lieuws- in AdT©rtsatieblad
200uwsch*71aaad0r0a.
No. 4301.
Zaterdag 8 November 1902.
42® Jaargang.
A 1 g 9 a 6 e a
V 0 0
Landbouwberichten.
Gemengde heriehlen.
Inzending van advertentien voor 3 uren op den dag der uitgave.
BBRSTB BLAD.
Het krediet woos* Zuid-Afi*ika.
In de Kaapkolonie.
De zeerooverij in de Roode Zee.
SEIIZESSOHE COFRASfT.
ABONNEMENT:
Voor
Per drie maauden binnan Ter Neuzen 1,—Franco per post:
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerik* 1,82$.
Men abonneert zich bjj alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushouders.
IDTimiTIlIi
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor eiken regel meer f 0,10.
Bij directs opgaaf ran driemaal plaateing derzelfda advertentie wordt da prjjs
slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte bsrekend.
Oit blad veKtkljat Haandag-, Woemdsg- en Vrljdagaroad, Bttgetonderd op Feeitdagen, l>tj de Flrma P. M. ttfe »AaHi>ai ts f»» *em«»
Londen, 6 November. Bij de besprekingen
over de kredietaauvraag van 96 millioen verklaarde
Chamberlain heden in het Lagerhuis, dat hij zijn
zending aanvaardde zoo onbevangen en onbevoor-
oordeeld als mogelijk was, en met den vasten wil,
alles te overwegen wat te berde gebracht mccht
worden ieder voornaam man, iedere vereeniging
van invloed had het recht, gehoord te worden.
Chamberlain zeide, dat er nu nog slechts 34,000
menschen in de concentratiekanopen waren, en dat
van de 24,000 gedeporteerde krijgsgevangenen er
reeds 14,000 in het land waren teruggebracht,
7000 zoudeu nog voor het einde van't jaar terug-
gaan, en de rest binnenkort.
De gift van 24 millioen geschiedde ten behoeve
van de trouw gebleven Engelsche en Afrikaansche
bevolking in Transvaal en Oranjerivier, die op
ruimer schaal schadeloos gesteld zou worden dan
zij, die tegen de Engelschen gevochteu hadden.
Voorts zouden giften geschonken worden aan de
trouwe bevolking, die te lijden had ouder den
eersten inval in de Kaapkolonie, en aan dien in
Natal maar geen stoiver zou gegeven worden
als schadeloosstelling aan de opstaudeliugen. Wat
wij, zeide Chamberlain, aan onze vijanden gaven,
werd geschonken uit menschlieveudheid en met
de bedoehng, dat die menschen niet verbitterd
zouden zijn en in staat gesteld zouden worden,
hun vroegere welvarendheid terug te krijgen.
Chamberlain zeide ten slotte lndien het voor-
geschoten geldelijk bedrag onvoldoende blijkt te
zijn, zal ik niet aarzelen, aan te dringen op meer
opofferingen om de schade te vergoedeu. Het
terugbrengen van de Boeren naar hun land heeft
mijn verwachtingen ver overtroffen. Het is ver-
sta-adig, optimistisch te zijn. Laat ons vertrouwen
dan in de toekomst en de toekomst zal ons geven
wat wij verlangen. Ik ga uaar Zuid-Afrika met
den ernstigeu wensch, al wat op oneenigheid gelijkt,
te vergeten, en de verwante volkeren saarn te
brengen, tot een groote Afrikaansche natie, onder
de Britsche vlag.
Onder luide toejuichingen werden de gevraagde
gelden met algemeene stemmen toegestaan.
Botha, De la Rey en Schalk Burger waren op
de tribune aanwezig.
Londen, 6 November. Aan Botha en De la
Rey werd gister in het Lagerhuis een diner aan-
geboden door twee unionistische leden (aanhangers
van Chamberlain). Daarua werden hun plaatsen
aangeboden in de loge voor voorname vreemde-
lingen.
De jongste nederlaag werd aan het ministerie-
Gordou Sprigg toegebracht, doordateenamendement
werd aaugenomen van Malan om f 168,000 te
bezuinigen op de verdedigings-begrooling, waardoor
een door Sprigg voorgestelde reorgatiisatie en uit-
breiding van de koloniale strijdmacht onmogelijk
gemaakt werd.
De jingos hoopten, dat het ministerie dat op
den Afrikaanderbond moet steuueu,- uu aftreden
zou. Onmiddellijk nadat de beslissing gevallen
was, stelde het progressistische lid, kolonel Scherm-
brucker, voor het Huis te verdagen, opdat de re-
geering kon overwegen wat haar na deze stemming
te doen stood. De premier bestreed dit voorstel
met de opmerking, dat de toestaud voor het mini
sterie volstrekl niet buitengewoon was en met de
stemmen van de Afrikaander leden werd de ver-
daging met 19 tegen 42 stemmen verworpen.
Het ministerie stemde met de meerderheid.
Zooals men weet is sinds eenigen tijd tusschen
Italic en Turkije een geschil hangende naar aau-
leiding van de rooverijen, die herhaaldelijk door
Tnrksche onderdanen in de Roode Zee werden
gepleegd. Over de jongste incidenten in deze,
wordt uit Midi in Yemen gemeld
De Italiaansche kommandant Arnone is in de
afgeloopen week met deoorlogsschepen „Piemonle",
^Caprera" en ^Galileo" in Midi aangekomen. Hij
had buiten een burgerlijken ambtenaar uit 1 ernen
een kolonel met Turksche troepeu, die ouder zijn
bevel stondeu, aan boordonmiddellijk na zijn
aankomst ontscheepte hij, op verzoek der plaatselijke
overheid, troepen en drie kanonneu, om de vlncht
der zeeroovers, die loen alien daar verzameld waren,
te verhindereu. Tijdens de landing hadden vier
Italiaansche sloepen een hevigen aanval der zee
roovers te verduren, dien zij evenwel afsloegen.
De zeeroovers hadden groote verliezenaan de
zijde der Italianen werden twee matrozen gedood,
waarouder een inboorlingeen matroos werd gewond.
De plaatselijke overheid verzocbt daarua om
verlenging van den gestelden termiju van vijf
dagen voor de uitlevering der zeeroovers. De
kommandant was bereid een uitstel toe te staan
onder voorwaarde, dat men niet alleen de zeeroovers
uitleverde, die zich op een ontoegankelijke plaats
aan de zeekusl verborgeu hadden, maar ook door
de inwoners van de stad een scbadevergoediug van
f 7500 voor de beide gedoode matrozen liet
betalen. Daar deze veorwaarden niet aangenomen
werden, liet de kommandant op het dorp vuren,
zonder evenwel de Turksche troepen aan te vallen.
Het vuren werd gestaakt, zoodra de voorwaarden
werden aangenomen. De Italiaansche kommandant
stoud een verlenging van den gestelden termijn
tot 11 November toe.
De Porte verklaart nu, dat de zeerooverszaak
als geregeld werd bescbouwd en zij derhalve moet
aannemen, dat de kommandant van de yPiemonte"
willekeurig gehandeld heeft.
Meu schrijft uit Zeeuwsch-Vlaanderen aan deTel.:
Opmerkelijk is het, hoe het suikergehalte der
beetwortelen hier in de laatste dagen uog toe-
genomen is. In de vorige week werden aan de
cobperatieve suikerfabriek te Sas van Gent ver-
schillende partijen beetwortelen geleverd, welke
meer 17 suikergehalte hadden.
Ook in Belgie is het suikergehalte der beet
wortelen niet gering. Iu het slaatslaboratorium
te Leuven werden 27 October 1.1. 120 stalen
beetwortelen onderzocht. Hoogste gehalte was
17,1%, iaagste 12,4 en gemiddelde 15,5 Zij,
die op gehalte verkocht hebben, zullen dus dit
jaar nog een goeden prijs van hunue beetwortelen
maken.
In September was onze handel iu rundvee
met Belgie zeer levendig. Daar de groote markten
van Anderlecht (Brnssel), Antwerpen en Gent
steeds schraal voorzien waren van goed vee, be-
zochten de Vlaamsche kooplieden druk onze
markten en kochten te Rotterdam, Leeuwarden,
Zwolle en Gorinchem vele runderen, voornamelijk
slachtvee. Zoo werden dan in September ruim
1300 runderen meer uitgevoerd dan in Augustus
en 2400 meer dan in Juli van dit jaar. De ge-
heele uitvoer bedroeg 6034 stuks.
Ook de handel in schapen bloeide dit jaar,
vooral die in lammeren. Werden in Augustus
door Belgische kooplieden 2155 lammeren in ons
land en Duitschland opgekocht, in September
bedroeg dit aautal al 5086, of bijna 3000 stuks
meer. Het aantal uitgevoerde schapen was 7(372
stuks, zoodat tegenwoordig het aantal ingevoerde
schapen en lammeren uit ons land grooter is,
dan die van alle audere lauden te zamen. In
de negen eerste maauden van dit jaar kwamen
er b. v. van de 78,002 in Belgie ingevoerde
schapen, 40,209 uit ons land, 83,562 nit
Duitschland en 231 uit andere landen van
Enropa.
Men schrijft uit Eriesland
Men kent de prijsraadsels, waarbij de oplossingen
moeten vergezeld gaan van een bedrag iu postzegels,
om aan den ondernemer flinke winst te bezorgeu.
In een onzer dorpen kan men van zulk een
ondernemer de vijfcents postzegels voor 4$ cent
koopen, wel een bewijs dat de man er veel out-
▼ing en de zaak zoo goed ging, dat 10 pet,
kon verspeeld worden. De Minister van Water-
staat heeft thans iu eene prijsraadselgeschiedenis
uitspraak moeten doen. Een inwoner van een dorp
bij Drachten annonceerde een prijsraadselde
oplossingen en bet bedrag moesten worden iuge-
zonden bij de firma v. d. Meer Co. De
ondernemer heet Hoeksma, en de directeur van
let postkantoor te Drachten, de firma v. d. Meer
Co. niet kennende, wilde de brieveu niet aan
Toeksma afstaan, die beweerde het hoofd dier
firma te zijn. Hoeksma ging naar een advocaat
en sommeerde per deurwaarder tot afgiftede
directeur weigerde. De inspecteur der postenjen
deelde het gevoelen vau den postdirecteurbe-
sloten werd toen het advies van den Minister van
Waterstaat in te winneu. Deze raadde de brieven
i Hoeksma af te geven, mits deze vooraf
schriftelijk verklaarde het hoofd der firma v. d.
Meer Co. te zijn.
Hoe het soms met de prijzen van dergelijke
prijsraadsels of andere loterijen gaat, kan hieruit
hlijken, dat sommige personen tegen vergoeding
van een gulden een bewijs afgeven, dat zij den
loofdprijs gewonnen en ontvangen hebben, waar-
van natuurlijk niets aan is.
Op den Binnenweg te Rotterdam is Woens-
dagavond verdwaald aangetroffen een 7jarig knaapje,
dat uit Schiedam was komen loopen om daar naar
den brand te kijken. Een paar kameraadjes, die
lem vergezelden, was hij hier kwijt geraakt. De
politie zorgde er voor dat het ventje bij zijn
ouders terugkwam.
Een vijftal mannen, tusschen 30 en 40 jaar
waren Dinsdag op het Stationsplein te Zaandam
aan het stoeien. Zij hadden blijkbaar niets anders
te doen. Een hunner had het ongeluk een ander
daarbij te bezeeren, waardoor deze in drift ontstak
en zijn kameraad zoo mishandelde, dat deze als
lamgeslagen op straat bleef liggen en dokter en
politie er aan te pas kwamen.
Woensdagavond was de vuurgloed door den
brand te Feijenoord veroorzaakt belangrijk minder
de belangstelling, om ter plaatse een kijkje te
nemen, bleef nog zeer groot. Overal nit de om-
geving kwamen belangstellenden opdagen en niet
alleen kijkgragen, maar ook brandweermannen van
beroep. Op het terrein van den brand was nog
weinig verandering gekomen. Het vuur minderde
door gebrek aan brandbaar materiaal en door bet
toen reeds gedurende tweemaal 24 uren daarin
werpen van ontzaglijke hoeveelheden water.
Naar de Prov. Gron. Ct. meldt, is er te
Groningen in den nacbt van Zoudag op Maaudag
een brutaal stukje begaan, waarvan de daders tot
dusver oubekend zijn. In het perceel, bewoond
door den heer B. Benus, koek- en banketbakker
buiten de voorinalige Apoort, is men na twee uur,
(op dat unr is een der bedienden thuis gekomen
en vond alles gesloten) door den kelder ingebroken,
door van een dear waarvan een rnit was ge-
broken den hefboom, waarmee zij gesloten was,
op te lichtende weg ging vervolgens door
keHken en bakkerij naar de slaapkamer van den
heer B. Daar stond als gewoonlijk de geldlade
op tafel de heer B. is gewoou die 's avonds
mee naar boveu te nemen zij werd door de
dieven meegenomen. In de Zwaantjesgang, naast
het perceel, heeft men 's morgens de lade terug-
gevouden, waarin nog f 12,54 aanwezig was,
terwijl f 30 vermist werd. Er lagen afgebrande
lucifers, waardoor het vermcelen voor de hand
ligt, dat de dieven in de gang een onderzoek
hebben ingesteld, waarbij ze vermoedelijk verrast
zijn geworden, anders hadden ze de overige
contanten zeker niet laten liggen. Vreemd mag
het heeten, dat niemand der huisgenooten onraad
bespeurd beeft. De inbrekers moesten het bed
van de dienstbode passeeren, teiwijl er bovendien
5 bedienden in huis zijn. Alleen de zoon van
den heer B., die in een vertrek slaapt 17 meter
boven den beganen grond, heeft eenig gestommel
gehoord, maar bij dacht dat er een van de be^
dienden thuis kwam. De politie doet onderzoek
Drie Zaansche jougeus, onderscheidenlijk 18
en 14 jaar oud, die in den loop van den zomer
zooveel van de heerlijkheden van Dusseldorf hadden
vernomeu, besloten, daarbeen ook eens een reisje
te maken.
Zondagavoud gingen zij op weg, den polder
door, uaar Amsterdam, waar twee van ben over-
nachtten in een der vele karren nabij de viaduct,
terwijl de derde een familielid opzocbt, welk
familielid echter, toen deze bemerkte dat ;/ze er
thuis niets van wisten," hem weder naar Zaandam
terug bracht. De twee kameraden echter zetten
den volgenden dag de reis voort. Na een paar
horloges te hebben beleeud (een der jongens had
er zes van zijn vader weggenomen) kochten zij
een spoorkaartje naar Arnhem. In Utrecht werden
zij door een rechercheur opgemerkt, die met hen
de reis naar Arnhem medemaakte en zoo met de
plannen van de jongens bekend geraakte. Onze
avonturiers keken, te Arnhem aangekomen, raar
op hun neus, toen ze door den beer met wien
ze zoo gezellig hadden gepraat, en wien ze nog
een horloge te koop geboden hadden, werden
uitgenoodigd, om nu maar weer naar hun ouders
terug te keeren.
In den avond van 6 October toen een groep
Javanen en eenige Chineezen zich op de onder-
ueming ^Gloezoer" (Deli) aan den waterkant op-
hielden, ontstond tusschen deze lieden twist, die
er op uilliep, dat een der Javanen een Chinees
een slag toebracht. Van een slag kwamen er
meer en de Chinees, die den oever opgeloopen
was, haalde zijn rasgenooten te hulp, die weldra
onder hevig getier kwamen aanloopen.
Ook de Javanen hadden naar hulp omgezien
en toen nu een mandoer der Javanen naar de
plaats van den twist toegesneld kwam werd hij
door de Chineezen beetgepakt, op den grond
gesmetea en zou waarschijnlijk onder hun slagen
bezweken zijn, als niet een der Chineesche tandils,
een krachtig gebouwd man, hem onder den hoop
vandaan had gehaald en in een hokje, waarvoor
hij zich met eenige anderen posteerde, in veiligheid
had gebracht.
Geruimen tijd wist hij de Chineezen door zijn
optreden in bedwang te houden, maar zij hielden
aan en bleven pogingen in 't werk stellen om den
man in hun macbt te krijgen, tot zij een tweeden
Javaan in handea kregen en dien op dezelfde
wijze begonnen te trappen en te slaan.
De heeren van de estate, op dat moment in
het Clublokaal, suelden toe om te zien wat het
heidens speklalel te beteekenen hadde heer
Meinesz, assistent, kwam juist intijds om den
armen Javaan uit een op hem beukenden troep
Chineezen weg te halen, maar geraakte nu zelf
handgemeeneen der kerels sloeg daarna her
haaldelijk met een grooten parang op hem los,
en zoo was de heer M. wel genoodzaakt, zijn
leven te verdedigen en den woesteling een revolver-
schot in de beenen toe te dienen.
Van het oogenblik van consternatie maakte de
heer M. gebruik om, op last vau den administrateur,
zoo spoedig mogelijk zijn leven te bergen en de
vlucht te nemen. De beer De Veer kreeg even
later, toen de kerels met steenen begonnen te
werpen, een zwaren steen tegen het voorboofd,
hetgeen een bloedende wonde veroorzaakte. De
assistent Cambier ging toen hulp halen en snelde
in een wagen zonder lantaarns stadwaarts, maar
stuitte op den troep opruiers, die ouder 't geroep
„Taukeh lai," elkaar het sein gaven, dat men
hem moest tegenhouden. De heer C. zette het
p ard echter in voile vaart en aldus op den
troep iurennende en links en rechts klappen met
de zweep uitdeelende, wist hij te ontsnappen en
kon het bericht naar Medan brengen, waar de
assistent-resident, de controleur, de kapitein Chinees
enz. weldra op de been waren om de uoodige
oppassers en sados bijeen te krijgen.
Ook van „Belawan Estate" waren de Europeauen
weldra gewapend toegesneld, om het geziu van
den heer De Veer te beschermen. Gelukkig was
intusschen de eerste woede wat bekoeld en bij
't verschijnen van gewapende hulp was de dol-
zinnige muitlust spoedig verdwenen. Debelhamels
zijn bekend en zullen hun straf dus niet ont-
loopen.
Het bestuur vau het eiland Korfoe heeft
de aanbiedingen van een Engelsch syudicaat, dat
zich voorstelt een speelbauk op het eiland op te
richten, aaugenomen.
Kotfoe is het eiland, waar volgens de jongste
onderzoekingen der geleerden Odysseus woonde
het is het oude Itbaken. Waar dus eens voor
eeuwen Penelope haar kleed weefde, zal thans
de roulette staau en zullen geblas;erde dames de
verveling door het spel trachten te dooden.