1
A1 gee o a
Hieuws* en Admtentieblad
voor
2eeuwscb*yiaaadere
a.
No. 4015
Dinsdasr 1 Januari 15401.
40e Jaargang.
AAN DEN MIJLPAAL.
Hoogwatergetij te Ter Neuzen.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen f A,Franco per post: Voor
Nederland f 1,10. Voor Belgie f 1,40. Voor Amerika f 1,82£.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushouders.
Inzending van advertentien v6or 3 uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIEN:
o.an,.^ tot re^e^8 0,40. Voor elien regel meer 0 10
.iAT*" °PKaaf,vau dfeTal pkat8in& derzelfde advertenti'e wordt
8iecnts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsrnimte berekend.
de prjjs
BU deze courant behoort een bijvoegsel.
De laatste twaalf klokslagen van 1900 dreunden
door de ijle ruimte en daarmede behoorde het jaar
weer tot het verledene. Van nog meer beteekenis
was thans de overgang van Oud in Nieuw, nu
niet alleen een jaarkring werd afgesloten, maar
ook de negentiende eeuw, de genoemde verlichte
eeuw, zicb bij hare voorgangsters was gaan voegen.
Steeds sneller drijft het leven ons voort. Wij
kunnen het niet tegenhouden en ziju genoodzaakt
ons rusteloos te laten voortstuwen in den maal-
stroom des levens. Tijd om inmiddels te zien
naar hetgeen achter ons ligt is er nauwelijks.
Het parool is „steeds vooruitDe overgang
van Oud in Nieuw is echter een tijdstip, dat ons
ernstig stemt en tot nadenken dwingt en noopt
•en blik te slaan op den afgelegden weg.
Niet altijd zagen we onze wenschen bevredigd.
Meermalen werden we teleurgesteld, zagen we
•choone illusies verdwijnen als rook. Daar waren
schaduwen, maar ook lichtpunten en al mochten
de eerste de laatste in aantal overtrefFen, zoo
ondervond men toch dat een enkele gelukte poging,
een enkel welgeslaagd plan, ons ruimschoots be-
loonde voor al de teleurstellingen die ons op andere
tijden troffen. En dit is wel gelukkig, want,
ware 't zoo niet, waar zoudeu wij den moed en
de kracht putten om voort te schrijden op de ons afge-
bakende levensbaan P Door de menigvuldige te
leurstellingen zouden wij spoedig het hoofd
moedeloos laten hangen, als niet nu en dan een
enkele lichtstraal de hoop levendig hield en den
blik moedig voorwaarts deed richten.
Verschillende beelden trekken ook onzen geest
oorbij, zoowel zij die aangename herinneringen
verwekken, als beelden die |ons met smart ver-
vullen. Hoevelen, die een jaar te voren met ons
den overgang meemaakten, zijn thans heengegaan
naar de plaats van waar geen weerkeerea mogelijk
is. Zoowel ouderen als jongeren werden gelroffen
door de niets sparende zeis, die ook slaat daar
waar men haar 't minst verwacht.
Ook wij berdenken een verlieshet hoofd onzer
Redactie ontviel ons, na ruim 16 jaren die taak
te hebben vervuld, en we werden geroepen zijn
plaats in te nemen. We aanvaardden deze ge-
wichtige taak, in het vertrouwen, dat de ruime
steun, die de redactie steeds mocht ondervinden,
ook voor het vervolg niet zou ontbreken. Tot
hiertoe mochten we ervaren niet te vergeefs te
hebben vertrouwd en deze ondervinding schraagt
ons om met moed den nieuwen tijdkring tegemoet
te gaan.
Slaan we echter ook onzen blik in ruimen
kring, hoeveel herinneringen doemen dan niet bij
ons op.
Zooals we reeds zeiden, niet alleen een jaar,
maar ook eene eeuw is afgesloten, en alzoo dwalen
onze gedachten ook af naar hetgeen deze ons
bracht. Ons bestek zou onmogelijk al het debit
en credit van de 19de eeuw kunnen bevatten.
Op velerlei gebied bracht zij ontzaggelijke voor-
uitgang. Niet ten onrechte wordt zij de eeuw
der uitvindingen genoemd. Nochthans bezorgde zij
daarmede niet verbetering op alle gebied, getuige
de algemeene klacht over de hedendaagsche
economische en maatschappelijke toestanden en
verhoudingen, bij den harden strijd om't bestaan.
De eeuw leverde belangrijke bijdragen voor de
wereldgeschiedenis. Zij was getuige van groote
schokken op staatkundig gebied en belangrijke
veranderingen van toestanden hadden plaats. Vele
beroeringen kwamen voor, zoowel van natie tegen
natie, als van volkeren onderling.
Bracht zij vooruitgang op het vreedzaam gebied
van handel en nijverheid, ook scherpte het
menschelijk vernnft zich, om steeds krachtiger en
moorddadiger oorlogsmateriaal te scheppen, zdd dat
men zich angstig afvraagt, wat eenmaal het einde
van dat alles zal zijn, waar de tot de tanden ge-
wapende Mogendheden ons voeren zullen.
Enkele voorbeelden konden we daarvan reeds
aanschouwen. Ondanks den algemeenen roep om
vrede, ondanks de verzekeringen van het beoogen
van het goede, liggen beschrijvingen van bloedige
gevechten en ijzingwekkende slagvelden nog versch
in ons geheugen.
Een oogeublik scheen het, dat het einde der
19dc eeuw de kroon op alles zou zetten, wat zij
tot hiertoe gebracht had. Daar ging een roepstem
uit van den Machtigste der Machtigen, den ge-
bieder van het Czarenrijk, een roepstem tot het
verzekeren van een algemeenen vrede, een roep
stem om te voorkomen, dat rerder de beste sappen
der volkeren zouden moeten toevloeien aan het
oorlogsmonster. Wat blijde verwachtingen wer
den niet gekoesterd, de heele wereld door. Onze
residentiestad verscheen in een nieuw licht. Van
daar zou de wereldvrede uitgaan. Zij zou de
zetel zijn van dien wereldvrede, een nieuw
Bethlehem. HelaasHet koude materialisme,
liet egoisme der regeeringen, was niet te vermurwen.
Wel had de Vredes-conferentie plaats, wel kwamen
de gezanten der vrede-begeerende volkeren bijeen,
maar vrede kwam er niet.
"V redes-conferentie Is het geen bespotting, de
naam aan die bijeenkomst gegeven met het oog
op de zaken, die toen reeds door deelnemende
Mogendheden werden voorbereid
W as het geen schrille tegenstelling, de roepstem
des Czaren tot de verschillende volkeren gericht
en de behandeling die het vrije Finsche volk van
Rusland ondervond en nog ondervindt
Al as het geen schrille tegenstelling, het deel-
nemen door Engeland aan die Vredes-conferentie,
terwijl reeds een aanslag op het onafhankelijk
bestaan der Transvaalsche-republiek werd beraamd?
En die aanslag, hoe werd ze uitgevoerd, hoe
wordt ze nog doorgezet
Een Christenvolk, een volk, dat zoo innig ge-
hecht is aan de plechtige viering van het vredes-
feest, is thans werkzaam om een ander Christenvolk
uit te roeien. Men wilde reeds in 1899 het
vredesfeest vieren in het overwonnen land. Is
er erger tegenstelling denkbaar Het verlangen
om het feest van het //Vrede op aarde" te gaan
vieren op een plaats door strijd verkregen en door
menschenbloed gedrenkt
Het doel, het groote doel is niet bereikt. De
Zuid-Afrikaansche Republieken zijn nog niet ver-
overd, geannexeerd. Wederom heeft Engeland
het A rede op aarde!" herdacht, terwijl daar
ginds een Kitchener voor haar tracht het ver-
nietigend werk voort te zetten.
z/\rede op aarde!" leest het, zoo gij kunt, van
de lippen der gewonden en gesneuvelden, op de
verwoeste velden, aan de verbrande hoeven en
vermoorde en mishandelde vrouwen en kinderen,
in het Zuiden van Afrika.
Wanneer zal het einde naken Hoelang zal
de gruwel voortduren Egoisme belet dat zij,
die daartoe de macht hebben, Albion een
tot hiertoe en niet verder toeroepen.
Bedroevend, dat de verlichte eeuw ons zoo'n
gruwel nalaat en we daarmee de geschiedenis van
het nieuwe tijdperk moeten openen.
Is het wonder, dat het ons, bij het overdenken
daarvan wee om het hart wordt, en we ons
angstig afvragen„Wachter wat wordt er van
den nacht?"
ouden stam gehechte nieuwe loot, naast wie
thans een nieuwe verschijning aan den .horizon is
verrezen, eene jonge man, die, we vertrouwen het,
Barer waardig, Haar vergezelien zal op den ver-
deren levensweg en schragen in Hare moeitevolle
taak en, in Zijne liefde voor Haar, ook Haar volk
leeren liefhebben.
vertrouwen maakt het volk van Neerland
zich thans op om den Gemaal der Koningin, nu
nog een vreemdeling, tegemoet te treden, in de
verwachtiDg dat het geen vreemdeling zal blijven.
En wanneer blijken zal dat de traditie's der
Oranje s ook de Zijne zijn, zoo kan hij rekenen
op de sympathie des volks, zooals de Koningin
die reeds geniet.
Lieflijker worden de beelden, wanneer we van
't wereldtooneel onze blikken wenden naar ons
eigen vaderland. Bevrijd uit de banden, waarin
het in 'tbegiu der vorige eeuw gekneld was,
ondervond het ook zijn tegenspoeden, werd het
meermalen door rampen getroffen. Doch vooral
de laatste jaren ging het leven zoo kalmpjes voort,
waren de politieke omstandigheden ons gunstig
en konden de bewoners zich geheel wijden aan
den vreddzamen strijd van kunst en letteren, het
gebied van handel en nijverheid.
Vele beroeringen, die in andere landen plaats
grepen, bleven ons bespaard. De Nederlanders
leefden kalm en rustig voort, bestuurd door het
stamhuis der Oranje's, door de historie zoo nauw
met het volk verbonden.
Verschillende gelegenheden waren er reeds om
te bewijzen, dat het volk zich met innige aan-
hankelijkheid schaart rond den troon der op den
Wanneer we onze gedachten bepalen tot de
naaste omgeving, zoo zijn er verschillende her
inneringen die ons aangenaam moeten stem men.
De nijverheid deed in onze streek hare in-
trede met reusachtige fabrieken, welke nog in
aanbouw zijn, n.l. de staalfabriek alhier en de
goud- en spiegelglasfabriek te Sas van Gent.
Welke voordeelen deze inrichtingen voor onze
omgeving en hare tegenwoordige bewoners zal
afwerpen is thans nog niet te zeggen, doch zeker
weten we dat voor het installeeren en na voltooiing
drijven dier fabrieken vele handen noodig ziju,
zoodat het in elk geval een centra wordt van
bedrijvigheid, die aan velen werk en brood kan
verschaften, wat ten slotte ook weer aan de geheele
omgeving ten goede komt. Hopen we, dat de
daaromtrent gekoesterde en uitgesproken ver
wachtingen, zullen worden verwezenlijkt.
Ook naar Philippine wenden wij onze blikken.
Dat plaatsje, t welk gevoed wordt door hetgeen de
zee oplevert, zag zich langzamerhand van de zee
afgesneden. De haven verzandde en men zag
algebeelen ondergang met rassche schreden naderen.
Er woonden evenwel energieke mannen, die
evenals de Zuid-Afrikaners den strijd met taaie
voiharding en onbezweken moed hebben aange-
bonden tegen den overweldiger. En, waar de
eigen krachten der gemeente te kort schoten,
gingen ook zij evenals thans de grijze staats-
President op 't pad, om hulp en steun te
vragen daar, waar men die verwachten kon, dadr
waar men die met recht kon vragen. Deze po-
gingen mochten steeds meer en meer sympathie
verwerven, steeds grooter werd het aantal mede-
strijders. Men versaagde niet, men hield niet op
den Minister //aan den jas te trekken" en mocht
in het afgeloopen jaar de voldoening smaken, de
ljverige en geduldvorderende pogingen met succes
bekroond te zien. Een van de haven naar diep
water voerend kanaal werd geopend.
leest was het toen in het visschersdorp en tal-
rijke vreemdelingen kwamen daar bijeen, om
getuige te ziju van de overwinning der strijders.
Het was een waar jubelfeest, waarvan de her-
innering ons die daaraan deelnamen nog
versch in het geheugen ligt.
Moge dat kanaal beantwoorden aau hetgeen
men er van verwachtte en het strekken tot bloei
der gemeente.
Niet het minst mag ook het Comite tot stich-
ting eener cooperatieve beetwortelsuikerfabriek aan
het kanaal van Ter Neuzen over het jaar 1900
tevreden zijn. Het doel werd bereikt, een fliuke
fabriek verreei te Sas van Gent en heeft reeds
eene campagne doorgemaakt. Dat de daarvan
verwachtte voordeelen niet uitblijven zou men
mogen afleiden, uit het nu reeds genomen besluit
tot het vergrooten der fabriek.
hooge regeering gestand doet hare belofte, om
nieuwe los- en laadgelegenheden alhier te instal
leeren en de bestaande te vsrbeteren.
Een schaduw werpt op 1900 de omstandigheid,
dat I er Neuzen niet werd gespaard voor een»
gebeurtenis als te Rotterdam voorkwam en als
die waaronder thans Antwerpen nog zucht, n.l.
eene werkstaking. Welken uitslag eene staking
ook hebben moge, steeds werkt zij nadeelig, en
maar al te dikwerf brengt zij voor sommigen een
treurigen nasleep, zooals ook hier ongelukkiger
wijze het geval is geweest. Hopen we, dat de toe
komst onze gemeente voor dergelijke gebeurlijk-
heden moge bewaren.
Eoopen we hier en daar onze stad door, zoo
trellen vele in t afgeloopen jaar plaatsgegrepen
veranderingen ons oog. Aele perceelen, zoo winkels
als woonhuizen, zijn ge- of verbouwd, aan het
meerendeel waarvan men kan bespeuren, dat toe-
name van vertier werd verwacht, terwijl een en
ander in ruime mate bijdroeg, om de stad onzer
inwoning te verfraaien. Vooral zal het grootsch#
nieuwe post- en telegraafkantoor meewerken, om de
entree onzer stad van de zeezijde aanmerkelijk te
verfraaien. Ook het centraal-station voor electrische
verlichting kwam bijna gereed. Moge vandaar uit
gaan //meer licht wel te verstaan, verlichting der
straten, en het nimmer oorzaak worden van ge-
vreesde en in andere plaatsen voorgekomen onheilen.
Een en ander had tengevolge, dat de hand-
werksman de handen vol had en geruimen tijd
slechts met moeite werkkrachten waren te ver-
krijgen.
Ook voor de Ter Neuzensche Courant zijn in
het afgeloopen jaar verschillende lichtpunten aan
te wijzen. Er werd gelegenheid gevonden om ta
geraken tot eene reeds voor lang noodige uit-
breiding van het gebouw der drukkerij. Steeds
zag zij het aantal abonn^'s toenemen en ondervond
zij, wat het ontvangen van advertentien betreft,
dat het aantal dergenen, die overtuigd zijn van
de goede publiciteit die het blad schenkt, steeds
toeneemt.
Dankbaar voor het ondervonden vertrouwen,
drukken wij de hoop uit, dat we dit ook in de
toekomst zullen mogen genieten.
We zijn thans aan 't slot van ons artikel.
Slechts hier en daar konden we een greep doen'
in wat 't verleden ons bracht. Schonk het ons
alles waarop we hoopten Blijft er niets meer
te wenschen Helaasvolmaakt is 't nog geens-
zins en de toekomst heeft nog veel goed te maken.
Een opsomming der verschillende wenschen is
met mogelijk, de lijst zou te lang worden, en
vele zaken zullen geenszins zonder strijd, zonder
moeite, zonder voiharding en geduldoefening tot
stand komen.
Dat het niemand die daartoe geroepen is
aan den moed tot strijden ontbreke Dan kunnen
we hoopvol de toekomst tegemoet gaan.
Ook de plaats onzer inwoning had meenen
we over het algemeen geen reden tot klagen.
De scheepvaart de voornaamste bron van in-
komsten, schonk velen werk en brood, en bleef,
ondanks de concurrentie van andere havens en
zekere ongunstige omstandigheden, stationnair.
Hopen we dat, na uitvoering der verbeterings-
werken aan het kanaal en het bouwen der nieuwe
sluis welke werkzaamheden hier gedurende de
uitvoering ook veel levem en vertier zullen brengen
de voordeelen daarvan ook voor Ter Neuzen
niet zullen achterwege blijven, en voorzeker zullen
daarvau vruchten geplukt worden, wanneer de
Zegenwenschen klinken thans alom.
Ook u, lezeressen en lezers van de Ter Neu
zensche Courant, wenschen wij, Redactie en Uit-
geefster, alle Heil en Voorspoed Moge het u
alien welgaan, zoo voor uw persoon, als in uw
gezin, uwen handel of bedrijf, en alle zorg en
rampen verre van u blijven.
Zoo zij het.
D A G E N.
Voorm.
Nam.
Dinsdag 1 Janttari
10.27
11.3
Woensdag 2
11.37
Donderdag 3
n
0.7
12.84
Vrijdag 4
n
1.—
1.24
Zaterdag 5
1.47
2.10
Zondag 6
2.30
2.52
Maandag 7
8.11
8.31
VEI
0IIB A
X V V.
P.. t... .U Fj.m. P.~J. V.. ,A...
H
K
H
U