A 1 g m s e a
Hieuws* ea Ad?9rt8atieblad
v o a i
2 e 9 u w s c h 71 a a a d e r a a
No. 4372.
Dinsdag 28 April 1903.
aankondigingen m den Provincialen Stoomboot-
dienst op de Wester-Schelde
HIM DBS! B T.
3)1 TWEEDS VRQUW.
43e Jaar^ang.
Personeele belasting.
FEUILLETON.
ABONNEMENT:
Inzending van advertentien v6or 3 uren op den dag der uitgave.
van 1 Mei tot en met 15 October 1903.
Engeland en Somaliland.
F r a n k r ij k.
TER KEIKEVSCHE COURAJtT.
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,—Franco per post: Voor
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,82$.
Men abonneert zich brj alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushouders.
A D V 8 s gRTlil
Van 1 tot 4 regeia 0,40. ?c-o: slken regel niter f 8,10.
3jj directe opgaaf ran driemaaJ pleatiing derzelfde adYtrieiuis word! de prijs
slechts treeii aal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsmimte berekend.
B»lt bltsd v<-r«<jl.ys»t KX-, WoemJaf V^jakg«YO»«l, ■ttgeaonderd op IVentdasen, blj de firm. F. J. TAI 1BK tAKPK in Tmw 1m
r De Bargemeester van TER NEUZEN
"brengt ter kenni9 van logement-, koffie en
mm bierhuishouders en verdere ondernemers van voor
het pnb'iek toegankelyke bedrijven, dat van af heden ter
aecretarie der gemeente op de gewone kaDtooruren gratis
verkrijgbaar zijn
Ter Nenzen, 27 April 1903.
De Bargemeester voornoemd,
Jf. A. P. GEILL.
De Bargemeester van TER NEUZEN brengt by deze ter
kennis van de daarbij belanghebbenden, dat door den Directenr
der Directe Belastingeq enz. te Middelburgden 27 April
1903 invorderbaar verklaard kohier der personeele belasting
dezer gemeente. over het jaar 1903, No. 1, op heden aan
den Ontvanger der Directe belastingen. ter invordering, is
ter hand gesteld en dat ieder verplicht is zijnen aanslag, op
den bij de wet bepaalden voet, te voldoen.
Ter Nenzen, den 27 April 1903.
De Bargemeester voornoemd,
J. A. P. GEILL.
Bargemeester en Wethouders van TER NEUZEN, gezien
de mrtk 6 en 7 der Hinderwet (Staatsblad no. 222 ran 1896,)
maken bekend
dat od heden ter gemeente-secretane ter visie is gelegd
een verzoek van JACOBUS CORNELIS H ARTE. DANIEL
EGBERT WOLFKRT, PIETER JACOBUS VERSLUIJS
en KRIJN WIELAND Cz„ kooplieden, alien te Ter Neuzen,
om vergunning tot het oprichten van eene prlroleam-
bergplattis op een gedeelte van het pereeel, gelegen in
den Noordpoldor, kadastraal seetie D no. 230 en dat op
NaaDdag tl Mel 1W3, des namiddags van A tot
4 uren ten raadhuize dezer gemeente, gelegenheid zal worden
«egeve'n om tegen het maken dier inrichting bezwaren in
te brengen en deze mondeling of schriftelijk toe te liehten.
Ter Nenzen, 27 April 1903.
Bargemeester en Wethouders voornoemd,
J. A. P. GEILL. Burgemeester.
J. L. OOSTERHOFF, Secretaris.
Engeland heeft een ernstige nederlaag geleden
in Somaliland, een nederlaag waarbij kolonel
Plunkett, 10 officieren en 174 man gesneuveld
zijn, en slechts 37 Yaos, inlandsche soldaten, door
de vlucht het leven konden redden.
Generaal Manning, commandant van het expe-
ditiekorps dat den Moellah van Somaliland moest
bestrijden, had verschillende verkenningstroepen
afgezonden, in westelijkeen noordwestelijke richting.
m-TT*-*-"—*'*""*' '"i"™1*—IBa—a***1
Naar het Diutsch.
Het kabinet is klein, maar heel huiselijkeen
dichter zon er zich op zijn gernak gevoelen.
Het is niet zoo smakeloos overladen met sieradeD,
als de andere vertrekken. Ik zag er een groot
rouwfloers, dat over een schilderij hing eu waaraan
een immortellenkrans was vastgemaakt. ffElsa,"
zei de baron, op de schilderij wijzende.
,Waarom is de schilderij bedekt vroeg ik
verbaasd.
#Dat zal je aan mijn schoonmaina moeten
vragen," antwoordde hij spottend eu wij gingen
daarop de bibliotheek binnen. Ik werd door een
gevoel bevangen, alsof ik een kerk biunentrad,
zooveel indruk maakten op mij die folianten, die
van alle volken en tijden spreken konden. „0
klonk het onwillekenrig van mijue lippen.
Bliksemsnel keek Tiefort om. *Wat scheelt
er aan, Marie?" vroeg hq.
„Och niets", antwoordde ik. at gingen
mij ook eigenlijk zijn boeken aan, nietwaar
Om er over heen te praten, vroeg ik hem
„Heb je ze alle gelezen P"
Hij glimlachte en vroeg »Je wilt me toch met
ondervragen om te ziew, of ik iets van den inhoud
vergeten heb
Hield hq mij voor zoo dwaas om te denken, dat
hq al die boekeu van begin tot eind had doorge-
Die troepen maakten een groot aantal schapen en
runderen buit en namen eenige inboorlingen ge-
vangen, maar zagen weinig van den vijand. Op
den terugweg, ongeveer 40 mijlen westelijk van
Galadi, waar generaal Manning met duizend man
was, werd de colonne-Plunkett door de inboorlingen
aangevallen. De Somali s haddeu infanterie en
cavalerie tot hun beschikking en omsingelden de
Engelsche kolonnealle officieren en alle Sikhs,
Engelsche Indische troepen, benevens het grootste
deed der Yaos sneuvelden.
De afdeeling van kolonel Plunkett was 208
man sterk, en voorzien van twee Maximkanonnen
die ook in handen van de Somalia gevallen zijn.
Een andere afdeeling, onder bevel van kolonel
Cobbe, is bij Gerlogubi eveneena in een leer
hachelijke positie. Generaal Manning heeft ver-
sterking uitgezonden om deze afdeeling te ont-
zetten.
Een verpletterenden indruk heeft de jobs-
tijdiug in Engeland gemaakt. Men wist wel, dat
er groote moeilijkheden bestonden, maar men was
allerminst verdacht op zulk een ramp.
De Morning Leader" herinnert voorspeld te
hebben, dat het uitblijven van tijdingen een kwaad
teeken was, want sinda het vertrek van de koloneli
Cobbe en Plunkett in de richting van Walwal
had men eigenlijk geen bepaalde duidelijke be-
richten ontvangen.
De //Morning Leader" zegt, dat het telegram
zeker door de militaire censuur is achtergehouden.
In den laatsten tijd is die bijzonder streng. De
Daily Telegraph" vertelt, dat brieven van haar
bijzonderen correspondent acht dagen vertraging
ondervonden.
De liberale bladen (#Morning Leader" en ,/Dailj
News") vallen het *War Office" geducht aan.
Zij betoogen, dat de operaties met de gewone
nalatigheid en onbekwaamheid zijn geleid. Voorts
zeggen zij, dat de heele expeditie nutteloos is.
Zelfs wanneer men den Mullah overwint, trekt
Engeland nog geen voordeel van zijn land.
Als de zaak klaar is zeggen zij zullen
we vermoedelijk wel ontwaren, dat de Franschen
de oester al hebben opengemaakt en ons slechts
de schelp hebben achtergelaten
De //Standard" zegt, dat kolonel Plunkett de
vijandige macht onder schot schijnt gehad te
hebben. Het gevecht zou niet langer dan een
uur hebben geduurd, hetgeen wijst op een tekort
aan ammunitie. De voorbereiding liet alzoo te
weoschen over. En dat men niet gezorgd had
voor genoegzamen voorraad ammunitie, dit noemt
lezen Daar zou een menschenleveu niet voldoende
voor zijn.
Ontstemd liep ik daarom verder, ofschoon ver-
scheidene kleine stoelen, bij tafeltjes geplaatst, tot
zitten noodigden.
Tiefort volgde mij.
#Je hebt gelijk," zei hij schertsend, ,dit is geen
verblijf voor eene jonge vrouw, kom laat ik je
naar het park geleiden
z/Geloof je, dat wq bniten veel met elkaar ge-
sproken hebben? Neen, zeer weinig. Er was
ook genoeg te zien. Het park is inderdaad heel
fraai met zijn breede paden, zijn ronde grasperken
en zijn vijver, die met oude wilgeboomen
omringd is. En verscheidene vreemde gewassen
trokken mijn aandacht. Bij onzen terugkeer naar
huis kwam ons een oud eenvoudig heer tegemoet.
De baron stelde hem aan mij voor als den in-
specteur Hadel, een trouwhartig man, op wien
men staat kon maken en die reeds vele jaren de
administratie op Corswald voerde.
ffMijnheer de baron prijst mij onverdiend," sprak
de oude, na voor mij een diepe buiging gemaakt
te hebben. Gaarne had ik hem eens vriendelijk toe-
gesprokeu, maar het scheen, alsof mijn tong verlamd
was, zoo gevoelde ik op dat oogenblik mijn schijn-
bestaan hier. Een minunt later was het gelukkig
verdwenen. Tiefort bood mij zijn armtoen ik
voorzichtig slechts een paar viugers instak, trok
hq mijne hand vooruit en drukte die tegen zich
aan. »Nog een poosje geduld, mevrouw,' zei nq
lachend, ffwij zullen zoo dadelijk de keuken met
bijbehooren gaan bezichtiuen."
Daar stonden de bediendeu fluisteread bij elkan-
der. Hoe stoven ze uit elkaar, bij het zien van den
de ^Standard" al een zeer groote en treurige fout.
De betoonde dapperheid is hier per slot van reke-
r-ii'g, waar zooveel rouw weer is teweeggebracht,
een bitter schrale troost
Men brengt in herinDering, hoe de onderstaats-
secretaris van Buitenlandsche Zaken eens verklaard
heeft, dat de expeditie in Somaliland Engeland
sinds 1898 zes millioen francs heeft gekost.
Daar is deze expeditie heelemaal buiten gerekend.
Een en ander zal er vermoedelijk niet toe bij-
dragea om de positie van het zittend kabinet sterker
te doen worden. De onthullingen omtrent de
schandelijke knoeierijen der leveranciers voor den
oorlog in Zuid-Afrika kunnen ook niet nalaten,
de Engelschen ten langen leste tot zeker //naden-
ken" te stemmen.
Op zijne reis door Algerie is president Loubet
op de meest hartelijke wijze toegesproken door
de geestelijken van de verschillende godsdiensten
die daar beleden worden. Vooral de katholieke
Deken te Blida wees er met nadruk op, dat de
geestelijkheid in Algerie in de beste verstand-
houding leeft met de bevolking en alien die het
gezag vertegenwoordigen.
't Was alsof deze priester de bescherming van den
president wilde inroepen voor het geval dat het
Ministerie-Combes over de zee wil voortzetten het
in Frankrijk aangevangen werk.
Daar leeft de geestelijkheid met de wereldlijke
overheid alles behalve op vriendschappelijken voet.
Er wordt op den openbaren weg wel niet z6o
druk gevochten als het vorig jaar, bij de sluiting
der kloosterscholen in Bretagne, maar toch is er
strijd in verschillende deelen van het land,
tengevolge van de ontbinding der congregaties.
Blijkens een onlangs door Combes, als Minister
van eeredienst, uitgevaardigde circulaire, worden
niet alleen de kloosters uit Frankrijk verbannen,
maar mag ook geen geestelijke, die in eenig
verband staat met het klooster, zich aldaar als
geestelijke gedragen, en is hun meer bepaaldelijk
het vervullen van preekbeurten verboden.
Ook heeft de Minister de aandacht der bisschoppen
gevestigd op de talrijke plaatsen die langzamer-
hand zijn ingericht voor den eeredienst, zonder
vergunning der burgerlijke overheid. En daar
joist de meeste van die localiteiten worden onder-
honden door geestelijke orden, aan wie door de
Kamer van Afgevaardigden machtiging geweigerd
is, vffidt de Minister het noodig, dat al die onge-
wettigde kapellen en kerken verdwijnen teneinde
IMillt,
baron, die ze terug riep en hen tot gehoorzaamheid
jegens hun nieuwe meesteres veroaaande. Ik zou je
over Armgard wel meer schrijven, maar het begint
donker te worden en ik wil je nog vertellen van
Tiefort's afscheid gisteren. Dat afscheid is tegelijk
de oorzaak, dat ik zoo slecht gestemd ben. Hier in
huis scheen niemand op zijn groote reis voorbereid te
zijn. Het verrastte alien, toen ze er van hoorden.
Den avond te voren sprak ik er over met Armgard
bij het naar bed brengen, maar zij scheen er niet
om te geven. Ik had den baron verzocht het kind
bij mij in deslaapkamer te laten slapen en nuslaapt
ze er ook, ondauks de achter miju rug gevoerde
gesprekken met mevrouw Kaulfuss en ondanks de
tranen van Armgard en hare groolmama. Bij die
onnaluurlijke onverschilligheid buiverde ik. Ik
zette me op den rand van het bedje neer en zei
»Alle goede kinderen houden veel van hun papa,
Armgard en als men veel van iemand houdt, ziet
men hem Diet gaare vertrekken."
*Ik houd niet van papa," antwoordde zij zoo
woest en boos, als ik niet van haar verwaeht had.
((Waarom niet?" vroeg ik streng en zag haar
daarbij lang en ernstig aan. Het kind wendde
het hoofd af en antwoordde: »Dat zeg ik je
nietik behoef je niet te zeggen, wat ik niet
wil. Je bent mijn mama niet mama is in den
hemel
Wat ik toen tegen het arme kind gezegd heb
om het ijs rondom haar hart te doen smelten, kan
ik hier niet herhalen maar ik weet wel, wat mijn
woorden uitwerkten. Koppig begon zij te snikken.
Ik nam een haastig besluitmet goedheid was
hier niets te winnen, dus moest ik met strengheid
beginnen. Ik bracht het daarmee zoover, dat de
een wettigen toestand in het leven te roepen.
De Minister sprak voorts de hoop uit, dat da
bisschoppen zcrg zullen dragen d.°t al die ge-
bouwen gesloten worden, zonder dat de overheid
met sterken arm behoeft in te grijpen.
Daar ziet het er evenwel nog niet naar uit.
In woord en geschrift komen de geestelijken
daartegen in verzet.
Hier komt nog bij, dat juist dezer dagen voor
vele kloosters en kloosterinrichtingen de termijn
verloopen is binneB welke de orden mnesten zorgen
uiteen te gaan. Menige orde heeft zich aan
dezen termijn niet gehouden. De politie en de
justitie hebben dan ook de handen vol werk om
de nakoming der wet af te dwingen, hetzij door
feitelijk de kloosters binnen te dringen, hetzij
door proces-verbaal op te maken tegen de hal-
starrige kloosterlingen. Versailles is sedert eenige
dagen in rep en roer naar aanleiding van de
verzegeling van het Capucijnenklooster. Op het
klooster werd de noodklok geluid en de meuschen
stroomden uit om den vrederechter in zijn werk
te storen. Deze is echter binnengekomeu door
een achterdeur en rustig met de verzegeling
begonnen.
Betoogingen voor de griffie van de rechtbank,
iemand in hechtenis genomen, nieuwe betoogingen
voor de vrijheid van dat slachtoffer en ten slotte
de gendarmes er tusschen in met de sabel om
de betoogers en tegen-betoogers uiteen te jagen.
Te Havre verzamelen zich 4000 menschen voor
het paleis van justitie, waar een proces tegen
wederspannige monniken aan den gang wasbij
de opstootjes werden 21 personen in hechtenis
genomen. Te Boulogne-snr-Mer kwam het tot
vechtpartijen bij de wegzending der paters-redemp-
toristen. Te Nizza beletten 3000 menschen de
verzegeling van een kapel. Dergelijke voorvallen
worden uit Poitiers en van elders gemeld.
Het meest karakteristieke is echter de wijze
van verzet der Capucijnen van Versailles. Toen
Donderdagavond het vonnis bekend werd, waarbij
de rechtbank machtiging gaf tot voorloopige ver
zegeling, werden alle klokken van het klooster
geluid, en een menigte van 1000 personen ver-
zamelde zich spoedig, met het gevolg dat de
vrederechter de verzegeling niet kon doen plaats
hebben.
Hij kwam Vrijdagmorgen terug te 6 uur. Maar
hij klopte te vergeefs tot 7 uur, en toen hij
binnen gelaten werd waren er meer dan 500
personen in de kapel bijeen om de mis bij te
woneu.
schreikrampen wegbleven en Armgard stil insliep.
Toen zij den volgenden morgen wakker werd,
vertelde ik haar onder het aankleeden allerlei
mooie verhaaltjes.
Onwillig luisterde zij toe, maar langzamerhand
klaarden haar trekken op; blijkbaar had ik door mijn
vertellen gewonnen. Eu het is toch nog maar een
kind zij trachtte haar dankbaarheid te toonen
door mijne hand te streelen, als daarvoor maar
even gelegenheid was.
Onverwacht kwam ik heel onschuldig met de
vraag ffWaarom hond je niet van papa
ffOm dat hij niet van mij houdtzei ze trotsch.
nWie zegt dat?" vroeg ik bedaard.
ffMijn lieve grootmama en die houdt meer van
me dan iemand anders."
rJe grootmama vergist zich, Armgard I Je papa
houdt meer van je, dan grootmama."
Onzeker keek ze me aan hare lippen trilden.
Hare wangen werden gloeiend rood, toen ze tegen
me zei^Grootmama slaat mij nooit, papa dikwijls,
gisteren nog met den stok."
z/Je was niet lief, he?" vroeg ik dringeud.
yNeen ik wilde je de bloemen niet brengen,
die papa voor je afgesneden had. Ik durfde niet,
want grootmama had het me verboden. O, groot
mama is zoo goedzij heeft me naderhand veel
lekkers gegeven."
Hieruit, Rese, kan je zien, met welke onzedelijke
middelen mevrouw Kaulfuss haar doel Iracht te
bereiken, oordeel nu zelf, hoe zwaar hier mijn
taak is.
(Wordt vervolgd.)
