Algemeen
Nieaws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaandere
MNBESTED1NG.
No. 3320.
BEOlBHAiOK.
Om de eer van sijn moete.
B S K B
De nieuwe Kieswet.
Dinsdag 23 Juni 1896.
36e Jaargang;
aanbesteden:
ABONNEMENT
Per drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,Eranco per postYoor
Nederland f 1,10. Voor Belgie f 1,40. Voor Amerika 1,82£.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
busbouders. >->
ADVERTENTIEN:
Yan 1 tot 4 regels 0,40. Yoor elken regel meer 0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Inzending van advertentien v6or 3 uren op den dag der uitgave.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN
zullen op Dinsdag, 30 Juni a. s., 's avonds 7
uren, op het gemeentehuis, in het openbaar, bij
enkele inschrijving,
De levering van PETROLEUM voor
de straatverlichting. gedurende
1896/97, (ongeveer 6000 liters)
De betrekkelijke voorwaarden liggen ter inzage
op de gemeente-secretarie, alwaar ook eene ver-
zegelde bus tot het ontvangen der inschrijvings-
biljetten is geplaatst.
Ter Neuzen, 16 Juni 1896.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. A. VAN BOVEN, Burgemeester.
J. DIELEMAN, Secretaris.
De wet regelende het kiesreclit en de benoeming
van afgevaardigden ter Eerste en Tweede Kamer
der Staten-Generaal is door den eenen tak der
vertegenwoordiging aangenomen.
In eene wet is het kiesrecht voor de Tweede
Kamer, de Provinciate Staten en de Gemeenteraden
geregeld, teiiininste wat de kiesbevoegdheid betreft,
want het gemeentelijk kiesrecht berust voornamelijk
op het plaatselijk belastingstelsel.
Yoorde Kamer zal men voortaan hebben belasting-
kiezers, woningkiezers, loonkiezers, kapitaiisten en
geexamineerden. Zij moeten voor of op 15 Mei
den leeftijd van vijf en twintigjaren bereikt hebben
en natuurlijk tot de mannelijke ingezetenen behooren
en Nederlanders zijn. Onder belastingkiezers ver-
staat de wet degenen die hun aanslag over het
laatstverloopen jaar in eene of meer der Rijks
directe belastingen voor of op 1 Maart hebben
voldaan, waarbij alleen voor de grondbelasting een
minimum van 1 per jaar vereischt wordt, terwijl
wat het personeel betreft, de belasting op de
rijwielen is uitgezonderd. Voor de grondbelasting
worden boofdsom en Rijksopcenten bijeengenomen.
Bij de belastingkiezers (die voortaan ook wel
aangeduid zullen worden als a-kiezers n.l. die
onder lett. a van art. 1 der wet vallen) geldt de
aanslag der vrouw in de Rijks directe belastingen
voor baren mandie van minderjarige kinderen
wegens goederen waarvan hun vader bet vrucht-
genot heeft, voor hunnen vader. Evenals thans
gelden aanslagen in de grondbelasting wegens
onroerende goederen eener onverdeelde nalatenschap
ook voor den mede-eigenaar, al is zijn naam bij
den aanslag niet in het kohier vermeld, mits hij
niet minder dan 1 voor zijne portie betale.
Nu volgen de b-kiezers, dat zijn de zoodanigen,
die sub b. van art. 1 in vijf rubrieken zijn verdeeld.
Ten eerste de woning- of huurkiezrrs.
Dezen zullen om het kiesrecht te erlangen,
tusschen 1 Augustus en 31 Januari niet meer dan
denmaal (en dan nog in dezelfde gemeente) hebben
mogen verhuizen en dan, hetzij als hoofden van
gezinnen of wel als alleen wonende personen
moeten hebben bewoond een huis of een gedeelte
van een huis, ten minste van een huurprijs als
vermeld is in de tabel bij de wet behoorende en
waarin de gemeenten in negen klassen zijn verdeeld
De huurprijzen verschillen van f 2,50 voor de
grootste gemeenten, tot 85 cents in de kleinste,
alles per week. Huurkiezers zijn ook personen
die, krachtens eigendom, vruchtgebruik of huur,
eenzelfde vaartuig van ten minste 24 kubieken
meter hebben bewoond gedurende het straks ge-
noemde tijdsverloop. Bij de berekening van
den werkelijken huurprijs-wordt de maand geacht
vier weken te hebben, en het jaar gerekend op
vijftig weken.
Dan volgen de zoogenaamde loonkiezers. Dezen
zullen minstens gedurende dertien maanden bij
een patroon of onderneming of instelling in dienst-
betrekking moeten geweest zijn of als inwonende
zoons in het bedrijf der ouders werkzaam moeten
geweest zijn tegen een vast loon, dat alweder
afwisselt naar den rang der gemeenten of gedeelten
van gemeenten waar zij wonen en dat van 550
tot 300 afdaalt. Met zulk een loon wordt
gelijkgesteld een pensioen, dat men mocht genieten
van een openbare instelling. Wie echter 550
te zamen geniet van inkomen en pensioen, beeft
evenzeer uit dien hoofde aanspraak op het kiesrecht.
Hierbij valt nog op te merken ten eerste dat
niet afgetrokkcn beboeft te worden van het vaste
week- of maandloon dat gedeelte hetwelk men
wegens ziekte of verwonding gedurende hoogstens
twee maanden beeft ingeboetten tweede dat vrije
woning of inwoning, vrije kost en inwoning en
vrije kost ook mogen meerekenen in het inkomen
dat men aangeeft, met dien verstande, dat de
waarde van de vrije woning of inwoning wordt
gerekend, naar gelang van de klasse der gemeenten,
op minstens f 125 voor de grootste en minstens
f 37,50 voor de kleinste gemeenten de waarde
van den vrijen kost en inwoning op 350 voor
de grootste, op f 200 voor de kleinste gemeenten
en de waarde van den vrijen kost alleen op f 225
voor de grootste gemeenten en 162,50 voor de
kleinste.
Vervolgens heeft men de zoogenaamde bezit-
kiezers. Wie niet genoeg belasting betalen, wie
niet genoeg huur verwonen, wie niet genoeg inkomen
genieten, hetzij aan loon alleen of aan loon en
pensioen te zamen, die kunnen toch nog bezit-
kiezers worden.
Daarvoor is bet noodig, dat zij op den 1 Eebruari
sedert een jaar den eigendom met recht van vrije
beschikking hebben van ten minste f 100 (nominaal)
ingeschreven in de Grootboeken der Nationale
Schuld of van ten minste f 50 ingelegd in de Rijks-
postspaarbank.
Eindelijk de zoogenaamde capaciteiten. Wie aan
al de genoemde vereischten niet voldoet, kan nog
kiezer worden, wanneer hij heeft voldaan aan de
eischen van bekwaamheid, door of krachtens de
wet gesteld, voor de benoembaarheid tot eenig
ambt voor de vervulling van eenige betrekking of
voor de uitoefening van eenig bedrijf of beroep.
Maar tot het kiesrecht tot samensteliing van
de gemeenteraden worden toegelaten zoodanigen,
die (behalve ingezetenen eener gemeente zijnde) of
in de Rijksbelastingen zijn aangeslagen en dus tot
de zoogenaamde A-kiezers behooren of in eene
plaatselijke directe belasting betalen naar de cijfers
van het inkomen, die in genoemde tabel zijn gesteld
voor gemeenten of gedeelten van gemeenten. Voor
hdt overige gelden de andere regelen voor de kies-
bevoegdheid ook voor de gemeenteraads-kiezers.
Bedeelden of onderstand-genietenden zijn uit-
gesloten. Onder onderstand verstaat de wet elke
ondersteuning in geld of andere benoodigdbeden
verstrekt tot leniging van nood aan behoeftigen.
Daar valt buiten het versehaffen van kosteloos
onderwijs. Er binnen valt bet kosteloos verstrekken
van geneesmiddelen, maar niet het ontvangen van
kosteloozen geneeskundigen raad, meer bepaaldelijk
in polyklinieken.
Voorts zijn, zoolang zij in actieven dienst zijn,
geen kiezers de militairen bij zee- en landmacht
beneden den rang van officier die in de kazerne
wonen, daaronder begrepen de miliciens en de
marme-reservistenmaar zijn wel kiezers zij die
den graad van sergeant bekleeden en de „met
hen gelijk gestelden, ook wanneer zij in de kazerne
wonen (waarbij vooral gedacht is aan de adjudanten-
onderofficier), doch een en ander voor zoover zij
aan art. 1 der wet de kiesbevoegdheid kunnen
ontleenen, dus voor zoover zij mocbten vallen
onder de A tot B kiezers.
Er zal voortaan zijn een verkiezingsdag en een
stemdag. De eerste is bestemd voor de inlevering
van eene voordracbt van candidaten, die op
straffe der gevangenis of boete door minstens
40 bevoegde kiezers moet worden aangeboden.
Is er geen candidaat gesteld dan moet eene nieuwe
verkiezing worden uitgeschreven. Is er geen
tegencandidaat, dan is de alleen voorgedragene
wettig benoemd.
De kiezer krijgt uiterlijk 3 dagen voor den
stemdag zijne oproepingskaart die de narnen der
gestelde candidaten bevat, waarvan ook publieke
bekendmaking plaats heeft en op den stemdag ont-
vangt hij in het stembureau zijn stembiljet waarop
mede de namen der candidaten zijn vermeld. Voor
die^namen is een zwart ruitje met een witte stip
in t midden die met een in bet bureau aanwezig
potlood wordt zwart gemaakt, als men wil aan-
wijzen wien men stemt. Die stemming heeft plaats
voor een afgescboten lessenaar waarin slechts een
kiezer tegelijk wordt toegelaten. Daarop komt
het zoogenaamde couloirstelsel neer.
De thans nog bestaande manier van stemmen
begmt voor de Kamerverkiezingen pas 15 Mei
1897 voor de Provincial Staten en de Gemeente
raden moet daaromtrent nog nader beslist worden
krachtens de aanhangige wetten. Terwijl voortaan
FEXJULLETOISS
ffNeen, mama, ik ga met u, geen macbt ter
wereld kan mij daarvan terughouden," zeide zij.
Met raw geweld voelde zij zich bij den arm
grijpenzij zag in het van woede verwrongen
gelaat haars vaders.
#Kau ook mijn vloek u niet terughouden
vroeg Von Horwitz op dreigenden toon.
Het meisje wankelde bij deze vreeselijke
woorden.
jfPapa, papa," stamelde zij, „om Gods wil, wat
zegt gij daar
uAls ge mijn kind wilt zijn, dan hebt ge mij
te gehoorzamen," zeide Yon Horwitz steeds
dreigender. Beter geen kind dan een weer-
spannig
Augusta's oogen begonnen te fonkelen, zij richtte
zich in haar voile lengte op.
z/Goed dan, papa, vloek mij," zeide zij vastbe-
raden. //Welk een ellendig schepsel zou ik zijn,
wanneer ik de proef, waarop het noodlot mijn
liefde en trouw heeft gesteld, niet onversaagd
doorstond Ik geloof aan de onschuld van Wilhelm
ik wil overluid bevestigend, ja, ik ben er trotscb
op, zijn verloofde te wezen. God sta mij bij
Hij belpe mij uw onrechtvaardigen vloek te dragen.
Ik kan niet anders handelen."
Met stomme, teedere bewondering zag mevrouw
Dorner naar het lieftallige meisje, dat tot dusverre
slechts de lichtzijde van bet leven had leeren
kennen en dat in dit hachelijk oogenblik eensklaps
een edele, moedige vrouw in de ruimste beteekenis
van het woord was geworden.
Vop Horwitz stond sprakelooshet was nooit
bij hem opgekomen, dat er zoo iets tusschen hem
en zijn geliefd eenig kind zou kunnen voorvallen.
Was bet uit vrees dat misschien een enkel
woord zijn kind voor eeuwig van hem vervreemden
zouwas het een onwillekeurige eerbied voor de
vastberadenheid zijner dochter, die hij nooit anders
dan als een dartel, gelukkig kind had gekend, hoe
dan ook, hij bedwong zich en zweeg.
Een paar minuten lang stonden vader en doch
ter tegenover elkaar zonder een woord te spreken
toen ging de handelsraad naar den wand en
schelde.
vMijn dochter wenscht uit te rijden, laat ter-
stond inspannen," beval hij den bediende, die
binnentrad.
Met een kreet van. vreugde snelde Augusta,
zoodra de bediende de deur achter zich had dicht-
getroken, op haar vader toe.
z/Gij hebt toch een goed, een edel hartzei
de zij.
Maar met een toornig gebaar weerde Yon Hor
witz haar af.
z/Mogen de gebeurtenissen uw geloof recht-
vaardigen," zeide bij dof, /alleen dan zal ik den
dag van heden kunnen vergetenvoorloopig heb
ik ingezien, dat ik machteloos tegenover u sta
volg dus uw wil, ik zal u daarvan niet terughouden.
Maar mij zult gij toestaan, naar mijn eigen begrip
van eer te handelenik wensch geen gemeenschap
te hebben met een moordenaar."
Hij boog met stijve beleefdheid voor mevrouw
Dornerdaarop, zonder zijn dochter met een blik
meer te verwaardigen, verliet hij de kamer en
trok de deur heftig achter zich dicht.
Y.
Commissaris Loder bevond zich in een blijkbaar
slechte luim.
Een even moeilijken als vruchteloozen arbeid
had hij zooeven volbracht.
Hij had zoowel de woning als het kantoor van
den advocaat nauwkeurig doorzocht, zonder iets
belangrijks gevonden of ontdekt te hebben, dat
eenig licht verspreidde over de drijfveeren, die
Dorner tot de vreeselijke daad konden gebracht
hebben.
Alleen in de slaapkamer van Wilhelm had
Loder een kleine ontdekking gedaan.
In de kachel had hij namelijk de asch gevonden
van papier, dat waarschijnlijk eerst in den afge-
loopen nacht verbrand was geworden, iets wat in
Juni zeker de aandacht trok.
Daarbij kwam, dat bet dienstmeisje in verhoor
genomen, verklaard bad dat zij op bevel van
mevrouw Dorner eerst eenige dagen geleden alle
kachels had schoongemaakt, omdat de smid zou
komen om ze voor den zomer op te bergen.
Nog een ontdekking had Loder gedaan in bet
notitieboek van Wilhelm, dat in beslag was
genomen.
Daarin had hij namelijk onderaan, dus eerst
kort geleden genoteerd, gevonden
z/20,000 mark wissel Nationale bank, privaat
conto."
Tevergeefs had Loder evenwel het kantoorper-
soneel van den gevangene in verhoor genomen,
om te weten, of men in de laatste dagen zulk een
bedrag afgehaald of uitbetaald had.
Niemand wist zich daar iets van te herinneren
en de oudste bediende meende dat deze notitie
geen betrekking op de zaak kon hebben, daar hij
de geldzaken van zijn patroon beheerde, en hij
de administrate voerde over het belaurijke bedrag
dat Wilhelm op de Nationale bank bad belegd.
Loder oordeelde het van gewicht, zoo spoedig
mogelijk naar de Nationale bank te gaan.
Daar wist men nog niets van de geruchtmakende
gebeurtenis. Loder liet den hoofdkassier roepen
en vroeg hem naar den stand der zaken.
//Mijnheer Dorner heeft van morgen een wissel
d°en aanbieden, waarop 20 000 mark is ontvangen,"
zeide de kassier terstond, ernstig ongerust. x/fk
hoop toch, dat die zaak in orde is?"
//M aaruit maakt gij de mogelijkheid van het
tegendeel op was de weervraag van Loder,
De kassier keek bedenkelijk voor zich.
"Hm, zeide hij, //mij kwam de zaak van morgen
verdacht voor, hoewel ik de handteekening van
mijuheer Dorner terstond als echt erkende. Ik
vroeg daarop per telephoon eerst aan het kantoor,
en toen men mij van daar zeide dat mijnheer
Dorner nog thuis was, aan zijn woning, of die
wissel in orde was. Mijnheer Dorner kwam zelf
aan de telephoon en bevestigde de echtheid van
den wissel, en toen ik hem er op wees, dat de
aanbieder van den wissel een weinig vertrouwbaren
indruk op mij maakte, dat de wissel wellicht ge-
stolen of den rechtmatigen eigenaar afhandig ge
maakt kon zijn, antwoordde mijnheer Dorner
tamelijk norsch, dat ik hem van verdere vragen
moest verschoonen en bet geld zonder verdere
■mm
NEIZENSCBE COIRANT
.Z£\
P» Mad verscftijnt THnunt ay-, tloensdae- en Vrijdagavond, uU^ezonderd op Feestdagen, bij den uitgever I". Jt. VAX UK SAHDE te Ter Xeiizen.
De Burgemeester der gemeente TER NEUZEN
maakt bekend, dat Openbare Yergadering van den
Gemeenteraad is belegd tegen llandeirdag den 3. Juni
des voormiddags ten 10 ure.
Ter Neuzen, den 22 Juni 1896.
De Burgemeester voomoemd,
J. A. YAN BOVEN.
De Burgemeester van TER NEUZEN
brengt bij deze ter kennis van de daarbij belanghebbenden,
dat het door den heer Directeur der Directe Belastingen enz
te Midde/burg, den 18 Juni 1896 invorderbaar verklaard kohier
voor de belasting op het personeel, no. 2, dezer gemeente,
over den jare 1896/97, op heden aan den Ontvanger der
Directe Belastingen, ter invordering, is ter hand gesteld en
dat ieder verplieht is zijnen aanslag, op den bij de wet
bepaalden voet, te voldoen.
Ter Neuzen, den 20 Juni 1896.
De Burgemeester voornoemd,
J. A. VAN BOVEN.
