A Igemeen
Nieuws- en Advertentieblad
Zeeuwsch-Vlaanderea.
No. 3637.
Donderdag; 14 Juli 1898.
voor
K E R M I S.
De oorlog tusschen AMERIKA en SPANJE.
SI MQ01B 6P BE HIIBI.
38e Jaar«:as8g;.
Binnenland.
ABONNEMENT
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,Franco per postVoor
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,82$.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushouders.
Inzending van advertsntien vdor 3 uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIEN
Van 1 tot 4 regels f 0,40. Voor elken regel meer f 0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Even zonderling als het gegaan is met de oorlogs-
verklaring, even vreemd gaat het nu met de
vredesonderhandelingen. Tusschen Madrid en
Washington moeten reeds diplomatieke stukken
over het beeindigen van den oorlog zijn gewisseld
en toch laat men op Cuba de troepen in den
waan, dat er nog heel wat lauweren zijn te
plukken.
In Spanje zelf is de Carlistische beweging een
bezwaar bij het sluiten van den vredeop Cuba
zit men niet weinig verlegen met generaal Blanco
en zijn nog onoverwonnen troepen. Maarschalk
Blanco is werkelijk een groote hinderpaal voor
den vrede. Hij is tegen de overgave van Santiago,
hoewel generaal Linares er wel toe geneigd schijnt,
en hij is overtuigd, dat hij een strijd te land
tegen de Amerikaansche troepen zou winnen. Dat
gelooven vele, zoo niet alle Spanjaarden met hem
en vandaar een groote partij, die wil, dat Blanco,
eerst zijn kunsten eens vertoonde tegenover de
Amerikanen.
Het is wel jammer, dat maarschalk Blanco zijn
van strijdlust gloeiende soldaten niet gebruikt
heeft, om de landing der Amerikanen te beletten.
De positie zou dan misschien wat voordeeliger
voor Spanje zijn. Thans is de overname van
Santiago een kwestie van tijd.
Het bombardement heet begonnen te zijn, maar
veel kan het niet beduiden. Zondag is er gevoch-
ten. De Spanjaarden hebben waarschijnlijk een
aanval gedaan of hebben hun licht geschut eens
willen probeeren. Uit hun loopgraven kwamen
ze althans niet; maar de Amerikanen hadden
toch een kapitein en twee minderen aan dooden,
en een luitenant en drie minderen gewond.
Maandag zou dan het bombardement heusch
beginnen, dat wil zeggen, de artillerie te land
FEUILLBTOK
Vrij bewerkt door
A MO.
22)
Toen wij gereed waren, gingen wij, de oogen
door tranen verblind, door de kamers en daarna
over de binnenplaats. In het midden, bij de fontein,
stond ik stil, plukte een bloem van een oleander,
kuste ze en gaf ze aan Anna. Zunder een woord
te spreken stak deze haar op heur hoezem. Wijl
zij hiertoe den mantel een weinig opensloeg, be-
merkte ik, dat zij dezelfde kleeren droeg die zij
in dien noodlottigen nacht aan had. Ofschoon
dit niet paste bij het jaargetijde, durfde ik er haar
toch geeu opmerking over maken.
Wij waren intusschen bij de poort gekomen
die de binnenplaats van de straat scheidde, en ik
opende die. De poort vie! achter ons dicht
wij stonden op straat. Ik riep een koetsier, die
ons naar het station bracht. Ik haalde kaartjes
en binnen weinige minuten zaten wij in den ge-
reedstaanden trein. Wij schoven dicht tegen
elkander aan en staarden naar buiten, naar de
stad die wij ontvluchtten. Parijs begon zich reeds
in schemering te hullen. Een korte wijle en de
stad was uit ons gezicht verdwenen. Thans werd
het doel waarmee wij gingen, ons ten voile bewust.
Ik wilde kalm met Anna overleggen, op welke
wijze wij het best konden handelen.
z/Liefste," fluisterde ik, „morgenochtend zullen
we in Amsterdam zijn."
zou zooveel mogelijk de forten beschieten, opdat
de oorlogsschepen de baai binnen zouden kunnen
gaan. De kanonnade van Zondag toch had duidelijk
doen zien, dat men van uit zee de stad in't geheel
diet kan schaden. A1 het zware geschut werd
beproefd, maar men kon de kanonnen niet zoo
stellen, dat de kogels over de kusthoogten in
Santiago terecht kwamen.
De artillerie van Shatter is echter ook een zwak
punt, zoodat het zeer de vraag is, of hij de forten
aan de baai zoozeer kan verzwakken, dat Sampson
veilig de baai in kan gaan.
Er is echter een andere vijand, waartegen San
tiago het wel af zal leggen, en dat is de honger.
De Spaansche vluchtelingen, die uit de stad naar
El Caney ontkomen, hangen ijselijke tafereelen op.
Er zouden 23000 man troepen en nog maar 4000
burgers zijn achtergebleven. Voedsel waserbijna
niet en vrouwen, met geld en juweelen bij zich,
verhongerden. De soldaten pluuderden de leeg-
staande huizen en bedreven allerlei buitensporig-
heden. Generaal Linares had aangeboden, zich
over te geven, als hij met zijn geheele macht en
al zijn geschut naar Holguins, een plaats ten
noorden van Santiago, mocht trekkenmaar dit
werd natuurlijk geweigerd.
Ook al bombardeeren de Amerikanen niet, dan
zal de stad zich dus waarschijnlijk moeten over-
gevenwant hoewel zij aan den noordwestkant
niet zoo erg vast is ingesloten, verneemt men niets
van hulp van de zijde van Blanco.
Cervera, de nu gevangen Spaansche admiraal,
zal naar Annapolis overgebracht worden om daar
eenige weken te blijven. Dan zal hij in vrijheid
worden gesteld, als hij op zijn eerewoord belooft,
het land niet te zullen verlaten. Hij heeft nu
nog al last van malaria, doch dat zal in Annapolis
wel verdwijnen. Op de //St. Louis", het schip
waarmee hij naar Portsmouth is overgebracht,
werd hem de grootste achting betoond. Kortom,
de Spaansche admiraal Cervera is op weg een
nationale held in Amerika te worden.
De toestand op de Filippijnen verontrust de
Amerikanen niet weinig. Duitsche oorlogsschepen
meten de kust van Luzon op, alsof de lengte en
de diepte bij dit voornaamste Eilippijnen-eiland
hun iets aanging. Wat de aangevoerde Ameri
kaansche troepen er uitvoeren verneemt men niet
blijkbaar zijn de vredesgeruchten ook daar door-
gedrongen.
Een telegram uit Siboney bij Santiago, d.d. 12
Juli, 7 uur 's avonds, luidt
Gedurende het bombardement door de schepen
Hare vingers omklemden de mijne, terwijl ze
vroeg/,En zullen wij er intijds zijn?"
z/Zeker, nog geruimen tijd voor den aanvang
der terechtzitting. Maar, Anna, Juister
z/Als je mij liefhebt, moet je mij niet een woord
zeggen om mij in verzoeking te brengen, Willem
z/Niet een, maar luister. Als je je door mij wilt
laten raden, zal zelfs nu nog alles goed gaan.
Die man.
z/De arme man, die terechtstaat in mijn plaats
z/Ja, luister. Ik wil je niet verleiden. De
Hemel verhoede het Maar bedenk hij is zonder
twijfel een man uit de geringe volksklasse. Ik
ben rijk, Anna, zeer rijk."
wMaar de angst, dien hij doorstaan moet
z/Daarvoor wil ik hem goed betalen. Waar
schijnlijk is hij slechts een arm man, voor wien
een vijf en twintig duizend gulden een onmete-
lijkcn rijkdom vertegenwoordigt. Maar wat ook
zijn stand moge zijn, de vergoeding hem door
een onbekende hand toegezonden, zal hem den
dag doen zegeuen waarop hij valschelijk werd
beschuldigd. Ik zweer u, dat wij dan den aflloop
der zitting met een goed geweten mogen af-
wachten."
Zij zuchtte, doch gaf geen antwoord. Dit was
voor mij het be wijs, dat zij mijn raad overwoog.
Ik nam hare handen, kuste die, en zei nog eens,
dat ik haar zoo onuitsprekelijk liefhad.
Het duurde lang, eer zij zwichtte. De gedachte
aan een medemensch, zuchtende in de gevangenis,
beschuldigd van een daad die zij bedreven had,
was te benauwend voor haar eerlijke natuur. Ik
gebruikte nu mijn laatste, doch naar mijnoordeel
ook mijn krachtigste middel. Ik verlelde haar,
Zondagnamiddag en heden morgen vielen ver-
scheidene projectielen in de stad en veroorzaakten
aan vier hoeken tegelijk brand.
Het leger, zijn gelederen uitspreidend, naderde
de stad zoodanig, dat hedenmiddag elke weg naar
de stad bewaakt is. Het schijnt onmogelijk dat
de Spanjaarden kunnen ontsnappen. Hedenmorgen
bevonden zich de Amerikaansche heuvelbatterijen
tegenover de stad en bombardeerden de Spaansche
verschansingen, die slechts zwak het vuur beant-
woordden.
A merikaansche tirailleurs onderhielden eveneens
een moorddadig vuur en eindelijk gaven tegen den
middag de Spanjaarden, zonder veel tegenstand te
bieden, de laatste verschansingen over.
Generaal Shatter signaleerde admiraal Sampson
het vuur te staken en zond generaal Wheeler met
de parlementaire vlag met een brief aan generaal
Toral, waarin hij dezen deed opmerken, dat de
Amerikaansche schepen in de mogelijkheid waren
de stad te vernielen, welke door het Amerikaansche
leger omsingeld was.
Tevens deelde generaal Shatter den Spaanschen
bevelhebber mede, dat 18000 Spaansche en Cubaan-
sche uitgewekenen nabij Caney van honger stierven,
daar de Amerikanen geen middelen hadden om ze
te voeden.
Hij vroeg ten slotte overgave van de stad ver-
klarende dat anders den aanval te land en ter
zee onmiddellijk zou worden hervat.
Na verscheidene uren werd door den Spaanschen
generaal geantwoord, dat hij naar Madrid om
instructies moest seinen. Hij zou zoodra hij deze
ontvaugen had, een beslissend antwoord geven.
Generaal Shatter beval zijn troepen zooveel
mogelijk rust te nemen en zich gereed te houden
elk oogenblik den aanval te hervatten.
Te zes uur had generaal Toral nog geen antwoord
uit Madrid ontvaugen.
In de zitting der Eerste Kamer van gister
werden goedgekeurd o. a. de internationale Sanitaire
Conventie, den 19den Maart'97 te Venetie gesloten,
en de suppl.-justitiebegrooting (aanstelling van een
adjunct-inspecteur voor het gevangeniswezen.)
Yervolgens kwam in behandeling het wets-
ontwerp tot verhooging van de marinebegrooting
bouw van een pantserschip.
Dit wetsoutwerp werd, na eenige discussie, zonder
stemming goedgekeurd.
Na goedkeuring der borgtochtenwet kwam de
dat niet alleen zij zou moeten lijden voor hare
daad, maar dat ook ik, als medeplichtige aan die
daad, zou moeten boeten.
De Hemel vergeve mij den angst dien mijne
woorden in dat liefhebbend hart veroorzaakten.
Bleek en bevend zonk zij op haar zitplaats
terug. Had ik ooit getwijfeld, dat mijn vrouw
mij liefhad met gansch haar hart, den blik dien
zij mij thans toewierp, zou dien twijfel hebben
verdreven. Zij bad en smeekte mij, haar bij het
eerstvolgende station te verlaten, haar het laatste
gedeelte der reis alleen te laten doen, haar beken-
tenis alleen te laten afleggen.
Mijn antwoord was kort, maar zoo, dat zij alle
hoop opgaf dat ik daarin zou kunnen toestemmen.
Om mijnentwil gaf ze aan mijn eersten wensch
gehoor.
z/Op een voorwaarde slechts kan ik in uw voor-
stel toestemmen," zei.ze.
z/Laat je in dezen door mij radenin al het
andere kunt ge doen wat ge wilt."
z/Ik moet in de ge.rechtzaal zijn, Willem ik
moet het verhoor bijwonen. Indien het ergste
gebeurt, moet er geen oogenblik uitstel zijn ik
moet daar dan de waarheid bekend maken."
z/Ge kunt dicht in de nabijheid blijven, Anna.
Ik zal er bij tegenwoordig zijn."
z/Neen," sprak zij, //ik moet daar zelve zijn.
Ik moet alles zien en hooren. Zoodra de man
schuldig wordt bevonden, nog voor het vreeselijke
vonnis, dat hij van zijn vrijheid beroofd is, wordt
uitgesproken, moet ik verklaren, dat hij onschul-
dig is."
z/Dat alles kan immers na dien tijd worden
gedaan."
rijwielbelasting aan de orde, die bestreden werd
door den heer Bultman als nadeelig voor de
plattelandsche arbeidersbevolking. Hij berekent
dat de perceptiekosten het belastingbedrag zullen
overtreffen en adviseert afstemming met de bedoeling
de ontvangst van een ontwerp, meer overeenkomstig
den bestaanden toestand.
Ook de heer Rahusen acht de belasting niet
gemotiveerd door de luttele opbrengst.
De heer Rutgers verdedigt haar als opgenomen
in de wet op de personeele belasting.
In stemming gebracht werd het ontwerp aange-
nomen met 30 tegen 12 stemmen.
Vele leden verklaarden bij hetafdeelingsonder-
zoek in de Tweede Kamer van het wetsoutwerp,
houdende wettelijke bepalingen tot regeling van
den leerplicht, met leedwezen de indiening van dit
ontwerp te hebben gezien.
Met het middel dat de Regeering wil bezigen
om haar doel te bereiken, kon men zich in be-
ginsel niet vereenigen. Het wetsontwerp heet te
strekken tot invoering van leerplicht maar, aldus
betoogde men, betreft in waarheid de invoering
van schooldwang. Men achtte het al zeer onver-
standig, na de invoering van den persoonlijken
dienstplicht, nu een zoo antipathiek voorstel te
doen volgen als dat tot invoering van leerplicht.
Men wees er op, dat een groot deel der werk-
lieden tegen leerplicht gestemd was en vroeg of
het op den weg van het tegenwoordige Ministerie
lag een voorstel tot invoering van leerplicht te doen.
Volgens verscheidene leden mocht aan de
invoering van leerplicht niet gedacht worden, dan
met voorafgaande of gelijktijdige verbeteriug in de
regeling van het lager onderwijs. Dat dit wetsont
werp kort voor de aanvaarding der Regeering door
de Koningin werd ingediend, werd door sommige
leden onpolitiek en onkiesch geacht.
Door vele andere leden werd daarentegen dit
wetsontwerp toegejuicht en betoogt, datditgeens-
zins strekt om Jen Staat de opvoeding der kiuderen
in eigen hand te doen nemen.
De indiening er van lag, volgens hen, zeker op
den weg van het tegenwoordig kabinet. Kwalijk
kon, naar men meende, als een der eerste be-
langrijke daden der Koningin, een waardiger maat-
regel voorbereid worden, dan de goedkeuring vau
een wetsontwerp, hetwelk bestemd is de volks-
ontwikkeling op krachtige wijze te bevorderen.
Vele leden bespraken de vraag of in Nederland
het schoolverzuim van dien omvang is, dat daardoor
de invoering van leer- en schoolplicht gerecht-
vaardigd is en kwamen tot de conclusie, dat het
z/Neen, het moet op dat oogenblik zelf geschie-
den Stel u zelven eens in zijn plaats, Willem.
Stel u zijn angst voor, als hij tot levenslange
gevangenisstraf wordt veroordeeld, en dat voor een
daad die hij niet heeft bedreven. O Willem, die
angst is niet door geld te vergoeden. Neen, ik
moet er bij zijn. Alleen als ge mij dit toestaat,
zal ik doen, wat gij wenscht."
Het was de beste bewilliging die ik krijgen en
verwachten kon van haar. Daarom beloofde ik,
dat het zou geschieden zooals zij verkoos.
Ik verzweeg het feit dat de mogelijkheid be-
stond, dat, wanneer bij het uitspreken van het
vonnis een vrouw opstond om de onschuld van
den gevangene te betuigen en zich zelve aan te
klagen, zij mogelijk uit de gerechtszaal zou worden
verwijderd wegens verstoring der orde,
Maar het kon ook gebeuren, dat de man on-
schuldig werd bevondendan zou Anna kunnen
zwijgen, en weldra zou de trein ons dan naar
Parijs terugvoeren.
hSa zelfs nu nog was er hoop
XIV.
Te zes uur 's morgens bereikten wij Utrecht.
Hier stapten wij over in een anderen trein en
spoedig waren wij nu te Amsterdam. Het uurwerk
eener naburige kerk sloeg juist zeven uur toen
wij het Centraal-station binnenstoomaen. Wij
namen een der voor het station staande rijtuigen
en lieten ons naar het //Hotel Suisse" brengen.
Na uitgestapt te zijn, betaalde ik de vracht en
gaf den koetsier een goede fooi, die hij dankbaar
aannam. Het was dezen man aan te zien, dat
hij niet veel verdiende. Ik had echter geen tijd
TEH Ul/TVNdll (WHAM.
»it blad verschljnt jlaandag-, Woentidag- en Vrijdagavond, uitgesonrterd op Feestdagen, bij den nitgever 1'. J. VAST DB WAMPE te Teg lemeo.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN maken
aan belanghebbenden bekend, dat bij de aanstaande kermis
aldaar op het Marktplein plaats is voor 1 STOOMCAR-
ROUSSEL en 3 gewone CARROUSSELS en dat hen
gelegenheid wordt gegeven voor I Augustus aanstaande
schriftelijk te doen blijken voor welken prijs, boven de ver-
schuldigde belasting op staanplaatsen, zij tot het aangegeven
einde over het betrokken terrein wenschen te beschikken.
Grootte en vorm van de iuriehting rnoeten daarbij nauw-
keurig worden opgegeven.
Ter Neuzen, 12 Juli 1898.
J. A. VAN BOVEN, Burgemeester.
J. WISKERKE, Secretaris.