A 1 g e m e o n
Nieuws- en Ad?erteatieblad
voor
Zeeuwsch-VUaaderen.
No. 4307.
Zaterdaa: 22 November 1902.
42® Jaargang.
DE W0NINGWET.
(iemengde berichten.
ABONNEMENT:
Inzending van advertentien v6or 3 uren op den dag der uitgave.
TnTn'R,S'i':ij3 ~nHj-A.XD.
hi.
De Koning van Belgie.
Chamberlain en de generaals.
De Krijgswet in den lfrijstaat.
De spoorwegen in Zuid-Afrika.
Tegen de anarchisten.
TER IlDXIISfill COURAIfF.
Pel drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,—Franco per post: Voor
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,82$.
Men abonneert zich bjj alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushouders.
ADVEBTlNTlIiS:
Van 1 tot 4 regelz 0,40. Voor elken regel meer f 0,10.
Bij directe opgaaf ran driemaal plaatsing derxelfds advertentic wordt da pr^js
slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsraimte berekend.
»l« bl»ri Tenthljat Jlianilsg-, Woenndag- en VrlJ(l»gaTO«t. attgetniiderd op Feentdagen, bij de Fbma P. J. VAM *m T«i Se«.e».
Ofschoon het Dagelijksch bestuur der gemeente
(volgens art. 16) niet alleen kan, maar zelfs tot
plicht heeft te letten op den toestand der womngen
en overbevolking daarvan, is toch het oppertoezicht
opgedragen aan de Gezondheidscommissie (in het
leven geroepen volgens art. 2 der Gezondsheidswet.)
Art. 11 der Woningwet draagt aan de Gezond
heidscommissie opom bij een met reden »om-
kleed" ad vies het gemeentebestuur de woningen
aan te wijzen
a. die wegens niet-inachtneming van de voor-
schriften of uit anderen hoofde (men lette vooral
op deze woorden, omdat daardoor de door de
verordening gestelde grenzen vrijwel vervallen)
ongeschikt ter bewoning zijn, met bijvoegiug van
eene omschrijving van noodzakelijke verbeteringen,
indien de commissie van oordeel is, dat de womng
nog in bewooubaren staat kan worden gebracht
b. waarbij, ofschoon zij niet ter bewoning
ongeschikt zijn, het aanbrengen van bepaaldelijk
aangeduide verbeteringen noodzakelijk is
c. waarin meer personen zijn gehuisvest dan
volgens verordening geoorloofd is.
Maar niet alleen Burg, en Wethouders en de
Gezondheidscommissie kunnen toezien en waken
ook iedere groep van minstens drie meerderjange
inqezetenen heeft wat te vertellen.
Deze kunnen toch, volgens art. 12, bij het
gemeentebestuur een bezwaarschrift ludieuen be-
treffende woningen, welke, blijkens persoonlijk
onderzoek (het mogen dus niet eenvoudig losse
praatjes zijn) hetzij door niet-inachtneming der
voorschriften, hetzij uit anderen hoofde (ook hier
verdienen deze woorden alle aandacht) ongeschikt
tot bewoning zijn, verbetering noodig hebben of
overbevolkt ziin.
Zelfs kan ieder hoofd van een geztn of een
afzonderlijk levend per soon zulk een bezwaar
schrift indienen betreffende de door hem bewoonde
woning.
En daarmede is voor sommige gevallen
een prachtige gelegenheid geopend voor buurders
om noodzakelijke verbeteringen te verknjgen,
waartoe een woningeigenaar niet vrijwilhg wil
overgaan.
Burgemeester en Wethouders moeten evenwel
in ieder geval de zaak onderzoeken en zullen
daartoe ook onverwijld, zegt art. 12 het advies
van de Gezondheidscommissie inwinnen.
Wanneer men nu bedenkt (men zie daarover
het artikel van den heer D. Buyze in de n" van
4 en 9 October 1.1.) dat er behalve Gezondheids-
commissien nog zijn Inspecteurs en Hoofd-Inspec-
teurs van de volksgezondheid en een centrale
gezondheidsraaad, wier werkkring is aangegeven
in art. 1 der gezondheidswet dan moet men
wel tot het besluit komen dat Nederland binnen
een jaar of tien zal uitblinken boven andere
landen wat de huisvesting der ingezetenen betreft.
Ingeval het volgens art. 11 of 12 ingewonnen
advies der Gezondheidscommissie strekt tot on-
bewoonbaarverklaring dan moeten, volgens art. 13,
Burgemeester en Wethouders daarover den Ge-
meenteraad doen beslissen.
Zijn behalve in evengemeld geval Burge
meester en Wethouders van oordeel dat verbete
ringen bepaald noodzakelijk zijn, dan wordt eene
aanschrijving gericht tot den belanghebbende (in
den regel de eigenaar) om de noodig geoordeelde
verbeteringen aantebrengen of wel, zoo hij dat wil,
de woning te ontruimen of te doen ontruimen
alles binnen den termijn door B. en W. te stellen.
Van die aanschrijving geven B. en W. ook kennis
aan de hypothecate schuldeischers Aldus vinden
we bepaald in art. 14.
Burgemeester en Wethouders behoeven even
wel niet te wachten op eene aanwijzing door de
Gezondheidscommissie of een bezwaarschrift, vol
gens art. 12. Zij kunnen ook geheel zelfstandig
aanschrijvingen doen, doch ze moeten altijd vooraf
het advies der Gezondheidscommissie inwinnen
(art. IB).
Wat een omslag 1
Wat betreft de kennisgeving aan den hypo-
thecairen schuldeisclier dat is inderdaad een
roerende zorg van diens belangen. En dat was dan
nog niet eens door de regeering voorgesteld maar
is bij amendement in de wet opgeuomen. De
regeering was zeker van oordeel dat zoo'n schuld-
eischer toch zelf maar moet weteu op welke panden
hij hypotheek neemt.
Daarvoor is veel te zeggen.
Daarom wordt er vermoedelijk overigens in de
wet heelemaal niet van den hypothecairen schuld-
eischer gewag gemaakt.
Een perceel zou dus kunnen zijn afge-
broken voor zoo'n schuldeischer er iets van wist
want wordt direct tot onbewoonbaarverklaring
besloten, dan krijgt hij geen kennisgeving.
Is een woning ongeschikt ter bewoning en kan
zij niet meer door het aanbrengen van verbeteringen
in bewoonbaren staat worden gebracht of wordt
niet voldaan aan de aanschrijving tot het aan
brengen van noodzakelijke verbeteringen, dan
moet, volgens art. 18, de woning onbewoonbaar
worden verklaard. En tegelijk daarwee geeft de
Gemeenteraad last tot ontruiming binnen een
bepaalden tijd, welke evenwel steeds door den
Gemeenteraad kan worden verlengd.
Maar is eenmaal de termijn teneiude en is niet
tot verlenging daarvan besloten, dan moeten de
bewoners er uit en wordt het huis gesloten.
De ontruiming en sluiting geschieden op ver-
toon van den daartoe strekkenden last in tegen-
woordigheid, hetzij van den Kantonrechter, hetzij
van den Burgemeester of een Wethouder, hetzij
van een Commissaris van politie, (art. 21.)
Is zoo'n onbewoonbaar verklaard perceel ge-
vaarlijk of hinderlijk voor de bewoning van
andere woningen dan kan het worden afgebroken
(art. 22) en zal de afbraak publiek worden
verkocht (art 24).
De opbrengst wordt, na aftrek van de kosten
van het afbreken en van den verkoop, ter hand
gesteld aan den daarop rechthebbende en ofschoon
de kosten van ontruiming en sluiting ten laste
der gemeente komen, zal het overschot in den
regel wel weinig of niets bedragen.
En dan valt het gordijn en het stuk is uit.
Het spreekt van zelf want al onze wetten
van de laatste jaren geven van den dag van hare
geboorte af aanleiding tot allerlei moeilijk op te
lossen, soms wel onoplosbare vragen en zeer
uiteenloopende opvattingen het spreekt dus
van zelf dat ook bij de toepassing der Woningwet
talrijke moeilijkheden zullen rijzen.
Tal van formaliteiten, vrijstellingen, hooger
beroep, opheffing van besluiten, allerlei termijnen
voor dit en voor dat enzoovoorts maken het,
oppervlakkig beschouwd, nog al onschuldig uit-
ziende woningwetje tot een ingewikkeld samenstel,
waarmede veel knappere koppen dan waaruit
vele gemeenbesturen en gezondheidscommissien
bestaan, zullen te kampen hebben.
Het is zelfs niet onwaarschijnlijk dat de vader
der wet, die voorzitler is der Haagsche Gezond
heidscommissie verschillende knoopen eenvoudig
zal hebben door te hakken.
(Slot volgtj.
v. d. M.
Brussel, 20 November. Een commissie uit de
Kamer is hedenochtend naar het paleis gegaan om
den Koning geluk te wenschen, dat hij Zaterdag
aan den aanslag op zijn leven ontsnapt was.
De Koning antwoordde met een toespraak die
opzien zal wekken in den lande. Het is een
troebele tijd zeide de Koning waarin wij
leven. Er zijn volksleiders die de orde willen
verstoren welke een waarborg is voor alle pu-
blieke vrijheden. Buiten de orde staat slechts
de bandeloosheid, die onvermijdelijk voert tot des-
potisme. Op hun weg vinden de volksmenners
eerst de staatshoofden. Kunnen zij die niet treffen,
dan vallen zij hun vrouwen aan, gelijk in de
afschuwelijke misdaad van Geneve geschied is.
Valt ook dat hun niet gemakkelijk, dan leggen
zij het aan op de Ministers, zooals Canovas, en
bij gebreke van Ministers laten zij de huizen der
or.s
burgers in de lucht vliegen. Zij willen
schrik aanjagen, maar dat zal hun Diet gelukken,
en al velden zij een man van gewicht, aan het
hoofd van een staat staande, deze zou dadelijk
vervangen worden. Hun aanslagen geschieden niet
altijd door revolverschoten, niet enkel met wapens
en helsche machines, soms gebruiken zij het
papier, dat immers zoo geduldig is. Wat mijzelf
betreft, ik sta aan den avond van mijn leven
niemaud kent het uur van zijn dood, hoe lang ik
nog leven zal weet ik niet, en evenmin hoe lang
men mij zal laten leven. Maar ik kan u ver-
zekeren dat de tijd die mij nog gegeven is, geheel
gewijd zal zijn aan mijn land.
Londen, 19 November. Chamberlain deelde
heden in het Lagerhuis mee, dat hij niet voor-
nemens is verder in bespreking te treden met de
Boeren-generaals, voor hij naar Zuid-Afrika vertrekt.
Bloemfontein, 19 November. Een buitenge-
woon summer van de „Staatscourant", heden
verschenen, bevat het besluit tot opheffing van
de Krijgswet, die zal worden vervangen door een
zelfde verordening als voor Transvaal werd vast-
gesteld. In een toelichting verklaart de gouverneur,
dat het stelsel van verlofpassen gehandhaaft blijft,
dooh dat er naar gestreefd wordt, het zoo weinig
mogelijk hinderlijk te maken.
Pretoria, 19 November. De krijgswet is van
af heden ook voor Tranavaal opgeheven, maar
aan den luitenant-gouverneur is een belangrijke
machtsbevoegdheid gegeven voor het handhaven
van de orde. Permits worden alleen verstrekt
aan hen, die den eed van trouw afleggen.
De luitenant-gouverneur heeft het recht om
personen, die gevaarlijk voor den vrede beschouwd
worden, uit het land te verbaunen.
Zoodra de Transvaalsche leening zal zijn uitge-
geven en het bedrag, dat ter beschikking wordt
gesteld voor spoorwegwerken, bekend is, zal den
raad van beheer van spoorwegen een uitgebreid
spoorwegplan voor Transvaal en Oraejerivierkolonie
ter goedkeuring worden voorgelegd.
Inmiddels wordt reeds hard gewerkt aan de
spoorwegen BloemfonteinTabanchu en Harri-
smithVereenigiDg, de eerste is tot op drie kilo
meters afstand van Tabanchu gereed.
De regeering van Basoetoland schijnt voornemeus
te zijn, een lijn aan te leggen, die Maseroe ten
oosten van Tabanchu met de hoofdlijn verbindt
en een andere zijlijn van Leeuwrivier naar hetzelfde
punt.
Naar aanleiding van den moordaanslag van
Gennaro Rubino op den Belgischen Koning is in
't Engelsche Lagerhuis aan den Minister van
Binnenlandsche Zaken de vraag gedaan of er geen
aanleiding bestond om door een wet machtiging
te geven tot het uitzetlen van vreemdelingen, die
zich schuldig gemaakt hebben aan misdaden of
misdrijven, en tot het tegenhouden van anarchisten,
die uit andere landen verdreven een scbuilplaats
in Engeland komen zoeken.
De Minister antwoordde, dat in het jaar, geein-
digd* op 31 October, 4943 vreemdelingen voor
de politierechtbank van Londen verschenen zijn.
Een koninklijke commissie is nu bezig met een
onderzoek naar de immigratie van vreemdelingen
en het rapport van deze commissie moet eerst
afgewacht worden.
Men meldt
In de iufanterie-kazerne te Venlo is door den
in verregaanden staat van dronkenschap zijnden
soldaat A., in woede, een met scherp geladen
geweer afgeschoten op den sergeant B., omdat
deze dreigde van hem rapport te maken, zonder
deze gelukkig te raken. De kogel drong door
het eerste en tweede plafond en bleef in het
derde zitteu.
H. Visser, korporaal, en E. Wijnberg, huzaar,
beiden behoorende tot het 3d« eskadron 2d« regiment
huzareu, te RoermoucL^in garnizoen, zijn heden
naar 's Hertogenbosch getransporteerd, alwaar zij,
als verdachten in de zaak der verdwenen en
later teruggevonden reservekas, waarin zich ouge-
veer f 900 bevond, voor den krijgsraad zullen
terecht staan.
Uit Amsterdam meldt men
Eene dame, die Dinsdagavond de voorstelling
in den Stadsschouwburg bijwoonde, verliet in de
pauze haar zitplaats en liet een handmof, waarin
haar portemonnaie zat, achter. Bij hare terug-
komst bleek de portemonnaie verdwenen te zijn.
Als verdacht van dien diefstal werd door de
politie de hand gelegd op een man en eene vrouw,
die in dat uur daar samen gezeten hadden. Onder
den stoel van den man vond men de ledige
portemonnaie terug, en hij bleek in het bezit te
zijn van het bedrag aan geld, dat in de porte
monnaie moet zijn geweest.
Donderdagnamiddag gebeurde te Nieuwediep
een emstig ongeluk. Drie officieren der infanterie
liepen nabij het fort Dirks Admiraal langs de
spoorlijn, toen er een locomotief met een wagen
achter hen aan kwam rijden. Door den harden
wind bemerkten zij haar te laat. Twee hunner
konden nog juist bijtijds ter zijde springen, maar
de derde, de pasbenoemde 2e luitenant der infan
terie Engers, struikelde, zoodat zijn voet onder
een wagen kwam en verbrijzeld werd. De voet
werd in het marine-hospitaal te Willemsoord
afgezet.
Het Hbl. meldt
Dinsdagavond te ongeveer kwart voor elf uur
i» er brand ontdekt in de vogelgalerij van Artis
te Amsterdam, aan de zijde der Doklaan, en wel
in dat gedeelte van het gebouw, waar de apen
hun winterlogies hebben.
De brand was vermoedelijk ontstaan door een
defect aan de verwarmingsinrichting. De oppasser,
die er om tien uur nog de ronde had gedaan, had
niets verdachts bemerkt. De vlam sloeg even
uit het dak, maar de brandweer was het vuur
met een slang op de waterleiding spoedig meester.
Behalve een aantal verbrijzelde glasruiten is de
materieele schade zeer gering.
Maar droeviger voor Artis is Let feit dat de
orang-oetang, in het voorjaar van dit jaar
door den heer S. Feninga, gezagvoerder der
Maatschappij Nederland, aan het genootschap ge-
schonken, het slachtoffer is geworden. Het
arme dier had zich in zijn angst aan de tralies
van zijn kooi geklemd en was in den rook ge-
stikt. De directeur, Dr. Kerbert, had het beest
dat nog eenigszins warm voelde, dadelijk naar het
directie-gebouw gedragen en gepoogd of het be-
wustzijn uog was op te wekken, doch het baatte
niet, het arme dier had reeds den laatsteu adem
uitgeblazen. De andere apen hadden zich aan de
tralies geklemd, angstig door den rook en al die
bewegingenkele kregen een koud bad van de
brandweer, doch gelukkig kwamen zij met den
schrik vrij.
Ook kon Dr. Kerbert tot zijn vreugde consta-
teeren, dat van de vogels geen enkele in den rook
geslikt was. Uit de aangrenzende papegaaien-
galerij had hij dadelijk voor alle zekerheid een
aantal dier vogels naar veiliger plaats laten
breDgen.
De materieele schade is doorassurantie-penningen
licht te herstellenhet verlies van den orang-
oetang is ernstiger.
De commandant der brandweer liet voor alle
zekerheid een brandwacht gedurende den nacht als
wacht achter. De brandweer kon ongeveer kwartier
na twaalf weder inrukken.
Een zeker zeer zonderling luchtverschijnsel
wordt van Vrij dag uit Australie gemeld. Een
orkaan van rood stof omhulde Melbourne, Sidney
en aodere steden van Zuid-Australie in volkomen
duisternis.
Des middags liepen de bewoners door de
straten met lantaams in de hand. Plotseling
evenwel werd het luchtverschijnsel van ernstiger
aard; ware vuurbollen vielen neer, staken een
groot getal huizen in brand en veroorzaakten
een hevige paniek onder de bevolking. Het
bericht verdient zeker nadere bevestiging voor
het geloofd kan worden.