BIJVOEGSEL
Ter Neuzenschg Courant
Zaterdag 18 Mei 1901. Ho. 4073.
Engeland en de Z.-A. Republic!
PRINKS OF QBAVIH.
Gemengde berichten.
Binnenland.
De gunstige meening omtrent den oorlogstoe-
stand, die de officieele telegrammen ingang trachten
te doen vinden, wordt geenszins gedeeld door de
inilitaire kringen te Londen. Daar hecht men
dan ook alle geloof aan het gerucht, dat Kitchener
zou aangedrongen hebben op het stellen van
gun9tiger vredesvoorwaarden. Chamberlain zal wel
wachten tot Milner is aangekomen en deze zal
vermoedelijk ook te Louden zijn onverzoenlijke
politiek blijven verdedigen.
Het heet, dat de Wet en Botha met nog twee
kommandanten den 7n April krijgsraad hebben
gehoudeu en daarbij de volgende vredesvoorwaarden
hebben vastgesteld, die onder de Boereu bekend
gemaakt en goed gevonden werden 1. gelijkstelling
van het Hollandsch met het Engelsch bij het
onderwijs; 2. het verlof om, voorzien van een
vergunuingsbewijs, lichte wapenen te drageu ter
bescherming tegen wilde dieren, vijaudelijke buren
en voor de jacht3. schadevergoeding van 36
millioen gulden voor de afgebraude boerderijen
4. uitsluiting van de kaffers van het algemeen
kiesrecht5. algemeene amnestie, ook voor de
zoogenaamde Kaapsche rebellen.
Indien dit werkelijk de eischen der Boeren zijn,
zal Engeland zich moeten haasten om ze in te
willigen, want hoe langer de oorlog duurt, hoe
meer de Boeren zulleu vragen. Omtrent zelf-
bestuur komt er b. v. niets over in en dit is een
punt, waarover de vredesluitende Boeren toch
zeker wel eenige toezegging zullen vergen.
De toestand van het Britsche leger in Zuid-
Afrika schijut van dien aard te zijn, dat vrede
sluiten ook in't belang van Engeland hard uoodig is.
Zoodra echter de Boeren daarvan vast en algemeen
overtuigd zijn, konden zij wel eens minder dan
ooit geneigd zijn, om den guerilla op te geven.
Wat kunnen ze trouwens nog verliezen Hoe
de toestand werkelijk is, vernemen we niet. In
het onderdrukken van nieuws is de Engelsche
administratie zeer ver. Zoo bleek eerst dezer dagen,
dat Hoopstad, in den Vrijstaat, acht maanden
lang belegerd is geweest door de Boeren.
De //Daily Mail" wil van vrede sluiten niets
hooren zij heeft trouwens van haar correspondent
te Pietermaritzburg een recept gekregen om de
Boeren totaal uit te roeien een soort van
maatschappelijk insectenmiddel. Het luidt als
volgtDrijf de Boeren in een driehoekig kordan,
steek dan aan alle kanten het gras aan en de
Boeren stikken als ze tenminste niet ontkomen.
De teerhartige //Daily Mail" is bang, dat men
het middel wreed zal vinden en betoogt daarom,
dat het de oprechtste teerhartigheid is, omdat dan
de overblijvende Boeren spoedig de ijdelheid van
hun verzet zullen inzien. Nu, het middel is in-
derdaad een beetje Engelsch, maar het grootste
bezwaar lijkt ons te zitten in de Boeren, die
zeer bewust zullen moeten medewerken wil het
middel slagen, om van het gras en den wind nog
niet te spreken.
FEUILLETON
Een officieel verslag over den toestand in de
Kaapkolonie luidt aldus
z/Kleine afdeelingen van den vijand trekken
been en weer in de districten Murraysburgj
Richmond en Middelburg. Een afdeeling van
20 man is den 11" Pearston binnengekomen en
heeft twee winkels geplunderd. Fouche voert de
hoofdmacht aan, die tot kort geleden door Kreut-
zinger is aangevoerddeze is terug naar den
Oranje-Vrijstaat."
Verder wordt gemeld, dat overstroomingen de
krijgsverrichtingen in de Kaapkolonie belemmeren
alleen de krijgsverrichtingen van de Eugelschen,
hopen we.
Blijkens de officieele dagelijksche verlieslijst
is er den 8n Mei te Zandfontein bij Potchefstroom
gevochten 1 man gesneuveld en I offioier en 1
man gewond, alien van de Zuid-Afrikaansche
Konstabelerij bij Villiersdorp zijn op 7 Mei 2
man gewond en 1 vermistbij Spitskop op 9
Mei 1 man gesneuveld en 2 gewond bij Botha-
ville op 7 Mei 4 man gewondbij Kraaipau
(geen datum) 3 man gewond enz. Aan ziekte
overleden 33 man.
De krijgsraad te Bloemfonteiu heeft een Boeren-
vrouw veroordeeld tot f 935 boete, omdat zij
inlichtingen had verstrekt aan- haar strijdendo
landgenooten. Een Engelschman, die oneerbiedig
over het Britsche leger had gesproken, kreeg
125 boete.
De centrale liberale kiesvereeuiging voor het
district Zierikzee heeft besloten een adres van
dankbetuiging te zenden aan den heerVan Kerkwijk,
voor de wijze waarop hij sinds 1863 het lidmaat-
schap der Tweede Kamer heeft waargenomen.
De centrale liberale kiesvereeniging in het
district Zierikzee heeft voor de a. s. Kamerver-
kiezing definitief candidaat gesteld de heer J. A.
de Bruijne.
Aangezien het Zuiderzendingsfeest dit jaar
in den omtrek van Ridderkerk zal gehouden worden
hebben predikanten van beide gezindten op Noord-
Beveland besloten in het laatst van Juli een
zendingsdag te houden te Cortgene.
Mr. S. van Gijn te Dordrecht, heeft aan het
penningkabinet in den Haag een stuk van eigenaar-
dige historische waarde ten geschenke aaugeboden.
In den aanvang van April 1808 werd een
Scheveningsche bom door de Engelschen genomen
de flinke schipper Pronk echter wist zijn bewakers
op zhne beurt gevangen te nemen, en bracht schip
en Engelschen veilig in Scheveningen biunen.
Koning Lodewijk Napoleon schouk hem ter
belooning voor deze wakkere daad een gouden
penning, ter waarde van 16 dukaten't is een
afslag in goud van den rijksdaalder van 1808
de aanwijzing der waarde is er echter afgenomen.
Dit stuk werd op 21 Mei plechtig aan Pronk
uitgereikt door den Minister van financien, en is
thans, dank zij Mr. Van Gijn's welwillendheid,
in het penningkabinet opgenomen.
RECHTSZAKEN.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
De rechtbank heeft in hare zitting van 17 Mei
de volgende vounisseu uitgesproken
1. V. H., 47 jaar oud, huisvrouw van A. d. M.,
arbeidster 2. E. M. d. M., 18 jaar oud, arbeidster,
en 3. R. L. de M., 16 jaar oud, arbeider, alien te
Westdorpe, zijn wegens mishandeling ieder veroor
deeld tot f 8 boete of 8 dagen hechtenis.
J. C. B., 23 jaar oud, landbouwer te Graauw,
is wegens mishandeling veroordeeld tot 8 dagen
gevangenisstraf.
A. C. v. B. Kz., 13 jaar oud, zonder beroep
te Ter Neuzen, is wegens diefstal vrijgesproken.
Ch. L. B., 63 jaar oud, herbergier en tolgaarder
te Clinge (Kapellebrug), is wegens meineed vrij
gesproken.
Bij bevelschrift der arrondissements-recht
bank te Middelburg is naar de openbare terecht-
zitting dier rechtbank verwezen
F. H. oud 21 jaar, werkman, geboren te Othene
gemeente Zaamslag, wonende te Sluiskil, gemeente
Ter Neuzen, thans gedetineerd te Middelburg,
ter zake dat hij op den 25 April jl. te Sluiskil
(Ter Neuzen) heeft weggenomen, met het oogmerk
van wederrechtelijke toeeigening, een sigarenkoker
inhoudende 2 bankbiljetten ieder van 40, 1
bankbiljet van f 25 en eene portemonnaie in
houdende een gouden tienguldenstuk en 15
aan rijksdaalders, toebehoorende aan Jacob, Livinus
en Jacobus de Blaaij althans aan een ander
persoon dan aan hem beklaagde.
Aan den beklaagde is Mr. F. C. van Dein9e,
advocaat te Middelburg, ambtshalve als verdediger
toegevoegd.
Te Osch heeft een vrouw bij het gebruik
van petroleum tot het aanmaken van de kachel
zulke ernstige brandwonden bekomen, dat zij aan
de gevolgen is overleden.
In een ven tusschen Heeze en Geldrop is
heden in vergevorderden staat, van ontbinding
gevonden het lijk van een 70jarig persoon, sedert
5 maanden vermist uit het Liefdehuis te Heeze,
De ongelukkige was niet wel bij het hoofd.
Een iuwoner van Raamsdonk viel nabij het
Keizersveer van zijn rijwiel en kwam met't hoofd
op de steenen neer. Hij voelde aanvankelijk geen
pijn en begaf zich op de veerpontmaar midden
op de rivier begon hij eensklaps te ijlen en met
de armen te zwaaien hij was krankzinnig geworden.
Een bakkersjongen werd Maandag te Breda
door een heer aangesproken, die hem had voor-
gesteld 'savonds een wandesling in het Wilhelmina-
park te gaan maken. De jougen vond dit wel
vreemd en gaf er de politie kennis van, die den
knaap volgde. In het park wachtte werkelijk de
heer en sprak den jongen aan, maar toen kwam
de politie te voorschijn en noodigde den heer uit
mede te gaan naar het bureau. Daar bleek dat
de heer een der voornaamste ingezetene van
Tilburg was.
Te Leeuwarden is Woensdagmorgen een
70jarige weduwe van de trap harer nieuwe woning
gevallen en eenige oogenblikken later aan de
gevolgen overleden.
Te Ginneken is door de marechaussee proces
verbaal opgemaakt tegen iemand wegens verregaande
mishandeling van een kind, waarover hij oom was
en dat door het armbestuur van Prinsenhage bij
hem voor 100 per jaar was uitbesteed. De
buren brachten hem ketelmuziek en de zooge
naamde //beul" heeft reeds de buurt moeten verlaten
en een ander onderkomen moeten zoeken.
Te Montfoort is in den nacht van Maandag
op Dinsdag ingebroken in de sacriste der R. K.
36)
Het behoeft nauwelijks gezegd te worden, dat
vijf minuten later in alle loges van den eersten
rang het verhaal van Lengefeld bekend was en dat
in de pauze minder over den gevierden opera-
zanger dan over mevrouw VonSalten en Iserstein
gesproken werd.
Vooral de dames gaven uiting aan haar mede-
lijden. Die arme mevrouw Yon Sal ten. Dat was
nu de tweede maal, dat zij zoo'n droevige ervaring
opd^ed, maar ditmaal bitterder.
Eerst verlaten door den man, die zij beminde
en nu door den man, met wieu zij in het huwelijk
zou treden. Haar lot was toch verschrikkelijk
z/Helaas heeft zij dat lot wel verdiend. Boontje
komt om zijn loontje, zegt het spreekwoord en nu
oogst Katharina slechts, wat zij gezaaid heeft."'
Het was de Comaudeuse, die in haar vrienden-
kring met waardigheid deze woorden uitsprak en
daarmede het teeken gaf om het masker te laten
valleu. Het eindelooze zondenregister der aange-
klaagde werd nu opgerakeld. De tien minuten
pauze hadden wel tien uren kunnen worden zonder
dat de stof zou zijn uitgeput. Een gram waarheid
werd met eenige kilogrammen leugen vermengd
en zoo verkreeg men een zwaarwichtig compositum,
dat de aangeklaagde onder den last deed bezwijken.
Mevrouw Von Salteu werd tot een tweede Messa-
lina gestempeld. Helene von Fernow wist allerlei
pikante bijzonderheden te vertellen over Katharina's
ongelukkige liefde voor Waldenburg, hoe zij hem
had aangemoedigd en hoe hij haar daarua openlijk
zijn verachting had getoond.
Wie weet hoe ver die onberekenbare vrouw
zich had laten meeslepen. Zeker hadden ge-
wichtige reden den prins bewogen zoo kort voor
het huwelijk de verloviug af te brekenwaar-
schijnlijk waren het dezelfde redenen, die Walden
burg aauleidiug hadden gegeven om zich zoo
plotseling terug te trekken. Misschien waten er
in haar veileden donkere vlekken, die door toeval
aan Waldenburg en Iserstein waren bekend ge
worden. Hit hetgeen men van haar wist, kon
men allicht besluiten tot hetgeen men niet wist.
Op het tooneel klonk de schel, de muziek
begon te spelen en de foyer was weldra ledig.
Ook de dames, die tot den kring van de Com-
mandeuse behoorden, maakten zich gereed om in
haar loges terug te keeren, toen plotseling Helene
haar waaier op den arm van mevrouw Von Buch-
tritz legde en bijna ontsteld zeide//daar komt hij.
Zij bedoelde Waldenburg die op het gezelschap
af kwam.
Zou hij het nieuws reeds vernomen hebben
Hoe zou hij het opnemen De Commandeuse
nam zich voor dit uit vorschen.
//Zoo laat nog, waarde graaf," sprak zij tot
Waldenburg, die haar met een beleefdeu groet wilde
voorbijgaau. Hij kon niet anders dan blijven staan.
z/Dienstzaken, mevrouw," antwoordde hij //en
gedeeltelijk ook andere bezigheden. Ik wilde
echter het kunstgenot niet geheel verzuimeu.'
Het kunstgenotAlsof hem op dit oogenblik
alle kunstgenot ter wereld onverschillig was
Bij de ontmoeting in de dorpsherberg dezen
morgen had hij slechts enkele vluchtige woorden
met Katharina gewisseld, maar die waren voldoende
om hem alle hoop te benemen. Nogmaals had
hij haar bezworen haar lot aan hem toe te ver-
trouwen, doch zij had volhard bij haar eisch, dat
hij zijn eerewoord zou houden en niets ondernemen
om haar uit de macht van Iserstein te bevrijden.
Zij was daarbij zoo angstig, dat hij niet verder had
durven aandringen. Daarbij zij was niet alleen
hij moest alle opzien vermijden om haar goeden
naam niet te benadeelen.
Hij bracht den dag in groote opgewondenheid
door. Hoe zou hij zonder Katharina kunnen
ieven en toch zag hij geen mogelijkheid om haar
te verwerven. Het karakter van Iserstein door-
grondde hij geheel. Bij dien man werd de plaats
voor het eergevoel ingenomen door ijdelheid, stands-
begrip en hoogmoedige eigenzinnigheid. Zoolang
Katharina's schoonheid en haar millioen hem be-
geerlijk toeschenen, zou hij in geen geval terug
treden dat stond vast. Er was ook niet aan te
twijfelen, in geval van nood zou hij naar het
pistool grijpen.
Bij Waldenburg gold het leven van dien schurk
voor geen duit, maar Katharina was een zwakke
vrouw. Hij verplaatste zich in haar toestand en
begreep, dat zij terugbeefde voor de zware ver-
antwoordelijkheid. Hij begreep den angst, waar-
mee zij zijn hulp afwees, hij herkende daarin
haar liefde en en daardoor gevoelde hij zijn eigen
liefde zoo mogelijk nog in kracht toenetnen.
En dan te moeten denken, dat zij over weinig
tijds, dien schurk zou toebehoorenDeze gedachte
maakte hem bijna krankzinnig
Als er geen redmiddel meer was, als zij wer
kelijk voor hem verloren was, dan deed hij best
zijn lijden te verlichten door een spoedig vertrek,
zoo mogelijk reeds morgen. Hij zou wel een voor-
weudsel vinden om zonder verwijl 's Konings dienst
te kunnen verlaten.
Z66 sprak zijn verstand, maar wauneer heeft
de liefde naar de redeneeringen van het verstand
geluisterd Hij leed vreeselijk, als hij de geliefde
zag aan de zijde van den man, die haar echtgenoot
zou worden, maar het verlangen haar te zien,
overwon toch. Haastig ging hij het operagebouw
Kerk. Men is door het raampje van het privaat
naar binnen gekomen, waarna de privaatdeur met
geweld is opengedrukt. Blijkbaar heeft men geen
kans gezien de zware deur der sacriste zelf te
openeu, althans er zijn geen verdere sporen van
inbraak te zien.
Volgens //het Volk" doet de Jongh in zijn
aanvraag om revisie van zijn vonnis, waarbij hij
twintig jaren geleden wegens moord van Marius
Bogaerd tot 25 jaren gevangenis werd veroordeeld,
het volgende verhaal van het gebeurde
In Indie voor den militairen dienst afgekeurd
en wegens gezondsheidsredenen naar Nederland
teruggezonden, kwam d. J. hier weer in aanraking
met een vroegeren bekende, G. K., die, na het
nagelaten fortuin van zijn moeder, ongeveer
f 90,000, in losbandigheid verteerd en in't hotel
//Victoria" te Scheveningen verloren te hebben,
nu al even berooid was als d. J. Beiden zagen
uit naar middelen om aan geld te komen door
K. is toen voorgesteld, een valschen wissel aan
den man te brengen en de opbrengst te verdeelen,
maar d. J. koos een ander middelhet oplichten
van een kind en het afdreigen van een losgeld.
Door d. J. werd de knaap van de school ge-
haald, en hij voerde hem, gedeeltelijk in een
rijtuig, tot buiten de stad en van daar te voet
naar het kreupelbosch achter //Houtrust" aan den
rand der duinen, waar de knaap in ontvangst
werd genomen door den zich reeds aldaar bevin-
denden K., welke hem 24 uren in dat bosch zou
bewareu, in welken tijd d. J. het losgeld (75,000
gulden) zou ontvangen. Na den knaap aan K.
te hebben afgeleverd, gaf bij aan K. een water-
dichten reismantel, om den knaap in te rollen
tegen den nacht, en wijn tot drinken, terwijl K.
brood bij zich had, waarbij d. J. nog een koord
voegde om den knaap losjes mee te binden tegen
oogenblikkelijk wegloopen.
Hij verhaalt nu verder aan den Hoogen Raad,
dat K. op het punt van scheiden bang werd, om
alleen den nacht in het kreupelbosch door te
brengen, zeide te vreezen voor vervolging en over-
valliug en daarom aan de Jongh verzocht zijn
wandelstok, die een degen inhield, aan hem achter
te laten ter verdedigingdat dit geschied is,
waarop d. J. den weg terugging naar de stad
en den brief op de post bezorgdedat hij
den volgenden dag den moord vernam en geen
losgeld in handen kreegdat hij op de met
K. afgesproken plaats achter de //Promenade,"
waar K. na het te 4 uur 's middags loslaten
van den knaap om 5 uur komen zou, daar den
moordenaar ook aautrof; dat K. verhaalde,
gedwongen te zijn geweest tot den moord, daar
de knaap hem ontloopen was en K. hem in het
duin achterhalende en vastbiudende, de volgende
woorden van den knaap vernam //ik ken jullie
wel," waarop K. besloot (volgens zijn uitdrukking)
hem uit den weg te ruimendat er nu
tusschen de twee misdadigers werd verweten en
getwist, waarna K. verlangde dat degenen die
gearresteerd mocht worden, geen naam van zijn
medeplichtige zou noemendat d. J. daar
geen trek in had, waarop K. hem te kennen gaf,
dat, indien hij door toedoen van d. J. gearresteerd
werd, hij iets mededeelen zou waardoor d. J.'soudste
zuster in pijnlijke mate zou worden gecompromiteerd
dat nu zonder beloflen en twistende de misdadi
gers elkaar verlieten en kort daarna d. J. ge
arresteerd werd.
De Jongh verklaart, ter wille van zijn zuster
gezwegen te hebben, maar nu met de waarheid
binnen iedere minuut, die hij nog van haar ver-
wijderd bleef, scheen hem verloren, geroofd.
Hij hoopte hier ook Else aan te treffen. Zij
was zijn eenige troost in dezen moeilijken tijd.
Zij had zoo'n bijzondere manier om hem moed in
te spreken, zij hoopte zoo vast op een gebeurtenis,
een redding, een uitweg op iets, dat op het laatste
oogenblik dat vervloekte huwelijk zou verhinderen.
Vol ongeduld bleef hij bij de Commandeuse staan,
die hem met de vriendelijkste woorden bezig hield
en langs allerlei omwegen tot haar doel trachtte
te komen.
Helena kwam haar daarbij te hulp.
z,U verwacht zeker hier uw vriend Von Stasch
en zijn beminnelijke echtgenoote aan te treffen,"
zei ze. //Maar die ontbreken van avond. Uit de
vriendschap tusschen mevrouw Von Stasch en
mevrouw Von Salten is dat trouwens wel te ver-
klaren. Waarschijnlijk heeft mevrouw Von Stasch
reeds van het nieuws gehoord en is zij nu bezig
de verlaten bruid te troosten. Die lieve mevrouw
Von Stasch is zoo goed, eigenlijk te goed een
kind dat zich door den schijn laat verblindeu."
Deze laatste woorden hoorde Waldenburg nau
welijks. Een oogenblik hield zijn hart bij na geheel
op met kloppen, toen doorgloeide een innige
onuitsprekelijke vreugde zijn geheele wezen.
z/Wat is er gebeurd?" vroeg hij, zich met moeite
beheerschende. //Ik weet van niets
z/Wij hebben ook pas zooeven het belangrijke
nieuws van mijnheer Von Lengefeld vernomen," zei
de Commandeuse nu. //Prins Iserstein heeft goed-
gevonden de verloviug af te breken."
Bij deze woorden begonnen Waldenburg's oogen
te schitteren met een ongewonen glans, een oogen
blik verloor hij geheel en al zijn zelfbeheersching.
(Wordt vervolgd).
VAN DE
VAN