het is dus een outsider, wien ten slotte de
opvolging van Leo XIII is opgedragen, want wel
kwam Sarto's naam voor ouder de „papabili",
rnaar op de allerlaatste plaats en aan de moge-
lijkheid van zijn verkiezing heeft wel niemand
gedacht. Er zullen zich dus in bet conclave
bijzondere omstandigheden hebben voorgedaan, die
deze verrassing hebben veroorzaakt. Hoogstwaar-
schijnlijk zal een niet te beslisseu strijd tusschen
twee caudidaten met eigen beginselen beslecht zijn
door een compromis van beide partijen op een
zoogenaamden neutralen candidaat, in casu Sarto.
Want wel is Guiseppe Sarto, die den 2 Juui
1885 te Riesa, in de Italiaansche provincie Trevisa,
geboren is, een neutrale candidaat bij uitnemend-
heid geweest. Hij heeft, naar meu schrijft, geen
vijanden, wat wel het beste bewijs voor zijn
neutraliteit is. Daarbij is hij goedbartig, eenvoudig
en opgeruimd van humeur, zoodat hij onder de
hooge geestelijkheid zeer populair is en reeds lang
voor het overlijden van Leo XIII als ,/papabili"
gold. Leo Xlll gaf meermalen te kennen, dat
bij Sarto als bestemd voor de tiara beschouwde,
plaagde hem er zelfs mee, dat hij er naar dong
en noemde hem dan schertsenderwijs yCaudidato
della Serenissima".
Dat Sarto niet naar de pauselijke waardigheid
doug, er althans voor zichzelf geen propaganda
voor maakte, blijkt wel hieruit, dat hij bijna nooit
Vrij bewerlct door A MO.
Houdt je toch stil, jongens schreeuwde r.u
Mr. Freer, terwijl hij met de vuist op de tafel
sloeg. „Heb jelui dan niet gehoord, dat ik naar
dien vioolspeler gevraagd heb P Gedraagt je zooals
het behoort, en wacht, totdat ik antwoord heb
gekregeu."
„Ja, vader," zei Dolly, „er is een wonderlijke
vreemde heer, die alle avonden op de viool speelt,
totdat mylord is ingeslapen. Zijn spel is ovet-
heerlijk mooi
*Rn hoe heet hij?"
»Hij wordt signor Giotto gtnoemd. O, vader,
het is zoo aaugeuaam, hem te hooren spelen."
ffDat geloof ik graag," zei Mr. Freer. „Ik
houd ook veel van vioolmuziek. Zoo 's avouds
in een prettig gezelschap, de pijp in den mond,
een vol glas voor het grijpen, een flink vuur in
den haard en een mooie viool, waar Home, sweet
home," of een auder mooi wijsje op gespeeld wordt,
en dan de beenen gemakkelijk gesteuud op een
auderen stoel he, zoo is het wel om uit te
houden."
Na deze ontboezeming van Mr. Freer werd
het gesprek weer voortgezet en daarbij was het
kasteelnieuws nog steeds het eeuige onderwerp.
Dolly gaf toe, dat de nieuwe lord wel een
beetje op ziju aap geleek achter een deur staaude,
naar Rome ging, maar voortdurend te Venetie,
waarvan hij tot patriarch verheven werd in 1893,
gelijktijdig met zijn benoeming tot kardinaal,
vertoefde.
Tijdens zijn laatste bezoek aan Leo XIII kwam
Sarto te spreken over den eerbied, de vereering
van de Venetianen voor het hoofd der Katholieke
kerk en voegde er bij, dat nergens de wenschen
en gebeden voor het lange leven en de gezondheid
van den Paus vuriger en algemeener waren dan
te Venetie.
Helaas antwoordde Leo XIII, wij hebben
soms een vooigevoel, dat ons waarschuwt, dat
wij ons spoedig moeten opmaken voor de roepstem
des Heeren maar zonder het geringste leedwezen
zullen wij aan een minder onwaardig schepsel de
verpletterende eer overlaten, in deze wereld het
goddelijk gezag te vertegenwoordigen. Overigens
voegde Paus Leo er bij misschien zult gij
ons wel opvolgen.
Kardinaal Sarto ontving dat onverwachte com
pliment met oprechte verbazing en toeu hij tegen-
stribbelde met de verzekering, dat een dergelijke
taak zijn krachten te boven zou gaan, ging Paus
Leo voort
Wij weten, mijn zoon, dat ge groote diensten
aan de kerk zoudt kunnen bewijzen, want gij
bezit hoedanigheden, die van groote waarde voor
haar konden zijn.
In weerwil van die hoedanigheden, die Leo
XIII leerde waardeeren, heeft het weinig gescheeld,
of Sarto was zijn leven lang een geestelijke van
lagen rang gebleven. Hij is van bescheiden
afkomst, studeerde prachtig, toonde later, toen
hij pastoor geworden was in de beide plaatsen,
waar hij als zoodanig stoud, grooten apostolischen
ijver, maar hij was reeds veertig jaar, toeu hij
pas werd opgemerkt. Hij was destijds pastoor te
Salzano. De toeumalige bisschop van Trevisa
leerde zijn gaven op de rechte waarde schatten,
beriep hem bij zich, benoemde hem tot kanunnik
en belastte hem met de afdoening van de belang-
rijkste aangelegenheden in zijn diocees. Hier
onderscheidde hij zich zoodanig, dat hij in 1884
benoemd werd tot aartsbisschop van Mantua en
in 1898 tot patriarch van Venetie.
Deze laatste benoeming, die, als reeds gezegd,
samenging met Sarto's verheffing tot kardinaal,
veroorzaakte een conflict tusschen den Paus eu
de Italiaansche Regeeriug. De Regeering, die
destijds geheel onder den invloed stond van de
Jacobijnsche opvattingen van een Crispi, maakte
in haar kwaliteit van erfgename van de republiek
had zij hem eens begluurd. De graaf eu de aap
waren allebei dik in het bont gekleed eu toch
huiverdeu ze nog van de koude. En het was
zoo aardig die muizen te zien dausen. De zeven-
tieu kleiue honden droegen kleeren, alsof het
menschen waren, alles uit vrees dat ze sterven
zouden in dit koude klimaat. Een heele scheeps-
lading schilderijen eu marmereu beelden was op
het kasteel aangekomen, en overal waren vreemde-
lingeu bezig om aan die dingen een passende
plaats te geven. Zij beschilderden ook het plafond
in de lange galerij en lagen daarbij op den rug
daarvoor waren opzettelijk houten stellingen ge-
maakt die mannen leken wel vliegen, die langs
het plafond liepen. En ze zeggen, dat er geen
Engelschen voor al zulk werk mogen in dienst
genomen worden.
„Eo ik zeg, dat dit een groote schande is,"
gaf Mr. Freer te kennen. „AI die vreemdelingen
komen maar hier om den biefstuk op te eten en
het bier op te drinken, dat van rechtswege door
oiis Engelschen alleeu behoort verbruikt te worden."
,/0, vader, voor onzeu biefstuk en ons bier
behoeft ge niet bezorgd te wezen. Een lekkere
gebraden osserib, een heerlijken biefstuk of een
geurig stuk wildbraad kan mylord niet onder de
oogen verdragenhij eet niets anders dan liflifjes
eu poespas, eu al die vreemdelingen doen evenals
hij. En bier drinken zij niet, al zouden ze van
dorst omkomeu. Savoy, die met de witte muizen,
werd bijna krankzinnig, toen bij een slokje bier
had gedronkeu de omstanders vreesden, dat hij
hen zou bijten, zoo woest was hij. Die vreemde
lingen drinken allemaal wiju, zoo zuur alsazijn."
„Wel, vrouw," zei Mr. Freer, »ik ben wat
Venetie aanspraak op het recht van benoeming
van den patriarch van San Marco. Leo XIII
echter hield zich Oost-Indisch doof en het gevolg
was, dat Sarto van het exequatur van de zijde
dere Italiaansche Regeering en van het genot der
tijd, lijke inkomsten verstoken bleef, tot op den
dag, dat een toenadering tot stand kwam, waarvan
de Fransche Lazaristen in Abessinie de dupe
werden. De Italiaansche Regeeriug verleende
namelijk Sarto het exequatur eu in ruil daarvoor
werden de Fransche monniken in het rijk van den
negus vervangeu door Italiaansche Franciscanen.
Sarto is te Venetie zeer populair. Zijn jaar-
lijksch inkomen van 40,000 lire 20,000) gaf
hij grootendeels aan de armen. Maar ook om
zijn bescheidenheid, zijn minzaamheid en de reiuheid
zijner zeden is hij er geliefd. Als bij in ziju
gondel, de handen opgeheven, om de groetende
gondelieri te zegenen, door de kanalen voer, boog
ieder zich eerbiedig. De gondelieri van Venetie
waren gewoon te zeggen, dat, als Sarto eens Paus
werd, hij de poorten van het Paradijs voor hen
zou openen, om het genoegen te heboen, hen
weer te ontmoeten en weer te kunnen zegenen.
Nu is hij Paus; zijn verkiezing kan vrede
beteekenen.
Rome, 4 Aug. Om 9 uur hedenochtend werd
de stemming geopend, waarbij kardinaal Sarto tot
Paus werd verkozen. De verkiezing was canonisch.
Alle voorgeschreven plechtigheden werden daarop
verricht. De hoofden van de drie kardinaalsorden
giugen voor den troon van den nieuwen Paus de
gebruikelijke vragen stellen. Sarto antwoordde,
dat hij een zoo hooge waardigheid onwaardig was,
maar dat hij, nu het den Heer behaagd had op
zijn hoofd de stemmen van het heilige college te
vereenigen, zich aan Zijn wil zou onderwerpen,
vertrouwende op Zijne hulp. De hemels boven
de tronen van de kardinalen werden vervolgeus
neergelaten, behalve boven dien van Sarto.
Rome, 4 Aug. Reeds bij de eerste stemming
had kardinaal Sarto eeuige stemmen. Deze ver-
meerderden aldoor. Maandagavond werd zijn ver
kiezing zeker. Hij werd beden om eif uur ge-
kozen met 50 stemmen. Vannutelli kreeg, anders
dan de bladen beweerden, zeer weinig stemmen.
Het is nooit een ernstige candidatuur geweest.
In den loop van het conclave zeide een Oosten-
rijksche kardinaal, dat Oostenrijk tegen de ver
kiezing van Rampolla zijn veto zou verheflen.
Met groote waardigheid zeide deze toen, dat hij
protesteerde tegen de inmenging van een leekeu-
macht in de verkiezing van een Paus, maar dat
vermoeid, en ga dus maar wat vroeg slapen.
Breng daarom de kinderen naar bed zoodra zij
van den vloer zijn, kunt ge het opgerolde bed
uitspreiden, dat daar in de kleerkast geborgen
is dan gaat ge op uw gemak met Dolly praten.
Wat zullen die tongen dan in beweging zijn
Vrouwen hebben altijd wat te babbelen. De
hemel mag weten, waar zij het vandaan halen."
Zoodra de overige huisgenooten van de vloer
waren maakten moeder en dochter haar nacht-
verblijf gereed. Dolly zei: ,/Doe het licht niet
uit, moederik heb u iets te vertellen, en bij
licht is dat prettiger dan in het donker."
„Maar kind, dat is verkwisting, en je vader
moppert zoo over al het geld, dat we aan kaarsen
moeten ✓uitgeven."
„Laat vader dan nu voor dezen enkelen keer
maar eens mopperen. Ik zal u wel een heel
pak kaarsen meebrengen. Laat mij u eens goed
in de dekens stoppen Zoo, dat is klaarLuister
nu eens goed naar mij. Zoudt ge blij wezen,
moeder, als ik een dame werd
„Neen," antwoorde juffrouw Freer onmiddelijk
op vasten toon, 7neen, Dolly, daar zou ik heele-
maal niet blij om wezen Sedert Polly Perkins,
uit de kruidenierswinkel in de Cheapstraat, er
van doorgegaan is met dien gemeeneu advocaat,
die haar een dame wilde maken, doch haar later
in den steek liet, zoodat zij aan den straatweg in
een sloot verdronken werd gevonden, zie, kind,
sedert dien tijd weet ik, wat het beduidt, als arme
meisjes dames worden. Neen, Dolly, laat je nooit
een dame maken
^Gekheid, moederPolly Perkins, gemeene
advocaten en slooten hebben er niets mee uit te
hij gelukkig zou zijn als hij aan het gewicht van
de waardigheid eu den zwaren last van het Paus-
schap ontsnapte. De houding van Rampolla werd
door de groote meerderheid van het heiiig college
bewonderd en het oordeelde streng over de houding
van Oostenrijk.
Toen Sarto zijn candidatuur veld zag winuen,
smeekte hij de kardinalen tweemaal hem niet te
kiezen. Alleen op het aandringen van zijn vrienden
liet hij toe, dat men hem droeg. Toen hij ge-
kozen was en Oreglia hem vroeg of hij het aaunam,
viel hij in zwijm. Gedurende de eerste aanbidding
weende hij overvloedig.
Er moet geen bizondere beteekenis aan worden
gehecht, dat Sarto den naam van Pius X heeft
gekozen. Het was de Paus zelf die besliste om
den zegen binnen in de St. Pieter te geven. Zijn
eerste daad na de zegening was een bezoek aan
kardinaal Herrero, die nog altijd zeer bedenkelijk
is. Daarna ontving de Paus alle conclavisten en
liet zich zelfs fotografeeren.
Rome, 4 Aug. Volgens de Tribuna had Rim-
polla den eersten keer 24 stemmen en Vannutelli
15de overige waren verdeeld over di Pietro,
Gotti en Oreglia, terwijl Sarto geen enkele stem
had. De buitenlandsche kardinalen wildeu een
snelle beslissing, en zoo kreeg Sarto Maaudag 31
stemmen, maar di Pietro evenveel.
Volgens de Tribuna wordt de Paus a. s. Zondag
in de St. Pieter gekroond.
De Tribuna en de Fracasso zeggen, dat Italic
niets te vreezen noch te hopen heeft van den
nieuwen Paus. De Messagero zegt, dat de kerk
er veel bij winnen kan door tot italie te naderen.
Het Giornale d'ltalia meent, dat Sarto moeilijk
zijn verleden vergeten en geen vurig tegenstander
van Italie worden zal het is een godsdienstige
Paus. De Avanti, het socialistenblad, zegt dat
men geen betere keuze had kunnen doen.
Zoodra de verkiezing van Sarto bekend was
liet de burgemeester van Riesi den Paus zijn
vereering weten en vroeg zijn zegen voor zijn
land. Donderdag vergadert de gemeenteraad om
te beslissen over feesten ter eere van den Paus.
Rome, 4 Augustus. Volgens het Giornale
d'ltalia, die zegt voor zijn berichten te kunnen
instaan, waren Zaterdag bij eerste stemming de
stemmen aldus verdeeld: Rampolla 24, Gotti 17,
Sarto 5, Vannutelli 4, Capealatro 3, di Pietro 3,
Oreglia 2, Agliardi, Segna, Portanova en Satoli
ieder 1. Zaterdagavond had Rampolla 19 stem-
men; de stemmeu van Gotti waren verminderd
Vannutelli had verscheidene stemmen en Sarto 10.
staanIk zal een dame worden, omdat ik eeu
stem heb, waarmee ik fortiun kan maken, als ik
flink mijn best doe."
i/O, dat is heel iets anders. Je gaat dan zeker
rondreizen om op de kermissen tejzingen, uietwaar
„Dat is toch niet erg damesachtig, moeder,"
antwoordde Dolly lachendumaar nu moet ge
eens naar mijn verhaal luisteren. Ge weet toch
den kruisweg wel, waar Green Parsons besraven
is
Wel zeker weet ik die plek. Hij werd te
middernacht begraven, bij het licht van flambouwen
er was een staak dwars door zijn lijf gestoken,
en volk was er bij, veel volk Ze zeggen, dat
de duivel elken nacht hem komt weghalen, en
hem 's morgens weer terug brengt bij het eerste
hanengekraai."
,/Wel moeder, het is Zaterdag veertien dagen ge-
leden, toen ik volgens gewoonte naar de abdijkerk
ging, om mijn zangoefeningen in testudeeren jikrijd
dan altijd met Mercer mee terug tot aan de tuin-
poort van het kasteel. Ditmaal hield Mr. Winter
me wat langer dan gewoonlijk, en ik liep Mercer
mis, zoodat ik te voet moest terugkeereu. Dat
speet me erg, want ik wist hoe boos tante Jenner
zou wezen, als zij vernam, dat ik zoo laat nog
alleen in de stad was geweest. Ik besloot een
binnenpad over het grasplein bij Chase langs te
gaan, zonder te denken aan het gevaar van dien
kruisweg in het donker te passeereu. Juist kwam
ik bij het kruispunt, toen ik daaraan begou te denken
bevreesd wilde ik teruggaan, maar opeens zag ik
iets, dat leek de duivel wel, staaude tegen eeu boom
en met de oogen op het graf gericht."
(Wordt vervolgd.)
