BIJVOEGSEL
Tsr Neuzenschs Courant
Zaterdag 6 September 1902. No. 4274.
FEUILLETON.
ONSCHULDIG VEROORDEELD.
Gemengde berichten.
ZUID'AFRIKA.
De Standard" over de
Boerengeneraals.
Keizer Wilhelm te Posen.
VAN DE
VAN
De Engelschman, die den Boer op St.-Helena,
eeu der Bermuda's op Ceylon, gevangen hield,
wist zich daar over alle teleurstellingen, die de
oorlog hem bracht, op zijn slachtoffer te wreken.
't Klimaat was er ondragelijk, en wat de ge-
vangene dan nog 't liefst zou gedaan hebben zijn
hart uitstorten sail zijn vrieuden en bekenden
over al de eileude die hij in den loop van den
oorlog doorstaau had en nog steeds oudergiug
daar mocht niets van komeu. Green gevangeue
inocht meer dan twee brieven per maand schrijven
en elk dier brieven mocht niet meer dan 500
woorden tellen. Een gevangeue op St.-Helena
mocht maar eens in de maand schrijven naar een
gevangeue op de Bermuda-eilanden of op Ceylon,
al was het ook aan zijn vader, zoun of broeder.
Het was verboden, in die brieven eenig poliliek
onderwerp aan te roeren, over den oorlog te
schrijven, iets te vertelien van wat in de ge-
vangenenkampen gebeurde. De brieven, die
dergelijke onderwerpen aanroerdeu, werdeu door
de censuur vernietigd, zonder dat daarvan mede-
deeling werd gedaan aan den schrijver. Zonder
lezing zelfs werden de brieven verscheard, die op
het adres vermelden //Zaid-Afrikaansche Repu-
bliek" of //Oranje-Vrijstaat", //omdat die narneu
niet meer bestonden".
Maar nu, en 't is niet de eerste maal dat
we 't daarover hebben 't geuoegen dat de
Engelschen achteraf van Zuid-Afrika beleven.
De uitgaven der Engelsche schatkist, ten behoeve
van het land, in het kwartaal na het sluiten van
den vrede, zijn bijna even hoog als gedurende
de laatste drie maanden van den oorlog. Geen
dag gaat er am, of Engelschen en Hollaudsche
loyalisten komen bij sir J. Gordon Sprigg klagen
over den onvoordeeligen stand hunuer zaken.
Allen zijn ontevreden, en de Regeering kan
of wil hen niet belpen.
De vTimes" bevat, naar aanleiding van een
telegram uit Johannesburg een heftig hoofdartikel
tegen sir John Gordon Sprigg, die door het blad
beschuldigd wordt van met den Afrikaner Bond
samen te spannen tegen de loyale Hollanders,
die bescherming eischen en vergoeding voor de
ougerechtigheden gedurende den oorlog bedreven
ouder bescherming der Krijgswet.
De correspondent van de //Times" te Johannes
burg verzet zich heftig tegen het gevraagde
onderzoek der grieven van de Bondsleden.
Dinsdag is de deputatie uit de Kaapsche loya
listen, die in de Paarl huu grieven geuit hebben,
door Gordon Sprigg ontvangen.
De gouverneur beloofde, het verzoekschrift aan
Chamberlain over te breugen de vraag echter,
of bijzondere bepalingen noodig waren ter zake
van den handel iu wapens in ammunitie, behoorde
bij het Ministerie. Sir Gordon Sprigg nam nu
het woord om de deputatie te kapittelen. Wat
den handel in wapens betrof, er bestond niet de
minste reden om de wettelijke bepaliugen dien-
aangaande te verscherpen, evenmin was dat't geval
met de bepalingen op aanhitsing tot opstand.
Tenslotte zeide Gordon, dat hij er niet van hield
als de menschen huu trouw aan de regeering op
straat uitschreeuwden. Zoovelen waren loyaal die
er uiet mee te koop liepen.
En daarmee kon de deputatie heeugaan.
Reuter's berichtgever te Bloemfonteiu verzekert,
21) -
Ougeduldig om haar vader op te gaan zoeken,
en uiterst zenuwachtig sedert eeuigeu tijd, viel zij
hem in de rede, met den uitroep
Dat weteu wij dus, mijnheer. Gij aijt rijk,
veel te rijkmaar nu verder Ik smeek u te
zeggen, wat ge mij te vertelien hebt
Ja, ziet ge, dat zal ik u nu uitleggen,
zeide hij, zijn wonderlijk lange beenen over
elkander kruisende. Gistermorgen kwam ik op
de gedachte, de rechtzaal eens binnen te loopen,
om de zaak van uw vader te volgen. Ik vind
't wel eens aardig, om te ouderzoeken of mijn
verslaggevers uit de rechtzaal op hun post waren,
of ze hun werk goed dedeu en flinke, indruk
makende telegrammen naar Amerika zonden. Ik
hoopte mij een weinig te verzetten. Ik heb
behoefte aan afleiding, daar ik me schrikbarend
verveel.
Eu noemt ge dat een alleiding, mijuheer
vroeg zij verontwaardigd. Om een ongelukkige
te zien, die terecht staat
Een ongelukkige dien ik niet kende, mejuf-
frouw, antwoordde hij bedaard, die mij iu geen
eukel opzicht belangstelling inboezemde en die
naar mijne meening niets anders was dan een ge-
meene moordenaar. Ja, ik herhaal het, ik zag
iu die wandeling naar de rechtzaal niets anders
dan een middel om mij afleiding te bezorgen.
dat men in den Oranje-Vrijstaat reeds te beschikken
heeft over 3962 //kolonisten", die een drie millioen
gulden bezitten voor den aankoop en de inrichting
van hoeven. Reeds is aan 130 kolonisten land
toegewezen. De Regeering bezit lhans, om uit
te geven, 356,000 HA. land.
Alleen de kolonisten schijnen er van te mogen
profiteeren, en ongestraft kan dat niet blijven.
De Transvaalsche uitvoer heeft over het eerste
halfjaar bedragen 2,852,052 de gouduitvoer
alleen bedroeg 2,790,090.
De //Standard" van Zaterdag bevatte eeu hoofd
artikel, waarin het blad de verklaring der Boeren
generaals bespreekt, dat zij en president Kruger
eensgeziud zijir. Het blad zette daarbij uiteen,
dat dit den Engelschen onverschillig is, wij 1
Kruger, eveumin als de gedelegeerdeu of de
generaals, politieke beteekenis heeft. De geueraals
mogen meewerken tot den herbouw van Zuid-Afrika;
doch de Engelsche regeering kan ook buiten hen.
Voorstellen doen of eischen stellen, kunneu zij
eveumin als onderhandelingen voereu. Alleen de
Engelsche regeering beslist over de kroonkolonies.
Ook de Bondsleden in de Kaapkolonie moeten
voorzichtig zijn en zich niet door den steun van
het Ministerie laten verleiden om de loyalisten
te vervolgen, zei het blad. Alle overwegingen
tegen de schorsing der grondwet moeten wijken
waar het geldt de bevestiging der Britsche over-
heersching in Zuid-Afrika, waarvoor ook de oorlog
gevoerd is.
Naar toch voor de//Standard" en andere bladen,
dat ze telkens aan die overheersching moeten
komen berinneren. Anders toch gelooft niemaud
er veel ran.
Maar om nu op de Boerengeneraals en de
houding, die de Engelsche regeeriug tegenover
hen aan zal nemen terug te komen; Dinsdag had
de //Standard" andermaal een artikel aan hun
adres, en een dat blijkbaar van officieele zijJe was
ingegeven. Men las erdat de generaals zich
niet rnorten verbeeldeu, dat zij in eeuige officieele
hoedanigheid met de Engelsche regeering onder-
handeleu kunnen
Eeu besliste afwijzing dus en die bevestigd
schijnt door 't feit, dat Minister Chamberlain vol-
strekt nog niet naar Louden gekomen is, om een
onderhoud te hebben met de drie Transvalers.
Algemeen had men gezegd dat Chamberlain
Dinsdag de geueraals te woord zou staan.
Aan het departement van Kolonieu zoo zegt
een bericht van //Press Association", dikwijlsge-
bruikt om officieuse mededeelingen aan het
publiek te doen schijnt men trouwens uiet te
verwachteu, dat de heer Chamberlain spoedig te
Londen zal komen. Niets is er aan het departe
ment bekend van de planneu der Boerengeneraals.
Keizer Wilhelm bevindt zich thans met zijn
gemalin, prins Friedrich-Leopold, prins Albert
van Pruischen, graaf Von Biilow eu graif Eulen-
burg, te Poschen.
Bij den intocht in de stad hadden geen onor-
delijkheden plaats, maar nergens toch werd een
algemeen gejuich gehoord, nergens. Een enkele
Duitscher lnchtte onderweg wel eens zijn enthou-
siasme, maar daarmee bleef 't.
De huizen van de Polen zijn geslolen de omtrek
van de kathedraal ziet er doodsch uit. En de
politie heeft omvangrijke voorzorgsmaatregelen
genomen. De zaal, waar het officieele feestmaal
gegeven werd, werd bewaakt, niemaud mocht er
binnenkomen zonder toegangskaartde vensters
waren van traliewerk voorzien, om te beletlen
dat er iets naar binnen geworpen werd
Ik kwam dus in het paleis van justitie. Er was
een ontzettend gedrang eu het scheen onmogelijk
om een plaatsje te veroveren. Maar het gelukte
mij, mijn kaarlje te doen toekomen aan den
president der rechtbank en een oogenblik later
kreeg ik een plaatsje op de verhooging, achter
het hof, tegenover den beschuldigde.
Welnu mijuheer, heeft al hetgeen gij gezien
hebt u afleiding geschonken vroeg zij niet zonder
eenige bitterheid.
Neen mejuffrouw, neen, dat is nujuislniet
het geval geweest. Eerst heb ik met belangstelliDg
geluisterd, maar weldra voelde ik mij diep ontroerd.
Ha!
Ja. Men ondervraagt uw vader. Ik kijk
hem aan, ik luister naar hem en zeg tot mijzelf
De Fransche gerechtigheid, die zich de eerste
gelooft van geheel de wereld en dikwijls spot met
de Amerikaansche rechters, zou vandaag wel eens
een stomheid kunnen uithalen. Die man heeft
niet het voorkomen van een schuldige, 't is on
mogelijk dat hij de dader is.
Is 't niet zoo? zeide zij, den Amerikaan
met innige dankbaarheid aauziende.
Weldra riep men u op als getuige. Thans
keek ik u aan. O, frous de wenkrauwen niet
zoo, stel u gerust ik wil u geen beleefdheden
zeggen, ik wil niets anders in u zien, dan eeu
diep ongelukkige, ontroostbare dochter, waarvoor
men diepen eerbied moet hebben. Ik kijk u
dus aan, ik luister naar u, ik bestudeer u, en
nogmaals zeg ik tot mij zelfZij is oprecht, zij
is overtuigd, zij gelooft zonder eenig voorbehoud
aan de onschuld van haar vader. Zij verdedigd
hem niet omdat zij zijn dochter is en hem ten
Het Poolsche blad //Praca" werd in beslag
genomen, wegens een artikel over het keizerlijk
bezoek. Onmiddellijk na deze inbeslagneming
verscheen er ean tweede oplaag van het blad,
maar oak deze werd gecoufiskeerd door de politie,
die nu ook den hoofdredacteur inrekende. De
directeur van de »Praca" heeft daarop bekend
gemaakt, dat hij geen nieuwe oplaag verkrijgbaar
kon stellen, aangezien de politie ook een gedeelle
van het materieel had meegenomen.
Uit Den Haag schrijft men
Het is thans eerst gebleken dat bij het uood-
loltig ougeval op het steenen hoofd te Scheve-
ningen, waarbij een jonge dame verdronk, eeu
heer herhaalde pogingen heeft gedaan om het
ineisje te redden, waartoe hij vijf maal uiet alleen
in zee is gesprongen, maar ook onder water is
gedoken. Deze geoefende zwemmer is gebleken
te zijn de heer G. Loewenthal, Duitscher, koop-
man, lijde'.ijk te Scheveningen. Hij was zoo teleur-
gesteld over het mislukken zijner paging en zoo
verschrikt, dat hij zich uit de menigte heeft ver-
wijderd.
De politieagent, die den jongen redde, kreeg
een belooning van f 25.
In de Roomsch-katholieke parochiekerk te
Rozendaal (N.-Br.) is voor de derde maal in vier
maanden tijds ingebroken. Woeusdagochtend vond
men de offerblokken opengebrokeu en van hun
inhoud beroofd. Men vermoedt, dat de dief in
de kerk is gekomen door zich Dinsdagavond te
laten insluiten.
Te Rotterdam legde zich Maandagavond een
onder den invloed van sterkedrank verkeerende
22jarige workman te slapen onder de overkapping
op de veemarkt. Omstreeks 3 uur in den uacht
schrikte hij wakker door een ruk aan zijn horloge-
ketting. Toen hij zich oprichtte werden hem twee
vingers in de oogen gestoken en ontstal men hem
zijn zilveren horloge. De vermoedelijke dader
is reeds opgespoord.
Bij een Zondag bij Uithoorn gehouden
wedstrijd van hengelaars werd een der mede-
dingers, een Amsterdammer, door een beroerte
getroffen de man viel voorover in het water en
zonk in de diepte wegnietlegeustaande men hem
spoedig op bet droge haalde en alle pogingen
aanwendde om hem iu het leveu te behoudeu,
overleed hij weldra.
Uit Harlingen meldt men ons, dat er bij
den landbouwer Bleeker, in de nabijheid der stad,
een kip den 21 Maart is begonnen met eieren te
leggen, en daarmede tot heden doorgaat, altijd
's morgans vddr negen uur, dus gelijk kenners
weten zonder broeds te worden, daar in dat
geval de eieren na den middag worden gelegd.
Slechts vijfmaal sloeg de kip over, zoodat zij van
zes dagen voor Paschen tot nu 127 eieren heeft
gelegd.
Zekere J. S. te Ginneken kwam ter secretarie
zijn //pampieren in de maak doen" om te trouwen
met eene weduwe. Bij iuformatie bleek echter
dat hij het voorwerp zijner liefde nog niet over
trouwen gesproken had eu zij ook niets van de
liefde wou weten.
Gemoedelijk. Uit het verslag eener ge-
meenteraadsvergaderiug te Naarden.
Even werd uu gepauscerd, aangezien men den
fakkeloptocht ter eere van den verjaardag van
H. M. de Koniugin, in de verte aan hoorde komeu.
De voorzitter stelde voor even naar buiten te
gaan, ten eiude dezen optocht voorbij te zien gaan.
koste van alles wil redden maar omdat hij on-
schuldig is.
Dat is het, dat is het riep zij. Schuldig,
dan zou ik hem verdedigd hebben, zeker, maar
op een andere manier. 't Zou mij onmogelijk
geweest zijn er zooveel
Er zooveel vuur in te leggen, voltooide hij
den zin, toen zij een oogenblik naar het goede
woord zocht, gij zoudt den toon niet hebben
kunnen viuden, welke mij tot iu het diepste der
ziel ontroerde. Dat is 't, wat al die menschen
daar, rechters, juryleden, getuigen, publiek, niet
begrepen hebben.
En gij hebt't begrepen, gij, een vreemdeling
Zeker.
Ik dank u, mijuheer, zeide zij. Al waart
ge hier gekomen om mij niets anders te zeggen,
dan zondt ge er goed aan gedaan hebben met te
komen.
Ik ben voor eeu andere zaak bier mejuffrouw.
ZEVENDE HOOFDSTUK.
Hauley Gardiner had zijue lange beenen weder
recht voor zich uitgestoken en zeide met den
Engelschen tongval, die niets onaangenaams had en
integendeel het zonderlinge van zijn geheelen per-
soon verhoogde
De getuigen volgden elkander op. Gretig luis-
terde ik naar hen en de eerste indruk, welken
ik ontvangen had, verdween niet, maar werd
steeds krachtiger Zij vergissen zich, zij zijn op
eeu dwaalweg, 'tlijkt wel of ze alien het hoofd
kwijt zijn. Weldra kwam de ambtenaar van het
openbaar ministerie aau het woord. Alsof de
beschuldigde een wild beest was, zoo viel hij op
Te Kimswerd is het 3jarig knaapje van den
landbouwer K. H. W. te water geraakt en ver-
dronken. Terstond nadat het ongeval was opge-
merkt, werd geneeskundige hulp ingeroepen, doch
te vergtefs.
Op last van den officier van justitie te Breda
is te Oudenbosch een net gekleed jongmensch in
hechtenis genomen, zoon van een burgemeester,
verdacht van diefstal met braak en geweldpleging
ten huize van een familielid. Stevig geboeid is
hij door het dorp geleid, hetgeen buitengewone
opschudding teweegbracht. Om volksoploop te
vermijden, is hij gisterochtend door twee mare-
chaussee's per rijtuig naar Rozendaal, en vaudaar
per spoor naar Breda overgebracht. In de stations-
wachtkamer stelde bij zich zoo woest aau, dat hem
nog een stel extra- handboeieu werden aaugedaau.
Door een schippersknecht te Mannheim is
een 1 Sjarig meisje aan boord gelokt en ontvoerd
Daar Amsterdam, waar zij echter ontkwarn en zich
onder bescherming der politie stelde, die haar
naar haar woning terugzond. De ontvoerder, die
het meisje van haar geld beroofd had, is te
Ruhrort gevangen genomeu.
Men meldt uit den Haag
Naar aanleiding van tegenstrijdige geruchten,
welke daaromtrent in de jongste weken liepen, is
thans met zekerheid te melden, dat H. M. de
Koniugin het voornemen heeft de nieuwe zilting
der Stalen-Generaal op 16 September e. k. iu
persoon te openen.
Te Gouda stapten Zondagavond uit den
sneltrein AmsterdamDen Haag twee kiuderen,
een meisje van zes en een van negen jaar. Zij
waren te Euschede in den trein gebrachtdoch
waren te Utrecht blijven zilten en kwamen zoo
over Amsterdam te Gouda.
Op de borst hadden zij een bordje hangen
met het opschrift ^Station //Maas", Rotterdam."
Tegen een luitenant der administrate te
Haarlem is dezer dagen bij den officier van justitie
aldaar een aanklacht ingediend wegens schaking.
Bedoelde luitenant heeft tegen den wil der moeder
eeu Haarlemsch jong meisje overgehaald elders
haar iutrek te nemen in een hotel, waar zij hem
ontving. Het meisje is door de politie terug-
gebracht, doch heeft de ouderlijke woning weder
verlaten. De aanklacht gaat uit van de moeder.
Te Leatherhead, dicht bij Londen, heeft
een erustig ongeval plaats gehad door het onvoor-
zichtig spelen met een luchtballon. Er zou eeu
proefrit plaats hebben van 24 wielrijders, die
werdeu uitgestuurd om eeu lachtballou te volgen
en bij het nederdalen op te vangen. De ballon
kwam na eenigen tijd ueer midden iu het veld,
waar de landlieden bezig waren met het opladen
van den oogst. Het spreekt van zelf, dat het
landvolk aanstonds de vork liet rusten en ran
alle kanten nieuwsgierig kwam aanloopen op den
ballon. Toen de volkshoop door fiatsers en
menschen in motor- en andere rijtuigen was aan-
gegroeid tot een talrijke menigte kwam een der
luchlreizigers op het idee zich den tijd te korten
door den luchtballon als ballou captif te gebruiken.
Dat voorstel vond bijval en om strijd werden de
menschen bij troepjes opgelaten en weer naar
beneden getrokken. Een twaalftal keeren was dat
spelletje prachtig gegaan toen op eens door ver-
warring in de menschen die het touw moesten
vaslhouden de ballon los wegdreef. Het touw
slierde eerst nog langs den groud, door een enkele
vastgehouden, doch de pogingen vau een paar
menschen, die het steeds sneller stijgend gevaarte
nog trachtten te houden, moesten wordeu opge-
geven. Beurtelings laten ze los, een wielrijder,
die aau het uitertste eind hangt, laat een meter
hem aan. Yan deze ijverigen eerlijken man, van
dezen geleerde, maakte hij een luiaard, een eer-
zuchtige, een ellendeling. En gij waart gedwou-
gen naar dat alles te luisteren, uw vader aldus
door het slijk te zien sleuren! O, welk eenmarteliug!
Ik verloor u geen oogenblik uit het oog, ik zag
op uw gelaat al hetgeen gij leedt. Het bloed
stroomde u naar de wangen, daarop werd ge
plotselir.g weer doodsbleekhuiveringen deden
uw geheele lichaam trillen. Ik zag het oogenblik
uaderen, waarin uw verontwaardiging bijna los
barstte. Ik geloof het gaarne, want het kostte
mij moeite, mij zelf tot bedaardheid te dwingen.
O, ik dank u, mijuheer.
Uw verdediger antwoordde. Wat sprak hij
uitmuntend, welke waarheden heeft hij hun ge
zegd Hoe is 't mogelijk, dat hun oogeu niet
geopend werden? Een fliuk man, een uitmuntend
mensch I
Na afloop ben ik hem de hand gaan drukken
en heb ik hem gezegd ik heb altijd processen
vermeden, thans echter zou ik met de geheele
wereld overhoop willen liggen, om u mijn zaken
toe te vertrouwen.
O, gij moet zeker eeu goed mensch zijn,
mijnheer, zeide zij, hem voor de eerste maal,
sedert hij bij haar was, goed aanziende.
Ja mejuffrouw, zeide hij op eenvoudigen harte-
lijken toon, ik geloof ook, dat ik goed ben, maar
daarin steekt geen groote verdienste. Het zijn
de armoede, de ellende, die iemand slecht maken,
en belachelijk rijk als ik ben, moet ik ook be-
lachelijk goed zijn.
(Wordt vervolgd).