BIJVOEGSEL
Ter Neuzensche Coarant
Dinsdag iO Maart 1903. No. 4352.
FEUILLETON,
Een geel gelaat, een blank geraoed.
Landbouwbcrichten.
Gemengde beriehten.
Engeland.en de Kongo.
Onverzoenlijken.
Boelganije in angst.
Boe Hamara.
21)
Chilisalpeter naast Stalmest.
VAN DE
VAN
Gisleren heeft te Londen het licht gezien het
reeds lang geleden aangekoudigde boek van den
Engelschen //kapitein" Grey Barrows, tegen het
bestuur van de Kongostaat gericht. In dit boek-
werk //The Curse of Central Afrika" geheeten,
8omt de schrijver, die een ontslagen beambte is
van den Kongo-staat en gedreigd had zich met
een boek te wreken als hij niet weer in dienst
genomen werd allerlei mogelijke en onmoge-
lijke misdaden op, wdkejhij ten laste brengt van
het gouvernement aldaar, maar welke voor het
meerendeel moeten^worden toegeschreven aan den
majoor Lothaire, die daarvoor reeds enkele jaren
geleden voorbeeldig ter verantwoording is geroepen.
Natuurlijk dat dit boek koren op den molen is
van die personeu in Engeland, die met een te
doorzichtig doel den laatsten tijd aandringen op
interventie van Engeland bij de mogeudheden van
het Verdrag van Berlijn.
Het gouvernement van den Kongo-staat zal
een proces wegens laster tegen den schrij ver aan-
hangig maken. Reeds was verzocht een gerechtelijk
besluit om de publikatie van het boek te verbieden,
maar dit werd afgewezen.
Er zijn nog allijd vele Boeren-krijgsgevangenen
op de Bermuda-eilanden en in Engelsch-Indie,
die constand weigerden een verklaring van ouder-
werping aan het Britsche gezag te teekenen. De
Boertnleiders in Transvaal hebben nu een afgezant,
den heer Kelly, tot hen gezonden, om hen te
bewegen te teekenen, wijl hun tegenwoordigheid
in Zuid-Afrika gewenscht, ja zelfs uoodzakelijk is.
De Baelgaarsche regeering heeft dringende
vertoogeu tot de Porte gericht over de noodzi-
kelijkheid van een oumiddeilijke eu algemeene
amuestje voor de politieke misdadigers rn vluch-
telingen, in overeenstemming met de bepalingen
van het Ojstenrijksch-Russische hervormingsplan.
De amnestie zou zeer tot de kalmeering der
Macedonische bevolking bijdragen, veleu er van
afhouden zich bij de thans gevormde beuden aan
te sluiten en vele vluchteliugen, die thaus in
Boelgarije zijn, aanmoedigen naar hun haardsteden
terug te keeren.
In officieele kriugen in Boelgarije wordt ver-
klaard, zoo meldt de //Times", dat men al het
mogelijke zal doeu om de benden te verhinderen,
Macedonie binnen te dringen. lutusschen, men
is van oordeel, dat zelfs met de grootst mogelijke
W&akzaamhejd men niet in staat zal zijn, de
grenzen geheel af te sluiten.
De vooitzetting van de militaire voorzorgs-
maatregelen van Turkije doet vreezen, dat een
overschrijding der grenzen door Macedonische
benden door Turkije als de reden tot een oorlogs-
verklaring kan worden beschouwd.
Volgens een Reuter-telegram is Boe flamara,
de Marokkaansche preteudent, gevangen genomen,
■/■gal. m 'irHf
Gentlemen, riep hij, ge kunt onmogelijk woeden-
der zijn dan ik, daar ik persoonlijk de vernedering
van dien schurkachtigen Chinees moest ondergaan,
en waarachtig, ouze woede is meer dan billijk.
Het meisje moet uit de klauwen van het aziatisch
roofdier gered worden, en daartoe zijn wij de
mannen. Wij moeten den staat in bescherming
nemen, als de daartoe geroepenen te onnoozel zijn,
en zullen beginnen met het land van de sprink-
hanenplaag der Chineesche koelies te verlossen.
Is er eenmaal een begin gemaakt dan zijn er
edeldenkende menschen genoeg, om de zaak tot
een goed einde te brengen, en er zullen betere
dageu komen. Maar ik waarschuw voor overijling.
Indien we in de duisternis handelen, is er moge-
lijkheid tot vergissingen en zullen onze medeburgers
misschien een verkeerde uitlegging aan ouze
handeling geven. We moeten daarom op klaar-
lichten dag een werk beginnen, dat het zonlicht
niet behoeft te vreezen op klaarlichten dag moeten
we den Chinees zijn boosaardig verminkte prooi
ontrukken en hem vervolgens aan de wraak der
menigte overleveren. Omtrent het meest geschikte
oogenblik heb ik nog geen besluit genomen.
Met een gillend gebrul werd deze toespraak
van Standby beantwoord. Plesschen en glazen
werden stuk geworpen. 't Was alsof aan een
troep van honger woedend zijude wilde dieren een
stuk warm, bloedig vleesch was getoond geworden,
en alleen de door Standby aangevoerde redenen
weerhielden de aanwezigen, nog in dat oogenblik
wat we zoo grif maar niet gelooven want ten
eerste moet ieder bericht uit Marokko blijkens de
ondervinding eenige malen bevestigd zijn, wil
't eenig vertrouwen verdienen. In de tweede
plaats ligt 't voor de hand, dat de prsfendent er
wel voor zorgen zal niet levend in de hauden
van zijn doodsvijanden te vallen. In Marokko
zijn de kwellingen die men krooupretendenten
bereidt, niet gering.
In 't algemeen komen krijgsgevangenen er in
Marokko niet malsch af. De troepeu van den
Sultan die overwinnend uit den jingstsn strijd
kwamen, brachlen gister tachtig afgeslagen hoofden
te Pez binnen, en voorts een vijftig gevangenen.
Boe Hamara's zonnescherm, het teeken van
zijn waardigheid, viel met zijn geheele kamp en
twee vroeger door hem veroverde kauonnen nog
verder in handen van de regeeriugstroepen.
Dus ook Chili op stalmest hooren we vragen door sommige
lezers van ons vorig opstel
En we antwoorden waarom niet
Ten eerste is met stalmest niet zoo heel veel stikstof in
den grond gebraeht.
Veeltijds maar 5 K.G. op elke 1000 K.G. Wie dus bemest
met 25000 K G. stalmest per II.A. leverde daarmee nog slechts
125 K.G. stikstof aan den bodeni. Laten we nu eens ver-
onderstellen dat dit om de twee jaar geschiedt. Per oogst is
dan slechts 62$ K.G. beschikbaar. En voor een heel gewone
tarweoogst zal stellig wel 80 K.G. stikstof noodig wezen.
Alzoo siaan we voor een te kort van 17$ K.G. En nu hebben
we zeer zeker onze bemesting n'et karig gerekend. Bovendien
zijn we van de veronderstelling uitgegaan, dat al de stikstof
uit den mcst, den stalmest namelijk, de planten ten goede
zal komen. Ongetwijfeld is dit niet het geval. Want de
vorm, waarin het bedoelde el ment in stalmest voorkomt is
die van organische stikstof of van ammoniakstikstof. Noch
de eene, noch de andere vorm is voor het gebruik gereed.
Beiden moeten vooraf veranderen in salpeterstikstof, zij
moeten omgezet worden in verbindingen, min of meer over-
eenkomende met het Chilisalpeter. Daarvoor is de levens-
werkzaamheid van zoogenaamde bacterien noodig, die een
deel der stikstof voor zichzelve gebruiken. Zoodoemle zal
het te kort, waarvan we zooeven spraken, nog grooter worden.
Hoe kunnen we dit aanvullen
Gij raadt het al, niet waar; Chilisalpeter is bij uilstek
geschikt, om genoemd tekort aan te vullen. Elke 100 K.G-
er van levert reels ruim 15 K G. stikstof en waarop het
vooral aaukoml, 15 K G. stikstof, die terstond opneembaar
is, die dadelijk dienst kan doen in 't plantonliehaam.
Die eigenschap mag in het voorjaar nimmer uit het oog
verloren worden. De planteD beginnen dan te groeien of
ze vangen opnieuw daarmee aan, zooals de wintergranen.
Maar hoe licht kan het dan niet gebeuren, dat de hoeveelheid
salpeterstikstof in den grond uiterst gering is. Want in
't koude jaargetijde werken de straksgenoemde bacterien heel
niet. De sterkste stalmcstbemesting in 't najail* verzvkert
dus nog niet een voldoende voorraad salpeterstikstof in het
voorjaar. De eenige handelsmest, die dit wel doet is Chili
salpeter.
Door het coinite van verweer tegen de inge-
diende atakingswetten was de Zoudag van 8 Maart
bestemd om in het geheele land protest-meetings
te houden.
Te Rotterdam hadden er niet minder dan acht
plaats, vijf des middags en drie des avonds
welke de een meer, de andere minder bezocht
werden en grootendeels door nieuwsgierigen werden
bijgewoond. In het Verkooplokaal voerde de
socialistische mevrouw RolandHoist het woord
voor een talrijk publiek, maar toeu de bekeude oude
heer Domela Nieuwenhuis optrad, was reeds de zaal
voor twee derde leeggeloopen. En zoo ging het
ook in de andere vergaderlokalen. Het publiek
begint trouwens genoeg te krijgen van de agitatie.
Alles verliep in goede orde.
Vrijdagavond kregen twee meisjes op de
Maaskade te Rotterdam een zoo hevigeu twist met
■.»«U mm J .O! I 111 J .ALL I1S iliiiimml |»-
uaar Luciles woning te gaau en met het vermoorden
der gehate Chineezeu te beginnen.
De verlrapte armband lag nog altoos op de
tafel.
Komaan, Standby, riep Philip en wierp een
achtkant goudstuk op de tafel, voor den dag met
de kaarten. Vijftig dollars tegen den armband
Voor den dag met de kaarten Zestig dollars
tegen het vod riepen anderen.
Ik zet vijftig dollars tegen de diamanten
alleen Kaarten kaarten en een bowle whiskey
en champange schreeuwde men weer van een
anderen kant.
Aangenomen zei Standby, en door een ont-
zettend gejuich begroet, legde hij een dikke brieven-
tasch en zware, voile beurs naast den armband.
Hier is goud en daar zijn banknoten zoo echt
als er ooit uit de schatkamer van Oom Sam
zijn gekomen. En kaarten 't Is tegen mijugrond-
stelling, met mijn eigen kaarten te spelen. Alles
moet zijn eisch hebben.
Van alle zijden werden nu kleine pakjes op de
tafel geworpen, waarvan eenige reeds gebruikte,
andere nieuwe kaarten bevatten. Als onwillekeurig
greep Standby het pakje, 't welk hij als dat van
Philip herkende, en tegenover de senora plaats
nemend, schudde hij dadelijk de kaarten. M<-t
de grootste onverschilligheid verzocht hij het ge-
zelsjhap, den inzet te bepalen, en eenige minuten
later was het spel in vollen gang. Nu heerschte
een akelige stiltemen hoorde alleen de stem
van Standby, die bedaard de kaarten opriep, het
rammeleu van het goud en geklater der ineeuge-
vouwen banknoten. Nu en dan veruam men
vluchtige aanmerkingen en afgrijselijke, nu eens
triomfeereud, dan weder tooruig uitgebraakte
vloeken, waarmede men de heen en weer geschoven
inzetten begeleidde. Vervolgens werden de glazen
elkaar, dat de politie het raadzaam oordeelde haar
ter kalmeering naar het bureau op de Nassaukade
over te brengen. Daar bleek, dat zij de ouderlijke
woning resp. te Antwerpen en te Ter Neuzeu
wareu ontloopen. Zij vertoefden te Rotterdam in
een woning aan het Prins Frederikplein, doch
zijn thaus naar haar ouders teruggezonden.
Te Someren (N.-Br.) hadden eenige per-
sonen een weddenschap aangegaan, wie in den
korlsten tijd zestig bossen graan kon dorschen.
Een hunner is daarbij, tengevolge van te groote
krachtsinspanning, plotseling achterover gevallen
bloed vloeide hem uit neus en mond, en weldra
had hij den geest gegeven.
De rechtbank te Leeuwarden heeft den
veehouder Johannes J., te Akkerwoude, die zijn
aan een zuivelfabriek geleverde melk met ongeveer
25 pCt. //spoel water" had vermengd, veroordeeld
tot 7 dagen gevangenis, met last tot openbaar-
making van het vonnis in de #Leeuwarder Ct."
Het Duitsche oorlogsschip Charlotte, komende
van Venezuela, is Zaterdagmorgen op de reede
te Vlissingen gearriveerd. Het schip zal in de
haven ligplaats nemen en een tiental dagen aldaar
vertoeven.
In de gemeente Idaarderadeel werd door
verbreking van afsluiting ingebroken in eene
opeubare school. De inbraak geschiedde bij nacht
en alleen vond de dief gading in den vorm van
meer of min afgewerkte kousen, borstrokjes,
broekjps enz., resultaten van het ouderwijs in de
nuttige handwerken. De dief zit zeer waarschijnlijk
uu al te Heerenveen achter deur en grendel. De
politie te Drachten voud nl. in een slaapstte een
ontslagen kolocist uit Veenhuizen, in het bezit
van inbrekerswerktuigen, en die verschillende
miuiatuur-kleedingstukken verkocht. Vanwaar hij
die had wist hij niet zoo zei hij waarom
de politie de hand op hem legde en naar Heeren
veen transporteerde. Na verhoor is hij in voor-
loopige hechteuis gesteld. Hij moet reeds meer-
malen als verpleegde te Veenhuizen geweestzijn,
en werd ook eerder wegens diefstal veroordeeld.
Naar De Resideutiebode verneemt, zal de
leeraar Jhr. Mr. Berensteyn, reserve-officier te
Amersfoort, die een stakenden machinist op het
station aldaar zou hebben toegejnicht hij heeft
later het feit weersproken zich deswege voor
een raad van eer hebben te verantwoordeu.
Terwijl de vrouw van den timmerman P.
W. K. te Havikkerwaard bij de Steeg een pot
met kokend water van de kachel nam en in het
woonvertrek plaatste, viel het bijna 3 jarig zoontje
dat spelende achteruit liep, in den pot. Na een
vreeselijk lijden is het kind kort daarop aan de
brandwonden overleden.
Uit Diuxperloo wordt aan de Zutph. Ct.
geineld In de Heurne werd Vrijdag bij een
landbouwer een aauslagbiljet in de grondbelasting
bezorgd ten bedrage van deu cent. Om zulk een
bedrag in te vordereu moet heel wat rnoeite gedaan
worden. Toch schijnen in deze gemeente meer-
dere gevallen voor te komen, dat zulk een gering
bedrag moet betaald worden.
Men meldt uit Urk:
Zaterdagnacht zijn weder 32,50 van den
oulangs gepleegden diefstal onder de deur naar
binnen geschoven. De bestolen visscher is thaus
weder in het bezit van het geheele vermiste bedrag
432,50). Ondanks de nasporingen der politie
zijn de dieven nog onbekend.
Mejuffrouw N. Lettinga te Berlikum, de
bekeude houtsnijdster, kreeg oulangs uit den Haag
weder gevuld, om de stamelende tongen te bevoch-
tigen. Waarheen men blikte, overal zag men
afgrijselijk verwrongen gelaatslrekken, harde,
knokkige vuisten, uit fijne, gekreukte manchetten
te voorschijn komende, en zachle, aan den arbeid
vreemde handen, die in zonderlinge tegenstelling
waren met verkleurde en versleten wollen hemden.
Doch goud stond beiden ten dienste, zoowel de
harde vuist als de zachte hand, en vuist en hand
waren beiden even dicht bij de korte, gevaarlijke
wapens, om 't een of ander ingebeeld recht met
nadruk te verdedigen.
Behalve Philip en Standby wonnen alle spelers,
en de senora was het gelukkigste. De moed steeg,
de inzet werd verdubbeld. Philip geleek een
woedenden dog, die aan den hem kluisterendeu
ketting rukte. Standby vertrok geen spier van
zijn gelaat, zelfs niet toen de senora met een be
daard uitgesproken Va batque de stilte verbrak.
Toegestemd, zei Standby onverschillig. Hij
legde de kaarten neder, en onder den grijnslach
der aanwezigen haalde de senora de laatste inzet
van Standby naar zich toe.
Ik beloofde duizend dollars en den armband
te wagen, en ik heb mijn woord gehouden, ant-
woordde Standby met onverstoorbare kalmte,
toen men hem vroeg om de bank te vernieuwen.
Wil een ander de bank overnemen, dan zal ik
gaarne medespelen, al rnocht het me ook andermaal
duizend dollars kosten. Komaan, senora Emilia
De senora 1 klonk het oorverdooveud in de
roudte, toen men zag dat de Mexicaansche bedaard
de kaarten opnam. Drie hoera's voor de schoonste
senora, die ooit de zakken van een Californier
lichter heeft gemaakt. We wagen er onzen laatsten
cent aan, zonder den minsten spijt te gevoelen,
als hij in haar zak verdwijnt. En van alle zijden
werden groote inzetten over de tafel geschoven,
de opdracht, een geheel in gereedheid zijnd spinne-
wiel van oud Priesch model met alle bijbehoorende
zaken, zooals windblok, hespel (tweeerlei soort)
enz. op te sporen en versierd met het passrnde
suijwerk, naar de dame, die de bestelling deed,
op te zenden. Jongstleden Vrijdag vertrok het
bestelde en reeds Diusdagavond had mej. L. een
postwissel en een vriendelijk schrijven terug ont-
vangen, welke haar beide alle reden tot blijdschap
en tevredenheid gaven.
Uit den brief bleek toch de ingenomenheid der
//Mevrouw voor wie het spinnewiel was bestemd
geweest en die uiemand auders was dan Hare
Majesteit de Koningin-Moeder
Er werd mej. Lettinga voile vrijheid gegeven,
deze haar bereide verrassing te vertellen aan wie
zij maar dacht dat er belang in stellen zou.
Te Termunten (Gr.) wendde zich iemand
met cgepasporteerden eerbied" tot de gemeenteraad
om benoemd te worden tot wegwerker.
Tot zijne aanbeveling vermeldde hij ££nmaal te
hebben gesolliciteerd voor veldwachter, maar niet
benoemd te zijn door het groot getal sollicitanten.
Ook had hij een keer exarnen gedaan voor commies
bij 's rijks belastingeu, maar was niet geslaagd.
Wat de oorzaak daarvan was, v'rmeldde het
adres niet.
Drie jaar geleden werd J. L., Dijveraar te
Hal, verdacht een som van 2 millioen ontvreemd
te hebben ten nadeele vau zijne schuldeischers en
uit dien hoofde werd hij voor de correctioneele
rechtbank gedaagd.
Hij werd veroordeeld tot 11 jaar gevaDgenis
maar hij slaagde er in, te ontvluchten en Griekeu-
laod te bereiken.
Eeuigen tijd geleden kwam J. L. terug en hij
bood aan, de twee millioen aan de curators van
ziju failliet uit te betalen want hij was er in
geslaagd, gedurende dien tijd in de mijnnijverheid
zijne fortuin te herwinnen. Het parket liet hem
in vrijheid, maar de zaak kwam toch opnieuw
voor de rechtbank voor outvreemding eu bankroet.
Voor de eerste beschuldiging werd hij vrijgesproken,
maar voor de tweede is hij veroordeeld tot 6
maanden gevangenis.
J. L. g»at in beroep tegen dit vonnis.
Te Munchen is een opzienbarend proces aan
den gang tegen zekere juffrouw Heusler, dedirec-
trice van een stift. Meer dan tachtig getuigen
zijn gedagvaard.
Donderdag toen de zaak voor het eerst behandeld
werd, kreeg men al een zonderlingen kijk op de
gebruiken en toestauden in het stift. Niettegeu-
staande uitsluitend bejaarde dames van voornamen
stand in het stift hun intrek hebben, gebruikte
de directrice, naar zij zelve moest bekennen, uit-
drukkingen zoo ruw, dat menig sergeant zou
blozen als hij ze op het kazerne-plein in zijn mond
nam. De directrice wordt beschuldigd, in een kop
koffie van eeD dienstbode zoutzuur gegoten te
hebben, omdat zij vreesde dat het meisje de over-
heid in kennis zou stellen met de schandalige
toestauden in het stift. Het meisje, Miona Wagner
geheeten, kwam Donderdag wankelend en aan den
arm van een auder de zaal binnen en men nam
haar zittend den eed af. Zij ontkende dat zij zelf
zoutzuur ingenomen had of de directrice eeu poets
had willen bakken. Haar geweten, zeide zij, was
zuiver. De directrice had, om zichzelf schoon
te wasschen, het meisje ook beschuldigd van het
stelen van bier en gezegd dat zij erg onmatig was.
Minna Wagner loochende dit ook. De verdediger
van de directrice trachtte haar echter in het nauw
te brengen, met de hooge bierrekeningen voor
«<BW ill Ill ■■llllfl III—W I HI I I W—IIM
die, zoo zij wonnen, de bank gewis zwaar zouden
schokken.
Glimlachend zag de senora de kring rond, als
om het bedrag der inzetten vluchtig te berekenen.
Slechts een oplettend waarnemer had kunnen
opmerken, dat zij daarbij een wraakgierigen blik
op Standby wierp, die door bet verheerlijken der
sprakelooze danseres haar woede had opgewekt.
Daarna wendde zij zich tot Philip, om hem door
een vertrouwelijken weuk tot spelen aan te sporen.
Eenige minuten hield het woeste geraas aan.
Met de grootste onverschilligheid schudde de senora
de kaarten. Zoodra zij ze echter voor den naast
haar zittende op de tafel legde, om af te nemen,
outstond als door een tooverslag een diepe stilte.
Het spel begon. 't Geluk, dat tot nu toe de
senora had begunstigd, verliet haar ook nu niet.
Van alle zijden vloeideu haar goud eu baukpapier
toe in dezelfde mate en als in een wezenlijke
razernij ontaardend, nam de speelwoede harer
omgeving toe. Daarbij deden flesschen en glazen
de rondte en hoorde men afwisselend vloeken en
lachen. 't Was een helsch tooneel. Niettemin
klonk de heldere stem der senora onverauderlijk
koel, als zij de kaarten opriep. Zij wist dat haar
kunde haar beschermde, en dat de eerste hand, die
zich tegen haar mocht opheffen, voor eeu wig verlamd
zou worden. Strakker staarden He oogen, heescber
meer stamelend werden de verwenschingen uitge-
bracht. Wie weldra zijn laatsten iuzet zou moeteu
wagen, zocht vergoeding in het genot van be-
dwelmende dranken, die op bevel der senora telkens
werden rondgediend. De eene struikroover en
dief uit de mijndistricten, die hier zijn meester
had gevonden, zakte na den ander van zijn stoel,
om den volgenden dag arm en ellendig te oniwaken.
(Wordt vervolgd.)
