Bestrijding der tuberculose in
Oostenrijk.
EEN WONDERLAND.
en het ligt wel voor «3e hand dat bij een zo6
overvoerde markt de prijzen ver beneden da waarde
blijven, die er onder gewone omstandigheden aan
mocht worden toegekend."
Op de trappen, in de corridors van een
der grootste inricbtingen te Amsterdam, waar
vele kantoren zijn gevestigd, voud men in het
begin van de week een man, die blijkbaar alle
koperen traproeden en schroeven had afgedraaid,
dus dieistal pleegde. Toeu de concierge dit
ontdekte werd de man verjaagd; maar Woensdag
was hij weer in hetzelfde gebouw bezig zijne
praktijk nit te oefenen.
Toevallig kwam het hoofd van een der kantoren
beneden, en toen mijnheer den man zag, sprak
hij hem aan.
*Ben jij niet Piet klonk het, niet on-
vriendelijk uit den mond van mijnheer.
De betrapte liep niet weg, werd erg zenuw-
achtig en stamelde, //ja mijnheer, kent u mij dan
Of mijnheer Piet kende
Mijnheer vertelde hem dat hij in zijn eerste
branch® van handel Piet als jongen hadin'twerk
gehad, dat Piet hem altijd betiteld had bij het
personeel als de //beul" en dat Piet toeu soldaat
was geworden. Piet bemerkte dus, dat mijnheer
den reehte voor had.
Maar mijnheer vroeg verder, en wel waarom hij
zoo graag koper weguam. De betrapte verklaarde
onder tranen dat hij doodarm was, teneinde raad
en geen andere uitvlucht had dan in de gevangenis
onder dak te kornen.
Geheel tegen de verwachting van den betrapte
in, riep mijnheer geen politic, gaf hij hem geld
om zich flink te reinigen en een pak kleeren te
koopen, en vroeg hem of hij den volgendeu dag
weer bij #den beul" in dienst wilde kornen.
De arme kerel zal dus waarscbijnlijk bijtijds
opgericht zijn, juist toen hij dreigde onder te gaan.
In een dorp van Aveyron had prijsuitdeeling
plaats. De zaal, waar dit gebeurde, was zoo vol
menschen, dat de vloer, die zeker niet splinternieuw
meer was, instortte. Een oude man werd gedood,
een kind zeer erustig verwond. Vier andere
personen liepen meer of minder erustige wonden op.
Een ontzettend ongeluk heeft plaats gehad
op een viaduct van den electrischen spoorweg te
Brooklyn. Vijf en twintig reizigers zijn gewond
en sommigen 166 ernstig, dat men wanhoopt aan
hun herstel.
Twee treinen zijn door de slechte ligging van
den wissel tegen elkander gebotst. Zij hadden
zulk een snelheid, dat de een volkomen in den
ander drong.
Opmerkelijk is het, dat slechts twee wagons
uit de rails zijn gewrongen. Zonder de brug van
de viaduct waren zij op straat gevallen.
Het spreekt vanzelf, dat dit ongeval een out-
zettende paniek veroorzaakte onder de reizigers,
die ten deele langs de pilaren van de viaduct
beneden trachtten te kornen.
Vele voorbijgangers hielpen bij het wegdragen
der gewonden, waartoe een groot aantal ambulance-
wagens ontboden waren.
Een Amerikaansche zendeling heeft aan zijn
gezant te Peking getelegrap'neerd, dat het ver-
moorden van christenen en inboorlingen in Tse-
Tchouan nog steeds voortduurtendatdezendelingen
er in oogeublikkelijk gevaar verkeeren.
De Vereenigde Stateu zullen, naar men meldt,
zich in geen geval onderwerpen aan de betaling
door China van de schadeloosstelling volgens den
gouden standaard. Men verouderstelt, dat China
de quaestie aan het Haagsche Flof van Arbitrage
zal onderwerpen en dat de Vereenigde Staten,
Engeland, Japan en misschien Duitschlaud China
bij het Hof zullen steuuen.
Het is waarschijnlijk dat de Vereenigde Staten
en de andere mogendheden die het verdrag van
Peking onderteekend hebben met China verdragen
zullen sluiten op denzelfden voet als het Engelsch-
Chineesche handelsverdrag.
De Duitsche suikerfabrieken prottesteeren
tegen de Brusselsche conventie. Op een door
Rittergutsbesitzer Dr. Schulz te Berlijn bijeen-
geroeiea vergadering heeft zich een Schutzverband
der mittleren und kleineu Zuckerfabriken" gevormd,
dat ten doel heeft de kleine suikeifabrieken voor
de schade en den hieruit volgenden ondergaug te
beaaren, die veroorzaakt wordt door de Brusselsche
conventie.
De vergadering was het er over eens, dat de
Brusselsche conventie vele fabriekcn ten ondergang
zal brengen. De ter vergadering aanwezige of
vertegenwoordigeude fabrieken, 101 in getal, sloten
zich onmiddellijk bij den Bond aandeze zal
energiek front makeu tegen het zoogenaainde vrije
spel der krachten, dat op de suikerfabrieken
aangewsnd wordt en de vernietigiug van de midden
en kleine fabrieken door de grooten beteekent.
Voor het gerecht te New-York is dezer
dagen iemand verscbenen, die beweert een neef
van den grooten Bismarck te zijn. Hij was
door middel van inbreking in een huisbiunen-
gedrongen, en had zich voorwerpen van groote
waarde toegeeigend. Voor den rechter ver
klaarde hij, dat gebrek hem tot den diefstal
gebracht had. Toen men hem naar zijn vroeger
leven en afkomst vroeg, zeide hij een zoon van
den broeder van Bismarck te zijn. Hij was
geboren in 1879.
Daar het hem niet was gelukt in Duitsch-
land een positie te vinden, had hij zich naar
de Vereenigde Staten begeven om dienst te
nemen bij het Amerikaansche leger. Men had
hem echter niet willen aannemen. Daarna was
hij bij een bakker in dienst gekomen, maar na
eenigen tijd ontslagen. Zonder betrekking
rondzwervende, stervende van honger, had hij
het misdrijf begaan, dat hem met d« justitie in
aanraking bracht. Eenige Duitschers te New-
York hebben zich zijn lot aangetrokken en
hebben gedaan weten te krijgen, dat hij voor-
waardelijk op vrije voeten werd gesteld. Thans
heeft de neef van den grooten kanselier een
passagebiljet van zijn beschermers gekregen op
de //Cymric", die hem naar zijn vaderland zal
terugbrengen.
Te Geneve is een naar daar gevluchte
negentienjarige Pransche herder gevangen genomen,
die bekend heeft vijf moorden te hebben gepleegd
om te stelen den eerste in December 1899.
De Londensche bladen maken melding van
een ongeluk overkomen aan een Amerikaanschen
wielrijder, bekend onder den naam van Diavolo,
bij gelegenheid van een sensatie wekkende oefening
welke hij deed in het Aquarium van Westminster.
Het was de eerste verschijning in het publiek
van Diavolo, die zich langs eene smalle planken
spiraal-baan van aene buitengewone hoogte, onge-
veer 80 M. naar beneden liet rollen. Door de
werking van de middelpuntvlietende kracht be-
weegt de wielrijder zich eenige oogenblikken zelfs
met het hoofd naar beneden gekeerd.
Maandag was dan ook eene groote menigte in
in het Aquarium verzameld om de optreding van
Diavolo te zien. Alles ging goed bij de afdaling
toen op het oogenblik, waarop hij met zijne
machine in duizelingwekkende vaart de andere
helling opvloog, de fiets slipte en hij met een
srnak naar beneden vie]. Hij werd onmiddellijk
opgenomen en weggedragen door vier manneD.
Na verloop van eenige minuten stond hij
weer op de helling en verklaarde hij, dat hij
gisteren nog weer wilde beginnen.
Wanneer de dames van de telefoon goed
•pletten, niet onder elkaar praten of de ge-
sprekken der abonnes niet telkens onderbreken,
hebben zij kans om een millionair te huwen.
Het bewijs hiervan is te New-York geleverd,
waar een geemployeerde van de telefoon, miss Mary
Bogardus, een schatrijk ijzerhandelaar, den heer
Albert Tower, zoodanig bekoorde, door de zakelijke
wijze, waarop zij hem bediende, dat hij haar ten
huwelijk gevraagd heeft.
De Daily News verneemt uit Washington,
dat geen ras ter wereld door de blanken zoo wreed
behandeld wordt als de negers in het zuiden der
Vereenigde Staten. De neger, die op 22 Mei jl.
in Texas verbraud werd, moest eerst op de meest
barbaarsche wijze gefolterd worden. Men schroeide
hem de oogen uit en brandde hem de kleeren
van 't lijf. Met messen werd hij letterlijk afge-
schraapt. Toen stak de man van de vrouw, die
den neger van een aanranding beschuldigd had,
het vuur aan. Het lijden van den rampzalige
was verschrikkelijk. (/Schiet mij toch dood,
meester blanke man", jammerde hij. Vijf-en-dertig
minuten duurde de doodstrijd. Zeventienduizend
blanken zagen in de handen klappend toe.
Binnen weiuige maandeu werden zes andere
negers op dergelijke wijze gemarteld en verbrand.
De blanken maken er een //picnic" van en nemen
hunne kinderen mede om hen op zulk een
schouwspel te vergasten.
Over Sir William Harcourt, een deroudste,
maar niet der slankste, afgevaardigden van het
Engelsche Lagerhuis, aangezien hij meer dan cor
pulent is, is het volgende verhaal in omloop.
Eens was Sir William gast op een oorlogsschip
er kwam een storm en de kapitein, eene kleine
man, haalde hem over om den nacht door te
brengen in de kapiteinshut, die midden in het
schip ligt, omdat het schommelen daar het minst
gevoeld wordt. De //steward" of hofmeester werd
van deze verandering niet verwittigd en hij bracht
als gewoonlijk 's morgens om zes uur een kop
koffie in de hut van den kapitein. Hij klopte
tweemaal zonder dat er geantwoord werd toen
stiet hij de deur open en riep *Drinkt u vandaag
geen koffie, Sir?" Sir william snorkte en de
steward zag tot zijne ontzetting de Hnnnengestalte
die zich in 't bed omkeerde. Kopje en schoteltje
vlogen over den vloer en vielen in scherven en
de doodelijk verschrikte matroos rende naar de
hut van den scheepsdokter en stotterde doodsbleek
//Om's hemelswil, dokter, kom zoo spoedig mogelijk
in de hut van den kapitein; hij heeft zijn spraak
verloren eu is wel tienmaal zoo dik geworden."
De postzegeldrukkerij op den boulevard
Brune te Parijs, is grootendeels verwoest door
een hevigen brand. De schade wordt begrootwp
25,000 gld. De oorzaak van den brand is
onbekend.
Uit het Duitsche marine jaarboek voor 1902.
In 1906 zal Engeland 57 slagschepen hebben,
waarvan 52 van meer dan 10,000 ton, 70 groote
kruisers, waarvan 29 gepantserde Frankrijk zal
dan 32 slagschepen bezitten, waarvan 23 met
meer dan 10,000 ton inhoud benevens 28 krui
sers, waaronder 25 gepantserdRusland 25 ge-
vechtschepen (19 van meer dan 10,000 ton), en
18 kruisers, waarvan 5 gepantserdende Vereenigde
Staten 20 slagschepen, 19 van meer dan 10,000
ton en 16 kruisers, 13 gepantserd; Duitschland
19 slagschepen, op een na alien van meer dan
10,000 ton, en 11 kruisers, waarvan 5 gepantserden
Italie 15 slagschepen, 18 van 10,000 en daarboven,
6 kruisers, alien beschermd Japan 7 slagschepen,
waarvan 6 van meer dan 10,000 ton en 6 kruisers
alien gepantserd. Engeland is dus in de naaste
toekomst, wat de slagschepen betrefl, nog steeds
sterker dan Erankrijk en Rusland tesamen. Amerika
werkt verbazend suel aan de versterking van de
vloot, maar het wordt twijfelachtig geacht of het
voor de schepen de noodige bemanning kan vinden
naar gelang ze gereed komen.
Verleden week is in Pransch Congo vermoord
door inboorlingen de heer Langlois, inspecteur van
de militie. Dit feit vesfigd opnieuw de aaudacht
op den zeer onzekeren toestand van deze kolonie.
Sedert de onlusten, die eenige maanden geleden
werden gezegd onderdrukt te zijn, kwamen vele
moorden voor op agenten van maatschappijeu.
De Europeanen leven in voortdurende vrees voor
de inboorlingen, die hun vijandige geziudheid
openlijk toonen.
Aan den anderen kant is de financieele toestand
van deze kolonie eveneens ongunstig te uoeuaen,
zoodat de middelen ontbreken om deze vijandelijk-
heden met kracht tegen te gaan. De Fransche
pers is dau ook eensluidend in haar scherpe
critiek, die voornamelijk de koloniale administrateur
verantwoordelijk stelt en beschuldigt van gebrek
aan doorzicht.
Deze misdaden en onlusten worden bescbouwd
het gevolg te zijn van de ver.mindering van het
aantai militairen in Fransch CoDgo tot op een
derde. De bladen dringen sterk aan op het
terugtrekkeu dezer maatregel, die verleden jaar
werd ingevoerd, ter wille eeuer bezuinigiug.
Een natuurverscbijnsel, dat ook op de Zwit-
sersche meren voorkomt heeft zich op het Michigan-
meer voorgedaan.
Het meer zond plotseling een sterke golfland-
waarts en de oeverbewoners zagen het water on-
verwachts tot voor hun deur komen. Langs het
geheele strand drongen de golven op dergelijke
wijze vooruit. De stoomschepen schommelden
hevig in de dokken en kleiDere vaartuigen werden
op het strand gezet. Booten werden vernield en
in enkele gevallen konden de opvarenden slechts
met groote moeite gered worden.
De barometer van het metereologisch bureau
wees plotseling een sterken druk aan, waarop een
even plotselinge daling volgde. Men veronderstelt,
dat een luchtstroom van hoogen atmospherischen
druk over de stad ging en toen hij van het westen
naar het ooaten aan de zee kwam, het water op-
stuwde. Toen de hooge druk geeindigd was, sloeg
het water terug stroomde over het strand eu
keerde tot zijn gewoon niveau terug.
Sedert eenigen tijd is te Elberfeld de hangende
of zwevende tramlijn in gebruik, welke van
Yohwinkel naar Elberfeld loopt en van daar naar
Barmen wordt verlengd om op 1 Maart 1903
gereed te zijn. Bij deze inrichting hangen de
wagens aan een toestel dat zich een aantal meters
boven deu begauen grond of de rivier, door el ec-
trische kracht voortbeweegt langs een stel sporen
Hie op stevige ijzeren pijlers rusten. De ervaring
bij het tot dusver in gebruik gestelde gedeelte
opgedaan, luidt zeer gunstig. Geklaagd werd in
den beginne over het zwaregedruisch, maar hieraan
is reeds in hooge mate tegemoet gekomen. Ook
het zwaaien der hangende wagens is veel verminderd
vooral als twee wagens tegelijk rijden. De snel
heid bedraagt nu 30 kilometer in het uur, maar
men zal haar tot 50 vermeerderen, als de geheele
lijn gereed isbij proefritten is gebleken dat deze
vaart geen nadeeligen invloed heeft op het rustige
der beweging. Men laat nu reeds vaak om de
2$ miuuut, een wagen afrijden, eigeulijk afzweven
en zoo kunnen in een uur in beide richtingen
3500 personen vervoerd worden. Er zijn sedert
de opening slechts enkele korte storingen in het
verkeer voorgekomeh, zoodat dit nieuwe verkeers-
middel reeds in hooge mate aan de verwachtingen
voldoet en het door de ingezetenen druk wordt
gebruikt. In Barmen, waar men eerst zeer
ongeloovig was, verlangt men nu zeer naar de
voltooiing.
Tegengevallen zijn de aanlegkosten, die op 10
millicen mark waren geraamd, maar nu gerekend
13£ millioen te zullen bedragen, zoodat de kilo
meter op 1 millioen mark komt te staan.
Ongelukken in de Alpen. Dr. Kiirsteiner
te Bern heeft in het Jaarboek van de Zwitsersche
Alpenclub een beredeneerde statistiek openbaar
gemaakt van de ongelukken die tusschen 1891
en 1900 bij het beklimmen van de Alpen voorge-
valleu zijn.
Aangezien in de Duitsch-Oostenrijksche Alpen
jaarlijks ongeveer 78,000 tochten gemaakt worden
en voor de centrale en westelijke Alpen nog een
22,000 daaraan toegevoegd moeten worden, kan
men het aantal //bergtoeren" veilig op 100,000
'sjaar begrooten. Gemiddeld komen in het
beschouwde tienjarige tijdvak op dat groote
aantal slechts 27 doodelijk afgeloopen ongelukken.
Wel zou volgens de ruwe statistische opgaven het
aantal ongelukken toenemen, maar dat is ver-
moedelijk te verklaren uit allerlei oorzaken er
worden meer bekliramingen uitgevoerd, meer
propaganda voor het alpinisme gemaakt, het ge-
bergte is beter toegankelijk dan vroeger, in 't
voor- en najaar en zelfs s winters worden meer
tochten gemaakt, eveozoo gaan er tegeuwoordig
meer menschen zonder gids, of zelfs geheel alleen
op uit, daD wordt er beter aanteekening gehouden
van het aantal ongelukken, en ten slotte waagt
men zich lichter aan moeilijke en gevaarlijke
klimtoeren. Dr. Kiirsteiner maakt de opmerking
dat het aantal doodelijke ongelukken tengevolge
van tochten in de Alpen bij lange na niet zoo
groot is, percentsgewijs, als dat bij andere lichaams-
oefeningen voetbal, wielrijden, roeien, enz. Van
het geheele aantal (275) doodelijke ongelukken
komt 33 pet. ten laste van Zwitserland, 48 van
de oostelijke Alpen. In de eigenlijke //Hochalpen"
gebeurde nog niet de helft van het geheele aantal
ongelukken: 114. De gevaarlijkste bergen schijnen
te zijn het Kaisergebirge, de Raxalpen, de Pilatus,
de Rochers de Nave, de Montblanc, de Zugspitze,
de Matterhorn het gevaar neemt geenszins
evenredig met de hoogte toe. Jongelui tusschen
de 15 en 25 krijgen de meeste ongelukken; bij
het afdalen komen veel meer ongelukken voor
dan bij het opklimmen. De schrijver voorspelt
dat het aantal rampen aanmerkelijk zal toenemen
waDneer men, nog meer dan nu reeds 't geval is,
het alpinisme enkel als sport beschouwt, en dus
allerlei voorbereiding en voorzorg verzuimt die
het gevaarlijke van zulke uitstapjes grootendeels
kunnen opheffeu.
Men heeft hier te lande meermalen in artikelen
gepropageerd voor streDge, hijna draconische be-
palingen ten opzichte van lijders aan tuberculose.
In Oostenrijk is men al een stap verder, daar
is men in deze reeds tot practische uitvoering
gekomen.
Bij het ministerieele beschikking zijn een aan
tai bepalingen vastgesteld, die bij de bevolking
heel wat ontroering wekken, eu waaruit bovondien
blijkt, hoe in Oostenrijk thans officieel is erkend
dat de tuberculose behoort tot de meest gevaar
lijke besmettelijke ziekten.
Het ministerieele decreet legt de particuliere
verpleging den plicht op, zoodra men vermoed
dat een zieke aan tuberculose lijdt, hem af te
zonderen, en voor speciale kleederen, spijzen en.
waschbenoodigdheden te zorgen.
De voorschriften voor de reiniging van het
lijfgoed en het slaapvertrek van den zieke zijn alle
zeer streug. Het spuwen in een gesloten vertrek
is absoluut verboden. Bij verhnizing van een
longlijder is men verplicht daarvau opgave te doen
bij sterfgevallen moet de woning van ambtswege
ontsmet worden.
Na de maatregelen tegen de verspreiding komt
in het decreet de genezing aan de beurt, die
door het stichten van een groot aantal inrichtingen
en asyls moet bevorderd worden. Veel nadruk
wordt er op gelegd, dat de bestaande zirkeninrich-
tingen speciale paviljoens voor longlijders zullen
oprichten en den patienten het verblijven in de
open lucht mogelijk zullen maken.
Ook in deu Oostenrijkscheu Landdag kwam de
bestrijding van de tuberculose ter sprake.
De Engelsche Afrikareiziger Sir Harry John
ston schetst in zijn nieuw werk ,/The Uganda
Protectorate het door hem onderzochte Britsch
Oost-Afrika als een wonderland, dat op een
gebied van 150,000 Engelsche vierkante mijlen
alle buitengewone schoonheden en tevens ver-
schrikkingen van 't zwarte werelddeel in zich
vereenigt. Het titelblad van het werk toont
een afbeelding van de Oekapi, het nieuwe
zoogdier, welks ontdekking de groote weten-
schappelijke clou van het boek uitmaakt, en
dat een soort kruising tusschen paard en zebra
schijnt te zijn.
Onder de Afrikaansche roofdieren, visschen,
vlinders en worm en vindt de natuuronderzoeker
de merkwaardigste vormen. In het gebied
liggen de met sneeuw bedekte toppen van de
hoogste bergen van Afrika, die tot 20,000 voet
hoog zijn 100 vierkante mijlen eeuwige sneeuw
en ijs liggen juist onder den Aequator. Hier
ligt het grootste meer van Afrika, de grootste
uitgedoofde vulkaan der wereld, het grootste
woud en het grootste moeras van geheel Afrika J
Ondanks dit alles is de gemiddelde hitte grooter
dan in ieder ander deel van Afiika.
Hier worden alle soorten van menschelijke
wezens gevonden, van de dwergvolken af tot
de Afrikaansche stammen, die op den hoogsten
trap van ontwikkeling staan in Afrika. In de
westelijke deelen wonen nog menscheneters,
inboorlingen van andere deelen voeren gecon-
serveerde levensmiddelen in, en hebben herinne-
ringen aan hun geschiedenis bewaard. Het is
het land van de Oekapi, van den ooievaar mtet
walvischkop, van den chimpanse, van den vijf—
hoornigen giraffe, van den rhinoceros met de
langste horens, en van den olifant met de
grootste tanden. De noordoostelijke provincie
is door dorheid bijna geheel ontvolkt, zelfs de
kameelen zijn daar uitgestorven, en hun witte
beenderen liggen over het land verspreid.
Het gezicht op de oostkust van het Iludolf-
meer is het beeld van een doode wereld geen
plantengroei, zoover het oog reikt, slechts zout
water en door de zonnewarmte dorre rotsen.
En op andere plaatsen is het land buitenge-
