Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeenwsch-Vlaanderen.
No. 3383.
Dinsdag 17 November 1896.
36e Jaargang.
Kanaal Gent—Ter Neuzen.
ABONNEMENT
Per drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,Franco per postYoor
Nederland f 1,10. Yoor Belgie f 1,40. Yoor Amerika 1,32^.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushouders.
ABYERTENTIEN:
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Inzending van advertentien voor 3 uren op den dag der uitgave.
In de Tweede Kamer was Yrijdag aan de orde
de beraadslaging over het wetsontwerp tot goed-
keuring van de overeenkomst met Belgie betreffende
de verbetering van het kanaal GentTer Neuzen
(in ons vorig numrner reeds beknopt medegedeeld)
Be heer Conrad brengt, namens de commissie
van rapporteurs, rapport uit over adressen te
dezer zake. Nederlegging ter griffie.
Be heer Be Beaufort (Wijk) vereenigt zich niet
met het standpunt der regeering in deze, dat de
verplichting tot verbetering van het kanaal op
Nederland zou rusten. Het tractaat van 1879
geeft daartoe geen aanleiding. Het laat beide
contractanten volkomen vrij in den bouw van een
tweede groote zeesluis te Ter Neuzen. Bij aan
neming van de overeenkomst zullen de Staten
Generaal dus een blijk van groote welwillendheid
tegenover Belgie geven. Heeft Belgie daartoe
aanleiding gegeven Men denke aan de plotselinge
sluiting van de Belgische grenzen voor ons vee,
hoewel het mond- en klauwzeer in Belgie ernstiger
heerschte dan bij ons en onzerzijds alle maatregelen
werden genomen om de verbreiding van het mond-
en klauwzeer te weren.
Prijs stellende op eene welwillende verhouding
met Belgie is spreker intusschen bereid dat tractaat
goed te keuren, hopende op wederkeerige wel
willendheid van gene zijde.
Be heer Hennequin constateert ook zijnerzijds
dat in deze Kamer geen welwillende stemming
jegens Belgie heerscht, tengevolge van de maat
regelen in de laatste jaren ten onzent genomen.
Baarom mag men zich hier meer dan ooit de
vraag stellen of in alle deelen de Nederlandsche
belangen bij de thans aanhangige overeenkomst zijn
behartigd. Beze vraag nu kan niet bevestigend
beantwoord worden. Ook de naast betrokkenen en
de deskundigen zijn niet over de plannen gehoord
van welke deze overeenkomst het uitvloeisel is.
Hij is het niet eens met den heer Be Beaufort
dat uit het tractaat van 1879 geen verplichting
voor de contracteerende mogendheden zou voort-
vloeien. Eene andere vraag is of door de in het
tractaat gebrachte wijzigingen de belangen van
Nederland zijn behartigd. Brie hoofdpunten treden
daarbij op den voorgrond het bouwen van een
nieuwe schutsluis te Ter Neuzen, de verhooging
van het kanaalpeil en het graven van een nieuwen
kanaalarm in de richting van Sas van Gent. Be
overweging van de verschillende opmerkingen
daaromtrent gemaakt, leiden tot de conclusie dat
het tractaat is in't belang van Ter Neuzen. Maar
iets anders is 't met de belangen van Sas van
Gent. In den weg van daar naar Westdorpe
wordt over den kanaalarm een brug gelegd, zoodat
dan in dien weg op 5 minuten afstands van
elkander drie bruggen zullen zijn. Bat zal het
verkeer belemmeren met het 4de en met de oostelijk
gelegen plaatsen van het 5de district. Be weder-
legging van dit bezwaar door den Minister in de
stukken is volstrekt onvoldoende. Voorts zal het
water tusschen Gent en Sas van Gent zeer ver-
ontreinigd worden. Ook ontstaan voor den land-
bouw ernstige bezwaren uit de verhooging van
het kanaalpeil. Be belanghebbenden hebben vroeger
reeds gewezen op de verminderde opbrengst hunner
landen ten gevolge van den overlast van water en
het verzoek gedaan om van rijkswege voor hanne
landen eene voldoende afwatering te mogen ont-
vangen. Het uitzicht daarop zal niet beter worden,
tenzij men de noodige voorzieningen treffe in het
plan van bedijking der Axelsche vlakte.
Zoo kan er nog veel gedaan worden om bij de
uitvoering van de overeenkomst het Nederlandsch
belang beter te behartigen. Wanneer de regeering
daaromtrent bevredigende toezeggingen doet, zal
spreker zijne stem aan de overkomst kunnen geven.
Be heer an Beinse zal bezwaarlijk deze over
eenkomst kunnen goedkeuren. Spreker heeft
tweeerlei bedenkingen. Be eerste zijn van meer
algemeenen aard en de andere raken de speciale
bepalingen der overeenkomst. Op den voorgrond
zij gesteld, dat al de tot dusver met Belgie
gesloten of ontworpen overeenkomsten meer in
't belang van Belgie zijn dan van ons. Hij wijst
op de verhooging van de invoerrechten op onze
landbouwproducten. Wij hadden dus wel degelijk
aanspraak mogen maken op equivalenten van de
zijde van Belgie en bij deze overeenkomst gunstiger
bepalingen kunnen bedingen. Het bouwen eener
nieuwe sluis is niet van gering belang voor Belgie.
Wij hadden daartegenover voordeelen voor ons
kunnen bedingen. Wel is waar is sedert Januari
de Belgische grens weder voor ons vee opengesteld,
maar de vrees bestaat dat daarop weder zal worden
teruggekomen. We hadden in elk geval gunstiger
bepalingen kunnen bedingen voor de verlichting
van rijkswege langs het kanaal en voor beteren
waterafvoer, ter voorkoming van een verontreiniging
die de visch doodt. Sprekers slotsom is dat hij
zijne stem aan het ontwerp zal moeten onthouden.
Be heer Conrad, het technisch gedeelte der
zaak aan de regeering ter beantwoording latende,
neemt uit de betoogen der vorige sprekers twee
hoofdpunten op. Ten eerste het bezwaar tegen
het niet verbreeden van den westelijken kanaalarm
te Sas van Gent. Hadden we dat gedaan dan zou
men een tweede sluis hebben moeten bouwen,
hetgeen niet had kunnen geschieden dan in dat
zoogenaamde eiland. Bat nu zou tot vele prac-
tische bezwaren aanleiding geven. Be fabrieken
te Sas van Gent zouden juist daardoor van den
noodigen waterafvoer verstoken zijn. Een tweede
bezwaar betrof den aanleg van de drie bruggen te
Sas van Gent. Be bezwaren daartegen zijn echter
meer schijnbaar dan werkelijk. Be eerste brug
aan de oostzijde is te smal, zoodat twee voertuigen
niet naast elkander daarop kunnen rijden. Nu
zal men een breede brug gaan bouwen, op welke
twee rijtuigen naast elkaar kunnen passeeren zonder
dat de scheepvaart daaronder zal lijden. En wat
het dempen van den oostelijken kanaalarm betreft,
die is thans overbodig en voor het behoud bestaat
geen noodzakelijkheid.
Spreker acht dan ook de bepalingen der overeen
komst op deze punten voldoende. Zoodra het
kanaal verontreinigd wordt zullen wij het recht
hebben de sluizen te sluitenmaar dit is een
punt hetwelk geen verband houdt met het tractaat.
Be Minister van buitenlandsche zaken (de heer
Roell) wijst er op dat sinds 50 jaren herhaaldelijk
overeenkomsten ter zake van de kanaalverbinding
tusschen Gent en Ter Neuzen zijn aangegaan.
Telkens meenden beide partijen dat zij te weinig
voordeelen hadden bedongen. Volmaakt is zeker
nooit een overeenkomst als deze. Baarom zou
eene weigering der bekrachtiging den Minister leed
doen. Be Minister gaat na wat omtrent deze zaak
is verhandeld tusschen de beide regeeringen sinds
1839, tot aan het tractaat van 1879, waarin o. a.
bepaald is dat, wanneer mocht worden overgegaan
tot het bouwen van een sluis te Ter Neuzen, dit
het onderwerp van een speciale overeenkomst zou
uitmaken. Nu heeft de Nederl. regeering daarom
trent slechts een verplichting aangegaan in zoover
de Nederlandsche belangen door de uitvoering
daarvan geen schade zouden lijden. Be Minister
weerspreekt dan ook op dit punt het betoog van
den heer Be Beaufort. Be regeering mocht niet
tot voorwaarde van hare toestemming stellen het
bedingen van andere concession. Be vraag is
alleen of uit technisch oogpunt de overeenkomst
verdedigbaar is. Be heer Conrad heeft met zijne
gewaardeerde talenten de regeering op dit punt
reeds ter zijde gestaan. En wat nu de bewering
betreft dat wij op verschillende punten Belgie
reeds ter wille zijn geweest, herinnert de min.
dat de overeenkomst betrekkelijk BaarleNassau
bezwaren heeft ontmoet juist bij de Belgische
regeering, terwijl de veeconventie, door de vorige
regeering aanhangig gemaakt nog niet tot stand
is gekomen. Wat de verhooging van de invoer
rechten betreft, deze is niet speciaal tegen Neder
land gericht maar treft al de aangrenzende
mogendheden.
Had men gewenscht op grond van art. 12 van
het tractaat van 1879 de scheepvaarttarieven te
verlagen, de minister wijst er op dat genoemd art.
12 de regeering volkomen vrijheid laat van zee-
schepen die te Ter Neuzen aankomen de rechten
te heffen die zij noodig acht. Eene afschaffing
van die rechten bij deze speciale gelegenheid kwam
niet te pas; dit zal eventueel krachtens algemeenen
maatregel moeten geschieden. Het tractaat legt
daartegen in elk geval geen beletsel in den weg.
Ook de vrees voor differentieele spoorwegtarieven
ten voordeele van Mechelen is ongegrondzij
wordt uitgesloten door het tractaat van 1867, dat
onbetwistbaar nog bindend is op dit punt.
En nu de medaille eens omkeerende, moet men
toch ook letten op de groote voordeelen van het
tractaat. Be groote verbeteringswerken zullen tot
stand komen zonder dat het ons geld kost, terwijl
nochtans 3/10 van de scheepvaart Ter Neuzen passeert.
Thans gaat de scheepvaart achteruit door onvol
doende verkeerswegen. Een ander voordeel is dat
de periodieke afdammingen zullen kunnen vervallen,
die de scheepvaart zoozeer hinderen. Baarbij komt
dan nog de verbetering van het oostelijk jaagpad.
Bat alles zal verkregen worden zonder dat 't ons
iets kost, ook voor het onderhoud.
Be Minister geeft ten slotte als zijne vaste
overtuiging te kennen en zoo spreekt men
niet zonder grond van deze plaats dat tot de
sluiting van de Belgische grenzen voor ons vee
noch nu, noch in de toekomst die verder gaat
dan de naast bijliggende, zal worden overgegaan
tenzij zeer ernstige overwegingen van sanitairen
aard onder onzen veestapel daartoe mochten nopen.
Be Minister van waterstaat (de heer Van der
Sleyden) de technische bezwaren van de heeren
Hennequin en Van Beinse beantwoordende, doet
daarbij uitkomen, dat bij de nieuwe sluis te Ter
Neuzen de oeververdediging van de Westerschelde
voldoende is verzekerd.
Omtrent het bezwaar der overbrugging van den
weg van Sas van Gent naar Westdorpe zich ver-
eenigd met het betoog van den heer Conrad,
meent de Minister te mogen zeggen dat de brug
voldoende sterk zal worden gemaakt; terwijl hij
ook ten opzichte van den sluisbouw zich bij de
verdediging door den heer Conrad aansluit. Be
verontreiniging van het kanaal tusschen Gent en
Sas van Gent zal door de uitvoering van de over
eenkomst betrekkelijk de sluiting der sluizen te
Gent kunnen getemperd worden, terwijl de bedij
king van de Axelsche vlakte voldoende water-
keerend zal worden gemaakt en aan de bezwaren
van de eigenaren van eenige gronden in die vlakte
dus zal worden tegemoet gekomen.
Be heer Hennequin, repliceerende, geeft toe dat
bij deze gelegenheid geen ongelijksoortige belangen
hadden kunnen worden geregeld. Hij blijft echter
volhouden dat vele bezwaren tegen de overeenkomst
hadden kunnen vervallen, als de plannen waren
openbaar gemaakt. Zijn bezwaren betrekkelijk de
niet verbreeding van den westelijken kanaalarm en
van de drie overbruggingen, de bedijking der
Axelsche vlakte, acht hij niet wederlegd. Boor
de kanaalrechten bestaat eene kolossale begunstiging
van den Antwerpschen handel die thans had moeten
zijn weggenomen. W ij staan hier voor een complex
van Nederlandsche belangen die zullen worden
benadeeld, en andere op welke niet genoeg is gelet.
Tot deze conclusie leidt ook het antwoordt van
den minister van waterstaat.
Be heer Conrad zegt dat de internationale
commissie die in deze werkzaam is geweest, de
verschillende plannen nauwkeurig heeft onderzocht
en getoetst aan de belangen van Ter Neuzen en
dat geen andere oplossing mogelijk is gebleken.
Be Minister van Buitenlandsche zaken (de heer
Roell) herhaalt zijne pertinente verklaring dat niet
dan om zeer overwegende en ernstige redenen, aan
den sanitairen toestand van het vee ontleend, de
grens van Belgie zal worden gesloten.
De Minister van waterstaat (de heer Yan der
Sleyden) licht sommige punten nader toe.
Be beraadslaging wordt daarop gesloten en het
wetsontwerp aangenomen zonder hoofdelijke stem
ming- (R. Ct.)
folitieli Overzicht.
Een Fransch kabinet is zijn leven eigenlijk nooit
zeker en dikwerf is een formatie heel na aan haar
dood, wanneer zij juist meent er aardig in te zijn,
doch op grond van de votums, welke in de Kamer
zijn uitgebracht, zou men het gematigde bewind-
Meline toch nog wel een paar weken levens durven
voorspellen.
Voor de motie van vertrouwen hebben, behalve
254 republikeinen, gestemd 30 radicalen en 52
leden der rechterzijde, er tegen 156 radicalen,
50 sociaal-democraten en 8 gerallieerden. Terwijl
dus de republikeinen als een man voor de com-
binatie-Meline partij kozen en in dezen gesteund
werden door een vrij groot aantal radicalen alsmede
bijna de geheele rechterzijde, bestond de oppositie
uit de groote meerderheid der radicalen en de
sociaal-democraten een heel duidelijke vinger-
wijzing voor de oppositiehet zoet gefluit des
radicalen vogelaars met een concentratie-bewind
als lokmiddel wordt genegeerd door de gematigde
elementen.
Nu hebben de sociaal-democraten wel een voor-
stel ingediend ter verleening van amuestie aan
Berezowsky, den dader van den aanslag op Czaar
Alexander II en aan Cyvoct, veroordeeld wegens
den aanslag op den schouwburg te Lyon, alsmede
aan alle andere wegens politieke vergrijpen veroor-
deelden, doch dat zal wel meer een //balon d'ssay"
zijn of wel een uiting van trouw aan de begin-
selen, dan een ernstig gemeend wetsplan. Zoo
onmiddellijk na het bezoek van den Czaar en de
Czarina van Rusland heeft een dergelijk plannetje
immers geen schijn van kans en met de hervorming
der wijze van samenstelling van den Senaat, is
't niet veel beter.
Eigenlijk moest dit plannetje dienst doen als
reserve, wanneer het kabinet de eerste aanvallen
zou hebben afgeslagen, doch na de deroute heeft
het weinig kans van slagen. Be Senaat wordt
niet saamgesteld door het directe stemrecht zooals
men weet, doch door de leden van de algemeene
raden en van de gemeenteraden en de aldus uit-
verkorenen hebben 9 jaar zitting, terwijl de Kamer-
leden slechts een mandaat van 4 jaar hebben.
Bat moet nu anders worden volgens de radicalen
en de sociaal-democraten en een plan is reeds kant
en klaar, tot gebruik gereed. Het bedenkelijke
is dat de grond wet er voor gewijzigd zou moeten
worden en daardoor is de kans der oppositie dan
ook heel gering.
't Mooist is wel dat de radicalen en de sociaal-
democraten 't onderling heel niet eens zijn de
radicalen zouden de Senaat willen handhaven
zooals hij is, doch zijn rechten beperken of wel
het Hoogerhuis doen samenstellen door het
directe algemeene stemrecht, terwijl de sociaal-
democraten de Eerste Kamer eenvoudig zouden
willen opruimen.
Het voorstel-Guillemet nu, dat aanbevolen wordt
door den rapporteur Trouillot, wil den //Scrutin
de liste" en een kieslichaain, saamgesteld uit elec-
toren 1 op elke 150 kiezers voor dengemeente-
raad. Zoo zou dus elke stad van meer dan 15,000
inwoners boven de 100 electoren afvaardigen en
Parijs niet minder dan 3060
Ondertusschen blijft de begrooting wachten en
het nieuwe dienstjaar staat voor de deur
Be conservatieven en vele nationaal-liberalen in
Buitschland zijn ongerust over het verloop der
tegen heden vastgestelde interpellate over Bis-
marcks onthullingen. Wel ducht men niets ergs
van de zijde der katholieken (graaf Hompesch zal
de regeering interpelleeren en 'tzal dus zeer zacht-
moedig zijn, terwijl het Centrum zelfs wel ge-
noegen zou willen nemen met een ontwijkend ant-
woord) doch van vrijzinnige en sociaal-democra-
tische zijde eischt men meer. Niet het feit der
alliantie met Rusland acht men 't ergst, doch de
onthulling in een dagblad en de Hamb. Nachr.
praten eigenlijk om de zaak heen als zij 't vol-
gende ten beste geven in verband met de inter
pellatie
//Het is te hopen, dat bij de discussie duidelijk
zal uitkomen, hoe de regeering van Keizer Wil-
helm door deze //stilzwijgendheid" niet alleen den
dank heeft verdiend van de Buitschers, maar van
alle mogendheden, die op den vrede gesteld zijn,
met inbegrip van die leden van het Brievoudig
Verbond. Yan zeer groot belang zal het boven-
dien zijn te vernemen, welke redenen den rijks-
kanseliers graaf Caprivi er toe genoodzaakt hebben,
den Russischen draad af te snijden.
Het zal der regeering zeer gemakkelijk vallen,
door het afleggen van duidelijke verklaringen,
aan de natie de zekerheid te geven, dat bij dit
besluit geen buitenlandsche invloeden hebben
gegolden van mogendheden, aan wie een Buitsch-
Russisch verbond onaangenaam zou kunnen zijn.
Wij zijn overtuigd, dat een volkomen doorzichtige
openbaarheid der onderhandelingen en overwegin
gen, welke daarbij zouden hebben plaats gehad,
rnrnamm
Oit blad verschijnt Ianmlaif-, lldeimlajj. en Vrijdn^avond, nitsezonderd op Feestdasen, bij den uitgever 1". J. VAK DE 8AHDE te Ter Hi