BIJVOEGSEL
Ter Neuzensche Courant
Engeland en de Z.-A. Republiek.
Zaterdag 24 iToyember 1900. No. 4000.
President KRUGER.
Binnenland.
Te Marseille heeft men Woensdag bij storm
en regen, een heelen dag doorgebracht met wachten
op de komst van de Gelderland.
Daar waren bijeen dr. Leyds en dr. Mudler
de heeren Fisscher en Wessels, Trotsenburg en
Grobler, benevens vele andere Afrikaanders jour-
nalisten van verschillende nationaliteitalle af-
gevaardigden van het arrondisement der Bouches
du Rhonede president van den Parijschen ge
meenteraad, Grebauval, met zijn deputatie en
voorts tal van comites uit verschillende plaatsen
van Frankrijk en die alien wachtten op de
komst van het Nederiaudsche oorlogsvaartuig, dat
den ouden grijzen zwaarbeproefden President aan
boord had.
Het wachten was vergeefsch. De regen hield
den geheelen dag aan de versieringen verregenden
en de stemming verregende ook. En zooals het
meer gaat, wanneer men wacht op menschen die
niet komen, zonder dat men de reden van huu
wegblijven kan vermoeden, begon men gissingen
te maken.
Waar zooveel menschen bijeen zijn, van zoo
verschillende opvatting en denkwijze, doch alien
teleurgesteld door het uitblijven van den eenige
dien alien verwachten, is het niet te verwonderen
dat die gissingen dwaas en uiteenloopend waren.
Het bleven echter gissingen en Reuter's agent-
schap, dat de moeite deed om al die praatjes, al
die gissingen, al die verinoedens wereldkundig te
maken, heeft daarmede niemand een dienst be-
wezen.
Dat rheel-goed ingelichte menschen," wisten
mede te deelen, dat er diplomatieke nota's ge-
wisseld waren tusschen Engeland en Nederland,
die op het uitblijven van de Gelderland nog meer
invloed haddeu dan de storm is al even dwaas
als de mededeeling, dat president Kruger teleur
gesteld is en door zijn aarzelingen den loop van
het schip vertraagde, of dat de Fransche regeering
den president der Z. A. R. had laten verzoeken
bij nacht aan wai te gaan, en dan onmiddellijk
door te stoomen naar Parijs.
De politie had uitgebreide maatregelen genomen
te Marseille, en was er zelfs een troepenafdeeling
opgesteld in het paleis van justitie, daar men
klaarblijkelijk vreesde voor onlusten in de nabij-
heid van het Engelsche consulaat.
De correspondent van het //Journal" had een
interview met den Engelschen consul te Mar
seille, den heer Gurney, en deze verklaarde vol-
strekt niet te vreezen voor onlusten.
In de gisteren gepubliceerde telegrammen wor-
den nog steeds verschillende geruchten vermeld,
over het lang uitblijven van de Gelderland en
over oneenigheden tusschen de Boerengezanten
en Dr. Leyds en Dr. Muller, vertegenwoordigers
van den Oranje-Vrijstaat en den heer Elof, klein
zoon van president Kruger. Die alle te vermel-
den zou te veel ruimte vorderen en ook verliezen
zij veel van hunne beteekenis, daar president
Kruger te Marseille is gearriveerd.
Wij laten hier volgen verschillende op die
aankomst betrekking hebbende telegrammen.
Marseille, 22 Nov. Het is hedenmorgen hel
der, prachtig weer, hoewel het vinnig koud is
Te half acht werd in de stad het gerucht ver
spreid, dat de ^Gelderland" in zicht was. Reeds
trekken groepjes met eenige haast naar de Quai
de la Joliette.
De genomen maatregelen zijn dezelfde als
gisteren, maar de menigte is minder talrijk, wat
het gevolg is van de onzekerheid omtrent het
uur van aankomst van den kruiser.
Te uur was de afgezette ruimte nog ledig
Een havenbootje brengt het bericht, dat de
/Gelderland" bij Frioul is, koers zettend naar
Marseille.
Dokter Catalan, directeur van den gezond
heidsdienst, gaat aan boord de vrije invaart van
de //Gelderland", zonder quarantaine-maatregelen,
is toegestaan.
De /Gelderland" is in de haven. President
Kruger heeft aan boord van den kruiser de
Transvaalsche hoofdambtenaren ontvangen, met
wie hij in conference is. Eerst na afloop daar
van zal hij aan wal gaan.
Marseille, 22 November. 10,30 u. v. m. Lang-
zamerhand komen dezelfde personen als gisteren
in de afgezette ruimte. De menigte neemt toe,
maar is niet zoo talrijk als gisteren, om reden
een deel der bevolking de begrafenis van den
bisschop van Marseille bijwoont.
Te 9 uur komen Thourel, de president van
het comite voor de onafhankelijkheid der Boeren
te Marseille, en senator Pauillac, de president
van het Parijsche comity. De militaire vereeni-
gingen, inderhaast gewaarschuwd, dat het schip
is aangekomen, komen met de vaandels aan het
hoofd aan en plaatsen zich tegenover de landings-
schot gelost van het salvo van 21 kanonschoten,
waarmede de haven door het schip begroet wordt,
de batterijen van den vuurtoren beantwoorden
schot voor schot de saluutschoten van den Neder-
landschen kruiser.
De leden van het comite scharen zich voor
de trappen van de aanlegplaatsdaarachten
plaatsten zich de afgevaardigden, de leden van
den algemeenen raad en van den gemeenteraad,
en de bijzondere genoodigden.
Een aantal sloepen komen van alle zijden
opzetten en varen in de haven, hunne veelkleurige
vlaggen hijschend.
De menigte roeptLeve Kruger, leve de Boeren
Aan boord van de //Gelderland" wordeu toebe-
reidselen gemaakt voor het aan wal gaan.
De sloep van de //Gelderland" komt aan wal.
Aan boord bevindt zich professor Van Hamel,
de tolk van president Kruger.
Als prof. Van Hamel ontscheept is, richt hij
zich tot den heer Thourel, en zegt tot hem
Ik kom namens dr. Leyds u mededeelen, dat de
commandant van de //Gelderland", die onmiddellijk
nadat hij den president ontscheept heeft weder
zee moet kiezeu, de bedoeling heeft op plechtige
wijze afscheid te nemen van den president der
Zuid-Afrikaansche Republiek. Deze plechtigheid
zal minstens twee uur vorderen. De ontscheping
den president zal dus op zijn vroegst om
Tusschen 9 en 10 uur komt de //Gelderland"
d« wateren van de haven en wordt het eerste
12 uur kuunen plaats hebben.
Nadat de heer Thourel met zijn collegas heeft
gesproken verzoekt hij prof. Van Hamel er bij
den president op aan te dringeu dat de ontscheping
onmiddellijk plaats heeft. //Het gaat om hoogere
belangen" zegt hij.
z/De president zal wel de beleefdheden van de
officieren en de equipage van de //Gelderland'
willen opofferen voor die van de bevolking van
Marseillena de teleurstelling die zij gisteren
reeds heeft ondervonden, zal zij nooit kunnen
aannemen, dat het motief voor de vertraging der
ontscheping van den president, dien zij met
ongeduld verwacht, ernstig gemeend is.
Dr. Leyds, Fischer en Wessel (de heer Wol-
marans han wegeus ongesteldheid in den Haag
moeten blijven) gaan aan boord, en terwijl de
kruiers aan de kade gemeerd wordt, lichten zij
Kruger in omtrent de maatregelen, die voor de
ontvangst zijn genomen.
Vijf minuten voor elven gaat de kommandant
van de //Gelderland" met Kruger in de sloep,
die hem aan wal zal brengen. De Hollandsche
matrozen in groot tenue roepen driemaal //hoera,"
een piket presenteert het geweer en om 11 uur
stapt Kruger aan de douane-brug aan land.
Hij wordt daar ontvangen door de //Comites
voor de Onafhankelijkheid der Boeren" te Prrijs
en te Marseille, door een aantal notabelen uit
de stad en door afgevaardigden uit Oostenrijk en
Italie. Zijn komst wordt begroet met geestdriftig
gejuich van //Leve Kruger! Leve Holland Leve
de Vrijheid enz.
De heer Thourel, president van het Comite te
Marseille, en Pauillac, van het Parijsche Comite,
houden een korte toespraak.
De heer Thourel surak ongeveer als volgt
z/In naam der bevolking van de stad Marseille,
waarvan ik zeker ben de tolk te wezen, heb ik
de eer u hartelijk welkom te heeten. Wil op
het oogenblik, dat ge den voet zet op den bodem
van het edelmoedige en gastvrije Frankrijk den
welkomstgroet aanvaarden, dien ik uit naam van
mijn medeburgers tot u richtaanvaard onzen
diepen eerbied, onze vurige sympathie, onze hooge
bewonderiug voor uw persoon en voor het dappere
Boerenvolk, waarvan gij de heldhaftige vertegen-
woordiger zijt.
z/Ik breug een eeresaluut aan de helden van
den grooten strijd voor de onafhankelijkheid en
het welkom."
Kruger antwoordde»Ik dank den president
van het comite van Marseille en van het centrale
comite voor hun welkomstgroet ik dank ook de
bevolking die is samengestroomd om mij te be
groeten. Want al draag ik rouw om de rampen
van mijn land en al ben ik niet gekomen om
feestelijkheden te zoeken, ik aanvaard van harte
gaarne uw toejuigingen en uw sympathieke ge
voelens voor de zaak, die is de zaak der vrijheid.
z/Ik dank u en dank de Fransche regeering
voor de bewijzen van belangstelling, die zij ons
gegeven heeft. Ik geloof, indien Engeland goed
op de hoogte was gebracht van den toestand, dat
het den oorlog niet zou begonnen zijn. Sinds
den inval van Jamesom heb ik altijd om arbitrage
gevraagd, maar Engeland weigerde.
z/De tegenwoordige oorlog is wreeder en woester
dan dien wij dikwijls tegen de Afrikaanshe bar-
barbaren hebben moeten voeren, maar wij hebben
vertrouwen in den Almachtige, die ons niet ver-
laten zal. En de Boeren zijn besloten liever ge
heel ten onder te gaan met vrouwen en kinderen,
dan slaveu te worden."
President Kruger steeg daarna in een rijtuig
met de heeren Pauillac en Thourel j in een tweede
rijtuig volgen Dr. Leyds, Fischer en de Frauschen
Venel en Rambaud, oud-minister.
Kruger rijdt voorbij de vereenigingen en dele
gaties, die zich opgesteld hebben en die hem
levendig toejuichen en gaat naar het //Hotel de
NoailJes."
De woorden van den grijzen voorvechter werden
met geestdrift toegejuicht en toen hij daarop den
tocht naar zijn hotel aanving gaf het vertrek van
den stoet het sein tot een huldebetooging, zooals
er nog zelden een te zien is geweest. Langs den
weg van de haven naar het hotel Noailles rezen
de jubelkreten steeds machtiger, werd de geest
drift van huis tot huis aangrijpender te aan-
grijpender daar de waardigheid van de huldiging
geen oogenblik door den minsten wanklank werd
geschonden. Nergens inderdaad hoorde men een
kreet die tegen Engeland of Engelands staatslieden
was gerichtslechts den eenigen roep //Leve
Kruger vervulde de lucht, daverde over de stad
als een machtige uiting van den eenstemmigen
Europeeschen volksgeest.
Het was een treffende hulde die den president
zichtbaar aangreep. Toen de heer Kruger het
hotel reeds was biunengetreden hielden nog de
juichkreten aan. Aan dezen machtigen aandrang
vermocht de president geen weerstand te bieden.
De balkondeuren op de eerste verdieping werden
geopend en op bet balkon trad Kruger alleen,
als het eenig svmbool van het dappere Boerenvolk,
dat onder stijgende bewondering van Europa's
volkeren verweg onder namelooze ellende, met
onwankelbaren geestkracht strijdt den grooten
heldenstrijd om zijn bestaan tegen een van Europa's
machtigste naties.
Een oogenblik zwegen de juichkreten, een diepe
aandoening overmeesterde alles en toen barstte de
jubelkreten opnieuw los, met overweldigende kracht,
totdat de kelen waren schor geschreeuwd.
Dr. Leyds heeft 's avonds aan het feestmaal,
dat niet door Kruger bijgewoond werd, gezegd
dat de President hem de opdracht gegeven had,
het volgende te zeggen De President was moe,
droeg rouw en nam niet aan feesten deel. Anders
had hij gaarne eenige oogeublikken met de gasten
doorgebracht. Hij zou nooit het hartelijke onthaal
van de stad Marseille vergetendie ontvangst
overtrof al wat de President had kunnen verwachten
van de stad die aan Frankrijk zijn prachtig volkslied
gegeven heeft, de Marseillaise, het lied van ieder
volk dat men zijn onafhankelijkheid wil ontnemen.
De President had gewild, dat het gejuich gehoord
had kunnen worden door alle Boeren die in de
bergen gekampeerd zijn zij zouden u van ganscher
harte bedankennu dankte de President uit
hun naam.
Hij wenschte de stad Marseille alle voorspoed
toe, en geluk aan liaar kinderen. Als ik had
kunnen komen, had President gezegd, zou ik
mijn dank over heel Frankrijk uitgestrekt hebben,
en mijn glas hebben opgenomen ter eere van den
waardigen president Loubet.
In naam van President Kruger dronk dr. Leyds
op den president der Fransche Republek.
Guerin, voorzitter van de commissie uit den
Parijschen gemeenteraad, dronk op de verbonden
dappere volkeren van Transvaal en Oranje-Vrijstaat
bracht hulde aan Botha en de Wet, die hij
bij de Grieken der Thermopylen vergeleek. Kruger
was de belichaaming van den tegenstand eener
natie, en het levende symbool van een onafhan
kelijken haard. Hij herinnerde aan Gambetta's
woorden, dat er in de dingen hier beneden een
verborgen rechtvaardigheid woont, en hoopte dat
die rechtvaardigheid spoedig zou komen voor de
Boeren.
Het Journal des Debats maakt de volgende
nota openbaar
De regeering heeft zich naar wij gelooven,
bezig gehouden met de wijze waarop president
Kruger te Parijs ontvangen zou worden. Men
verzekert dat de volgende besluiten genomen zijn.
Daar de Engelsche regeering de annexatie Tan
Transvaal door Roberts niet aan de mogendheden
heeft meedegedeeld, zal president Kruger ont
vangen worden als een buitenlandsch souverein
die incognito reist. Loubet zal Kruger op het
Elysee ontvangen indien deze den wensch te
kennen geeft het hoofd van den staat te bezoeken,
en de President der Republiek zal denzelfden dag
zijn bezoek beantwoorden.
Met buitengewone hardnekkigheid schijnen de
Boeren in de laatste dagen weer te vechten. Uit
de telegrammen kan men opmaken, dat de voor-
deelen meestal aan hun kant zijn en de toestand
in den Vrijstaat wordt dan ook van dien aard
beschouwd, dat de Schotsche garde van Pretoria
naar Bloemfontein is gezonden. En toch leggen
er om die stad al een 10.000 Engelschen en zijn
overal Engelsche legerafdeelingen in garnizoen.
Bij Tabanchu, ten oosten van Bloemfontein,
is luitenaut Paxton van het Bedfortregiment
gesneuveld.
Uit de officieele verliezenlijst der Engelschen
blijkt nog dat deze den 16" eenige verliezen leden
bij Rhenoster, terwijl de Manchesters 2 dooden
kregen in een gevecht bij Vrede, waarvan de
datum niet genoemd wordt.
Van de overwinning der Engelschen hij Eden-
burg blijkt niets waar te zijn, daar Roberts er
dan natuurlijk wel iets van geseind zou hebben.
Hij weet alleen, dat de spoor- en telegraaflijnen
vernield zijn.
Nog al vermakelijk is het bericht van de wel-
geslaagde hinderlaag, die de Boeren bij Utrecht
in Natal legden en de mislukte hinderlaag van
de Engelschen bij Lindley, waarbij niet een der
180 Boerengevangen werd.
Eindelijk wordt melding gemaakt van een treffen
bij Strakona Hill, in het Lijdenburgsche, waar
de Engelschen met kanonnen de Boeren verdreven,
die den oogst wilden binnenhalen.
Niet alleen het verzet der Boeren maakt den
den toestand ongunstig voor de Engelschen. Uit
hun verliezenlijst blijkt, dat de typhus en dysenterie
weer meer slachtoffers gaan eischener zijn weer
20 man aan ziekte of wonden bezweken. Den 14n
November zijn bij Muzarab twee man van de
Coldstream Guards gesneuveld een officier en een
i gekwetst. Bij den Kommandonek zijn den
10" een luitenant en vijf man door den bliksem
gewond. En nu komt de //Evening Standard"
met het booze gerucht, dat Roberts van zijn
paard geworpen en ernstig gekwetst zou zijn.
Mocht dit gerucht waarheid blijken en Roberts
de leiding niet langer op zich kunnen nemen,
dan komt Kitchener aan de beurt. Hij zal dan
eens laten zien, wat eigenlijk //streng" oorlogvoeren
is. Want het platbranden van hoeven, het rooven
vee, het gevangennemen van Boeren, die op
hun hoeven blijven en het aan hun lot overlaten
van vrouwen en kinderen (zoo niet erger) dit alles
is nog //zachtmoedigheid" van de Engelschen.
Kitchener heeft Zaterdag te Harrismith met
Rundle al een onderhoud gehad over een stren-
gere wijze van oorlogvoeren tegen de Boeren-
guerillabenden. De Engelsche werfofficieren ver-
klaren, de volgende weken vinnige gevechten met
de Boeren te verwachten. Dundee gelijkt weer
op een groot kamp. De Engelschen verzamelen
er alle beschikbare troepen.
De Boeren schijnen zich hun kracht bewust te
worden en het wordt niet meer aan een luim
overgelaten of zij zullen vechten of niet. Zoo
seint Reuter uit Lindley, dat vele burgers, die
de wapenen hebben neergelegd, daar bescherming
komen zoeken, tengevolge van een proclamatie
van de Boeren, hun gelastende, den 15 in het
lager te komen, in gebreke waarvan zij bij de
eerste gelegenheid de beste zullen worden dood-
geschoten. De Wet staat voortdurend in gemeen-
'schap met de kampen van de Boeren.
Het kommando van Hazebroek moet met vier
kanonnen op 16 KM. van Lindley staan, op den
weg naar Senekal.
Uit Maseroe wordt geseind, dat er ook een
afdeeling Boeren dicht bij Leeuwrivier staat.
Kolonel Morris, kommandant van de stad Durban,
heeft bij het vertrek van den algemeenen inspec-
teur van de remonte voor Engeland het geheim
onthuld, waardoor de Boeren het zoo lang vol-
hielden. Dat kwam niet doordat de Engelschen
hen niet konden verslaan, maar omdat zij hen
niet konden bereiken. In plaats van ossen
moesten z. i. muildieren voor het transport worden
gebruikt en de cavalerie moest niet zoo zwaar
belast worden, en dan zouden de Boeren den strijd
zoo lang niet vol kunnen houden.
Er gaan eerstdaags 200 man van den genees-
kundigen dienst uit Engeland naar Zuid-Afrika.
Maandag zijn de Southampton 114 invalieden
van de Kaap teruggekeerd.
In Barkley-Oost zijn niet minder dan 75 pet.
der kiezers aangeklaagd wegens rebellie. Als zij
veroordeeld worden, verliezen ze voor eenige jaren
het kiesrecht. Op zoo'n manier kan Sprigg lang
op zijn meerderheid rekenen.
Ten slotte nog een berichtje, dat den Engel
schen plezier moet doen. Barton, die Klerksdorp
heeft helpen bezetteu, bericht dat zijn troepen
daar zeer hartelijk werden ontvangen en vol geest
drift werden toegejuicht. De toelichting vermin-
dert de waarde van het bericht een beetjede
inwoners van Klerksdorp zijn hoofdzakelijk En
gelschen de handel is er voornamelijk in Engelsche
en Schotsche handen.
De arrondissements-rechtbank te Middelburg
heeft, ter vervulling eener vacature van rechter
in dat college, opgemaakt de navolgende alpha-
betische lijst van aanbevelingjhr. Mr. W. H.
Hoeufft, kantonrechter te den HelderMr. D.
in Houweninge, substituut-griffier bij de arron
dissements-rechtbank te RotterdamMr. E. L.
Umbgrove, substituut-griffier bij de arrondissements-
te Middelburg.
Uit 't voorloopig verslag der Eerste Kamer
over de Ongevallenwet blijkt, dat de meerderheid
der leden in de afdeelingen er mede was ingeuomen,
dat de regeering dit ontwerp gewijzigd opnieuw
had ingediend en daardoor had getoond het alge-
meen belang te plaatsen boven politieke over-
wegingen.
Velen verklaarden zich dan ook tevreden over
het nieuwe ontwerp en voldaan over den loop,
dien de zaak genomen had.
In eene afdeeling keurden enkele leden de
handelwijze der regeering af en meenden dat deze
veeleer tot ontbinding der Eerste Kamer had
moeten overgaan, met welk gevoelen de meeste
leden der afd. zich niet vereenigden. Had de
regeering anders gehandeld, aan volksmenners zou
een welkome gelegenheid zijn gegeven om agitatie
te verwekken.
Zeer vele leden betoogden, dat't tegenwoordige
ontwerp de voorkeur verdient boven het door de
Eerste Kamer verworpen ontwerp. Er waren
echter, die minder gunstig over't gewijzigd ontwerp
oordeelden, zoodat enkelen hun stem vooralsnog
wenschten te reserveeren. Ook meenden enkele
anderen dat de aangebrachte wijzigingen niet zoo
ingrijpend waren, dat daardoor hunne bedenkingen
tegen 't vorige ontwerp waren opgeheven.
O. a. bleef't bezwaar gelden van de overbrenging
YAN DE
VAN
in
