Engeland en de Z.-A. Republiek.
Gemengde berichten.
liinnenland.
Brandweervrijstellingen.
In parlementaire kringen te Londen praat men
drnk over het verschil van meening, dat tusschen
sir Alfred Milner en Kitchener aan den dag is
getreden. Dit zou zelfs zoo sterk zijn geweest
dat Milner zijn ontslag had gevraagd, een ontslag
dat Chamberlain natuurlijk niet heeft willen
geven. Milner zou tegen elke concessie ten op'
zichte van de Boeren zijn, en alleen op den duur
vrede verwachten van een oorlog, die tot het
alleruiterste gevoerd is. Kitchener zou minder
onverzoenlijk zijn. Het verschil van opvatting
is gemakkelijk te verklaren, waar de gouverneur
de kwestie uit een politiek oogpunt beschouwt
en de opperhevelhebber meer oog heeft voor de
dagelijks toenemende moeilijkhedeu.
Chamberlain staat aan de zijde van Milner en
er zijn er, die meenen, dat Joe de vredesonder-
handelingen in de war heeft gestuurd. Ja, men
gelooft, dat als het verschil van meening tusschen
Milner en Kitchener tot een uitbarsting komt, dat
dan de laatste zou opgeofferd worden.
De hervatting der vijandelijkheden in Zuid-
Afrika heeft niet geleid tot een veel krachtiger
oorlog. Het blijft bij kleine gevechten, en daarvan
seint Kitchener nog de helft niet.
Uit Jansenville in de Kaapkolonie wordt nog
gemeld, dat in het gevecht, dat daar den 20 door
Scobell en Mullins tegen het kommando van
Scheepers geleverd is, de Boeren 16 dooden ver-
loren hebben.
Daarentegen moet de Engelsche berichtgever
erkennen, dat in het gevecht bij Hartebeestfontein
op den 22, de Engelschen ernstige verliezen heb
ben geleden. Zooals uit een telegram blijkt is
de troost, dat ook de Boeren hevige veriiezrn
hadden, aan het bericht toegevoegd.
Bruce Hamilton heeft den 25sten de Wetsdorp
bezet. Vandaar heeft hij een poging gedaan, om
zich meester te maken van een deel van Fouries'
kommando, dat op 20 mijlen afstand gekampeerd
was. De expeditie is echter niet gelukt. De
Boeren wisten te ontkomen en toen de Engelsche
kolonne weer terug- trok naar de Wetsdorp, had
zij nog een ontmoeting met een ander Boerende
tachement. Bijzonderheden daaromtrent vinden we
echter niet gemeld.
In Engeland is bericht ontvangen, dat lord
Methuen ziek ligt aan koorts.
De nieuwe Minister van Oorlog, generaal
Kool, is al uitgehoord over zijn denkbeelden
Een verslaggever van de Wereldkroniek" had een
onderhoud met hem.
Over een Nederlandsch ,/Volksleger" denkt
de heer Kool blijkbaar nog al twijfeleud, en zeer
stellig verwierp hij de vergelijking met Zwitser-
land, waar de volksgeest een heel andere is.
Over het hoofdpunt van 't oogenblik den
korten oefeningstijd verklaarde hij ronduit,
zonder eenigen omweg te kiezen
z/Dat kan niemand vooruit beslissen Dat moet
de praktijk leeren. Eigenlijk alleen de oorlogs-
prakcijk maar, die hopen wij nooit te zullen be-
leven en in elk geval kan men daarop toch be-
zwaarlijk wachten. Maar wanneer de soldaten,
die werkelijk niet meer dan 8 81/2 maand
gediend hebben, voor herhalingsoefeningen onder
de wapenen terugkeeren, dan moet dadelijk nage-
gaan worden, uiterlijk binnen de eerste week,
wat zij van het vroeger geleerde nog kennen en
wat zij als soldaten waard zijn. Eerst wanneer
men deze ervaring heeft, kan men decideeren
hetgeen voor ons leger noodig is. Dit a priori te
willen uitmaken, moet, naar mijn wijze van zien
onmogelijk worden genoemd
Het bestuur der vereeniging //Vergunning"
heeft aan de Tweede Kamer een adres gezonden naar
aanleiding van de indiening van het noodwetje
tot wijziging der Drankwet. Adressant komt er
tegen op, dat in dit wetsontwerp wordt uitgemaakt,
dat zij, die tusschen 1 Mei 1881 en 1 Mei 1901
een dranknering hebben overgenomen, geen recht
hebben om na 1 Mei 1901 te tappen, en vraagt
verwerping van het voorstel, opdat de regeering
alsnog kunne komen met een ontwerp, waarbij
de termijn van 20 jaar in art. 26b der Drankwet
wordt verlengd tot 25 jaar.
Er circuleert een adres van het hoofdbestuur der
Nationals Christ en-Geheelonthouders-Vereeniging
aan de Tweede Kamer, behelzende o. a. een ver-
zoek dat het de Tweede Kamer moge behagen
bij de drankwetsherziening de invoering van //local
Option" tot een punt van zeer ernstige overweging
bij hare beraadslaging te willen maken en ook
dat door de Wetgevende Macht de bevoegdhtid
zal worden verleend om intusschen den drank-
verkoop op Zondagen en algemeen erkende Chris-
telijke feestdagen geheel te verbieden.
Op dat adres zijn thans 1007 handteekeningen
als bewijs van adhaesie uit Delft opgezonden.
Dezer dagen is een verandering aan de
uniformpet der rijksveldwachters ingevoerd deze
is nu aan de voorzijde versierd met een wit-
metalen Nederlandsch wapentje.
TER NEUZEN, 1 April 1901.
De zangafaeeling //Geduld overwint" der
//Vereenigde Handswerklieden" alhier heeft hare
pogingen, tot het verkrijgen van een vaandel
zien gelukken. Blijkens achterstaande advertentie
zal a. s. Maandag de onthulling plaats hebben
Naar we vernemen zal het muziekgezelschap
h Apollo", daartoe uitgenoodigd, deze plechtigheic
helpen opluisteren.
De koetsier van den omnibus tusschen het
spoorwegstation en de aanlegplaats der prov. boot
alhier, wilde heden morgen ter hoogte van het
wachtlokaal nabij de aanlegplaats met den omni
bus uitwijken voor een ander voertuig, met het
gevolg dat een der wielen van den omnibus vast
reed achter een der palsn van de heining langs
den waterkant. Door den hevigen schok brak de
dissel van het voertuig, sproagen de strengen
der paarden af en werd de koetsier van den bok
geslingerd, waardoor zijn linkervoet, boven den
enkel op een ernstige wijze brak. De terstond
ontboden arts, de heer Van de Ree, legde een
voorloopig verband, waarna de koetsier op een
draagbaar huiswaarts werd gedragen.
Zaterdag werd alhier door het bestuur der
vereeniging //Door eendracht sterk" aanbesteed
de levering van 165,100 kg. chilisalpeter, waar-
van te leveren 1020 April a. s. 74,100 kg
en 10—20 Mei 91,000.
Hiervoar werd ingsschreven door de heeren
P. A. Adriaansens te Walsoorden voor 9,97
en 9,87 P. J. Scheele te Ter Neuzen voor
f 9,94 en 9,73P. A. Adriaansens te Bergen
op Zoom voor f 9,93 en f 9,79 J. J. van
Arenthals te Hansweert voor 9,92 en f 9,86
en P. J. Versluijs te Ter Neuzen voor f 9,92
en f 9,82.
Geen der beide leveringen is gegund.
De uitslag van de overgangsexamens aan de
Rijks-Normaallesseu te Axel is als volgt
Van de 3' naar de 4" klasse P. Bernard te
Axel, G. Goossen te Zaamslag, B. van Pienbroek
te Zaamslag, T. L. Rademakers te Ossenisse,
J. C. Vink te Axel en D. H. de Waal te Honteisse,
Wilhelmina J. Balkenstein te Ter Neuzen, Johanna
F. Moes te Axel, Louisa M. de Pauw te Ter Neuzen,
Antoinette J. Vooren te Ter Neuzen en Oda M. J.
Waelput te Zuiddorpe.
Niet overgegaan 3 jongens en 2 meisjes.
Van de 2e naar de 3« klasse I. P. Anthonisse
te Hontenisse, D. J. A. Bareman te Hoek, J.
Cornelisse te Axel, A. B. Plasschaert te Westdorpe,
L. van de Plasse te Koewacht en P. A. Verbist
te Clinge, Rosalie L. Bosschem te Westdorpe en
Saartje Fonteijn te Ter Neuzen.
Niet overgegaan 1 meisje.
Van de 1® naar de 2e klasse A. van Es van
Zaamslag, P. J. Fermont te Boschkapelle, A. J.
J. Lansu te Clinge, J. A, Leunis te Ter Neuzen,
P. B. M. Molema te Ter Neuzen, J. P. van Rijn
te Axel, H. Steppe te Axel, A. D. de Waal te
Hontenisse, M. E. M. Waelput te Zuiddorpe,
Suzanna Bierle te Ter Neuzen, Eulalia Ceelaert te
Koewacht, Cornelia N. van Dixhoorn te Axel,
Carolina A. Th. Knijff te Zaamslag, Janna S.
Nijssan te Sluiskil, Tanneke C. van Vessem te
Axel, en Charlotta P. L. Vrielink te Axel.
Bij Kon. besluit is o. m. pensioen verleend
aan den heer Adr. J. van Rietschoten, kommies
1* klasse bij 's rijks belastingen, tot een bedrag
van f 536.
Axel, 1 April. Op de Zaterdag jl. alhier ge-
houden stierenkeuring waren aangevoerd
Voor de Rijksbijdrage 6 stieren en 2 driejarige
prachtige stieren welke niet meer werden aange-
houi enen
voor de Provinciale bijdrage 4 stieren en een
te laat aangevoerd.
Koewacht. Vrijdagavond had in de openbare
school te St. Andries onder deze gemeente het
examen plaats, waarmede de tweejarige cursus in
landbouwkunde gesloten werd.
Tegenwoordig waren de rijkslandbouwleeraar,
de heer I. G. J. Kakiebeeke uit Goes, de commisie
van toezicht, eenige onderwijzers en tal van belang-
stellenden.
Het examen werd afgenomen door den heer
F. Remery landbouwonderwijzer alhier en den
heer Kakebeeke. De leerlingen werden achter
eenvolgens ondervraagd omtrent plantkunde, na-
tuurkennis, veeteelt, zuivelbereiding, kennis van
den grond en bemesting. Zij toonden, dat zij
hun tijd goed besteed hadden en veel vrucht
getrokken hadden uit de lessen van den heer
Remery.
Aan 10 leerlingen kon het diploma worden
uitgereikt. De heer Kakebeeke bedankte alien,
die medegewerkt hadden om den cursus tot stand
te brengen en wekte de leerlingen op het geleerde
te onderhouden en uit te breiden.
Hij reikte het diploma uit aan E. Baert, Th.
van Dorselaer, A. Baert, A. van Remortel, C.
Buijsse, C. van Dorselaer J. Allefs, P. Nijskens,
C. Gullet en E. de Guchtenaire.
Een der geslaagden dankte, ook namens zijne
medeleerlingen, den heer Kakebeeke voor zyne
belangstelling en den heer Remery voor zijne
uitstekende lessen. Hij beloofde anderen te zullen
opwekken zich ook op het landbouwonderwijs
toe te leggen.
Clinge. Zaterdagmorgen van 10 tot 12 uur
lad hier in de openbare school in tegenwoordig-
leid van den heer Kakebeeke uit Goes, de heer
lurgemeester dezer gemeente en de leden der
commissie van toezicht, het eerste jaarlijksche
examen plaats van de leerlingen, die deelgenomen
hadden aan den cursus in landbouwkunde. Het
examen werd afgenomen door den heer P. Egger-
moit, hoofd der school alhier en den heer F
Remerij, landbouwonderwijzer te Koewacht.
De leerlingen, 12 in getal, gaven over het al
gemeen zeer gepaste antwoorden en toonden dat
zij in den afgeloopen winter hun best hadden
gedaan om datgene te verwerken, wat hen door
hunne onderwijzers geleerd was.
Ilet woord van dank en aanmoediging door den
heer burgemeester gesproken was dan ook zeer
gepast.
Borsele, 30 Maart. Ter vervanging van
wijlen den heer A. I. van Overbeeke als lid van
den gemeenteraad is slechts de'n candidaat gesteld,
n. 1. de heer A. Boone, die alzoo gekozen is.
Het Rotterd. Nieuwsblad heeft een aardige
April-ui verzonnen, n.l. een ondergrondsche elec
tnsche tram onder Rotterdam.
Een der beambten van het Hollandsche
spoorstation te s Hage heeft Zaterdagochtend op
heeterdaad betrapt een 18jarigen jongen, die zich
sc iu lg maakte aan diefstal van een vaatje boter
van een wagen bij het bestelgoederenkantoor.
De knaap schijnt vroeger ook al iu het station
een poging tot diefstal te hebben gedaan.
Vrijdagavond is een locaaltrein van Medem-
blik naar Hoorn nabij laatstgenoemde stad ont-
spoord. Machinist en stoker sprongen bijtijds
van de machine en de passagiers kwamen met
den schrik vrij. De machine ligt onderstboven.
Te Rijswijk is Zaterdag in den vroegen
morgen de vrouw van v. N. bij het waterscheppen
in de vaart gevallen en verdronken.
Een bejaarde vrouw in 't Friesche dorp
Appelscha had een gezwel aan den rechter duim.
Door een of andere oorzaak had bloedver-
giftiging plaats, met het gevolg dat eerst de
hand en daarna de arm opzwol en de vrouw
kort daarna overleed.
In den Baarsjespolder bij Amiterdam hebben
vele warmoeziers Dinsdag en Woensdag danig te
lijden gehad van wervelwinden. Verscheiden broei
ramen zijn geheel vernield en andere zeerbescha-
digd van &n warmoezier zijn zelfs 40 en van
een ander 16 ramen verbrijzeld. Sommige ruk-
winden waren z66 sterk, dat de ramen geheel
werden opgenomen en als een tol in de lucht
ronddraaiden.
In Utrecht wilden eenige studenten met
alle geweld arren aiettegenstaande de stalhouders
verklaarden dat daarvoor de sneeuw geen gelegen-
heid nog bood. Zij plaatsen nu een ar boven
op eene vigelante, gingen er in zitten, bestuurden
van daaruit de paarden en reden zoo door de
stad.
Een 76jarige vrouw, verpleegde in het
hofje de Twaalf Apostelen te Haarlem, die haar
voeten warmde op een stoof, is in brand geraakt
en aan de gevolgen overleden.
Een boerenknecht uit Zetten, die in een
naburig dorp aan de familie het overlijden van zijne
boerin moest gaan bekeud maken, kreeg onderweg
een ongeluk met paard en kar. Het paard schopte
hem tegen de borst, de kar ging over zijn lijf.
Zijn toestand is zeer zorgwekkeud.
Een paar avonden achtereen trokken gedurig
troepen jongens door de Kalverstraat te Amsterdam,
meestal onder het zingen van socialistische liederen.
Wat nogal deinigveroorzaakte. Ook Vrijdagavond!
In de Kalverstraat en op den Heiligenweg ont-
stond stagnatie onder het sleuterend publiek, wat
tot gevolg had, dat de politie tot doorloopen en
mond houden aanmaaude. Er werd geen ge
volg aan gegeven. Integendeel kreeg het zingen
het karakter van een demonstratie. Tweede gevolg
krachtdadig optreden der politie, en als derde
een kleine schermutseling, waarbij de voorzanger
van den troep, toevallig Voorzanger geheeten, ge-
arresteerd en naar het oude //Gymnasium" opge-
bracht werd, Het opbergen van den leider was
het sein tot ontbmding .van den troep.
Ken onderwijzer in een der grootste gemeen-
ten van Gelderland stond, na met gunstig gevolg
afgelegd vergelijkend exameu, op de voordracht
voor hoofd eener school in een der grootste platte-
andsgemeenten in die provincie. Hij legt de ge-
bruikelijke bezoeken bij de raadsleden af, en een
dezer stelt hem, met een heel air, de volgende
vraag //Ja, hm ziet u, alles goed en
wel hm maar hebt u wel de hoofdakte
Van de vier in Januari vermiste Wieringers,
die toen met een ijsschots zijn afgedreven, is er
Woensdag een gevonden in de sloot, een vaarwater
bij Wieringen. Deze heet Jan Kraan. Het lijk
was goed herkenbaar, en daar het horloge stond
op 9 uur 5 minuten, vermoedt men, dat zij
slechts 1£ uur op het ijs hebben rondgedreven,
daar zij omstreeks 7^ uur 's inorgens zijn ver-
trokken.
Op vele bloembollenvelden in den omtrek
van Haarlem, vooral onder Hillegom, is de
schade, die de felle nachtvorsten aan de met
sneeuwwater gedrenkte hyacintenplanten aanbren
gen, duidelijk waar te nemen. Vooral witte, rose
en lichtblauwe soorten hebben het zwaar te ver-
antwoorden. Tulpen en crocussen, die sterker
zijn, hebben er minder van te lijden gehad.
'^oor het springen van een stoompijp aan
boord van de Turksche torpedoboot Sjehab in de
haven van Saloniki, zijn 9 menschen gedood en
2 gewond.
Aan boord van de //Ophir", waarmee de
hertog en de hertogin van Cornwallis de reis naar
Australia doen, wordt veel werk gemaakt van de
telegrafie zonder draad. Vo'dr de aankomst te
Malta had men zich reeds met dat eiland in
verbndmg gesteld, en toen de /Ophir" alweer
0 Eng. mijlen van Malta verwijderd was, ontving
men op het eilaud nog een telegram.
De politie te Ludwigshaveri, aan den Rijn
tegenover Mannheim, heeft een //steker" in handen
gekregen, zeker Wilhelm Darnian, die in de
laatste weken elf meisjes 's avouds met messteken
in het onderlijf meer of minder ernstig gekwetst
had. Hij is slager van beroep, en men verdenkt
hem ook van twee sexueele moorden, een op
een dienstmeisje en een op een meisje van zeven
jaar, die daar een paar jaar geleden zijn gepleegd.
INGEZONDEN STUKKEN.
Wanneer sommige leden van den Raad eens wilden naleze.
wat sedert 1896 in de raadsvergaderingen in zako do brand-
weer is gesproken en besloten, zonden zij misschien eindeliik
gaan begrypen hoever de gemeenteraad kan en mair gaan
met vrijstelling van den brandweerdienstzo zonden dan
vermnedelijk gaan inzien dat er grenzen zijn aan 's Raads
bevoegdheid en dat de vrijstellingen niet afhangen van het
goeddunken van den Raad.
Het beginsel der Gemeentewet, nitgesproken in art 192
is a/gemeene dienstpliehtbehoudens de bevoegdheid tot afkooD
en plaatsvervanging Vrjstelling is en blijft het spreekt
van zelf uitzondenng. r
Zij mag alleen en moet dan ook worden verleend ingeval
ran bepaalde noodzakelijkheid en binnen de grens door de
verordening aangewezen.
In vroegere rerordeningen werden veelal geheele eategorieen
van personen vrijgesteld.
Zoo vonden we o.a. in de verordening der gemeent.
Haarsuilens vrijgesteld. .alle ambtenaren in 's Rijkedienst."
Zoo vonden we in de verordening der gemeente Loevert.
vrijgesteld
»de leden van den Raad, de gemeente secretaris en
.ontvanger, de rijks- en gemeente-ambtenaren, de notaris
.de leeraren van godsdienstige gezindheden, de onder-
wijzers der openbare en bijzondere scholen, de genees-
kundigen en apothekers, de spoorwegbeambten aan de
.stations werkzaam, de baan- en brugwachters bij den
spoorweg, de personen belast met het ophalen der
"bruggen over pnblieke vaarten en de sluiswachters
Beide bovenvermelde verordeningen zijn. wat betreft gemelde
vrijstellingen, als in strijd met de wet, vernietigd bij K B
van 28 Februari en 20 October 1883.
In beide vernietigingsbeslniten is overwogen dat art. 192
der gemeentewet aan den Raad de bevoegdheid gevende om
van de ingezetenen in het openbaar belang persoonlijke diensten
te vorderen bedoelt dat alleen zij van de verplichting zullen
worden ontheven, die in de onmogelijkheid tijn den door de*
Raad gevorderden dienst in persoon te verrichten en dat de
wet dus alleen vergunt om van den dienst bij de brandweer
vrij te laten die ingezetenen, welke andere plichten in het
openbaar belang te vervulleu hebben.
Daarmede in overeenstemming is ook reeds in 1896 (men
zie het verslag van de raadsvergadering van 2 April 1896)
de oude verordening gewijzigd.
Ik heb toen als mijne meening te kennen gegeven, dat het
toch wenschelijk was enkele bepaalde vrijstellingen in de ver-
ordening op te nemen. Ik achtte dit zeer wenschelijk om
zooveel mogelijk willekeur le voorkomen. Dat de vrees voor
willekeur gegrond was, is herhaaldelijk gebleken.
Later ben lk tot de overtuiging gekomen dat opnemen van
bepaalde gevallen van vrijstelling niet wel mogelijk was,
zonder de kans te loopen de bepaling vernietigd te zien.
Nu staat vrijstelling van een geheele catagorie van personen
met in de verordening.
Heeft evenwel de gemeenteraad het recht om wat niet in
de verordening staat, daorin niet mag staan. toch te doen
^al de gemeenteraad het recht hebben om, zooals de heer
I)e Jonge wil, eenvoudig alle geesteljken vrij te stellen
zonder meer?
Ik geloof dat de Raad daarmede zijne bevoegdheid geheel
oversch rijdt.
Er is recht om een persoon vrij te stellen, meer niet. En
die persoon moet dan bepaald andere diensten in het openbaar
belang te vervullen hebben, en dit vervullen moet dan nog
zoo zijn, dat hij daardoor onmogeljk brandweerdienst kan doen.
Men moet de zaak bekijken, zooals ze bekeken moet
worden en men moet zich niet gaan verdiepen in .wat gek
zou staan zooals, meen ik, de heer Visser zeide of wat voor
den persoon zelf zeer wemchelijk of pretlig zou zijn.
Wil men de geestelijken vrijstellen dan moet dit hoofd
voor hoofd geschieden aangenomen dat zij diensten in het
openbaar belang te vervullen hebben, waarover men ook
weer kan twisten. Maar het kan in geen geval in de veror
dening worden opgenomen.
Van een wettelijk standpunt beschouwd mag m i. een
gcestelijke niet worden vrijgesteld; hetgeen ook tot hiertoe
door den Raad is aangenomen.
W t hierbij de militiewet. waarop de heer De Jonge zich
benep, doet, is mij een raadsel. De Raad heeft alleen met
de gemeentewet te maken.
Wanneer de Gemeenteraad iemand, op grond van zijne
andere diensten in het openbaar belang heeft vrijgesteld, dan
kan men vragen is dat nu een doorloopende. vrijstelling of
wel: geld die vrijstelling alletn voor het g.-val de persoon juist
op het oogenblik, dat brandweerdienst van hem verlangd wordt
een anderen diemt in het openbaar belang te vervullen heeft
zoodat hij wel degelijk bij de spuit moet zijn als hij geen
andere dienst in het openbaar belang moet verrichten
Deze laatste opvatting is m. i. ongetwijfeld de juiste.
De vrijstelling, de voorioaardelijke vrijstelling, kan men
zeggen, door den Raad schept dan een vermoeden in het
voordeel van den vrijgestelde
Doch dit zou niet beletten, hem te straffen. indien bewezen
werd, dat hij wel degelijk brandweerdienst had kunnen ver
richten voor welk bewijs, zoo noodig, zijne superieuren als
getuigen onder eede, zouden kunnen worden gehoord door
den rechter.
Z<5d zou het, dunkt mij, behooren te zijn.
Zelfs de schijn van willekeur moet worden vermeden.
En dan ook zal van zelf alle tegenwerking ophouden.
Algemeene dienaplicht ik zeg het den heer Wieland
na moet zijn het beginselvrijstellingen mocten worden
beperkt tot de hoogst noodzakelijke
Wat het geval van den heer Boone betreft een enkele
opmerking.
Volgen* zijn schrijven is hij zoo herhaaldelijk afwezig,
buiten de gemeente.
Welnu dan kan hij zich immers bedienen van art. 32 der
verordening.
Ter Neuzen, 30 Maart 1901.
VAN DER MOER.
