Ter Neuzensche Courant. 22 Februari 1902
No. 4102.
42'' Jaargang.
Telegrafische berichten.
Gemengde berichten.
TWICBDE1 BXj-A-TD.
TER NEUZEN, 21 Februari 1902.
Hij verhaalde dat in het begin van den oorlog
verschilleude liedeu geen lust haddeu er aan deel
te nemen, doch hoe die lauweu in den loop der
omstandigheden ook de wapenen hebben opgevat,
en hoe thans alien zij aan zij strijden voor hunne
vrijheid. De vaders strijden om hunne zoneu
dat kostbaar kleinood achter te lateu en de zonen
achten het hun plicht te vechten voor de zaak
waarvoor hunne vaders en broeders goed n bloed
hebben veil gehad, om te strijden voor het be-
houd der heilige erfenis, terwijl alien vertrouwen
op God. Zij hebben dus een vasteu, onwrikbaren
grond om te strijden en zullen nooit buigen.
RECHTSZAKEfi
Arrondisseracnts-rechtbank te Middelburg.
De gisteravond door het Transvaal-comite
alhier belrgde openbare vergadering in de Geref. kerk,
waarin als sprekers zouden optreden de heer Meijer,
nit Transvaal, eu Breed, uit de Kaapkolonie, was
druk bezocht. Het kerkgebouw was geheel met
belangstellenden gevuld.
De bije-nkomst werd geopend door het zingen
van psalm 68 1, terwijl daarna, op uitnoodiging
van het comite, Ds. R. W. de Jong na gebeden
te hebben de sprekers inleidde en in de eerste
plaats het woord gsf aan den heer Meijer.
Deze ving aau met xicb te 7erontscliuldigen,
waar het hem niet mogelijk zou zijn eene goede
ingekleede rede te houden, doch de Boereu zijn
wel ,/Schieters," maar geen sprekers. De oorlog
alleen is oorzaak d.»t. hij hier stond, de oorlog,
die ook oorzaak was dat hij (wat hij vrorger nooit
had kunnen vermoeden) gevangene werd der
Portugeezen te Lorenzo-Marques, dat hij zich daar
naar eeu groote stoomboot begaf om naai Europa
te worden overgebracht, dat hij bijna geheel Europa
doorreisde, zander een cent in den zak en dat hij
in Holland is aangekomen. En thans stond hij
hier om eenige mededeelingen te doen van hetgeen
hij in den worstelstrijd der Boeren tegen het
inachtige Engelsche rijk heeft beleefd. Hij deelde
mede gestreden te hebben in Natal, in den slag
van Colenso, Spionkop, Potchefsdrift, eu bij het
ontzet van Ladysmitb, waarna zijn commando
eenigeu tijd werkeloos bleef. Hij maakte daarna
deel uit van het vrijwilligeis cavalleriecorps ouder
Malan en verhaalde van den strijd bij de Vetrivier
in deu Oranje-Vrijstaat die de Boereu de Engelschen
wilden beletten over te trekken, opdat generaal
De Wet met zijn manschappen niet zouden worden
afgesneden, doch waar de Boeren door eene
afdeeling Engelschen waren omgetrokken en moesten
vluchten, eu waarbij het aan de meesten huuner
ook gelukte te ontkouien. Hij verhaalde ook vau
de daarna gevolgde vervolgingen waaraan zijn
commando bloot stond en de gevechten die zij
daarbij moesten leveren. Hij verhaalde ook nog
dat een Nederlander, die in Delagoabaai van
een stoomboot was gevlucht en zich in Transvaal
bij het Boerenleger aaumelddp, als oud-cavalarist
bij hun corps was ingedeeld juist een dag voordat
het bovenvermeld gevecht plaats greep en in den
strijd om door de Engelschen heeu te breken, viel.
Hij bereed een niet te best paard, kon de hem
vervolgende Engelschen niet voor blijven, wierp
zijn karabijn weg, eu stak de handen op. De
eerste vervolger, die zag dat hij zich wilde over-
geven liet zijn sabel zakken en wilde den Hollander
gevangen nemen, doch een volgende Engelschman
scheidde hem met zijn sabel bijna 't hoofd van
't lichaam, zoodat hij dood van 't psard stortte.
Spreker eindigde zijue mededeelingen met de ver-
klaring, dat, zoolang de Boerenvrouwen en kinderen
in de concentratiekampen het kunnen uithouden,
de Boeren te velde zullen blijven vechlen. De
Engelschman krijgt het nooit klaar gespeeld, om
de Boeren aan banden te leggen.
Daarna trad op de heer Breed, een geboren
Vrijstater, doch die tal van jaren in de Kaapkolonie
heeft gewoond en vrouw en 12 kiuderen, beneveus
al wat hij bezat heeft achtergelaten, om zijne
strijdende broeders te gaan helpen in hun recht-
vaardigen strijd, en die tengevolge daarvan hier
voor de hoorders stond. Hij schetste den toestand
in Zuid-Afrika en hoe de Kaapkolonisteu al het
naogelijke haddeu gedaan om den oorlog, die
gericht is tegen het Hollandsche element in Zuid-
Afrika, te verhoeden.
Eugeland heeft op barbaarsche wijze oorlog ge-
voerd en is, omdat het de mannen niet kon
overwinnen, gaan vechten tegen de vrouwen en
kindereB, die nu in kampen worden opgesloten.
Spreker had daaromtrent vbd mevroow Eloff ge-
hoord dat het leven in de kampen niet zoo slecht
was, maar dat de overbrenging daarheen met
onmenschelijkheden gepaard giug. Het is in de
kampen met de moeders evenals met Rachel
„zij beweende hare kinderen en kon niet vertroost
worden," vele moeders weten niet wat er van
bunne kinderen geworden is. De hoeven worden
in brand gestoken, de moeders op wagens weg-
gevoerd en van de kinderen trekt men zich niets
aan, die vallen weer in handen van andere pa-
trouille's en worden naar elders vervoerd. Dank
zij da zorgen der Hollanders en andere Europe-
anen worden de vrouwen en kinderen voor gebrek
gevrijwaard en zjj alien weten het waar de harten
kloppen die bun van 't noodige voorzien.
De toestand der Boeren te velde acht spreker
niet ongunstig. Men krijgt den waren toestand
hier niet te lezen, daar alle berichten langs
Engelsche kabels moeten komen. De gevangenen
die gemaakt worden zijn meest grijsaards en
kinderen, terwijl Engeland toeh nog steeds moet
aanvullen wat de Boeren doodschieten. Een te
Amsterdam verblijvend Transvaalsche uitgewekeue
had met zijne nog aldaar verblijvende moeder
afgesproken, dat zij, wanneer 't slecht met de
broeders ging, zou melden //ins kindje is mager",
als 't daarentegen goed ging zou zij schrijven
/,0ns kindje is vet", opdat de onschuldige mede-
deeliug niet de aandacht van den censor zou
trekken. Nu ontving hij onlangs een brief,
meldende //ons kindje is zoo vet, dat 't bijna
niet uit de oogen zien kan", een bewijs dus, dat
toestand nog niet wanhopig is.
De commando's hebben aan niets gebrek. Zij
zijn importeurs geworden, daarvoor zorgt Engeland,
zij nemen wat zij noodig hebben en moeten zich
onthouden om meer voorraden te nemen, daar
zij, wanneer er geen treinen naar Pretoria konden
passeeren, oorzaak zouden worden dat hunne
vrouwen en kinderen in de kampen gebrek moesten
lijden.
Iedere strijder is thans een held eu ieder legt
er zich op toe om Engelschen dood te scbieten,
alien zullen volhouden, vertrouwend dat het
Opperwezen te zijuer tijd zal onderzoekeu en voor-
komen dat een volk wordt uitgemoord, omdat
het woont in een land waar de bodem goud,
zilver en diamanten bevat. Ook denkt men aan
het voorbeeld der vaderen, die 80 jarcn voor
hunne vrijheid streden, terwijl deze oorlog nog
maar 2 jaar eu 5 maanden duurt. Daarop wees
ook generaal De Wet eenige Boeren toen men hem
vroeg of de oorlog nog lang zoo duren, de dappers
generaal De Wet, die de strijders door zijn daad
bij Sannak'spost een riem onder 't hart wist te
te stekep, toen door de gevangenneming van Cronje
en de inname van Bloemfontein, zoo velen moedeloos
waren geworden.
Spreker dankte ten slotte de hoorders voor de
belangstelling hem en zijn vriend betoond, waaruit
bleek dat ook hier warine harten voor de Boereu
kloppen, terwijl ook hier reeds meermalen blijk
is gegeven dat men door zijne gaven wilde helpen
om trai.en te drogen en kinderen van den honger-
dood te redden. De volken waren vervreemd,
doch door dezen oorlog zijn ze weer tot elkaar
gebracht, de Zuid-Afrikaners weten dat de
Hollandsche broeders hen helpen, en ieder kind
vraagt zijne moeder of er voor hem nog niet eeu
stukje brood is dat uit Holland komt, of een
dekeu om hem toe te dekken voor de koude.
Spreker dankte ook deu predikant eu den
kerkeraad voor de welwillend geschonken gelegeu-
heid om hier te spreken en het comite' dat daar
voor het initiatief nam. Hij verzecht de vergadering
nog met hem te zingen Psalm 27 7.
Ds. De Jong dankte hierna de sprekers, voor
hnnne belangrijke mededeelingen, en maakte bekend
dat bij het uitgaan eene collecte zou worden ge-
houden ten bate vau de leeniging van alien uood
door deu oorlog ontstaan en sloot de vergadering
met dankzegging doch verzoekt alvorens te zin
gen Psalm 74 20.
De gehouden collecte heeft, naar wij vernemen,
opgebracht 159,28.
Koewacht. In sommige bladen o. a. in wHet
Centrum" lezen wij, dat er ernstige pogingen in
het werk gesteld worden om op het Zand een
nieuwe katholieke kerk te bouwen. Van deze
^ernstige pogingen" hebben wij tot nog toe weinig
gemerkt. Wel wordt in gezelschappen en op
kransjes gesproken over de wenschelijkheid eeu
eigen kerkgebouw te bezittendoch verder dan
die gesprekken is het nog niet gekomen. Het
bouwen van eene nieuwe katholieke kerk met
pastorie voor eene gemeente van circa 2400 zielen
kost in de eerste plaats veel geld en ten tweede
zouden de tneeste bewoners van de kom der ge
meente, die in de onmiddellijke nabijheid der kerk
ligt, er volstrekt niet mede i genomen zijn, als
er een nieuwe kerk op het Zand kwam. Daardoor
zouden velen in hun bedrijf en handel schade
lijden. Het bezitten vau een eigen kerkgebouw
zal daarom naar onze meeuing nog lang tot de
vrome wenschen behooren. Wij weten wel, dat
er door samenwerking veel kan verkregen worden,
maar tot nog toe heeft niemand den moed gehad
de eerste stap te doen.
Als iets merkwaardigs op het gebied van
kippenteelt valt te melden, dat hier in de gemeente
bij Ch. R. een kip gedurende den vorst uit 18
eieren 13 kuikens heeft gebroed. Van deze 13
kuikens zijn er nog 9 in Let leven en zij liepen
dezer dagen bij het eenigszins zachte weder met
de klokhen buiten. Het dier had met al dieu
kouden wind in de schuur zitten broeden. Velen
komen naar de kraamvrouw en haar kroost kijken.
Clinge (Waes). Eene indrukwekkende plech-
tigheid had alhier Donderdag veel menschen bijeen-
gebracht. Het gold de teraardebestelling van den
op 27jarigen leefiijd alhier overh-den sous-lieutenant
van het 3« liniregiment, vroeger in garnizoen te
Autwerpen, den heer Rillars Jr.
Aan de groeve werd door een paar offieieren,
alsook door den heer P. van de Putte, het woord
irevoerd. Allen betreurden het, dat de vroegtijdige
dood, voorafgegaan door eene jareiilang durende
kwaal, den begaafden jongeling belet had om zich
eenen hoogen rang in het leger te verwerven.
Onze geachte hoofdonderwijzer, de vader van
den overledene, dankte diep bewogen voor de
groote belangstelling door het leger en de burgerij
betoond.
's Gravenhage, 21 Febr. Tweede Kamer.
De heer Schaper verkreeg verlof later de Re-
geering te interpelleeren over de arrestatie in
Zwitserland vau rouselaars van kolonialen en
omtrent de werving in 't algemeen voor dit doel.
Daarna is aangevangen de behandeling der
militaire bevorderings- en pensioenswetteu, waar-
over het algemeen debat werd gesloten na ver-
zekering van den Minister van Oorlog, dat de
Regeering bereid is te aanvaarden voorstellen der
Kamer die werkelijk billijke verbeteringen daar-
stellen. Verworpen werd met 34 tegen 21
stemmen het amendementVerhey, om bij alge-
meenen bestuuramaatrege] vast te stellen eischen
om voor bevordering in aanmerking te komen.
RegelingwerkzaamhedenDonderdagvoormiddag
opmaken van de voordracht voor een lid der
Rekenkamerna afloop van de militaire wetten
behandeling van de motie Helsdingen inzake de
jachlwet en daarna de interpellatie van deu heer
Schaper omtrent de werving.
De rechtbank heeft in hare zitting van 21
Febr., de volgende vounissen uitgesproken
J. S., oud 29 j., boerenknecht te Ter Neuzen,
is wegens mishandeling veroordeeld tot 2 maanden
gevangenisstraf.
J. J. J., oud 30 j., bootwerker te Ter Neuzen,
is wegens mishandeling veroordeeld tot 7 dagen
gevangenisstraf.
Het gerechtshof te 's Gravenhage veroor-
deelde Donderdag A. B., werkman te Klooster-
terzande, door de rechtbank te Middelburg wegens
mishandeling veroordeeld tot drie maanden hech-
tenis, tot f 100 boete, subs. 1 maand hechtenis.
In den nacht van Zaterdag op Zondag is in
de catechisatiekamer, onmiddellijk grenzende aan
de Groote of St. Janskerk te Gouda, ingebroken.
De dieven hebben de dear met een valschen
sleutel geopend, en na een andere deur met een
scherp voorwerp te hebben geforceerd, zich mees-
ter gemaakt van de collectebussen en den in-
houd geledigd. Na nog vergeefsche pogingen te
hebben aangewend om nog andere deuren te ope-
nen zijn ze denzelfden weg gegaan als zij gekomen
waren.
Omstreeks de maand Juli van het vorige
jaar heeft te Groniugen eene bejaarde vrouw
duizend gulden aan papiergeld gedeponeerd, naar
zij vermeent in de Nutsspaarbank. Eerst kort
geleden is gebleken dat zij dat geld daar niet
heeft gebracht, waardoor 't vermoeden bestaat dat
zij ouwetend op een ander kantoor is terecht
gekomen.
Men meldt uit Drongelen
Dinsdag waren alhier op de Nieuwe Maas meer
dan duizend schaatsenrijders, toen van het ijs, dat
door het opkomende water was losgeraakt, een
groote schots afbrak, die metongeveer vijf honderd
menschen suel afdreef.
Een hevige paniek ontstond onder de menigte
gegil en gekerm verdoofden het oor. De kapitein
der stoompont wist zwemmende den oever te
bereiken, van waar hij, door andere personen
geholpen, met drie booten naar de schots'roeide.
Hier verdrong men elkander om het eerst in de
booten te zijn, zoodat de wakkere kapitein alle
middelen moest aanwenden om de menigte tegen
te gaan en de booten voor ziuken te bewaren.
Die in 't water gedrongen waren, werden het eerst
gered.
Na lang heen en weer varen waren eindelijk
alien behouden aan wal.
Wonder boven wonder, zijn er geen menschen
bij dit ongeluk omgekomeD.
De N. R. Ct. meldt
Schamel maar zindelijk gekleed liepen Dins-
dagavoud in de Schoterboschstraat te Rotterdam
twee zusjes van 5 en 7 jaar te dwalen. Van
koade verkleumd en hongerig, trokken zij daar
de aandacht van eeu voorbijgauger, die voor ieder van
hen een broodje kocht, dat met graagte werd opge-
geten. Toen bracht hij de kleinen op het politie-
bureau in de Vijverhofstraat, waar hij den iuspec-
teur zijn wedervaren meedeelde. Deze stelde
terstond een onderzoek in en kwam tot de weten-
schap dat de zusjes behoorsn tot een oppassend,
net werkmansgezin, in de Wilhelminastraat woon-
achtig. De vader is al geruimen tijd zonder
werkin het gezin, uit man, vrouw en zes
kleine kinderen bestaande, heerscht niet alleen
gebrek aan de allernoodzakelijkste levensbehoeften,
maar ook vuur en licht wordt er gemist. Te
vergeefsch wenden de ouders zich tot lief arm-
besluur; daar achtte men hen te jong om ouder-
steund te worden, en ook de diacomie tot welke
men ten laatste zijn toevlucht nam, wist geen
hulp te verschaffen.
De politie ontbood de moeder em verleende
voorloopig voor een dag hulp.
De //Soerabaya Ct." bevat de volgende
//onthullingen," welke wij onder de noodige
reserve overnemen
Met groote nauwgezetheid hebben de regeeringen
in het moederland en de kolonien tot dusvereen
geheim weten te bewaren, dat de lotgevallen van
bet pantserdekscbip //Gelderland" betreft op zijn
wereldvermaarde reis van de Delagoabaai naar
Nederland, toen het den grijzen Boerenpresideut
naar veiliger oord overvoerde.
Nog voordat de //Gelderland" in voile zee was,
had het een verraseende ontmoeting met een paar
Engelsche oorlogsschepen. Zonder dat van den
kant vau de //Gelderland" daartoe aanleiding was
gegeven openden zeer plotseling de bedoelde
Eugelsche schepen eeu salvo op onzen oorlogsbodem,
dat gelukkig geen kwaad deed. Doch even on-
verwacht en zonder u tatel srhoot de //Gelderland"
zijn projectielen op den verraderlijken tegenstauder
af met zooveel juislheid, dat het succes sorteprde.
Het optreden van onze marine scheen zoo'n indruk
te maken op de helden, wier broeders in Zuid-
Afrika vrouwen en kinderen mirtelen en dood
schieten, dat aan de //Gelderland" gevraagd werd
wal dat scbieten beteekende. Trouw aan de
ongerepte glorie onzer zeehelden van voorheen,
was het korte antwoord //voor elken kogel dien
gij me zendt, krijgt ge er een terug."
Intusschen zag de //Gelderland" zijn p isitie
gaandeweg kritieker worden, waarom het de
gevechtsstelling innam, vooral met het oog op
de mogelijke torpedo's. Vier en twiutig uur is
het in die positie gebleven, toen kon het de reis
vervolgen, waartoe de komst van twee Fransche
oorlogsschepen heeft bijgedragen. Deze zagen
uamelijk destellingdoorde //Gelderland" ingenomen
en informeerden naar de aanleiding die genoemd
werd, eu de Franschen bleven in de buurt en
op hun qui vive. Dat boezemde onlzag iu met
het reeds bekend gevolg voor de //Gelderland."
De aanvaring van het logge Engelsche kolrn-
schip met de //Gelderland" is niet aau een toeval
toe te schrijven.
Met opzet en blijkbaar gemeen toeleg werd
ons schip aangevaren, want was het in zijn zwakste
flank getroffen, de gevolgen waren zeker niet te
overzien geweest. Na de aanvaring stoomde het
koleuschip met volls kracht achteruit en maakte
zich toen gereed voor een tweeden aanval. Een
zwaar projectiel echter in zijn machinekamer ge-
worpen stelde het buiten gevecht. Onmiddellijk
roeide toen eeu oflicier van de //Gelderland" met
een detachement naar het kolenschip en eischte
de papieren op.
Wat wij hier schreven, is het resultaat van
serieus ondervragen en raadplegen van gegevens,
zoo eindigi de //Soer. Ct."
Uit een brief van een krijgsgevangene
Wij waren met het commando nabij Lindleys-
poort. Ik lig onder den wagen te lezen. Daar
komt eene jonge Boer. //Dokter," zegt hij, »het
dokter nie altemet voor mij een paar spelden
nie //Neen," zeg ik, //wat wil jij er mede doen
z/Oh, ek gaan trouw eu mij bruid het nie garen
nie om die bruidskleed te werk nie, nou mot ons
horn zoo maar met spelde vaststeek, dokter moet
toch ook op die bruiloft kom."
Ik antwoord //Ja, ou vriend, ik zal daar
wezen" en geef hem een dozijn veiligheidsspelden
die ik nog had.
Die bruiloft moest u gezien hebben. Wij
komen in een half afgebrand huis bij elkaar.
Daar zitten de jonggetrouwden. Zij iu een witte
Japon, van boven tot onder met spelden aan
elkaar gehechtzonder hoed, maar met een wit
kapje en een paar groote veldschoeneu. Hij met
een oud zwart pak, waarvan de broek ongeveer
15 cM. te kort was, alsook de mouwen van de
jas, verder een paar dansschoeuen en een roode
das.
Maar nu het feest. Het diner bestond uit een
gebradeu varken met mieliespap en kafferbier en
werd opgeluisterd door muziek van een har
monica. Fijn was het. Het mooiste was echter
dat men op ongeveer 3 K.M. afstand hard aan
het vechten was en de orde kwamAlles uit
tot versterkiug.
Daar giug de bruidegom heen. Toen hij den
volgenden morgeu terugkwam, was zijn jonge
schoone verdwenen. De Engelschen waren er
's avonds geweest en hadden de familie kalmpjes
meegenomen.
In het grensdorp Griethausen ging de
kindermeid van den wethouder Pitz met eeo
tweejarig kind op den arm een wandelingetje
doen op het ijs eener ondergeloopen weide.
Ongelukkig kwam zij ook over een toshtsloot,
welke zij blijkbaar niet had opgemerkt; zij viel
door het ijs en is met het kind verdronken.
In het eerste jaar van haar bestaan heeft
de Amerikaansche staaltrust 107,000,000 dollars
verdiend de netto winst bedraagt 85 millioen
dollars.
